Microsoft Word, het staat op zo’n beetje ieder cv als het gaat om programma’s waar men ervaring mee heeft. Logisch ook, een aardig tekstdocumentje in elkaar draaien kunnen we allemaal wel. Er zijn echter ook heel veel handige trucjes en shortcuts in Word die het werken met de tekstverwerker een stuk efficiënter maken en die van jou nog meer een pro maken. We lichten tien handige tips voor Microsoft Word voor je uit.

Tip 01: Selecteren

Wanneer je een tekst in Word wilt selecteren, kun je klikken op de plek waar je wilt beginnen met selecteren en vervolgens met de muisknop ingedrukt naar het laatste woord slepen. Een andere optie is door éénmaal te klikken op de plek waar je wilt beginnen met selecteren, vervolgens de Shift-toets ingedrukt houden en daarna klikken op het eindpunt. Maar wist je dat het nóg sneller kan? Je weet dat wanneer je dubbelklikt op een woord in Word, het hele woord wordt geselecteerd, maar klik je driemaal achter elkaar op een woord, dan wordt de gehele alinea geselecteerd. Wil je maar één zin selecteren, van hoofdletter tot punt dus, houd dan de Ctrl-toets ingedrukt en klik eenmaal op een willekeurig woord in de zin. Houd je de Alt-toets ingedrukt tijdens het selecteren, dan ben je niet eens meer gebonden aan de structuur van het Word-document. Je kunt dan een willekeurig kader in het document trekken en alle tekst daarbinnen kopiëren. Dit is met name nuttig wanneer je een reeks woorden of cijfers onder elkaar wilt kunnen kopiëren.

©PXimport

Word 2016

Tip 02: Afbeelding exporteren

Wanneer je een Word-document hebt met daarin een paar afbeeldingen, en je wilt die afbeeldingen opslaan op (oftewel exporteren naar) je harde schijf, dan is dat niet heel ingewikkeld. Het enige wat je hoeft te doen, is rechtsklikken op de afbeelding in kwestie en voor Opslaan als afbeelding te kiezen. Bevat een Word-document echter 100 afbeeldingen die je moet exporteren, dan is deze methode behoorlijk tijdrovend. Gelukkig kan Word je daar een handje bij helpen. Sla daarvoor het document op als webpagina. Een webpagina laadt de afbeeldingen namelijk extern in, en dat betekent dat ze als afzonderlijke bestanden op de harde schijf moeten staan. Een bestand opslaan als webpagina doe je door te klikken op Bestand / Opslaan als en daarna in het uitklapmenu te kiezen voor Webpagina. De tekst zal worden opgeslagen als een html-document, en de afbeeldingen zullen netjes in een mapje worden geplaatst.

Tip 03: Hoofdletters omzetten

Een tekst begint in principe altijd met een hoofdletter en eindigt met een punt. Dat is tenminste hoe we het allemaal geleerd hebben. Helaas past niet iedereen dit in de praktijk altijd even goed toe, waardoor je af en toe documenten voor je neus krijgt die een compleet circus van hoofdletters en kleine letters zijn. Bij kleine bestanden kun je dat uiteraard eenvoudig corrigeren, maar als het gaat om honderden, wellicht duizenden zinnen, ben je daar uiteraard enorm veel tijd aan kwijt. Zonde! Word kan die klus namelijk in enkele seconden voor je klaren. Selecteer hiervoor de tekst, klik vervolgens op het tabblad Start, in het subvak Lettertype op het pictogram met de letters Aa. Je kunt nu precies aangeven hoe je wilt dat de zin wordt opgemaakt. Kies voor Zoals in een zin om de juiste taalregels toe te passen met een hoofdletter aan het begin van een zin en een punt aan het einde. Andere opties zijn bijvoorbeeld om de hele tekst om te zetten naar hoofdletters of kleine letters of ieder woord met een hoofdletter te laten beginnen, deze laatste drie opties kun je ook met Shift+F3 bereiken.

©PXimport

Tip 04: Afbeelding vervangen

Wanneer we het hebben over zoeken en vervangen, associeer je dat ongetwijfeld met een tekst. Maar wist je dat je ook afbeeldingen kunt zoeken en vervangen? Stel, je hebt een artikel gemaakt waarbij je ervoor gekozen hebt om afbeeldingen te gebruiken als onderscheid tussen de verschillende paragrafen. Nu wil je, om welke reden dan ook, de afbeeldingen vervangen. Handmatig alle afbeeldingen vervangen, kost je wel erg veel tijd, als het een groot document betreft. Maar ook hier komt Word met een snelle oplossing. Voeg boven in het document de nieuwe afbeelding toe die je wilt gebruiken, klik op die afbeelding en gebruik vervolgens de toetscombinatie Ctrl+C (afbeelding kopiëren). Verwijder die afbeelding weer en open het venster Zoeken en vervangen (Ctrl+H). Vul nu bij Zoeken de waarde ^g in, waarmee je aangeeft dat Word moet zoeken op grafische elementen en voer ^c in bij Vervangen, om aan te geven dat het moet worden vervangen door wat je zojuist gekopieerd hebt. Klik op Alles vervangen en het werk wordt voor je gedaan. Dit werkt overigens alleen als je alle afbeeldingen wilt vervangen door dezelfde afbeelding.

Tip 05: Symbolen invoegen

De meeste teksten die je in Word maakt, zullen meestal geen symbolen bevatten, op het euro- of dollarteken na. Wanneer je dan ineens wél symbolen moet invoegen, levert dat je geheid extra werk op. Neem bijvoorbeeld het trademark-teken: ™. Je kunt dit symbool, zoals alle andere symbolen, invoegen via Invoegen / Symbool, waarbij je het symbool op kunt zoeken in een van de lijsten. Echt snel is dit natuurlijk niet, en bovendien haalt het je uit de flow tijdens het schrijven. Een andere, iets snellere optie is door de letters TM te typen, de tekst te selecteren en de toetscombinatie Ctrl+Shift+= te gebruiken om de letters in superscript te zetten. Maar het kan nog sneller. De autocorrectie van Word is hierbij van grote dienst. Typ je in je tekst (tm), dan maakt Word er automatisch het trademark-symbool van, (c) verandert in het copyright-symbool en (r) geeft je het teken voor geregistreerd handelsmerk. Je kunt zelf nog veel meer codes toevoegen via Bestand / Opties / Controle / AutoCorrectie-opties.

©PXimport

Tip 06: Willekeurige tekst

Bij het schrijven van een tekst heb je soms stukken die je nog niet in kunt vullen. Gegevens ontbreken, of je weet nog niet hoe je iets het beste kunt verwoorden. Het is dan handig om daar wel alvast de ruimte voor te reserveren door er ‘neptekst’ in te vullen. Maar iets willekeurigs verzinnen is nog zo eenvoudig niet. Ook hier kan Word je mee helpen. Opmakers gebruiken vaak een standaard Latijnse tekst (lorem ipsum) als tijdelijke tekst en Word bevat een generator van deze tekst. Om deze tekst in te voegen, typ je =lorem() en druk je op Enter. Er wordt nu automatisch een stuk tekst toegevoegd. Hoe lang die tekst is, kun je zelf bepalen door tussen de haakjes getallen in te vullen. Het eerste getal geeft het aantal alinea’s aan, het tweede getal het aantal zinnen per alinea. Voor een stuk tekst met vijf alinea’s en vier zinnen per alinea, typ je =lorem(5,4). Wil je liever een willekeurige Nederlandse tekst, typ dan =rand() waarbij dezelfde regels gelden voor alinea’s en zinnen.

Vól met trucjes

Tip 07: Uitgebreid klembord

Het klembord in Word is superhandig, maar het is wel jammer dat er maar ruimte is voor één onderdeel per keer. Zodra je iets nieuws knipt of kopieert, vervangt dat automatisch de huidige inhoud van het klembord. Gelukkig heeft Word ook een methode om meer items op te slaan op het klembord, namelijk de Spike. Dit onderdeel heet zo, omdat je het kunt zien als een satéprikker waar je telkens een nieuw stukje informatie opprikt. Om een stuk tekst toe te voegen aan de Spike, selecteer je het gedeelte wat je wilt verplaatsen en druk je op Ctrl+F3. Het woord zal uit de tekst verdwijnen en is toegevoegd aan de Spike. Maar let op, je krijgt hier geen bevestiging van! Iedere keer als je iets selecteert in Word en drukt op Ctrl+F3, zal de geselecteerde tekst boven op je satéprikker worden geplaatst. Om de inhoud uit de Spike weer terug te plakken in het (of een nieuw) document, plaats je de cursor in Word op de gewenste plek en druk je op Ctrl+Shift+F3. Alle fragmenten die je hebt toegevoegd aan de Spike worden nu in volgorde waarop je ze geknipt hebt, onder elkaar geplakt.

Tip 08: Opsomming in tabel

Heb je in je document een tabel (nodig) die je graag voorziet van een automatische nummering of opsomming van letters in alfabetische volgorde, dan wend je je waarschijnlijk snel tot Excel. Begrijpelijk, maar niet noodzakelijk, want ook Word heeft een dergelijke functie ingebouwd zitten. Althans, officieel is de functie die we gaan gebruiken hier niet voor bedoeld, maar het werkt prima. Maak een tabel aan in Word (via Invoegen / Tabel) en selecteer vervolgens de rij of de kolom waarin je de nummering of de letters wilt plaatsen. Klik nu bovenin op het tabblad Start en zoek naar het pictogram Nummering. Klik hierop en Word zal een genummerde opsommingslijst invoegen, met respect voor de structuur van de tabel. Oftewel, elk cijfer komt in zijn eigen cel terecht. Wanneer je klikt op het pijltje naar beneden naast de knop Nummering, kun je ook kiezen voor letters of Romeinse cijfers. Gebruik het pictogram Opsommingstekens voor een opsomming met willekeurige tekens (rondjes, vierkantjes, vinkjes enzovoort).

©PXimport

Tip 09: Lijst sorteren

Soms heb je een lijst met woorden getypt in Word en eenmaal klaar, bedenk je je dat het wel handig is als die lijst op alfabetische volgorde staat. Ook voor dit soort problemen heb je snel de neiging Excel te gebruiken door alle tekst te kopiëren, plakken en Excel het te laten sorteren. Veel gemakkelijker (en sneller) is het om het Word te laten doen. Je kunt deze sorteermethode zowel toepassen op tekst in een tabel als tekst die gewoon onder elkaar staat. Selecteer in je Word-document de lijst die je graag van volgorde wil veranderen, of in het geval van een tabel, de betreffende kolom. Klik nu in het tabblad Start op het pictogram met de letters AZ en de pijl naar beneden, in het subvak Alinea. Een venster verschijnt waarin je kunt aangeven op welke manier je je tekst wilt sorteren. Je kunt tot op drie niveaus sorteren, waardoor je meerdere criteria kunt gebruiken. Ook kun je aangeven dat je de eerste rij niet wilt sorteren. Zodra je op OK klikt, is de tekst geordend. Heel prettig is dat bij een genummerde lijst de nummering intact blijft.

Tip 10: Opmaak vervangen

Zoeken en vervangen is een heel veelzijdige functie. Je hebt in tip 4 al gelezen dat je naast tekst ook afbeeldingen ermee kunt vervangen. Maar er is meer. Ook de opmaak van een tekst kun je er eenvoudig mee omzetten. Druk op Ctrl+H om het venster Zoeken en vervangen te openen. Normaliter zou je dus bij het veld Zoekennaar de tekst invullen die je wilt veranderen en bij het veld Vervangen door de tekst waarvoor je het wilt vervangen. Maar nu klik je onderin eerst eventueel op Meer > > en daarna weer onderin op Opmaak. Je krijgt een lijst met opmaakelementen te zien. Ter illustratie klikken we op Lettertype. Je kunt hier bijvoorbeeld voor een lettertype kiezen dat je in z’n totaliteit wilt vervangen, maar ook voor een tekenstijl, zoals Vet. Vervolgens druk je op OK. Daarna klik je in het veld Vervangen door, klik je wederom op Opmaak en kies je bijvoorbeeld voor Cursief. Nu vervang je alles wat vet is door cursief. Of, wanneer je ook een woord bij Zoeken naar invult, alle vetgedrukte instanties van dat woord cursief maken. Dit kan je enorm veel tijd schelen.

©PXimport

Arlo is geen onbekende naam op de markt voor beveiligingscamera's. Met de Essential 3-lijn wil het bedrijf beveiligingscamera's uitbrengen die voldoen aan allerlei (kwaliteits)eisen, voor een zo laag mogelijk bedrag. Lukt dat met de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom?

De Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom-beveiligingscamera voor buiten en binnen heeft een prijskaartje van 199,99 euro voor een set van twee camera's. Een enkele camera kost 149,99 euro. Dat is 150 euro minder dan de uitstekende buitencamera die we onlangs van Eufy getest hebben. Op het eerste gezicht biedt het systeem twee slimme onderdelen aan, namelijk een Early Warning System (dat dreiging kan spotten voordat het uit de hand loopt) en een handig ontwerp dat privacy hoog in het vaandel heeft.

Handig ontwerp, onhandige kabel

Om met dat laatste te beginnen: de binnenlens draait automatisch omlaag als de camera uit staat. Een kleiner sluiter had ook gekund, maar dit past perfect bij het karakter. In de actieve modus volgt de camera beweging stil en accuraat. Maar als je wil, kun je alles ook handmatig volgen via een optie binnen de app. Verder is deze camera uitgerust met een handige led-lamp en een sirene.

©Wesley Akkerman

Het grootste nadeel aan het ontwerp is dat de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom altijd een stroomkabel nodig heeft. Er zit géén accu in de beveiligingscamera. Aangezien het de bedoeling is dat je dit model aan een plafond of muur bevestigt, moet je dus rekening houden met kabelmanagement. Bovendien is er geen lokale opslagmogelijkheden aanwezig. Als je beelden voor later wilt bewaren, dan moet je een abonnement bij Arlo afnemen.

Duidelijke app, soms feed met ruis

De Arlo-app hebben we al we vaker geprezen om zijn heldere interface en handige functies, zoals inloggen met je vingerafdruk – en daar is niets aan veranderd. De 2k-videofeed is scherp en kleurrijk, maar heeft soms ook last van wat ruis wanneer je de camera buiten ophangt. De app biedt verder veel instellingen: van objectdetectie en privacyzones tot routines en vaste pan/tilt-posities. Mocht dit je eerste pan/tilt-camera zijn, houd dan wel rekening met een (korte) leercurve.

©Wesley Akkerman

Heel fijn aan de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom is dat je nachtzicht in kleur hebt. Daardoor zie je duidelijker wat er in je directe omgeving gebeurt dan wanneer je alleen naar grijstinten kijkt. De twee-weg audio is duidelijk en goed verstaanbaar. Je voorkomt een audio-feedbackloop (een pieptoon) door je telefoon niet vlak naast de camera te houden terwijl je spreekt. In de praktijk merk je daar weinig van, omdat je deze functie meestal gebruikt wanneer je niet thuis bent.

Arlo Intelligence

Arlo verbetert zijn software met Arlo Intelligence (kortweg: AI), dat unieke features toevoegt die vaak nog in bèta zijn. Een voorbeeld is de ingebouwde herkenning van vlammen, die sneller kan reageren dan een traditionele rookmelder. Een andere AI-functie maakt gedetailleerde samenvattingen van gebeurtenissen. Deze (nog in bèta) beschrijven veel preciezer wat er gebeurt: bijvoorbeeld dat een pakket wordt verplaatst, in plaats van alleen een algemene bewegingsmelding.

De meest essentiële functies zitten echter achter een betaalmuur. Zonder Arlo-abonnement mis je veel. Voor belangrijke features zoals video-opnames (zelfs van incidenten), automatische noodhulp en het instellen van specifieke activiteitenzones moet je namelijk maandelijks betalen.
Ja, de camera is functioneel zonder abonnement - maar voelt zonder abonnement wel erg kaal aan. Zo mis je zelfs basale opnamemogelijkheden, vanwege het gebrek aan SD-kaartondersteuning.

©Wesley Akkerman

We willen best begrijpen dat je voor een aantal functies moet betalen, omdat Arlo ook zijn eigen systemen moet trainen en onderhouden. Maar beelden zelf kunnen opslaan, zonder maandelijkse of jaarlijkse kosten, zien we toch echt als een basisfunctie. Nu is 5,99 euro per maand of 59,90 euro per jaar nog te overzien voor een enkele camera. Maar als je meer Arlo-producten gebruikt, dan kunnen de kosten al snel hoog oplopen (respectievelijk 12,99 of 129,90 euro).

Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom kopen?

Ondanks dat we onder de indruk zijn van de hardware-kwaliteiten van de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom zijn we toch minder geneigd het systeem direct aan te bevelen. Zeker wanneer je meer uit het systeem wilt halen, moet je bereid zijn dieper in de buidel te tasten. Met een Eufycam S4 ben je aanvankelijk meer kwijt bij de aanschaf, maar daar kun je op de langere termijn veel geld besparen – daar zitten essentiële functies namelijk niet achter een betaalmuur.

Na de telefoon en het horloge is nu het gehoorapparaat aan de beurt om te veranderen in een altijd-online slim apparaat. En daarbij gaat deze kleinste aller wearables, dankzij AI, neurale netwerken en de allernieuwste bluetoothvariant er meteen vol in. Van verguisd medisch hulpmiddel tot een soms noodzakelijke, maar ook steeds handiger gadget. Dat ook Apple zich nu in deze markt begeeft, zegt immers wel iets.

Een miljoen Nederlanders leven met slechthorendheid. Het hindert ze bij het luisteren naar muziek, het kijken naar de televisie en vooral bij de communicatie met anderen. Omdat slechthorendheid niet tot nauwelijks te herstellen is, blijft er weinig anders over dan het ondersteunen van het gehoor via een gehoorapparaat. Goed afgesteld dempt dit het omgevingsgeluid en versterkt belangrijke signalen zoals stemmen van andere mensen in een gesprek. Gehoorapparaten en draadloze oordopjes lijken op het eerste gezicht twee totaal verschillende producten: het een medisch hulpmiddel, het ander een gadget voor muziek, bellen en entertainment. Toch is deze scheidslijn de afgelopen jaren snel vervaagd. 

Een neuraal netwerk in het oor

Gehoorapparaten en draadloze oordopjes maken gebruik van vergelijkbare en vaak zelfs dezelfde technologieën: krachtige microfoons, digitale signaalverwerking, draadloze verbindingen en zelfs neurale netwerken en kunstmatige intelligentie. Moderne gehoorapparaten kunnen telefoongesprekken en muziek streamen, omgevingsgeluid filteren en zich automatisch aanpassen aan verschillende luisteromstandigheden: allemaal functies die ooit waren voorbehouden aan high-end audioapparatuur en premium headsets.

Tegelijkertijd hebben oordopjes functies gekregen als transparantiemodus, spraakversterking en gepersonaliseerd luisteren: technieken die rechtstreeks uit de gehoortechnologie komen. Volgens Apple zijn de AirPods Pro 2 daarom ook geschikt om als gehoorapparaat te worden gebruikt voor iedereen boven de 18 jaar met licht tot matig gehoorverlies. En ook Jabra, Sennheiser en Sony bieden soortgelijke oplossingen.

Wat is slechthorendheid?

Slechthorendheid wil zeggen dat iemand minder hoort dan gemiddeld. Het menselijk gehoor bestrijkt het geluidsspectrum van grofweg 20 Hz tot 20 kHz (20.000 Hz). De hoge tonen (richting de 20 kHz) verliest ieder mens al op jonge leeftijd, zoals ook bij eigenlijk iedereen het gehoor over de rest van het spectrum bij stijgende leeftijd achteruitgaat. Slechthorenden hebben boven-standaard verlies van het hoorvermogen op het hele spectrum of, en dat komt vaker voor, delen van het spectrum. Dit verlies kan aan één of aan beide oren zijn, en is zelden aan beide oren gelijk. De mate waarin gehoorverlies moet worden gecompenseerd verschilt dus per oor en verandert ook nog eens met de tijd. 

OTC of conventioneel

Wie via de conventionele route een gehoorapparaat koopt, doet dat veelal via een audicien of audioloog. De gehoorspecialist meet het gehoorverlies en stelt een oplossing op maat voor. Vaak zal dit een gehoorapparaat zijn, specifiek afgestemd op de persoonlijke situatie. Voor iedereen met licht tot matig gehoorverlies is er een alternatief: het OTC-gehoorapparaat. OTC staat voor over-the-counter, oftewel: vrij verkrijgbaar, zonder tussenkomst van een specialist. Vergelijk het met een leesbril die je bij de drogist koopt. Deze apparaten zijn doorgaans goedkoper en direct aan te schaffen: snel, simpel en zonder afspraak. Maar er zijn ook nadelen. OTC-apparaten bieden geen maatwerk, hebben minder instelmogelijkheden en de geluidskwaliteit is doorgaans minder dan bij een professioneel afgesteld apparaat. Ook zijn ze meestal niet medisch gecertificeerd en worden ze niet vergoed door de zorgverzekering.

Cross-over van headsets en oordoppen

Is voor consumenten een gehoorapparaat iets totaal anders dan een set draadloze oordopjes, fabrikanten zien al heel lang hoe nauw deze productgroepen met elkaar verbonden zijn. Merken als Sony, Apple, Sennheiser en Jabra gebruiken hun kennis van headsets en oordoppen om een positie op de markt voor gehoorapparaten te krijgen. Andere merken, zoals Sonova, WS Audiologie, Dermant, GN, Starkey en Amplifon zijn daarin al decennia actief. Ze zijn door hun specialistische producten minder bekend, maar soms toch dichterbij dan menigeen denkt. Jabra en de SteelSeries-gamingproducten, waaronder headsets, zijn eigendom van GN. Sennheiser is eigendom van Sonova, de wereldmarktleider bij gehoorapparaten. En ondanks dat het zelf veel geluidskennis in huis heeft, werkt Sony nauw samen met WS Audiologie.

Apple AirPods Pro 2 als gehoorapparaat

Wie op de Apple-site de AirPods Pro 2 bekijkt, leest als snel van alles over gebruik van de oordopjes als gehoorapparaat. De basis hiervoor is de ruisonderdrukking van de AirPods Pro 2 en de mogelijkheid om met die oortjes zelf een gehoortest uit te voeren. Zo’n test bepaalt de mate van gehoorverlies en is de basis voor de afstelling van een gehoorapparaat. Doorgaans gebeurt dit door een audicien of in een audiologisch centrum, maar de AirPods Pro 2 kunnen het dus ook.

De manier van testen is ook niet heel anders. In combinatie met iPhone of iPad laat de AirPods Pro 2 een reeks tonen horen op verschillende frequenties en volumes. Door telkens wanneer je een geluid hoort op het scherm van de telefoon of tablet te klikken, leert de app welke geluiden wel en niet worden waargenomen en op welk volume.

De test wordt voor het linker- en rechteroor apart doorlopen om de gehoorschade per oor te meten. Vervolgens wordt een persoonlijk profiel gemaakt, waarbij toonhoogtes die niet of minder goed gehoord worden, voortaan versterkt worden afgespeeld. Volgens Apple is de meting goed genoeg, maar komt een audiogram van een hoorzorgprofessional mogelijk beter overeen met het actuele gehoorvermogen. Heb je zo’n audiogram, dan is het ook mogelijk die in te laden en te gebruiken voor het persoonlijk profiel.

Een audiogram lezen

Een audiogram is de grafische weergave van iemands gehoor. Het wordt gebruikt om de mate van gehoorverlies weer te geven. Een audiogram heeft twee assen, op de verticale staat de toonsterkte in decibel (dB), op de horizontale de toonfreguentie/toonhoogte in hertz (Hz). De punten in de audiogram laten zien wat iemand nog hoort (de gehoordrempel). Een audiogram bestaat altijd uit een curve voor het rechter- en een voor het linkeroor. In het algemeen geldt dat hoe hoger de lijnen in het audiogram zijn, hoe beter het is.

Luister je wel?

Met de ruisbeheersing (zoals Apple het noemt) ingesteld op Transparantie, functioneren de AirPods Pro 2-oordopjes als gehoorapparaat. Ze filteren wat zij denken dat ongewenst geluid is en versterken wat op basis van de meting versterkt moet worden. Gesprekken een-op-een en in kleine groepen zijn duidelijk beter verstaanbaar, in grote groepen en lawaaiige omgevingen zoals een restaurant schieten de AirPods Pro 2 nog tekort.

Volume, balans en toon van het geluid kunnen via de app worden aangepast en ook zijn er instellingen om het volume van media aan te passen aan het omgevingsgeluid of wanneer een gesprek wordt gestart. Een echte fijnmazige equalizer ontbreekt en het lukt ook niet het geluid van de Microsoft Natural Keyboard Pro (het favoriete toetsenbord van de auteur van dit artikel) dat door de AirPods Pro 2 onwerkbaar hard versterkt wordt, te temmen zonder de werking als gehoorapparaat teniet te doen.

Zichtbaarheid

Een beperking om de AirPods Pro 2 als gehoorapparaat te gebruiken is de accuduur. Met zes uur bij onafgebroken gebruik kom je een werkdag niet door. De grootste drempel is de vormgeving. De AirPods Pro 2 zijn relatief groot, opvallend wit en zeer zichtbaar. Iedereen weet bovendien dat ze gemaakt zijn om naar muziek of andere media te luisteren en mensen vermoeden dan ook dat je dat doet. Iedereen met wie je praat, zal vermoeden of denken dat je juist geen contact wilt. Men wil je niet storen bij wat men denkt dat je doet. Uitleggen dat je de oortjes gebruikt om deel te nemen aan het gesprek helpt, maar is niet altijd voldoende.

Een audiogram maken zonder Apple

Benieuwd naar de kwaliteit van het eigen gehoor, maar niet in het bezit van een stel AirPods Pro 2? Met een iPhone en de Mimi-app is het mogelijk ook met andere oortjes de gehoorkwaliteit te meten. De app werkt het best met oortjes van Beats, Bose, JBL, Nothing, Samsung, Skullcandy en Sony. Met een andere headset of oordoppen werkt de test ook, maar is de meting minder betrouwbaar.

Ook voor Android zijn er apps om een gehoormeting te doen, zoals Gehoortest en Hearing Test. Samsung heeft geen eigen gehoortest-app en ook geen roadmap voor draadloze oortjes die als gehoorapparaat te gebruiken zijn, zo laat het bedrijf ons weten.

Conventionele gehoorapparaten

Gehoorapparaten zijn er in verschillende modellen, maar bijna allemaal klein en niet of nauwelijks zichtbaar. Ze hinderen hierdoor ook niet in de communicatie zoals de AirPods Pro 2 dat wel doen. Gehoorapparaten worden bijna uitsluitend via een audicien of audiologisch centrum gekocht waarbij de professional de hoortest doet en adviseert bij de productkeuze. Gehoorapparaten zijn echt fors duurder dan bijvoorbeeld een set AirPods Pro 2.

In 2013 introduceerde GN met de ReSound LiNX een gehoorapparaat dat met een iPhone verbonden kon worden en waarmee bijvoorbeeld het volume kon worden aangepast en ook streaming mogelijk werd. De basis hiervoor was de Apple-implementatie van Bluetooth Low Energie (BLE) bekend als Made for iPhone (MFi). Het door Google ontwikkelde MFi-alternatief ASHA (Audi Streaming or Hearing Aids) werd nooit een succes. Het maakte vooral duidelijk dat er behoefte was aan een platformonafhankelijk communicatieprotocol met ondersteuning voor zowel iOS als Android zoals Sonova dat met zijn universele bluetooth-ondersteuning altijd al bood.

BLE Audio en Auracast

De toekomst van connectiviteit voor gehoorapparaten én oordopjes heten Bluetooth LE Audio en Auracast. Twee open standaarden die de efficiënte LC3-codec gebruiken voor betere geluidskwaliteit bij lager energieverbruik. Bovenop BLE Audio komt Auracast. Dit is een vorm van multi-stream audio die goed te vergelijken is met wifi. Met Auracast kunnen meerdere mensen tegelijk naar dezelfde audio luisteren, bijvoorbeeld in theaters, op vliegvelden maar ook tijdens vergaderingen. Had MFi de mogelijkheid een smartphone als remote-microfoon te gebruiken voor één persoon met gehoorverlies, met Auracast kan het dan voor meerdere gebruikers. Auracast kent nog wel enkele uitdagingen zoals een vertraging van enkele milliseconden waardoor het nu nog minder geschikt is voor scenario’s waarin beeld en geluid synchroon moeten lopen. Een aparte ontvanger die de gehoorapparaten verbindt met de tv heeft dan nog altijd voordelen.

Op dit moment is het aantal gehoorapparaten dat Bluetooth LE Audio en Auracast ondersteunt nog beperkt. GN biedt het op enkele modellen en heeft een Auracast Assistant in de smartphone-app geïntegreerd. Bij de nieuwste gehoorapparaten van Sonova is de hardware geschikt, maar is een firmware-update nodig die te activeren. Apple ondersteunt momenteel noch BLE Audio noch Auracast. Volgens PR-manager Martijn Kroonstuiver van Apple is Auracast wel een geweldige volgende stap. Onbekend is of en wanneer Apple het gaat ondersteunen.

Maximale marktwerking, minimale inspraak

“Nergens heeft marktwerking in de zorg zulke negatieve effecten als bij hoortoestellen,” aldus de landelijke KNO-artsenvereniging. Stichting Hoormij, de belangenvereniging van mensen met gehoorproblemen, de Consumentenbond en het Zorginstituut Nederland delen deze kritiek: de koper heeft nauwelijks keuzevrijheid, ziet niet wat er beschikbaar is en krijgt zelden het hoortoestel dat hij nodig heeft. De keuze wordt vergaand bepaald door de audicien en de verzekeraar. De eerste is lang niet altijd onafhankelijk, de tweede bepaalt welke toestellen worden vergoed: maximaal 75 procent voor categorie 1 t/m 5. De beste (categorie 6) worden helemaal niet vergoed, ook niet als een specialist ze nodig vindt bijvoorbeeld vanwege werk of andere omstandigheden. De kosten die kunnen oplopen tot 6000 euro zijn dan geheel voor eigen rekening. 

AI en neurale netwerken

In de nieuwste premium modellen van bijna alle fabrikanten zit eigen hard- en software voor kunstmatige intelligentie. Neurale netwerken zijn uitermate geschikt om patronen te herkennen en worden ingezet om nog beter te begrijpen welk geluid relevant is en ook welke stemmen. Dus niet de harde prater van twee tafels verderop, maar de personen aan de eigen tafel. Het resultaat in een restaurant was met de Phonak Audéo Sphere Infinio gehoorapparaten duidelijk beter dan met de AirPods Pro 2. Ook werd het geluid van het Microsoft-toetsenbord niet versterkt.

Het gebruik van AI kost veel rekenkracht en betekent dat de maximale gebruiksduur van dit specifieke model bijvoorbeeld teruggaat van zeventien uur zonder AI naar zes uur bij maximaal gebruik van AI. De AI afhankelijk van het omgevingsgeluid automatisch te laten in- en uitschakelen levert genoeg tijdswinst op om een werkdag door te komen. Dat kan ook met tussentijds even kort opladen. Fabrikanten wachten met smart op innovaties in batterijtechniek om behalve voor het geluid, AI ook te kunnen gebruiken voor andere innovaties zoals spraakassistenten of live-vertaling.

App en data

Belangrijk bij al deze functionaliteit is de app. Apple gebruikt voor de AirPods Pro 2 vooral de Gezondheidsapp in iOS, maar voegt slimmigheidjes toe. Zo krijgen de AirPods Pro 2 een prominente plek in het instellingenmenu van iOS zodra de iPhone met de oortjes is verbonden. Apps van de traditionele gehoorapparatenfabrikanten hebben snel bijgeleerd. Phonak, dat nooit MFi heeft omarmd maar altijd de volledige klassieke bluetooth heeft ondersteund, heeft een uitgebreide app met identieke functionaliteit binnen iOS en Android.

Een gehoortest ontbreekt, maar wel kunnen eigen profielen worden gemaakt voor verschillende situaties, zoals in een restaurant of theater, en is eenvoudig hiertussen te wisselen. Ook zijn eerste Health-functies aanwezig. De gehoorapparaten tellen nu al stappen en calorieën, maar dit gaat ongetwijfeld in de toekomst nog verder uitgebreid worden.

Zoals we in een eerder artikel over de waarde van gezondheidsdata van smartwatches zagen, is in het oor een zeer betrouwbare plek om bijvoorbeeld veranderingen in de temperatuur te meten. Ook ligt vanwege de toch vaak iets hogere leeftijd van de gebruikers zoiets als valdetectie en automatische alarmering erg voor de hand.

Conclusie

De technologische kruisbestuiving tussen gehoorapparaten en draadloze oordoppen zorgt ervoor dat beide apparaten slimmer, compacter en beter afgestemd zijn op persoonlijke audiobehoeften. Mediagebruik en gebruiksgemak verbeteren razendsnel en beloven met de komst van Bluetooth LE Audio en Auracast nog veel beter te worden. Vooral gehoorapparaten hebben een enorme sprong gemaakt en combineren de kwaliteit van oordoppen met de geluidskwaliteit van gehoorapparaten. Het is spijtig dat de Nederlandse zorgverzekeraars deze innovaties niet belonen maar juist ontmoedigen.