Zelfs met meerdere terabyte opslagruimte krijgen veel mensen hun schijf alsnog vol. Gelukkig kun je met diverse tools en technieken, waaronder ingebouwde functies in Windows, de nodige ruimte vrijmaken en je schijf weer de ruimte geven.

Het is verleidelijk: talloze gratis programma’s zijn met een paar klikken te installeren, video’s downloaden is simpel, en beelden van je camera belanden moeiteloos op je schijf. Voor je het weet, slibt deze langzaam dicht. Misschien niet de hele schijf, maar mogelijk wel die ene partitie waarop je standaardgegevens plaatst. Als herpartitioneren geen optie is, kun je beter overtollige bestanden verwijderen, te beginnen met de grootste ruimtevreters.

We laten zien hoe je dit doet met ingebouwde Windows-tools zoals Opslaginzicht en Schijfopruiming. Daarna stellen we kort enkele gratis externe tools voor: Revo Uninstaller, Bulk Crap Uninstaller, TreeSize en BleachBit.

Opslaginzicht

Basisfuncties

Microsoft heeft al enkele jaren een functie ingebouwd waarmee je schijfruimte efficiënt beheert door opslaggebruik te analyseren en grote, ongebruikte of dubbele bestanden te identificeren. Dit is vooral handig bij volle schijven of een traag systeem.

Om dit in te schakelen (in Windows 11) ga je naar Instellingen en kies je Systeem /Opslag. Onder Opslagbeheer klik je op Opslaginzicht en zet je de schakelaar bij Gebruikersinhoud automatisch opschonen op Aan. Hier kun je ook zien hoeveel ruimte je de afgelopen maand hebt vrijgemaakt en de instellingen aanpassen.

Bij Opslaginzicht uitvoeren bepaal je wanneer de functie actief wordt. Standaard is dit Bijweinig vrije schijfruimte, maar je kunt ook kiezen voor Elke dag, Elke week of Elkemaand. Daarnaast stel je in hoelang bestanden in de prullenbak blijven staan (standaard dertig dagen) en of en wanneer bestanden in de map Downloads (C:\Users\<gebruikersnaam>\Downloads) mogen worden verwijderd (standaard staat deze op nooit).

Je kunt via Opslaginzicht onder meer je prullenbak en downloadmap laten opschonen.

Extraatjes

Naast de prullenbak en de downloadmap verwijdert Opslaginzicht ook tijdelijke en overtollige bestanden van Windows of apps. Door bovenaan een vinkje te plaatsen bij Windows probleemloos laten werken […], worden onder andere cachebestanden, ongebruikte installatiebestanden van Windows-updates en eventueel restanten van eerdere Windows-versies opgeschoond.

Ben je met je Microsoft-account aangemeld en gebruik je OneDrive? Dan beheert Opslaginzicht ook slim de gegevens in je OneDrive-map (standaard is dit C:\Users\<gebruikersnaam>\OneDrive). Bestanden die je een bepaalde tijd niet hebt geopend, blijven alleen nog in de cloud en worden lokaal verwijderd. Wanneer je zo’n bestand opent, wordt het direct uit de OneDrive-cloud opgehaald. Je stelt deze periode zelf in, van een tot zestig dagen.

Dit geldt ook voor de lokaal gesynchroniseerde gegevens van gekoppelde apparaten, zoals je smartphone. Deze gegevens staan standaard in een submap van C:\Users\<gebruikersnaam>\CrossDevice en kun je na een eveneens instelbare periode alleen nog in de OneDrive-cloud beschikbaar laten zijn. Via de knop Opslaginzicht nu uitvoeren kun je deze functie op elk gewenst moment handmatig activeren.

Bestanden in de cloud hoef je misschien niet ook allemaal lokaal te bewaren.

Schrijfopruiming

Specifieke bestanden

Microsoft lijkt de functie Schijfopruiming minder prominent te maken, nu Opslaginzicht een deel van deze taken heeft overgenomen. Toch blijft Schijfopruiming waardevol, omdat het meer controle biedt over specifieke bestanden, zoals systeemherstelpunten en systeemfoutrapportages. Voor handmatige, gedetailleerde schoonmaaktaken is het een prima alternatief.

Je start Schijfopruiming via het Windows Startmenu. Kies het station dat je wilt opruimen en plaats op het tabblad Schijfopruiming een vinkje bij de items die je wilt verwijderen, waarbij je direct ziet hoeveel ruimte dit vrijmaakt. Klik op Systeembestanden opschonen (of voer Schijfopruiming als administrator uit) om toegang te krijgen tot een extra tabblad: Meer opties. Hier kun je geïnstalleerde programma’s verwijderen en alle systeemherstelpunten behalve de recentste opschonen. Bevestig je keuzes met OK en Bestanden verwijderen om de schoonmaak te starten.

Schijfopruiming is geschikt voor een handmatige, gedetailleerde schoonmaakoperatie.

Opruimprofielen

Wil je Schijfopruiming regelmatig inzetten voor verschillende opruimacties, dan kun je specifieke opruimprofielen maken en deze naar wens uitvoeren. Je creëert zo’n profiel als volgt. Druk op Windows-toets+R en voer cleanmgr /sageset:1 uit (1 staat voor het profielnummer; je kunt elk getal tussen 1 en 65535 gebruiken). Het venster Instellingen voor Schijfopruiming opent. Selecteer de gewenste items door vinkjes te plaatsen en bevestig met OK.

Om dit profiel later te gebruiken, hoef je alleen maar cleanmgr /sagerun:1 te starten (met hetzelfde profielnummer). Hiermee wordt Schijfopruiming uitgevoerd volgens de instellingen van dit profiel. Op vergelijkbare manier kun je extra profielen maken en naar behoefte uitvoeren voor verschillende schoonmaaktaken.

Je stelt eerst in welke items je binnen een bepaald profiel wilt opruimen.

De-installatie (Windows)

Het opruimen van tijdelijke en overtollige bestanden is een goede eerste stap om ruimte vrij te maken, maar ook ongewenste programma’s kunnen vaak aanzienlijke ruimtewinst opleveren. Ga opnieuw naar Instellingen en kies Apps / Geïnstalleerde apps. Klik op de drie puntjes naast een app die je wilt verwijderen en kies Verwijderen. Bevestig dit tweemaal om de app te de-installeren.

Via deze methode kun je helaas maar één programma tegelijk verwijderen. Voor het verwijderen van meerdere programma’s tegelijk zijn externe tools zoals IObit Uninstaller en Bulk Crap Uninstaller veel handiger. We stellen beide kort aan je voor.

Vanuit Windows kun je apps makkelijk, maar met slechts één tegelijk, verwijderen.

Externe tools

IObit Uninstaller

Een van de meest gebruiksvriendelijke en krachtige verwijderaars is IObit Uninstaller. We bespreken de gratis versie die advertenties en pop-ups kan tonen. Download en installeer de tool zonder extra software mee te installeren. Bij het opstarten zie je in de rubriek Alle programma’s een overzicht van alle geïnstalleerde toepassingen. Links kun je filteren op onder meer Bundleware, Recent geïnstalleerd, Groteprogramma's en Niet vaak gebruikt.

Selecteer de items die je niet meer nodig hebt en klik op Uninstalleren. Laat het vinkje bij Maak een herstelpunt alvorens teverwijderen en Automatisch verwijderen van residu-bestanden staan en bevestig met Uninstalleren en OK.

Een nuttige functie is ook nog Install Monitor. Door hier Auto Monitor in te schakelen, worden automatisch alle wijzigingen vastgelegd die programma-installaties aanbrengen op je schijf, zoals in het Windows Register. Deze informatie kun je later opvragen bij Programma's / Geregistreerde programma's.

Je kunt ook meerdere programma’s tegelijk de-installeren.

Bulk Crap Uninstaller

Stoort de opdringerigheid van IObit Uninstaller je, dan biedt Bulk Crap Uninstaller een goed opensource-alternatief. Deze app richt zich wel meer op gevorderde gebruikers. Download de tool en installeer deze (je kunt ook kiezen voor Portabele installatie). Bij de eerste opstart scant de app je schijf grondig op geïnstalleerde programma’s. Daarna verschijnt een wizard met zeven stappen. Je laat de voorgestelde opties beter ongemoeid, tenzij je heel goed weet waar je mee bezig bent. Bevestig met Setup voltooien.

Je krijgt vervolgens een lijst met geïnstalleerde toepassingen te zien. Sorteer deze op criteria als Installatiedatum of Grootte. Klik met je rechtermuisknop op een kolomtitel voor alle opties. Kleurcodes geven aan welk type de-installatie beschikbaar is, zoals Geverifieerdcertificaat of Windows Store app. Selecteer meerdere items met de Ctrl- of Shift-toets.

In de knoppenbalk vind je opties als De-installeer en De-installeer stil. In een dialoogvenster kun je het verwijderproces aanpassen. Er is zelfs een optie De-installatiesimuleren. Bevestig daarna met Start de-installatie. Afhankelijk van de gekozen items krijg je nog de gelegenheid aan te duiden welke specifieke onderdelen je eventueel niet mee wilt laten verwijderen. De tool maakt standaard een systeemherstelpunt en zoekt na de de-installatie naar verwijderbare restanten zoals registersleutels. Lees eventueel ook deze uitgebreide handleiding.

Met alle informatie en opties richt deze verwijderapp zich vooral tot de wat gevorderde gebruiker.

TreeSize

Als je snel schijfruimte wilt vrijmaken, kun je beter de grootste ruimtevreters opsporen. Dit gaat niet eenvoudig via Verkenner, maar wel via een gratis tool als TreeSize Free. Deze tool kun je ook als portable versie downloaden. Tijdens de installatie kun je de app toevoegen aan het contextmenu van de Verkenner. Voer de tool als administrator uit voor toegang tot alle mappen.

Bij het opstarten wordt je schijfinhoud standaard gesorteerd op dalende schijfruimte, zodat je direct ziet waar de grootste ruimtewinst mogelijk is. Gebruik de knop Selecteer map om het gewenste station of netwerkshare te kiezen. Met Percentage zie je het schijfgebruik procentueel en via Aantal bestanden zie je hoeveel bestanden elke (sub)map bevat. Selecteer de overtollige items, klik rechts en kies Verwijderen in het vertrouwde contextmenu van de verkenner.

Je ziet direct waar de grootste ruimtevreters zich bevinden.

BleachBit

Met Opslaginzicht en Schijfopruiming kun je hardnekkige tijdelijke bestanden verwijderen, maar BleachBit biedt hiervoor een meer gespecialiseerde opensource-oplossing. Deze tool richt zich op het opschonen van cachebestanden, cookies, surf- en gebruiksgeschiedenis, logs en andere overbodige data.

Bij het opstarten toont het linkerdeelvenster een uitgebreide lijst met opschoonbare onderdelen. Vink de gewenste items aan en bekijk in het rechterdeelvenster een korte uitleg per onderdeel, zoals Systeem, Google Chrome of Firefox. Klik op Voorvertonen om te zien hoeveel ruimte wordt vrijgemaakt en welke bestanden worden verwijderd. Voor specifieke items kun je dit ook opvragen vanuit het contextmenu, eveneens met de optie Voorvertonen. Na het maken van je selectie start je de opschoonactie met Opruimen. Afhankelijk van je keuzes kan dit enige tijd duren, maar je schijf krijgt in elk geval weer meer ruimte.

Je krijgt goed zicht op welke onderdelen welke ruimte opleveren.

Liever een extra harde schijf?

Halloween: één avond in het jaar waarop iedereen zich vermomt en niets meer is wat het lijkt. Maar online is het elke dag Halloween. Cybercriminelen dragen digitale maskers en doen zich voor als je bank, pakketbezorger of zelfs als een familielid. Hun doel: jou laten klikken, inloggen of betalen. In dit artikel lees je hoe je hun trucs doorziet en hoe je jezelf beschermt tegen online oplichters.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Phishing bestaat al bijna zo lang als e-mail zelf, maar de aanpak is totaal veranderd. Waar je vroeger nog gewaarschuwd werd door kromme zinnen of vreemde links, zijn valse berichten vandaag bijna niet meer van echt te onderscheiden. En het blijft allang niet meer beperkt tot e-mail: ook via sms, WhatsApp en sociale media proberen criminelen je te misleiden. Ze gebruiken het logo van je bank, de tone of voice van PostNL of de opmaak van een bekende webwinkel. Alles klopt – behalve de bedoeling erachter.

De aanvallen zijn bovendien persoonlijker geworden. Met gegevens die online circuleren weten criminelen precies hoe ze iemand moeten aanspreken, van voornaam tot aankoopgeschiedenis. Zo voelt een nepmail of bericht als iets vertrouwds. Eén klik op een link is dan genoeg om je gegevens prijs te geven of malware te installeren.

Deepfakes, stemklonen en AI: vermommingen steeds beter

De komst van kunstmatige intelligentie heeft online oplichting een nieuw gezicht gegeven. Met taalmodellen kunnen criminelen foutloze berichten schrijven in elke taal. Deepfake-video's en stemklonen zorgen dat zelfs beeldbellen of voicemail niet langer betrouwbaar is.

Steeds vaker duiken voorbeelden op van mensen die zogenaamd gebeld worden door een bekende stem – een collega, familielid of zelfs een leidinggevende – met een dringende vraag om geld over te maken. In werkelijkheid praten ze met een digitale imitatie. Die technologie was ooit ingewikkeld, maar is nu voor iedereen toegankelijk. Daarmee is AI niet alleen een handig hulpmiddel voor creatieve toepassingen, maar ook een nieuw masker voor criminelen.

©terovesalainen

Zo herken je digitale vermommingstrucs

Cybercriminelen spelen in op haast, emotie en angst. Berichten waarin je 'nu moet betalen', 'direct moet bevestigen' of waarin met blokkades (van bijvoorbeeld je rekening of simkaart) wordt gedreigd, zijn bijna altijd verdacht. Controleer het e-mailadres van de afzender: kleine afwijkingen zoals een extra punt, cijfer of letter zijn vaak al voldoende om nep van echt te onderscheiden.

Staat er een link in de mail? Beweeg er met je muis over zonder te klikken. Verschijnt er een vreemd webadres, dan klopt er iets niet. Kijk ook naar details: ontbreekt er een persoonlijke aanhef, is de toon onlogisch of komt het bericht op een vreemd moment? Dat zijn signalen dat er iets niet pluis is.

Bel bij twijfel altijd zelf het officiële nummer van de organisatie, in plaats van te reageren op het bericht.

Scam Copilot helpt je oplichters te ontmaskeren

Om gebruikers beter te beschermen tegen steeds geraffineerdere aanvallen ontwikkelde Bitdefender Scam Copilot. Deze slimme functie gebruikt kunstmatige intelligentie om verdachte berichten, e-mails en websites in realtime te analyseren. Waar traditionele beveiliging vooral kijkt naar bekende dreigingen, herkent Scam Copilot ook nieuwe patronen en trucs die nog niet eerder zijn gezien.

De technologie kijkt naar typische kenmerken van oplichting: dwingende toon, vage links, afwijkende namen of zinsconstructies die niet passen bij een echte organisatie. Zodra iets verdacht is, verschijnt direct een waarschuwing. Zo helpt Scam Copilot je om verdachte berichten te ontmaskeren nog vóórdat je erop klikt.

Het systeem leert bovendien voortdurend bij. Nieuwe vormen van phishing, deepfake-aanvallen of misleidende berichten op sociale media worden razendsnel herkend. Zo ben je beschermd tegen zowel oude als nieuwe digitale maskers.

Scam Copilot is onderdeel van Bitdefender Premium Security en Bitdefender Ultimate Security. Die pakketten bieden een complete beveiliging voor alle apparaten in huis – van laptop tot smartphone – en combineren Scam Copilot met krachtige antivirusbescherming, een onbeperkte VPN, een wachtwoordmanager en identiteitsbewaking.

🎃 Trick or treat: laat je niet misleiden

Cybercriminelen dragen het hele jaar door digitale maskers. Ze sturen overtuigende berichten, gebruiken deepfake-stemmen en maken misbruik van AI om je te misleiden. Bitdefender Scam Copilot herkent phishing en andere oplichtingstrucs in realtime en waarschuwt direct bij gevaar. Met Premium Security en Ultimate Security beschik je over bescherming op al je apparaten, een onbeperkte VPN, anti-tracker, password manager en – bij Ultimate – volledige identiteitsmonitoring via Digital Identity Protection. Phishing, deepfakes en online oplichting verdwijnen niet, maar met Scam Copilot aan je zijde hoef je ze niet te vrezen. Zo houd je grip op wat echt is – en wat slechts een digitale vermomming blijkt te zijn.

In november lijkt de tuin tot stilstand te komen, maar schijn bedriegt. Juist nu leg je de basis voor een prachtige tuin in het voorjaar. Van het beschermen van planten tegen de kou tot het planten van bollen en fruitbomen: wie in november de handen uit de mouwen steekt, wordt in de lente beloond met een gezonde, bloeiende tuin.

Maak je tuin winterklaar

Een goed voorbereide tuin kan tegen een stootje. Zodra de temperatuur daalt, bescherm je gevoelige planten met vliesdoek of noppenfolie. Leg dat materiaal nu alvast klaar, zodat je snel kunt handelen bij vorst. Maak in de schuur of het tuinhuisje plek voor planten in pot die niet tegen kou kunnen. Binnen blijven ze het best bij een temperatuur tussen de 2 en 10 graden. Vergeet niet af en toe te luchten en de aarde vochtig te houden, zodat de wortels niet uitdrogen. Controleer tot slot de fruitbomen en verwijder ingedroogde of verschrompelde vruchten. Die kunnen schimmels bevatten en zo de boom verzwakken.

Nog even wat extra liefde voor je gazon

In november geef je het gazon nog een laatste onderhoudsbeurt voordat het in winterrust gaat. Steek de randen strak af en verwijder het blad dat op het gras ligt. Blijven bladeren liggen, dan krijgt het gazon te weinig licht en kunnen er schimmels ontstaan. Gebruik het blad liever op andere plekken in de tuin, bijvoorbeeld onder struiken of tussen vaste planten, omdat het blad verteert en voedingsstoffen aan de grond afgeeft.

©Konstantin Zibert - stock.adobe.com

Planten: fruitbomen...

November is een goede maand om fruitbomen te planten. De grond is nog relatief warm, waardoor de wortels kunnen aanslaan voordat de winter begint. Graaf een ruim plantgat en maak in het midden een kleine heuvel waar de stam op rust. Spreid de wortels voorzichtig uit, vul het gat met een mengsel van aarde en compost en druk de grond stevig aan. Geef ruim water en plaats een boompaal als de boom op een open of winderige plek staat.

...en bollen

Ook bloembollen kunnen nu de grond in: tulpen, narcissen, hyacinten en irissen bloeien in het voorjaar als je ze nu plant. Wie meteen wat kleur in de tuin wil, kan wintervaste planten als heide, winterviolen, Skimmia of kleine coniferen in potten zetten.

©iMarzi - stock.adobe.com

Snoeien en onkruid wieden (ja, ook nu nog!)

Zolang het niet vriest, kun je nog prima snoeien. Vooral kale fruitstruiken zijn nu aan de beurt: door oude takken weg te halen, verjong je de struik en bevorder je de groei van nieuwe scheuten. Ook jonge boompjes met een doorgaande stam kun je licht terugsnoeien, zodat ze een mooie, evenwichtige vorm ontwikkelen. De treurwilg mag in deze periode worden geknot, zodat hij in het voorjaar weer mooi uitloopt.

Blijf daarnaast onkruid verwijderen, ook al groeit het minder hard. Door het bij te houden, voorkom je dat het in het voorjaar de overhand krijgt. Zo blijft de tuin netjes en houd je het werk beperkt wanneer alles straks weer begint te groeien.

Vooruitkijken naar het voorjaar

Wie in november nog even de handen uit de mouwen steekt, maakt het zichzelf straks een stuk makkelijker. De tuin krijgt rust, maar de basis voor een nieuw seizoen ligt er al. Zodra de eerste zon zich in het voorjaar laat zien, zie je de beloning van het werk dat je nu hebt gedaan: gezonde planten, een sterk gazon en fruitbomen die vol leven zitten.