WordPress, Joomla en Drupal gaan al heel lang mee, maar de sleet zit er wel een beetje in. Er zijn tegenwoordig veel moderne alternatieven, gebouwd met de laatste technologieën. Wil je een eigen site opzetten en ga je daarvoor een cms kiezen, waar kun je dan zoal op letten? We zetten wat tips uiteen.

Een content management systeem (cms) helpt je om snel een website op te zetten en de structuur en inhoud daarvan te beheren. WordPress is veruit het bekendste en populairste systeem, maar heeft niet bij iedereen de beste reputatie. Zo verdient de codebase niet de schoonheidsprijs, hoewel een eindgebruiker daar niet veel last van heeft.

Ook wordt het systeem soms onderuit gehaald door slecht geschreven thema’s en plug-ins. En door zijn populariteit is het een populair doelwit onder hackers. Je moet dus zowel het platform als de plug-ins goed onderhouden. De aanpassingen in versie 5.0 vallen ook niet bij iedereen in de smaak.

De opvallendste verandering in WordPress 5.0 is de compleet andere editor die de naam Gutenberg draagt. Hiermee kun je ‘blokken’ content toevoegen waar nu vaak shortcodes, page builders of widgets voor nodig zijn. De oude editor heet nu Classic Editor en kun je gelukkig voorlopig ook nog gebruiken. Er is namelijk enorm veel kritiek op de nieuwe editor, al zijn er ook positieve geluiden.

Vooral de gebruiksvriendelijkheid wordt als zwaar onder de maat ervaren, vergeleken met de vertrouwde Word-achtige classic editor.

©PXimport

Van alle websites die met een cms worden beheerd gebruikt volgens W3Techs zo’n 60 procent WordPress! Joomla en Drupal volgen met 5,5 en 3,6 procent op bescheiden afstand. Alle andere cms’en hebben een aandeel van minder dan 0,1 procent.

Dat neemt niet weg dat de nieuwe pakketten die de afgelopen jaren het licht zagen erg interessant zijn. Qua architectuur en veiligheid zijn ze een stuk moderner en ze hoeven niet compatibel te blijven met talloze oudere versies, zoals bij WordPress het geval is.

Framework als basis

Aan de basis van cms’en ligt een programmeertaal als php, python, perl, ruby, go of javascript (node.js) of – steeds vaker – een framework voor zo’n programmeertaal. Door zo’n framework profiteren ze meteen van een groot aantal standaardcomponenten en een goede structuur. Zo hoeven ze het wiel niet opnieuw uit te vinden.

Bij php is dat framework bijvoorbeeld Symfony (onder andere Drupal, Joomla, Bolt, Grav en Pagekit gebruiken dat) of Laravel (October CMS en PyroCMS). Je kunt ook zelf een framework voor je website of toepassing gebruiken maar daar is veel programmeerervaring en tijd voor nodig. Een cms is een veel snellere start. En als er een degelijk framework achter zit kun je daar evengoed op verder bouwen.

Vrijwel alle hostingproviders bieden hosting op basis van php aan omdat het door veel software waaronder WordPress, Joomla en Drupal wordt gebruikt. Het is wel fijn als php 7.2 wordt ondersteund, of op zijn minst 7.0 of 7.1, want de snelheidswinst is aanzienlijk. Veel cms’en kunnen daarmee vanaf zo’n anderhalf tot wel drie keer meer verzoeken (transacties) per seconde verwerken in vergelijking met php 5.6. Er kunnen extra php-modules nodig zijn, zoals pdo, curl, gd, xml en zip, maar die zal een provider op verzoek wellicht toevoegen.

Voor cms’en die geen php gebruiken, maar bijvoorbeeld python (django CMS), ruby (Jekyll), go (Hugo) of node.js (Ghost), wordt het vinden van geschikte hosting uitdagender. Zo kun je voor node.js-hosting in Nederland maar bij enkele partijen terecht, waaronder bHosted (vanaf 12 euro per jaar). Soms zul je verder moeten kijken dan traditionele hostingpartijen. Zo breng je bij Digital Ocean binnen 55 seconden en vanaf 5 dollar per maand een server met Ghost in de lucht. Het makkelijkst is een dedicated server of vps onder eigen beheer, dan kun je alle kanten op.

©PXimport

Databases, thema's en templates

Traditioneel gebruiken cms’en, waaronder WordPress, Joomla en Drupal, MySQL als database of de evenknie MariaDB. Bij de alternatieven is dat soms ook sqlite of PostgreSQL. Er zijn er ook die gewoon een structuur van losse bestanden (flat-file cms genoemd) gebruiken en helemaal geen database nodig hebben. Dat heeft het voordeel dat je met een Git-repository kunt werken.

En dan zijn er ook nog cms’en zoals Jekyll en Hugo, die een geheel statische site genereren die uit losse html-bestanden bestaat. Die kennen natuurlijk wel enkele beperkingen, maar de meeste zijn goed te omzeilen. Wil je bijvoorbeeld een commentaarveld dan kun je dat met Disqus toevoegen. En voor zoekfunctionaliteit kun je Google Aangepast zoeken gebruiken.

Om de artikelen die je met het cms beheert uiteindelijk in je website vorm te geven heb je natuurlijk een ontwerp nodig. Zo’n ontwerp is meer dan alleen de visuals. Het bestaat uit een geheel van html-code, stylesheets, scripts en afbeeldingen en wordt doorgaans een thema genoemd. Bijna elk cms biedt kant-en-klare – soms gratis – thema’s voor een snelle start, maar je kunt ook je eigen thema maken of aanpassen.

Vroeger waren websites en cms’en veel simpeler en werden er eenvoudige templates gebruikt als basis. Tegenwoordig wordt de term template gebruikt voor een enkel (soms zelfs virtueel) structuurgevend bestand dat onderdeel uitmaakt van de cms-core, van een plug-in, of van een thema. Een thema kan bestaan uit honderden of zelfs duizenden losse bestanden, waaronder dus templates.

Wil je de templates aanpassen dan moet je je verdiepen in de bijbehorende templatetaal. Zo’n templatetaal bestaat meestal uit html, programmeercode en specifieke tags en variabelen. Die van WordPress is vastgelegd in de WordPress Codex. Andere bekende voorbeelden zijn Twig (Drupal, Bolt en October CMS) en Handlebars (Ghost).

Panasonic introduceert een nieuwe uitvoering van de Lumix TZ99: een compacte superzoomcamera die er nu ook is in een witte variant. Door zijn formaat (11,2 x 6,7 x 4,3 cm) is dit model makkelijk mee te nemen. Panasonic noemt het zelf dan ook een reiscamera.

📸 Veelzijdige lens en stabiel beeld

De LUMIX TZ99 White is uitgerust met een 24–720 mm LEICA DC-lens met 30x optische zoom, uit te breiden tot 60x met iZoom. Dankzij de 5-assige HYBRID O.I.S.+ beeldstabilisatie blijven beelden scherp, ook bij het inzoomen of bij opnames uit de hand.

📸 Video in 4K en slowmotion

Naast fotografie is de camera geschikt voor 4K-video's met 30 beelden per seconde en 4K PHOTO waarmee je snel bewegende momenten vastlegt. Voor creatieve effecten is er ook HD-video met 120 fps slowmotion.

📸 Scherm en bediening

De TZ99 White heeft een kantelbaar 1.840k-dot touchscreen dat het eenvoudig maakt om vanuit verschillende hoeken te fotograferen of vloggen. Via de gebruiksvriendelijke interface kunnen instellingen snel aangepast worden.

📸 Moderne connectiviteit

Dankzij USB-C kan de camera snel worden opgeladen. Met bluetooth 5.0 maak je verbinding met je smartphone om foto's direct te delen of de camera op afstand te bedienen.

De Panasonic Lumix TZ99 White is verkrijgbaar voor een adviesprijs van 549 euro.

Previous slideNext slide

Gebruik je meerdere beeldschermen? Lees dan vooral verder, want de kans is groot dat je nog niet het maximale haalt uit je opstelling. Met handige instellingen en programma's richt je je werkomgeving nóg beter in en profiteer je optimaal van meerdere beeldschermen. Kijk maar!

We beginnen met de functies die al in Windows 11 zitten en waarvoor je nog geen hulp van buitenaf nodig hebt. De belangrijkste opties vind je in de Windows-instellingen, bereikbaar via Windows-toets+I. Kies Systeem / Beeldscherm. Mogelijk maken de verschillende beeldschermen gebruik van verschillende resoluties: elk beeldscherm heeft een 'native' resolutie waarop de kwaliteit optimaal is.

Met behulp van de schaalinstellingen kun je de schermen alsnog een meer uniforme uitstraling geven. Kies eerst het beeldscherm bovenin (begin met het scherm met de hoogste schermresolutie) en kies hierna de waarde bij Schaal, bijvoorbeeld 150%.Herhaal deze stap bij elk ander scherm en zorg dat het uiterlijk zo goed mogelijk overeenkomt. Ben je niet tevreden met de standaardwaarden? Klik op Schaal en geef een eigen waarde op bij Aangepaste schaal.

Portretmodus

De meeste beeldschermen worden gebruikt in de landschapsmodus, maar wist je dat je de monitor ook in een portretmodus kunt gebruiken? Zo kun je een opstelling maken waarbij je een beeldscherm horizontaal plaatst, terwijl je ernaast een beeldscherm in verticale stand gebruikt. Handig bij het lezen van lange artikelen of het programmeren van nieuwe software, bestaande uit vele regels code. In Windows is de functie ingebakken. Open de instellingen (Windows-toets+I), kies Systeem / Beeldscherm. Bij Beeldschermstand kies je in plaats van Liggend voor Staand. Overigens vind je hier ook de mogelijkheid om de inhoud van het scherm te spiegelen: kies voor Liggend (gespiegeld) of Staand (gespiegeld).

Geopend houden

Standaard minimaliseert Windows alle vensters op een beeldscherm waarmee je de verbinding verbreekt. Wil je dit niet, dan kun je afdwingen dat de vensters geopend blijven. In het instellingenvenster kies je Systeem / Beeldscherm. Klap de sectie Meerdere beeldschermen uit en haal het vinkje weg bij Vensters minimaliseren als de verbinding met een beeldscherm wordt verbroken. Heb je ook liever niet dat de vensterlocaties op een monitor bewaard blijven en begin je liever telkens met een schone lei? Haal het vinkje weg bij Vensterlocaties onthouden op basis van de verbinding met een monitor.

In het kader hiervan een praktisch advies. Als je een scherm loskoppelt en het venster wordt geminimaliseerd, kan het gebeuren dat je bij het klikken op de bijbehorende taakbalkknop wordt geconfronteerd met een venster dat 'uitvliegt' naar een beeldscherm dat niet meer is gekoppeld. Gelukkig kun je je verdere frustratie besparen: druk tegelijkertijd op de Shift-toets en de rechtermuisknop op de betreffende taakbalkknop. Klik op Verplaatsen en gebruik de muis om het verdwenen venster naar het actieve scherm te verslepen, zodat het weer zichtbaar wordt.

Finetuning

We gebruiken de functies binnen Windows voor nog wat 'finetuning' van onze instellingen. Standaard wordt de Windows-taakbalk op elk beeldscherm getoond. Ook de taakbalkknoppen en geopende apps worden op alle taakbalken getoond. Daarmee hoef je geen genoegen te nemen.

In de Windows-instellingen kies je Persoonlijke instellingen / Taakbalk en klap je de sectie Gedrag van taakbalk uit. Kies de gewenste modus via Bij gebruik van meerdere beeldschermen mijn taakbalk-apps weergeven op. Kies Taakbalk met open venster of voor Hoofdtaakbalk en taakbalk met open venster. Over taakbalken gesproken. Heb je liever niet dat de taakbalk op elk beeldscherm wordt getoond? Verwijder het vinkje bij Mijn taakbalk weergeven op alle beeldschermen.

Supersnelle indeling

Hoe meer beeldschermen, hoe meer tijd je kwijt bent met het indelen van de werkomgeving. Bijvoorbeeld welke vensters je op welk beeldscherm en op welke locatie op het beeldscherm wilt plaatsen. Maak je regelmatig gebruik van dezelfde vensters en indeling, dan mag de app Werkruimten – die deel uitmaakt van de gratis Microsoft PowerToys – niet ontbreken in je verzameling.

Haal via deze link de nieuwste versie binnen. Open hierna het onderdeel Werkruimten. Klik rechtsboven op Werkruimte maken. Vervolgens open je de vensters waarmee je altijd wilt werken (bijvoorbeeld Word, Excel en de browser). Verschuif de vensters naar de beeldschermen waarop je ze wilt plaatsen (bijvoorbeeld Word op het hoofdscherm, terwijl je de browser op het tweede scherm plaatst). Geef de vensters de gewenste afmetingen. Tevreden? Klik in het pop-upvenster van Werkruimte op Vastleggen. Geef een geschikte naam op voor het profiel (bij Naam van werkruimte) en klik op Werkruimte opslaan. Voortaan kun je het profiel kiezen in het hoofdvenster van Werkruimte en klikken op Starten. Handig: je kunt verschillende werkruimten maken.

FancyZones

We blijven nog even bij de PowerToys en werpen een blik op FancyZones. Door de muisaanwijzer op de knop Maximaliseren (rechtsboven in elk venster) te houden, verschijnt een grid met mogelijke vensterindelingen. FancyZones gaat een stapje verder en laat je vaste indelingen maken. Zo zijn alle beeldschermen telkens gevuld zoals je van tevoren hebt bedacht en hoef je niet telkens handmatig voor elk scherm een indeling te maken. Open het hoofdvenster van PowerToys en kies Vensters en indelingen / FancyZones. Kies Lay-outeditor starten. Onder Sjablonen vind je kant-en-klare sjablonen die je als startpunt kunt gebruiken, maar je kunt ook kiezen voor Nieuwe indeling maken. Geef aan hoe je vensters wilt rangschikken. Teruggekeerd in het hoofdvenster van FancyZones ga je naar Zonegedrag. Activeer de optie Zones op alle beeldschermen weergeven tijdens het slepen van een venster. Je drukt voortaan op de Shift-toets om de indelingen te tonen en de vensters te rangschikken.

DisplayFusion

Wil je nog meer plezier halen uit een opstelling met meerdere beeldschermen, dan kun je DisplayFusion gebruiken. De app is niet gratis: je betaalt circa 30 euro voor een licentie en de volledige functionaliteit. Gelukkig kun je DisplayFusion eerst een maand proberen en uitzoeken of je deze de moeite waard vindt.

Wil je tijdens het gebruik van een beeldscherm niet worden afgeleid door de andere schermen? Gebruik dan de functie Beeldschermvervaging om de andere schermen netjes te dimmen. Kies in het linkervenster van DisplayFusion voor Monitor Vervaging en zet een vinkje bij Monitor vervaging aanzetten. Bij Monitor vervaging modus geef je aan wat er moet gebeuren. Wij kiezen voor Vervaag niet actieve monitors, maar je kunt ook kiezen voor andere modi, zoals Vervaag alles behalve het huidige venster of het vervagen van een specifieke monitor. Tot slot kun je aanpassen met welke kleur de schermen worden gedimd. Kies de gewenste kleur bij Monitor vervaging kleur.

Meer met de muis

Ook de muis speelt een belangrijke rol bij meerdere beeldschermen. Opties hiervoor vind je in DisplayFusion in het onderdeel Muis beheer. Heb je meerdere beeldschermen van verschillende formaten, dan kan de muis weleens blijven 'hangen' aan een monitorrand en niet naar het volgende scherm verspringen. Om Windows wat minder kieskeurig te maken en de muis soepeler naar het andere scherm te bewegen, activeer je Voorkom dat de muiscursor blijft haken aan niet-uitgelijnde linker-/rechterranden van de monitor. Een vergelijkbare optie is Voorkom dat de muiscursor blijft haken aan niet-uitgelijnde boven-/onderranden van de monitor. Geeft deze functie alsnog niet het gewenste resultaat? Schakel dan de hulp van Windows zelf in: in de Windows-instellingen kies je Systeem / Beeldscherm / Meerdere beeldschermen / Cursorverplaatsing tussen beeldschermen vergemakkelijken.

Triggers

Net als het elders besproken onderdeel Werkruimten, vind je in DisplayFusion een aantal opties die helpen met het snel indelen van de gewenste werkomgeving. Open het onderdeel Triggers en kies Triggers inschakelen. Met triggers activeer je een vaste actie. Open je bijvoorbeeld een specifiek venster dat je altijd op het tweede scherm wilt tonen, dan zorgt DisplayFusion ervoor dat het venster direct na openen automatisch wordt verplaatst naar de gewenste plek. Klik op Toevoegen. Geef vervolgens aan wat er gebeurt. Kies bijvoorbeeld Venster gemaakt of Venster hersteld. Kies Toevoegen en geef aan wat er moet gebeuren (bijvoorbeeld Verplaats venster naar geselecteerde monitor of Venster op monitor centreren).

Alt+Tab

Maak je regelmatig gebruik van de toetscombinatie Alt-toets+Tab-toets om snel te schakelen tussen geopende vensters? In combinatie met DisplayFusion kun je hierover nog meer controle uitoefenen. Ga naar de sectie Alt-Tab(links in het venster). Vervolgens kun je aangeven op welk beeldscherm het vensteroverzicht moet worden getoond. Zo kun je kiezen voor Geef alleen op de primaire monitor weer, laat alle vensters zien. In de praktijk is een handigere keuze: Geef alleen op de huidige monitor weer, laat alle vensters zien. Wil je niet dat de vensters van alle beeldschermen worden getoond, maar alleen de vensters van het scherm waarop je werkt? Kies voor Geef alleen op de huidige monitor weer, laat alleen huidige vensters zien. De opties eronder geven aanvullende controle over Alt+Tab: zo kun je hier aangeven of het bureaublad moet 'meetellen' als volwaardig venster in het overzicht (Toon het bureaubladvenster) en bijvoorbeeld of je titelteksten onder elk venster wilt zien (Toon de titeltekst onder ieder item in het Alt-Tab venster).

ScreenBright

Meer controle over de uitstraling van de beeldschermen, zoals witbalans en kleurtemperatuur? Met wat hulp van buitenaf kun je de verschillende beeldschermen meer met elkaar in lijn brengen, vooral als ze naast elkaar staan. ScreenBright is een gratis en compact programma dat je hiermee helpt. Een woord vooraf: de app ondersteunt de meeste beeldschermen, maar mogelijk kun je bij sommige schermen de instellingen niet aanpassen via ScreenBright. Open het programma en kies White background. Gebruik de schuifbalken om de variabelen zoals witbalans en kleurtemperatuur aan te passen. Je herhaalt deze stap op elk beeldscherm, totdat je tevreden bent en de uitstraling van de schermen zo uniform mogelijk is.

Eye-candy

Na al dat serieuze werk: het oog wil ook wat. Maak je gebruik van een opstelling met meerdere beeldschermen horizontaal naast elkaar? Dan kun je je werkplek een verzorgde uitstraling geven met een bureaubladachtergrond die over meerdere schermen wordt gespreid. Op www.dualmonitorbackgrounds.com vind je een verzameling bruikbare beelden. Ze zijn onderverdeeld in verschillende categorieën. Download er een paar en experimenteer om te zien welke het beste werken. In de Windows-instellingen kies je Persoonlijke instellingen. Kies Achtergrond aan uw persoonlijke voorkeur aanpassen / Afbeelding / Door foto's bladeren. Kies de afbeelding. Belangrijk: bij de optie Afbeelding aanpassen zodat deze op uw bureaublad past kies je voor Over meerdere schermen.