Zoeken naar verre voorouders op een hypermoderne en gratis manier, doen we met onze oude vader, maar dan op z'n Fries: Aldfaer. Voor velen is het uitspitten van de familiestamboom een tijdverdrijf, voor sommigen een bloedserieuze zoektocht naar toch tenminste één druppel blauw bloed. Voor die laatste groep geldt één troost: als je maar lang genoeg door zoekt, vind je altijd wel wat.

Zoeken naar verre voorouders op een hypermoderne en gratis manier, doen we met onze oude vader, maar dan op z'n Fries: Aldfaer. Voor velen is het uitspitten van de familiestamboom een tijdverdrijf, voor sommigen een bloedserieuze zoektocht naar toch tenminste één druppel blauw bloed. Voor die laatste groep geldt één troost: als je maar lang genoeg door zoekt, vind je altijd wel wat. Stamboomonderzoek ofwel Genealogie is niks voor doetjes. Eerst moet u vertrouwd raken met een reeks van vaktermen en uw weg zien te vinden in allerlei archieven. We proberen geïnteresseerden die hun stamboom op papier uitwerken, kennis te laten maken met de computer. Dat kan veel werk schelen, en bovendien kunt u desgewenst samenwerken aan een stamboom. Ook het genereren van een stamboomoverzicht is vrij simpel. Neemt niet weg dat de software die we gaan gebruiken, Aldfaer, niet voor complete beginnelingen bedoeld is, daarvoor is het gewoon te ingewikkeld. Bent u echter al vertrouwd met genealogische termen en heeft het begrip parenteel geen geheimen voor u, dan is het kosteloze Aldfaer een fantastische hulp bij het doorzoeken van uw familiegeschiedenis.

Stap 1

[afbeelding0]U kunt Aldfaer downloaden vanaf deze website; het installeren is een kwestie van dubbelklikken op het gedownloade bestand en de installatiewizard doorlopen. Alle standaardinstellingen staan goed, niks aan veranderen. Aan het eind van de installatieprocedure start Aldfaer voor het eerst op. U kunt direct aan de slag gaan met een al bestaande of gedeeltelijk voltooide stamboom door het importeren van een zogeheten .ged-bestand. Dit is een universeel stamboomformaat, dat ideaal is als u bijvoorbeeld een familielid hebt dat ooit aan een (digitale) stamboom begonnen is maar het klusje nooit heeft afgemaakt. Deze persoon moet dan met zijn of haar stamboomprogramma de hele stamboom naar .gedformaat exporteren, waarna u in Aldfaer in het menu Bestand op Importeer GEDCOM klikt. Wij vonden een .gedbestand met de complete stamboom van de Belgische Koninklijke familie, dat we nu even als voorbeeld gebruiken. Klik in het venster GEDCOM Import op de knop met de gele map, blader naar het .gedbestand, selecteer het en klik op Openen. Klik dan op de disketteknop en geef het straks geïmporteerde en geconverteerde bestand een logische naam. Klik dan op Import en wacht even. U kunt nu aan de slag met een al bestaande stamboom, die voortaan gewoon in het eigen Aldfaer-formaat wordt opgeslagen.

Stap 2

[afbeelding0]Wilt u een nieuwe stamboom opzetten, dan klikt u in het menu Bestand op Nieuw. Geef deze stamboom bij voorkeur uw familienaam of een andere duidelijke omschrijving en bewaar het bestand in een later terug te vinden map. Het is zeer verstandig deze bestanden regelmatig te backuppen, want na jaren noeste arbeid alles kwijtraken door een defecte harde schijf is wel héél frustrerend. Als het nieuwe stamboombestand is opgeslagen voegt u de eerste persoon toe. Het makkelijkst zijn de meest recente familieleden, die leven immers nog en weten nog wel wat over de vorige generatie. In het venster Persoon toevoegen voert u alle benodigde zaken in. Genealogen zijn gek op afkortingen en codes. U kunt iedere persoon een eigen code meegeven; bedenk iets wat voor uzelf logisch is en door de hele stamboom bruikbaar blijft. Bijvoorbeeld de eerste drie letters van de achternaam gevolgd door het geboortejaar. Geb staat voor geboren, Ged voor gedoopt, Ovl voor overleden en Bgr voor begraven. Vergeet ook niet zo vaak als nodig op M/V (boven het veld met de tussenvoegsels) te klikken als nodig om het juiste geslacht aan te geven.

Stap 3

[afbeelding0]Een volgende persoon voegt u in door op de knop Volgende toevoegen te klikken.Vul uiteraard eerst alle bekende personen in; u hoeft niet direct het plaatselijke gemeentearchief in te duiken. Hebt u een aantal namen ingevuld (doe er nog niet te veel), dan klikt u op OK. In ons voorbeeld houden we het even bij Jan Janssen, Mirjam Mazurie en Piet Janssen. De verbanden tussen de personen kunt u nu nog niet aangeven, dat komt straks. Nadat het invoervenster gesloten is, krijgt u één van de ingevulde personen te zien. Stel dat Jan Janssen getrouwd was met Mirjam Mazurie, dan klikt u met uw rechtermuisknop op het nog lege veld onder Partner. Kies in het geopende contextmenu op Partner toevoegen.

Stap 4

[afbeelding0]U kunt een nieuwe persoon als partner invoeren, maar in dit geval hebben we de partner in Stap 2 al ingevuld. Om deze persoon als levenspartner te kiezen klikt u op de naam uit de lijst in het venster Partner koppelen, daarna op de knop Kies uit lijst en tot slot op OK. U ziet nu onder het kopje Relatie dat Mirjam Mazurie een relatie had met Jan Janssen. Ook is de partnerknop rechtsboven op de knoppenbalk actief geworden, u kunt hiermee snel tussen beide partners schakelen.

Stap 5

[afbeelding0]Hebt u eenmaal een persoon geselecteerd, dan kunt u op de vijf tabbladen aan de rechterkant allerlei gegevens over die persoon invullen, inclusief notities. Op het tabblad Overlijden vult u bijvoorbeeld de overlijdensoorzaak in, voegt u getuigen toe (dat kunnen nieuwe personen zijn, of mensen die al in de stamboom voorkomen). Op het tabblad Relatie geeft u details aan over de relatie van de betreffende persoon. Dat selecteert u met het kleine naar beneden gerichte pijltje achter - in eerste instantie - Relatie. U kunt dan zaken als huwelijksdatum, ondertrouw, getuigen, soort huwelijk enzovoorts invullen.

Stap 6

[afbeelding0]Het tabblad Diversen is interessant als u nog niet alles over een bepaalde persoon weet. U kunt kiezen uit een viertal standaard 'uitzoekzaken': Geboorte, Relatie, Kinderen of Overlijden, maar ook zelf nog drie categorieën toevoegen. Verder kan de opmaak van de vermelding naar smaak aangepast worden, terwijl er ook aandacht voor privacy is. Uiteraard bestaat een stamboomdatabase (feitelijk is een stamboom natuurlijk een doodgewone, maar tamelijke uitgebreide personendatabank) niet alleen uit losse individuen, maar staan alle personen in enige verhouding tot elkaar. Kinderen hebben ouders, voorouders enzovoorts. Stel dat Jan en Mirjam een kind hebben. Klik bij Jan of Mirjam met uw rechtermuisknop in het vlak onder Kinderen. Kies in het contextmenu de optie Kind toevoegen en voeg een nieuwe persoon toe of kies er een uit de al ingevoerde personen (werkt net als in Stap 4). Op de vraag of u het kind ook wilt toevoegen bij haar partner Jan klikt u Ja als de moeder beweert dat het kind inderdaad van beiden is. Komt het uit bijvoorbeeld een eerder huwelijk, dan klikt u op Nee.

Stap 7

[afbeelding0]Feitelijk hebben we zojuist een microstamboompje gemaakt. Als u wilt weten hoe die eruit ziet, klikt u in het menu Overzichten, Standaard grafische rapporten op Nageslacht. Zorg overigens wel dat u eerst Jan of Mirjam zichtbaar hebt gemaakt in het hoofdvenster. Normaal gesproken, als u over een uitgebreide stamboom beschikt, kunt u kiezen of u alles wat ná Jan en Mirjam komt wilt zien (nageslacht) of alles ervóór (voorgeslacht). Wilt u de complete stamboom zien, dan kiest u de oudste persoon en vervolgens in het genoemde menu voor Nageslacht. Het nageslacht van Mirjam en Jan drukt u af door te klikken op het printerpictogram.

Stap 8

[afbeelding0]Zoals gezegd is dit een wel heel knullig stamboompje. Een echt groot exemplaar neemt natuurlijk veel meer ruimte in beslag. Als voorbeeld nemen we de stamboom van de familie die in België koninklijk wordt genoemd (België is historisch geen land, en kan dus ook geen echte koninklijke familie hebben). Om de grondleggers (zeg maar) te selecteren, klikken we in het menu Overzichten, Lijsten op Personenlijst. We willen deze lijst op geboortedatum sorteren, dus klikken we op de kolomkop Geboren. Deze stamboom loopt helemaal terug naar het jaar 13, alwaar we princes Elzbieta van Krakow (dus niet Krakbow, dat is foutief ingevuld) vinden. Stel dat we de complete stamboom met al haar nakomelingen willen zien, dubbelklik dan op Elzbieta.

Stap 9

[afbeelding0]Elzbieta blijkt geen kinderen gekregen te hebben, maar beschikt gelukkig wel over een broer Vladislav, koning van Bohemen. Die vinden we door op de broer/zus-knop in de knoppenbalk te klikken. Klik in het menu Overzichten, Standaard grafische rapporten op Nageslacht. De computer gaat nu hard aan het werk, want Vladislav en zijn echtgenote Anne blijken een flink vertakt nageslacht geproduceerd te hebben. We kunnen dus per huwelijk de vertakkingen die erna zijn ontstaan laten uitwerken en grafisch (of in tekstformaat) zichtbaar maken. Dit overzicht is uiteraard op papier af te drukken, maar past doorgaans niet op één enkel A4'tje. Hier schiet de uitgebreide afdrukmodule van Aldfaer te hulp. We klikken op het pictogram rechts naast het printertje, Pagina-instelling, waar we op het tabblad Page aangeven hoe u de stamboom over verschillende pagina's wilt verdelen (bij Print Order). Past een overzicht niet op een enkele pagina, dan biedt het tabblad Scaling de optie Fit To (en beide waarden op 1 instellen), waarna alles op één enkel A4'tje wordt gezet. Dat heeft bij grote overzichten uiteraard geen zin, want dan wordt het priegelwerk. Wij schatten in hoeveel pagina's we nodig hebben voor de Belgen, klikken daarna op OK en vervolgens op het printerpictogram. Als een overzicht over meerdere pagina's is verdeeld, knipt u deze later bij en plakt ze aan elkaar om ze aan de muur te hangen.

Uitgebreide overzichten

[afbeelding0]Wilt u meer afdrukken dan alleen een grafische stamboom, dan kan dat ook. Selecteer eerst een persoon waarvan u het nageslacht in kaart wilt brengen. Klik dan in het menu Overzichten, Standaard tekstrapporten, Aldfaer rapporten op Nageslacht. Zoals u ziet is zo'n tekstrapport zeer uitgebreid en bevat het alle eerder door u ingevoerde details en bijzonderheden. Dergelijke standaardrapporten vindt u vaak op genealogie-websites, weet u ook weer hoe ze die gemaakt hebben. Hebt u een eigen homepage, dan kunt u uw tekstrapport heel simpel als htmlbestand opslaan door op het diskettepictogram te klikken in de knoppenbalk van het rapportvenster. Zorg dat achter Opslaan als type de optie HTML is geselecteerd. Wilt u een rapport later in een Word-document importeren, kies hier dan voor Rich Text Format, dan blijft de opmaak van het rapport bij het importeren in Word behouden.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Is het weer tijd om te klussen en moet je materialen op maat zagen? Met een decoupeerzaak wordt het zware werk je uit handen genomen. Wij vonden vijf mooie exemplaren voor je.

Een decoupeerzaag is perfect voor het fijnere zaagwerk. Denk aan het zagen van cirkels, het afronden van hoeken, het zagen van laminaat of het uitzagen van kleine stukken uit een materiaal. Dankzij de grote wendbaarheid kun je met een decoupeerzaag makkelijk aan de slag voor allerlei klusjes in en om het huis, of je nu met hout, metaal of kunststof werkt. Hieronder vind vijf decoupeerzagen voor al jouw klusjes.

Black & Decker BES610K

De Black & Decker BES610K is een robuuste decoupeerzaag die je helpt bij allerlei zaagklussen. Hij heeft een 650W motor en variabele snelheid, waardoor je nauwkeurig en gecontroleerd kunt werken. De pendelfunctie is instelbaar en de led-werklamp en stofblazer geven je een goed zicht op de zaaglijn. En dankzij de gereedschapsloze zaagbladwissel en de mogelijkheid om de zaaghoek tot 45 graden in te stellen, is deze zaagmachine voor alle toepassingen geschikt.

DeWalt DW331K

Deze decoupeerzaag is geschikt voor zowel de professionele klusser als de serieuze doe-het-zelver. Met zijn sterke motor en variabele snelheid zaag je moeiteloos door diverse materialen. De zaag ligt prettig in de hand dankzij de softgrip en het anti-vibratiesysteem, waardoor je geen last krijgt van je handen. Het snelspansysteem maakt het wisselen van zaagbladen eenvoudig, en met de instelbare zaaghoek kun je ook schuine snedes maken. Een degelijke machine van een gerenommeerd merk.

Makita 4351FCT

De Makita 4351FCT valt op vanwege de beugelgreep. Daardoor kun je deze zaag perfect sturen, zelfs als je een bocht of een detail wilt zagen. Je hebt hier veel meer controle over. Wisselen van zaagjes gaat vlot dankzij het snelspansysteem. De zaaghoek van deze Makita is instelbaar, waardoor je zelfs schuine snedes kunt maken. En met de stevige koffer erbij blijft alles netjes bij elkaar.

Bosch EasySaw 18V-70

De Bosch EasySaw 18V-70 is een handige zaag die je er makkelijk even bij pakt als je wat klusjes in en om het huis moet doen. Omdat hij op een accu werkt, zit je niet meer vast aan snoeren die altijd in de weg zitten. De zaag ligt lekker in de hand en is zo licht dat je er lang mee kunt doorwerken zonder lamme armen te krijgen. De zaagbladen wissel je in een handomdraai, geen gedoe met extra gereedschap. Houd er wel rekening mee dat je de accu en lader er los bij moet kopen, maar als je al Bosch-gereedschap in huis hebt, kun je die accu's gewoon gebruiken.

Makita JV0600K Decoupeerzaag

De Makita JV0600K is een handige decoupeerzaag waarmee je flexibel aan de slag kunt. Het apparaat ligt fijn in de hand en is niet te zwaar. Hij is krachtig genoeg om netjes door hout en zelfs metaal te zagen, en door het lichte gewicht kun je er lang mee werken zonder dat je polsen moe worden. Bij deze zaag krijg je een stevige kunststof koffer, dus je kunt 'm makkelijk meenemen en netjes opbergen. En als je liever heel schoon werkt, kun je hem ook aansluiten op een stofzuiger.

De Nuki Smart Lock Ultra zet de nieuwe standaard voor slimme sloten en is ontworpen voor een volledig sleutelloze levensstijl. Dit premium alles-in-één-pakket kost 349 euro en combineert een stille, razendsnelle motor met geïntegreerde wifi en een meegeleverde veiligheidscilinder.

De Nuki Smart Lock Ultra is het paradepaardje van het merk, gemaakt voor wie echt zonder sleutel door het leven wil. Het strakke ontwerp in roestvrij staal oogt modern en degelijk, terwijl onder de motorkap een nieuwe borstelloze motor zit die het slot stiller én sneller maakt dan eerdere modellen. Je kiest zelf hoe snel het moet gaan, met als snelste optie de opvallend pittige ‘Insane’-modus. Omdat wifi standaard is ingebouwd, heb je geen aparte bridge meer nodig – alles wat je nodig hebt, zit al in het slot zelf.

Wat de Ultra extra bijzonder maakt, is de meegeleverde veiligheidscilinder met SKG***-keur. Die vervangt je bestaande cilinder en is speciaal ontworpen om perfect samen te werken met het slimme slot. Zo zit je meteen goed qua veiligheid én gebruiksgemak. En ook aan de toekomst is gedacht: met ondersteuning voor Matter over Thread haak je moeiteloos aan bij platforms als Apple Home en Google Home. De verbinding is volledig versleuteld, dus je digitale sleutels blijven net zo veilig als je voordeur.

©Wesley Akkerman

Pro of Ultra?

Het grootste verschil met de Nuki Smart Lock Pro zit 'm in de manier waarop je het slot installeert. Bij de Ultra vervang je de cilinder helemaal, terwijl je de iets goedkopere Pro gewoon over je bestaande slot en sleutel heen schuift. Die laatste is dus een zogenaamde retrofit-oplossing, wat hem iets dikker maakt – hij steekt net wat meer uit aan de buitenkant. Verder zijn de twee modellen in de basis gelijk: allebei hebben ze die snelle motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor Matter. De keuze komt dus vooral neer op hoe je het wilt installeren en hoeveel je eraan wilt uitgeven.

Volgens Nuki gaat de ingebouwde accu van de Ultra tot zes maanden mee. Na een maand intensief gebruik – vooral in de eerste weken klikten we de deur vaak open en dicht – zagen we het accuniveau dalen tot zo'n 60 procent. Daarna vlakte het verbruik duidelijk af. Of die zes maanden echt gehaald worden, kunnen we na één testperiode nog niet met zekerheid zeggen, maar bij normaal gebruik lijkt dat een realistische verwachting. Met een paar keer per dag ont- en vergrendelen moet je het moeiteloos een paar maanden redden.

Opladen doe je met een usb-c-kabel die via een magnetisch klikmechanisme aan het slot bevestigt. Die magnetische kop – speciaal door Nuki ontwikkeld – is afneembaar, en dat is handig. Als iemand per ongeluk de deur opent terwijl het slot aan de lader hangt, schiet de kop los zonder schade aan kabel of poort. De kabel valt gewoon op de grond en het slot blijft werken. Wel jammer: je bent voor een nieuwe kabel aangewezen op Nuki zelf.

©Wesley Akkerman

Het slimme slot installeren

De installatie van de Nuki Smart Lock Ultra verloopt over het algemeen soepel, al zijn er een paar momenten waarop je graag iets meer houvast zou willen. Het vervangen van de cilinder zelf is rechttoe rechtaan en werkt zoals je verwacht. Wat lastiger is, is het bepalen welke verlengstukken je nodig hebt voor jouw deur. Die worden netjes meegeleverd voor verschillende diktes, maar de instructies in de app laten op dat punt wat te wensen over. Uiteindelijk kwamen we er wel uit – een kwestie van logisch nadenken en gewoon even proberen – maar echt intuïtief is het niet.

Een tweede puntje: het is niet meteen duidelijk dat je de montageplaat, waar het slot op vastklikt, moet vastzetten met een klein schroefje. Als je die stap overslaat, merk je dat pas zodra de deur voor het eerst draait: dan komt het slot los. Een beetje technisch inzicht helpt dus wel bij het afronden van de installatie. Op dit vlak doen merken als Tedee en Yale het net iets beter, met helderdere instructies en meer begeleiding. Gelukkig is dit een eenmalige handeling, dus echt storend wordt het niet.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock Ultra-app

De Nuki-app biedt een ruime keuze aan instellingen waarmee je het slot precies naar wens afstemt. Zo zie je altijd direct hoe vol de batterij nog is, en kun je de helderheid van de ledverlichting op het slot aanpassen of helemaal uitschakelen. De nachtmodus is een slimme toevoeging: die vergrendelt de deur automatisch op een vast tijdstip en schakelt tegelijk over op een stillere, energiezuinige stand – ideaal als je 's avonds laat thuiskomt zonder het hele huis wakker te maken. Met functies als Autolock en Lock 'n' Go sluit de deur zich vanzelf, wat het dagelijkse gebruik net wat makkelijker maakt.

Ook handig is het logboek in de app, waarin je precies ziet wie het slot wanneer gebruikt heeft. Je kunt tijdelijke of permanente toegang verlenen aan anderen en accessoires toevoegen, zoals een keypad of sensor. De Auto-unlock-functie steekt daar wat ons betreft bovenuit: zodra je thuiskomt, gaat de deur vanzelf van het slot. Dat werkt verrassend precies: je moet echt vlak bij de deur staan voordat het systeem reageert, wat ongewenst ontgrendelen voorkomt. We zijn normaal wat sceptisch over zulke functies, maar tijdens de test werkte dit opvallend goed.

©Wesley Akkerman

Hoe bevalt-ie?

Tijdens onze test van vier weken gebruikten we het slot samen met de Nuki Keypad 2 – een accessoire dat echt iets toevoegt. Hiermee open je de deur via een pincode of je vingerafdruk. Het toetsenpaneel koppel je eenvoudig via de app aan het slot en werkt volledig lokaal, dus je hebt er geen internet voor nodig. Je kunt kiezen voor vaste of tijdelijke toegangscodes, en bij vertrek sluit je de deur met één druk op de knop. Zulke functies tillen het gebruiksgemak van een slim slot naar een hoger niveau.

Vooral de vingerafdrukscanner is een uitblinker. Binnen een paar seconden na het scannen gaat de deur open – snel, betrouwbaar en prettig in het dagelijks gebruik. Ook het invoeren van een pincode gaat vlot en zonder vertraging. Wat ons betreft is de Keypad 2 dan ook een waardevolle aanvulling op de Smart Lock Ultra. Het maakt toegang tot je huis eenvoudiger, sneller en intuïtiever. Met een simpele druk op de terugknop vergrendel je het slot weer, een functie die je via de app instelt.

Vergeleken met de bediening via de smartphone-app (die meerdere stappen vereist) is dit een stuk sneller en minder omslachtig. Hoewel de Auto-unlock op basis van locatie verrassend goed werkt, kiezen we zelf liever voor handmatige controle, om fouten uit te sluiten. En wat ons betreft blijft een fysieke sleutel onmisbaar als ultieme back-up. De Ultra levert drie sleutels mee, zodat je altijd binnenkomt, ook als de techniek je een keer in de steek laat. Dat vinden we geen luxe, maar een absolute vereiste bij slimme sloten.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock kopen?

De Nuki Smart Lock Ultra biedt een hoogwaardige en complete oplossing voor wie afscheid wil nemen van traditionele sleutels. Met een stille, vlot werkende motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor het nieuwe Matter-protocol, positioneert dit slimme slot zich overtuigend in het topsegment. De bijgeleverde SKG***-cilinder speelt daarbij een (ja ja) sleutelrol: die verhoogt niet alleen de veiligheid, maar zorgt er ook voor dat je altijd kunt terugvallen op een fysieke sleutel. Dankzij deze doordachte combinatie voelt de hogere prijs volledig gerechtvaardigd.

Na installatie blijkt de Smart Lock Ultra een bijzonder betrouwbaar en krachtig systeem, al mogen de montage-instructies wel iets duidelijker. De app biedt een uitgebreide set functies en het slot reageert snel en nauwkeurig. Ontgrendelen via de app vergt soms een extra handeling, maar wie kiest voor het optionele Keypad 2, opent en sluit de deur met één druk op de knop. Kleine kanttekeningen daargelaten, is dit slimme slot een uitstekende keuze voor wie zoekt naar een stil, geavanceerd en allesomvattend systeem dat jarenlang meegaat.