De Israëlische ontwikkelaar Nir Sofer is met zijn eenmansbedrijf NirSoft al jaren bezig met het ontwerpen van uiteenlopende systeemtools. Die stelt hij allemaal gratis ter beschikking. Inmiddels is zijn collectie uitgegroeid tot meer dan 250 programma’s die meestal specifiek op een bepaald onderdeel of probleem zijn gericht. We lichten er een paar tussenuit.

NirSoft heeft een suite met meer dan 250 tools voor je klaarstaan. We bekijken er zestien. Je vindt ze op nirsoft.net/utils, netjes opgedeeld in rubrieken, zoals Password Tools, System Tools, Browser Tools en Network Tools. De meeste tools zijn beschikbaar voor Windows 32 en 64 bit. Voor de meeste tools zijn bovendien diverse taalbestanden beschikbaar, waaronder Nederlands (Dutch).

Download het bijbehorende zip-bestand en verplaats het uitgepakte ini-bestand naar de uitpakmap van de tool. Vervolgens klik je met rechts op het exe-bestand van de tool, kies je Eigenschappen en verwijder je op het tabblad Algemeen het vinkje bij Blokkering opheffen. Als je de tool nu opstart, zou die gelijk in het Nederlands moeten starten.

Wil je meerdere tools van NirSoft gebruiken, dan vind je het misschien handiger om die in één keer te downloaden in de vorm van een suite. Je vindt die onder de naam NirLauncher. Om dit zip-archief uit te kunnen pakken, heb je het wachtwoord nirsoft9876$ nodig.

©PXimport

Deze portable suite, die je zo op een usb-stick kwijt kunt, heeft als voordeel dat meer dan tweehonderd tools bereikbaar zijn vanuit een grafische interface met thematische rubrieken. Een nadeel is wel dat de tools standaard met een Engelstalige interface opstarten, tenzij je zelf de bijbehorende ini-taalbestanden in de submap \Nirsoft (32bit-versie) of \Nirsoft\x64 (64bit-versie) plaatst.

De suite heeft ook de Advanced Run. Die is handig wanneer je een tool bepaalde parameters wilt meegeven of als je die bijvoorbeeld als administrator wilt uitvoeren. Dit laatste kan wenselijk zijn om alle opties van een tool te kunnen benutten.

Dat gezegd hebbende, laten we enkele individuele tools eens onder de loep nemen.

Wireless Network Watcher

©PXimport

Aan een gemiddeld thuisnetwerk hangen tegenwoordig flink wat apparaten. Denk aan pc’s, laptops, smartphones, tablets, printers, een NAS, een ip-camera en allerlei andere slimme apparaten. Een tool als Wireless Network Watcher is dan handig om een snel overzicht van al deze apparatuur te krijgen.

Ondanks de naam van de tool werkt dat ook voor apparaten die via een ethernetkabel met je netwerk zijn verbonden. Je krijgt meteen een lijst te zien met de apparaatnaam, de fabrikant, het ip-adres en het MAC-adres. Via Options / Advanced Options kun je de netwerkadapter kiezen en het ip-bereik aangeven waarbinnen de tool moet scannen (bijvoorbeeld 192.168.1.100 tot 192.168.1.254).

De tool heeft trouwens niet voor niets ‘watcher’ in zijn naam. Standaard scant die namelijk op de achtergrond, via Advanced Options kun je de Scan interval aanpassen. Zo kun je het programma ook als een heuse netwerkbewaker inzetten. Hier kun je namelijk ook een audiobestand selecteren dat je wilt horen zodra een (onbekend) apparaat wordt gedetecteerd of zodra de verbinding met een toestel wordt verbroken. 

Plaats een vinkje bij Activate the beep/tray alert […] als je zo’n melding alleen wilt ontvangen bij de allereerste detectie van een nieuw apparaat. Via Automatically export all items to a file every […] Seconds laat je de resultaten regelmatig in een txt-, csv- of html-logbestand bewaren.

CurrPorts en IPNetInfo

©PXimport

Genereert je pc flink wat netwerkverkeer en wil je weten waar dat precies vandaag komt? Zet dan de tool CurrPorts in. Die laat je namelijk in realtime alle netwerkverbindingen van je pc zien. Dit gebeurt inclusief het bijbehorende proces, zoals chrome.exe of winword.exe, en het lokale en remote ip-adres en poortnummer. 

Om snel in te zoomen op processen die daadwerkelijk een verbinding met een extern ip-adres opzetten, klik je op de kolom Extern adres, zodat de items volgens ip-adres worden gesorteerd.

Zie je door het bos de bomen niet meer, druk dan op het knopje Geavanceerde Filters en tik zelf de gewenste filters in, zoals include:remote:tcp:80 of include:process:outlook.exe. Filteren op netwerkverbindingen van specifieke applicaties kan ook eenvoudiger. Je kunt hiervoor het vizier-icoontje naar het venster van de beoogde toepassing(en) slepen. Zorg er dan wel voor dat het knopje Alle filters uitschakelen niet is ingedrukt.

Gebruik je CurrPorts als realtime-monitor, schakel dan de volgende opties in: Poorten van onbekende toepassingen markeren, Nieuwe/gewijzigde poorten markeren en Piep bij nieuwe poorten.

Wil je meer weten over de herkomst van een verbinding, zorg dan dat je ook de tool IPNetInfo hebt opgestart. In NirLauncher is die te vinden in de rubriek Internet Related Utilities. Vervolgens klik je in CurrPorts met rechts op een item en kies je IPNetInfo van NirSoft. Je krijgt nu allerlei informatie (via een whois-query) te zien over wie achter het externe ip-adres schuilt.

SmartSniff

©PXimport

Je weet nu welke toestellen netwerkverkeer genereren en met welke servers ze communiceren, maar met SmartSniff kun je (als gevorderde gebruiker) nog een stap verder gaan. Daarmee kun je ook het verkeer zelf bekijken: welke data gaan precies door je netwerkadapter? Toegegeven, er zijn krachtiger tools dan SmartSniff (het gratis Wireshark bijvoorbeeld, dat een indrukwekkende analysemodule voor internetprotocollen bevat), maar die zijn meteen ook een stuk complexer.

Voordat je SmartSniff opstart, wat je trouwens bij voorkeur als administrator doet, installeer je het best ook een andere tool: Win10Pcap. Daarmee kun je meer datapakketten monitoren en analyseren. De installatie is een kwestie van enkele muisklikken.

Zodra je SmartSniff hebt opgestart, open je het menu Opties en kies je Capture Opties. Selecteer hier WinPcap Packet Capture Driver en kies de gewenste (actieve) netwerkadapter. Plaats bij voorkeur een vinkje bij Niet-selectieve mode en bij Automatisch SmartSniff aan Windows Firewall toevoegen. Bevestig met OK.

Zodra je de knop met het groene pijltje indrukt, begint SmartSniff datapakketjes op te vangen, tot je de rode knop Capturing stoppen indrukt. De pakketjes verschijnen in chronologische volgorde in het bovenste venster. Onderaan krijg je de inhoud te zien van een geselecteerd item. 

Je kunt de data ook filteren, zowel tijdens het ‘capturen’ (Opties / Capturefilter) als naderhand, in de schermweergave (Opties / Filter instellen).

ShellExView 

©PXimport

Wanneer je met rechts klikt op een map of bestand in Verkenner, dan zie je allerlei opties. Niet alleen van Windows zelf, maar waarschijnlijk ook van externe tools die je hebt geïnstalleerd. Hoe handig dergelijke extra’s ook zijn, soms maken ze het contextmenu wat onoverzichtelijk of, erger nog, leiden ze tot vertraging en instabiliteit.

Als je inderdaad problemen hebt, dan los je die op met ShellExView, in NirLauncher via de rubriek System Utilities. Meteen na het opstarten krijg je een hele reeks zogenoemde shell-uitbreidingen te zien. Bij ons waren dat er meer dan driehonderd. Het werkt doorgaans het handigst wanneer je die sorteert op de kolom Type. Of je kiest Extra / Op uitbreidingstype filteren en je selecteert alleen de types waarin je geïnteresseerd bent.

Misschien tref je ook een hele reeks items met een roze achtergrondkleur aan. Dit zijn de niet-Microsoft-uitbreidingen en het zijn vooral deze die extra aandacht verdienen. Via het menu Extra / Alle Microsoft extensies verbergen krijg je trouwens uitsluitend zulke items te zien.

Selecteer een of meer items en kies Geselecteerde items uitschakelen als je die (tijdelijk) op wilt uitschakelen om na te gaan of dat het probleem oplost. Doe dat echter niet lukraak: in ditzelfde contextmenu kun je via Google zoeken […] eerst extra informatie opvragen, maar ook de kolom Bestandsnaam zet je vast al op het spoor van wat of wie.

WebBrowserPassView

©PXimport

Er zijn diverse NirSoft-tools die er nagenoeg allemaal op gericht zijn wachtwoorden te achterhalen. Dat gaat van draadloze netwerken en e-mailprogramma’s tot wachtwoorden opgeslagen in browsers. We focussen ons op deze laatste categorie met WebBrowserPassView. Die haalt wachtwoorden op uit Internet Explorer, Firefox, Chrome, Edge Chromium, Opera en enkele andere.

Om het gedownloade zip-bestand uit te pakken, heb je het wachtwoord wbpv28821@ nodig. Zodra je WebBrowserPassView opstart, laat die alle wachtwoorden zien die in je browsers zijn gevonden, inclusief URL, Browser, Gebruiksnaam, Wachtwoord en Bestandsnaam. Klik met rechts op een selectie en kies HTML-rapport – Selectie om de wachtwoorden in een overzichtelijke lijst in je browser te bekijken.

WifiInfoView, WifiChannelMonitor en WifiHistoryView

©PXimport

NirSoft heeft ook wat tools in huis die met draadloze netwerken te maken hebben. Een ervan is WifiInfoView die de draadloze netwerken in je onmiddellijke omgeving scant en heel wat informatie geeft, zoals SSID, kanaal, maximumsnelheid enzovoort.

Als je meer wilt weten over het draadloze verkeer zelf, over de accesspoints en verbonden draadloze toestellen, dan gebruik je beter WifiChannelMonitor. Weet alleen dat deze tool niet met alle netwerkadapters even goed overweg kan.

Een leuke tool is ook WifiHistoryView. Die toont je direct na het opstarten in één oogopslag alle draadloze verbindingen die je pc of laptop de laatste tijd al heeft gemaakt. Je ziet precies wanneer die verbinding is gemaakt, hoelang die duurde en waarom die eventueel werd afgebroken. 

Ook zie je wat de SSID van het verbonden netwerk was, welke draadloos protocol gebruikt werd (bijvoorbeeld 802.11n), of je data werden versleuteld en met welke methode. Je kunt deze informatie bijvoorbeeld in een html-rapport laten gieten.

FileTypesMan

©PXimport

Vanuit het venster Windows-instellingen (Windows-toets+I) kun je aangeven welke bestandstypes je aan welke applicaties wilt koppelen, maar erg handig is dat niet. NirSoft heeft een paar tools die dit soort bestandsbeheer efficiënter maken. FileTypesMan is daar een voorbeeld van.

Als je bijvoorbeeld in Verkenner met rechts klikt op een jpg-bestand, dan wil je daar je favoriete beeldverwerker zien, bijvoorbeeld het gratis Paint.net. Dat doe je als volgt. Start FileTypesMan en scrol naar .jpg (en eventueel ook .jpe en .jpeg) in de kolom Extensie. In het onderste deelvenster zie je de processen die daar al aan zijn gekoppeld. 

Klik hier met rechts op een lege plek en kies Nieuw proces. Vul bij Proces een naam in (zoals Paint.net), klik op Bladeren en verwijs naar het uitvoerbare bestand van Paint.net. Of je start eerst Paint.net op, je kiest Lopend programma selecteren en je verwijst naar Paint.net.

Klik vervolgens op het knopje met de drie puntjes en verwijs naar het exe-bestand van Paint.net voor het pictogram. Eventueel plaats je een vinkje bij Standaardproces. Bevestig met OK. Je kunt een item ook altijd weer bewerken of verwijderen.

FileActivityWatch en FoldersChangesView

©PXimport

Wil je weten welke programma’s of processen welke bestanden benaderen? Bijvoorbeeld tijdens de installatie van een toepassing of omdat je schijfactiviteit opmerkt die je niet meteen kunt verklaren? Daar heeft NirSoft twee verwante tools voor, eerst behandelen we FileActivityWatch. 

Klik met rechts op de tool en kies Als administrator uitvoeren. In het venster lees je direct af welke bestanden er door welke processen worden benaderd. Kleurcodes geven aan om welke activiteit het gaat: lezen, schrijven of verwijderen. Via Opties kun je dit logproces ook stopzetten of beperken tot een of meer activiteittypes.

De tool FoldersChangesView werkt op een iets andere manier: hiermee kun je zelf bepalen van welke map(pen) je de bestandsactiviteiten live wilt volgen. Ook hier selecteer je desgewenst een rootmap en kies je de optie Alle submappen onder de aangegeven mappen monitoren selecteren om een compleet station te monitoren. Er zijn diverse filtercriteria die je kunt gebruiken, zoals bestanden met een specifieke extensie of met een bepaalde grootte.

RegistryChangesView

©PXimport

Programma’s (en malware) kunnen niet alleen bestanden benaderen, maar ook allerlei wijzigingen aanbrengen in het Windows-register. Deze database bevat tenslotte talloze instellingen voor allerlei applicaties en hardwarecomponenten. De tool RegistryChangesView laat zien welke registerwijzigingen er precies zijn doorgevoerd.

Start de tool, kies Momentopname van register maken, geef een locatie op, beperk de snapshot eventueel tot specifieke registeronderdelen (zoals HKEY_CURRENT_USER) en bevestig met Momentopname maken. Daarna voer je bijvoorbeeld de installatie uit van het programma dat je wilt monitoren.

Daarna kies je in RegistryChangesView het menu Bestand / RegistryChangesView-opties. Bij de eerste gegevensbron verwijs je naar het zojuist opgeslagen snapshotbestand en de tweede stel je in op Huidige register. Druk op OK voor een overzicht van alle verschillen.

MultiMonitorTool en ControlMyMonitor

©PXimport

Heb je twee (of meer) monitors op je systeem aangesloten, dan kan tenslotte de MultiMonitorTool van pas komen. Het programmavenster is opgedeeld in twee vensters. Bovenaan staan de beeldschermen in een lijst. Onderaan zie je de eigenschappen van het geselecteerde beeldscherm, inclusief geopende vensters met allerlei details. 

Klik met rechts op een monitor om die te kunnen uit- of inschakelen, om de beeldoriëntatie te wijzigen of om die als primaire monitor in te stellen. Klik met rechts op een item in het onderste venster en kies Venster verplaatsen naar de volgende monitor om het te verhuizen.

Ook goed om weten: met de tool ControlMyMonitor regel je onder meer heel eenvoudig de helderheid, contrast en scherpte van je monitors.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ga je op vakantie maar wil je toch weten wat er bij je voordeur gebeurt? Een slimme deurbel laat je ook als je niet thuis bent zien wie er voor de deur staat. Wij vonden een vijftal betaalbare exemplaren.

Met een slimme deurbel krijg je een seintje als er iemand aanbelt en kun je vaak ook terugzien wie er voor de deur heeft gestaan. Je kunt daarbij kiezen om de video's lokaal op te slaan, maar de hier besproken deurbellen bieden ook online opslag. En dat is handig, want zo kun je ook tijdens je vakantie in de gaten houden welke (ongenode) gasten er voor de deur staan.

D230S1

Wat handig is aan de Tapo D230S1, is dat hij wordt geleverd met een compacte gong die tevens functioneert als een internet tussenpunt. Hierin kun je een microSD-kaart plaatsen voor lokale opslag van videobeelden, wat betekent dat een abonnement voor cloudopslag niet strikt noodzakelijk is om beelden te bewaren. Mocht je toch liever de flexibiliteit van cloudopslag hebben, dan biedt TP-Link hiervoor een optionele dienst aan. De installatie is over het algemeen eenvoudig en hij werkt op een batterij, wat veel vrijheid geeft qua plaatsing zonder gedoe met bedrading. De beeldkwaliteit is voldoende voor het dagelijks gebruik en de deurbel is uitgerust met slimme detectiefuncties om je op de hoogte te stellen van activiteit voor je deur. Dit maakt het een goede keuze voor wie een complete set zoekt zonder direct vast te zitten aan maandelijkse kosten voor opslag.

Ring Video Doorbell Wired

De Ring Video Doorbell Wired is een van de meest budgetvriendelijke opties van Ring. Deze deurbel sluit je bedraad aan op je bestaande deurbelbedrading, Dit betekent dat je je geen zorgen hoeft te maken over het opladen van batterijen of het leegraken ervan. De deurbel biedt 1080p HD-video en tweeweg-communicatie, zodat je met de bijbehorende app kunt praten met wie er voor de deur staat. Een belangrijk punt om te overwegen bij de Ring Video Doorbell Wired is dat voor de meeste functionaliteiten, waaronder het opslaan en terugkijken van videobeelden, een Ring Protect-abonnement nodig is. Zonder dit abonnement zijn de mogelijkheden vrij beperkt tot livebeeld en notificaties.

Arlo Essential 2 2K Video Doorbell

Deze draadloze videodeurbel van Arlo heeft focus op scherpe beeldkwaliteit en gebruiksgemak. De Arlo Essential 2 filmt in 2K resolutie, waardoor je een beter beeld krijgt dan met de meeste Full-HD-camera's. Een opvallend kenmerk is de 180 graden kijkhoek en de 1:1 beeldverhouding, waardoor je een volledig 'hoofd-tot-teen' beeld krijgt van je bezoekers en pakketjes op de grond. De installatie is bijzonder makkelijk en geheel draadloos. Voor het opslaan van opgenomen videobeelden maakt Arlo gebruik van een cloudgebaseerd systeem, waar je wel een abonnement voor nodig hebt.

Xiaomi Smart Doorbell 3

Ook deze deurbel filmt in 2K resolutie en heeft een indrukwekkende kijkhoek van 180 graden, waardoor je een breed overzicht krijgt van wat er voor je deur gebeurt. Een van de handige eigenschappen is de meegeleverde gong die ook functioneert als basisstation. Deze gong is uitgerust met een interne opslag van 64 GB, wat voldoende is voor de meeste gebruikers en maakt het overbodig om een apart cloudabonnement te nemen, iets wat overigens wel mogelijk is. De deurbel heeft een ingebouwde batterij die lang meegaat en is eenvoudig te installeren. Ook beschikt hij over AI-gestuurde persoonsdetectie, wat helpt om valse meldingen te verminderen.

Imou Doorbell 2S Kit

De Imou Doorbell 2S Kit is een draadloze videodeurbel met nachtfunctie Imou biedt een optionele cloudopslagdienst, maar je kunt de video's ook lokaal opslaan. De deurbel werkt op een ingebouwde, oplaadbare batterij, wat de installatie zeer eenvoudig maakt omdat je geen bedrading nodig hebt. De AI-gestuurde persoonsdetectie zorgt ervoor dat je geen ongewenste meldingen van beweging krijgt, dus niet bij elke langslopende kat.

Gebruikers die deze week Facebook of Instagram openen, krijgen ineens een keuze voorgeschoteld: wil je betalen om geen advertenties meer te zien, of blijf je het gratis gebruiken mét advertenties? Die keuze is vanaf nu verplicht. Sinds november 2023 bood Meta al de mogelijkheid om een betaald abonnement zonder advertenties te nemen, maar tot nu toe was dat geheel vrijblijvend. Wat betekent die verplichte keuze precies? En kun je, als je niet wilt betalen, nog steeds zelf bepalen wat je te zien krijgt?

Waarom moet je nu ineens kiezen?

Meta voert deze verplichte keuze door vanwege aangescherpte Europese privacyregels. De wetgever stelt strengere eisen aan hoe bedrijven data mogen gebruiken voor advertentiedoeleinden. Een gratis dienst met gepersonaliseerde advertenties mag alleen als de gebruiker daar bewust toestemming voor geeft. Meta zet de gebruiker daarom voor het blok: betalen voor een advertentievrije ervaring, of toestemming geven voor het gebruik van je gegevens.

De betaalde abonnementsvorm: wat houdt het in?

Wie zich abonneert op de advertentievrije versie van Facebook en Instagram betaalt 7,99 euro per maand via de app, of 5,99 euro via een browser. Dit bedrag geldt voor één account in het zogeheten Accountcentrum. Wil je meerdere accounts advertentievrij gebruiken, dan betaal je daar extra voor. Meta belooft dat je gegevens in dat geval niet verwerkt worden voor advertentiedoeleinden. Je gebruikt de platformen dan volledig zonder gepersonaliseerde advertenties.

©Meta

Niet betalen? Dit doet Meta dan met je gegevens

Kies je ervoor om Facebook en Instagram gratis te blijven gebruiken, dan geef je Meta toestemming om je gegevens te gebruiken voor advertenties. Het gaat dan om gepersonaliseerde advertenties, gebaseerd op je profiel, gedrag op het platform en je interacties met andere websites en apps. Je huidige ervaring blijft grotendeels hetzelfde, maar de verwerking van je gegevens valt voortaan onder strengere Europese regels.

Je kunt later ook kiezen voor advertenties met minder personalisatie. Deze optie gebruikt minder van je gegevens en is iets privacyvriendelijker, maar laat nog steeds advertenties zien. Meta gebruikt dan geen informatie meer over je gedrag op andere sites of eerdere interacties binnen hun platformen. In plaats daarvan worden alleen basisgegevens gebruikt, zoals je leeftijd, geslacht, locatie en activiteit op dat moment. Deze instelling kun je op elk moment inschakelen via het menu Advertentie-instellingen, onder het kopje dat gaat over personalisatie en gegevensgebruik.

©Videoland

Hoe houd je invloed op wat je te zien krijgt?

Ook als je kiest voor de gratis versie van Facebook of Instagram, kun je nog wel degelijk invloed uitoefenen op de advertenties die je te zien krijgt.

Advertentie-instellingen beheren

Ga naar de instellingen van je Facebook- of Instagram-account en zoek naar Advertentievoorkeuren of Advertentie-instellingen. Hier krijg je een overzicht van de interesses die Meta aan jouw profiel heeft gekoppeld. Je kunt deze interesses bewerken, verwijderen of toevoegen. Door dit te doen, geef je Meta een duidelijker beeld van wat je wel en niet relevant vindt. Je kunt ook instellen dat je geen advertenties meer wilt op basis van je activiteit op andere websites en apps.

Advertenties verbergen, rapporteren of de herkomst begrijpen

Bij elke advertentie verschijnt een menu met de optie Waarom zie ik deze advertentie?. Als je daarop klikt, zie je welke informatie Meta heeft gebruikt om jou die advertentie te tonen. Denk aan je interesses, je leeftijd, locatie of het feit dat je eerder een bepaalde pagina hebt bezocht. Vanuit dat scherm kun je direct instellingen aanpassen of interesses verwijderen die niet (meer) bij je passen. Als je een advertentie ziet die je niet interesseert of ongepast vindt, kun je deze ook verbergen of rapporteren. Klik op de drie puntjes bij de advertentie en kies voor Advertentie verbergen of Deze advertentie rapporteren.

Merken of onderwerpen blokkeren

Daarnaast kun je in je advertentie-instellingen specifieke merken of onderwerpen blokkeren die je liever niet voorbij ziet komen. Dit zorgt er niet voor dat advertenties verdwijnen, maar wel dat ze iets minder willekeurig aanvoelen en beter aansluiten op wat je zelf belangrijk of prettig vindt.

Alternatieven: gratis en advertentievrij?

Als de ontwikkelingen bij Facebook en Instagram je zorgen baren en je liever geen advertenties ziet én niet wilt betalen, zijn er maar weinig alternatieven. Volledig gratis, advertentievrije sociale media zijn zeldzaam. De meeste platformen draaien op advertentie-inkomsten of het gebruik van data. Er zijn wel opties die het anders aanpakken. Mastodon, onderdeel van het Fediverse, werkt bijvoorbeeld met open-sourceprincipes en wordt beheerd door community's. Hier zie je weinig tot geen advertenties, maar het bereik is kleiner en de ervaring anders. Ook kun je specifieke niche-platforms of forums opzoeken die zonder advertenties draaien dankzij donaties of vrijwilligers.

De keuze is aan jou

Betalen, de advertenties voor lief nemen of je account opzeggen: de keuze is aan jou. En dat is geen makkelijke keuze. Blijf je bij de gratis versies van Facebook en Instagram? Met de tips in dit artikel kun je in ieder geval nog een beetje grip op je eigen tijdlijn houden.

Lees ook: Je Facebook-account deactiveren of verwijderen