ID.nl logo
Online betalen: het gemak en de risico's
© Reshift Digital
Huis

Online betalen: het gemak en de risico's

Creditcardmaatschappijen, banken, internetportemonnees: allemaal willen ze uw online betalingen regelen. Maar welke is het makkelijkst, welke het veiligst?In de nazomer van 2008 was internetondernemer Rob van Z. ineens spoorloos verdwenen. Naar Rusland, meenden sommigen. Naar Brazilië, riepen anderen. De reden van Van Z.'s vertrek was minder speculatief; het werd hem te heet onder de voeten.

Creditcardmaatschappijen, banken, internetportemonnees: allemaal willen ze uw online betalingen regelen. Maar welke is het makkelijkst, welke het veiligst?In de nazomer van 2008 was internetondernemer Rob van Z. ineens spoorloos verdwenen. Naar Rusland, meenden sommigen. Naar Brazilië, riepen anderen. De reden van Van Z.'s vertrek was minder speculatief; het werd hem te heet onder de voeten. De simlockvrije iPhones die hij op zijn website aanbood, had hij niet geleverd. En de zeven ton die de aanbetalingen van zijn klanten opleverden, had hij waarschijnlijk als vakantiegeld gebruikt.

Online kopen helemaal ingeburgerd

Wie op internet koopt, kan flink belazerd worden. Toch weerhoudt dat de Nederlander niet van online aankopen; in 2008 kochten we volgens brancheorganisatie Thuiswinkel samen voor 4,85 miljard euro aan internetwaren. De traditionele postorder - via telefoon of brochure werd in 2004 al door de webwinkel ingehaald. Wie thuis spulletjes koopt, doet dat goeddeels via het web.

Aankoop meestal probleemloos

En natuurlijk, in negen van de tien gevallen verloopt zo'n aankoop vlekkeloos. "Juist daarom is online winkelen zo groot geworden," weet Ronald Prins van forensisch beveiligingsbedrijf Fox-IT, een firma die zich bezighoudt met digitale beveiliging. "Webwinkelen is goedkoop en makkelijk, en het aanbod is fantastisch."

Bekende online betaalmethoden zijn betrouwbaar

©CIDimport

Wat u natuurlijk nooit zou doen:

  1. * Ingaan op een e-mail waarin u wordt gevraagd om uw wachtwoord in te geven of op te sturen.

  2. * Uw e-mailfactuur weggooien voordat u uw bestelling binnen hebt.

  3. * Uw antivirusprogramma, firewall en spywarescanner niet updaten.

  4. * Grote bedragen vooruit betalen.

  5. * Uw wachtwoorden en creditcardgegevens bewaren in een document op uw computer.

  6. * Geldzaken regelen over een niet-versleutelde ('http' in plaats van 'https' in de url) verbinding.

  7. * De pincode van uw creditcard weggeven.

Zelf heeft hij geen enkele angst voor online transacties. "De bekende online betaalmethoden zijn solide en betrouwbaar. Dat moet ook wel, want een methode die lekt, kan nooit een succes worden. De betaalmaatschappijen hebben de laatste jaren keihard gewerkt aan hun veiligheid. Alle angst voor de online fraude is schromelijk overdreven."

Hengelen naar de acceptgiro

Online betalen is volgens hem niet minder veilig dan het per post opsturen van acceptgiro's. "Die werden vroeger nogal eens uit de brievenbus gehengeld. Dan veranderde de hengelaar het rekeningnummer naar zijn eigen nummer en sleepte hij de transactie binnen. Zulke analoge fraude is een lange tijd vrij omvangrijk geweest."

Phishing steeds vaker herkend

Dat laat niet onverlet dat online betalen altijd gevaren zal blijven kennen. "Vijfhonderd euro vooruitbetalen voor een iPhone die simlockvrij nog nergens te verkrijgen is, dat is natuurlijk ook risico nemen." Criminelen profiteren volgens hem van onnozelheid. "Phishing-mail bijvoorbeeld, e-mail waarin om je wachtwoord wordt gevraagd, worden door het overgrote gedeelte van de internetgebruikers gelijk herkend als frauduleus. De nul-komma-tien procent dommeriken die er toch intrapt, leveren een crimineel gelijk een paar duizend euro op."

iDeal en acceptgiro's: lekker vertrouwd

Nederlanders zijn enthousiaste internet-bankierders. Althans, daar lijkt het wel op, als we naar de statistieken van een meetinstituut als Eurostat kijken. Maar liefst tweederde van onze bevolking doet zijn bankzaken online. Daarmee moeten we op ons continent alleen de Scandinavische landen voor ons dulden. De traditionele acceptgiro die bij de aankoop van een product wordt meegestuurd, is bij online betalingen nog steeds populair, maar is inmiddels ingehaald door iDeal, het systeem waarmee u vrij gemakkelijk via uw eigen bankrekening transacties doet.

Ideal: is het handig?

Zeker. Het bekende iDeal-scherm met uw rekeningnummer en uw transactiecode hebt u in minder dan een minuut ingevuld. Omdat de systemen van de webwinkels nauw samenwerken met dat van iDeal, weet de winkel onmiddellijk dat u uw bedrag hebt overgemaakt. Dat het nog even duurt voordat het geld daadwerkelijk op de rekening van de winkel staat, geeft dan niets meer. De winkelier weet dat het onderweg is. Uw betaling is gedaan, dus het product kan worden verstuurd.

Ideal: is het veilig?

Ja! Het iDeal-systeem, waarbij u naast uw bankpas een los apparaatje of mobiele telefoon nodig hebt om een transactiecode te maken, is één van de veiligste betaalmethoden ter wereld. Immers: wie de bankpas én de bijbehorende pincode én het apparaatje niet heeft, kan geen betaling doen.

Ideal: de nadelen

Een nadeel van iDeal is het gebrek aan kopersbescherming. Blijkt een aankoop frauduleus te zijn of wordt een product niet geleverd, dan kunt u geen aanspraak maken op terugstorting. De gedupeerde iPhone-kopers uit het begin van dit verhaal maakten daar op onaangename wijze kennis mee. Daar staat weer tegenover dat Nederlandse banken fraudebestrijding tot een topprioriteit hebben verheven. Krijgen de banken meldingen van vreemde overboekingen, dan duiken ze er vaak gelijk bovenop.

Creditcards: overal welkom

De creditcard is misschien wel de stevigste steunpilaar van de wereldwijde e-commerce. De kaart, die in Amerika net zo is ingeburgerd als de pinpas in Nederland, heeft vanaf de eerste minuut gezorgd dat internetters zonder al te veel gedoe online hun spulletjes konden bestellen. In Nederland wordt de kaart flink op afstand gehouden door iDeal en acceptgiro's. Kennelijk werken we liever met ons Nederlandse systeem voor internetbankieren dan met het intikken van een kaartnummer. Begrijpelijk is dat wel. Het voordeel van de kaart, namelijk dat bijna iedere webwinkel hem accepteert, is gelijk ook het grootste nadeel: doordat het de wereldwijde betaalstandaard is, zijn er ook massa's criminelen die naar creditcardgegevens vissen.

Creditcards: zijn ze handig?

©CIDimport

Onbekend, maar handig

  1. * Google Checkout is het online betaalvehikel van uw favoriete zoekmachine. Tot op zekere hoogte werkt Checkout hetzelfde als PayPal; het slaat uw creditcardgegevens op, zodat u daarna bij betalingen enkel nog uw Google-wachtwoord hoeft in te voeren. Het aantal winkels dat Checkout ondersteunt, is nog niet erg groot, maar groeit – voornamelijk in de Verenigde Staten – gestaag.

  2. * Click&Buy; is een PayPal-kloon die u eigenlijk alleen voor Apple's iTunes-winkel zult gebruiken.

  3. * SMSBetalen heeft, als we onze banken mogen geloven, de toekomst. Ziet u bij de aangeboden betaalwijzen op een website ook Rabo SMSBetalen staan, dan hoeft u slechts uw gebruikersnaam en wachtwoord op te geven. Betalen aan personen kan ook; daarvoor sms't u het nummer van de ontvanger, het bedrag en een omschrijving van de transactie naar een telefoonnummer van de Rabobank. In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, kunt u ook deelnemen als u geen Rabo-klant bent. Van tevoren aanmelden en wat geld naar uw 'mobiele portemonnee' overboeken is wel verplicht.

  4. * 0900-betaalnummers kunnen handig zijn wanneer u een klein bedrag wilt betalen. Koopt u online bijvoorbeeld een ringtone, dan is een telefoontje naar een specifiek, op de website genoemd, 0900-nummer voldoende. Aangezien zo'n telefoontje per gesprek of minuut geld kost, betaalt u via uw telefoonrekening.

Absoluut, het invullen van kaartgegevens is een kleine moeite. Handiger is de kopersbescherming die u als creditcardbetaler standaard geniet; daarmee kunt u altijd aanspraak maken op terugbetaling als er met uw pas gefraudeerd wordt of als een winkel uw bestelling niet levert. Op die manier wordt het kopen bij kleine, onbekende webwinkels weer een stukje minder onbetrouwbaar. Maak wel haast als u op de regeling aanspraak wilt maken, want als u te lang wacht, kan de bescherming vervallen. De meeste banken en creditcardmaatschappijen rekenen erop dat u binnen dertig dagen nadat u een rekeningafschrift heeft gekregen, bij hen aanklopt. De periode waarbinnen door de maatschappijen zo'n bedrag terugbetaald moet worden, ligt natuurlijk niet altijd verankerd.

Creditcards: zijn ze veilig?

In principe worden de kaarten door veiligheidsexperts gezien als betrouwbaar. Dat wil zeggen: het systeem voor online creditcardbetalingen is solide en dus verlopen de meeste betalingen zonder problemen. Des te vervelender is het dus wanneer u tot die kleine groep pechvogels behoort die door een klein fraudegevalletje ineens honderden tot duizenden euro's lichter zijn.

Waar zit het gat?

Hoe zoiets dan is gekomen, valt achteraf vaak lastig te achterhalen. De fraude kan te wijten zijn aan malware-programma's (zogeheten keyloggers) die stilletjes iedere handeling op uw computer registeren. Tikt u een creditcardnummer in, dan wordt dat doodleuk doorgestuurd naar het e-mailadres van een internetcrimineel. Maar het lek kan ook in het de beveiliging van de website zitten. Hoewel de creditcardmaatschappijen hun systemen goed dichttimmeren, laten internetwinkels nog wel eens een steekje vallen. Vertrouwt u een voor u nieuwe winkel niet helemaal, houd dan uw rekeningoverzicht extra nauwlettend in de gaten.

PayPal: makkelijk, maar nog niet overal

Toch nog huiverig voor het intikken van uw creditcardgegevens? Bang dat malware uw gegevens tóch in het geniep doorgeeft aan een malafide Rus of dat er in die betrouwbare betaalpagina toevallig wel een lek zit? Als u betaalt met het Amerikaanse PayPal, hoeft u niet langer met uw creditcardnummer te strooien. Een keer, bij de gratis aanmelding, uw bankrekeningnummer opgeven is voldoende.

PayPal: betalen via mail en muisklik

De dienst, een aantal jaren geleden ontworpen als betaalsysteem voor de webbazaar eBay, fungeert momenteel als mondiale internetbank. Iedere wereldburger met internettoegang kan een rekening openen. Dat gaat vrij eenvoudig: u logt in, geeft het e-mailadres van de PayPalgebruiker aan wie u geld over wilt maken in, en binnen een paar klikken wordt het geld van uw online rekening overgeschreven naar de ander. Die ander kan een webwinkel zijn, maar ook een vriend of bekende. Het geld staat in ieder geval gelijk op zijn of haar rekening.

PayPal: is het handig?

Ja! In principe biedt PayPal een volwaardig systeem voor internationaal internetbankieren. Toch wordt het vooral gebruikt om online aankopen mee te betalen. Staat uw PayPal-rekening gekoppeld aan uw Nederlandse bankrekening of uw creditcard, dan worden de kosten van uw aankopen direct van uw bankrekening of creditcard afgeboekt. De dienst fungeert zo vooral als sluis. Hoewel die betalingen minder omslachtig zijn dan het intypen van creditcardgegevens of het maken van een iDeal-code, heeft PayPal ook een groot nadeel. Een aanzienlijk deel van de internetwinkels ondersteunt het namelijk nog niet. Bol.com en Wehkamp, twee van 's lands grootste winkels, houden het voorlopig nog bij iDeal – en het Amerikaanse Amazon ziet u liever gebruikmaken van een eigen betaalsysteem.

PayPal: is het veilig?

Ja. Hoewel er voor een betaling niet meer nodig is dan een gebruikersnaam en een wachtwoord, heeft PayPal de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in het dichtspijkeren van zijn systeem. Zo wordt u sinds vorig jaar bij transacties twee keer om uw wachtwoord gevraagd – een keer om in te loggen en een tweede keer als u daadwerkelijk geld over wil maken. Die verandering heeft phishers, die vroeger in groten getale naar de wachtwoorden van PayPalgebruikers visten, direct weggejaagd.

PayPal: kopersbescherming

Krijgt u na een bestelling een verkeerd artikel opgestuurd of wordt er met uw rekening gefraudeerd, dan kunt u, net als bij creditcards, aanspraak maken op kopersbescherming. U krijgt dan maximaal duizend euro terug. PayPal schijnt bij dergelijke disputen overigens minder coulant te zijn dan creditcardmaatschappijen.

▼ Volgende artikel
Zo maak je nieuwe WhatsApp chatthema's en achtergronden met Meta AI
© Sara Michilin - stock.adobe.com
Huis

Zo maak je nieuwe WhatsApp chatthema's en achtergronden met Meta AI

WhatsApp heeft de afgelopen maanden een flinke make over ondergaan. Behalve het delen van live en motion foto's kun je nu je chats een heel eigen sfeer geven met thema's en achtergronden die door Meta AI worden gemaakt. Het voelt een beetje alsof je thuis een muur opnieuw schildert: met een paar woorden verander je saaie chatbubbels in een zeegezicht, een futuristische skyline of een knus boekenhoekje. Hoe je dat doet, lees je hier.

Dit gaan we doen

In dit artikel lees je hoe je met Meta AI zelf nieuwe chatthema's en achtergronden maakt in WhatsApp. Je ontdekt stap voor stap waar je de functie vindt, hoe je een eigen thema of achtergrond beschrijft en wat je kunt doen als je de optie nog niet ziet. Ook leggen we uit wat de mogelijkheden en beperkingen zijn, geven we voorbeelden van goed werkende prompts en laten we zien hoe je jouw gesprekken zo een persoonlijk tintje geeft.

Lees ook: Van vinkjes tot vervaldatum: WhatsApp-hacks voor dagelijks gebruik

Generatieve AI heeft in 2025 zijn weg gevonden naar talloze sociale apps. Meta AI is de dienst van Meta – het moederbedrijf van WhatsApp – die ook in WhatsApp is geïntegreerd. Je kunt er vragen aan stellen, afbeeldingen laten genereren en zelfs de look van je chats aanpassen. De functies zijn niet overal beschikbaar en werken op dit moment vooral in talen als Engels, Arabisch, Frans en Duits. Nederlands wordt nog niet ondersteund, dus gebruik bij voorkeur een van de ondersteunde talen voor je verzoeken.

Alle chats een nieuw thema geven

Een chatthema combineert de achtergrond met de kleur van de chatbubbel. Je kunt met één ontwerp de uitstraling van al je gesprekken wijzigen. Dat doe je als volgt: open de instellingen van WhatsApp en ga naar Chats. Daar kies je voor Standaard chatthema. In dit menu vind je de optie Maken met AI. Tik hierop en omschrijf in het tekstveld welke sfeer je zoekt, bijvoorbeeld sunset by the sea of cosy book café. Je kunt ook een van de voorgestelde afbeeldingen kiezen. Nadat de AI vier varianten heeft gegenereerd, kun je met de knop Verversen nieuwe versies laten maken of via Wijzigingen maken je prompt aanpassen. Ben je tevreden, tik dan op Gereed. Vanaf nu krijgen al je chats de door jou gekozen stijl. Let op: jouw gesprekspartners zien deze verandering niet; het is een persoonlijke instelling.

Een specifieke chat een eigen thema geven

Wil je slechts één gesprek van een ander thema voorzien, dan kan dat ook. Open het betreffende gesprek en tik op de naam van de persoon of groep. Op Android vind je daarna onder de drie puntjes de optie Chatthema; op iOS staat deze knop in het infovenster van de chat. Kies opnieuw voor Maken met AI en typ je beschrijving. Net als bij de algemene instelling kun je doorlopend vernieuwen tot je een thema vindt dat bij het gesprek past. Nadat je op Gereed tikt, wordt het thema alleen op dit gesprek toegepast. Wil je terug naar het standaardontwerp, voer dan dezelfde stappen uit en kies een ander thema of verwijder het aangepaste ontwerp.

Een nieuwe achtergrond maken voor je chats

Soms wil je alleen de achtergrond van je chats veranderen zonder de bubbelkleuren te wijzigen. Ga dan in de instellingen weer naar Chats en open Standaard chatthema. Dit keer kies je voor Achtergrond en vervolgens voor Maken met AI. Omschrijf de afbeelding die je wilt laten maken en selecteer een van de voorgestelde opties. Met de knop Verversen kun je andere varianten bekijken; als je tevreden bent, tik je op Gereed. Deze achtergrond geldt nu voor al je gesprekken. Je kunt per chat echter ook een eigen achtergrond kiezen via het menu Chatthema > Achtergrond.

Privacy en beschikbaarheid

Hoewel de nieuwe AI‑functies leuk en creatief zijn, werken ze voorlopig nog niet overal. Meta rolt de mogelijkheden gefaseerd uit. Dat betekent dat je de optie Maken met AI misschien nog niet in je app ziet. Daarnaast reageert de AI het beste op prompts in de ondersteunde talen; Nederlandse verzoeken leveren vaak geen bruikbaar beeld op. Alleen de beschrijvingen die je invoert worden naar Meta verzonden; je gewone berichten blijven versleuteld en zijn niet leesbaar voor anderen.

Voorbeelden en tips

Als inspiratie hier enkele voorbeeldprompts. Een korte beschrijving als sunset by the sea levert meestal een warme zonsondergang op met roze en oranje tinten, ideaal voor een relaxte sfeer. Een prompt als cosy book café resulteert in een knus café met houten vloeren en boekenkasten tot het plafond. Wie meer levendigheid wil, kan kiezen voor festival lights: dat levert een beeld op vol kleurrijke slingers en een feestelijke sfeer. Laat vooral je verbeelding spreken. Denk aan een futuristische skyline met fonkelende neonlichten, of juist aan een rustiek huisje midden in het bos. Hoe concreter je beschrijving, hoe beter de AI de kleuren en details kan weergeven die jij voor ogen hebt.

Voor- en nadelen in het kort

De mogelijkheid om met een paar woorden een heel nieuwe chatomgeving te maken heeft duidelijke voordelen. Het geeft je gesprekken een persoonlijke uitstraling zonder dat je extra apps hoeft te installeren, en het wisselen tussen thema's is simpel. Het werkt intuïtief: een korte tekst is genoeg om een beeld te genereren. Tegelijk zijn er ook keerzijden. De functies zijn nog niet voor iedereen beschikbaar en werken voorlopig slechts in een paar talen. AI-beelden sluiten soms niet helemaal aan op wat je verwacht, en het experimenteren met thema's kan afleiden van het gesprek zelf.

Conclusie

Meta AI maakt je chats vooral persoonlijker. Met een korte beschrijving geef je een achtergrond of thema dat past bij je stemming of het onderwerp. Denk aan een tropische zonsondergang, een futuristische stad of een gezellig café: WhatsApp brengt het tot leven. De functies zijn nog in ontwikkeling en werken voorlopig vooral goed in het Engels. Maar wie graag wat kleur en fantasie toevoegt aan zijn gesprekken, vindt in de AI-generator een leuke manier om te experimenteren.

Nog meer ...

...creatief bezig zijn met kleur?
▼ Volgende artikel
Streamen én spelen: zo werkt Netflix Games op TV
© ID.nl | mock-up
Huis

Streamen én spelen: zo werkt Netflix Games op TV

Je kent Netflix vooral van series en films, maar de streamingdienst waagde zich een paar jaar geleden al aan een eigen catalogus van mobiele games. Nu zet Netflix een volgende stap: het bedrijf test een manier om spellen rechtstreeks op je smart tv of via Netflix.com te streamen. Binnen een aantal landen, waaronder Nederland, zijn de eerste titels nu speelbaar. Hoe werkt dit, wat heb je nodig en welke games kun je verwachten?

Op dit moment is Netflix Games op TV een bètatest in een handvol landen zoals de Verenigde Staten, Canada, het Verenigd Koninkrijk en ons eigen land. Zie je op je televisie of in de browser een speciale rij met games, dan zit jouw account in de testgroep.

Lees ook: De geheime codes van Netflix: zo ontdek je verborgen genres en films

Zo speel je games op je tv

Gamen op je tv werkt verrassend eenvoudig: je kiest een spel en scant vervolgens de QR‑code op het scherm met je telefoon. Via de link installeer je de Netflix‑app of de Netflix Game Controller‑app en log je in. Daarna gebruik je je telefoon als controller; je hoeft geen dure gameconsole of extra hardware aan te schaffen. De enige vereisten zijn een stabiele internetverbinding (bij voorkeur 10 Mbps of meer) en een ondersteunde smart‑tv (van bijvoorbeeld Samsung, Sony of LG) of streamingkastje zoals Amazon Fire TV of Chromecast met Google TV.

Wat kun je spelen?

Het huidige aanbod bestaat uit tien zeer uiteenlopende titels. Je kunt de rustige simulator Cozy Grove: Camp Spirit verkennen, waarbij je spookberen helpt, of de paranormale thriller Oxenfree spelen, waarin een groep tieners een geheimzinnig portaal ontdekt. Voor puzzelfans is er Link Twin, een hersenkraker waarbij een tweeling synchroon door levels beweegt. Ook leuk is Underwatermelon: Fruit Merge, een casual puzzelgame voor twee spelers. Liever ouderwetse actie? Dan zijn de moderne Atari‑remakes Centipede Recharged en Caverns of Mars Recharged beschikbaar.

©Netflix screenshot

Speciaal voor de feestdagen

Daar blijft het niet bij: Netflix heeft voor het komende feestseizoen een nieuwe reeks partygames aangekondigd. In LEGO Party! neem je het met vrienden op in minispellen en ga je op goudjacht in thematische Challenge Zones. Boggle Party is een woordspel waarin tot acht spelers in een race tegen de klok de langste woorden proberen te vinden. Pictionary: Game Night moeten de anderen raden wat je tekent. Tetris Time Warp voert je met de vertrouwde blokjes door verschillende tijdperken, van de originele versie uit 1984 tot de GameBoy‑variant. In Party Crashers: Fool Your Friends heeft één speler geen idee heeft waar de anderen het over hebben maar doet alsof hij het wél weet; het is aan de groep om deze speler te ontmaskeren. Al deze titels gebruik je met je telefoon als controller en zijn ontworpen voor meerdere spelers tegelijk. In de loop van de tijd zullen er meer games aan het aanbod worden toegevoegd.

©Netflix

Plussen en minnen

Deze tv‑games hebben duidelijke voordelen: je speelt zonder reclame of in‑app‑aankopen en je hoeft geen aparte console aan te schaffen. De bediening via je smartphone is laagdrempelig en al je voortgang wordt automatisch opgeslagen in de cloud. Er zijn ook nadelen: de resolutie is beperkt tot 720p en je moet telkens opnieuw een QR‑code scannen om te starten. Bovendien is de bèta-fase nog niet voor iedereen beschikbaar.

Meer dan streamen alleen

De stap naar games op tv maakt Netflix voor veel kijkers net wat veelzijdiger. Geen downloads, geen aparte hardware: gewoon spelen via je bestaande abonnement. Of je nu zin hebt in een snelle puzzel of een avondje lachen met vrienden, de kans is groot dat er straks iets voor jou tussen zit.

Mobiele Netflix‑games

Netflix biedt sinds 2021 al tientallen exclusieve games voor smartphones en tablets. Die mobiele titels – inmiddels meer dan tachtig – download je via de Netflix‑app op Android of iOS. Er zijn geen advertenties, in‑app‑aankopen of extra kosten, en ze zijn inbegrepen bij elk type abonnement. Je kunt kiezen uit uiteenlopende genres, van puzzels tot grote titels als Grand Theft Auto: San Andreas – Definitive Edition.