Wil je op een professionele manier foto’s bewerken en beheren, dan kom je al snel uit bij Adobe Lightroom. Een goed programma, maar het kost wel zo’n 140 euro per jaar. Zonde van het geld, als je weet dat het gratis darktable vergelijkbare mogelijkheden biedt.

Tip 01: Werkomgeving

Het opensoure-pakket darktable bestaat al langer voor MacOS en Linux, sinds eind 2017 is er ook een ‘native build’ voor Windows. Deze Windows-variant bevat helaas vooralsnog niet alle functies van de andere edities, maar je zult snel merken dat er al meer dan voldoende mogelijkheden zijn. Net als Lightroom dubbelt darktable als foto-bewerker en -beheerder, die ook prima met allerlei raw-formaten overweg kan. Je vindt het programma hier (inclusief de broncode voor de liefhebbers).

De installatie voor Windows gaat gemakkelijk via de wizard: een paar keer doorklikken en je bent klaar, er zitten geen gekke dingen in de installatie. Start je darktable de eerste keer op, dan valt er vooralsnog weinig te beleven: de tool klaagt er vooral over dat je nog geen foto’s ter beschikking hebt gesteld. Stoor je je aan het ietwat gebrekkige Nederlands, dan kun je eventueel de Engelstalige interface activeren: klik in het midden bovenaan op het tandwielpictogram, open het tabblad GUI-instellingen en wijzig de interface language. We houden het hier bij het Nederlands. Zie je trouwens dat je hier ook nog heel wat andere instellingen voor het programma kunt wijzigen? Doorloop gelijk die instellingen even om te kijken wat je allemaal zou kunnen aanpassen.

©PXimport

Tip 02: Beheren

Die melding over de ontbrekende foto’s, daar gaan we wat aan doen. Je moet foto’s importeren in het programma. Daarvoor vind je de optie linksboven. Niet? Dan heb je vast al wat geëxperimenteerd en ben je al uit het bibliotheek-venster gestapt. Darktable bestaat namelijk uit drie onderdelen: bibliotheek (lighttable), ontwikkelen (darkroom) en overige (other). Je gaat terug naar de bibliotheek door rechtsboven op bibliotheek te klikken, of je gebruikt de sneltoets L (van light table). Met de sneltoets D (van darkroom) open je de fotobewerkingsmodule ontwikkelen.

©PXimport

Tip 03: Importeren

In het menu importeren tref je drie opties aan: afbeelding, mappen en media. De laatste gebruik je wanneer je bijvoorbeeld een camera hebt aangesloten en je de foto’s daarvan direct naar de pc wilt importeren. We gaan er hier echter van uit dat de foto’s al ergens op je pc of een externe schijf staan. Gedeelde netwerkmappen vindt darktable trouwens niet terug, tenzij je daar via de Windows Verkenner een netwerkverbinding (met schijfletter) voor hebt gemaakt.

Navigeer naar de map waaruit je foto’s wilt importeren. Onderaan in dit venster vind je importopties terug. Plaats een vinkje bij importeer mappen recursief om ook foto’s uit de onderliggende mappen mee te nemen. Erg handig is ook de optie toepassen metadata op import, waarna je gelijk gegevens aan de foto’s kunt toevoegen, onder meer door bij auteur je naam in te vullen en labels aan de foto te hangen. Wil je meerdere trefwoorden aan je fotoselectie toevoegen, dan scheid je die met een komma, zoals: reis, Korfu, zomer, 2017. Bevestig met open, waarna de foto’s in het middenpaneel verschijnen.

Op dezelfde manier kun je nu nog andere mappen openen: die verschijnen dan automatisch in de groep snelleverzamelingen aan de linkerkant.

©PXimport

Tip 04: Niet-destructief

Je kunt in darktable elke geïmporteerde foto van een sterrenwaardering voorzien. Daar kun je via weergeven snel op filteren, zodat je vlot een selectie van je beste foto’s kunt maken. Voor wie zich afvraagt waar darktable die waardering bewaart: dat gebeurt niet ín de foto maar bíj de foto. Heel concreet: deze metadata worden niet in het fotobestand zelf opgeslagen, maar in een zogenoemd sidecar-bestand met de extensie xmp (extensible metadata platform). Je kunt dat zelf ook zien: voor elk geïmporteerd fotobestand is in de fotomap zo’n xmp-bestand gecreëerd. Je kunt zo’n xmp-bestand ook openen om te zien wat erin staat, bijvoorbeeld in je browser. De sterrenwaardering is hierin opgenomen als xmp:Rating=“…”. Ook de labels en andere metadata die je aan je foto’s had toegevoegd bij de import vind je hier.

En meer nog: ook fotobewerkingen zoals kleurcorrecties, uitsnedes enzovoort belanden in dit bestand. Je bewerkt bestanden met darktable dus op een zogeheten niet-destructieve manier. De eigenlijke fotobestanden blijven netjes onaangeroerd.

Tip 05: Belichting aanpassen

Over naar het bewerken van je beelden. Dubbelklik in het middenpaneel op een foto waarvan je bijvoorbeeld de belichting wilt aanpassen (of selecteer de foto en klik op ontwikkelen of druk op de D-toets).

Er duikt nu een histogram op. Op basis daarvan kun je de nodige aanpassingen doorvoeren. Gewoonlijk loopt dit histogram golvend van de linkerrand tot aan de rechterrand. Loopt dit bijvoorbeeld niet tot aan de rechterrand door, kun je de foto als volgt aanpassen. Klik het knopje module voor basisbewerkingen aan (onder het histogram) en open de module belichting. Die bevat enkele schuifbalken, onder meer voor belichting. Wanneer je de schuifknop hier naar rechts beweegt, dan zul je zien dat het witte gedeelte van het histogram ook naar rechts verschuift. Je wilt natuurlijk voorkomen dat de foto overbelicht wordt. Dat kun je in de gaten houden door de over- en onderbelichtingsindicator aan te klikken: het tweede knopje aan de rechterkant onder de foto. Overbelichte delen krijgen nu een felrode kleur mee. Blijken bepaalde delen van de foto felblauw gekleurd, dan is er sprake van onderbelichting. Je kunt dat normaliter bijstellen door de schuifknop bij zwartpunt naar links te verplaatsen. Klik het kleine knopje reset, net boven de schuifbalken, aan om terug te keren naar de originele (kleur)toestand. Even inzoomen op de foto om een bepaald deel beter te bekijken doe je overigens gewoon met het scrollwieltje van je muis.

©PXimport

Tip 06: Verzadiging

Een foto kan er wat te flets of juist net te fel uitzien. Dat kun je aanpassen met behulp van de module contrast helderheid verzadiging, die je ook terugvindt in de groep modules voor basisbewerkingen. Overigens kun je alle modules van darktable bereiken door onderaan op overige modulen te klikken: er zijn er tientallen!

Je geeft de kleuren van je foto een diepere tint door de schuifknop bij verzadiging wat naar rechts te verplaatsen. Maar het kan ook anders. Wanneer je namelijk de schuifknop met de rechtermuisknop aanklikt, verschijnt een paneel met verschillende curves. Die kun je verplaatsen door de muis te bewegen: hoe hoger in de curves, hoe meer effect de verplaatsing heeft. Dat merk je aan het getal dat achter verzadiging verschijnt. Je kunt dat getal overigens ook zelf intikken.

©PXimport

Tip 07: Kleurcorrectie

Verzadiging is één manier om de kleuren van je foto’s te optimaliseren, maar darktable heeft nog (veel) meer te bieden. Open de groep modules om kleur te corrigeren en kies kleurcorrectie. Om de kleuren aan te passen kun je nu het scrollwieltje inzetten bovenop de gekleurde vakken. Als je een portretfoto hebt gemaakt, kun je die op een meer geautomatiseerde manier snel van een natuurlijke huidskleur voorzien. Open de module kleurzones en klik linksboven in de module op het kleine knopje Voorkeuren. Er verschijnen nu diverse voorinstellingen, waaronder natuurlijkehuidskleuren. Als het even meezit zorgt deze optie ervoor dat de gezichten er op slag mooier – of in elk geval natuurlijker – uitzien. Overigens is het ook perfect mogelijk je eigen kleurinstellingen aan deze ‘presets’ toe te voegen: klik op voorkeur opslaan, geef je instelling een naam en bevestig met ok.

Tip 08: Kopie bewerking

Stel, je hebt een reeks optimalisaties doorgevoerd op een foto. Nu wil je diezelfde aanpassingen ook op andere foto’s toepassen, want je had meerdere foto’s achter elkaar gemaakt. Dan hoef je niet opnieuw het wiel uit te vinden. Selecteer de bewerkte foto in de bibliotheek en druk op Ctrl+C (inderdaad, de vaste toetscombinatie om in Windows iets te kopiëren). Selecteer vervolgens een of meer andere foto’s in de bibliotheek (houd de Ctrl- of Shift-toets ingedrukt voor meervoudige selecties) en druk op Ctrl+V. Alle bewerkingen worden nu netjes overgebracht op de fotoselectie. Zo makkelijk kan het zijn in darktable!

©PXimport

Tip 09: Export

Zoals gezegd houdt darktable alle bewerkingen netjes bij in sidecar-bestanden. Je wilt op een bepaald moment wel die geoptimaliseerde foto’s naar een andere locatie kopiëren of bijvoorbeeld online delen. En dan wil je daar natuurlijk wel de wijzigingen in de fotobestanden terugzien! Dat kan door die foto’s te exporteren.

Selecteer de gewenste foto’s in de bibliotheek en open het onderdeel selectie exporteren onderaan in het rechterpaneel. Merk op dat je de foto’s rechtstreeks kunt exporteren naar onder meer Facebook en Flickr, maar wij kiezen hier gewoon lokalemap. Kies de juiste locatie. Als je de muisaanwijzer even boven het pad houdt, krijg je variabelen te zien die je in de bestandsnaam kunt opnemen, zoals $(EXIF_YEAR). Verder kun je nog aangeven in welk formaat je de export wilt, of je de grootte van de foto’s wilt aanpassen en meer. Heb je alles naar wens ingesteld, bevestig dan met de knop exporteren helemaal onderaan.

Darktable bevat weliswaar nog heel wat andere mogelijkheden, maar met deze tips kun je alvast aan de slag. Veel plezier met deze schitterende tool!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).