ID.nl logo
Huis

Tips voor de expert: Windows 10 sneller opstarten

Als je veel desktopprogramma’s hebt geïnstalleerd die allemaal hun eigen updatetools en -services gebruiken, kan dat aardig optellen bij de opstarttijd van je OS. Windows 10 sneller opstarten? Dat kan met deze tips.

Bij desktopprogramma’s kom het voor dat er juist verschillende onderdelen nodig zijn om een programma goed te laten werken. Neem bijvoorbeeld de Adobe Reader voor het openen van pdf-bestanden. Niet alleen wordt de reader zelf geïnstalleerd, maar wordt er ook nog een aparte updatetool als service geïnstalleerd, die controleert of er voor Adobe Reader een update beschikbaar is. Iedere keer dat Windows 10 start, wordt deze tool ook automatisch opgestart.

Om na te gaan welke onderdelen allemaal automatisch wordt opgestart met Windows 10, zijn er drie plaatsen waar je dit in het systeem kunt controleren: bij de Windows 10- services, bij het onderdeel opstarten in taakbeheer en de map Startup in Windows Verkenner.

Services in Windows 10

We beginnen eerst bij het onderdeel Services. Windows 10 gebruikt diverse services om op de achtergrond taken te kunnen uitvoeren, maar ook los geïnstalleerde programma’s kunnen hun eigen services gebruiken, zoals een updateservice, of een berichtenservices voor het weergeven van notificaties. Door het uitschakelen van diverse services die niet nodig zijn, kun je Windows 10 aanzienlijk versnellen. Om te zien welke services er op de achtergrond draaien, klik je op de Start en typ je services.msc, gevolgd door Enter.

In het overzicht van services zie je direct welke diensten zijn gestart. In de kolom Status staat dan vermeld Wordt uitgevoerd. Het is in dit onderdeel van Windows 10 wel van belang dat je goed controleert welke service waar bij hoort: het uitschakelen van kritische services kan ervoor zorgen dat essentiële onderdelen van Windows 10 niet meer goed werken.

Loop alle services eerst eens goed langs en bekijk aan de linkerkant de beschrijving van de service en wat deze doet. Aan de hand van die informatie kun je vervolgens bepalen of je de service wilt uitschakelen. Services van programma’s die niet Microsoft-gerelateerd zijn, worden doorgaans aangeduid met de naam van de fabrikant, gevolgd door de naam van de service.

Services uitschakelen

Hoewel het misschien verleidelijk lijkt om zoveel mogelijk services uit te schakelen om zo een snellere computer krijgen, is dat niet altijd verstandig. De meeste services van Windows 10 zelf zijn behoorlijk geoptimaliseerd ten opzichte van eerdere Windows-versies, waardoor het uitschakelen ervan nauwelijks prestatieverbeteringen oplevert. Een aantal Windows-onderdelen die je niet gebruikt zou je uit kunnen schakelen, zoals alle services die te maken hebben met Remote Desktop (voor het op afstand benaderen van je bureaublad), de Print-spool services (als je geen printer gebruikt) of Remote Registry (voor het op afstand benaderen van je Windows-register).

Heeft je pc of laptop een bluetooth-module, maar gebruik je deze functionaliteit helemaal niet? Dan kun je de services Bluetooth Handsfree Service en Bluetooth Support Service uitschakelen.

Om een service permanent uit te schakelen, dubbelklik je op het desbetreffende item. Er wordt dan een nieuw venster geopend, waarin je kunt opgeven wat er met de service moet gebeuren. Op het tabblad Algemeen zie je bij Opstarttype staan hoe de service wordt gestart: Automatisch (vertraagd), Automatisch, Handmatig of Uitgeschakeld. Als de service wordt uitgevoerd, stop je deze met een klik op de knop Stoppen. De service wordt dan meteen gestopt, maar om te voorkomen dat deze weer wordt gestart als je de computer opnieuw opstart, moet je het Opstarttype wijzigen in Uitgeschakeld.

©PXimport

Startup-map

Naast de services in Windows 10 kunnen programma’s ook afzonderlijke tools gebruiken die kunnen worden opgestart tijdens het starten van het besturingssysteem. Snelkoppelingen naar zulke programma’s worden in de map Startup geplaatst in het gebruikersprofiel van de aangemelde gebruiker of in de map voor alle gebruikers. Voor een gebruikersprofiel is dat de map C:\Gebruikers\[gebruikersnaam]\AppData\Roaming\Microsoft\Windows\Start Menu\Programs\Startup.

De algemene map waarin programma’s staan die voor alle aan te melden gebruiker wordt opgestart, is C:\ProgramData\Microsoft\Windows\Start Menu\Programs\Startup. In de mappen staan niet de programma’s zelf, maar alleen een snelkoppeling naar de tool die wordt gestart tijdens het starten van Windows, die in de mappen C:\Program Files of C:\Program Files (x86) staan.

Over het algemeen geldt dat – als je niet wilt dat programma’s waarvan de snelkoppeling zich in deze map bevindt – je ze gerust kunt verwijderen. Het zijn ook geen kritieke (Windows)-onderdelen. Programma’s die in deze map staan, worden overigens pas opgestart op het moment dat je als gebruiker bent ingelogd. Dat verklaart ook het effect dat je wel eens ziet in het systeemvak: diverse pictogrammen verschijnen dan een voor een naast de klok; dat zijn de tools die worden geladen vanuit de Startup-map.

Automatische startende programma's

De derde locatie waar programma’s hun eigen startende onderdelen kunnen plaatsen, is het onderdeel Opstarten. Dit onderdeel staat weer compleet los van de eerder twee genoemde opties, want hier wordt het Windows Register gebruikt om programma’s automatisch te laten starten. Om controle te hebben over welke programma’s al dan niet worden gestart, moet je Taakbeheer openen. Dat doe je door met de rechtermuisknop op de taakbalk te klikken en te kiezen voor Taakbeheer. Op het tabblad Opstarten vind je alle programma’s die automatisch met het besturingssysteem gestart worden. Hier vind je er sowieso meer terug dan in de eerder genoemde map Startup.

De mogelijkheid om deze programma’s te bekijken is er al vanaf Windows XP, maar sinds Windows 10 kun je ook zien wat de invloed van deze programma’s is op de opstarttijd van je pc. Programma’s die onder de kolom Invloed op opstarten zijn aangeduid als Veel, zorgen dus voor meer vertraging tijdens het starten dan een programma dat is aangeduid als Normaal of Weinig. Er wordt niet precies vermeld hoeveel extra opstarttijd een bepaald programma in beslag neemt, maar je zou de proef op de som kunnen nemen door de opstarttijd van je computer te timen, vervolgens één of meerdere opstartitems uit te kunnen schakelen, en daarna weer opnieuw de opstarttijd op te nemen.

Een programma die je niet automatisch wilt opstarten, kun je vanuit Opstartbeheer makkelijk uitschakelen: klik met de rechtermuisknop op het item dat je wilt uitschakelen, en kies voor Uitschakelen.

▼ Volgende artikel
Maximaal leescomfort: zo werk je prettiger op een Mac
© Kaspars Grinvalds - stock.adobe.com
Huis

Maximaal leescomfort: zo werk je prettiger op een Mac

Een lange werkdag achter het scherm eindigt vaak met vermoeide ogen en een stijve nek. macOS biedt gelukkig talloze verborgen opties waarmee je het beeld, de tekst en zelfs de cursor precies op jouw voorkeuren afstemt. Door deze slim te combineren, verbeter je de leesbaarheid van de tekst op je scherm. Je hebt zelfs geen extra software nodig om binnen een paar minuten meer fijner met macOS te werken.

Omdat een te hoge resolutie voor piepkleine letters zorgt en een te lage voor kartelige pictogrammen, begin je met het vinden van de juiste balans - en die is voor iedereen anders. Open Systeeminstellingen via het Apple-logo linksboven of de losse app, kies Beeldschermen en probeer de verschillende opties die je ziet even uit. Elke optie geeft een andere pixelverhouding weer: de uiterst linkse vergroot, de uiterst rechtse verkleint.

Gebruik je een externe monitor? Dan kun je per scherm een andere schaal kiezen, zodat het ingebouwde Retina-scherm loepzuiver blijft terwijl de 4K-monitor comfortabel grote elementen toont. Bij Geavanceerd vind je overigens nog wat instellingen over hoe je muis omgaat met meerdere schermen. Experimenteer een paar minuten en geef je ogen even de tijd om aan een nieuwe instelling te wennen.

Als je letters en vensters vaak te klein of te groot vindt, kun je de algehele schermresolutie aanpassen.

Tekstvergroting in apps

Als de systeemschaal goed staat, maar je in Safari of Mail nog steeds moeite hebt de letters te lezen, kun je ook alleen de tekst vergroten. Start Safari, open een pagina en druk op Cmd+Plusteken (Cmd++) tot de letters prettig groot zijn. Klik vervolgens in de menubalk op Safari en kies Instellingen / Websites en vervolgens Zoomniveau aan de linkerkant. Kies nu voor elke openstaande website het standaard-zoomniveau.

Mail werkt vergelijkbaar: open Mail, kies Instellingen / Lettertype en kleur en klik op Selecteer om het font groter te maken.

Omdat Finder in macOS Ventura is samengevoegd met Voorvertoning, krijg je ook daar consistente resultaten; open een map, druk op Cmd+J en stel onder in het menu bij Tekstgrootte een grotere tekstgrootte in. Door per app te werken, voorkom je het rare effect dat randmenu’s reusachtig worden terwijl artikelkolommen nog onleesbaar klein blijven.

Ook in de Mail-app heb je voldoende invloed op de grootte van de tekst.

Hoog contrast en kleurfilters

Tekst wordt pas echt leesbaar wanneer het contrast tussen letters en achtergrond groot genoeg is. Ga naar Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Beeldscherm en schakel Verhoog contrast in. MacOS verhoogt dan onmiddellijk het onderscheid tussen wit en zwart, maar behoudt subtiele schaduwen, zodat pictogrammen herkenbaar blijven. Als je liever de kleuren aanpast in plaats van het licht-donkerverschil, activeer dan Keer kleuren om of zet helemaal onderaan de slider bij Kleurfilters aan, open het menu Filtertype en selecteer Protanopie, Deuteranopie of Tritanopie voor specifieke kleurenblindheid. Klik op het uitklapmenu Intensiteit en versleep de schuif tot je zonder moeite rode koppen van blauwe links onderscheidt. De instellingen gelden voor je hele systeem, zodat games, pdf-lezers en zelfs virtuele machinevensters profiteren.

Heb je moeite met specifieke kleuren? Die kun je in de systeeminstellingen helemaal naar wens aanpassen.

Retina, pixels en puntdichtheid uitgelegd

Bij het afstemmen van leesbaarheid stuit je vaak op termen als Retina en ppi (pixels per inch). Een klassiek lcd-scherm toont tekst met relatief weinig pixels per letter, terwijl een Retina-display het aantal pixels per element verdubbelt of verdrievoudigt, zodat individuele pixels bij normaal gebruik niet meer zichtbaar zijn. MacOS beschrijft resolutie daarom in punten: een punt is de logische eenheid waarop het besturingssysteem interface-elementen tekent. Op een 27inch-iMac wordt één punt bijvoorbeeld gerenderd door twee-bij-twee fysieke pixels, terwijl een niet-Retina externe monitor nog steeds een-bij-een werkt. Wanneer je in Beeldschermen een schaaloptie kiest, rendert macOS de interface op een alternatieve interne resolutie die vervolgens wordt geschaald naar de fysieke pixels, waarbij slimme anti-aliasing wordt toegepast om de scherpte te behouden. Het verklaart ook waarom sommige resoluties in de lijst er wazig uitzien: het zijn tussenwaarden waarbij de pixelverhouding niet gelijk is aan die van het scherm. Kies dus altijd een schaal die tot een exact veelvoud leidt, bijvoorbeeld 1920 × 1080 op een 4K-scherm (dat heeft exact viermaal zoveel pixels). 

Donkere modus, Night Shift en True Tone

De donkere modus vermindert lichtschittering en is daarom onmisbaar bij comfortabel werken in schemerige omgevingen. Open Systeeminstellingen / Weergave en kies bij Weergave voor Donker of Automatisch. Bij die laatste koppelt macOS de omschakeling aan het dag-nachtritme. Ga vervolgens terug naar de instellingen voor Beeldschermen, klik onderaan op Night Shift en zet het dropdown-menu bij Schema op Zonsondergang tot zonsopgang. Het systeem past nu ‘s avonds de kleurtemperatuur warm aan, waardoor blauw licht wordt gefilterd.

Gebruik de schuif Kleurtemperatuur om het effect subtiel te houden; te veel oranje of blauw maakt bijvoorbeeld foto-editing onmogelijk. True Tone is ten slotte de sensorfunctie die witpunten gelijkstelt aan het omgevingslicht. Zet deze optie op dezelfde pagina aan en kijk hoe het scherm minder fel oplicht wanneer een wolk voor de zon schuift.

Vergeet niet dat een externe monitor soms eigen logica heeft voor de kleurtemperatuur; zet in dat geval de fabrieksinstelling op neutraal en laat macOS de rest doen. Door de drie technologieën samen te laten werken, blijft tekst op elk moment van de dag helder maar vriendelijk voor de ogen.

Krijg je vooral ‘s avonds last van je ogen? Dan komt Night Shift goed van pas.

Zoomen, vergroting en Hover Text

 Voor wie regelmatig kleine cijfers in spreadsheets moet controleren, is de ingebouwde zoomfunctie een absolute zegen. Navigeer naar Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Zoomen en selecteer Schermzoom. Kies bij Stijl de optie Beeld-in-beeld, zodat alleen het vergrootglasvenster inzoomt en de rest van het bureaublad overzichtelijk blijft. Stel met de schuiven Maximale vergroting en Minimale vergroting onder Geavanceerd een comfortabele factor in en bevestig met OK. Vervolgens druk je tijdens het werken op Option+Command+= om in te zoomen en op Option+Command+- om weer uit te zoomen. Loop ook zeker nog even door de rest van de instellingen in het Geavanceerd-scherm.

Je kunt er bijvoorbeeld instellen dat de zoomfactor wordt gereset bij het opnieuw opstarten van je Mac, dat kleuren in het beeld-in-beeld-venster worden omgedraaid voor een beter contrast, of dat het schermpje op een vaste plaats blijft staan, ongeacht de bewegingen van je muis. Je kunt zelfs trackpadgebaren instellen om de cursor te verplaatsen als je ingezoomd bent.

Zoomen werkt niet alleen in specifieke apps, je kunt er ook een Mac-brede instelling voor gebruiken.

Toegankelijkheid voor iedereen

Toegankelijkheid klinkt misschien als iets dat vooral bedoeld is voor mensen met een visuele of motorische beperking, maar in werkelijkheid profiteert vrijwel iedereen van deze functies. Heb je weleens moeite gehad met het lezen van kleine tekst op een Retina-scherm, of gemerkt dat je ogen vermoeid raken na een paar uur achter je laptop? Dan ben je niet de enige. Situaties zoals fel zonlicht, contrastarme websites of gewoon een lange werkdag kunnen het leescomfort flink beïnvloeden. Toegankelijkheidsinstellingen zoals grotere lettertypes, hogere contrasten, kleurfilters of zelfs schermlezeropties zoals VoiceOver kunnen dan ineens verrassend handig zijn.

Deze functies helpen je niet alleen om beter te lezen, maar zorgen er ook voor dat je productiever en met minder inspanning werkt. Door toegankelijkheid te zien als een vorm van personalisatie, wordt duidelijk dat het niet alleen gaat om toegang in de letterlijke zin, maar ook om comfort, rust en controle over je digitale omgeving.

Muisinstellingen

Een verloren cursor zoeken kost tijd en frustreert, vooral op grote schermen. Open daarom Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Beeldscherm en vergroot de aanwijzer met de slider Aanwijzergrootte. Houd het voorbeeldvenster in de gaten totdat de aanwijzer opvalt. Zet vervolgens Schud de muisaanwijzer om deze te vinden aan; een snelle zigzagbeweging vergroot de aanwijspijl tijdelijk, zodat je ‘m makkelijk kunt vinden. Wie contrastrijke muiskleuren wil, kiest bij Contourkleur aanwijzer bijvoorbeeld een fluorescerend groen en bij Vulkleur aanwijzer diepzwart. De combinatie versnelt navigatie in complexe grafische of codeprojecten aanzienlijk.

MacOS biedt verschillende toegankelijkheidsinstellingen voor zowel je muis als je trackpad.

Spraak, VoiceOver en Live Captions 

Als lezen vermoeiend is, kan luisteren uitkomst bieden. Activeer Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Live spraak. Je ziet nu een schermpje boven in beeld waarin je tekst kunt typen of plakken. Met de Afspeelknop kun je de systeemstem het stuk tekst uit laten spreken. Voor volledige schermnavigatie schakel je onder Toegankelijkheid / VoiceOver de gelijknamige functie in. De snelle rondleiding legt de belangrijkste toetscombinaties uit; onthoud vooral Ctrl+Option+PijltjeRechts om naar de volgende regel te springen.

In videoconferenties kan verminderde gehoorcapaciteit een probleem vormen. Zet dan onder Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Horen de optie Ondertiteling aan. MacOS plaatst automatisch ondertiteling onder elk FaceTime-venster en in vele apps van derden, zolang de taal op Nederlands staat. Let op: niet elke Mac ondersteunt deze functie.

Je kunt tekst laten voorlezen door de systeemstem.

Comfortabeler kijken zit in de details

Met enkele kleine aanpassingen verander je het beeldscherm in een productievere werkomgeving. Door eerst resolutie en tekstgrootte goed te zetten, kun je letters makkelijker lezen. Contrast- en kleurfilters brengen duidelijkheid, terwijl de donkere modus met Night Shift de lichtbelasting verlaagt. Zoom en een opvallende cursor houden details zichtbaar, zelfs bij complexe projecten. VoiceOver en Live Captions geven je ogen rust door teksten te laten uitspreken.  

▼ Volgende artikel
Hoor het verschil met de nieuwe Fresh 'n Rebel Clam Ace 2
© Fresh ’n Rebel
Huis

Hoor het verschil met de nieuwe Fresh 'n Rebel Clam Ace 2

Fresh 'n Rebel introduceert de Clam Ace 2, een draadloze over-ear koptelefoon die technologie en comfort slim samenbrengt. Hij klinkt niet alleen goed, maar past zich ook aan jou aan. Met gepersonaliseerd geluid, intelligente noise cancelling en een batterij die het moeiteloos meerdere dagen volhoudt is dit een koptelefoon die meebeweegt met jouw dag.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Fresh 'n Rebel

Stilte wanneer jij dat wilt

Of je nu werkt, reist of ontspant: de Clam Ace 2 helpt je de juiste focus te vinden. Dankzij Adaptive Hybrid Active Noise Cancelling bepaal je zelf hoeveel van de wereld je hoort. De technologie filtert storend geluid weg, en jij bepaalt zelf hoeveel daarvan je wilt dempen. In de My Sound App stel je het niveau eenvoudig bij, afhankelijk van waar je bent – op kantoor, in de trein of thuis op de bank. Zo houd je zelf de controle over wat je wel en niet hoort.

Met de Ambient Sound Mode blijf je alert op wat er om je heen gebeurt. Het omgevingsgeluid wordt subtiel versterkt, zodat je bijvoorbeeld het verkeer hoort of iemand kort kunt aanspreken. De Quick Access-functie maakt het extra handig: houd kort de linkeroorschelp ingedrukt en je schakelt direct over naar hear-through, zonder instellingen te veranderen.

©Fresh ’n Rebel

Geluid dat zich aan jou aanpast

Iedereen hoort anders, en dat merk je pas echt met Personal Sound by Audiodo. Deze technologie, geïntegreerd in de My Sound App, meet met een gehoortest hoe goed jij verschillende frequenties waarneemt. Op basis daarvan wordt een geluidsprofiel aangemaakt dat de muziek afstemt op jouw gehoor. De lage tonen worden iets krachtiger waar nodig, de hoge juist helderder. Zo klinkt elke noot precies goed!

De app geeft bovendien volledige controle over je instellingen. Je kunt de equalizer aanpassen, knoppen een eigen functie geven, het volume begrenzen of batterijbesparing activeren. Alles in één overzichtelijke interface.

©Fresh ’n Rebel

Schakelen zonder onderbreking

De Clam Ace 2 ondersteunt Multipoint Bluetooth, waarmee je twee apparaten tegelijk kunt verbinden. Zo kun je moeiteloos wisselen tussen laptop en smartphone. Een inkomend telefoontje aannemen terwijl je muziek luistert of een video bekijkt? De koptelefoon schakelt automatisch over.

Tijdens gesprekken zorgen twee Environmental Noise Cancelling-microfoons dat je stem helder blijft, zelfs in een rumoerige omgeving. En met Wind Noise Cancelling blijft ook buiten het geluid helder, zelfs als het waait. Dankzij on-ear detectie pauzeert de muziek automatisch als je de koptelefoon afzet, en gaat hij verder zodra je hem weer opzet. Met het volumewieltje en de klikbare knop op de oorschelp bedien je muziek, noise cancelling en spraakassistent zonder je telefoon erbij te hoeven pakken.

©Fresh ’n Rebel

Dagenlang luisteren zonder opladen

Een van de grootste pluspunten van de Clam Ace 2 is de speeltijd. Met meer dan 100 uur luisteren op één lading hoef je nauwelijks nog aan opladen te denken. Zelfs met actieve noise cancelling ingeschakeld haal je nog 60 uur speeltijd, en met tien minuten snelladen heb je alweer acht uur muziek. Handig als je vaak onderweg bent.

Het draagcomfort is net zo goed doordacht. De zachte oorkussens vormen zich naar je oren, terwijl de flexibele hoofdband ook bij lange luistersessies prettig blijft zitten. Na gebruik klap je de Clam Ace 2 eenvoudig in en berg je hem op in het meegeleverde tasje.

Kleur en karakter

Fresh 'n Rebel staat bekend om zijn frisse kleuren, en dat zie je terug in de Clam Ace 2. Van subtiel Ice Grey en Storm Grey tot opvallender Dreamy Lilac, Dried Green, True Blue en Pastel Pink – er is altijd een uitvoering die bij je past. Welke kleur je kiest, maakt voor de prijs geen verschil: die is voor elke tint 99,99 euro.

©Fresh ’n Rebel

In het kort: dit zijn de belangrijkste features van de Clam Ace 2

  • My Sound App + Audiodo Personal Sound

  • +100 uur speelduur

  • Adaptive Hybrid Active Noise Cancelling

  • Multipoint Bluetooth (verbind 2 apparaten tegelijkertijd)

  • Ambient Sound Mode met Quick Access

Dit maakt de Clam Ace 2 bijzonder

De Clam Ace 2 past zich aan jou aan. Hij filtert storend geluid weg, stemt het geluid af op jouw gehoor met Personal Sound by Audiodo en houdt het moeiteloos dagenlang vol. Een slimme koptelefoon die meedenkt, comfortabel zit en altijd klaarstaat. Zoals het hoort. Zoals jíj het hoort!