Consumenten hebben het recht inzage te krijgen in gegevens die bedrijven over hen opslaan. Deze regelgeving is nu precies een jaar van kracht. We leggen uit hoe je zo'n inzageverzoek doet bij twee van de hongerigste datavreters. Je gegevens downloaden van Facebook en Google doe je zo.

Inzageverzoek Facebook

Samen met Google kunnen we Facebook waarschijnlijk wel dé expert noemen op het gebied van gegevensverzameling. Daar moet dus behoorlijk wat te halen zij. Via de instelingenpagina kun je bekijken welke data Facebook allemaal over je bewaart. Ga hiervoor naar www.facebook.com/settings. Klik vervolgens op Je Facebook-gegevens.

Overigens is veel van de opgeslagen informatie ook online te bekijken. Daarvoor klik je op Je gegevens bekijken. Hier zijn gegevens te vinden opgedeeld in categorieën, waaronder berichten, chatberichten, foto’s en video’s, advertenties, zoekgeschiedenis en advertentie-interesses. Dat laatste onderdeel zorgt voor de nodige vraagtekens, want waar sommige veronderstelde advertentie-interesses op zijn gebaseerd, is een raadsel. Het is jammer dat Facebook niet precies duidelijk maakt waarop deze interesses zijn gebaseerd. De uitleg blijft beperkt tot ‘het onderwerp is gerelateerd aan een pagina die je leuk hebt gevonden’. Welke pagina dat is, blijft onduidelijk.

©PXimport

Op de pagina Je Facebook-gegevens staat ook de link Je gegevens downloaden. Hier kun je alle opgeslagen gegevens downloaden. Handig is de keuze tussen html- of json-formaat. Ontwikkelaars kiezen wellicht voor json, maar de gemiddelde gebruiker is beter af met html. Hierdoor kan de informatie in iedere willekeurige browser worden bekeken. Ook handig is dat je kunt kiezen voor mediakwaliteit. Je kunt foto’s en video’s op volle kwaliteit ontvangen, maar dan wordt de download wel snel groot. Wie minder waarde hecht aan de beeldkwaliteit, kiest voor een lagere kwaliteit.

We ontvangen de gegevens al na enkele minuten. De downloadlink blijft slechts enkele dagen geldig, maar een nieuwe download aanvragen is snel gedaan. Een opvallend bestand dat we ontvangen is een overzicht van bedrijven die onze gegevens hebben geüpload naar Facebook. Dit zijn bedrijven die mailadressen van klanten delen met Facebook. Doel is om deze klanten gericht te bestoken met advertenties. Onder meer Wehkamp, Spotify, Vereniging Eigen Huis en Zalando blijken dit te hebben gedaan. De Consumentenbond uitte eerder forse kritiek op deze praktijk. Nu wordt dus duidelijk of bedrijven waar je klant bent gegevens hebben overhandigd aan Facebook.

Ook wordt duidelijk dat Facebook (net als Google) continu in de gaten houdt waar je uithangt dankzij het bestand location_history. Dit overzicht gaat tot zo’n vier maanden terug. Dat is minder ver dan Google doet (tenzij je dit uitzet), maar dat Facebook deze gegevens bewaard is minder breed bekend.

©PXimport

Inzageverzoek Google

Er zijn weinig bedrijven zo bedreven in het opslaan van gebruikersdata als Google. Het indienen van een inzageverzoek bij Google gaat via een formulier op https://takeout.google.com. Omdat de internetgigant veel bewaart, kan het een tijd duren voordat alle gegevens klaarstaan. Reken op minimaal enkele uren, maar het kan ook een paar dagen duren. Wie veel van Google gebruik maakt, moet rekenen op een stevige download. In ons geval maar liefst 110 gigabyte. De downloads zijn slechts zeven dagen beschikbaar.

De downloads zijn opgedeeld in partjes van 2 gigabyte, met een uitzondering: alle mails worden in één groot bestand toegezonden van maar liefst 39 gigabyte. Het gaat om een mbox-bestand dat gebruikt kan worden om de mails in andere mailprogramma’s te importeren.

©PXimport

Andere gegevens worden in html, csv of json toegestuurd. Vooral json is niet erg gebruiksvriendelijk. Voor programmeurs is het een bekend bestandsformaat, maar de gemiddelde consument kan er weinig mee. Onder meer de locatiegeschiedenis wordt in json-formaat geleverd. Wie dit opent met een tekst-editor ziet een lange lijst met lengte- en breedtegraden – weinig praktisch.

Verder is opmerkelijk dat we gesproken opdrachten van de afgelopen maanden krijgen toegezonden. Het gaat om audio (in mp3) met vragen die gesteld zijn aan de digitale assistent Google Home, onder meer te vinden in ‘slimme’ speakers. Interessant om terug te luisteren wat je allemaal tegen de speaker hebt geroepen.

Veel informatie is ook terug te vinden door in te loggen bij Google. Onder het kopje Gegevens en personalisatie is de informatie online te bekijken. Dat werkt soms zelfs beter dan de toegestuurde bestanden. Zo kunnen we op Google Maps onze locatiegeschiedenis bekijken. Dat werkt een stuk beter dan het toegestuurde json-bestand.

Ook kun je hier gesproken zoekopdrachten terugluisteren en bezochte websites bekijken. Door onder het kopje Activiteitsopties zaken uit te schakelen kun je de bewaardrift van Google flink indammen.

Wil je voor de zomer nog snel een paar kilo kwijt? Daarvoor hoef je echt niet meteen naar de sportschool. Wie thuis flink de handen uit de mouwen steekt, verbrandt namelijk meer calorieën dan je misschien denkt. Schoonmaken, tuinieren, tillen, traplopen en zelfs strijken: elke klus is een mini-workout op zich!

Lees ook: 7 fruitsoorten die je het beste kunt eten als je wilt afvallen

Stofzuigen, dweilen en ramen lappen

Schoonmaken verhoogt je hartslag. Neem bijvoorbeeld stofzuigen. Wat op het eerste gezicht een simpele klus lijkt, vraagt toch flink wat beweging. Je loopt heen en weer, draait je romp, buigt, strekt je armen en soms moet je zelfs de meubels verplaatsen. Al met al ben je dus constant in beweging. Als je dit een half uur volhoudt in een flink tempo, verbruik je al gauw 85 tot 100 calorieën, afhankelijk van je gewicht. Dweilen, waarbij je kracht zet vanuit je schouders en bovenlichaam, kost nog wat meer energie.

Ook ramen lappen is intensiever dan het lijkt. Vooral als je boven je hoofd werkt of telkens naar boven en beneden moet reiken. Wie de binnen- en buitenkant van de ramen op één dag aanpakt, heeft aan het einde van de middag vaak spierpijn in zijn of haar armen. En dat is precies het punt: hoe meer spiergroepen je gebruikt, hoe hoger je verbranding.

Strijken, bedden verschonen en wassen

Er zijn ook klussen die niet direct als 'sportief' voelen, maar wel degelijk bijdragen aan je verbranding. Strijken bijvoorbeeld. Je staat vaak lang op één plek, beweegt constant met je armen, en als je het in een stevig tempo doet, verbrand je tot zo'n 75 calorieën per uur. Dat is weliswaar minder dan bij dweilen of traplopen, maar het telt op. Zeker als je er een gewoonte van maakt om tijdens het strijken lichtjes door je knieën te buigen of steeds kleine stapjes naar links en rechts te zetten.

Ook bedden verschonen is een onderschatte klus. Matrassen optillen, hoeken van hoeslakens strak trekken, dekbedden schudden – het is een kleine workout op zich. Hier werk je met je hele lichaam, en dat merk je ook aan je ademhaling. Haal je drie bedden af en maak je ze opnieuw op? Dan ben je zo twintig tot dertig minuten bezig, goed voor 100 tot 150 calorieën, afhankelijk van hoe vlot je doorwerkt.

Wassen en de was ophangen zijn ook actieve bezigheden. Zeker als je de was buiten aan de lijn hangt. Je tilt, reikt, draait, bukt – beweging zat. De extra inspanning zit 'm vaak in de herhaling: een paar wasjes op één dag betekent veel heen en weer lopen, tillen en ophangen.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Traplopen, sjouwen en tillen

Huishoudelijke taken waarbij je trappen loopt of moet sjouwen, zoals de wasmand naar zolder brengen of boodschappen uitladen, leveren relatief veel verbranding op in korte tijd. Traplopen is zelfs een van de meest intensieve activiteiten binnenshuis. Je tilt bij elke stap je eigen lichaamsgewicht omhoog. Als je meerdere keren per dag de trap op en af gaat, tikken de calorieën ongemerkt aan. Of beter gezegd, af.

Ook het verplaatsen van meubels, dozen of zelfs een volle stofzuiger draagt bij aan je dagelijkse verbranding. Vooral als je zware dingen van beneden naar boven brengt, of vanuit een onhandige hoek moet tillen, activeer je meerdere spiergroepen tegelijk.

In de tuin werken

Zodra het weer het toelaat, lonkt het buitenleven. En ook daar liggen genoeg kansen om te bewegen zonder dat het als sport voelt. Onkruid wieden, snoeien, de heg knippen, bladeren harken of gras maaien met een handmaaier – allemaal activiteiten waarbij je langdurig in beweging bent en je spieren aan het werk zet.

Tuinieren is vooral goed voor je core (je rompstabiliteit), rug en benen. Wie af en toe een kruiwagen vol tuinafval moet verplaatsen of met potgrond aan de slag gaat, zet bovendien kracht. Het voordeel is dat je in de tuin vaak langer doorwerkt dan je van tevoren had gepland. En dan heb je zo ongemerkt al 300 tot 400 calorieën verbrand.

Tempo, houding en afwisseling maken het verschil

Hoeveel energie je verbruikt bij huishoudelijke klussen, hangt sterk af van de manier waarop je ze aanpakt. Werk je rustig of stop je steeds tussendoor, dan ligt het verbruik lager. Maar zet je een muziekje op, verhoog je het tempo en werk je gefocust, dan kan het best pittig zijn.

Ook je houding speelt een rol. Wie uit de rug tilt of verkeerd draait, loopt eerder tegen blessures aan. Buig dus vanuit je knieën, houd je rug recht en span je buikspieren aan tijdens het werk. Dat is niet alleen veiliger, maar zorgt er ook voor dat je meer spiergroepen activeert.

Afwisseling is ook belangrijk. Wissel staan en zitten af, combineer zware taken met lichtere en neem korte pauzes als je langer dan een uur bezig bent. Dat maakt het huishouden fysiek beter vol te houden én leuker.

Weinig extra moeite, wél effect

Het mooie van calorieën verbranden met het huishouden is dat het weinig extra moeite kost. Je moet het toch doen – en met een iets actievere aanpak profiteert je lichaam er ook van. Zeker als je de hele dag achter een bureau zit, zijn deze klusjes een welkome onderbreking. Je komt even in beweging, gebruikt je spieren, en maakt ondertussen ook nog je huis of tuin een stukje netter.

Wie het effect groter wil maken, kan het combineren met lichte extra beweging zoals een dagelijkse wandeling, wat rek- en strekoefeningen of fietsen naar de supermarkt in plaats van met de auto. Alles bij elkaar ben je dan actiever dan je denkt, zonder dat het als sporten voelt.

©Dmytro Vasylenko

Tot slot

Natuurlijk vervangt stofzuigen geen rondje hardlopen en is ramen zemen niet hetzelfde als krachttraining. Maar als je het slim aanpakt, kun je op een dag toch een paar honderd calorieën extra kwijtraken, gewoon door bezig te zijn. De truc zit 'm in bewuster bewegen, klussen afwisselen en jezelf af en toe net wat meer uitdagen.

Dus als je je afvraagt hoe je zonder sportkleding en sportschoolabonnement fitter de zomer ingaat: kijk eens rond in huis. Grote kans dat je schoonmaakdoek, wasmand of kruiwagen je daarbij meer helpen dan je dacht.

In onderstaande tabel zie je hoeveel calorieën je verbrandt met huishoudklussen. *

*Hoeveel je weegt, heeft daar ook invloed op. 72 kilo is het gemiddelde gewicht van vrouwen in Nederland; 85 kilo van mannen. Voor beide gewichtsklassen hebben we het verbruik uitgerekend.

De temperatuur van je koelkast is belangrijker dan je misschien denkt. Als je 'm goed instelt, blijft je eten niet alleen langer vers, maar voorkom je ook verspilling én nare luchtjes.

Wat is de beste temperatuur voor je koelkast?

De gouden standaard? 4 graden Celsius. Daarmee zit je voor de meeste etenswaren helemaal goed. Mocht jouw koelkast hoger of lager staan, dan weet je dus wat je te doen staat. Maar let op: die 4 graden geldt niet overal in je koelkast. Onderin is het meestal wat koeler, omdat koude lucht naar beneden zakt. In de deurvakken – waar je telkens warme lucht binnenlaat als je de deur opentrekt – is het juist wat warmer. Zeker als je koelkast goed vol zit, kunnen de verschillen flink oplopen.

Wil je het zeker weten? Plaats dan op verschillende plekken een simpele koelkastthermometer en check of alles binnen de perken blijft. Zit er meer dan 3 graden verschil tussen boven en onder, of tussen het midden en de deur? Dan is het tijd om de boel wat slimmer in te richten.

Wist je dat sommige voedingsmiddelen gevoeliger voor temperatuurschommelingen zijn? Vlees, vis, zuivel en eieren moeten strikt op 4 °C worden bewaard. Groenten en fruit kunnen daarentegen ook bij lagere temperaturen goed gedijen in de groentelade.

©Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy

Wat is de juiste vriezertemperatuur?

Voor je vriezer geldt één ijskoude regel: -18 graden Celsius is de sweet spot. Op die temperatuur liggen bacteriën en schimmels stil als een standbeeld, en blijft je eten dus veilig bewaard – soms wel maandenlang. Veel vriezers kunnen nóg kouder, maar dat heeft weinig zin. Het kost alleen extra stroom en levert geen voordelen op.

Check ook eens het sterrensysteem op je vriezer: hoe meer sterren, hoe beter hij in staat is om je eten langdurig in topconditie te houden. En twijfel je of jouw diepvries koud genoeg is? Met een vriezerthermometer weet je het zo. Want hoe warmer het wordt, hoe sneller je eten achteruitgaat, en dat is zonde van je boodschappen én je energie.

©Hedgehog94

Hoe stel je de temperatuur in?

Hoe je de temperatuur precies instelt, hangt af van het soort koelkast of vriezer dat je hebt. Heb je een klassiek model met een draaiknop? Dan doe je het een beetje op gevoel. Voor je koelkast zit je meestal goed op stand 3 of 4, voor de vriezer op stand 5. Een losse thermometer is dan geen overbodige luxe om te controleren of je echt rond de 4 °C (koelkast) en -18 °C (vriezer) zit.

Nieuwere apparaten maken het je makkelijker: met een digitaal display stel je de temperatuur tot op de graad nauwkeurig in. En met een slimme koelkast kun je zelfs vanaf je vakantieadres even de boel bijstellen via een app. Ideaal als je vergeten bent dat restje stoofpot erin te zetten voordat je wegging.

Een paar praktische tips: zet je koelkast niet pal naast het fornuis of een radiator – dat maakt 'm onnodig lui. Laat warme gerechten eerst even afkoelen voordat je ze in de koelkast zet, anders raakt de temperatuur van de hele inhoud uit balans. En check af en toe of de deur nog goed sluit. Versleten rubbers laten koude lucht ontsnappen en dan is je energiezuinige instelling voor niks geweest.

Ook interessant: Koelkastproblemen? Zo los je ze op!

©WEBSERVIS

Slim koelen, minder stroom verbruiken

Je koelkast en vriezer staan dag en nacht aan, dus alle kleine beetjes energiebesparing tellen. Begin bij de basis: kies bij de aanschaf voor een energiezuinig model, bij voorkeur eentje met label A. Die zijn flink zuiniger dan oudere of minder efficiënte modellen, en dat merk je uiteindelijk op je energierekening.

Ook de details maken verschil. Controleer minstens één keer per jaar de deurrubbers. Sluiten die niet meer goed aan? Dan ontsnapt er koude lucht en moet je apparaat overuren draaien om alles koel te houden. Houd de deuren sowieso zo veel mogelijk dicht; hoe korter je 'm opent, hoe minder warmte erin komt.

Nog een gouden tip: laat je koelkast en vriezer ademen. Zorg voor genoeg ruimte rondom, vooral aan de achterkant, zodat de warmte netjes kan worden afgevoerd. Zit de boel vol stof? Maak dan even de condensor schoon. En vergeet je vriezer niet af en toe te ontdooien. IJs op de wanden klinkt koud, maar werkt juist als een isolerend jasje, en dat kost extra stroom.