Niet alleen staat uw smartphone vól persoonlijke informatie (denk foto’s, documenten, enzovoorts), meer het is ook de toegangspoort tot alle online diensten die u gebruikt (denk: Facebook, Dropbox, enzovoorts). Het is dus zaak om dat allemaal goed te beveiligen. Met onze tips voor mobiele privacy komt u al een heel eind.

Vergrendel uw toestel

In de praktijk blijken nog altijd heel wat gebruikers de vergrendelingsfunctie niet te activeren omdat ze het niet handig vinden telkens een patroon te moeten natekenen of een pincode of wachtwoord te moeten invullen. Maar als u dat nalaat, loopt u wel een risico: wanneer iemand uw telefoon vindt of steelt, kan hij er meteen dure gesprekken mee voeren en krijgt hij toegang tot privacygevoelige informatie…

Zorg er ook voor dat de telefoon zich automatisch vergrendelt na een (korte) periode van inactiviteit (afbeelding 1).

©CIDimport

Automatisch vergrendelen (bijvoorbeeld: 30 seconden na slaapstand).

Meld u af

Ziet u het om een of andere reden toch niet zitten om de (automatische) vergrendeling te activeren dan doet u er wel goed aan u meteen af te melden na gebruik van een app (online service) waarbij u met een account was ingelogd. Op die manier voorkomt u dat anderen, die uw toestel in handen krijgen, toegang krijgen tot allerlei diensten en zo uw online identiteit overnemen. Dit ‘snel even afmelden’ blijkt echter jammer genoeg niet bij alle mobiele apps te lukken.

Vermijd dubieuze apps

Nagenoeg elk stukje malware dat ooit een smartphone heeft weten te infecteren is in de vorm van een Trojan op het toestel gekomen. Met andere woorden: de argeloze gebruiker dacht een bruikbaar  programma te installeren – en wellicht bevatte de app ook wel nuttige functies! – maar besefte niet dat hij tegelijk ook schadelijke software op zijn toestel zette. Eén van de meest beruchte voorbeelden op het Android-platform is DroidDream. Om de kans op malware te verkleinen doet u er daarom verstandig aan apps alleen van betrouwbare app stores te downloaden (met name Play Store en App Store) (afbeelding 2). Google en (vooral) Apple doen er namelijk alles aan om malafide apps uit hun stores te weren. Houd het voor zover mogelijk ook bij de meer populaire apps en lees er het commentaar van andere gebruikers op na voor u een app downloadt.

©CIDimport

De officiële app stores zijn heel wat veiliger dan onbekende app-verzamelingen.

Accepteer updates

Net als bij ‘gewone’ computers kunnen er ook in smartphones kwetsbaarheden opduiken waar hackers of malware misbruik van kunnen maken. En net als bij die computers worden er updates (met patches) uitgebracht die dergelijke exploits onmogelijk moeten maken. Wanneer er dus een melding van een update komt, installeert u deze dus bij voorkeur zo snel mogelijk.

Installeer een beveiligingstool

Een absolute noodzaak is het misschien nog niet, maar het kan in elk geval geen kwaad een beveiligingspakket te installeren op uw smartphone. Ook in de officiële app stores werden al apps gesignaleerd die toch een vorm van malware bleken te bevatten. Wat extra beveiliging is dus nooit weg. Bekende, gratis pakketten voor mobiele beveiliging zijn onder meer Lookout (https://www.lookout.com, zowel voor Android als voor iOS) en Avast (www.avast.com/nl-nl/free-mobile-security; voor Android).

McAfee WaveSecure (https://www.wavesecure.com) ondersteunt zowat alle platformen (inclusief Symbian, BlackBerry en Windows Phone), maar is niet gratis. De vermelde pakketten hebben bovendien ook antidiefstaltechnologie in huis. Zo kan WaveSecure bijvoorbeeld op afstand uw apparaat afstand vergrendelen, gegevens wissen, de locatie van het apparaat op een kaart bekijken en simkaarten en telefoongesprekken traceren om uw toestel te helpen terugvinden. Voor meer functies moet u doorgaans (meer) betalen (afbeelding 3).

©CIDimport

Extra mogelijkheden zijn vaak alleen in de betaalde variant beschikbaar (zoals hier, bij Avast Premium).

Deel uw locatie niet

U beseft het misschien niet, maar het is niet uitgesloten dat bij elke foto die u met uw smartphone neemt, automatisch ook de locatie wordt ingesloten. Die functie kunt u echter uitschakelen. Op een iPhone gaat u naar Instellingen en selecteert u Locatieservices. Bij de Camera-app zet u de functie vervolgens uit. Uiteraard kunt u ook bij de andere apps uit deze lijst deze functie deactiveren.

In Android moet u daarvoor bij de Camera-app zelf zijn: ook daar vindt u een optie om geolocatie uit te schakelen (hoe u dat precies doet, hangt af van de Android-versie). Ook andere apps en online services kunnen zo’n optie aan boord hebben: controleer daarom telkens de bijhorende instellingen. U kunt ook doortastender te werk gaan en de locatiediensten bij alle apps (die u eerder daartoe uw toestemming had gegeven) in één keer uitschakelen. Bij Android bijvoorbeeld doet u dat bij Instellingen, Locatietoegang, waar u dan de Toegang tot mijn locatie uitzet (afbeelding 4) of u verwijdert selectief het vinkje bij GPS-satellieten of bij Wifi en mobiele netwerklocatie.

©CIDimport

Locatieservices kunnen ook op de achtergrond actief zijn.

Geen root of jailbreak

Geavanceerde gebruikers durven nog wel eens hun iPhone te ‘jailbreaken’ of hun Android-toestel te ‘rooten’. Dat geeft hen natuurlijk meer mogelijkheden, maar er zitten ook nadelen en risico’s aan. Om te beginnen vervalt de garantie op het apparaat, maar u zet er ook de beveiliging mee op de helling. Zo zullen met name ingebouwde functies als gesigneerde code en software sandboxing niet langer behoorlijk functioneren, zodat malware en hackers nu veel meer armslag hebben, wat op zijn beurt natuurlijk ook het risico op privacy-inbreuken vergroot.

Gebruik een vpn-verbinding

Wanneer u via een openbaar netwerk op het internet surft, loopt u automatisch meer risico. Immers, u weet niet altijd met zekerheid wie er achter zo’n hotspot zit en het gevaar is zeker niet denkbeeldig dat die met behulp van speciale software uw data of uw wachtwoorden inleest. Door een verbinding met een vpn-server (Virtual Private Network) op te zetten maakt u dat ‘snoopen’ zo goed als onmogelijk. Immers, u maakt als het ware gebruik van een volledig versleutelde tunnel door het web heen die smartphone en server met elkaar verbindt. In iOS zet u zo’n verbinding op via Instellingen, Algemeen, Netwerk, VPN, Voeg VPN-configuratie toe. In Android doet u dat via Instellingen, Draadloos en netwerken, Meer…, VPN (waar u dan het plusknopje aantikt) (afbeelding 5).

©CIDimport

Een vpn-verbinding houdt snoopers buiten!

Versleutel uw data

Het is echter ook mogelijk de data te versleutelen die op uw smartphone wordt opgeslagen. In Android doet u dat bij Instellingen, Beveiliging, Encryptie, waar u Telefoon coderen selecteert (afbeelding 6). Deze functie zorgt er voor dat uw account, instellingen, bestanden, gedownloade apps en de bijhorende data worden versleuteld; een proces dat bij de eerste keer wel een uur kan duren. Het resultaat is dat u telkens bij het aanzetten van uw apparaat de bijhorende pincode of wachtwoord moet opgeven om de data weer te decoderen. Let wel, deze encryptie kunt u alleen ongedaan maken door uw toestel naar de fabrieksinstellingen terug te zetten (waarbij al uw gegevens worden gewist!).

In iOS (vanaf 6.1) gaat dat eenvoudiger. Het volstaat een wachtwoord in te stellen om toegang tot uw telefoon te krijgen. De data van iOS maar ook die van geïnstalleerde apps (althans in iOS7) worden nu automatisch versleuteld.

Wie goed tussen de regels door leest, heeft begrepen dat u maar beter voor regelmatige backups van uw data zorgt wanneer u deze functie activeert. Backups die u natuurlijk ook goed afgeschermd bewaart.

©CIDimport

Initiële versleuteling van een Android-smartphone: een intensief proces!

Tekst: Toon van Daele

Deze workshop komt uit Computer Idee 2, jaargang 2014.

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

©TvD | ID.nl

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.