Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker én handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Notenmelange

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, macOS, Linux

Onnoemelijk veel mensen beleven plezier aan muziek. Niet alleen aan het beluisteren ervan, maar ook aan zelf muziek maken. Elke dag opnieuw zijn honderdduizenden mensen actief in bandjes, fanfares, koren, orkesten of gewoon thuis in hun eentje om dat ene nummer weer beter te laten klinken dan de vorige keer. Velen doen dat aan de hand van bladmuziek, en dan doemt meteen de vraag op: hoe kom je daaraan? Er staat tegenwoordig steeds meer op internet, onder andere op de site van hét gratis programma om met bladmuziek te werken: Musescore 3.

De nieuwste versie van dit fraaie programma stelt je in staat bestanden van de Musescore-site te openen en te bewerken. Met de ingebouwde midi-synthesizer kun je alle muziek zelfs in elk gewenst tempo afspelen en direct transponeren naar een andere toonsoort. Dat alles is echter nog maar het begin. Met Musescore bouwt iedereen zijn eigen partituren, variërend van muziek voor een enkele piano tot een compleet symfonieorkest. Van veel muziekvormen kent het programma de standaard-instrumentatie, zodat je direct met de juiste partijen aan de slag kunt. Je kunt echter ook je eigen combo samenstellen.

Is dat alles gebeurd, dan kun je muziek gaan invoeren. Dat kan via een midi-keyboard of een virtuele piano, maar ook via het gewone pc-toetsenbord waarbij Musescore allerlei slimme sneltoetsen biedt voor akkoorden en intervallen. Uiteraard kun je de muziek ook volop van allerlei soorten aanwijzingen, versieringen en tekst voorzien. Subliem!

©PXimport

Tip 02: Johnny Hoes

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Elke vorm van vooruitgang eist zijn eigen tol. Met de euro en de open binnengrenzen zijn we het vakantiegevoel van geklungel met vreemde muntjes en de mooie stempels in ons paspoort kwijtgeraakt. Tegenover het gemak van online winkelen staat kaalslag in winkelstraten en een overdaad aan bestelbusjes, en met de komst van digitale muziek raakten we het gezellige geblader door stapels of rijen lp-hoezen kwijt. Aan die eerste zaken kunnen we hier weinig doen, maar wat betreft de hoesjes kunnen we het verleden een beetje terughalen dankzij een programma als Album Art Downloader, kortweg AAD.

Waar veel algemene muziekbeheerprogramma’s en zelfs gespecialiseerde hoesjesprogramma’s in staat zijn om hoesjes op te halen van een handvol bronnen zoals Amazon, werkt AAD met een grote verzameling scripts voor onlinewinkels als Amazon en iTunes, muziekdiensten als LastFM en algemene zoekmachines als Bing of Google Images. Deze kun je tegelijk en naast elkaar gebruiken, zodat een zoekopdracht vrijwel zeker resultaat oplevert. Bovendien kun je de meegeleverde collectie scripts eenvoudig uitbreiden, bijvoorbeeld met een script speciaal voor singles.

Het zoeken kan op twee manieren: rechtstreeks op artiest of album, of in bulk door complete mapstructuren te doorzoeken. In dat laatste geval herken je de albums zonder hoesje eenvoudig aan een afwijkende kleur en deze kun je met één klik selecteren om er een zoekopdracht op los te laten. Voor elke zoekopdracht wordt een apart venster geopend en de gevonden hoesjes, boekjes en labels daarin kun je eenvoudig opslaan.

©PXimport

Tip 03: Filmisch

Geschikt voor: XP, Vista, 7, 8.x, 10, Linux

Liefhebbers van het aloude Windows Movie Maker waren teleurgesteld toen Microsoft de ondersteuning voor deze applicatie staakte. Weliswaar zou je met het onderdeel Foto’s van Windows 10 vergelijkbare dingen kunnen, maar daar kochten de liefhebbers weinig voor. De stap van Microsoft had echter ook zijn voordelen: het werd namelijk ineens aantrekkelijk om over te stappen op een alternatief product met meer en interessantere mogelijkheden, zoals ffDiaporama.

De reden dat we ffDiaporama makkelijk in het gebruik vinden, zit ‘m in het feit dat je met dit programma kinderlijk eenvoudig volautomatisch diashows maakt bestaande uit foto’s, video’s en overgangen. Da’s slechts een kwestie van bestanden selecteren en een uitvoerformaat kiezen. FfDiaporama doet de rest, waarbij je ook nog eens in realtime een preview van het eindproduct kunt bekijken.

Wie het programma op het niveau van drie sterren wil gebruiken (en dus iets meer in de techniek moet duiken), kan titels, clip-art en muziek toevoegen, maar ook allerlei filters op het beeld loslaten om het te corrigeren of creatief te lijf te gaan.

Wie nog een stapje verder wil gaan, kan uitgebreid sleutelen aan beeldovergangen, teksten en clip-art animeren, de uitsnede van beeld variëren voor een zogeheten Ken Burns-effect (naar de Amerikaanse documentairemaker wiens handelsmerk het is) en nog veel meer. Kortom: op elk niveau een waardig alternatief.

©PXimport

Tip 04: Op maat

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Hedendaagse breedbeeldschermen zijn geoptimaliseerd voor één of twee resoluties, maar kunnen er wel meestal meer weergeven, waaronder allerlei ‘ouderwetse’ 4:3-formaten. Er zijn trouwens ook nog genoeg schermen met die beeldverhouding in omloop.

Er zijn verschillende redenen om zo nu en dan van resolutie te willen wisselen. Sommige oude programma’s zijn bijvoorbeeld niet altijd makkelijk mooi in beeld te krijgen op een 4K-scherm met bijbehorende resolutie. Weliswaar is de situatie sinds Windows 10 sterk verbeterd, maar dan nog is er het vervelende feit dat bij het veranderen van resolutie al je pictogrammen geheel op eigen houtje een nieuwe positie innemen. Dat euvel is echter te verhelpen met DesktopOK. Dit handige portable programmaatje laat je eenvoudig pictogram-indelingen voor verschillende resoluties opslaan. Als je de pc met meerdere mensen gebruikt, kun je er zelfs allemaal je eigen favoriete indelingen op nahouden.

DesktopOK biedt daarnaast allerlei extra mogelijkheden, zoals het automatisch verbergen van pictogrammen zodat die mooie bureaublad-achtergrond écht tot zijn recht komt, een kleurmeter, snelle toegang tot allerlei systeemfuncties en wat alternatieven voor de standaard bedieningsfuncties van de muis. Tot slot is er voor gevorderden Windows Afstanden, waarmee je – zoals ooit in zeer oude Windows-versies – van alles naar je hand kunt zetten, bijvoorbeeld individuele lettertypen.

©PXimport

Tip 05: Tekenend

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

In Windows kennen we al sinds jaar en dag de app Speciale Tekens, waarmee je onder andere diakritische tekens en letters in vreemde schriftsoorten zoals Cyrillisch kunt vinden. Voor veel voorkomende tekens kent Windows bovendien vaak eenvoudig te onthouden samengestelde toetsen. Zo maak je met het dubbele aanhalingsteken (“) gevolgd door de letter a heel makkelijk de ä uit knäckebröd (en hoe de ö is gebakken is dan ook niet moeilijk te raden). Toch zijn al deze mogelijkheden erg mager. Ze voldeden toen een karakterset nog uit 256 tekens bestond, maar sinds dat aantal met een factor 256 is vergroot tot ruim 65.000 is grover geschut nodig. Dat vinden we in de vorm van het handige WinCompose. Nee, achter die naam gaat niet de nieuwe Beethoven schuil, maar een programma voor het op min of meer intuïtieve wijze samenstellen van veel van die exotische karakters.

WinCompose maakt standaard gebruik van de rechter-Alt-toets. Deze gebruik je niet in combinatie met andere toetsen, maar voorafgaand daaraan. Zo maak je met de rechter-Alt-toets gevolgd door het minteken en de v een pijl omlaag. Er zijn echter veel uitgebreidere toetscombinaties, vaak voorafgegaan door tweemaal de rechter-Alt-toets gevolgd door een tekst als ‘birthday cake’ voor een emoticon van een verjaardagstaart. Dat lijkt een omweg, maar werkt vaak sneller dan opzoeken. Overigens kun je ook eenvoudig combinaties als favoriet aanmerken of eigen combinaties definiëren.

©PXimport

Tip 06: iApparaat

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Met opeenvolgende versies van iOS is het weliswaar makkelijker geworden om iPads, -Pods en -Phones te beheren zonder het apparaat ooit aan een pc te koppelen, maar vaak is dat toch de snelste en soms zelfs de enige manier om het gewenste doel te bereiken. Een back-up maken in iCloud is bijvoorbeeld alleen mogelijk met voldoende (betaalde) opslagruimte, dus veel mensen doen dat liever lokaal. Ook voor het overzetten van (grote hoeveelheden) bestanden is een draadje ook vaak nog steeds het rapste transportmiddel. Maar ja, dat moet dan allemaal via het weinig elegante iTunes.

Gelukkig zijn er alternatieven zoals 3uTools. Dit programma biedt een breed scala aan gereedschappen voor de bezitter van elk iApparaat. Om te beginnen kun je er informatie over je apparaat mee opvragen. Dat kan natuurlijk ook op het ding zelf, maar nu kun je die ook op je pc opslaan. Echt prettig – zeker in vergelijking met iTunes – is 3uTools als het gaat om het importeren of exporteren van foto’s, video’s, muziek en boeken. Uiteraard beperkt het programma zich niet tot die bestandstypen. Ook data van andere apps kun je ermee overzetten naar de pc, bijvoorbeeld gesproken memo’s.

Voor zeer gevorderde en meer avontuurlijke gebruikers is het zelfs mogelijk je iApparaat te ‘jailbreaken’ en te voorzien van andere firmware om bijvoorbeeld websites die gebruikmaken van Flash te kunnen blijven openen.

©PXimport

Tip 07: Regiedebuut

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Het zal je niet zijn ontgaan dat de werelden van films en games steeds verder in elkaar schuiven. Traditionele filmmakers putten regelmatig uit de wereld van games en omgekeerd, en dat gebeurt niet alleen op het gebied van inhoud, maar ook op het gebied van technieken. Zo worden de levensechte animaties in zowel films als games steeds vaker gemaakt met een techniek die ‘motion capturing’ heet. Er zijn echter ook verschillen. Waar in een game alles live gebeurt, moet een animatiefilmer zijn virtuele scènes, lichten, camera’s, attributen en acteurs eerst zorgvuldig plaatsen en vervolgens de animatie beeld voor beeld laten uitrekenen. Met de grafische kwaliteit van de games van de afgelopen jaren kan dat ook anders, dacht men bij Valve, en dus ontwikkelde men Source Filmmaker. Dit is een geweldig uitgebreid animatieprogramma dat is gebaseerd op een zogeheten game-engine. Dat wil zeggen dat je alles wat je wilt maken in realtime kunt zien. Animaties kun je op elk moment stopzetten om vervolgens een lichtbron te verplaatsen of het hoofddeksel van een acteur aan te passen. Het programma beschikt bovendien over allerlei geautomatiseerde functies die de animator in spe werk uit handen nemen, bijvoorbeeld lipsynchronisatie en gezichtsanimatie.

Source Filmmaker is flink groot (zo’n 16 GB) vanwege de vele meegeleverde objecten en scènes, en je hebt Steam nodig om hem te kunnen downloaden.

©PXimport

Tip 08: Snijtafel

Geschikt voor: Windows Vista, 7, 8.x, 10, Linux, macOS

Het maken van animaties met Source Filmmaker is een leuke bezigheid, maar als je er een complete speelfilm mee wilt maken, zul je toch losse clips moeten monteren, nabewerken en indien nodig van aanvullend geluid en muziek moeten voorzien om een compleet eindproduct te krijgen. Dat geldt trouwens ook als je je vakantiefilmpjes wilt omtoveren tot avondvullende rolprent.

Voor het maken en bewerken van video zijn programma’s beschikbaar van zeer simpel (zoals het hiervoor besproken ffDiaporama) tot uiterst professioneel. In die laatste categorie valt Lightworks, dat in Hollywood kind aan huis is. “Hoe kan een professioneel programma gratis zijn?”, vraag je je wellicht af. Simpelweg door het aantal uitvoerformaten te beperken. Wie aan de slag gaat met de gratis versie van Lightworks krijgt vrijwel alle toeters en bellen van het commerciële product, maar kan zijn eindresultaat slechts exporteren als mp4-video in een resolutie van 720p – de laagste van de hd-resoluties. Dat is overigens nog altijd flink beter dan dvd-kwaliteit waar we jarenlang van smulden, dus beslist bruikbaar.

Als professioneel programma zit Lightworks boordevol geavanceerde functies zoals chromakey, professionele overgangen en beeldcorrectie, het live opnemen van voice-overs en het werken met beeld van meerdere camera’s. Alles wat je doet kun je bovendien in realtime bekijken. Uiteraard is Lightworks met zo veel mogelijkheden ook lastiger onder de knie te krijgen, maar op YouTube wemelt het van de tutorials.

©PXimport

Tip 09: Blijvend kijkgenot

Geschikt voor: Firefox, Chrome

Er bestaan heel wat programma’s en zelfs onlinediensten om filmpjes van YouTube te downloaden. Soms bieden ze nog een handvol andere sites zoals Vimeo of Facebook, maar dan houdt het ook wel op. Da’s jammer, want er is zo veel meer. Op vele duizenden sites worden dagelijks enorme aantallen nieuwe video’s gepost op elk denkbaar gebied en soms wil je zo’n filmpje gewoon hebben, bijvoorbeeld omdat hij zo mooi is, omdat je hem ergens wilt kunnen bekijken waar je geen internet hebt of – en dat gebeurt met name bij schokkende gebeurtenissen – omdat beelden soms op last van hogerhand of spontaan door de aanbieder weer offline worden gehaald. Wie de levende geschiedenis wil vastleggen, moet dus af en toe wat downloaden. Zonder twijfel de meest veelzijdige tool daarvoor is Video DownloadHelper, een browserplug-in voor Firefox en Google Chrome.

DownloadHelper kan van zichzelf met een gigantisch aantal sites uit de voeten. Als de plug-in eenmaal is geïnstalleerd, kun je rechtsklikken op het pictogram om via Ondersteunde Websites te achterhalen hoe gigantisch precies. Kom je op zo’n site op een pagina met video, dan licht het pictogram op ten teken dat er iets te downloaden valt, en vaak kun je ook nog kiezen uit meerdere formaten.

In sommige gevallen is een aanvullende download nodig (de plug-in waarschuwt als dat zo is) om video’s te kunnen verwerken. Daarnaast kun je een losse component downloaden om video’s direct of achteraf te converteren.

©PXimport

Tip 10: Verre reis

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

“U gaat een verre reis maken en komt daarbij een mysterieuze vreemdeling tegen.” Hoe vaak zou die zin al niet in een horoscoop hebben gestaan? De Amerikaanse illusionist en beroepsscepticus James Randi gaf ooit een groep studenten hun horoscoop en vroeg hoeveel van hen zichzelf in de tekst herkenden. Vrijwel iedereen zei ja. Daarna liet hij ze de kaartjes aan hun buurman of -vrouw geven. Grote hilariteit: ze bleken allemaal dezelfde tekst te hebben! Horoscopen zijn namelijk meestal zo algemeen (en positief!) geformuleerd dat iedereen er wel wat van zichzelf in herkent. Aan de andere kant: dat de maand waarin je geboren wordt van invloed is, is niet onwaarschijnlijk want ons lichaam maakt sommige hormonen aan op basis van de hoeveelheid daglicht.

Maar of je nu gelooft in horoscopen of niet, ermee spelen is een onderhoudende bezigheid, al was het maar om te zien of het toch niet een béétje klopt. En dan is er maar één programma dat met kop en schouders boven de rest van het aanbod uitsteekt, en dat is Planetdance. Werkelijk elk aspect van de edele kunst der astrologie zit wel in dit programma en omdat het van vaderlandse bodem is, wordt de uitleg van de diagrammen in gewone mensentaal ook nog eens keurig in het Nederlands gegeven. Je gaat een prachtig programma tegemoet!

©PXimport

Tip 11: Geheimschrift

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Diep in de vorige eeuw circuleerden er allerlei recepten om geheime boodschappen door te geven. Zo kon je onzichtbaar schrijven met citroensap en de tekst zichtbaar maken door het papier te verwarmen. Hoewel dit soort recepten nog volop op internet te vinden is, gebruiken we tegenwoordig natuurlijk de pc als we iets willen delen dat voor anderen verborgen moet blijven. In onze communicatie met bijvoorbeeld onze bank gebruiken we daarvoor hoogwaardige encryptie, maar wie op een leukere manier geheimen wil opslaan en delen, kan dat doen met PC-Code, wat staat voor Picture Color Code.

In PC-Code kun je teksten kopiëren tot een lengte van zo’n 30 A4’tjes. Deze zullen standaard verborgen zijn omdat tekst- en achtergrondkleur beide wit zijn. Da’s uiteraard te simpel voor een geheime boodschap, dus moet de tekst worden versleuteld. Dat gebeurt met een klik op From Tekst to Picture. Er verschijnt nu een patroon van gekleurde blokjes dat we via het File-menu kunnen opslaan. Dat gebeurt in oudere versies van Windows in de map Pictures onder de programmamap, maar dat is tegenwoordig niet meer toegestaan, dus gebeurt dat in nieuwere Windows-versies standaard in een gelijknamige map onder c:\gebruikers\naam\appdata\local\virtualstore. Het pcc-bestand dat daar wordt opgeslagen is in feite een bmp-bestand, dat je dus eenvoudig kunt hernoemen om het vervolgens als afbeelding te delen of mailen. De ontvanger kan er weer een pcc-bestand van maken en het vervolgens met hetzelfde programma via From Picture to Tekst leesbaar maken.

©PXimport

Tip 12: Ingepakt

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Er bestaan vele formaten als het gaat om archiefbestanden. De eerste die grote bekendheid kreeg was het zip-bestand, installatiebestanden van Microsoft maken gebruik van het cab-formaat en zo zijn er nog tientallen voor verschillende besturingssystemen – en dan beperken we ons nog tot de meest gangbare.

Sinds geruime tijd is het rar-formaat het meest populaire formaat als het gaat om het delen van bestanden via internet (denk aan films, muziek en series via torrents en in nieuwsgroepen). Hoewel dit met meerdere programma’s kan worden verwerkt, is er maar één programma waarmee je onbeperkt van alle mogelijkheden van dit formaat kunt genieten, en dat is WinRar, het programma van de bedenkers van het formaat. Officieel is het programma weliswaar niet gratis, maar het is gewoon onbeperkt bruikbaar en je wordt alleen verzocht te betalen bij ‘structureel gebruik’, wat nogal breed kan worden uitgelegd.

Nu is de kans redelijk groot dat je WinRar al gebruikt, dus vanwaar dan toch deze aandacht? Omdat WinRar typisch zo’n programma is dat je maar zelden bijwerkt omdat het gewoon altijd doet wat het moet doen. Er is in een dll-bestand van derden echter een kwetsbaarheid gevonden bij het verwerken van bestanden in het zogeheten ace-formaat, waardoor kwaadwillenden bijvoorbeeld malware in de opstartmap van Windows konden plaatsen. In versie 5.70 van WinRar is dat niet langer mogelijk, dus is dit een goed moment om het oude exemplaar aan de kant te schuiven en over te stappen op de nieuwste versie van dit favoriete in- en uitpakprogramma met zijn vele geavanceerde mogelijkheden.

©PXimport

Gevaarlijk?

©PXimport

Niet te snel klikken

©PXimport

Bluetooth-speakers zijn er in overvloed, waardoor fabrikanten zich maar moeilijk kunnen onderscheiden. Met zijn kersverse Grip doet JBL een dappere poging. Volgens het Amerikaanse merk is deze draadloze luidspreker met ingebouwde verlichting erg krachtig. Bijzonder, want de behuizing is niet veel groter dan een colablikje. Maakt JBL zijn belofte waar?

De Grip is een begrijpelijke toevoeging binnen het uitgebreide gamma van de bekende audiofabrikant. Ten opzichte van de goedkopere GO 4 en Clip 5 is dit nieuwe model weliswaar iets groter, maar je krijgt daar een voller geluid voor terug. Vergelijken we de Grip met de iets duurdere Flip 7, dan is de cilindervormige behuizing van 6,4 × 15,3 × 6,5 centimeter juist weer iets compacter. Logischerwijs zag JBL dus een kans om dit gat in zijn assortiment te vullen. De speaker heeft een adviesprijs van 99,99 euro.

©Maikel Dijkhuizen

Luistertijd en bouwkwaliteit

Wie de JBL Grip koopt, moet zelf voor een usb-c-kabel zorgen, want deze kabel zit niet in het productdoosje. Eenmaal opgeladen gaat de accu van 2600 mAh op een gemiddeld volumeniveau ongeveer veertien uur mee. Normaal gesproken hebben JBL-speakers een stevige constructie. Dat is bij de Grip ook het geval, al kunnen we de behuizing op bepaalde plekken diep indrukken. Gelukkig veren het textiel en kunststof soepel terug. Wellicht verklaart het flexibele materiaal het lichte gewicht van 385 gram. Toch gaat deze luidspreker naar verwachting niet zo gauw stuk. JBL claimt dat de Grip een val van één meter hoogte op beton moeiteloos overleeft. Bovendien voldoet dit product aan de eisen van de IP68-norm. Het speakerkastje is dus volledig dompel- en stofdicht. Zeker voor luistersessies in de buitenlucht is dat natuurlijk een pluspunt. Dankzij de geïntegreerde lus hang je de Grip makkelijk ergens aan op.

©Maikel Dijkhuizen

Muziek luisteren

Zodra de Grip met een bluetooth-bron is verbonden, bedien je de muziekweergave eenvoudig vanaf de speaker. Boven het JBL-logo vind je twee volumeknoppen en een play/pauze-toets. Door tweemaal op laatstgenoemde knop te drukken, kun je nummers skippen. Bovenop is er nog een optie om een andere geschikte JBL-speaker draadloos te koppelen. Je profiteert dan van een grootser geluid. Hoewel veel cilindervormige luidsprekers een zogeheten 360 graden-geluid ondersteunen, is dat bij dit exemplaar helaas niet het geval. De achterkant klinkt beduidend minder dan de voorkant.

Bij eenvoudige muziekcomposities, podcasts en luisterboeken is de geluidskwaliteit goed. Het is nogal verrassend hoeveel volume dit kleine apparaatje kan produceren. Met name bij opzwepende genres als dance en hiphop komt dat goed van pas. Verder zijn mensen duidelijk te verstaan, zodat je bijvoorbeeld een radioshow of audioboek makkelijk kunt volgen. Bij bombastische muziekstukken met veel instrumenten schiet de Grip iets tekort. Denk bijvoorbeeld aan genres als rock, metal en klassiek. Logisch, want het is ondoenlijk om de benodigde audiofrequenties uit een enkele fullrange-audiodriver te persen. Zeker op een wat hoger volumeniveau klinken dergelijke nummers ietwat chaotisch. Geen schande, want dat is vrijwel bij alle bluetooth-speakers met slechts één actieve audiodriver het geval.

©Maikel Dijkhuizen

Sfeerverlichting en app

Op de achterkant zit een ledstrip van zo'n 6,5 centimeter. Dat geeft met name in het donker een leuk effect. Druk meermaals op de bijbehorende lichtknop voor verschillende thema's. Via de JBL Portable-app pas je optioneel de lichtintensiteit en kleur aan. Ook om andere redenen loont het de moeite om deze app op je smartphone te installeren. Je zet hiermee onder andere diverse equalizerinstellingen naar je hand. Kies bijvoorbeeld voor Chill, Vocal of Energetic. Tot slot stelt JBL vanuit de app regelmatig software-updates beschikbaar.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Grip kopen?

Als je een compacte luidspreker met IP68-certificering wilt kopen, is de JBL Grip het overwegen waard. Je haalt voor amper honderd euro een degelijke speaker in huis die in alle weersomstandigheden blijft doorspelen. Overige pluspunten zijn de respectabele accuduur en geïntegreerde verlichting. Voor audiopuristen is de aanwezigheid van één actieve driver een nadeel. Dat geeft op audiovlak namelijk beperkingen. Zoek je een bluetooth-speaker die alle muziekstijlen op een hoog volumeniveau zonder vervorming laat horen, dan is de Grip niet de beste keuze.

Hoeveel smartphone krijg je voor een scherpe prijs? In deze uitgebreide test vergelijken we negen populaire smartphones die tussen de 200 en 300 euro kosten. Uit die ervaringen blijkt dat een budgetsmartphone in heel wat gevallen voldoende kan zijn, maar er ook duidelijk argumenten zijn om door te sparen voor een duurder model.

We testen voortdurend smartphones in allerlei prijsklassen, waaronder het goedkope segment tot 300 euro. Heb je interesse in een budgetsmartphone, dan kun je bij veel merken terecht. Uiteraard van bekende namen als Samsung en Motorola en de Chinese grootmachten als Xiaomi en Oppo. Nieuwere merken zoals HMD en Nothing willen ook een puntje van de taart claimen. In deze test bespreken we – in willekeurige volgorde – smartphones van Samsung, Motorola, Xiaomi, Poco, Nothing, Oppo en HMD.

Testverantwoording

We hebben negen budgetsmartphones getest. In dit geval zijn dit toestellen die bij bekende (web)winkels tussen de 200 en 300 euro kosten. We hebben bij het selecteren van de geteste smartphones gekeken naar de straatprijzen van bekende aanbieders in november 2025. We nemen dus niet de adviesprijzen van fabrikanten, want die zijn veelal hoger. De straatprijzen geven het meest realistische beeld van de smartphones die je voor een bepaald budget kunt kopen.

Bij het testen van een toestel letten we onder andere op de bouw- en schermkwaliteit, aanvullende technische functies als de mate van repareerbaarheid en in hoeverre het apparaat bestand is tegen stof en water. We noteren ook hoe een smartphone bevalt in het dagelijks gebruik, van de snelheid en de accuduur tot hoe snel het opladen verloopt en of het opladen ook draadloos kan. Natuurlijk maken we ook de nodige foto’s en video’s met een smartphone, zowel overdag als in het donker. We nemen verder de geïnstalleerde softwareschil en het beloofde updatebeleid onder de loep. Zo kun je ook vergelijken tot wanneer je een smartphone comfortabel en veilig kunt gebruiken. Tot slot besteden we aandacht aan eventuele onderscheidende functies van een smartphone. Die zijn er namelijk, ook in het budgetsegment.

©Livinsky Alex

CMF Phone 2 Pro

De CMF Phone 2 Pro is een toestel van techbedrijf Nothing, en de tweede smartphone in de CMF-lijn. De telefoon heeft een industrieel ontwerp dat duidelijk opvalt ten opzichte van de concurrentie en is geschikt voor los verkrijgbare accessoires van Nothing.

Nothing brengt een magnetische kaarthouder uit die je op de achterkant kunt plakken, een setje cameralenzen om meer functies aan de camera’s toe te voegen en een nekkoord. Enkel het nekkoord werkt ook met de vorige CMF-smartphone, waar overigens na de initiële drie accessoires geen nieuwe extra’s voor zijn uitgebracht. Nothings modulaire strategie weet ons daarom nog niet te overtuigen.

De CMF Phone 2 Pro doet dat als telefoon beter. Het 6,77inch-oledscherm (120 Hz) ziet er erg goed uit, onder de motorkap draait een prima MediaTek-processor met 8 GB werkgeheugen en de opslagcapaciteit bedraagt 128 GB. Blij zijn we met de hoofdcamera en de zoomcamera. De groothoekcamera is kwalitatief minder goed. De 5000mAh-batterij gaat zonder zorgen een lange dag mee. ‘s Nachts opladen is aan te bevelen. Dat kan met maximaal 33 watt via usb-c. De CMF Phone 2 Pro draait op Android 15, krijgt drie Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. De softwareschil voegt visueel toffe functies toe en is vrij van bloatware.

Samsung Galaxy A36

Als je een betaalbare, moderne Samsung-smartphone zoekt, kun je bijvoorbeeld de Galaxy A26 overwegen. In deze test bespreken we beide modellen, te beginnen met de A36. Die weet ons niet helemaal te overtuigen. Ja, het toestel is waterdicht, kan tegen stof en heeft een prachtig 6,7inch-oledscherm met 120Hz-verversingssnelheid. Ook de accuduur is ruimschoots voldoende, wat knap is omdat de 5000mAh-accu niet bijzonder groot is. Opladen kan de smartphone met maximaal 45 watt en dat is ook lekker rap.

Samsungs updatebeleid is met zes jaar Android- én beveiligingsupdates ook erg goed. Veel fabrikanten van budgetsmartphones kunnen hier nog een voorbeeld aan nemen. Maar die merken focussen zich weer op betere specificaties en op dat punt laat Samsung steken vallen met de A36. Het toestel is simpelweg traag in gebruik, zowel bij het navigeren door de softwareschil als bij het gebruiken van apps en games. De foto- en videokwaliteit valt ons ook tegen. Voor sociale media is de kwaliteit op zich prima, maar het moge duidelijk zijn dat je in dit prijssegment smartphones kunt kopen die realistischere plaatjes schieten. Door de zwakke prestaties vragen we ons ten zeerste af of de A36 na jarenlang gebruik én allemaal software-updates nog wel mee kan komen.

Motorola Edge 50 Neo

Motorola biedt heel wat betaalbare smartphones aan in zijn Moto G- en Edge-series. De nieuwe Edge 60-serie is nog aan de dure kant en verderop in deze test bespreken we een Moto G-model. We zijn ook in de Edge 50 Neo gedoken, die nu bijna een jaar op de markt is. Dit toestel is met name interessant voor wie veel functies in een compacter toestel zoekt. De Edge 50 Neo weegt namelijk slechts 171 gram en is met zijn 6,4inch-scherm ook wat handzamer dan veel concurrenten. Het 120Hz-oledscherm laat een goede indruk achter. De gebruikte MediaTek-processor is niet de snelste, maar dat wordt deels gecompenseerd door liefst 12 GB werkgeheugen. Helemaal royaal is de opslagcapaciteit van 512 GB. Ook aanwezig zijn functies als e-sim, wifi 6E en draadloos opladen (met maximaal 15 watt). Dat laatste is best zeldzaam in dit prijssegment. Via de usb-c-poort kan de smartphone laden met maximaal 65 watt, al dien je zelf de juiste adapter te regelen. Het toestel heeft drie prima camera’s achterop, waarvan de hoofdcamera en groothoeklens optische beeldstabilisatie (OIS) hebben. Motorola geeft de Edge 50 Neo vijf jaar Android-upgrades en beveiligingsupdates. Dat is netjes en – verwarrend – langer dan de meeste duurdere Motorola-smartphones.

Xiaomi Redmi Note 14 Pro 5G

Let goed op, want Xiaomi’s Redmi Note 14-serie bestaat uit een handvol toestellen. Die hebben onder andere Pro- en Pro Plus-aanduidingen en zijn er soms ook al 4G- en 5G-versies, met iets uiteenlopende specificaties. Wij hebben de Note 14 Pro 5G onder handen genomen, die net onder de prijsgrens van deze test valt. Het toestel komt luxe over met zijn stevige behuizing, die ook een IP68-certificering bevat tegen water en stof. De smartphone heeft een groot 6,67inch-oledscherm (120 Hz) met scherpe resolutie van 2712 × 1220 pixels, dat een genot is om naar te kijken.

De prestaties zijn dankzij de vlotte MediaTek-processor ook dik in orde, geholpen door 8 GB werkgeheugen. Met 256 GB is de opslagcapaciteit van gebruikelijke grootte. Dankzij de 5110mAh-accu kun je de smartphone meer dan een dag gebruiken. Opladen gaat snel via de usb-c-poort (maximaal 45 watt) en we worden blij van de goede hoofdcamera. De extra camera’s vallen ons kwalitatief helaas tegen. Xiaomi’s softwareschil MIUI bevalt ook minder goed dan de andere geteste softwareschillen. MIUI bevat heel veel extra apps en onnodige functies en toont bovendien reclames. Het updatebeleid is met drie Android-upgrades (waarvan Android 15 er al één was) en vier jaar beveiligingsupdates ook wat benedengemiddeld.

Samsung Galaxy A26 5G

Iets eerder in dit artikel hierboven bespraken we de Galaxy A36 van Samsung, die wat duurder is dan de A26 die we nu toelichten. Wat direct opvalt, is dat Samsung nog meer compromissen moest sluiten om tot de lagere prijs te komen. Zo heeft de Galaxy A26 een usb 2.0-poort en is het sterk verouderde wifi 5 de hoogste wifistandaard. In de praktijk vallen ook de macrocamera en groothoekcamera erg tegen en heeft de gebruikte processor ook moeite om ons bij te benen. Het snelheidsverschil met sommige andere geteste telefoons is duidelijk merkbaar.

Het roept twijfels op over de prestaties van de A26 na een paar jaar gebruik. Op papier kan de smartphone lang mee. Samsung garandeert namelijk zes jaar updates, wat gelet op de scherpe prijs een erg sterk updatebeleid is. De A26 scoort ook pluspunten met zijn accuduur van ruim een dag, zijn goede hoofdcamera en zijn mooie oledscherm met 120Hz-verversingssnelheid. Dat scherm is 6,7 inch groot en heeft een wat ouderwetse waterdruppel-inkeping bovenin voor de selfiecamera. Moderner is de IP67-certificering, die aangeeft dat het toestel bestand is tegen stof en water. Ten opzichte van sommige andere geteste smartphones vinden we dat de Galaxy A26 meer duidelijke aandachtspunten heeft.

Poco X7 Pro

Op de valreep kan hij mee, deze 8/256GB-versie van de Poco X7 Pro. Het zustermerk van Xiaomi verkoopt ook een 12/512GB-variant, die duurder is. Wat opvalt aan deze Poco X7 Pro is allereerst zijn ontwerp. Dit toestel is duidelijk gemaakt voor wie aandacht wil trekken. Spreekt het hippe ontwerp je niet aan, dan biedt een hoesje uitkomst. De smartphone is waterdicht en stofbestendig en heeft een groot 6,67inch-oledscherm. Met een resolutie van 2712 × 1220 pixels oogt het beeld erg scherp. Een 120Hz-verversingssnelheid maakt het scherm soepel in gebruik.

Ook soepel zijn de prestaties: dankzij de MediaTek-processor en 8 GB werkgeheugen is de telefoon erg snel. Van de camera’s zijn we minder onder de indruk, al kun je er prima mee uit de voeten. Vrolijker worden we van de accuduur. De 6000mAh-accu is op papier bovengemiddeld groot en gaat in de praktijk ook uren langer mee dan veel andere smartphones. Opladen kan vlot via de usb-c-poort. Poco levert de X7 Pro met Android 15 en garandeert drie Android-upgrades en vier jaar beveiligingsupdates. Dat is aardig, maar korter dan heel wat concurrenten. Jammer is dat Poco zijn softwareschil volstopt met commerciële apps en games, al kun je een deel zelf verwijderen.

Oppo A5 Pro 5G

Heb je behoefte aan een erg stevige smartphone, dan lijkt de Oppo A5 Pro (5G) een boeiende kandidaat. Dit toestel is IP66-, IP68- en IP69-gecertificeerd. Wat wil zeggen dat het toestel bestand is tegen stof, een val in het water en een harde waterstraal. Oppo zegt ook dat de smartphone geen schade oploopt door extreme temperaturen en dat er extra stevig glas voor het beeldscherm geplaatst is. Prettig is dat het stevige karakter van het Oppo-toestel helemaal niet opvalt. Er zit geen klepje voor de usb-c-poort, het toestel is met 194 gram niet bovengemiddeld zwaar en voelt ook aan als een reguliere telefoon. De prijs vinden we erg vriendelijk, zeker als je weet dat Oppo drie Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates garandeert.

De fabrikant heeft een extra grote accu (5800mAh-capaciteit) in zijn budgetsmartphone gestopt. Wij kunnen dan ook twee dagen vooruit met de A5 Pro (5G), al komt dat ook deels omdat het HD-scherm minder stroom verbruikt dan de Full-HD-schermen in concurrerende telefoons. Het HD-scherm oogt duidelijk minder scherp en is een stevige compromis. Op alle andere vlakken presteert de Oppo A5 Pro prima, zonder onderscheidend te zijn. Van Oppo’s drukke softwareschil vol bloatware zijn we minder gecharmeerd.

Motorola Moto G75 (Redactietip)

De Motorola Moto G75 is één van de vele Moto G-smartphones. Een ietwat verwarrende strategie van het merk, maar goed om te weten is dat de G75 een van de betere keuzes is. Niet alleen ten opzichte van zijn broers, maar ook in vergelijking met de concurrerende smartphones in deze test. Dat begint bij de buitenkant. De Moto G75 draagt een MIL-STF-810H-certificering, wat inhoudt dat hij een val van 1,2 meter hoogte moet overleven en IP68-gecertificeerd is. De smartphone kan dus tegen stof en water. Ook ondersteund zijn e-sim en draadloos opladen (met maximaal 15 watt), twee functies die we op maar weinig andere budgettelefoons terugzien.

Daar staat tegenover dat die smartphones veelal een oledscherm hebben en de Moto G75 het moet doen met een iets minder mooi lcd-scherm. Dat scherm meet maar liefst 6,78 inch, toont een Full-HD-resolutie en heeft een 120Hz-verversingssnelheid. Onder de motorkap draait een aardige processor met 8 GB werkgeheugen, maar er zijn snellere geteste smartphones. De opslagcapaciteit is met 256 GB wel van gebruikelijke grootte.

Motorola maakt een goede sier met zijn goede hoofdcamera en groothoekcamera – die ook een nauwkeurige macromodus heeft. Ook het updatebeleid is positief verrassend. De Moto G75 krijgt vijf Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Motorola’s softwareschil is lekker rustig.

HMD Fusion

De HMD Fusion is misschien wel de opvallendste smartphone in deze vergelijkende test. Dat komt door twee uiterlijke aspecten. Enerzijds is de Fusion zo ontwikkeld dat je hem met behulp van gereedschap en handleidingen van reparatiebedrijf iFixit zelf grotendeels uit elkaar kunt halen. Daarna kun je onderdelen vervangen. iFixit biedt onder meer een nieuw batterij, scherm en achterkant aan. De prijzen bedragen enkele tientjes per onderdeel. We waarderen deze duurzame aanpak van HMD.

Ook interessant zijn de pogo-pinnetjes op de achterkant van de smartphone, waar je speciale HMD-hoesjes aan kunt bevestigen. Zo’n hoesje biedt bijvoorbeeld een flitser aan de voorkant (voor betere selfies in het donker), de mogelijkheid om de smartphone draadloos op te laden of te veranderen in een handheld. De prijzen van de hoesjes vallen ons ook mee.

Toch kunnen we de HMD Fusion moeilijk aanraden. Als smartphone valt hij ons namelijk nogal tegen. Het HD-scherm ziet er niet zo fraai uit, door de eenvoudige Snapdragon-processor is de telefoon – nu al – vrij traag en HMD belooft slechts twee Android-upgrades en drie jaar beveiligingsupdates. Een telefoon uitbreiden met toffe hoesjes en onderdelen vervangen willen wij pas doen als de basis goed is. De HMD Fusion weet daar niet in te overtuigen.

Conclusie

Na het testen van negen budgetsmartphones, hebben we – niet voor het eerst – gemerkt dat er veel verschil zit in de totale gebruikservaring van goedkope toestellen. Natuurlijk, ten opzichte van bijvoorbeeld drie jaar geleden krijg je nu sowieso een betere telefoon voor hetzelfde geld. De geteste budgetsmartphones hebben allemaal een stevig ontwerp, voldoende werkgeheugen en opslagcapaciteit. Er is ook ruimte gekomen voor innovatie, zo laten Nothing en HMD zien met hun modulaire toestellen. Sommige merken geven hun budgetsmartphones ook een serieus updatebeleid. Met name Samsung en Motorola scoren goed op dit vlak. Deze test maakt ook duidelijk dat elk merk – nog steeds – compromissen moet sluiten om een prima budgettelefoon uit te brengen. Zo kiezen HMD en Oppo voor een HD-scherm, heeft een Samsung-model wifi5-ondersteuning en stopt Xiaomi zijn software vol reclames.

Onder de streep zijn we aangenaam verrast door veel smartphones, de Motorola Edge 50 Neo voorop. Die biedt een heel fijn totaalpakket voor een scherpe prijs. Dit toestel krijgt dan ook het predicaat Best getest. Onze Redactietip blijkt na grondig nadenken óók een Motorola-smartphone, namelijk de Moto G75. Die is nog goedkoper maar bevalt ook hartstikke goed, te danken aan prettige specificaties en rustige software die zes jaar updates krijgt.