Wil je op een professionele manier foto’s bewerken en beheren, dan kom je al snel uit bij Adobe Lightroom. Een goed programma, maar het kost wel zo’n 140 euro per jaar. Zonde van het geld, als je weet dat het gratis darktable vergelijkbare mogelijkheden biedt.

Tip 01: Werkomgeving

Het opensoure-pakket darktable bestaat al langer voor MacOS en Linux, sinds eind 2017 is er ook een ‘native build’ voor Windows. Deze Windows-variant bevat helaas vooralsnog niet alle functies van de andere edities, maar je zult snel merken dat er al meer dan voldoende mogelijkheden zijn. Net als Lightroom dubbelt darktable als foto-bewerker en -beheerder, die ook prima met allerlei raw-formaten overweg kan. Je vindt het programma hier (inclusief de broncode voor de liefhebbers).

De installatie voor Windows gaat gemakkelijk via de wizard: een paar keer doorklikken en je bent klaar, er zitten geen gekke dingen in de installatie. Start je darktable de eerste keer op, dan valt er vooralsnog weinig te beleven: de tool klaagt er vooral over dat je nog geen foto’s ter beschikking hebt gesteld. Stoor je je aan het ietwat gebrekkige Nederlands, dan kun je eventueel de Engelstalige interface activeren: klik in het midden bovenaan op het tandwielpictogram, open het tabblad GUI-instellingen en wijzig de interface language. We houden het hier bij het Nederlands. Zie je trouwens dat je hier ook nog heel wat andere instellingen voor het programma kunt wijzigen? Doorloop gelijk die instellingen even om te kijken wat je allemaal zou kunnen aanpassen.

©PXimport

Tip 02: Beheren

Die melding over de ontbrekende foto’s, daar gaan we wat aan doen. Je moet foto’s importeren in het programma. Daarvoor vind je de optie linksboven. Niet? Dan heb je vast al wat geëxperimenteerd en ben je al uit het bibliotheek-venster gestapt. Darktable bestaat namelijk uit drie onderdelen: bibliotheek (lighttable), ontwikkelen (darkroom) en overige (other). Je gaat terug naar de bibliotheek door rechtsboven op bibliotheek te klikken, of je gebruikt de sneltoets L (van light table). Met de sneltoets D (van darkroom) open je de fotobewerkingsmodule ontwikkelen.

©PXimport

Tip 03: Importeren

In het menu importeren tref je drie opties aan: afbeelding, mappen en media. De laatste gebruik je wanneer je bijvoorbeeld een camera hebt aangesloten en je de foto’s daarvan direct naar de pc wilt importeren. We gaan er hier echter van uit dat de foto’s al ergens op je pc of een externe schijf staan. Gedeelde netwerkmappen vindt darktable trouwens niet terug, tenzij je daar via de Windows Verkenner een netwerkverbinding (met schijfletter) voor hebt gemaakt.

Navigeer naar de map waaruit je foto’s wilt importeren. Onderaan in dit venster vind je importopties terug. Plaats een vinkje bij importeer mappen recursief om ook foto’s uit de onderliggende mappen mee te nemen. Erg handig is ook de optie toepassen metadata op import, waarna je gelijk gegevens aan de foto’s kunt toevoegen, onder meer door bij auteur je naam in te vullen en labels aan de foto te hangen. Wil je meerdere trefwoorden aan je fotoselectie toevoegen, dan scheid je die met een komma, zoals: reis, Korfu, zomer, 2017. Bevestig met open, waarna de foto’s in het middenpaneel verschijnen.

Op dezelfde manier kun je nu nog andere mappen openen: die verschijnen dan automatisch in de groep snelle verzamelingen aan de linkerkant.

©PXimport

Tip 04: Niet-destructief

Je kunt in darktable elke geïmporteerde foto van een sterrenwaardering voorzien. Daar kun je via weergeven snel op filteren, zodat je vlot een selectie van je beste foto’s kunt maken. Voor wie zich afvraagt waar darktable die waardering bewaart: dat gebeurt niet ín de foto maar bíj de foto. Heel concreet: deze metadata worden niet in het fotobestand zelf opgeslagen, maar in een zogenoemd sidecar-bestand met de extensie xmp (extensible metadata platform). Je kunt dat zelf ook zien: voor elk geïmporteerd fotobestand is in de fotomap zo’n xmp-bestand gecreëerd. Je kunt zo’n xmp-bestand ook openen om te zien wat erin staat, bijvoorbeeld in je browser. De sterrenwaardering is hierin opgenomen als xmp:Rating=“…”. Ook de labels en andere metadata die je aan je foto’s had toegevoegd bij de import vind je hier.

En meer nog: ook fotobewerkingen zoals kleurcorrecties, uitsnedes enzovoort belanden in dit bestand. Je bewerkt bestanden met darktable dus op een zogeheten niet-destructieve manier. De eigenlijke fotobestanden blijven netjes onaangeroerd.

Tip 05: Belichting aanpassen

Over naar het bewerken van je beelden. Dubbelklik in het middenpaneel op een foto waarvan je bijvoorbeeld de belichting wilt aanpassen (of selecteer de foto en klik op ontwikkelen of druk op de D-toets).

Er duikt nu een histogram op. Op basis daarvan kun je de nodige aanpassingen doorvoeren. Gewoonlijk loopt dit histogram golvend van de linkerrand tot aan de rechterrand. Loopt dit bijvoorbeeld niet tot aan de rechterrand door, kun je de foto als volgt aanpassen. Klik het knopje module voor basisbewerkingen aan (onder het histogram) en open de module belichting. Die bevat enkele schuifbalken, onder meer voor belichting. Wanneer je de schuifknop hier naar rechts beweegt, dan zul je zien dat het witte gedeelte van het histogram ook naar rechts verschuift. Je wilt natuurlijk voorkomen dat de foto overbelicht wordt. Dat kun je in de gaten houden door de over- en onderbelichtingsindicator aan te klikken: het tweede knopje aan de rechterkant onder de foto. Overbelichte delen krijgen nu een felrode kleur mee. Blijken bepaalde delen van de foto felblauw gekleurd, dan is er sprake van onderbelichting. Je kunt dat normaliter bijstellen door de schuifknop bij zwartpunt naar links te verplaatsen. Klik het kleine knopje reset, net boven de schuifbalken, aan om terug te keren naar de originele (kleur)toestand. Even inzoomen op de foto om een bepaald deel beter te bekijken doe je overigens gewoon met het scrollwieltje van je muis.

©PXimport

Tip 06: Verzadiging

Een foto kan er wat te flets of juist net te fel uitzien. Dat kun je aanpassen met behulp van de module contrast helderheid verzadiging, die je ook terugvindt in de groep modules voor basisbewerkingen. Overigens kun je alle modules van darktable bereiken door onderaan op overige modulen te klikken: er zijn er tientallen!

Je geeft de kleuren van je foto een diepere tint door de schuifknop bij verzadiging wat naar rechts te verplaatsen. Maar het kan ook anders. Wanneer je namelijk de schuifknop met de rechtermuisknop aanklikt, verschijnt een paneel met verschillende curves. Die kun je verplaatsen door de muis te bewegen: hoe hoger in de curves, hoe meer effect de verplaatsing heeft. Dat merk je aan het getal dat achter verzadiging verschijnt. Je kunt dat getal overigens ook zelf intikken.

©PXimport

Tip 07: Kleurcorrectie

Verzadiging is één manier om de kleuren van je foto’s te optimaliseren, maar darktable heeft nog (veel) meer te bieden. Open de groep modules om kleur te corrigeren en kies kleurcorrectie. Om de kleuren aan te passen kun je nu het scrollwieltje inzetten bovenop de gekleurde vakken. Als je een portretfoto hebt gemaakt, kun je die op een meer geautomatiseerde manier snel van een natuurlijke huidskleur voorzien. Open de module kleurzones en klik linksboven in de module op het kleine knopje Voorkeuren. Er verschijnen nu diverse voorinstellingen, waaronder natuurlijke huidskleuren. Als het even meezit zorgt deze optie ervoor dat de gezichten er op slag mooier – of in elk geval natuurlijker – uitzien. Overigens is het ook perfect mogelijk je eigen kleurinstellingen aan deze ‘presets’ toe te voegen: klik op voorkeur opslaan, geef je instelling een naam en bevestig met ok.

Tip 08: Kopie bewerking

Stel, je hebt een reeks optimalisaties doorgevoerd op een foto. Nu wil je diezelfde aanpassingen ook op andere foto’s toepassen, want je had meerdere foto’s achter elkaar gemaakt. Dan hoef je niet opnieuw het wiel uit te vinden. Selecteer de bewerkte foto in de bibliotheek en druk op Ctrl+C (inderdaad, de vaste toetscombinatie om in Windows iets te kopiëren). Selecteer vervolgens een of meer andere foto’s in de bibliotheek (houd de Ctrl- of Shift-toets ingedrukt voor meervoudige selecties) en druk op Ctrl+V. Alle bewerkingen worden nu netjes overgebracht op de fotoselectie. Zo makkelijk kan het zijn in darktable!

©PXimport

Tip 09: Export

Zoals gezegd houdt darktable alle bewerkingen netjes bij in sidecar-bestanden. Je wilt op een bepaald moment wel die geoptimaliseerde foto’s naar een andere locatie kopiëren of bijvoorbeeld online delen. En dan wil je daar natuurlijk wel de wijzigingen in de fotobestanden terugzien! Dat kan door die foto’s te exporteren.

Selecteer de gewenste foto’s in de bibliotheek en open het onderdeel selectie exporteren onderaan in het rechterpaneel. Merk op dat je de foto’s rechtstreeks kunt exporteren naar onder meer Facebook en Flickr, maar wij kiezen hier gewoon lokale map. Kies de juiste locatie. Als je de muisaanwijzer even boven het pad houdt, krijg je variabelen te zien die je in de bestandsnaam kunt opnemen, zoals $(EXIF_YEAR). Verder kun je nog aangeven in welk formaat je de export wilt, of je de grootte van de foto’s wilt aanpassen en meer. Heb je alles naar wens ingesteld, bevestig dan met de knop exporteren helemaal onderaan.

Darktable bevat weliswaar nog heel wat andere mogelijkheden, maar met deze tips kun je alvast aan de slag. Veel plezier met deze schitterende tool!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Vandaag richten we onze blik op Chromebooks met een 15,6-inch scherm – ideaal voor wie meer werkruimte wil zonder te diep in de buidel te tasten. We hebben vijf modellen geselecteerd die uitblinken in prestaties, bouwkwaliteit en gebruiksgemak.

Acer Chromebook Plus 515 (CB515-2H-32UH)

Deze Chromebook is een stevige allrounder met een prettig groot scherm van 15,6 inch. De Full HD-resolutie in combinatie met een mat IPS-paneel zorgt voor comfortabele kijkhoeken, ook bij langere werksessies. Binnenin draait een Intel Core i3-1315U, een moderne chip met zes rekenkernen die zorgt voor een vlotte ChromeOS-ervaring. Samen met 8 GB LPDDR5X-werkgeheugen en 128 GB snelle ssd-opslag is dit systeem klaar voor een werkdag vol tabbladen, Google Docs en videobellen. Qua connectiviteit zit je goed met onder meer twee usb-c-poorten, een HDMI-poort, een usb-a-aansluiting en een microSD-slot. Dankzij wifi 6E profiteer je van hoge draadloze snelheden. De webcam filmt in Full HD en ondersteunt AI-functies zoals achtergrondvervaging, wat de Plus-status van dit model onderstreept.

Acer Chromebook Plus 515 (CB515-2HT)

Dit is de krachtiger en veelzijdiger broer van de CB515‑2H‑32UH hierboven. Beide modellen hebben een groot 15,6-inch Full HD-scherm, 8 GB snel LPDDR5X-geheugen en draaien op de nieuwste versie van ChromeOS. Het verschil zit 'm vooral in de prestaties en gebruiksmogelijkheden. De 2HT‑5789 is uitgerust met een snellere Intel Core i5‑processor, dubbele opslagcapaciteit (256 GB SSD) en een handig touchscreen, wat hem uitermate geschikt maakt voor multitasking, fotobewerking en gebruik van Android-apps. Zoek je een Chromebook met meer rekenkracht en flexibiliteit, dan biedt de 2HT‑5789 net dat beetje extra, zonder in te leveren op draagbaarheid of accuduur.

ASUS Chromebook Flip (CX1500FKA-E80049)

Deze 15,6-inch Chromebook valt op door zijn flexibele ontwerp. Dankzij het 360-gradenscharnier gebruik je het apparaat ook als grote tablet. Het Full HD-scherm is voorzien van aanraakbediening en het toetsenbord is verlicht, wat typerend is voor deze wat luxere instapper. Binnenin zit een energiezuinige Intel Celeron N4500, die in combinatie met 8 GB werkgeheugen prima presteert bij dagelijks gebruik zoals browsen, video's kijken en documenten bewerken. Met 64 GB opslagruimte is er net genoeg plek voor offline bestanden; de rest doe je natuurlijk in de cloud. Wifi 6 zorgt voor een stabiele verbinding, en het geheel weegt net geen 2 kilo. Verwacht geen snelheidsduivel, maar wel een soepele, veelzijdige werklaptop.

HP Chromebook 15a-nb0804nd

Deze HP combineert een modern ontwerp met een degelijke binnenkant. De Core i3-N305-processor is een relatief nieuwe chip met acht zuinige kernen, geschikt voor multitasking zonder oververhit te raken. Je krijgt 8 GB snel werkgeheugen en 128 GB UFS-opslag, dat net wat vlotter werkt dan standaard eMMC. Het IPS-scherm is uiteraard 15,6 inch groot, is gezegend met een Full HD-resolutie en biedt een nette kleurweergave. De behuizing bevat gerecyclede kunststoffen en voelt degelijk aan, met een prettige toetsaanslag. Dankzij wifi 6 en bluetooth 5.3 zit het ook qua verbinding wel goed. Aansluitingen? 2x usb-c, 1x usb-a, een 3,5mm-hoofdtelefoonaansluiting en een kaartlezer. Dit is een Chromebook die geschikt is voor serieuze school- of kantoortaken, zonder dat je te veel betaalt.

Lenovo Flex 3 Chrome (15IJL7)

Deze Lenovo is ideaal voor wie zoekt naar een groot scherm en maximale flexibiliteit. Je kunt hem namelijk helemaal omklappen tot een 15,6-inch tablet, met volledig aanraakscherm en 360-gradenscharnier. De Pentium Silver N6000-processor en 8 GB RAM zorgen voor degelijke prestaties bij standaardgebruik, zoals surfen, tekstverwerken of series streamen. De opslagruimte bedraagt 128 GB, en dat is ruim voldoende voor basisbestanden. Lenovo voorziet deze Chromebook van een HDMI-poort, meerdere usb-aansluitingen, een microSD-poort en een koptelefoonaansluiting. Handig is de fysieke afsluiter voor de webcam. De batterij gaat bij lichte taken tot wel 16 uur mee, wat opvallend veel is in deze klasse.

De OnePlus Pad 3 is een enorme tablet met laptopaspiraties. OnePlus verkoopt dan ook een aparte toetsenbordhoes, zodat je de tablet productiever kunt gebruiken. Voor wie is de OnePlus Pad 3 de moeite waard? Je leest het in deze review.

Tablet of laptop?

Met zijn 13,2inch-scherm is de OnePlus Pad even groot als de grootste iPad én heel wat compactere laptops. Het apparaat weegt 675 gram en is net geen 6 millimeter dik. Door het grote scherm is de tablet nauwelijks met één hand te gebruiken. Het lcd-scherm oogt wat minder fraai dan een oledscherm, maar is op alle aspecten wel erg goed. Zo oogt het beeld flink scherp dankzij de resolutie van 3392 x 2400 pixels.

OnePlus verkoopt voor 169 euro een speciale toetsenbordhoes die je aan de tablet kunt klikken. De toetsen tikken erg prettig en het trackpad werkt ook aardig. Zo productief als op een laptop zijn we niet, maar in het vliegtuig en de trein kunnen we zeker goed aan de slag.

©Rens Blom

Dat je toch een tablet voor je neus hebt, merk je bijvoorbeeld aan de beperkte selectie van poorten. De OnePlus Pad 3 heeft één usb-c-poort, en daarmee houdt het op. Je kunt wel een geschikte usb-c-hub aansluiten om meer aansluitingen te creëren, bijvoorbeeld voor een bedrade muis of HDMI-kabel richting je televisie.

©Rens Blom

Uitstekende specificaties

De specificaties van de tablet zijn ruimschoots in orde, wat je gezien de prijs ook mag verwachten. De tablet is razendsnel dankzij de Qualcomm Snapdragon 8 Elite-processor, die ook in veel dure smartphones zit. OnePlus verkoopt de Pad 3 in twee configuraties: de ene heeft 12 GB werkgeheugen met 256 GB opslag en in de andere variant zit 16/512 GB. De completere versie kost 100 euro meer, een meerprijs die we gerechtvaardigd vinden, al kunnen we ons voorstellen dat veel mensen (meer dan) genoeg hebben aan de instapversie.

De tablet heeft camera's op de voor- en achterkant. Die zijn kwalitatief niet bijzonder. Een iets betere selfiecamera was op zijn plaats geweest – vooral voor videogesprekken. Ook missen we een vingerafdrukscanner op de tablet.

©Rens Blom

OnePlus stopt een lekker grote accu in de tablet. Dankzij die stevige batterij lukt het ons om de Pad 3, inclusief toetsenbordhoes, langer dan een hele kantoordag te gebruiken voor werkgerelateerde apps, aangevuld met wat sociale media en het kijken van een YouTube-video. Een score waar wij blij van worden. Opladen gaat via de eerder genoemde usb-c-poort. In de doos zit, vanwege EU-wetgeving om consumentenelektronica duurzamer te maken, geen oplaadadapter. Je dient er zelf een te regelen. Kies dan een 100W-OnePlus-adapter voor snelladen of neem genoegen met langzamer opladen met een niet-OnePlus-adapter.

Software-ervaring

De Android 15-software op de tablet is door OnePlus geoptimaliseerd voor het enorme scherm. Zo kun je gebruiksvriendelijk twee apps naast elkaar gebruiken en is het ook mogelijk om een app als zwevend venster boven andere apps te blijven bekijken.

©Rens Blom

Interessant is dat OnePlus zijn OxygenOS-softwareschil heeft uitgebreid met ondersteuning voor macOS – van Apple inderdaad. Je kunt eenvoudig bestanden overdragen en je MacBook vanaf de tablet bedienen, zo is het idee. In de praktijk blijkt de deel-software van OnePlus om wel heel veel machtigingen te vragen, zien we soms Chinese tekst in beeld en werken de deel-functies uiteindelijk matig. We worden er dus (nog) niet zo vrolijk van.

©Rens Blom

©Rens Blom

Grote kans dat de Pad 3 in de nabije toekomst comfortabeler als laptopvervanger zal werken. In Android 16 komt namelijk een volwaardige desktopmodus, speciaal bedoeld voor tablets. Deze software-update komt later dit jaar, ook via OnePlus. Het is in elk geval goed om te zien dat het merk nu al serieus werk heeft gemaakt van software om de Pad 3 productief te gebruiken.

De Pad 3 krijgt drie Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Een prima updatebeleid, als je het ons vraagt.

Alternatieven

Hoewel onze ervaringen met de OnePlus Pad 3 op veel vlakken positief zijn, heeft deze tablet ook de nodige concurrentie. Samsung biedt met zijn Tab S10-serie ook grote tablets inclusief toetsenbordhoezen aan. Voor Apple geldt hetzelfde: de iPad is met zijn iPadOS-software weliswaar anders in gebruik dan een Android-tablet, maar is in combinatie met een toetsenbordhoes even productief als de OnePlus Pad 3.

Ook het overwegen waard is een laptop met Chrome OS of Windows. Zeker een model met een touchscreen kan een goed alternatief zijn voor de OnePlus Pad 3 als je écht productief wil zijn op het apparaat. Een dergelijke laptop hoeft bovendien niet meer te kosten dan de Pad 3 (tablet + toetsenbordhoes). Wil je echt een tablet en hecht je meer waarde aan entertainment, dan is de Pad 3 jouw apparaat. Ook zonder toetsenbordhoes.

Conclusie: OnePlus Pad 3 kopen?

De OnePlus Pad 3 is een grote en premium tablet die ons goed bevalt, zeker in combinatie met de apart verkrijgbare toetsenbordhoes. Het loont wel om een vergelijking met de concurrentie te maken, met name door de stevige adviesprijs en sommige technische keuzes.