ID.nl logo
Dit zijn de beste freeware-tips van juli 2019
© Reshift Digital
Huis

Dit zijn de beste freeware-tips van juli 2019

Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker én handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Notenmelange

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, macOS, Linux

Onnoemelijk veel mensen beleven plezier aan muziek. Niet alleen aan het beluisteren ervan, maar ook aan zelf muziek maken. Elke dag opnieuw zijn honderdduizenden mensen actief in bandjes, fanfares, koren, orkesten of gewoon thuis in hun eentje om dat ene nummer weer beter te laten klinken dan de vorige keer. Velen doen dat aan de hand van bladmuziek, en dan doemt meteen de vraag op: hoe kom je daaraan? Er staat tegenwoordig steeds meer op internet, onder andere op de site van hét gratis programma om met bladmuziek te werken: Musescore 3.

De nieuwste versie van dit fraaie programma stelt je in staat bestanden van de Musescore-site te openen en te bewerken. Met de ingebouwde midi-synthesizer kun je alle muziek zelfs in elk gewenst tempo afspelen en direct transponeren naar een andere toonsoort. Dat alles is echter nog maar het begin. Met Musescore bouwt iedereen zijn eigen partituren, variërend van muziek voor een enkele piano tot een compleet symfonieorkest. Van veel muziekvormen kent het programma de standaard-instrumentatie, zodat je direct met de juiste partijen aan de slag kunt. Je kunt echter ook je eigen combo samenstellen.

Is dat alles gebeurd, dan kun je muziek gaan invoeren. Dat kan via een midi-keyboard of een virtuele piano, maar ook via het gewone pc-toetsenbord waarbij Musescore allerlei slimme sneltoetsen biedt voor akkoorden en intervallen. Uiteraard kun je de muziek ook volop van allerlei soorten aanwijzingen, versieringen en tekst voorzien. Subliem!

©PXimport

Tip 02: Johnny Hoes

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Elke vorm van vooruitgang eist zijn eigen tol. Met de euro en de open binnengrenzen zijn we het vakantiegevoel van geklungel met vreemde muntjes en de mooie stempels in ons paspoort kwijtgeraakt. Tegenover het gemak van online winkelen staat kaalslag in winkelstraten en een overdaad aan bestelbusjes, en met de komst van digitale muziek raakten we het gezellige geblader door stapels of rijen lp-hoezen kwijt. Aan die eerste zaken kunnen we hier weinig doen, maar wat betreft de hoesjes kunnen we het verleden een beetje terughalen dankzij een programma als Album Art Downloader, kortweg AAD.

Waar veel algemene muziekbeheerprogramma’s en zelfs gespecialiseerde hoesjesprogramma’s in staat zijn om hoesjes op te halen van een handvol bronnen zoals Amazon, werkt AAD met een grote verzameling scripts voor onlinewinkels als Amazon en iTunes, muziekdiensten als LastFM en algemene zoekmachines als Bing of Google Images. Deze kun je tegelijk en naast elkaar gebruiken, zodat een zoekopdracht vrijwel zeker resultaat oplevert. Bovendien kun je de meegeleverde collectie scripts eenvoudig uitbreiden, bijvoorbeeld met een script speciaal voor singles.

Het zoeken kan op twee manieren: rechtstreeks op artiest of album, of in bulk door complete mapstructuren te doorzoeken. In dat laatste geval herken je de albums zonder hoesje eenvoudig aan een afwijkende kleur en deze kun je met één klik selecteren om er een zoekopdracht op los te laten. Voor elke zoekopdracht wordt een apart venster geopend en de gevonden hoesjes, boekjes en labels daarin kun je eenvoudig opslaan.

©PXimport

Album Art Downloader zoekt hoesjes door middel van een uitbreidbare collectie scripts

-

Tip 03: Filmisch

Geschikt voor: XP, Vista, 7, 8.x, 10, Linux

Liefhebbers van het aloude Windows Movie Maker waren teleurgesteld toen Microsoft de ondersteuning voor deze applicatie staakte. Weliswaar zou je met het onderdeel Foto’s van Windows 10 vergelijkbare dingen kunnen, maar daar kochten de liefhebbers weinig voor. De stap van Microsoft had echter ook zijn voordelen: het werd namelijk ineens aantrekkelijk om over te stappen op een alternatief product met meer en interessantere mogelijkheden, zoals ffDiaporama.

De reden dat we ffDiaporama makkelijk in het gebruik vinden, zit ‘m in het feit dat je met dit programma kinderlijk eenvoudig volautomatisch diashows maakt bestaande uit foto’s, video’s en overgangen. Da’s slechts een kwestie van bestanden selecteren en een uitvoerformaat kiezen. FfDiaporama doet de rest, waarbij je ook nog eens in realtime een preview van het eindproduct kunt bekijken.

Wie het programma op het niveau van drie sterren wil gebruiken (en dus iets meer in de techniek moet duiken), kan titels, clip-art en muziek toevoegen, maar ook allerlei filters op het beeld loslaten om het te corrigeren of creatief te lijf te gaan.

Wie nog een stapje verder wil gaan, kan uitgebreid sleutelen aan beeldovergangen, teksten en clip-art animeren, de uitsnede van beeld variëren voor een zogeheten Ken Burns-effect (naar de Amerikaanse documentairemaker wiens handelsmerk het is) en nog veel meer. Kortom: op elk niveau een waardig alternatief.

©PXimport

Tip 04: Op maat

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Hedendaagse breedbeeldschermen zijn geoptimaliseerd voor één of twee resoluties, maar kunnen er wel meestal meer weergeven, waaronder allerlei ‘ouderwetse’ 4:3-formaten. Er zijn trouwens ook nog genoeg schermen met die beeldverhouding in omloop.

Er zijn verschillende redenen om zo nu en dan van resolutie te willen wisselen. Sommige oude programma’s zijn bijvoorbeeld niet altijd makkelijk mooi in beeld te krijgen op een 4K-scherm met bijbehorende resolutie. Weliswaar is de situatie sinds Windows 10 sterk verbeterd, maar dan nog is er het vervelende feit dat bij het veranderen van resolutie al je pictogrammen geheel op eigen houtje een nieuwe positie innemen. Dat euvel is echter te verhelpen met DesktopOK. Dit handige portable programmaatje laat je eenvoudig pictogram-indelingen voor verschillende resoluties opslaan. Als je de pc met meerdere mensen gebruikt, kun je er zelfs allemaal je eigen favoriete indelingen op nahouden.

DesktopOK biedt daarnaast allerlei extra mogelijkheden, zoals het automatisch verbergen van pictogrammen zodat die mooie bureaublad-achtergrond écht tot zijn recht komt, een kleurmeter, snelle toegang tot allerlei systeemfuncties en wat alternatieven voor de standaard bedieningsfuncties van de muis. Tot slot is er voor gevorderden Windows Afstanden, waarmee je – zoals ooit in zeer oude Windows-versies – van alles naar je hand kunt zetten, bijvoorbeeld individuele lettertypen.

©PXimport

Tip 05: Tekenend

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

In Windows kennen we al sinds jaar en dag de app Speciale Tekens, waarmee je onder andere diakritische tekens en letters in vreemde schriftsoorten zoals Cyrillisch kunt vinden. Voor veel voorkomende tekens kent Windows bovendien vaak eenvoudig te onthouden samengestelde toetsen. Zo maak je met het dubbele aanhalingsteken (“) gevolgd door de letter a heel makkelijk de ä uit knäckebröd (en hoe de ö is gebakken is dan ook niet moeilijk te raden). Toch zijn al deze mogelijkheden erg mager. Ze voldeden toen een karakterset nog uit 256 tekens bestond, maar sinds dat aantal met een factor 256 is vergroot tot ruim 65.000 is grover geschut nodig. Dat vinden we in de vorm van het handige WinCompose. Nee, achter die naam gaat niet de nieuwe Beethoven schuil, maar een programma voor het op min of meer intuïtieve wijze samenstellen van veel van die exotische karakters.

WinCompose maakt standaard gebruik van de rechter-Alt-toets. Deze gebruik je niet in combinatie met andere toetsen, maar voorafgaand daaraan. Zo maak je met de rechter-Alt-toets gevolgd door het minteken en de v een pijl omlaag. Er zijn echter veel uitgebreidere toetscombinaties, vaak voorafgegaan door tweemaal de rechter-Alt-toets gevolgd door een tekst als ‘birthday cake’ voor een emoticon van een verjaardagstaart. Dat lijkt een omweg, maar werkt vaak sneller dan opzoeken. Overigens kun je ook eenvoudig combinaties als favoriet aanmerken of eigen combinaties definiëren.

©PXimport

Tip 06: iApparaat

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Met opeenvolgende versies van iOS is het weliswaar makkelijker geworden om iPads, -Pods en -Phones te beheren zonder het apparaat ooit aan een pc te koppelen, maar vaak is dat toch de snelste en soms zelfs de enige manier om het gewenste doel te bereiken. Een back-up maken in iCloud is bijvoorbeeld alleen mogelijk met voldoende (betaalde) opslagruimte, dus veel mensen doen dat liever lokaal. Ook voor het overzetten van (grote hoeveelheden) bestanden is een draadje ook vaak nog steeds het rapste transportmiddel. Maar ja, dat moet dan allemaal via het weinig elegante iTunes.

Gelukkig zijn er alternatieven zoals 3uTools. Dit programma biedt een breed scala aan gereedschappen voor de bezitter van elk iApparaat. Om te beginnen kun je er informatie over je apparaat mee opvragen. Dat kan natuurlijk ook op het ding zelf, maar nu kun je die ook op je pc opslaan. Echt prettig – zeker in vergelijking met iTunes – is 3uTools als het gaat om het importeren of exporteren van foto’s, video’s, muziek en boeken. Uiteraard beperkt het programma zich niet tot die bestandstypen. Ook data van andere apps kun je ermee overzetten naar de pc, bijvoorbeeld gesproken memo’s.

Voor zeer gevorderde en meer avontuurlijke gebruikers is het zelfs mogelijk je iApparaat te ‘jailbreaken’ en te voorzien van andere firmware om bijvoorbeeld websites die gebruikmaken van Flash te kunnen blijven openen.

©PXimport

Gelukkig zijn er alternatieven voor het weinig elegante iTunes, zoals 3uTools

-

Tip 07: Regiedebuut

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Het zal je niet zijn ontgaan dat de werelden van films en games steeds verder in elkaar schuiven. Traditionele filmmakers putten regelmatig uit de wereld van games en omgekeerd, en dat gebeurt niet alleen op het gebied van inhoud, maar ook op het gebied van technieken. Zo worden de levensechte animaties in zowel films als games steeds vaker gemaakt met een techniek die ‘motion capturing’ heet. Er zijn echter ook verschillen. Waar in een game alles live gebeurt, moet een animatiefilmer zijn virtuele scènes, lichten, camera’s, attributen en acteurs eerst zorgvuldig plaatsen en vervolgens de animatie beeld voor beeld laten uitrekenen. Met de grafische kwaliteit van de games van de afgelopen jaren kan dat ook anders, dacht men bij Valve, en dus ontwikkelde men Source Filmmaker. Dit is een geweldig uitgebreid animatieprogramma dat is gebaseerd op een zogeheten game-engine. Dat wil zeggen dat je alles wat je wilt maken in realtime kunt zien. Animaties kun je op elk moment stopzetten om vervolgens een lichtbron te verplaatsen of het hoofddeksel van een acteur aan te passen. Het programma beschikt bovendien over allerlei geautomatiseerde functies die de animator in spe werk uit handen nemen, bijvoorbeeld lipsynchronisatie en gezichtsanimatie.

Source Filmmaker is flink groot (zo’n 16 GB) vanwege de vele meegeleverde objecten en scènes, en je hebt Steam nodig om hem te kunnen downloaden.

©PXimport

Tip 08: Snijtafel

Geschikt voor: Windows Vista, 7, 8.x, 10, Linux, macOS

Het maken van animaties met Source Filmmaker is een leuke bezigheid, maar als je er een complete speelfilm mee wilt maken, zul je toch losse clips moeten monteren, nabewerken en indien nodig van aanvullend geluid en muziek moeten voorzien om een compleet eindproduct te krijgen. Dat geldt trouwens ook als je je vakantiefilmpjes wilt omtoveren tot avondvullende rolprent.

Voor het maken en bewerken van video zijn programma’s beschikbaar van zeer simpel (zoals het hiervoor besproken ffDiaporama) tot uiterst professioneel. In die laatste categorie valt Lightworks, dat in Hollywood kind aan huis is. “Hoe kan een professioneel programma gratis zijn?”, vraag je je wellicht af. Simpelweg door het aantal uitvoerformaten te beperken. Wie aan de slag gaat met de gratis versie van Lightworks krijgt vrijwel alle toeters en bellen van het commerciële product, maar kan zijn eindresultaat slechts exporteren als mp4-video in een resolutie van 720p – de laagste van de hd-resoluties. Dat is overigens nog altijd flink beter dan dvd-kwaliteit waar we jarenlang van smulden, dus beslist bruikbaar.

Als professioneel programma zit Lightworks boordevol geavanceerde functies zoals chromakey, professionele overgangen en beeldcorrectie, het live opnemen van voice-overs en het werken met beeld van meerdere camera’s. Alles wat je doet kun je bovendien in realtime bekijken. Uiteraard is Lightworks met zo veel mogelijkheden ook lastiger onder de knie te krijgen, maar op YouTube wemelt het van de tutorials.

©PXimport

Tip 09: Blijvend kijkgenot

Geschikt voor: Firefox, Chrome

Er bestaan heel wat programma’s en zelfs onlinediensten om filmpjes van YouTube te downloaden. Soms bieden ze nog een handvol andere sites zoals Vimeo of Facebook, maar dan houdt het ook wel op. Da’s jammer, want er is zo veel meer. Op vele duizenden sites worden dagelijks enorme aantallen nieuwe video’s gepost op elk denkbaar gebied en soms wil je zo’n filmpje gewoon hebben, bijvoorbeeld omdat hij zo mooi is, omdat je hem ergens wilt kunnen bekijken waar je geen internet hebt of – en dat gebeurt met name bij schokkende gebeurtenissen – omdat beelden soms op last van hogerhand of spontaan door de aanbieder weer offline worden gehaald. Wie de levende geschiedenis wil vastleggen, moet dus af en toe wat downloaden. Zonder twijfel de meest veelzijdige tool daarvoor is Video DownloadHelper, een browserplug-in voor Firefox en Google Chrome.

DownloadHelper kan van zichzelf met een gigantisch aantal sites uit de voeten. Als de plug-in eenmaal is geïnstalleerd, kun je rechtsklikken op het pictogram om via Ondersteunde Websites te achterhalen hoe gigantisch precies. Kom je op zo’n site op een pagina met video, dan licht het pictogram op ten teken dat er iets te downloaden valt, en vaak kun je ook nog kiezen uit meerdere formaten.

In sommige gevallen is een aanvullende download nodig (de plug-in waarschuwt als dat zo is) om video’s te kunnen verwerken. Daarnaast kun je een losse component downloaden om video’s direct of achteraf te converteren.

©PXimport

Tip 10: Verre reis

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

“U gaat een verre reis maken en komt daarbij een mysterieuze vreemdeling tegen.” Hoe vaak zou die zin al niet in een horoscoop hebben gestaan? De Amerikaanse illusionist en beroepsscepticus James Randi gaf ooit een groep studenten hun horoscoop en vroeg hoeveel van hen zichzelf in de tekst herkenden. Vrijwel iedereen zei ja. Daarna liet hij ze de kaartjes aan hun buurman of -vrouw geven. Grote hilariteit: ze bleken allemaal dezelfde tekst te hebben! Horoscopen zijn namelijk meestal zo algemeen (en positief!) geformuleerd dat iedereen er wel wat van zichzelf in herkent. Aan de andere kant: dat de maand waarin je geboren wordt van invloed is, is niet onwaarschijnlijk want ons lichaam maakt sommige hormonen aan op basis van de hoeveelheid daglicht.

Maar of je nu gelooft in horoscopen of niet, ermee spelen is een onderhoudende bezigheid, al was het maar om te zien of het toch niet een béétje klopt. En dan is er maar één programma dat met kop en schouders boven de rest van het aanbod uitsteekt, en dat is Planetdance. Werkelijk elk aspect van de edele kunst der astrologie zit wel in dit programma en omdat het van vaderlandse bodem is, wordt de uitleg van de diagrammen in gewone mensentaal ook nog eens keurig in het Nederlands gegeven. Je gaat een prachtig programma tegemoet!

©PXimport

Tip 11: Geheimschrift

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Diep in de vorige eeuw circuleerden er allerlei recepten om geheime boodschappen door te geven. Zo kon je onzichtbaar schrijven met citroensap en de tekst zichtbaar maken door het papier te verwarmen. Hoewel dit soort recepten nog volop op internet te vinden is, gebruiken we tegenwoordig natuurlijk de pc als we iets willen delen dat voor anderen verborgen moet blijven. In onze communicatie met bijvoorbeeld onze bank gebruiken we daarvoor hoogwaardige encryptie, maar wie op een leukere manier geheimen wil opslaan en delen, kan dat doen met PC-Code, wat staat voor Picture Color Code.

In PC-Code kun je teksten kopiëren tot een lengte van zo’n 30 A4’tjes. Deze zullen standaard verborgen zijn omdat tekst- en achtergrondkleur beide wit zijn. Da’s uiteraard te simpel voor een geheime boodschap, dus moet de tekst worden versleuteld. Dat gebeurt met een klik op From Tekst to Picture. Er verschijnt nu een patroon van gekleurde blokjes dat we via het File-menu kunnen opslaan. Dat gebeurt in oudere versies van Windows in de map Pictures onder de programmamap, maar dat is tegenwoordig niet meer toegestaan, dus gebeurt dat in nieuwere Windows-versies standaard in een gelijknamige map onder c:\gebruikers\naam\appdata\local\virtualstore. Het pcc-bestand dat daar wordt opgeslagen is in feite een bmp-bestand, dat je dus eenvoudig kunt hernoemen om het vervolgens als afbeelding te delen of mailen. De ontvanger kan er weer een pcc-bestand van maken en het vervolgens met hetzelfde programma via From Picture to Tekst leesbaar maken.

©PXimport

Wie op een leuke manier geheimen wil opslaan en delen kan dat doen met PC-Code

-

Tip 12: Ingepakt

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Er bestaan vele formaten als het gaat om archiefbestanden. De eerste die grote bekendheid kreeg was het zip-bestand, installatiebestanden van Microsoft maken gebruik van het cab-formaat en zo zijn er nog tientallen voor verschillende besturingssystemen – en dan beperken we ons nog tot de meest gangbare.

Sinds geruime tijd is het rar-formaat het meest populaire formaat als het gaat om het delen van bestanden via internet (denk aan films, muziek en series via torrents en in nieuwsgroepen). Hoewel dit met meerdere programma’s kan worden verwerkt, is er maar één programma waarmee je onbeperkt van alle mogelijkheden van dit formaat kunt genieten, en dat is WinRar, het programma van de bedenkers van het formaat. Officieel is het programma weliswaar niet gratis, maar het is gewoon onbeperkt bruikbaar en je wordt alleen verzocht te betalen bij ‘structureel gebruik’, wat nogal breed kan worden uitgelegd.

Nu is de kans redelijk groot dat je WinRar al gebruikt, dus vanwaar dan toch deze aandacht? Omdat WinRar typisch zo’n programma is dat je maar zelden bijwerkt omdat het gewoon altijd doet wat het moet doen. Er is in een dll-bestand van derden echter een kwetsbaarheid gevonden bij het verwerken van bestanden in het zogeheten ace-formaat, waardoor kwaadwillenden bijvoorbeeld malware in de opstartmap van Windows konden plaatsen. In versie 5.70 van WinRar is dat niet langer mogelijk, dus is dit een goed moment om het oude exemplaar aan de kant te schuiven en over te stappen op de nieuwste versie van dit favoriete in- en uitpakprogramma met zijn vele geavanceerde mogelijkheden.

©PXimport

Gevaarlijk?

Bij sommige freeware kun je een enge waarschuwing van je beveiligingsprogramma verwachten. Laat je niet afschrikken, maar lees goed wat er aan de hand is en of je dat logisch vindt. Programma’s maken bijvoorbeeld verbinding met internet. Deze actie kan al een reactie uitlokken bij je beveiliger. Ook voor software die relatief nieuw is of wordt aangeduid als ‘zeldzaam’ kan je beveiliger een waarschuwing geven. Vertrouw je de download? Laat het programma dan uitvoeren. Twijfel je? Laat je download dan onderzoeken door www.virustotal.com – dat doen wij ook! Deze dienst controleert je programma met meer dan vijftig beveiligingsprogramma’s. Zo zie je snel of je te maken hebt met een risico, of met een overijverig beveiligingsprogramma.

©PXimport

Niet te snel klikken

We zien het helaas te vaak en het zou verboden moeten worden: installatieprocedures die extra programma’s bundelen en zomaar aanpassingen doen. Je probeert een programma uit en voor je het weet is de homepage van je browser aangepast en ben je een aantal ongewenste programma’s rijker. Deze handelswijze heet in de volksmond ‘achterbaks’, maar de nette aanduiding is ‘potentially unwanted program’ (pup). Steeds meer beveiligingsprogramma’s letten hierop als je iets probeert te installeren. Wij gebruiken Unchecky om ‘verkeerde vinkjes’ op te merken. Je kunt de extra’s ook zelf voorkomen. Download een programma bijvoorbeeld alleen via de website van de makers. Kies altijd voor de geavanceerde of aangepaste installatie. Zo kun je goed nakijken welke opties er actief zijn. Verwijder de vinkjes bij aanpassingen/programma’s die je als ongewenst beschouwt of keur de aanpassing op een andere manier af.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat is local dimming en waarom is het belangrijk?
© ER | ID.nl
Huis

Wat is local dimming en waarom is het belangrijk?

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Welke merken gebruiken local dimming?

Bijna elke grote televisiefabrikant past deze techniek inmiddels toe, maar ze doen dat voornamelijk in hun middenklasse en topmodellen. Samsung is een van de voorlopers, zeker met hun QLED- en Neo QLED-televisies, waarbij ze in de duurdere series gebruikmaken van geavanceerde miniLED-techniek voor zeer precieze dimming. Ook Sony staat bekend om een uitstekende implementatie van full array local dimming, die vaak geprezen wordt om de natuurlijke weergave zonder overdreven effecten. Philips past het eveneens toe in hun (mini)ledmodellen, vaak in combinatie met hun bekende Ambilight-systeem voor een extra contrastrijk effect.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Vijf fijne televisies die full array local dimming ondersteunen

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 robotstofzuigers voor een extra schone vloer
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 robotstofzuigers voor een extra schone vloer

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.