Met de Artificial Intelligence Virtual Artist (kortweg AIVA) kan iedereen muziek maken. In dit uitgebreide artikel bekijken we wat er mogelijk is met deze software en hoe het precies werkt.

🎵 Wil je muziek maken maar dek je dat je dat niet kunt? Gelukkig kan AI je helpen om de mooiste nummers te componeren. In dit artikel leggen we uit hoe je dat doet met behulp van AIVA.

Lees ook: Afbeeldingen maken met AI

AIVA was beslist niet het eerste systeem dat via kunstmatige intelligentie (AI) muziek probeerde te maken, maar wel het eerste dat voor een breed publiek toegankelijk werd gemaakt, en zelfs als componist werd erkend door Sacem, de Franse tegenhanger van de Nederlandse Buma.

Je kunt AIVA muziek laten componeren in allerlei stijlen en de resultaten achteraf naar eigen smaak aanpassen. In de gratis versie blijft het auteursrecht van alles wat je maakt bij AIVA en mag je met de muziek ook geen geld verdienen (bijvoorbeeld op een YouTube-kanaal). Bovendien mag je maar drie nummers per maand downloaden. Je kunt je composities echter onbeperkt online afspelen, dus als je AIVA alleen gebruikt als muzikale vriend om mee te jammen, dan heb je van die beperking geen last.

Installeren

Je vindt AIVA op www.aiva.ai. Wanneer je de site voor het eerst bezoekt, moet je een gratis account maken. Bij een volgend bezoek word je in principe automatisch ingelogd en kom je op je persoonlijke pagina met eventuele eerder gemaakte composities. Vanaf deze pagina kun je nieuw werk maken en bestaand werk beluisteren, downloaden en wijzigen. Aan dat laatste zitten echter beperkingen, met name als het gaat om het live terugluisteren van wijzigingen.

We gaan daarom terug naar de startpagina, klikken daar op Download en kiezen de AIVA-app voor ons besturingssysteem (Windows, Linux of macOS). Wij gebruiken de Windows-versie. Na het starten ervan verloopt de installatie automatisch en start de app. Bij een volgend gebruik vind je er een snelkoppeling voor in het startmenu en op het bureaublad. De opslaglocatie is de wat ongebruikelijke map: C:\Users\<gebruikersnaam>\AppData\Local\AIVA\. Waar <gebruikersnaam> staat vul je je eigen naam in.

Bij de eerste start haalt de app ook eerder gemaakte composities op, zodat je terechtkomt op hetzelfde scherm dat je ook op de website kreeg. Heb je na verloop van tijd een collectie opgebouwd, dan kun je die vanaf dit scherm beheren (downloaden, kopiëren, in mappen verdelen, hernoemen enzovoort) en sorteren op bijvoorbeeld titel, genre, instrumentatie en toonsoort.

Heb je muziek gemaakt, dan beheer je die vanaf je startpagina. Voor alle afbeeldingen geldt: klik erop voor een grotere weergave.

Debuut

Na deze korte introductie is het hoog tijd om eens een nummer te gaan (laten) maken. Daarvoor klikken we op Create Track (+Create gevolgd door Composition kan ook, met die laatste maak je tevens nieuwe mappen).

Je komt nu op het scherm met zogeheten Generation Profiles. Dat is binnen AIVA een betrekkelijk nieuwe manier om muziek te maken, iets waar we later nog op terugkomen. We gaan eerst een muziekje maken op basis van de traditionele methode Preset Styles. Zoals je ziet, kun je hier kiezen uit Advanced View of Emotion View. In die eerste optie kun je uit twaalf stijlen kiezen.

In Advanced View heb je de keuze uit twaalf stijlen.

Wij zetten de schakelaar echter eerst op Emotion View. Je ziet nu vier categorieën met elk een aantal stijlen. Wij kiezen Jazz uit de categorie Easy Listening. Je hebt nu de keuze uit een emotie, een duur en het aantal composities dat AIVA moet maken. Wij gaan voor droevig, automatische duur (Auto) en vier composities, en klikken op Create your track(s) .

Emotion View is ideaal voor wie geen kennis van muziek heeft.

Voor kenners

Het systeem gaat nu aan de slag, en we moeten wachten tot de vier nummers klaar zijn. Als dat langer dan enkele minuten duurt, wordt waarschijnlijk het scherm niet ververst. Klik in dat geval even op Create Track en weer op Home. Nieuwe onbeluisterde muziek is voorzien van een rood bolletje. Je kunt nu alle vier nummers afspelen.

Zoals je ziet, heeft AIVA tempo, toonsoort, maatsoort en instrumentatie gekozen. Ben je wat meer thuis in muziektheorie, dan kun je dergelijke zaken ook zelf kiezen. Klik daarvoor nogmaals op Create Track, kies deze keer voor Advanced View en selecteer bijvoorbeeld 20th Century Cinematic voor wat filmmuziek met rijke orkestratie.

Je kunt nu zelf de toonsoort (Key Signature), maatsoort (Time Signature), tempo (Pacing), instrumentatie (Instrumentation), duur (Duration) en aantal nummers (# of compositions) kiezen. Wij gaan voor F# minor, 12/8, Auto (omdat je niet én een maatsoort én een tempo kunt kiezen), Symphonic Orchestra, Auto en 4. We zetten ook vinkjes bij Include Percussion en Include Tempo Variations en klikken weer op Create your track(s).

In Advanced View heb je controle over allerlei muziektechnische instellingen.

Hoewel elk nummer uniek is, is de variatie bij composities in Advanced View minder groot. Merk op dat je hier ook een melodie kunt weglaten door Backing Track te kiezen. Leuk voor als je graag improviseert.

Onder invloed

Toen de wereld voor het eerst kennismaakte met AIVA waren de voorgebakken stijlen de enige manier om nieuwe muziek te maken, en het waren er ook nog eens minder dan nu. Gelukkig kwam daar al snel een interessante methode bij: het creëren van nummers op basis van bestaande muziek. Je vindt de mogelijkheid onder Influences wanneer je op Create Track klikt .

Aanvankelijk kon dit onderdeel alleen uit de voeten met midibestanden, maar je kunt tegenwoordig elk type audiobestand gebruiken. Als voorbeeld uploaden we Eleanor Rigby van The Beatles door het mp3-bestand naar het uploadvak te slepen.

AIVA kan zelf de toonsoort herkennen, maar is daar nog niet honderd procent betrouwbaar in. Beschikken we niet over de originele bladmuziek, dan weet – zeker voor bekende nummers – Google wel raad wanneer we vragen om ‘Eleanor Rigby key’. Het antwoord is G (wat officieel niet juist is, want het is E-mineur, maar die twee zijn familie). We kiezen daarom in plaats van Automatic Detection voor G major en klikken op Done. Het nummer is dusdanig kort dat we het niet hoeven in te korten, en dus klikken we op Trim and upload.

We kunnen allerlei bestaande muziek als stijlinvloed gebruiken.

Compositie

Het nummer verschijnt al snel in onze lijst met invloeden, maar het duurt nog enkele minuten voor het helemaal verwerkt is. AIVA stelt een ensemble strijkers voor, geeft de door ons opgegeven toonsoort aan en zegt dat het nummer een tempo heeft van 140 bpm en een maatsoort van 3/4 (driekwartsmaat). Dat laatste is zeker niet juist want het is 4/4. Google geeft bovendien 136 bmp als tempo. De herkenning is dus nog niet perfect. Desondanks gaan we op basis van deze gegevens nieuwe muziek maken. Klik met de rechtermuisknop op de titel en kies New Composition of klik op de + achter de titel.

AIVA stelde zelf Solo String Ensemble voor als instrumentatie en dus selecteren we die uit de lijst onder Ensemble. De toonsoort (Key Signature) laten we ongemoeid en als emotie kiezen we droevig, wat past bij de werkelijke toonsoort van E-mineur. We kiezen een lengte die vergelijkbaar is met het origineel (2’00 – 2’30), vragen 4 composities en klikken op Create Tracks.

De nummers verschijnen in onze lijst met composities en zijn na enkele minuten klaar. Zoals je zult zien, geeft AIVA nu wel E-mineur als toonsoort. Hoewel de muziek niet sprekend lijkt op het origineel (gelukkig maar!) is het zeker interessant.

(Om al je gemaakte nummers op op te slaan 👇)

Profielen

De laatste en nieuwste manier om muziek te laten maken, is via Generation profile. Ga je een nieuw nummer maken met Create Track, dan is dit de methode die je standaard krijgt voorgeschoteld. Generation Profiles zijn gedetailleerde sjablonen die beschrijven hoe AIVA muziek moet componeren. Het zijn er al heel wat en de lijst groeit voortdurend. Je kunt filteren op genre (Filters). Wij doen dat op Rock. Er zijn zes profielen beschikbaar (zie de afbeelding hieronder) die je kunt beluisteren met de afspeelknop.

Wij zijn wel gecharmeerd van Wylde Stallions (rock) maar in plaats van op +Create te klikken om er een nummer mee te maken, klikken we eerst op de drie puntjes (…) en kiezen Import to my profiles. Merk op dat je hier ook kunt kiezen voor See forked profiles; hiermee vind je versies van dit profiel die door andere gebruikers zijn aangepast en gedeeld.

Het profiel verschijnt nu in de lijst met geïmporteerde profielen. We klikken weer op … en kiezen New Composition. Je kunt nu op de bekende wijze een of meer nummers laten maken, en als je een toonsoort kiest die strijdig is met het profiel krijg je een waarschuwing.

Profiles zijn gedetailleerde instructies hoe AIVA moet componeren.

In detail

Omdat het onmogelijk is om het zelf maken van Generation Profiles in detail te behandelen, hebben we hiervoor Wylde Stallions gedownload. Ga je vanaf Home naar Generation Profiles in het venster rechts, dan zie je een map Imported. Wanneer je die opent (dubbelklikken) kun je daarna het Wylde Stallions-profiel openen. Hoewel je in een profiel in het wilde weg en op gehoor parameters kunt instellen, helpt het hier wel wanneer je enige muzikale achtergrond hebt.

Een profiel bestaat uit verschillende lagen. De laag Settings bevat algemene instellingen voor zaken als maatsoort, toegestaan tempobereik (Tempo range) en structuur (Development). AIVA kent allerlei gebruikelijke structuren (zoals couplet, couplet, refrein, enzovoort).

Naast de algemene laag zijn er specifieke lagen waarin je parameters kunt instellen voor melodie, harmonie, akkoorden, bas, percussie en versieringen. In elk daarvan kun je de mogelijke instrumentaties kiezen en aangeven uit welke standaardcomponenten (ritmes, basloopjes, synthesizer-arpeggio’s enzovoort) AIVA kan putten.

Met profielen kun je het compositieproces van AIVA tot in detail sturen.

Maatwerk

Profielen geven je veel controle, maar dat is niets vergeleken bij de Editor. Wanneer je deze voor een geselecteerd nummer opent, dan zie je een scherm dat iedere computermuzikant bekend zal voorkomen. AIVA biedt een volledige DAW (Digital Audio Workstation) waar je nummers helemaal naar je hand kunt zetten. Je kunt instrumenten en effecten aanpassen, secties kopiëren of herschikken en zelfs individuele noten verwijderen, wijzigen of toevoegen. De mogelijkheden zijn veel te uitgebreid om hier te behandelen.

Ben je tevreden over het resultaat, dan kun je een nummer downloaden door er met de rechtermuisknop op te klikken. Het handigst is het om te kiezen voor een zip-bestand met zowel mp3 als midi. Die laatste kun je desgewenst in een eigen DAW verder bewerken zonder dat de herkomst is te achterhalen. Bedenk overigens wel dat, zoals reeds gezegd, bij gratis gebruik AIVA het auteursrecht houdt!

Een volledige DAW geeft je totale controle over alle aspecten van een door AIVA gemaakt nummer.

Ondanks het feit dat Android een ontzettend open platform is waar je veel dingen zelf op kunt instellen, loop je soms tegen een beperking aan. Zo kan het zijn dat je in sommige apps geen screenshot mag maken. Maar mág niet betekent niet kán niet ... Toch een screenshot nodig? Probeer dan deze manieren!

Lees ook: Deze 4 functies maken Android 15 bijzonder

Hoe vaak doe je het niet: even snel een screenshot maken van wat er op het scherm gebeurt. Zo kun je aan een ander laten zien wat jij ziet, waardoor diegene je kan helpen. Of je wilt iets vastleggen voor later. Wat je reden ook is: het is vervelend als blijkt dat een Android-app het maken van screenshots geblokkeerd heeft. Dit komt zelden voor, maar specifieke apps hebben dergelijke beperkingen – denk aan bankapps en berichtendiensten. Soms is het een kwestie van een schuifregelaar omzetten in de instellingen van een app, maar in veel andere gevallen is het onmogelijk.

In vrijwel alle gevallen heeft dit met privacy en beveiliging te maken. Zo beperkt een bankapp deze functie om te voorkomen dat je persoonlijke gegevens lekken. Browserapps beperken de functionaliteit daarnaast soms in de privémodus (of incognito), zodat bepaalde zaken daadwerkelijk privé blijven. Berichtendiensten doen dit soms bij kortstondige of privéberichten, zodat anderen die niet te zien kunnen krijgen. En videostreamingdiensten bouwen dit soort beperkingen in in de strijd tegen piraterij: zo kunnen beelden niet op een ongeoorloofde manier gedeeld worden.

Een video-opname maken

Je kunt op verschillende manieren een screenshot maken binnen een app die dat normaliter niet toestaat. Zo kun je, hoe omslachtig dit ook klinkt, een video-opname maken. We bedoelen dan niet met een andere smartphone of camera, maar door gebruik te maken van de ingebouwde video-opnamefunctie. De meeste Android-smartphones hebben namelijk de optie Schermopname, binnen het snelmenu (dat is het menu dat je van boven naar beneden trekt). Als je de tegel ziet staan (misschien moet je hem eerst nog toevoegen), dan kun je als volgt te werk gaan.

• Trek het snelmenu naar beneden
• Zoek de optie Schermopname op (het kan zijn dat die een pagina verderop zit of verstopt zit onder de knop Bewerken)
• Zet Schermopname aan
• Begin met het opnemen van je scherm
• Na het opnemen speel je de video af
• Pauzeer op het frame dat je wilt screenshotten
• Maak nu het screenshot zoals je dat normaliter doet

Deze methode is echter niet volledig waterdicht. Het kan zijn dat een applicatie niet alleen het maken van een screenshot blokkeert, maar ook Schermopname. In dat geval kun je proberen de opname vanaf het thuisscherm te starten en vervolgens de app te openen. Het kan gebeuren dat de app dan niet in beeld komt tijdens het opnemen. Lukt dat ook niet Gelukkig is er nog een andere optie.

Vraag het aan Google Assistent

Je kunt Google Assistent vragen om het voor je te doen. Vaak blokkeren apps het maken van screenshots via de gebruikelijke manier (zoals volumeknop omlaag + powerknop), maar laten ze het met een omweg toch toe. Aangezien de Google Assistent op vrijwel elke Android-telefoon staat, kan dit een handige back-up zijn voor iedereen tegen de beperkingen aanloopt. Via het korte stappenplan leggen we je uit hoe je te werk gaat. Zo hoef je geen knoppencombinaties te gebruiken.

• Open de app (en het onderdeel) waarvan je een screenshot wilt maken
• Spreek Google Assistent aan (dit kan meestal met het commando 'Hey Google')
• Geef nu het commando 'maak een screenshot'
• De Assistent maakt direct een screenshot

Helaas is ook deze methode niet altijd succesvol. Sommige apps hebben een hardnekkige screenshotbescherming die helaas lastig te omzeilen is. Zie je na het maken van de afbeelding een zwart of leeg scherm? Dan is dat de reden.

Het kan zijn dat op jouw smartphone Google Assistent vervangen is door Google Gemini; maar de werking is hetzelfde. Mocht je de stemassistenten uitgeschakeld hebben, vergeet ze dan niet opnieuw te activeren via de instellingen van je toestel.

Haal jij graag alles uit je laptop? Dan kun je eigenlijk niet zonder handige gadgets en accessoires die het leven makkelijker maken. Je leest er alles over in dit artikel.

Lees ook: Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!

Een laptopstandaard

Met een laptopstandaard werk je ergonomischer en krijg je minder snel last van je nek en schouders. Je kunt de laptop er namelijk iets hoger mee plaatsen en hebt enige vrijheid bij het instellen. Bovendien is het een ideaal hulmiddel als je graag met je laptop op de bank zit. Je hebt een mooi tableau waar je laptop stabiel op staat. Sommige modellen hebben ook ruimte voor je muis. Verder is het de moeite waard om een laptopstandaard te overwegen met ingebouwde koeling. Dat helpt om de temperatuur van je laptop lager te houden. Hierdoor slijten onderdelen minder snel en blijft de laptop langer goed werken.

Een powerbank met zonnepaneel

Ben je veel onderweg of neem je je laptop mee op vakantie? Dan is het handig om een powerbank mee te nemen. Hierdoor zit je veel minder snel zonder stroom. Je laadt de powerbank thuis op en als de accu van je laptop (bijna) leeg is, sluit je de apparaten op elkaar aan. Helemaal handig zijn de modellen met zonnepaneel. Denk er wel aan dat het een tijd duurt voor een powerbank helemaal opgeladen is met een ingebouwd paneeltje.

Let er verder op dat de powerbank krachtig genoeg is voor je laptop en voldoende capaciteit heeft. Je hebt minimaal 20.000 mAh nodig om er echt iets aan te hebben. Hoeveel output je nodig hebt, vind je op de oplader van je laptop. Voor sommige kleine modellen is 30 watt genoeg, maar de meeste hebben minstens 60 watt nodig.

©Daisy Daisy

Een universele wandstekker

Ga je veel op reis en kom je terecht in landen met andere wandcontactdozen dan in Nederland? In zo'n geval is het erg handig om een reisadapter te kopen (ook wel universele stekker of wereldstekker genoemd). Ook hier is het weer belangrijk om erop te letten dat het wattage toereikend is voor je laptop.

Een usb-naar-internet adapter

Een wifi-verbinding is standaard voor laptops en geeft je lekker veel vrijheid. Maar het kan zijn dat je een slechte of wisselvallige draadloze verbinding met een netwerk hebt. Of misschien ben jij iemand die meer nodig heeft of het gewoon prettig vindt om via een kabel verbonden te zijn. Veel laptops hebben geen utp-poort meer om een ethernetkabel in te pluggen. Met een losse adapter los je dat probleem eenvoudig op. Ga op zoek naar een usb-naar-RJ45-adapter (ook wel ethernetadapter genoemd). Die zijn al te vinden voor minder dan 10 euro. Op veel adapters zitten ook extra usb-poorten, wat ook zeker het overwegen waard is.  

©amnarj2006

Een kaartlezer

Draadloos bestanden overzetten of gewoon al je foto's in de cloud opslaan werkt over het algemeen prima. Maar met een ouderwetse kaartlezer is ook niks mis. Het is vooral handig als je wat oudere apparatuur zonder moderne verbindingsmogelijkheden hebt, of wanneer je al je gegevens liever lokaal bewaart. Voor een paar euro koop je al een universele kaartlezer, met aansluitingen voor bijvoorbeeld microSD, SDHC en UHS-I.

©begun1983

Een externe dvd/blu-ray-speler

Laptops worden steeds platter, maar daardoor is er wel minder plek voor poorten. De utp-connectie is verdwenen en hetzelfde geldt voor de dvd/blu-ray speler. Heb je een collectie van je favoriete films en series? Dan is het aanschaffen van een externe dvd/blu-ray-speler een uitkomst. Voor rond de 15 euro haal je al een prima exemplaar in huis.

Een externe harde schijf

Staat je laptop vol met foto's, video's en andere bestanden? Dan is een externe harde schijf een uitkomst. Daarmee stel je in het gunstigste geval de aankoop van een nieuwe laptop uit. Het is sowieso geen gek idee om je belangrijkste data (dubbel) op te slaan. Dat kan in de cloud, maar misschien kies je liever voor een fysieke schijf die je zelf in bezit hebt.

Een docking station

Met een docking station creëer je een werkplek met je laptop als middelpunt. Het is een soort hub met allerlei poorten, zoals HDMI- en usb-poorten, kaartlezers en een utp-aansluiting. Vaak zijn ze uitgerust met een oplader voor je laptop.

Je hoeft je laptop alleen maar in het docking station te pluggen en je bent meteen verbonden met alle andere apparaten. Sommige docking stations hebben een ingebouwde laptopstandaard, zodat je ook meteen ergonomisch zit. Heb je meerdere werkplekken of een flexibele werklocatie? Dan is een docking station een handige toevoeging die bovendien meteen de voordelen van andere randapparatuur toevoegt.