ID.nl logo
Huis

Adobe Creative Suite 4: Master Collection

Natuurlijk heeft PCM als één van de eerste Adobe's nieuwste Creative Suite in handen gekregen en we zijn direct voor u aan de slag gegaan. Welkom bij dit review overzicht van de CS4 Master Collection.

Adobe Photoshop CS4 Extended

Photoshop is waarschijnlijk het programma waarop de meeste gebruikers zitten te wachten. Laten we maar meteen met de deur in huis vallen: dat lange wachten wordt beloond! De interface is een stuk efficiënter door de invoering van tabbladen. Het wisselen tussen meerdere geopende afbeeldingen gaat nu veel gemakkelijker. Ook zijn aanpassingen veel sneller en gemakkelijker te doen dankzij een nieuw paneel waarin zaken als het contrast, de niveaus en kleurbalans direct toegankelijk zijn. De belangrijkste mogelijkheden zijn dus uit de traditionele menu's gehaald, wat beduidend prettiger werkt.

Bent u bekend met de dodge- en burn-functies? Met dodge maakt u een deel van een afbeelding lichter, met burn donkerder. Het probleem was dat de functies geen rekening hielden met scherpe contrasten binnen afbeeldingen, waardoor het resultaat soms onnatuurlijk aandeed. In CS4 zijn dodge en burn slimmer geworden en houden ze meer rekening met de directe omgeving. Het resultaat is bijvoorbeeld dat een gezicht in de schaduw nu met dodge veel natuurlijker lichter kan worden gemaakt. De details van het gezicht zullen beter te zien zijn, terwijl het gezicht als geheel niet meteen erg bleek oogt. Deze intelligentere manier van kleuren laten overvloeien zien we ook terug bij de auto-blend-functie. Het maken van een panorama van meerdere foto's kon al langer, maar de auto-align en de auto-blend-functionaliteit waren nog niet geheel perfect. Het was bijna altijd nodig de kleuren met de hand beter in elkaar te laten overlopen. In CS4 is dat niet per definitie meer noodzakelijk; het automatische resultaat overtuigt meer dan ooit.

Om af te rekenen met het schokken bij het in- en uitzoomen en bewegen, benut Adobe nu eindelijk de grafische kaart en laat dit soort acties door de gpu afhandelen. Dat resulteert in een zeer fijne, vloeiende manier van werken. Zoomen we ver in, dan zien we nog een welkome verandering; het 'Pixel-grid', dunne witte lijnen die het gemakkelijker maken om individuele pixels te onderscheiden. Photoshop CS4 brengt ook een nieuwe Camera Raw-versie met zich mee, waarmee delen van raw-afbeeldingen non-destructief kunnen worden aangepast. Andere interessante nieuwtjes zijn extra afdrukopties, een verbeterde tel-optie, extra online functionaliteit en superieure 64-bit prestaties.

De allerleukste nieuwtjes hebben we voor het laatst bewaard: het is in Photoshop CS4 namelijk mogelijk om op drie manieren de diepte in te duiken. Zo kunt u van een laag met één muisklik een 3D-object maken (fles, cilinder, kubus, piramide, hoed enzovoorts), een driedimensionaal panorama maken van foto's of volumetrisch renderen. Complexe 3D-vormen bewerken is bijzonder gemakkelijk, evenals het maken van een 3D-afbeelding uit bijvoorbeeld meerdere röntgenfoto's. De kern van Photoshop CS4 is ook fundamenteel verbeterd. Het is indrukwekkend hoe allerlei bestaande bewerkingen veel worden sneller toegepast dan in CS3. We hebben voor u 21 veelvoorkomende bewerkingen driemaal op een 50 MB grote afbeelding toegepast, zowel in CS3 als in CS4. Het resultaat? CS4 blijkt gemiddeld iets meer dan 50 procent sneller dan CS3!

[b]Prijs los: vanaf €820[/b]
[b]PCM OORDEEL: 5/5[/b]


Illustrator CS4

Illustrator is alweer geruime tijd een van de populairste vectortekenprogramma's. In deze versie staat een verhoogde productiviteit voorop. Zo kunnen er nu meerdere artboards tegelijkertijd open staan en kunt u delen van een project simpel kopiëren en aanpassen zonder van venster of bestand te hoeven wisselen. Op die manier is het mogelijk om tijdens het werken aan een poster gelijk elementen te gebruiken om bijbehorende T-shirts en bekers te ontwerpen. Ook het open laten staan van meerdere documenten tegelijk is geen probleem meer.

De nieuwe Blob Brush-tool bootst het vingerverven na. Tekenen gaat zo natuurlijker dan ooit tevoren. Handig is de verbeterde isolatiemodus, die goed te gebruiken is in combinatie met de Blob Brush. Nieuw zijn doorzichtige gradients, zodat de achtergrond doorschijnend kan worden gemaakt. Het werken met clipping masks is gemakkelijker gemaakt doordat u nu direct kunt zien wat het effect van een masker is. Net als in Photoshop CS4 is er ook in Illustrator CS4 een nieuw paneel bijgekomen, het Appearance panel. Hiermee kunt u snel tools als Free Distort gebruiken.

[b]Prijs los: €856[/b]
[b]PCM OORDEEL: 5/5[/b]


Flash CS4 Professional

Flash is immens populair, en een nieuwe versie van de bijbehorende designtool zal veel webprofessionals dan ook zeker blij maken. De interface is op de schop gegaan en is deze keer helemaal opgebouwd rond de stage. Minimale afleiding dus en daardoor geconcentreerder werken dan voorheen. Nog fijner is de nieuwe manier om animaties te realiseren. In de vorige versies van Flash was dat een vrij langdradige klus: eerst een symbool maken, dan keyframes op de tijdlijn plaatsen en dan zelf de motiontween nog instellen. Wij werden er nooit echt vrolijk van, aangezien het echt als een klusje voelde. Nu worden tweens direct toegepast op symbolen zelf, dus niet meer op keyframes. En dat maakt het opzetten van een nieuwe scene beduidend prettiger.

Zelf keyframes aanmaken hoeft niet meer, maar ze zijn er nog steeds en ze zijn zelfs belangrijker dan ooit. Het Motion Editor-paneel zorgt voor een geheel nieuwe dimensie als het gaat om nauwkeurig de vele eigenschappen van animaties aan te passen. In dit paneel worden keyframes, bewegingen, transformaties, enzovoorts grafisch weergegeven. Dit betekent dat je in een oogopslag ziet wat er precies gebeurt tijdens een tween. Aanpassen van alle tweens is simpel te doen in de Motion Editor. En als dat nog niet snel en gemakkelijk genoeg is, heeft Flash CS4 ook nog eens Motion Presets in de aanbieding. Een Motion Preset is een opgeslagen tween, oftewel animatie. Adobe heeft er zelf een aantal meegeleverd, maar u kunt ook eigen Presets maken en delen.

Niet alleen Photoshop kent in de nieuwe versie driedimensionale mogelijkheden, ook Flash CS4 kan nu overweg met 3D. Zo kunnen bewegingen nu de diepte in dankzij de 3D Translation Tool en is draaiing op de z-as mogelijk met de 3D Rotation Tool. Minstens even welkom is de Bones Tool. Jawel, Inverse Kinematics, oftewel elementen die bewegen in relatie tot andere elementen doet zijn intrede! Dat klinkt wellicht ingewikkeld, maar is simpel uit te leggen met een voorbeeld. Als u uw arm eerst strekt en vervolgens met uw vinger uw neus aanraakt, bewegen alle botten in uw arm vanzelf op de juiste manier mee. In het echt is dat vanzelfsprekend, in Flash was dat niet zo. De Bones-tool brengt hier verandering in. Ook op het gebied van Flash Video is er goed nieuws. De H.264-codec wordt in de nieuwe versie namelijk ondersteund, wat hogere resoluties bij beperkte bandbreedte mogelijk maakt.

[b]Prijs los: €832[/b]
[b]PCM OORDEEL: 5/5[/b]


Contribute CS 4

Dreamweaver is een bekende naam op het gebied van webeditors. Contribute is heel wat minder bekend. Toch hebben we ook hier te maken met een webeditor van Adobe. Meteen wordt duidelijk dat Contribute een paar maatjes kleiner en simpeler is dan Dreamweaver. En daar is op zich niets mis mee, want de complexiteit en talloze mogelijkheden van Dreamweaver zijn natuurlijk niet altijd noodzakelijk. Naast de basistools die u in elke standaard webeditor mag verwachten, kent Contribute wat leuke nieuwe zaken, zoals het invoegen van een Google Search-zoekvak of PayPal-knoppen.

Naast de absolute basis, zoals het tekenen van tabellen en invoegen van afbeeldingen biedt Contribute de mogelijkheid om verbindingen te beheren en bestanden naar webservers en webhosts te synchroniseren. Handig, maar niet bijzonder. Eigenlijk is dat de indruk die we van alle onderdelen in Contribute krijgen; degelijk, maar niet spannend, uitgebreid of bijzonder. We vragen ons dan ook af waarom het in de Master Collection zit naast Dreamweaver. Dreamweaver is tenslotte geen immens ingewikkeld pakket en Contribute steekt naast deze topper gewoon nogal beperkt af.

[b]Prijs los: €237[/b]
[b]PCM OORDEEL: 4/5[/b]


InDesign CS4

Dé tool voor vormgevers is natuurlijk InDesign. De CS4 versie biedt een aantal interessante extraatjes, zoals Live PreFlight en de mogelijkheid om naar swf-formaat te exporteren. Live PreFlight is de naam voor een controlefunctie. Ontbreekt een gebruikt font of zijn er doodlopende links? Dit soort veel voorkomende fouten zal InDesign nu zelf opsporen en melden. Ook is het Links-paneel geheel naar wens aan te passen. Uiterst bruikbaar is de mogelijkheid om conditionele tekst toe te voegen. Zo kunnen in één document verschillende tekstversies worden opgeslagen. Denk hierbij aan een prijzen die afhankelijk van de gebruiker in euro's, dollars of ponden getoond worden of het aanmaken van speciale docent- en studentedities van boeken.

Referenties binnen documenten worden beheerd via het Cross-References-paneel. Hierbij moet u denken aan interne links die dynamisch aangepast worden, zoals een inhoudsopgave die vanzelf bijgewerkt wordt wanneer u titels en paginanummers wijzigt.
Smart Guides is de verzamelnaam voor een aantal handigheidjes die het gemakkelijker maken om elementen te plaatsen binnen een pagina. Smart Align is hetzelfde, maar dan voor de opmaak van meerdere elementen in een layout. De derde nieuwe functie is Spread Rotation, dat het automatisch roteren van elementen mogelijk maakt. Gaat u van horizontaal naar verticaal dan zal de tekst automatisch de juiste kant op draaien. Als laatste leuke nieuwe functie noemen we Smart Text Reflow. Deze functie maakt het mogelijk om InDesign automatisch nieuwe pagina's en frames te laten maken wanneer tekst over vastgestelde frames dreigt te vloeien. Oversetten is hiermee goed te voorkomen. InDesign is hiermee duidelijk een stap voorwaarts in het vereenvoudigen van het leven van vormgevers en uitgevers.

[b]Prijs los: €1010[/b]
[b]PCM OORDEEL: 5/5[/b]


Premiere Pro CS4

Als enige bèta gaf die van Premiere CS4 ons soms problemen, maar de betreffende bugs waren al bekend bij Adobe. We gaan er dan ook vanuit dat ze in de uiteindelijke versie verholpen zullen zijn. Wie niet bekend is met Premiere: we hebben hier te maken met software om videoclips te bewerken. Windows Movie Maker voor de professionele gebruiker, zeg maar. Meerdere ondertitelings-, video- en audiosporen, verschillende camerahoeken, een volledig audiomengpaneel, veel overgangen en professionele effecten zijn slechts enkele van de vele verschillen tussen deze software en de simpele varianten voor thuisgebruik.

In deze versie is er ondersteuning voor blu-rayschijven, batchcodering en ondersteuning voor diverse mobiele apparaten, zoals de iPod video. Ook de audiomogelijkheden zijn sterk verbeterd, vermoedelijk omdat Adobe tegenwoordig Soundbooth in de gelederen heeft. Zo kan er in gesproken dialoog gezocht worden en kunnen gesprekken automatisch tot een transcript worden verwerkt. Premiere Pro CS 4 blijkt uiteindelijk één van de minst vernieuwde pakketten in de suite. En dat is jammer, want wij kunnen zo een paar wensen noemen. Zo worden video- en fotomateriaal in de mediabrowser als een lijst weergegeven – er is dus geen preview. De mogelijkheid om tussen lijst- en thumbnailweergave te wisselen is er wél in de sequence editor, dus waarom het niet in de mediabrowser kan is ons een raadsel. Nog vervelender: Premiere ondersteunt nog steeds geen mod- en vob-bestanden, terwijl deze bestandsformaten tegenwoordig zelfs door de meest eenvoudige concurrenten ondersteund worden. Twee gemiste kansen, wat ons betreft!

[b]Prijs los: €1010[/b]
[b]PCM OORDEEL: 4/5[/b]


Encore CS4

Encore is een onderdeel van Premiere Pro. Dat was zo in de voorgaande versies en zal ook nu weer zo zijn. Toch is het een opzichzelfstaande applicatie die het noemen waard is. Encore gaat verder waar u gebleven met bent uw project in Premiere Pro. Het doel van Encore is het maken van fraaie menu's en een navigatiestructuur. Hebt u een complete film gemaakt, dan is het tenslotte wel zo handig om niet zomaar een beperkt menu te hebben waarin u slechts de film kunt starten. Nee, een professioneel afgewerkte film is ingedeeld in hoofdstukken waartussen genavigeerd kan worden. Sleutelen aan audio- en ondertitelingssporen is ook mogelijk in Encore. De video-uitvoer heeft als maximale bitrate 9,4 megabit per seconde voor dvd met keuze uit Dolby Digital, MPEG of PCM geluid. Voor blu-ray is er de keuze uit een bitrate van 15, 20, 25, 30, 45, 40 Mbit/s en DD- of PCM-geluid. De maximale resolutie is, niet geheel verrassend, 1920 x 1080 (1080p hdtv). Uitvoeren kan niet alleen naar dvd of blu-ray, maar ook naar het flash-formaat.

[b]PCM OORDEEL: 5/5[/b]


After Effects CS4

Net als in de andere onderdelen van de CS4 familie is ook in After Effects CS4 veel aandacht uitgegaan naar het verbeteren van de productiviteit van de gebruiker. In After Effects is het nu bijvoorbeeld mogelijk om te zoeken in tijdlijnen en in het Project paneel. Handig is de mogelijkheid om simpel te navigeren tussen geneste composities middels de Composition Manager, die een soort van diagram presenteert boven de composities.

After Effects doet zijn naam wederom eer aan, getuige de forse hoeveelheid leuke, imposante en nuttige effecten die het bevat. In CS4 zijn er meer dan 250 effecten bij gekomen. De drie meest noemenswaardige zijn Cartoon (denk aan de film 'A Scanner Darkly'), bilaterale mist (vervaagt bepaalde delen van het beeld, zoals rimpels) en Turbulent Noise, dat gebruikt wordt voor om natuurlijke fenomenen als vuur, rook en mist na te bootsen. Hiermee heeft Adobe de al indrukwekkende bibliotheek van CS3 verder aan weten te vullen.

Adobe heeft Mocha van Engineer Systems gekocht en levert het bij After Effects CS4. Mocha is en blijft wel een zelfstandig programma. Mocha is vooral geschikt om ongewenste figuren uit shots te knippen. Filmde u bijvoorbeeld een voorbij rijdende stoet en liep er opeens iemand voor uw camera langs? Met Mocha kunt u de onverlaat wegwerken, ook al bewegen de praalwagens op de achtergrond. Een zeer welkome aanvulling, en After Effects kent er nog meer. Wilt u uw materiaal op meerdere platformen afspelen (zoals pc, iPod en mobiele telefoon) dan zorgt de naadloze integratie met Device Central CS4 ervoor dat een project automatisch gerenderd kan worden voor de verschillende devices van uw keuze.

[b]Prijs los: €1308[/b]
[b]PCM OORDEEL: 5/5[/b]


Device Central CS4

We stipten het juist al even aan: Device Central CS4 is een handig nieuw onderdeel, en het zit ingebakken in alle Adobe-onderdelen uit de suites. Dat geeft al aan dat we hier te maken hebben met een zeer breed inzetbaar stukje software. Device Central is een testbank waar de uitvoer van vrijwel alle Adobe-software getest kan worden. Device Central CS4 kan overweg met videomateriaal, flashanimaties, websites en afbeeldingen en kent een groot aantal profielen van mobiele apparaten, zodat u te allen tijde kunt zien hoe de uitvoer er op een specifiek apparaat uit ziet.

Maakt u een mooi filmpje dan kunt u gaan voor een hoge resolutie of bepaalde codec, zodat het beeldmateriaal haarscherp wordt weergegeven. Maar de gebruikte codec of resolutie is misschien wel te zwaar voor de simpele hardware van een wat oudere smartphone. Om deze reden kan Device Central een groot aantal verschillende telefoons en andere draagbare media apparatuur simuleren. Met behulp van scripts kan er zelfs volautomatisch getest worden. Met Device Central is het niet alleen mogelijk te testen, maar reeds opgeslagen mediabestanden kunnen ook geschikt gemaakt worden voor deze mobiele apparaten. Nadat uw media geschikt is bevonden voor mobiel gebruik kunt u het lokaal opslaan, maar ook verzenden via bluetooth of ftp. Hebt u een mooie mobiele website gemaakt en wilt u uw baas in het buitenland tonen hoe goed het prototype al werkt? Dan kunt u een videootje mailen, want van alle emulaties kunt u in een handomdraai video's en foto's maken en opslaan.

[b]PCM OORDEEL: 5/5[/b]

Dreamweaver CS4

Dreamweaver stamt uit 1997. De komende CS4-release zal versie nummertje tien zijn, en inmiddels heeft het zijn sporen als grafische webdesigntool ruimschoots verdiend. De grootste vraag is ook niet of Dreamweaver CS4 een goede tool zal zijn, maar of Adobe nog wel iets kon vinden om te verbeteren.

Dreamweaver CS3 introduceerde het Spry-framework. Dit framework bestond uit een Javascript-bibliotheek die het grafisch ontwerpen met Ajax-technologie mogelijk maakt. Met Spry gebouwde widgets (tabbladen, formuliervalidatie, xml-tabellen) en Spry-effecten (elementen dynamisch vergroten en verkleinen et cetera) maken het zeker gemakkelijker om uiterst dynamische Ajax-pagina's te maken. Verder was er in CS3 verbeterde integratie met Photoshop, kregen we Device Central erbij en Adobe Bridge. Ook op het gebied van css-ondersteuning verbeterde Adobe het nodige.

De lijst met vernieuwingen van CS4 lijkt op het eerste gezicht sterk op die van CS3: verbeterde integratie met Photoshop, betere Ajax-technologie en er is gesleuteld aan het css-gedeelte. In CS3 kon je nog niet een psd-bestand uit Photoshop gebruiken als Smart Object in Dreamweaver. Smart Objects behouden hun eigenschappen nadat ze geïmporteerd zijn; vectorgebaseerde tekeningen kunnen zo bijvoorbeeld probleemloos worden vergroot. De Ajax-ondersteuning is uitgebreid met code-hinting voor populaire frameworks als jQuery, Prototype en natuurlijk Spry. Code-hinting is erg handig: begin met het typen van een stuk JavaScript en Dreamweaver CS4 herkent de code en er verschijnt automatisch een dropdownmenu met alle bijbehorende methoden. Code-hinting zit al lang in ontwikkeltools voor programmeurs, maar in Dreamweaver is het een welkome aanvulling.

Live View is misschien wel de meest welkome vernieuwing. Zoals de naam al aangeeft is het een manier om rechtstreeks in Dreamweaver te zien hoe uw aanpassingen zullen uitpakken op de server. Druk tijdens het schrijven van de code op F5 en het programma toont lokaal via de opensource WebKit-engine wat er allemaal verandert. Dus geen gedoe meer met het exporteren van pagina's en css/script-bestanden tijdens het sleutelen aan de code.
Kleinere veranderingen zijn het nieuwe deelvenster Related Files (dat projecten beter beheerbaar maakt), de Code Navigator pop-up (die toont welke code invloed uitoefent op de huidige selectie), het toevoegen van een css-optie aan de Property inspector, implementatie van html-datasets en een iets andere gebruikersinterface. De integratie van opensource versiebeheertool Subversion maakt het mogelijk om efficiënt in teamverband te werken. Documenten kunnen rechtstreeks in Dreamweaver worden in- en uitgecheckt en er is versiebeheer. Ook ontwerpen voor Adobe Air wordt ondersteund. Air is Adobe's versie van gadgets/widgets/webapplicaties die draaien op de desktop.

Voor Windows wordt voor het eerst 64-bit ondersteuning geboden. Dat betekent in de praktijk een lichte snelheidswinst en de mogelijkheid om flink veel geheugen aan te spreken. Apple-gebruikers hebben pech: zij kunnen pas in CS5 64-bit ondersteuning tegemoet zien. De door ons geteste beta was overigens nog in 32 bits uitvoering.

Ondanks het uitblijven van echt schokkende vernieuwingen is Dreamweaver toch weer handiger en beter dan zijn voorganger. Het programma is grondig opgepoetst en als geheel is de 64-bits ondersteuning natuurlijk de grote knaller. (Semi)professionele webdesigners hebben dan ook iets om naar uit te kijken!

[b]Prijs los: €570[/b]
[b]PCM OORDEEL: 4,5/5[/b]


Fireworks CS4

Fireworks versie 10. Het specifieke doel van deze grafische editor ontgaat veel mensen. Fireworks is een op het png-bestandsformaat gebaseerde tool die bedoeld is om de grafische kant van websites te ontwerpen. Het voelt aan als Photoshop, maar dan net even anders. Logisch, want de focus ligt niet op fotobewerking maar op het maken van websites. Het maken van interactieve Adobe Air prototypen is mogelijk binnen Fireworks CS4. Verder is ook hier de interface een beetje aangepast. Een echt toffe nieuwe mogelijkheid is om een pagina te tekenen en deze dan met een enkele handeling te exporteren als nieuwe css-stijl naar een css-bestand. Exporteren kan nu ook naar interactieve en beveiligde pdf'jes en er is een betere lettertyperenderings-engine toegevoegd.

[b]Prijs los: €415[/b]
[b]PCM OORDEEL: 4/5[/b]


Soundbooth CS4 Beta

Professionals werken met zogenaamde digital audio workstations (daw-software), maar die tools zijn peperduur en erg ingewikkeld. Adobe's daw heet Audition, waarvan Soundbooth dus een miniversie is. Met Soundbooth kunt u geluidsbestanden (mp3, wav enzovoorts) of audiosporen in videobestanden aanpassen. Ook kunt u het geluidsniveau gelijktrekken of verhogen en verlagen, fade-in en fade-out (bijvoorbeeld achtergrondmuziek), tempo en toonhoogte aanpassen, meerdere sporen mixen, effecten en filters toepassen, achtergrondgeluiden verwijderen en voice-overs oppoetsen. Allemaal zaken die u met Soundbooth kunt toepassen op uw homevideo's. Ermee spelen is in elk geval leuk: zo kan de software een transcriptie maken van de stemmen in een bestand en zelfs eigen muziek maken is mogelijk.

[b]Prijs los: €237[/b]
[b]PCM OORDEEL: 4/5[/b]
ConclusieDe Creative Suite 4 Master Collection is een enorm uitgebreid pakket, dat werkelijk elke professionele designer tevreden zal stellen. Een nadeel van zo'n gigantisch breed pakket is dat u zelf wel een onwaarschijnlijke duizendpoot moet zijn om alle onderdelen daadwerkelijk te kunnen gebruiken. Veel lezers zullen waarschijnlijk een betere prijs-prestatieverhouding voor hun werkzaamheden vinden bij een van de vijf beperktere suites. Die zijn tenslotte speciaal gericht op een bepaalde beroepsgroep.

Fantastisch
Conclusie

Plus- en minpunten
      ▼ Volgende artikel
      Review Apple iPad Air (2025) – Een nog snellere processor
      Huis

      Review Apple iPad Air (2025) – Een nog snellere processor

      Nog geen jaar na de vorige uitvoering brengt Apple een nieuwe iPad Air uit. De veranderingen zijn dan ook niet heel groot, want het enige verschil is dat de tablet nu is voorzien van een M3-processor in plaats van een M2-processor. Blijft de iPad Air hiermee een aanrader? Wij hebben hem voor je getest.

      Uitstekend
      Conclusie

      De iPad Air met M2-processor was een prima tablet, en dat geldt ook voor deze opvolger met een nog snellere chip. Je krijgt met deze iPad Air veel kracht in handen en je kunt dezelfde geavanceerde Pencil Pro gebruiken als op de iPad Pro. Ten opzichte van die iPad Pro zit het belangrijkste verschil in het scherm, want de nóg duurdere iPad Pro heeft een oledscherm met hoge verversingssnelheid. Daar moet je wel een paar honderd euro meer voor betalen waardoor deze iPad Air een interessante optie blijft voor wie een iPad met lekker veel kracht zoekt.

      Plus- en minpunten
      • Snelle hardware
      • Prima scherm
      • Goede bouwkwaliteit
      • Goede accuduur
      • Geen hogere verversingssnelheid
      • Hoge meerprijzen opslag
      • Dure accessoires

      De nieuwe iPad Air laat zich kort omschrijven: Apple heeft de M2-chip vervangen door een M3. Dat is geen groot probleem: Apple gaf de iPad Air vorig jaar een update waarmee deze qua functionaliteit vrijwel identiek was aan de iPad Pro van het jaar daarvoor en je net als bij de Pro kon kiezen uit twee formaten. Uiterlijk is er geen verschil met de vorige generatie iPad Air: de aluminium tablet is nog steeds verkrijgbaar in een 11- en 13inch-variant, waarbij je kunt kiezen uit dezelfde vier kleuren als vorig jaar. De bouwkwaliteit van de aluminium behuizing is uitstekend.

      ©Jeroen Boer - ID.nl

      De iPad Air ziet er hetzelfde uit als de variant van vorig jaar.

      Er is overigens wel een heel een klein verschil waardoor je aan de buitenkant kunt zien dat je de nieuwste iPad Air van de M3-generatie in handen hebt. Apple heeft de aanduiding 'iPad Air' namelijk van de achterkant verwijderd. 

      ©Jeroen Boer - ID.nl

      Het enige verschil is dat er geen 'iPad Air' meer op de achterkant staat.

      Qua aansluitingen vind je onderop een usb-c-poort die je behalve voor opladen ook kunt gebruiken voor het aansluiten van een beeldscherm. De aan-uitschakelaar is voorzien van een goedwerkende vingerafdrukscanner. Dat is wel de enige manier van biometrische identificatie; in tegenstelling tot iPhones of de iPad Pro ontbreekt de soms nog wat sneller werkende gezichtsherkenning.

      ©Jeroen Boer - ID.nl

      De iPad Air heeft een usb-c-poort die je gebruikt om de tablet op te laden.

      Hoge meerprijzen

      De prijzen beginnen bij 719 euro voor het 11inch-model terwijl de 13inch-uitvoering bij 969 euro begint. Voor dat geld krijg je 128 GB opslag. Alle varianten hebben dezelfde M3-processor in combinatie met 8 GB RAM. Wil je 256 GB opslag, dan betaal je 130 euro meer, terwijl de volgende stappen naar 512 GB of 1 TB je ieder nog eens 250 euro kosten. Afhankelijk van je opslagwensen wordt de iPad dus al snel een heel stuk duurder. Daarnaast kun je nog kiezen voor een 5G-variant, waarvoor je 170 euro meer betaalt. Deze variant is voorzien van een ingebouwde e-sim; er is geen fysieke simkaartslot.

      Scherm zonder ProMotion

      De iPad Air heeft precies hetzelfde scherm als vorig jaar en dat betekent een 11- of 13inch-scherm dat gebruikmaakt van een IPS-paneel. Het scherm combineert goede kleuren met een prima contrast en een helderheid die hoog genoeg kan. Wat we wel jammer vinden, is dat Apple de toch best prijzige iPad Air niet voorziet van een scherm met een hogere verversingssnelheid dan 60 Hz. Zo'n hogere verversingssnelheid die Apple 'ProMotion' noemt zou zeker in combinatie met de stylus waarschijnlijk een vloeiender ervaring opleveren. 

      Nog snellere processor

      De snellere processor is het belangrijkste verschil met zijn voorganger, en de chip die we al kennen uit andere Apple-producten stelt niet teleur. De M3-processor is in benchmarks op single-coregebied ongeveer 18 procent sneller dan de M2, terwijl de multicore-prestaties zo'n 25 procent hoger liggen. In de benchmark Geekbench 6 zet de iPad een Single-Core Score van 3063 punten neer, terwijl de Multi-Core Score 11.914 punten bedraagt.

      De vernieuwde iPad Air is in theorie dus nog iets soepeler in bijvoorbeeld grafische toepassingen, al is de M4-chip in de iPad Pro nog een stukje sneller. Het is gissen waarom Apple nog voor de in andere producten uitgefaseerde M3 koos; misschien hadden ze er nog veel van liggen of wil het bedrijf genoeg onderscheid met de iPad Pro houden. Uiteindelijk maakt het ook weer niet zo heel veel uit, want in de praktijk zijn zowel de vorige als de huidige variant van de iPad Air gewoon snel. De accuduur van de geteste 11inch-uitvoering is erg goed en komt bij normaal gebruik zoals browsen in de buurt van de door Apple geclaimde 10 uur.

      Vernieuwd toetsenbord

      De iPad Air is compatibel met Apples beste stylus: de Pencil Pro. Deze stylus (149 euro) is druk- en kantelgevoelig en detecteert bovendien of je de stylus draait. Hierdoor kun je in tekenapps als Procreate bijzonder realistisch tekenen. De stylus wordt gekoppeld en opgeladen door hem magnetisch aan de zijkant te plakken, waarmee dit in de praktijk een prettige accessoire is. De iPad Air is trouwens ook compatibel met de goedkopere Apple Pencil usb-c, die minder mogelijkheden heeft en opgeladen wordt met een usb-c-kabel. Als je wilt tekenen, dan raden we je de Pencil Pro aan.

      ©Jeroen Boer - ID.nl

      De Pencil Pro plak je magnetisch aan de zijkant om hem op te laden.

      We kregen van Apple ook het vernieuwde Magic Keyboard voor de iPad Air, dat uiteraard ook compatibel is met de iPad Air met M2-processor. Ten opzichte van het vorige Magic Keyboard dat oorspronkelijk voor de oudere generatie iPad Pro was ontworpen, krijg je een rij functietoetsen. Hierdoor kun je de iPad nog beter als laptopvervanger gebruiken.

      Ten opzichte van het Magic Keyboard voor de huidige iPad Pro ontbreekt helaas de achtergrondverlichting in de toetsen en de aluminium polssteun, terwijl de prijs van het toetsenbord met 329 euro niet veel lager is. Het is daarnaast jammer dat het toetsenbord er alleen nog in een witte variant is. Dat is toch vlekgevoeliger dan een zwarte uitvoering. 

      ©Jeroen Boer - ID.nl

      Het vernieuwde Magic Keyboard heeft nu functietoetsen.

      Conclusie

      De iPad Air met M2-processor was een prima tablet, en dat geldt ook voor deze opvolger met een nog snellere chip. Je krijgt met deze iPad Air veel kracht in handen en je kunt dezelfde geavanceerde Pencil Pro gebruiken als op de iPad Pro. Ten opzichte van die iPad Pro zit het belangrijkste verschil 'm in het scherm, want de nog duurdere iPad Pro heeft een oledscherm met hoge verversingssnelheid. Daar moet je wel een paar honderd euro meer voor neertellen, waardoor deze iPad Air een interessante optie blijft voor wie een iPad met lekker veel kracht zoekt.

      ▼ Volgende artikel
      Waar voor je geld: 5 draagbare DAB+-radio's voor mee op vakantie
      © Olga Yastremska, New Africa, Afr
      Huis

      Waar voor je geld: 5 draagbare DAB+-radio's voor mee op vakantie

      Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer hebben we vijf DAB+-radio's voor je gevonden die je ook nog eens heel makkelijk meeneemt, op vakantie bijvoorbeeld.


      Digitale radio via DAB+ (Digital Audio Broadcasting) biedt een helder en storingsvrij radiosignaal, met een steeds groter zenderaanbod. Dat maakt het luisteren een stuk aangenamer. Dankzij modellen met ingebouwde accu of batterijen ben je niet gebonden aan een stopcontact. Voeg daar een netstroomaansluiting aan toe en je hebt een toestel dat net zo makkelijk op de camping als op het aanrecht in de keuken dienst kan doen.

      Denver DAB-18 Radio DAB+

      De Denver DAB-18 is een compacte DAB+/FM-radio die een retro uiterlijk combineert met moderne functionaliteit. De geïntegreerde Bluetooth-functie maakt het mogelijk om draadloos muziek te streamen vanaf je smartphone of tablet. Daarnaast beschikt de radio over een AUX-ingang voor het aansluiten van externe apparaten. Met de dubbele alarmfunctie en snoozefunctie is de DAB-18 ook geschikt als wekkerradio. Het dimbare lcd-display toont duidelijk informatie over zenders en instellingen. De radio werkt zowel op netstroom als op 4 C-batterijen. Met 20 voorkeuzezenders (10 DAB+ en 10 FM) heb je snel toegang tot je favoriete stations.

      Audizio Milan

      De Audizio Milan is een compacte draagbare DAB+/FM-radio. De Milan biedt zowel DAB+ als FM-ontvangst, waardoor je kunt genieten van een breed scala aan radiostations met heldere geluidskwaliteit. Dankzij de Bluetooth-functionaliteit kun je draadloos muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. Met de ingebouwde 2000mAh-accu heb je genoeg stroom voor zo'n 10 uur luisterplezier, en kan de radio via usb worden opgeladen. Het 2,4-inch kleurendisplay toont duidelijk informatie over zenders en instellingen.

      Grundig DTR 4500 BT DAB

      De Grundig DTR 4500 BT DAB heeft Bluetooth 5.0-functionaliteit en kun je naast het luisteren naar DAB-stations ook gebruiken om te streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 2.0 stereo luidsprekersysteem met een totaal vermogen van 10 watt RMS. Het 2,4-inch kleurendisplay biedt duidelijke informatie over zenders en instellingen, en de helderheid is in drie stappen aan te passen. Hoewel de DTR 4500 BT DAB geen ingebouwde accu heeft, kan hij natuurlijk wel gewoon op netstroom worden aangesloten.

      Lenco PDR-040EF Bambus

      De Lenco PDR-040EF Bambus is gemaakt van echt bamboe en gerecycled ABS met tarwevezel, wat niet alleen een mooie uitstraling geeft, maar ook bijdraagt aan duurzaamheid. Met Bluetooth 5.0-functionaliteit kun je eenvoudig muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 3 watt RMS luidspreker en een passieve basradiator. De ingebouwde 2000mAh accu biedt tot 16 uur afspeeltijd via Bluetooth en tot 12 uur via FM of DAB+, waardoor je de hele dag kunt genieten van je favoriete muziek, zowel thuis als onderweg. Daarnaast is de radio uitgerust met een klok- en alarmfunctie, een 3,5 mm hoofdtelefoonaansluiting en een telescoopantenne.

      Kenwood CR-M30DAB-R

      Deze compacte Kenwood kan overweg met FM-radio en DAB+. De radio beschikt over Bluetooth-functionaliteit, waardoor je draadloos muziek kunt streamen vanaf je smartphone of tablet. Dankzij de geïntegreerde oplaadbare batterij kun je tot 7 uur genieten van je favoriete muziek zonder dat je een stopcontact nodig hebt. Daarnaast is de radio voorzien van een helder LCD-scherm dat informatie over zenders en instellingen duidelijk weergeeft. Met de mogelijkheid om zowel op netstroom als op de interne accu te werken, kun je de CR-M30DAB op verschillende manieren gebruiken.