Een computersysteem is handig en betrouwbaar … tot er een probleem opduikt. Zowel op het gebied van (systeem)software als hardware kunnen er allerlei zaken misgaan. Gelukkig kun je rekenen op een scala aan troubleshooting-tools.

1 Probleemoplossers

In dit artikel stellen we uitsluitend gratis externe tools voor, en gaan we voorbij aan ingebouwde apps als Betrouwbaarheidscontrole en Systeemherstelpunt, geavanceerde opstartopties als Herstelomgeving en Opstartherstel, en aan beheerdercommando’s als dism en sfc. We maken een uitzondering voor de ingebouwde probleemoplossers, die voor diverse situaties oplossingen kunnen bieden. Je vindt ze bij Instellingen / Systeem (Windows 11) of Bijwerken en beveiliging (Windows 10), waarna je op Problemen oplossen / Andere (of Extra) probleemoplossers klikt. Je vindt hier uiteenlopende probleemoplossers, zoals voor Audio afspelen, Internetverbindingen of Zoeken en indexeren. Druk op de knop Uitvoeren en volg de verdere stappen.

2 Microsoft SaRA

SaRA staat voor Support and Recovery Assistant en is specifiek gericht op het diagnosticeren van problemen met Microsoft-producten. Het startscherm bevat negen categorieën, waaronder Teams, Office en Office-apps, Windows en Webversie van Outlook. Afhankelijk van je keuze verschijnen in het volgende venster specifieke probleemgevallen. Kies je bijvoorbeeld Office en Office-apps, dan krijg je tien opties, zoals Ik heb een Office 365-abonnement, maar ik ondervind problemen bij het installeren. Houd er rekening mee dat je voor een aantal probleemoplossingen met je Microsoft-account moet inloggen.

www.aka.ms/sarasetup

3 HWiNFO

Als je een probleem met je hardware vermoedt, dan moet je wel goed weten over welke hardwarecomponenten je systeem beschikt. HWiNFO geeft je deze informatie. Het hoofdvenster is overzichtelijk ingedeeld in categorieën als Centrale processor(s), Moederbord, Intern geheugen, Grafische adapter, Monitor, Schijfstations en Netwerk. De meeste categorieën zijn verder onderverdeeld en van elke (sub)categorie vind je gedetailleerde informatie in het rechterdeelvenster. Wat HWiNFO onderscheidt van de meeste andere systeeminformatietools, is dat het ook actuele informatie biedt over diverse systeemsensors, temperaturen en voltages. Je kunt zelf bepalen hoe gedetailleerd je die informatie wilt zien. Bovendien kun je de informatie loggen en HWiNFO zelfs gebruiken om een pc op afstand te controleren.

www.hwinfo.com

4 Unknown Device Identifier

Windows herkent massa’s hardwareonderdelen en vindt er meestal ook de geschikte en up-to-date drivers voor. Toch kan het gebeuren dat je in het Apparaatbeheer (druk op Windows-toets+R en voer devmgmt.msc uit) een onbekend apparaat aantreft, waarvoor dus ook geen (correcte) driver werd geïnstalleerd. Nu kun je deze wel opzoeken via het eigenschappenvenster van dit apparaat door op het tabblad Details de optie Hardware-id’s te selecteren, maar de tool Unknown Device Identifier maakt deze klus eenvoudiger. Je krijgt hier een lijst van alle drivers, inclusief de hardware-id’s, de producent en het apparaattype. Met behulp van deze informatie kun je (op internet) gerichter zoeken naar de juiste driver.

www.zhangduo.com/udi.html

5 Minitool Partition Wizard Free

Hoewel Windows een eigen module voor schijfbeheer heeft, kan deze soms beperkt zijn in functionaliteit. In dat geval kan een flexibelere partitiebeheerder als Minitool Partition Wizard (Free) uitkomst bieden. We hebben hiermee bijvoorbeeld al een haperende usb-stick kunnen herformatteren na het verwijderen van de partities (toen dit met Windows niet lukte). Andere mogelijkheden zijn nog het splitsen, schalen en verplaatsen van partities, het converteren van het partitietype of het bestandssysteem, het uitvoeren van een lees- en schrijftest en zelfs het terughalen van verloren gewaande data.

www.minitool.com/partition-manager/partition-wizard-home.html

6 Active@ Hard Disk Monitor

Als je harde schijf of ssd al wat ouder is, of als je te maken hebt met lees- of schrijffouten, dan kan het handig zijn om de tool Active@ Hard Disk Monitor te installeren. Deze tool bewaakt op de achtergrond de S.M.A.R.T.-gegevens (Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology) van je schijf en kan je via een melding of zelfs een e-mail op de hoogte stellen wanneer een belangrijke waarde, zoals de schijftemperatuur, een bepaalde drempel overschrijdt. Je kunt de controlefrequentie zelf instellen.

www.disk-monitor.com

7 Active@ Disk Editor

Active@ Disk Editor, van dezelfde ontwikkelaars als de vorige tool, is een zogenaamde fysieke schijfeditor of hex-editor. Hiermee kun je direct, als het ware onder het bestandssysteem door, toegang krijgen tot de schijf, zodat je schijfgebieden als (master) boot record, FAT, MFT en partitietabel kunt benaderen. Je kunt tevens de ruwe binaire gegevens van opgeslagen bestanden bekijken. Wanneer je Active@ Disk Editor in schrijfmodus gebruikt, kun je zelf aanpassingen maken. Dit biedt gevorderde gebruikers de mogelijkheid om corrupte schijfstructuren en gegevensbestanden te herstellen, maar ook voor forensisch onderzoek.

www.disk-editor.org

8 Lazesoft Recovery Suite

Wanneer Windows volledig crasht, is het systeem niet altijd zomaar te herstellen. Je kunt het echter proberen door je pc op te starten met een bootable usb-stick, zoals de reddingsstick van Lazesoft Recovery Suite (de Home Edition is gratis), gebaseerd op WinPE. Je kunt deze stick eenvoudig maken vanuit de desktopapplicatie. Wanneer je de pc hiermee opstart, krijg je direct toegang tot alle suite-onderdelen: Disk Image & Clone, Windows Recovery, Data Recovery en Password Recovery. Windows Recovery bijvoorbeeld bevat een scala aan tools waarmee je Windows weer operationeel kunt krijgen, met bijvoorbeeld hersteloperaties voor verschillende schijfstructuren.

www.lazesoft.com/lazesoft-recovery-suite-free.html

9 Windows Repair Toolbox

Windows Repair Toolbox is een uitgebreide gereedschapskist met tientallen analyse- en hersteltools voor verschillende rampscenario’s. De toolbox is onderverdeeld in rubrieken als Hardware, Repair, Backup&Recovery en Uninstallers. Deze tools worden op aanvraag gedownload, maar je hebt ook de mogelijkheid om alle tools in één keer op te halen (ongeveer 2,7 GB). Bovendien kun je andere tools aan deze gereedschapskist toevoegen. Windows Repair Toolbox is dus weinig meer dan een collector van externe tools, vaak met bekende namen (CPU-Z, Furmark, Autoruns, PatchMyPC, Revo Uninstaller), maar daarom niet minder interessant.

https://windows-repair-toolbox.com

10 WSCC

WSCC staat voor Windows System Control Center en volgt ongeveer hetzelfde concept als Windows Repair Toolbox. Ook deze tool is een verzameling van enkele andere sets met systeemtools, waaronder de bekende Sysinternals Suite en NirSoft Utilities. Het voordeel van WSCC is dat al deze tools – en dat zijn er een paar honderd – vanuit een centraal programmavenster beschikbaar zijn. Elk onderdeel, zoals File and Disk, Network, Process, Security en System Information, bevat meerdere tools die je met een muisklik kunt opstarten. Het gaat om portable tools, die je ofwel vanaf de opdrachtregel ofwel vanuit een programmavenster aanstuurt.

www.kls-soft.com/wscc

11 Hiren’s BootCD PE

Net als Lazesoft Recovery Suite kan Hiren’s BootCD PE worden opgestart vanaf een live usb-stick. Deze tool is gebaseerd op Windows 10 PE x64 en bevat de benodigde stuurprogramma’s voor wifi en ethernet, zodat je ook toegang hebt tot het netwerk (en internet). Dit kan handig zijn voor verschillende taken, zoals datahersteloperaties. De omgeving van Hiren’s BootCD PE bevat standaard meer dan zestig uiteenlopende gratis schijf- en systeemtools, overzichtelijk ingedeeld in categorieën, zoals Data Recovery, Diagnostic, Imaging en Partition Tools. Er zijn weliswaar ook live reddingssticks die op Linux zijn gebaseerd, maar Hiren’s BootCD PE is voor Windows-gebruikers heerlijk herkenbaar.

www.hirensbootcd.org

12 Recuva

Hoewel regelmatig back-ups maken de beste manier blijft om dataverlies te voorkomen, kun je het bij gebrek aan recente back-ups nog proberen met Recuva. Standaard begeleidt een wizard je door het hele proces van gegevensherstel. Je geeft eerst aan welke bestandstypes je wilt herstellen en op welke locatie de bestanden oorspronkelijk waren opgeslagen. Als de eerste scanronde geen resultaten oplevert, kun je ervoor kiezen om een grondigere (maar tijdsintensievere) scan uit te voeren. Met kleurcodes geeft de tool de herstelkansen aan, waarna je de geselecteerde bestanden hopelijk kunt herstellen.

www.ccleaner.com/nl-nl/recuva

13 Malwarebytes

Met Microsoft Defender Antivirus heb je standaard al een degelijke antivirusoplossing in Windows, maar bij twijfel is het verstandig om een second opinion te krijgen. Malwarebytes is hiervoor zeer geschikt. Aangezien (de gratis versie van) Malwarebytes niet op de achtergrond draait, kun je deze probleemloos naast je eigen antivirusoplossing gebruiken. Potentiële malware plaats je met één druk op de knop in quarantaine. Na afloop ontvang je een rapport en kun je items in quarantaine op elk gewenst moment herstellen, definitief verwijderen of op de ‘whitelist’ plaatsen.

www.malwarebytes.com

14 ESET SysRescue

Diep in je systeem verscholen malware, zoals root- en bootkits, blijven soms onopgemerkt door antivirustools omdat ze actief zijn voordat Windows opstart. In zo’n geval kan een live bootstick inclusief antivirustool helpen. Hoewel Microsoft Defender Antivirus een offline scan biedt, gaat onze voorkeur uit naar een oplossing als ESET SysRescue. Dit wordt geleverd als een img-bestand, dat je met een tool als Rufus naar een bootstick omzet. Hiermee kun je een systeemscan uitvoeren en de mogelijke bedreiging neutraliseren. Het hele (opstart)proces kan wel even duren.

www.eset.com/nl/support/sysrescue/

15 NetSpot

Als je problemen hebt met je wifi-verbinding, kan NetSpot (Free edition) een handige tool zijn. Het geeft een overzicht van alle gedetecteerde draadloze netwerken, met informatie zoals huidige en gemiddelde signaalsterkte, gebruikte wifi-band, kanaal(breedte), versleutelingsmethode en wifi-standaard. Je stelt zelf het scaninterval in en je kunt ook de signaalsterktegrafiek over een langere periode bekijken of een kanaaloverzicht opvragen. Hierdoor kun je problemen met zwakke of overlappende signalen sneller herkennen. Houd er rekening mee dat de functie voor een volledige ‘site survey’ niet beschikbaar is in de gratis versie.

www.netspotapp.com/netspotpro.html

Wie een lekker potje wil gamen, doet er goed aan om een goede gaming monitor aan te schaffen. Dat zorgt er niet alleen voor dat je game er nog beter uitziet, je eigen prestaties gaan er ook van omhoog. De Lenovo Legion R27qe is een 27 inch beeldscherm met een hoge verversingssnelheid en een QHD-paneel. Hier lees je alles over de monitor.

Partnerbijdrage - In samenwerking met Lenovo

27 inch QHD

De Lenovo Legion R27qe heeft een diameter van 27 inch, oftewel een kleine 70 centimeter. Daarmee is het een relatief compact beeldscherm, maar nog steeds ruim voldoende groot om alle details goed te kunnen zien.

Het IPS-paneel zelf heeft een resolutie van 2560 x 1440 pixels, waarmee het een QHD-scherm is. Zo kun je games spelen op hoge kwaliteit, en zie je nog meer van wat er op je scherm gebeurt.

180 Hz verversingssnelheid

De verversingssnelheid of refresh rate is bij elk beeldscherm belangrijk, maar bij een gaming monitor is dat helemáál het geval – je wilt natuurlijk precies kunnen zien wat er binnen je game gebeurt. Bij de Legion R27qe is die snelheid maar liefst 180 Hz, oftewel: 180 verversingen per seconde. Dat is beduidend hoger dan bij veel andere gaming monitoren.

Met die hoge refresh rate lijkt het alsof je zelf midden in de actie zit, omdat alles veel vloeiender verloopt. Bovendien heb je een voordeeltje ten opzichte van je tegenstanders, omdat ook elk detail op je scherm net iets sneller ververst.

©Dragos Condrea

0,5 ms reactietijd

Niet alleen de refresh rate is een belangrijke factor bij gaming monitoren, ook de reactietijd speelt een rol. De reactietijd is de tijd die het duurt voor het scherm heeft gereageerd op bewegingen.

Voor veel gaming monitoren ligt die reactietijd rond de één à twee milliseconden. Bij de Legion R27qe is dat slechts een halve milliseconde: net even sneller dus, wat je ook weer een voordeel oplevert als je gaat gamen.

Daarbij beschikt de Legion R27qe over AMD Freesync. Dat is een techniek die ervoor zorgt dat screen tearing, het fenomeen waarbij het lijkt alsof er iemand met een schaar door je scherm is gegaan, tot het verleden behoort. Veel populaire gaming monitoren gebruiken die techniek, en de R27qe is daar geen uitzondering op.

450 nits helderheid

Een ander belangrijk punt om rekening mee te houden bij het kopen van een gamingbeeldscherm is de helderheid. Dat zorgt ervoor dat je details nog beter kunt zien, ook als je zelf in een goed verlichte ruimte zit en het beeld op het scherm juist donker is.

Gemiddelde beeldschermen hebben een helderheid van zo'n 300 nits, de eenheid die wordt gebruikt om de felheid van verlichting aan te geven. Bij de Legion R27qe is dat maar liefst 450 nits, genoeg om te kunnen blijven gamen, zelfs als de zon vol op het scherm gericht staat.

Verstelbare hoogte

Een nadeel van veel gaming monitoren is dat de voet niet in hoogte verstelbaar is, zodat je altijd afhankelijk bent van de vaste positie. Bij de R27qe is dat niet het geval: je kunt het scherm in alle hoeken draaien en keren.

Dat geldt zowel voor de hoogte als voor de positie. Het scherm is los van de voet te draaien, zelfs volledig verticaal, en te kantelen, zodat je altijd de perfecte hoek hebt.

Felle kleuren en diepe schaduwen

Ook qua kleurweergave is de R27qe een goede keuze. Het scherm kan overweg met meer dan een miljard kleuren, zodat je altijd een waarheidsgetrouw beeld voor je neus krijgt. Bovendien beschikt het beeldscherm over speciale technologieën die het licht en de schaduwen nog realistischer maken.

©RyanKing999

Low blue light

Blauw licht is funest als je lange tijd naar je beeldscherm wilt of moet staren: het zorgt ervoor dat je ogen sneller vermoeid raken, en je komt achteraf moeilijker in slaap. Toch zenden veel monitoren een behoorlijk fel blauw licht uit, omdat dat makkelijker af te lezen is.

De Lenovo Legion R27qe doet dat niet. Via de Low Blue Light technologie wordt het blauwe licht zoveel mogelijk gedempt, zodat je minder last krijgt van je ogen en langer door kunt gamen of werken.

Conclusie

Wie op zoek is naar een goede gaming monitor, moet zeker de Lenovo Legion R27qe overwegen. Het scherm geeft kleuren, licht en schaduwen zeer realistisch weer. Met de hoge verversingssnelheid en de lage reactietijd heb je altijd een voordeel ten opzichte van je tegenstanders.

De hoogte en de hoek van de monitor zijn makkelijk aan te passen, zodat je altijd recht voor het scherm zit. De Low Light technologie zorgt ervoor dat je minder last krijgt van je ogen, en 's avonds na je gamesessie makkelijker in slaap kunt komen.

Al met al is de Lenovo Legion R27qe een compacte, maar uitgebreide gaming monitor, waarmee je de nieuwste games in QHD-resolutie en zeer waarheidsgetrouw op het scherm tovert.

Odido schudt de markt van vast internet voor thuis op met Klik&Klaar, een dienst van 25 euro per maand die 5G-signaal omzet naar wifi voor al je apparaten. Klik&Klaar is zo een alternatief voor internet via de kabel of glasvezel, en waarschijnlijk ook goedkoper dan wat je nu betaalt voor bekabeld internet. Wij hebben Klik&Klaar een maand getest in een appartement en delen de plus- en minpunten van de dienst met je.

De eerste plus is de prijs. Met 25 euro per maand is Klik&Klaar lekker betaalbaar. Heb je al een geselecteerd mobiel abonnement van Odido, dan betaal je slechts 20 euro per maand voor Klik&Klaar. De dienst is maandelijks opzegbaar, waardoor je lekker flexibel bent.

Het bestellen via de Odido-website is eenvoudig en we ontvingen het pakket na twee werkdagen thuis, in ons appartement in Castricum. In de doos vind je een Zyxel 5G-modem en een 5G-simkaart, die je in de router stopt om internet te ontvangen. Het blijft fascinerend hoe je al je apparaten van wifi kunt voorzien dankzij een simkaartje ter grootte van je nagel.

©Rens Blom

Het simkaartje dat je bij de router krijgt.

Installatie

Om Klik&Klaar te installeren, download je de gratis Klik&Klaar-app op je iPhone of Android-smartphone. Die loodst je binnen het beloofde kwartiertje door de installatie heen. De app laat duidelijk zien waar je de router het beste kunt neerzetten. Neem die instructies serieus, want weggestopt in een hoek ontvangt de router geen goed internetsignaal en heb je dus ook weinig aan de dienst. Na de eenvoudige installatie geef je je wifinetwerk een naam en verbind je je apparaten. Vervolgens zijn je smartphone, computer, tablet, smart-tv en andere gadgets online. Je hebt onbeperkt internet op de hoogst mogelijke snelheid, zoals je gewend bent van internet voor thuis.

©Rens Blom

De installatie van Klik&Klaar is eenvoudig.

Ervaringen

Na ruim een maand gebruik zijn we over het algemeen erg tevreden over Odido Klik&Klaar, maar sturen we de router toch terug. Dat ligt niet aan de internetsnelheden. Odido belooft via deze dekkingskaart dat de router op ons adres een snelheid van 300 Mbit/s of meer biedt en dat klopt. In de woonkamer – waar de router voor het raam staat – halen we tussen de 300 en 600 Mbps download en 70 tot 200 Mbps upload. Dat zijn uitstekende snelheden. In andere kamers, verder weg van de router, halen we nog steeds meer dan 100/50 Mbps. Netjes.

Ons probleem met Odido Klik&Klaar is de betrouwbaarheid. Niet alleen viel de router in een maand twee keer uit (om na een herstart weer te functioneren), tijdens flinke regenbuien en een najaarsstorm had de router grote moeite om een stabiel thuisnetwerk te bieden. Dipjes in het wifisignaal verstoorden onze videobelvergaderingen, onderbraken de muziek uit de Sonos-speakers en lieten onze telefoons af en toe automatisch overschakelen naar het mobiele netwerk. Ongemakken die we tijdens slecht weer niet ervaren via een vaste internetverbinding, en ongemakken waar we niet op zitten te wachten in het gure Nederland.

©Rens Blom

De Klik&Klaar-router uit de doos.

Goed om te weten: de router heeft twee 2,5Gbit/s-ethernetpoorten om apparaten bekabeld aan te sluiten. Wij hebben de smart-tv rechtstreeks aangesloten en de andere poort verbonden met een switch. De smart-tv heeft tijdens het kijken van Videoland, YouTube en NPO Plus nooit problemen met zijn internetverbinding gehad, ook niet tijdens slecht weer.  

Wifirepeaters

Voor een volledige test hebben we ook twee wifirepeaters van Odido Klik&Klaar besteld. Die heten Wifipunten, zijn optioneel en kosten 2,50 euro per stuk per maand. Je huurt ze en moet ze als ze niet bevallen of bij het stoppen van Klik&Klaar dus terugsturen.

©Rens Blom

©Rens Blom

De installatie van de Wifipunten.

Onze ervaringen met de kleine repeaters, die je neerzet in de vensterbank of op je bureau, zijn gemengd. Enerzijds verbeteren ze het wifisignaal in ons appartement duidelijk. Op onze werkplek, een vide boven de keuken/woonkamer en net buiten de directe zichtlijn van de router in de woonkamer, haalden we via router een downloadsnelheid van 270 Mbps en een uploadsnelheid van 120 Mbps. Na het installeren van een wifirepeater op de wifi, met bijna een zichtlijn op de router, schoot de downloadsnelheid omhoog naar 425 tot 616 Mbps – op basis van vier tests verspreid over een uur. De uploadsnelheid bedroeg bij deze tests 107 tot 110 Mbps en verbeterde dus niet ten opzichte van de oude situatie.

©Rens Blom

Een snelheidstest na het koppelen van een wifirepeater.

Een Wifipunt-wifirepeater heeft twee 2,5Gbit/s-lanpoorten om apparatuur bekabeld aan te sluiten. Onze computer op de werkplek tikte bekabeld op de repeater vrijwel dezelfde snelheden aan als via de wifi.

©Rens Blom

De wifirepeater is handzaam en daarom op veel plekken neer te zetten.

Opmerkelijk is dat heel wat van onze apparaten in de war raakten van de Wifipunten. Smartphones, laptops en tablets leken soms niet meer te weten met welk wifipunt (router, wifipunt één of wifipunt twee) ze het beste konden verbinden, wat leidde tot verbindingsproblemen. Dat terwijl we de repeaters geïnstalleerd hebben volgens de instructies van deKlik&Klaar-app, die in de weken erna steevast aangaf dat ons wifinetwerk er keurig uitzag. Na het verwijderen van de Wifipunten waren de verbindingsproblemen ook opgelost.

©Rens Blom

Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.