Een schone Windows-installatie biedt veel voordelen, maar voordat alle updates en drivers weer opgehaald zijn, bent u uren verder. Handiger is het om een persoonlijke installatieschijf te maken. Kost ook wel wat tijd, maar u hebt dan wel in één klap alles compleet – inclusief updates en persoonlijke instellingen!

©CIDimport

Is uw computer zo traag als een slak? Het beste is om een herinstallatie van Windows 7 uit te voeren. Uw pc start daarna weer lekker vlot op en programma’s verschijnen snel voor uw neus. Veel mensen stellen een herinstallatie zo lang mogelijk uit, omdat het een tijdrovend klusje is. Nadat de installatie-dvd zijn werk heeft gedaan, downloadt uw computer namelijk nog talloze updates van de Microsoft-server. Vervolgens kost het ook nog eens veel tijd om Windows naar eigen wens in te stellen. Geen zin om na iedere herinstallatie updates te downloaden en allerlei zaken opnieuw te configureren? Met het programma RT Seven Lite voegt u updates, drivers en persoonlijke instellingen toe aan de originele installatie-dvd. Na een herinstallatie is uw computer voortaan direct klaar voor gebruik. Als u op verschillende systemen computert, is een eigen installatieschijf helemaal ideaal! Op ieder systeem hebt u toegang tot dezelfde Windows-omgeving waarin u niets meer handmatig hoeft in te stellen.

©CIDimport

1. Voorbereiding

Allereerst hebt u de originele Windows 7 installatie-dvd nodig. Overigens mag het ook een iso-image van de oorspronkelijke installatiebestanden zijn. Als u bij de computer een herstelschijf hebt gekregen of er één zelf hebt gebrand, kunt u die helaas niet voor dit doeleinde gebruiken.

Het is slim om Service Pack 1 aan de persoonlijke installatieschijf toe te voegen. Dit pakket bestaat uit een verzameling van belangrijke updates. Controleer of Service Pack 1 op de originele installatie-dvd staat. Is dat niet het geval? U vindt het pakket op www.microsoft.com/nl-nl/download/details.aspx?id=5842. Als u een 32 bit-versie van Windows gebruikt, downloadt u het bestand windows6.1-KB976932-X86.exe. Voor een 64 bit-versie kiest u windows6.1-KB976932-X64.exe. Bewaar het bestand op uw computer en klik erop met de rechtermuisknop. Open de Eigenschappen en klik op de knop Blokkering opheffen. Op deze manier gebruikt u zonder beperkingen het Service Pack. Sluit het venster met OK.

Ten slotte hebt u het programma RT Seven Lite nodig. U surft naar www.rt7lite.com om het te downloaden. De makers bieden een 32 bit- en 64 bit-editie van het programma aan. Afhankelijk van het gebruikte besturingssysteem maakt u een keuze. Belangrijk is dat u bètaversie 2.6.0 naar uw pc downloadt. U vindt deze versie onder aan de downloadpagina.

©CIDimport

2. Installatiebestanden toevoegen

RT Seven Lite heeft de originele installatiebestanden van Windows 7 nodig. U stopt de installatie-dvd daarom in de computer. Als uw pc de schijf automatisch afspeelt, sluit u dit venster via het kruisje. In het programmavenster klikt u via Browse de optie Select OS path aan. Vervolgens bladert u naar het cd/dvd-station, waarna u klikt op de naam van de installatie-dvd. De bestanden van de schijf dient u naar de harde schijf te kopiëren. Beantwoord de vraag met OK en kies de gewenste bestandslocatie. Zorg dat u hiervoor voldoende schijfruimte reserveert. Het duurt even voordat RT Seven Lite de bestanden heeft gekopieerd.

U gebruikt als alternatief een iso-bestand van een installatie-dvd. Met Browse en Select ISO file verschijnt er een nieuw venster. Klik op Select a ISO en blader naar de juiste map. Voeg daarna het bestand toe. In een iso-image zitten de oorspronkelijke installatiebestanden opgesloten. RT Seven Lite kan deze bestanden pas gebruiken zodra ze zijn bevrijd. Geen probleem, want het programma is in staat om iso-images uit te pakken. Bepaal met Extract path de locatie waar u de installatiebestanden wilt opslaan. Na een paar minuten wachten is deze taak afgerond.

©CIDimport

©CIDimport

3. Service Pack 1

Het programma wil graag weten welke Windows 7-versie u gebruikt. Kies de juiste versie in het overzicht. Voor thuiscomputers is dat in de meeste gevallen Home Premium. Wanneer de originele installatie-dvd geen Service Pack 1 bevat, voegt u dit nu zelf toe. U vinkt daarvoor Slipstream Service Pack aan, waarna u bevestigt met OK. Wacht even totdat er een nieuw venster verschijnt. Blader met Browse naar het juiste exe-bestand op uw computer en klik op Openen. Via Start voegt RT Seven Lite het pakket toe aan de installatieschijf. Dit proces duurt ongeveer twee uur. Na afloop belandt u via Proceed weer in het hoofdscherm. Na een momentje geduld zet het programma uw persoonlijke installatieschijf voor u klaar.

©CIDimport

4. Updates zoeken

U kunt de installatieschijf nu naar eigen wens vormgeven. Microsoft brengt geregeld nieuwe updates uit om bijvoorbeeld foutjes weg te poetsen of een driver bij te werken. Deze updates integreert u in de installatieschijf, zodat u ze later niet meer handmatig hoeft te downloaden. Van iedere update hebt u het installatiebestand nodig. Surf naar catalog.update.microsoft.com en typ als zoekopdracht Windows 7 update. Er verschijnt een enorme waslijst met updates.

U hebt lang niet alles nodig, omdat veel verbeteringen al in Service Pack 1 zijn verwerkt. Concentreer u daarom voornamelijk op recente uitgaven. Met een klik op Laatste update sorteert u de lijst op datum. Let goed op het onderscheid tussen een 32 bit- en 64 bit-besturingssysteem. Als u bijvoorbeeld een 64 bit-versie van Windows gebruikt, dan selecteert u de items waarin x64 in de titel voorkomt. Zodra u een update wilt integreren in de installatieschijf, klikt u op Toevoegen. Via het groene winkelmandje downloadt u alle geselecteerde items naar de harde schijf. Vindt u deze klus te veel werk? Selecteer in dat geval alleen de grootste updates, zodat Windows na de installatie alleen nog maar kleine bestanden hoeft te downloaden.

©CIDimport

5. Updates en drivers integreren

Het handigste is om de installatiebestanden van de updates in één map te verzamelen. U herkent een installatiebestand aan de msu-extensie. In RT Seven Lite klikt u aan de linkerkant op het menuonderdeel Task. Vink de optie Select All aan en open het onderdeel Integration. U gebruikt de Add-knop om de installatiebestanden van de geselecteerde updates toe te voegen.

Via het tabblad Drivers hebt u ook de gelegenheid om stuurprogramma’s van hardware te integreren. RT Seven Lite ondersteunt alleen inf-bestanden. Drivers kunt u op allerlei manieren verzamelen. Hardwarefabrikanten leveren vaak een cd-rom met het stuurprogramma mee. Bij nagenoeg alle printers, muizen en toetsenborden is dat bijvoorbeeld het geval. U kopieert deze drivers vanaf de cd naar uw pc. Via Add voegt u ze vervolgens toe aan de installatieschijf. Houd er rekening mee dat het meestal zeer lastig is om het juiste bestand op de cd-rom te vinden. Als alternatief haalt u de drivers op bij de website van de fabrikant. Een voordeel is dat u dan zeker weet dat u de nieuwste versie te pakken hebt. U kunt ook extra taalpakketten in de installatieschijf stoppen, maar ervan uitgaande dat u een Nederlandse versie van Windows 7 gebruikt, is deze optie overbodig. Verder kunt u in beperkte mate programma’s aan de installatieschijf toevoegen. Omdat deze functie bij de meeste software niet werkt, slaat u dit tabblad het beste over.

©CIDimport

6. Windows-onderdelen schrappen

U kunt overwegen om bepaalde Windows-onderdelen weg te laten. Dat is een goede oplossing wanneer u bijvoorbeeld toch geen Internet Explorer of gadgets op het Bureaublad gebruikt. Klik in RT Seven Lite op Features Removal. In het linkerdeel vinkt u onder Permanently remove de onderdelen aan die u definitief wilt wissen uit Windows. Pas hiermee wel op, want deze keuze heeft mogelijk een negatieve invloed op de stabiliteit van uw systeem. Vink alleen iets aan wanneer u zeker weet wat de gevolgen ervan zijn. Aan de rechterkant zet u onder Default features eenvoudig Windows-onderdelen uit. Hoewel deze onderdelen niet meer zichtbaar zijn in het besturingssysteem, worden de achterliggende bestanden wel meegenomen op de installatieschijf.

©CIDimport

7. Registertrucs

In het Windows-register is zo’n beetje alles aanpasbaar. De makers hebben een aantal registertrucs in het programma verwerkt, zodat u wijzigingen simpel toevoegt aan uw persoonlijke installatieschijf. Handmatig registersleutels aanpassen is dus niet nodig! Klik op Tweaks en neem globaal alle opties even door. De registertrucs staan op onderwerp gegroepeerd onder meerdere tabbladen. Er zijn honderden opties voorhanden die u naar eigen inzicht wijzigt.

Op het tabblad Control Panel beslist u welke onderdelen Windows in het Configuratiescherm weergeeft. U kunt bijvoorbeeld gevoelige instellingen verbergen, zodat huisgenoten niet in staat zijn om aan uw persoonlijke Windows-omgeving te rommelen. Wilt u iets verwijderen, dan klikt u achter het betreffende onderdeel op Default. Vervolgens selecteert u Remove. Op deze manier verbergt u onder meer Energiebeheer en het zoekvenster. Leuk is dat u ook onderdelen aan het Configuratiescherm toevoegt, zoals het register en de prullenbak.

Verder is het tabblad Desktop interessant. U bepaalt hier hoe het Bureaublad en de Taakbalk zich moeten gedragen. Bij de meeste onderdelen schakelt u de instelling in of uit. Als u geen keuze kunt maken, laat u de instelling op Default (standaard) staan. U geeft op dit tabblad bijvoorbeeld aan of de Taakbalk programma’s wel of niet moet combineren.

Neem ook de instellingen op de overige tabbladen door. U zet onder meer Windows Verkenner, Media Center en Internet Explorer naar uw hand. Als u Windows op een ouder systeem wilt installeren, is het slim om alle visuele effecten uit te schakelen. Zo wordt het systeem minder zwaar belast. U vindt deze instellingen op het tabblad Visual effects. Belangrijk is dat u geen instellingen van het menuonderdeel Tweaks wijzigt waarvan u de betekenis niet kent.

Virtuele machine

Voordat u de persoonlijke installatieschijf van Windows 7 gaat gebruiken, is het verstandig om het eerst te testen in een virtuele machine. Een geschikt programma waarmee dat kan, is VirtualBox (www.virtualbox.org). Op uw huidige systeem simuleert u hiermee een volwaardige pc inclusief besturingssysteem. U kunt de installatieschijf als iso-image opslaan en in VirtualBox importeren. Mocht de zelfgemaakte installatieschijf niet goed werken, dan heeft dat geen vervelende gevolgen voor uw werkelijke computer.

©CIDimport

8. Automatisch installeren

Als u Windows opnieuw installeert, dient u vooraf allerlei gegevens op te geven. Zo vraagt het besturingssysteem onder andere naar een serienummer, de toetsenbordindeling en uw naam. Hebt u geen zin om alles handmatig in te vullen? U automatiseert de boel eenvoudig, zodat het installatieproces soepeler verloopt. U geeft in RT Seven Lite de gevraagde gegevens namelijk vooraf al op. Open het menuonderdeel Un-Attended. Op het eerste tabblad voert u optioneel de productsleutel in. Bedenk wel dat u daarmee uw persoonlijke installatieschijf voor slechts één pc kunt gebruiken. Als u het proces wilt automatiseren voor verschillende pc’s, vinkt u de opties Skip product key en Skip auto activation aan. U geeft dan na de installatie de productsleutel op, waarna uw pc de code online activeert. Zet een vinkje voor Accept EULA. U gaat dan automatisch akkoord met de gebruikersovereenkomst. Omdat u de juiste Windows-versie al in het programma hebt gekozen, selecteert u de optie Select this version on install. Vul verder de juiste namen in. Via Skip user creation bedenkt u alvast een wachtwoord voor het administrator-account. Prettig is dat u met Add more users ook andere gebruikersaccounts toevoegt. Op het tabblad OOBE selecteert u in het uitrolmenu achter Protect your computer de optie Recommended Settings. Zet ook vinkjes voor Hide EULA page, Hide wireless setup in OOBE en Disable auto daylight timeset. Loop verder de instellingen op het tabblad Regional even na. Selecteer Specify en stel alles in op Dutch. Kies de juiste tijdzone. Op het tabblad Hard Disk Configurations stelt u vrijblijvend in op welke partitie u Windows wilt installeren. Mocht daar al een versie van Windows opstaan, dan vinkt u de optie Format (FileSystem: NTFS) aan.

©CIDimport

©CIDimport

Persoonlijke voorkeuren

Het menuonderdeel Customization stelt u in staat om allerlei persoonlijke instellingen te wijzigen. Geef aan welke schermbeveiliging u het liefst wilt gebruiken en voeg desgewenst een nieuw exemplaar toe. Op de overige tabbladen wijzigt u het thema, de bureaubladachtergrond, het startscherm en de gadgets. U geeft daarnaast aan welke schermbeveiliging, thema of bureaubladachtergrond u standaard wilt toepassen. Gebruik hiervoor de knop Set As Default. Leuk is dat u alvast eigen documenten, muziek en geluiden kunt toevoegen. Als u alles naar tevredenheid hebt ingesteld in RT Seven Lite, bevestigt u rechtsonder met Apply. Klik daarna op Commit. Het programma voegt alle wijzigingen nu definitief aan de installatieschijf toe. Afhankelijk van het aantal wijzigingen en de snelheid van uw computer duurt deze taak minimaal een uur.

10. Branden

Er zijn meerdere mogelijkheden om de zelfgemaakte installatieschijf te bewaren. Het beste brandt u de eigen Windows-versie op een lege dvd. Mocht Windows onverhoopt vastlopen, dan herstelt u de boel gemakkelijk buiten het besturingssysteem om. Doe een lege dvd in de computer. Open het menuonderdeel ISO-Bootable en kies onder Mode voor Direct Burn. Bevestig nogmaals met Direct Burn. Misschien is het bestand te groot voor één dvd. Gelukkig bewaart u via de optie Split Image de installatieschijf ook gemakkelijk op meerdere dvd’s.

Opstartbare usb-stick

In plaats van een installatie-dvd gebruikt u net zo gemakkelijk een opstartbare usb-stick. Doe een stick in uw computer en klik op ISO-Bootable. Selecteer onder Mode de optie USB Bootable. Via de knop USB slaat u de installatieschijf op. Met de usb-stick kunt u Windows 7 op iedere computer installeren. Houd er rekening mee dat RT Seven Lite alle bestaande bestanden van de datadrager wist.

Tekst: Maikel Dijkhuizen

Deze workshop komt uit Computer Idee nummer 25, jaargang 2012

Iedereen die met Windows werkt, kent het wel: ineens een blauw scherm, en dan… niets meer. Het beruchte Blue Screen of Death (BSOD) hoort al sinds de jaren 90 bij Windows als pindakaas bij brood. Maar daar komt nu verandering in: het blauwe scherm gaat verdwijnen.

Het Blue Screen of Death bestaat al sinds de jaren 90. In Windows NT verscheen het voor het eerst in zijn bekende vorm: witte foutcodes op een felblauw vlak. De melding verscheen bij serieuze systeemfouten, vaak veroorzaakt door een kapotte driver of instabiele hardware. In latere versies kwamen er ook een verdrietige emoticon :( bij en, sinds 2016, een QR-code die naar een informatiepagina leidde. Hoewel er weinig dingen zo frustrerend zijn als een BSOD, is-ie ook handig: de foutmelding en STOP-code* die erop staan, kunnen je namelijk helpen om te achterhalen wat er precies aan de hand is. Maar nu gaat het dus verdwijnen …
*Scrol naar beneden voor een overzicht met de meest voorkomende foutmeldingen/STOP-codes en hun betekenis.

©PXimport | Reshift Digital BV

Op zwart

Het is gelukkig iets minder dramatisch dan je denkt: Microsoft gaat het blauwe scherm vervangen door een zwarte variant. Het nieuwe ontwerp oogt rustiger, zonder QR-code of icoontjes, en toont direct de foutcode en de driver die mogelijk de oorzaak is. Handig voor wie het probleem wil opzoeken of oplossen.

De nieuwe interface is vanaf later deze zomer beschikbaar op alle computers die draaien op Windows 11 versie 24H2. Naast het zwarte scherm wordt ook het meldingsscherm dat je ziet bij onverwachte herstarts vernieuwd. Dat sluit beter aan op de rest van Windows 11, is overzichtelijker en verdwijnt vaak al binnen een paar seconden.

©Microsoft

Waarom deze verandering?

Volgens Microsoft draait het om duidelijkheid. Het scherm moet beter laten zien of het probleem in Windows zelf zit, of in een externe component. Dat scheelt tijd bij het zoeken naar de oorzaak. Zeker na de wereldwijde CrowdStrike-storing van vorig jaar – waarbij miljoenen computers vastliepen door een fout in beveiligingssoftware – wil Microsoft de foutafhandeling beter en sneller maken.

Quick Machine Recovery

Naast het nieuwe scherm introduceert Microsoft ook Quick Machine Recovery (QMR). Deze functie is bedoeld voor situaties waarin een pc helemaal niet meer opstart. Via de herstelomgeving van Windows kan het systeem dan automatisch reparaties uitvoeren, zonder dat je handmatig iets hoeft te doen of een expert hoeft in te schakelen.

QMR wordt later dit jaar beschikbaar op alle apparaten met Windows 11 versie 24H2. Op Home-edities staat het standaard aan. De functie wordt op dit moment al getest in het Beta Channel van het Windows Insider-programma, zodat Microsoft nog kan bijschaven waar nodig.

Wat merk jij ervan?

Voor de meeste mensen betekent dit vooral dat de foutmelding bij een crash er straks anders uitziet. Maar het belangrijkste verschil zit onder de motorkap: Windows toont duidelijker wat er misgaat en kan zichzelf sneller herstellen. In de volksmond zal er – denken wij – overigens weinig veranderen: Blue of Black, het zal een BSOD blijven.

Vanaf 7 juli krijgt Google Gemini toegang tot apps als WhatsApp, Telefoon en Berichten – zelfs als je dat niet expliciet hebt aangezet. Wat betekent dat voor je privacy? En hoe voorkom je dat de AI méér weet dan jij wilt? Dit moet je weten voordat de verandering ingaat.

Googles AI-assistent Gemini wordt komende maand verweven met een aantal nogal essentiële apps op je Android-toestel. Denk aan Telefoon, Berichten en zelfs WhatsApp. Dat blijkt uit een e-mail die Google eind juni verstuurde naar gebruikers van Gemini, meldt de website Android Authority. De toon van die boodschap riep meteen vragen op: helpt Gemini je straks óók als je tracking hebt uitgeschakeld? En wat betekent dat voor je privacy?

Ook interessant: Bezorgd over je privacy? Zo zet je Meta AI uit in je WhatsApp-chats

Vage communicatie zorgt voor onrust

In de e-mail staat dat Gemini binnenkort ondersteuning biedt bij basisfuncties zoals bellen en berichten versturen, óók als je de zogeheten Gemini Apps Activity uit hebt staan. Op papier klinkt dat als een handige extra, maar in de praktijk leidde het vooral tot verwarring. Want als Gemini kan helpen zonder dat die activiteit is ingeschakeld, betekent dat dan dat de AI toch nog steeds meeleest of gegevens opslaat?

De formulering was vaag, de impact onduidelijk, en aangezien onze privacy in combinatie met AI sowieso al een heet hangijzer is, ging het nieuws als een lopend vuurtje door de techcommunity. Al snel verschenen er bezorgde reacties op sociale media en in forums, waarin gebruikers zich afvroegen of ze straks ongemerkt data afstaan aan een AI-systeem dat ze zelf niet actief gebruiken.

©Andrea

Google stelt gerust, maar nuanceert niet alles

Gelukkig kwam Google snel met verduidelijking. De kernboodschap: al biedt Gemini straks hulp bij je apps, dat betekent níét dat je persoonlijke gegevens automatisch worden verzameld of opgeslagen. Als je Gemini Apps Activity uit hebt staan, worden je gesprekken niet opgeslagen, niet gebruikt om modellen te trainen en verdwijnen ze na korte tijd automatisch. De AI gebruikt die tijdelijke gegevens alleen om je direct te kunnen helpen, bijvoorbeeld als je zegt 'bel mama' of 'stuur een bericht naar Daan'.

Toch blijft er een nuance hangen. De toegang van Gemini tot deze apps wordt standaard ingeschakeld voor iedereen, tenzij je dat zelf dus actief uitschakelt. Dat betekent dat de AI wel degelijk macht krijgt over je telefoonfuncties, tenzij jij ingrijpt. En hoewel de data niet worden opgeslagen, is er technisch gezien wel sprake van toegang tot privé-interactie, al is het kortstondig en geanonimiseerd.

Ook interessant: Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het

Gebruikers kunnen zelf de stekker eruit trekken

Voor wie zich niet prettig voelt bij deze mate van AI-integratie, is er goed nieuws: je kunt de toegang van Gemini tot je apps volledig intrekken. Dat doe je via de instellingen van de Gemini-app binnen Android of via de speciale webpagina gemini.google.com/apps. Daar bepaal je per app of je Gemini toestemming geeft om ermee te werken. Zet je die toegang uit, dan stopt de AI simpelweg met bellen, berichten sturen of andere app-interacties. Je behoudt dus altijd de controle – als je tenminste weet waar je moet kijken.

Wat belangrijk is om te onthouden: deze wijziging betekent niet dat Gemini een spion wordt op je telefoon. Het is eerder een uitbreiding van de Assistent-functie, zoals we die kennen van eerdere AI-integraties binnen Android. Maar doordat AI steeds meer verweven raakt met je dagelijkse digitale handelingen, is het goed om scherp te blijven op wat wel en niet wordt gedeeld.

©WEI ZHENG

Van slimme assistent naar app‑regisseur

De evolutie van Gemini laat zien waar het naartoe gaat met AI in Android: niet langer een slimme praatpaal in de marge, maar een behoorlijk dominante regisseur van je app-gebruik. Vergelijk het met Siri's vernieuwde integratie in iOS 18 of de opkomende app-functies in Android 16 – allemaal gericht op een AI die niet alleen antwoordt, maar ook handelt.

Die verschuiving is logisch, maar dwingt ontwikkelaars én gebruikers om na te denken over de ethiek van assistentie. Want hoe vriendelijk een AI ook oogt, als die steeds meer kan, moet je ook scherper kijken naar wat je precies weggeeft.

Wat betekent dat concreet voor jou?

Als gebruiker hoef je je voorlopig geen zorgen te maken dat Gemini heimelijk je gesprekken opslaat of meeluistert zonder toestemming. Maar het blijft belangrijk om je instellingen te checken, zeker nu de AI standaard meer bevoegdheden krijgt. De tools om die macht te beperken zijn er gelukkig, je moet ze alleen wel even opzoeken.

Wil je dus de voordelen van Gemini benutten zonder je privacy op het spel te zetten? Check dan vóór 7 juli je instellingen en bepaal zelf hoeveel zeggenschap je de AI geeft. Zo houd je het beste van twee werelden: slimme hulp, zonder ongewenste inmenging.