ID.nl logo
Maak kennis met Grocy: de slimme huishoudmanager
© Odua Images - stock.adobe.com
Huis

Maak kennis met Grocy: de slimme huishoudmanager

Vergeet je voldoende voorraden in te slaan in huis? Vind je te vaak voedsel in de koelkast waarvan de houdbaarheid verstreken is? Heb je moeite om huishoudelijke taken te plannen? Met Grocy heb je een oplossing om je huishouden te beheren. Het programma is gratis, webgebaseerd en eenvoudig op je eigen thuisserver te installeren.

In dit artikel laten we zien hoe je met Grocy je huishouden kunt organiseren en digitaliseren:

  • Installeer Grocy op je eigen server via Docker
  • Geef je voorraadlocaties en hoeveelheden aan
  • Houd bij wat je inkoopt, verbruikt en wanneer iets verloopt
  • Voeg recepten toe en plan maaltijden op basis van je voorraad
  • Stel automatische boodschappenlijsten samen
  • Plan huishoudelijke klusjes en stel herinneringen in

Ook handig: Druk huishouden? Deze apps weten er wel raad mee

Code downloaden

In dit artikel staat een voorbeeld van wat YAML-code. Omdat YAML erg gevoelig is voor foute spaties, kun je die code beter downloaden en daarna bekijken of kopiëren. Zie het bestand grocycode.txt.

Bedrijven beheren hun voorraden en taken doorgaans met ERP-software (Enterprise Resource Planning) om alles in goede banen te leiden. In de meeste huishoudens gebeurt dit ad hoc of met de hulp van een boodschappen-app. Maar toch kan het nuttig zijn om specifieke software te gebruiken om je huishoudelijke voorraden en taken te optimaliseren.

Een van die oplossingen is Grocy, dat op de website wordt omschreven als ‘ERP beyond your fridge’. De naam Grocy verwijst naar groceries (Engels voor boodschappen), en de focus ligt op het beheer van je boodschappen en voorraden in je koelkast en andere plaatsen in huis. Maar het gaat verder: je kunt er ook je huishoudelijke taken mee inplannen en handleidingen van huishoudelijke apparaten bij de hand houden.

1 Grocy installeren

Grocy installeer je op je eigen server. Hoewel er ook een Windows-desktopprogramma voor bestaat (Grocy Desktop) is het voordeel van de serverversie dat je er toegang tot hebt vanaf al je apparaten, ook je tablet of smartphone. Dat is handig wanneer je in huis met taken bezig bent en even snel op je mobiele apparaat iets wilt opzoeken of aanpassen. Grocy heeft ook een mobiele app die met je eigen server verbindt.

Het team van LinuxServer.io biedt een Docker-image aan om Grocy op je server te draaien.

Maak op je Linux-server een bestand compose.yml aan met de volgende inhoud:

---
services:
  grocy:
    image: lscr.io/linuxserver/grocy:latest
    container_name: grocy
    environment:
      - PUID=1000
      - PGID=1000
      - TZ=Europe/Amsterdam
    volumes:
      - /path/to/grocy/config:/config
    ports:
      - 9283:80
    restart: unless-stopped

Wijzig /path/to/grocy/config naar het pad op je Linux-server waar je de data van Grocy wilt plaatsen. Voer dan in dezelfde directory als waarin je het bestand compose.yml hebt opgeslagen dit commando uit:

docker compose up -d

Dat downloadt het image en start de container.

Op de website vind je ook een live-demo.

2 Aanmelden en instellingen

Surf nu naar http://ip-adres:9283, waarbij je in plaats van ip-adres het werkelijke interne ip-adres van je Linux-server gebruikt. In het aanmeldvenster log je in met gebruikersnaam admin en wachtwoord admin. Daarna krijg je een Stock overview met 0 producten te zien, maar het is aanbevolen om eerst het standaardwachtwoord te wijzigen. Doe dat door bovenaan rechts op de gebruikersnaam admin te klikken en dan Change password.

Je kunt daarna meerdere gebruikers aanmaken voor alle gezinsleden, die je elk specifieke rechten kunt geven. Het is ook nuttig om voor verschillende apparaten verschillende gebruikers aan te maken. Je kunt immers per gebruiker enkele instellingen aanpassen in het menu dat onder het icoontje naast de gebruikersnaam opent. Stel bijvoorbeeld bij een gebruiker voor een tablet in de keuken in dat het scherm aanblijft, zodat de tablet niet in slaapmodus gaat terwijl je je handen vol hebt. Overigens kun je de taal naar Nederlands wijzigen via het icoontje van de moersleutel rechtsboven en dan User settings te kiezen.

Indien gewenst stel je Grocy voor individuele gebruikers specifieke rechten in.

3 Locaties en hoeveelheidseenheden

Voordat je de virtuele voorraad kunt vullen, is het nodig om een aantal basisgegevens in te vullen. Klik hiervoor links op Beheer masterdata. Maar voordat je producten kunt aanmaken, dien je eerst locaties en hoeveelheidseenheden te definiëren. Locaties zijn fysieke locaties in je huis. Dat kunnen kamers zijn (keuken, berging, kelder), maar je kunt het zo specifiek maken als je wilt, bijvoorbeeld voorraadkast, snoepkast of theehoekje. Het is aanbevolen om sowieso locaties aan te maken voor je koelkast en diepvries, omdat de houdbaarheid van producten die hier in- en uitgaan speciale aandacht vereist. Klik dus links op Locaties en dan bovenaan op Toevoegen. Maak zo een voor een de benodigde locaties aan. Vink zeker Is diepvries aan bij je diepvries.

Bij Hoeveelheidseenheden vul je alle eenheden van hoeveelheden in voor producten die je koopt. Denk daarbij aan een fles, pak, blik, brik, stuk, sneetje, milliliter, gram enzovoort. Het is mogelijk om pas naar gelang je producten toevoegt hier eenheden te definiëren, maar maak alvast enkele algemene aan.

Je kunt ook Productcategorieën aanmaken. Dit is niet strikt noodzakelijk, maar door producten aan categorieën toe te kennen, heb je bijvoorbeeld altijd een overzicht van wat je op het gebied van fruit, snoep, deegwaren enzovoort in huis hebt. Ook Winkels zijn optioneel. Je kunt hiermee de prijsgeschiedenis van producten in verschillende winkels volgen.

Definieer in Grocy de locaties waar je producten bijhoudt.

4 Producten definiëren

Om een product te definiëren, klik je links, nog altijd onder Beheer masterdata, op Producten en dan bovenaan op Toevoegen. Je ziet nu een heleboel velden om in te vullen, waarvan de meeste optioneel zijn; de verplichte velden zijn rood-omkaderd. Voor iets eenvoudigs als een wc-rol hoef je alleen maar de naam in te voeren, de standaardlocatie en de eenheden voor de voorraad, aankoop, verbruik en voor prijzen. Die drie laatste zijn standaard hetzelfde als de eenheid voor de voorraad. Je kunt ook een afbeelding uploaden.

Van de optionele velden is Minimale voorraadhoeveelheid heel handig. Hierin voer je in hoeveel je altijd van het product in huis wilt hebben, gerekend in de voorraadeenheid. Als je voorraad onder dit aantal komt, toont Grocy het product in een andere achtergrondkleur in je voorraad. Klik tot slot op Opslaan en doorgaan, waarna je optioneel een streepjescode voor het product kunt toevoegen en specifieke conversies van hoeveelheden, zoals hoeveel gram per pak. Klik daarna op Opslaan en terugkeren naar producten.

Een product heeft diverse mogelijke eigenschappen.

5 Producten aankopen en verbruiken

Zodra een product aan de masterdata is toegevoegd, kun je aankopen van dit product hier registreren. Klik links op Aankoop (ditmaal niet meer onder Beheer masterdata), kies het product of klik op het icoontje om de streepjescode te scannen. Vul de hoeveelheid en de eenheid in en eventueel een vervaldatum. Gaat het om een product zonder vervaldatum, vink dan Verloopt nooit aan. Als je het product daarna op meerdere locaties wilt opslaan, kun je een deel van je voorraad verplaatsen door links op Overdragen te klikken.

Een product verbruiken doe je door links op Verbruiken te klikken. Je kiest het product en eventueel de locatie waaruit je het verbruikt. Daarna klik je op OK om het uit de voorraad te halen of Markeer als geopend om het te openen. Het zit dan nog altijd in je voorraad, maar voor producten met een houdbaarheid na opening begint de termijn nu te tellen. Je kunt ook aangeven dat je het product uit je voorraad haalt omdat het bedorven is of een specifiek voorraaditem selecteren wanneer je er enkele met meerdere vervaldatums hebt, of geopende en nog niet geopende.

Wanneer je een product verbruikt, past Grocy je voorraad aan.

6 Minder verspilling

Als je van al je voeding, cosmetica en andere producten met houdbaarheidsdatum de juiste gegevens bijhoudt in Grocy, krijg je in de voorraad altijd duidelijk te zien welke producten over datum zijn en welke binnen vijf dagen verlopen. Zo kun je op tijd die producten gebruiken zodat je ze niet hoeft weg te gooien.

Ook de producten die te weinig in voorraad zijn, krijgen een andere achtergrondkleur in de voorraad, zodat je ziet welke producten je moet aanvullen. In Boodschappenlijst kun je zelfs met één klik op een knop al die producten aan je boodschappenlijstje toevoegen, en met andere knoppen de producten die over datum zijn. Je kunt ook handmatig nog andere producten aan je boodschappenlijstje toevoegen.

Alle producten worden overigens per productcategorie getoond voor wat meer overzicht. Doe je uiteindelijk je boodschappen, dan kun je de aangekochte producten onmiddellijk in het lijstje afvinken om ze aan je voorraad toe te voegen.

Je voorraad geeft je een onmiddellijk overzicht van wat je eerst moet verbruiken en aankopen.

7 Gerelateerde producten

Wanneer je een product aanmaakt, kun je dit ook linken aan een ‘parent product’. Dat is handig als je bijvoorbeeld verschillende soorten, merken of hoeveelheidsverpakkingen van een product hebt die elk een eigen barcode hebben, terwijl het voor je voorraad of recepten niet uitmaakt welk van die producten je kiest. Stel dat je altijd drie repen chocola in je voorraad wilt hebben, maar het niet uitmaakt of het pure chocolade of melkchocolade is, dan kies je bij die twee laatste de chocolade als ‘parent product’.

Of stel dat je soms een pak van zes eieren koopt en soms een pak van twaalf. Dan definieer je een product ei, en twee producten 6 eieren en 12 eieren die naar het product ei verwijzen als ‘parent product’. Als voorraadeenheid neem je bij die twee laatste stuk, want je slaat eieren per stuk op. Als aankoopeenheid neem je echter doos, want je koopt die producten per doos.

Als je dit product opslaat, kun je onder de streepjescode ook hoeveelheidseenheid-conversies instellen voor dit product, waarin je dan instelt dat een doos uit zes stuks bestaat. En als je dan bij ei hebt gedefinieerd dat je altijd zes eieren wilt hebben en dan een doos van twaalf koopt en er zeven uit verbruikt, wordt er in je voorraad getoond dat je nog vijf eieren hebt en je de voorraad moet aanvullen.

Definieer een doos eieren met verwijzing naar het product ‘ei’.

8 Recepten

Het is ook mogelijk om recepten aan Grocy toe te voegen. Je geeft het recept een naam en vult het aantal porties in. Beschrijf de bereiding in het tekstveld en klik dan op Opslaan en doorgaan. Voeg daarna één voor één de benodigde ingrediënten toe.

Zodra je dit recept hebt opgeslagen, komt het in de lijst van recepten terecht, waarbij direct getoond wordt voor welke recepten je alle ingrediënten op voorraad hebt of welke recepten je het best binnenkort maakt om producten die bijna over de datum zijn te gebruiken.

Voor elk recept kun je ook het gewenst aantal porties aanpassen. Grocy rekent alle benodigde ingrediënten dan om. Als je bij de onderliggende producten de prijs en het aantal calorieën hebt ingevuld, krijg je hier te zien hoeveel het kost om dit recept te bereiden en hoeveel calorieën je ermee binnenkrijgt. Ontbrekende ingrediënten voeg je overigens eenvoudig toe aan je boodschappenlijstje met een klik op het winkelwagentje bovenaan. En links onder Maaltijdplan kun je recepten op een specifieke dag inplannen.

Link producten uit je voorraad aan de ingrediëntenlijst van je recept.

9 Klusjes

Een ander menu-onderdeel is Klusjes, waarmee je periodieke klusjes kunt inplannen en aan leden van je huishouden kunt toekennen. Je definieert eerst je klusjes onder Beheer masterdata. Voeg een klusje toe, geef het een naam, en kies de frequentie en startdatum. Je kunt ook instellen aan welke gebruiker het klusje toegewezen wordt, en zelfs welk product je bij het uitvoeren van het klusje verbruikt en in welke hoeveelheid. Dat is handig bijvoorbeeld als je bij het inruimen van de vaatwasmachine telkens een vaatwastablet verbruikt.

Als je daarna links op Klusjes klikt (deze keer niet onder Beheer masterdata), dan krijg je alle klusjes te zien die er moeten gebeuren en voor elk klusje wanneer het moet worden uitgevoerd, de laatste keer dat het is gebeurd en aan wie het is toegewezen.

Een gekleurde achtergrond wijst erop met welke klusjes je te laat bent, welke er vandaag moeten gebeuren en welke er binnen de vijf dagen moeten worden gedaan. Wanneer je een klusje hebt gedaan, klik je op het groene icoontje om het als gedaan te markeren of op het grijze icoontje om het deze keer over te slaan. Met een klik op de drie puntjes kun je ook een klusje op een andere datum opnieuw inplannen of een klusjesdagboek bekijken.

Behoud het overzicht over je huishoudelijke klusjes dankzij Grocy.

10 Taken

Zaken die je eenmalig of slechts sporadisch hoeft te doen, kun je in het onderdeel Taken definiëren en opvolgen. Om het overzicht te bewaren, definieer je alvast wat categorieën van taken in Beheer masterdata / Taakcategorieën. Denk daarbij aan categorieën zoals Tuin, Huis, Hobby enzovoort.

Daarna maak je onder Taken een nieuwe taak met een klik op Toevoegen. Je geeft de taak een naam, een uiterste datum, optioneel een categorie en finaal ook een gebruiker waaraan je de taak toewijst.

Wanneer je op deze manier taken hebt toegevoegd, krijg je onder Taken een overzicht, waarbij de taken worden gesorteerd op de uiterlijke datum waarop ze moeten worden uitgevoerd. Taken die je al had moeten uitvoeren, krijgen een rode achtergrond, taken die voor vandaag zijn gepland blauw en de taken die je de komende vijf dagen moet uitvoeren geel.

Je kunt filteren op categorie en status, en zoeken op een term wanneer je veel taken in je lijstje hebt. Heb je een taak uitgevoerd, dan vink je die gewoon af.

Vergeet nooit meer taken dankzij het overzicht van Grocy.

11 Batterijen en kalender

Ook je oplaadbare batterijen kun je in Grocy onderbrengen. Definieer een batterij onder Beheer masterdata / Batterijen, geef ze een naam, omschrijving en beschrijf in welk apparaat je ze gebruikt. Voer dan in om de hoeveel dagen je die batterij moet opladen.

Daarna krijg je onder Batterijen (deze keer niet onder Beheer masterdata) te zien wanneer je batterijen het laatst geladen zijn en wanneer de volgende laadcyclus is gepland. Net zoals bij de taken en dergelijke krijg je hier ook met een gekleurde achtergrond de status van het laden van de batterijen te zien. En laad je een batterij op, dan klik je hier eenvoudig op het groene knopje ervoor om de status aan te passen.

Uiteindelijk komen alle gebeurtenissen samen in de kalender. Daar zie je in één oogopslag welke taken je dient uit te voeren, wanneer je klusjes zijn ingepland, wanneer producten vervallen, wanneer je welke maaltijden hebt gepland en wanneer je batterijen weer zou moeten opladen.

Met een klik op de gebeurtenis in de kalender ga je door naar de desbetreffende Grocy-pagina. Je kunt deze kalender ook delen door middel van een url in iCal-formaat, maar dan moet je wel zorgen dat de gebruiker of het programma waarmee je dit deelt toegang tot je Grocy-installatie heeft zonder authenticatie.

Grocy verzamelt al je taken, klusjes, vervaldata, maaltijden en batterijlaadbeurten in één kalender.

12 Apparaten en meer

Een laatste functionaliteit die Grocy aanbiedt, vind je onder Apparaten. Hier voeg je een apparaat toe waar je notities bij maakt en een gebruikershandleiding uploadt. Zo heb je altijd de handleidingen van al je apparaten bij de hand. Het pdf-document wordt in de webinterface van Grocy getoond.

Verder is Grocy ook uitgebreid aan te passen. Zo kun je aan elke entiteit (zoals een product of een klusje) eigen velden toevoegen, voor als je extra informatie wilt bijhouden. Dat doe je in Beheer masterdata / Gebruikersvelden. Je kunt zelfs volledig nieuwe objecten definiëren in Beheer masterdata / Gebruikersentiteit. Al met al is Grocy dus een krachtig en flexibel hulpmiddel om je huishouden te optimaliseren.

Houd de handleidingen van al je apparaten bij op één plaats.

▼ Volgende artikel
Bescherm je data: voorkom digitale beveiligingslekken
© The 2R Artificiality - stock.ado
Huis

Bescherm je data: voorkom digitale beveiligingslekken

Op elke website, in elke app en zelfs in de supermarkt laat je digitale sporen achter. Deze worden door bedrijven verzameld en doorverkocht en helaas gebeurt dat vaak op een slecht beveiligde manier. Het gevolg? Datalekken die je privacy en je geld in gevaar brengen. Gelukkig kun je je gegevens met een paar gerichte maatregelen zelf beschermen.

In dit artikel leer je:
  • Hoe je je digitale voetafdruk opspoort en verkleint.

  • Waarom een wachtwoordmanager en tweestapsverificatie essentieel zijn.

  • Welke rechten je hebt onder de AVG en hoe je die gebruikt.

  • Hoe je veilig bestanden deelt met versleutelde diensten.

  • Wat een VPN doet en hoe je dat inzet tegen datadieven.

  • Hoe je met monitoring en alerts nieuwe datalekken snel opvangt.

Een goede bescherming van je gegevens begint met het vaststellen welke gegevens er al van je rondzwerven. Daarna beslis je wat écht bewaard moet blijven en vervolgens dicht je elk lek met slimme hulpmiddelen. In dit artikel leiden we door het hele proces. We starten met een snelle inventarisatie van je digitale voetafdruk. Denk aan ongebruikte accounts, verborgen toestemmingen en vergeten wachtwoorden.

Vervolgens gaan we aan de slag: van wachtwoordmanagers en tweestapsverificatie tot versleutelde bestandsdeling en VPN’s. Tot slot kijken we naar je wettelijke rechten onder de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) en laten we zien hoe je die in je voordeel kunt inzetten. Zo groeit je beveiliging organisch mee met elke stap die je zet. Je minimaliseert de risico’s en pakt je regie terug!

Digitale voetafdruk

Elk beveiligingsplan begint met inzicht. Open daarom eerst op je computer Instellingen, kies Privacy en beveiliging en bekijk alle categorieën om te zien welke apps toegang hebben tot je locatie, camera en microfoon. Noteer wat je niet verwacht had.

Ga vervolgens naar je e-mail en zoek op trefwoorden als ‘registratie’, ‘bevestig je account’ en ‘privacyverklaring’. Zo spoor je vergeten accounts op, bijvoorbeeld de webshop waar je vijf jaar geleden een cadeautje bestelde. Bezoek tot slot de website Have I Been Pwned en vul je e-mailadres in. De dienst toont of je gegevens in bekende datalekken zitten.

Geef elke vondst een kleurcode: groen voor veilig, oranje voor opletten en rood voor directe actie. Met dit kleurenoverzicht zie je in een oogopslag waar het gevaar zit. Sla het bestand lokaal op, niet in de cloud, en bescherm het met een wachtwoord. Nu je precies weet welke gegevens rondzwerven, kun je gericht maatregelen nemen in plaats van schieten met hagel. Zo bespaar je tijd en mis je geen verborgen risico.

Controleer goed welke apps en programma’s toegang hebben tot welke gegevens.

Onkraakbare wachtwoorden

Een uniek en lang wachtwoord voor elk account is de simpelste en beste bescherming. Installeer daarom een wachtwoordmanager zoals Bitwarden (https://bitwarden.com) of 1Password (https://1password.com). Maak eerst een hoofdwachtwoord van minstens zestien tekens dat geen bestaand woord bevat; combineer hoofdletters, leestekens en een zin die je alleen zelf begrijpt. Open daarna de manager en klik op Nieuwe login of Add Item, plak de url, vul gebruikersnaam in en laat de generator een wachtwoord van vijfentwintig willekeurige tekens maken.

Je kunt ook een volledige lijst met wachtwoorden importeren uit je browser. Sla het op en activeer Autofill in de browserextensie. Wis direct het oude, zwakke wachtwoord en gebruik de functie Password Health om overgebleven duplicaten op te sporen. Dankzij de versleutelde kluis verlaat geen enkel wachtwoord je apparaat onversleuteld; alleen jij bezit de sleutel. Vergeet niet regelmatig een back-up van de kluis te exporteren naar een versleuteld usb-station voor extra zekerheid. Zo voorkom je dat één lek al je accounts in gevaar brengt en kun je wachtwoorden probleemloos blijven vernieuwen.

De wachtwoordmanager is een onmisbare tool om al je online-accounts veilig te houden.

Jouw wettelijke rechten

De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) geeft je meer macht dan je misschien denkt. Artikel 15 garandeert het recht op inzage: elk bedrijf moet je op aanvraag een overzicht leveren van alle gegevens die het over jou bewaart, inclusief de herkomst en de bewaartermijn. Artikel 16 geeft recht op rectificatie, bijvoorbeeld wanneer je adres verkeerd gespeld staat.

Het bekendste is artikel 17: het recht op gegevens verwijderen. Daarmee mag je laten wissen wat voor de oorspronkelijke dienst niet langer noodzakelijk is. Artikel 20, tot slot, verplicht bedrijven tot dataportabiliteit: je krijgt je gegevens in een leesbaar formaat zodat je soepel kunt overstappen naar een concurrent. Zodra je zo’n verzoek indient, moet de organisatie binnen een maand reageren of gemotiveerd uitstel vragen. Houd de correspondentie goed bij, want de bewijslast ligt bij het bedrijf. Door deze rechten actief te gebruiken, dwing je organisaties tot zorgvuldige omgang met jouw data en verklein je zo structureel het lekkagerisico op zowel de korte als de lange termijn. 

Tweestapsverificatie

Helaas is zelfs een fantastisch wachtwoord kwetsbaar wanneer een bedrijf een datalek heeft. Activeer daarom altijd een tweestapsverificatie, ook wel multi-factor authentication genoemd. Veel diensten bieden deze optie aan. Ga naar de beveiligingsinstellingen van je account, bijvoorbeeld Account / Beveiliging / Tweestapsaanmelding, en kies voor een authenticator-app.

Installeer op je telefoon een gratis app als Google Authenticator. Klik op QR-code scannen, houd de camera boven het scherm en bevestig. De app toont nu elke dertig seconden een nieuwe zescijferige code. Voer die in op het webformulier en sla de herstelcodes op in een offline-document.

Voor kritieke accounts, zoals je cloudopslag of crypto-wallet, gebruik je bij voorkeur een hardware-sleutel als YubiKey. Steek de sleutel in de usb-poort, druk op het lampje en log in zonder een code over te typen. Dankzij de FIDO2-standaard wordt phishing onmogelijk, omdat de sleutel de url controleert voordat hij tekent. Zo combineer je gemak met een ijzersterke tweede factor die indringers buitenhoudt. Bewaar een reservesleutel op een andere locatie zodat verlies of diefstal je niet buitensluit.

Met tweestapsverificatie leg je een extra beveiligingslaag over je inloggegevens.

Profiel opschonen met dataverzoek

Bedrijven zijn verplicht je gegevens te verwijderen zodra je daarom vraagt, maar ze doen het meestal niet uit zichzelf. Log in op ieder oud account dat je in het begin van dit artikel vond, open de privacy-instellingen en zoek naar Account verwijderen, of iets soortgelijks.

Staat de knop er niet, stuur dan via het contactformulier of het e-mailadres een AVG-verzoek: vraag om inzage, correctie of verwijdering van je persoonsgegevens. Vermeld je gebruikersnaam en mailadres, en als onderwerp iets als Verzoek op grond van artikel 17 AVG.

Licht kort toe wat je precies wilt en schrijf dat je binnen een maand een bevestiging verwacht en dat je anders de Autoriteit Persoonsgegevens inschakelt. Bewaar een pdf van het verzoek. Ontvang je na dertig dagen geen reactie, stuur dan een herinnering met de oorspronkelijke mail als bijlage.

Bij hardnekkige weigering vul je online een klachtenformulier in bij de toezichthouder. Door deze juridische drietrapsaanpak verminder je je digitale voetafdruk drastisch en leg je tegelijk druk op organisaties om hun beveiliging te verbeteren. Voeg tot slot een herinnering in je agenda zodat je de opvolging niet vergeet. 

Veilig en tijdelijk delen

Je wilt een scan van je paspoort opsturen naar een overheidsinstelling, of een map met familiefoto’s delen met oma. Gebruik dan nooit onbeveiligde e-mailbijlagen. Kies in plaats daarvan voor een end-to-end-versleutelde dienst als Wormhole.

Sleep het bestand naar het tabblad en beperk de download tot één keer. Kopieer de link, plak hem in een bericht en stuur het wachtwoord via een ander kanaal. Wie te laat klikt, krijgt een 404-fout, waardoor je geen nieuwsgierige meelezers meer hebt.

Werk je in Windows, open dan een willekeurige map, klik met rechts op een bestand, ga naar OneDrive / Delen, kies via de drie puntjes Instellingen voor delen en voeg een Wachtwoord en Vervaldatum toe. Door tijd, wachtwoord en versleuteling te combineren geef je kwaadwillenden geen kans. Bovendien bespaar je opslagruimte omdat het bestand niet in talloze inboxen blijft zweven.

Er zijn online heel veel diensten voor het veilig versturen van bestanden. Wormhole is er eentje van.

Virtueel privénetwerk

Openbare hotspots in hotels en cafés zijn een paradijs voor datadieven. Zodra je onversleuteld verkeer verstuurt, kan iedereen in het netwerk meelezen. De eenvoudigste bescherming is het inschakelen van een virtueel privénetwerk. Installeer op je laptop en mobiel bijvoorbeeld de opensource-dienst Mullvad of het commerciële NordVPN.

Open de app, klik op Snel verbinden en verifieer dat het slot-pictogram in de menubalk verschijnt. Activeer daarnaast de optie Kill Switch zodat je verbinding blokkeert zodra de tunnel wegvalt. Voor extra zekerheid kun je in je browser de ingebouwde optie Altijd beveiligde verbindingen gebruiken activeren, die je vindt via Instellingen / Privacy en beveiliging. In Firefox heet de optie Alleen-HTTPS-modus. Test je opstelling via de site DNSLeakTest. Verschijnt je eigen provider niet, dan zit je goed. Zo browse je veilig, zelfs op een open wifinetwerk.

Met een killswitch laat je automatisch de verbinding met internet of een bepaalde app verbreken om je gegevens veilig te houden.

Welke wachtwoordmanager past bij jou?

Niet elke wachtwoordkluis werkt hetzelfde. Bitwarden is opensource, draait in de cloud en laat je onbeperkt wachtwoorden synchroniseren tussen alle apparaten. De broncode is publiek, waardoor beveiligingsonderzoekers snel fouten kunnen melden.

  • LastPass was populair, maar lekte in 2022 versleutelde kluizen, waarna criminelen brute-forceaanvallen begonnen.

  • 1Password combineert cloudopslag met een extra geheime sleutel die uitsluitend lokaal wordt bewaard.

  • KeePass slaat je kluis alleen lokaal op en vereist handmatig kopiëren naar andere systemen, ideaal voor mensen die maximale controle willen.

  • Tot slot is NordPass interessant door de optie om wachtwoorden te delen via een versleuteld kanaal, handig binnen gezinnen.

Kijk bij je keuze naar prijs, opensource-status, exportmogelijkheden en ondersteuning voor hardware-sleutels. Installeer een proefversie, importeer twintig willekeurige log-ins en test de auto-invulfunctie op je belangrijkste websites. Voelt de workflow soepel en krijg je geen valse waarschuwingen? Dan heb je jouw ideale match gevonden zonder concessies aan veiligheid te doen.

Monitoren én reageren

Beveiliging is geen eenmalige klus. Stel dus alerts in die automatisch waarschuwen wanneer jouw gegevens op straat liggen. Klik op Have I Been Pwned bovenaan op Notify me en vul je e-mailadres in. De dienst mailt je voortaan zodra je mailadres opduikt in een nieuw lek.

Voeg daarnaast domeinmonitoring toe voor je eigen website als je die hebt. Als er een waarschuwing verschijnt, open je direct de wachtwoordmanager, genereer je een nieuw wachtwoord en controleer je of tweestapsverificatie actief is. Noteer het incident in je kleurenoverzicht.

Reageer je snel, dan is de kans klein dat cybercriminelen al hebben toegeslagen. Zo bouw je een continue verdedigingslinie die meegroeit met het dreigingslandschap. Maak er een maandelijkse routine van. Dan zijn al je accounts, ook de oude, veilig.

Voorkomen is beter dan genezen: stel notificaties in wanneer je e-mailadres in een hack voorkomt.

Pak de regie over je data!

Datalekken horen bij het digitale leven, maar hun impact bepaal jij. Door eerst je voetafdruk in kaart te brengen, vervolgens unieke wachtwoorden en tweestapsverificatie toe te passen en je apparaten te versleutelen, sluit je de belangrijkste toegangspoorten. Veilige bestandsdeling, een betrouwbare VPN en een periodieke schoonmaak dichten de resterende kiertjes. Met automatische monitoring en hulp van de AVG is er een goede basis. Geen enkele maatregel staat op zichzelf; samen vormen ze een flexibel schild dat meebeweegt met nieuwe dreigingen. Begin vandaag, ervaar morgen al meer gemoedsrust en bespaar geld en ongemak op de lange termijn.

▼ Volgende artikel
🎃 Angstaanjagend lekker:  Halloween-hapjes uit de airfryer
© ID.nl
Huis

🎃 Angstaanjagend lekker: Halloween-hapjes uit de airfryer

Wil je dit jaar met Halloween echt indruk maken? Met de airfryer maak je in een mum van tijd griezelig lekkere hapjes die niet alleen heerlijk smaken, maar er ook angstaanjagend (leuk) uitzien. Van knakworst-mummies en spinnenpizza's tot spookachtige cupcakes en pittige Halloweenpompoentjes: 4x luguber lekkers uit de airfryer.

Dit gaan we doen

We laten je stap voor stap zien hoe je vier verschillende Halloweenhapjes maakt in de airfryer.

🤕 Knakworst-mummies: klassiekers die altijd scoren bij jong en oud
🕷️ Spinnenpizza's:
mini-pizza’s met olijfspinnen, knapperig en pittig
👻 Spoken-cupcakes:
luchtige cakejes met een romige topping in spookvorm
🎃 Pitige Halloweenpompoentjes:
halve jalapeño-pepers met een romige kaasvulling en uitgesneden gezichtjes.

Lees ook: Ken je deze verborgen talenten van je airfryer al?

Knakworst-mummies

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 6 knakworsten of hotdogworsten
☐ 1 blik croissantdeeg
☐ 1 ei
Suikeroogjes of mosterd of ketchup

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het croissantdeeg uit. Snijd het deeg met een scherp mesje in repen van ongeveer 1 centimeter dik.
• Tel hoeveel reepjes deeg je hebt en deel dit aantal door 6, zodat al je mummies evenveel windsel krijgen.
• Leg de deegreepjes op een bord en leg de knakworst of hotdogworst erop.
• Sla elk reepje kruislings over de worst heen; je pakt hem dus als het ware in. Zorg wel dat je bovenaan wat ruimte overlaat, voor zijn gezichtje.
• Kwast de knakworstmummies in met losgeklopt ei en leg ze in de airfryer.
• Bak de mummies in 10-12 minuten goudbruin en krokant.
• Laat iets afkoelen en snijd eventueel nog wat extra 'windsel' in met een scherp mesje.
• Decoreer met twee snoepoogjes. Heb je die niet, maak dan ogen met een klein drupje mosterd of ketchup.

©ID.nl

Spinnenpizza's

Ingrediënten (voor 6 tot 8 stuks)

☐ Pak of rol kant-en-klaar pizzadeeg
☐ 200 ml tomatensaus
☐ 200 gram geraspte kaas
☐ Zwarte olijven zonder pit
☐ Eventueel: oregano

Bereidingswijze

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het pizzadeeg uit en steek er cirkels uit met een diameter van 10 tot 15 centimeter.
• Verdeel de tomatensaus erover met een lepel. Gebruik ongeveer 1 eetlepel saus per pizza.
• Strooi de geraspte kaas erover, ongeveer 25 gram per pizza.
• Voeg eventueel voor wat extra smaak een klein beetje oregano toe.
• Leg de pizzabodems in de mand van de airfryer.
• Bak de pizzaatjes in 8-10 minuten gaar en bruin.
• Haal de pizza's uit de airfryer en versier ze. Daarvoor snijd je per pizza 1 olijf door de lengte doormidden; dit wordt het lijfje.
• Snijd voor het hoofd 1 olijf door de breedte doormidden.
• Voor de pootjes snijd je 1 olijf over de korte kant in 4 stukken, zodat je 4 ringetje hebt. Snijd die doormidden, zodat je 8 pootjes hebt.

©ID.nl

Spoken-cupcakes

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 150 gram zelfrijzend bakmeel
☐ 100 gram bruine basterdsuiker
☐ 2 eieren
☐ 100 ml plantaardige olie
☐ 75 ml karnemelk
☐ 1 el speculaaskruiden
☐ 1 tl kaneel
☐ 1 el geraspte appel
☐ Kant-en-klare topping (wit)
☐ Wat gesmolten chocolade of chocoladedecoratiestift

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 160 graden.
• Meng in een kom de eieren, olie en karnemelk.
• Voeg de droge ingrediënten toe: bakmeel, basterdsuiker, speculaaskruiden, kaneel. Mix tot een glad beslag. Schep er tot slot de geraspte appel door.
• Schep het beslag in maximaal 6 cupcakevormpjes en zet ze in de mand van de airfryer.
• Bak de cupcakes in 15-18 minuten gaar en bruin. Prik met een satéprikker, als deze er schoon uitkomt zijn ze klaar.
• Laat ze afkoelen.
• Maak er met de topping met behulp van een spuitzakje en spuitmondje een toef op in de vorm van een spookje.
• Voeg met de gesmolten chocolade of de decoratiepen per spook twee oogjes en een opengesperd mondje toe.

©ID.nl

Pittige Halloweenpompoentjes

Ingrediënten (voor 16 stuks)

☐ 8 jalapeño-pepers
☐ 100 gram roomkaas (naturel)
☐ 50 gram geraspte cheddar
☐ 1 teentje knoflook (fijngehakt)
☐ 1 lente-ui (fijn gesneden)
☐ Zout en peper
☐ Olijfolie
☐ Optioneel: paprikapoeder of chilivlokken voor extra pit

Bereiding

• Snijd de jalapeñopepers in de lengte doormidden en verwijder de zaadlijsten en pitjes. Laat de steeltjes eraan zitten.
• Meng in een kom de roomkaas, cheddar, knoflook, lente-ui, zout, peper en eventueel wat paprikapoeder of chilivlokken.
• Vul elke peperhelft met dit kaasmengsel en strijk het oppervlak glad met de achterkant van een lepel.
• Snijd met een klein mesje, satéprikker of tandenstoker voorzichtig gezichtjes in de bovenkant van de nog koude vulling: twee ogen, een neusje en een grijns.
• Zet de pepers daarna 5 tot 10 minuten in de koelkast, zodat de vulling wat opstijft en de uitgesneden gezichtjes beter zichtbaar blijven tijdens het bakken.
• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Bestrijk de buitenkant van de pepers licht met olijfolie en leg ze in de mand van de airfryer.
• Bak ze in 8 tot 10 minuten, tot de kaas gesmolten en lichtbruin is.
• Laat de Halloweenpompoentjes een paar minuten afkoelen voordat je ze serveert.