ID.nl logo
Dit zijn de beste freeware-tips van juli 2019
© Reshift Digital
Huis

Dit zijn de beste freeware-tips van juli 2019

Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker én handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Notenmelange

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, macOS, Linux

Onnoemelijk veel mensen beleven plezier aan muziek. Niet alleen aan het beluisteren ervan, maar ook aan zelf muziek maken. Elke dag opnieuw zijn honderdduizenden mensen actief in bandjes, fanfares, koren, orkesten of gewoon thuis in hun eentje om dat ene nummer weer beter te laten klinken dan de vorige keer. Velen doen dat aan de hand van bladmuziek, en dan doemt meteen de vraag op: hoe kom je daaraan? Er staat tegenwoordig steeds meer op internet, onder andere op de site van hét gratis programma om met bladmuziek te werken: Musescore 3.

De nieuwste versie van dit fraaie programma stelt je in staat bestanden van de Musescore-site te openen en te bewerken. Met de ingebouwde midi-synthesizer kun je alle muziek zelfs in elk gewenst tempo afspelen en direct transponeren naar een andere toonsoort. Dat alles is echter nog maar het begin. Met Musescore bouwt iedereen zijn eigen partituren, variërend van muziek voor een enkele piano tot een compleet symfonieorkest. Van veel muziekvormen kent het programma de standaard-instrumentatie, zodat je direct met de juiste partijen aan de slag kunt. Je kunt echter ook je eigen combo samenstellen.

Is dat alles gebeurd, dan kun je muziek gaan invoeren. Dat kan via een midi-keyboard of een virtuele piano, maar ook via het gewone pc-toetsenbord waarbij Musescore allerlei slimme sneltoetsen biedt voor akkoorden en intervallen. Uiteraard kun je de muziek ook volop van allerlei soorten aanwijzingen, versieringen en tekst voorzien. Subliem!

©PXimport

Tip 02: Johnny Hoes

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Elke vorm van vooruitgang eist zijn eigen tol. Met de euro en de open binnengrenzen zijn we het vakantiegevoel van geklungel met vreemde muntjes en de mooie stempels in ons paspoort kwijtgeraakt. Tegenover het gemak van online winkelen staat kaalslag in winkelstraten en een overdaad aan bestelbusjes, en met de komst van digitale muziek raakten we het gezellige geblader door stapels of rijen lp-hoezen kwijt. Aan die eerste zaken kunnen we hier weinig doen, maar wat betreft de hoesjes kunnen we het verleden een beetje terughalen dankzij een programma als Album Art Downloader, kortweg AAD.

Waar veel algemene muziekbeheerprogramma’s en zelfs gespecialiseerde hoesjesprogramma’s in staat zijn om hoesjes op te halen van een handvol bronnen zoals Amazon, werkt AAD met een grote verzameling scripts voor onlinewinkels als Amazon en iTunes, muziekdiensten als LastFM en algemene zoekmachines als Bing of Google Images. Deze kun je tegelijk en naast elkaar gebruiken, zodat een zoekopdracht vrijwel zeker resultaat oplevert. Bovendien kun je de meegeleverde collectie scripts eenvoudig uitbreiden, bijvoorbeeld met een script speciaal voor singles.

Het zoeken kan op twee manieren: rechtstreeks op artiest of album, of in bulk door complete mapstructuren te doorzoeken. In dat laatste geval herken je de albums zonder hoesje eenvoudig aan een afwijkende kleur en deze kun je met één klik selecteren om er een zoekopdracht op los te laten. Voor elke zoekopdracht wordt een apart venster geopend en de gevonden hoesjes, boekjes en labels daarin kun je eenvoudig opslaan.

©PXimport

Album Art Downloader zoekt hoesjes door middel van een uitbreidbare collectie scripts

-

Tip 03: Filmisch

Geschikt voor: XP, Vista, 7, 8.x, 10, Linux

Liefhebbers van het aloude Windows Movie Maker waren teleurgesteld toen Microsoft de ondersteuning voor deze applicatie staakte. Weliswaar zou je met het onderdeel Foto’s van Windows 10 vergelijkbare dingen kunnen, maar daar kochten de liefhebbers weinig voor. De stap van Microsoft had echter ook zijn voordelen: het werd namelijk ineens aantrekkelijk om over te stappen op een alternatief product met meer en interessantere mogelijkheden, zoals ffDiaporama.

De reden dat we ffDiaporama makkelijk in het gebruik vinden, zit ‘m in het feit dat je met dit programma kinderlijk eenvoudig volautomatisch diashows maakt bestaande uit foto’s, video’s en overgangen. Da’s slechts een kwestie van bestanden selecteren en een uitvoerformaat kiezen. FfDiaporama doet de rest, waarbij je ook nog eens in realtime een preview van het eindproduct kunt bekijken.

Wie het programma op het niveau van drie sterren wil gebruiken (en dus iets meer in de techniek moet duiken), kan titels, clip-art en muziek toevoegen, maar ook allerlei filters op het beeld loslaten om het te corrigeren of creatief te lijf te gaan.

Wie nog een stapje verder wil gaan, kan uitgebreid sleutelen aan beeldovergangen, teksten en clip-art animeren, de uitsnede van beeld variëren voor een zogeheten Ken Burns-effect (naar de Amerikaanse documentairemaker wiens handelsmerk het is) en nog veel meer. Kortom: op elk niveau een waardig alternatief.

©PXimport

Tip 04: Op maat

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Hedendaagse breedbeeldschermen zijn geoptimaliseerd voor één of twee resoluties, maar kunnen er wel meestal meer weergeven, waaronder allerlei ‘ouderwetse’ 4:3-formaten. Er zijn trouwens ook nog genoeg schermen met die beeldverhouding in omloop.

Er zijn verschillende redenen om zo nu en dan van resolutie te willen wisselen. Sommige oude programma’s zijn bijvoorbeeld niet altijd makkelijk mooi in beeld te krijgen op een 4K-scherm met bijbehorende resolutie. Weliswaar is de situatie sinds Windows 10 sterk verbeterd, maar dan nog is er het vervelende feit dat bij het veranderen van resolutie al je pictogrammen geheel op eigen houtje een nieuwe positie innemen. Dat euvel is echter te verhelpen met DesktopOK. Dit handige portable programmaatje laat je eenvoudig pictogram-indelingen voor verschillende resoluties opslaan. Als je de pc met meerdere mensen gebruikt, kun je er zelfs allemaal je eigen favoriete indelingen op nahouden.

DesktopOK biedt daarnaast allerlei extra mogelijkheden, zoals het automatisch verbergen van pictogrammen zodat die mooie bureaublad-achtergrond écht tot zijn recht komt, een kleurmeter, snelle toegang tot allerlei systeemfuncties en wat alternatieven voor de standaard bedieningsfuncties van de muis. Tot slot is er voor gevorderden Windows Afstanden, waarmee je – zoals ooit in zeer oude Windows-versies – van alles naar je hand kunt zetten, bijvoorbeeld individuele lettertypen.

©PXimport

Tip 05: Tekenend

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

In Windows kennen we al sinds jaar en dag de app Speciale Tekens, waarmee je onder andere diakritische tekens en letters in vreemde schriftsoorten zoals Cyrillisch kunt vinden. Voor veel voorkomende tekens kent Windows bovendien vaak eenvoudig te onthouden samengestelde toetsen. Zo maak je met het dubbele aanhalingsteken (“) gevolgd door de letter a heel makkelijk de ä uit knäckebröd (en hoe de ö is gebakken is dan ook niet moeilijk te raden). Toch zijn al deze mogelijkheden erg mager. Ze voldeden toen een karakterset nog uit 256 tekens bestond, maar sinds dat aantal met een factor 256 is vergroot tot ruim 65.000 is grover geschut nodig. Dat vinden we in de vorm van het handige WinCompose. Nee, achter die naam gaat niet de nieuwe Beethoven schuil, maar een programma voor het op min of meer intuïtieve wijze samenstellen van veel van die exotische karakters.

WinCompose maakt standaard gebruik van de rechter-Alt-toets. Deze gebruik je niet in combinatie met andere toetsen, maar voorafgaand daaraan. Zo maak je met de rechter-Alt-toets gevolgd door het minteken en de v een pijl omlaag. Er zijn echter veel uitgebreidere toetscombinaties, vaak voorafgegaan door tweemaal de rechter-Alt-toets gevolgd door een tekst als ‘birthday cake’ voor een emoticon van een verjaardagstaart. Dat lijkt een omweg, maar werkt vaak sneller dan opzoeken. Overigens kun je ook eenvoudig combinaties als favoriet aanmerken of eigen combinaties definiëren.

©PXimport

Tip 06: iApparaat

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Met opeenvolgende versies van iOS is het weliswaar makkelijker geworden om iPads, -Pods en -Phones te beheren zonder het apparaat ooit aan een pc te koppelen, maar vaak is dat toch de snelste en soms zelfs de enige manier om het gewenste doel te bereiken. Een back-up maken in iCloud is bijvoorbeeld alleen mogelijk met voldoende (betaalde) opslagruimte, dus veel mensen doen dat liever lokaal. Ook voor het overzetten van (grote hoeveelheden) bestanden is een draadje ook vaak nog steeds het rapste transportmiddel. Maar ja, dat moet dan allemaal via het weinig elegante iTunes.

Gelukkig zijn er alternatieven zoals 3uTools. Dit programma biedt een breed scala aan gereedschappen voor de bezitter van elk iApparaat. Om te beginnen kun je er informatie over je apparaat mee opvragen. Dat kan natuurlijk ook op het ding zelf, maar nu kun je die ook op je pc opslaan. Echt prettig – zeker in vergelijking met iTunes – is 3uTools als het gaat om het importeren of exporteren van foto’s, video’s, muziek en boeken. Uiteraard beperkt het programma zich niet tot die bestandstypen. Ook data van andere apps kun je ermee overzetten naar de pc, bijvoorbeeld gesproken memo’s.

Voor zeer gevorderde en meer avontuurlijke gebruikers is het zelfs mogelijk je iApparaat te ‘jailbreaken’ en te voorzien van andere firmware om bijvoorbeeld websites die gebruikmaken van Flash te kunnen blijven openen.

©PXimport

Gelukkig zijn er alternatieven voor het weinig elegante iTunes, zoals 3uTools

-

Tip 07: Regiedebuut

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Het zal je niet zijn ontgaan dat de werelden van films en games steeds verder in elkaar schuiven. Traditionele filmmakers putten regelmatig uit de wereld van games en omgekeerd, en dat gebeurt niet alleen op het gebied van inhoud, maar ook op het gebied van technieken. Zo worden de levensechte animaties in zowel films als games steeds vaker gemaakt met een techniek die ‘motion capturing’ heet. Er zijn echter ook verschillen. Waar in een game alles live gebeurt, moet een animatiefilmer zijn virtuele scènes, lichten, camera’s, attributen en acteurs eerst zorgvuldig plaatsen en vervolgens de animatie beeld voor beeld laten uitrekenen. Met de grafische kwaliteit van de games van de afgelopen jaren kan dat ook anders, dacht men bij Valve, en dus ontwikkelde men Source Filmmaker. Dit is een geweldig uitgebreid animatieprogramma dat is gebaseerd op een zogeheten game-engine. Dat wil zeggen dat je alles wat je wilt maken in realtime kunt zien. Animaties kun je op elk moment stopzetten om vervolgens een lichtbron te verplaatsen of het hoofddeksel van een acteur aan te passen. Het programma beschikt bovendien over allerlei geautomatiseerde functies die de animator in spe werk uit handen nemen, bijvoorbeeld lipsynchronisatie en gezichtsanimatie.

Source Filmmaker is flink groot (zo’n 16 GB) vanwege de vele meegeleverde objecten en scènes, en je hebt Steam nodig om hem te kunnen downloaden.

©PXimport

Tip 08: Snijtafel

Geschikt voor: Windows Vista, 7, 8.x, 10, Linux, macOS

Het maken van animaties met Source Filmmaker is een leuke bezigheid, maar als je er een complete speelfilm mee wilt maken, zul je toch losse clips moeten monteren, nabewerken en indien nodig van aanvullend geluid en muziek moeten voorzien om een compleet eindproduct te krijgen. Dat geldt trouwens ook als je je vakantiefilmpjes wilt omtoveren tot avondvullende rolprent.

Voor het maken en bewerken van video zijn programma’s beschikbaar van zeer simpel (zoals het hiervoor besproken ffDiaporama) tot uiterst professioneel. In die laatste categorie valt Lightworks, dat in Hollywood kind aan huis is. “Hoe kan een professioneel programma gratis zijn?”, vraag je je wellicht af. Simpelweg door het aantal uitvoerformaten te beperken. Wie aan de slag gaat met de gratis versie van Lightworks krijgt vrijwel alle toeters en bellen van het commerciële product, maar kan zijn eindresultaat slechts exporteren als mp4-video in een resolutie van 720p – de laagste van de hd-resoluties. Dat is overigens nog altijd flink beter dan dvd-kwaliteit waar we jarenlang van smulden, dus beslist bruikbaar.

Als professioneel programma zit Lightworks boordevol geavanceerde functies zoals chromakey, professionele overgangen en beeldcorrectie, het live opnemen van voice-overs en het werken met beeld van meerdere camera’s. Alles wat je doet kun je bovendien in realtime bekijken. Uiteraard is Lightworks met zo veel mogelijkheden ook lastiger onder de knie te krijgen, maar op YouTube wemelt het van de tutorials.

©PXimport

Tip 09: Blijvend kijkgenot

Geschikt voor: Firefox, Chrome

Er bestaan heel wat programma’s en zelfs onlinediensten om filmpjes van YouTube te downloaden. Soms bieden ze nog een handvol andere sites zoals Vimeo of Facebook, maar dan houdt het ook wel op. Da’s jammer, want er is zo veel meer. Op vele duizenden sites worden dagelijks enorme aantallen nieuwe video’s gepost op elk denkbaar gebied en soms wil je zo’n filmpje gewoon hebben, bijvoorbeeld omdat hij zo mooi is, omdat je hem ergens wilt kunnen bekijken waar je geen internet hebt of – en dat gebeurt met name bij schokkende gebeurtenissen – omdat beelden soms op last van hogerhand of spontaan door de aanbieder weer offline worden gehaald. Wie de levende geschiedenis wil vastleggen, moet dus af en toe wat downloaden. Zonder twijfel de meest veelzijdige tool daarvoor is Video DownloadHelper, een browserplug-in voor Firefox en Google Chrome.

DownloadHelper kan van zichzelf met een gigantisch aantal sites uit de voeten. Als de plug-in eenmaal is geïnstalleerd, kun je rechtsklikken op het pictogram om via Ondersteunde Websites te achterhalen hoe gigantisch precies. Kom je op zo’n site op een pagina met video, dan licht het pictogram op ten teken dat er iets te downloaden valt, en vaak kun je ook nog kiezen uit meerdere formaten.

In sommige gevallen is een aanvullende download nodig (de plug-in waarschuwt als dat zo is) om video’s te kunnen verwerken. Daarnaast kun je een losse component downloaden om video’s direct of achteraf te converteren.

©PXimport

Tip 10: Verre reis

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

“U gaat een verre reis maken en komt daarbij een mysterieuze vreemdeling tegen.” Hoe vaak zou die zin al niet in een horoscoop hebben gestaan? De Amerikaanse illusionist en beroepsscepticus James Randi gaf ooit een groep studenten hun horoscoop en vroeg hoeveel van hen zichzelf in de tekst herkenden. Vrijwel iedereen zei ja. Daarna liet hij ze de kaartjes aan hun buurman of -vrouw geven. Grote hilariteit: ze bleken allemaal dezelfde tekst te hebben! Horoscopen zijn namelijk meestal zo algemeen (en positief!) geformuleerd dat iedereen er wel wat van zichzelf in herkent. Aan de andere kant: dat de maand waarin je geboren wordt van invloed is, is niet onwaarschijnlijk want ons lichaam maakt sommige hormonen aan op basis van de hoeveelheid daglicht.

Maar of je nu gelooft in horoscopen of niet, ermee spelen is een onderhoudende bezigheid, al was het maar om te zien of het toch niet een béétje klopt. En dan is er maar één programma dat met kop en schouders boven de rest van het aanbod uitsteekt, en dat is Planetdance. Werkelijk elk aspect van de edele kunst der astrologie zit wel in dit programma en omdat het van vaderlandse bodem is, wordt de uitleg van de diagrammen in gewone mensentaal ook nog eens keurig in het Nederlands gegeven. Je gaat een prachtig programma tegemoet!

©PXimport

Tip 11: Geheimschrift

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Diep in de vorige eeuw circuleerden er allerlei recepten om geheime boodschappen door te geven. Zo kon je onzichtbaar schrijven met citroensap en de tekst zichtbaar maken door het papier te verwarmen. Hoewel dit soort recepten nog volop op internet te vinden is, gebruiken we tegenwoordig natuurlijk de pc als we iets willen delen dat voor anderen verborgen moet blijven. In onze communicatie met bijvoorbeeld onze bank gebruiken we daarvoor hoogwaardige encryptie, maar wie op een leukere manier geheimen wil opslaan en delen, kan dat doen met PC-Code, wat staat voor Picture Color Code.

In PC-Code kun je teksten kopiëren tot een lengte van zo’n 30 A4’tjes. Deze zullen standaard verborgen zijn omdat tekst- en achtergrondkleur beide wit zijn. Da’s uiteraard te simpel voor een geheime boodschap, dus moet de tekst worden versleuteld. Dat gebeurt met een klik op From Tekst to Picture. Er verschijnt nu een patroon van gekleurde blokjes dat we via het File-menu kunnen opslaan. Dat gebeurt in oudere versies van Windows in de map Pictures onder de programmamap, maar dat is tegenwoordig niet meer toegestaan, dus gebeurt dat in nieuwere Windows-versies standaard in een gelijknamige map onder c:\gebruikers\naam\appdata\local\virtualstore. Het pcc-bestand dat daar wordt opgeslagen is in feite een bmp-bestand, dat je dus eenvoudig kunt hernoemen om het vervolgens als afbeelding te delen of mailen. De ontvanger kan er weer een pcc-bestand van maken en het vervolgens met hetzelfde programma via From Picture to Tekst leesbaar maken.

©PXimport

Wie op een leuke manier geheimen wil opslaan en delen kan dat doen met PC-Code

-

Tip 12: Ingepakt

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Er bestaan vele formaten als het gaat om archiefbestanden. De eerste die grote bekendheid kreeg was het zip-bestand, installatiebestanden van Microsoft maken gebruik van het cab-formaat en zo zijn er nog tientallen voor verschillende besturingssystemen – en dan beperken we ons nog tot de meest gangbare.

Sinds geruime tijd is het rar-formaat het meest populaire formaat als het gaat om het delen van bestanden via internet (denk aan films, muziek en series via torrents en in nieuwsgroepen). Hoewel dit met meerdere programma’s kan worden verwerkt, is er maar één programma waarmee je onbeperkt van alle mogelijkheden van dit formaat kunt genieten, en dat is WinRar, het programma van de bedenkers van het formaat. Officieel is het programma weliswaar niet gratis, maar het is gewoon onbeperkt bruikbaar en je wordt alleen verzocht te betalen bij ‘structureel gebruik’, wat nogal breed kan worden uitgelegd.

Nu is de kans redelijk groot dat je WinRar al gebruikt, dus vanwaar dan toch deze aandacht? Omdat WinRar typisch zo’n programma is dat je maar zelden bijwerkt omdat het gewoon altijd doet wat het moet doen. Er is in een dll-bestand van derden echter een kwetsbaarheid gevonden bij het verwerken van bestanden in het zogeheten ace-formaat, waardoor kwaadwillenden bijvoorbeeld malware in de opstartmap van Windows konden plaatsen. In versie 5.70 van WinRar is dat niet langer mogelijk, dus is dit een goed moment om het oude exemplaar aan de kant te schuiven en over te stappen op de nieuwste versie van dit favoriete in- en uitpakprogramma met zijn vele geavanceerde mogelijkheden.

©PXimport

Gevaarlijk?

Bij sommige freeware kun je een enge waarschuwing van je beveiligingsprogramma verwachten. Laat je niet afschrikken, maar lees goed wat er aan de hand is en of je dat logisch vindt. Programma’s maken bijvoorbeeld verbinding met internet. Deze actie kan al een reactie uitlokken bij je beveiliger. Ook voor software die relatief nieuw is of wordt aangeduid als ‘zeldzaam’ kan je beveiliger een waarschuwing geven. Vertrouw je de download? Laat het programma dan uitvoeren. Twijfel je? Laat je download dan onderzoeken door www.virustotal.com – dat doen wij ook! Deze dienst controleert je programma met meer dan vijftig beveiligingsprogramma’s. Zo zie je snel of je te maken hebt met een risico, of met een overijverig beveiligingsprogramma.

©PXimport

Niet te snel klikken

We zien het helaas te vaak en het zou verboden moeten worden: installatieprocedures die extra programma’s bundelen en zomaar aanpassingen doen. Je probeert een programma uit en voor je het weet is de homepage van je browser aangepast en ben je een aantal ongewenste programma’s rijker. Deze handelswijze heet in de volksmond ‘achterbaks’, maar de nette aanduiding is ‘potentially unwanted program’ (pup). Steeds meer beveiligingsprogramma’s letten hierop als je iets probeert te installeren. Wij gebruiken Unchecky om ‘verkeerde vinkjes’ op te merken. Je kunt de extra’s ook zelf voorkomen. Download een programma bijvoorbeeld alleen via de website van de makers. Kies altijd voor de geavanceerde of aangepaste installatie. Zo kun je goed nakijken welke opties er actief zijn. Verwijder de vinkjes bij aanpassingen/programma’s die je als ongewenst beschouwt of keur de aanpassing op een andere manier af.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Steengrill, bakplaat of raclette: wat is het verschil en wat kies je?
© ID.nl
Huis

Steengrill, bakplaat of raclette: wat is het verschil en wat kies je?

Het is dé klassieker tijdens de feestdagen: met de hele familie rondom een apparaat zitten om je eigen eten te bereiden. Maar sta je in de winkel of scrol je online door het aanbod, dan vliegen de termen je om de oren. Is racletten hetzelfde als gourmetten? Waarom zou je voor een steen kiezen in plaats van een metalen plaat? Wij leggen haarfijn (en hapklaar) uit wat de verschillen zijn.

Raclette: voor de echte kaasfans

Laten we beginnen met de term die vaak voor de meeste verwarring zorgt: raclette. Hoewel we het woord in Nederland vaak door elkaar gebruiken met gourmetten, is het van oorsprong een Zwitsers nationaal gerecht. De naam komt van het Franse woord racler, wat 'schrapen' betekent. Bij traditionele raclette verwarm je een groot stuk kaas aan één kant, waarna je de gesmolten laag over aardappelen, zilveruitjes en augurken schraapt.

Kijken we naar de consumentenapparaten die je nu in de winkel koopt, dan verwijst de term raclette specifiek naar het gebruik van de pannetjes die je onderin het apparaat schuift. Je gebruikt hierbij de hitte van het verwarmingselement om kaas te smelten of kleine gerechtjes, zoals een omelet of pannenkoekje, te garen. Vaak zit er bovenop het apparaat nog een grillplaat of steen, zodat je het racletten kunt combineren met grillen. Ben je een echte kaasliefhebber of houd je van afwisseling tussen bakken en gratineren, dan is de raclette-optie onmisbaar. Een handige tip is om altijd speciale raclettekaas te gebruiken; deze smelt perfect met een ideale romigheid.

Lees ook: 🧀 Ze smelten de kazen! Waarom raclette dé topper is voor de feestdagen

©Roland - stock.adobe.com

Steengrill: puur natuur en gezond

De naam geeft het eigenlijk al weg: bij een steengrill bak je het voedsel op een plaat van natuursteen, meestal gemaakt van graniet. Dit ziet er niet alleen robuust en chique uit op tafel, het werkt ook fundamenteel anders dan een metalen plaat. Een steen heeft namelijk wat meer tijd nodig om op te warmen, dus reken er bij het aanzetten op dat je zo'n twintig tot dertig minuten geduld moet hebben voordat de plaat goed heet is. Eenmaal op temperatuur houdt de steen de hitte echter extreem goed en lang vast.

Het grootste voordeel van de steengrill is het gezonde aspect. In tegenstelling tot andere bakplaten heb je op een steen geen boter of olie nodig. Vaak strooi je alleen wat zout op de steen om aanbakken te voorkomen. Hierdoor schroeit het vlees snel dicht en blijven de sappen optimaal bewaard, wat zorgt voor een pure smaak. Houd er wel rekening mee dat steen een poreus natuurproduct is. Je mag deze beslist niet met afwasmiddel schoonmaken, want dat trekt in de steen en proef je de volgende keer terug in je biefstukje. Even laten weken en schoon schrapen of schrobben met enkel warm water is hier het devies.

©Yaruniv-Studio - stock.adobe.com

De bakplaat: snelheid en gemak

De bakplaat, vaak ook grillplaat of Teppanyaki genoemd, is meestal gemaakt van metaal en voorzien van een sterke anti-aanbaklaag. Je ziet ze vaak in twee varianten: de geribbelde grillplaat voor die mooie, karakteristieke streepjes op je vlees of groente, en de vlakke plaat die ideaal is voor roerbakken of vis.

De grote kracht van de metalen bakplaat is snelheid en gebruiksgemak. Je stopt de stekker in het stopcontact en binnen enkele minuten kun je al beginnen met bakken, wat een stuk sneller is dan bij natuursteen. In tegenstelling tot de steengrill gebruik je hier wel een klein beetje boter of olie. Dankzij de gladde antiaanbaklaag glijdt je eten makkelijk over de plaat en blijft er zelden iets kleven. Ook na het eten wint de bakplaat het op punten van de steengrill: je kunt de plaat vaak losklikken en eenvoudig met een sopje afwassen. Sommige platen zijn zelfs bestand tegen de vaatwasser, al is het altijd verstandig om dat even in de handleiding te checken.

©Donghyun Kim - stock.adobe.com

In één oogopslag: De technische verschillen

Twijfel je nog over welk apparaat bij jou past? We hebben van alle drie de apparaten de technische eigenschappen naast elkaar gezet:

EigenschapSteengrillBakplaat (metaal)Raclette
MateriaalNatuursteen (graniet)Metaal met anti-aanbaklaagPannetjes (onderin)
OpwarmtijdLangzaam (20-30 min)SnelDirect (via element)
Boter/OlieNee (gebruik zout)JaNee (kaasvet is genoeg)
SmaakPuur, dichtgeschroeidBakken en bradenRomig, gesmolten kaas
SchoonmaakSchrobben met waterMakkelijk (sopje/vaatwasser)Pannetjes weken

Kiezen? Dat hoeft niet!

Vroeger moest je echt een keuze maken tussen deze apparaten, maar fabrikanten snappen gelukkig dat wij consumenten van alles wat willen proberen. Tegenwoordig zijn de meeste apparaten die als 'gourmetstel' worden verkocht, slimme combi-apparaten. Deze bieden vaak ruimte voor de raclette-pannetjes onderin, terwijl de bovenkant bestaat uit een grill- en/of bakplaat is.

Er zijn ook modellen met verwisselbare platen, waarbij je de ene keer kiest voor de gezonde steengrill en de andere keer voor de snelle bakplaat. Als je een nieuw apparaat gaat kopen, is zo'n combi-set met verwisselbare opties vaak de beste keuze voor de meeste huishoudens. Let er bij aankoop ook op of het apparaat een 'parkeerdek' heeft; dat is een koude zone waar je je hete pannetje even veilig kwijt kunt als je een eetpauze inlast.

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist


❤️🧑‍🍳Matchmaker: welk ingrediënt op welke plaats?

Niet elk stukje vlees of groente wordt blij van dezelfde bereiding. Wil je de beste smaak? Hanteer dan deze vuistregels voor je ingrediënten:

IngrediëntBeste keuzeWaarom?
Biefstuk & ossenhaasSteengrillDoor de hoge hitte schroeit het vlees direct dicht; zo blijft het supermals.
Gemarineerd vleesBakplaatMarinades en kruiden verbranden snel op steen en koeken aan. Op de metalen plaat met wat olie gaat dit perfect.
Vis & garnalenBakplaatVis is kwetsbaar en plakt snel vast aan natuursteen. De anti-aanbaklaag van de bakplaat is veiliger.
Hamburgers & worstjesBakplaatDeze producten laten veel vet los; op een bakplaat (vooral een geribbelde) loopt dit makkelijker weg naar het opvangbakje.
Groenten (paprika/ui)Steengrill / RacletteOp de steen garen ze langzaam en puur. Wil je ze gratineren met kaas? Doe ze dan in het pannetje.
Pannenkoeken & eiBakplaat / RacletteVloeibare ingrediënten lopen van de steen af. Gebruik een vlakke bakplaat of het pannetje.
KaasRacletteDe enige echte plek voor kaas is in het pannetje onder het element!

Steengrill, raclette en bakplaat: bekende merken

Tefal levert veelzijdige sets zoals de Tefal Raclette Gourmet 3-in-1 RE610D , een tafelmodel dat grillen, raclette en bakken in één apparaat combineert. De stevige antiaanbaklaag en eenvoudige bediening maken dit dé keuze voor mensen die iets zoeken dat prettig werkt en makkelijk schoon blijft.
Princess
biedt betaalbare en degelijke tafelgrills. Een goed voorbeeld is de Princess 162660 Raclette Purify. Dit apparaat is speciaal voor grotere gezelschappen en is niet alleen gebruiksvriendelijk(zo kun je met draaiknoppen de warmte instellen), maar heeft ook nog eens ingebouwde geurafzuiging!
Solis staat bekend om multifunctionele en duurzame tafelgrills. Met de Solis Table Grill 5-in-1, heb je de keuze uit verschillende bereidfingswijzen. Grillen, bakken of gourmetten: het kan allemaal.
Tristar levert voordelige sets voor kleinere of gemiddelde huishoudens. Neem bijvoorbeeld de Tristar RA-2996 Raclette Grill, een model dat simpel werkt en genoeg ruimte biedt voor een avondje samen eten.
Bourgini combineert toegankelijke prijzen met degelijke bouw. De Bourgini Gourmet Raclette Grill Plus – 8 personen is een combinatie van een raclette en grill. Hij is robuust van bouw en heeft (altijd fijn) een antiaanbaklaag en een cool grip handgreep.

▼ Volgende artikel
AI-tip: zo maak je zelf (heel snel!) een geïllustreerd kinderboek met Storybook
Huis

AI-tip: zo maak je zelf (heel snel!) een geïllustreerd kinderboek met Storybook

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Dit gaan we doen

In dit artikel laten we zien hoe je met Google Storybook een persoonlijk prentenboek maakt. Je leest hoe je een goede prompt schrijft, hoe het boek automatisch wordt opgebouwd met tekst en illustraties en welke extra opties er zijn, zoals voorlezen, delen en downloaden als pdf. Zo weet je precies wat je kunt verwachten en hoe je het resultaat afstemt op je (klein)kind.

Lees ook: Handige AI-apps voor mobiel

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Geef Storybook een tekstopdracht.

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Naast iedere tekst staat een bijpassende illustratie.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Je ontvangt een link om het geïllustreerde verhaal te delen.

🧚Sprookjesboek geschreven?

👑 Daar hoort een prinsessenjurk bij!