Bij de specificaties van laders kom je geregeld de term usb-pd tegen, waarbij pd staat voor power delivery. Maar wat is usb-pd precies, vraag je je wellicht af. In dit artikel leggen we uit wat je er aan hebt en wat je ervoor nodig hebt.

Als je je smartphone, tablet of laptop zo snel mogelijk wilt opladen, heb je meer nodig dan een krachtige oplader. De stroomkabel moet ook geschikt zijn voor de hoge stroomdoorvoer en idealiter ook data-overdracht. Sommige laders bevatten een geïntegreerde kabel met usb-c-connector of worden geleverd met een goede kabel, maar de meeste laders komen zonder kabel.

Als je zelf een kabel wilt kopen, raden we je een usb-c-naar-usb-c-model met ondersteuning voor usb-pd (power delivery) en een maximale output van 100 watt (20 volt en 5 ampère) en data-overdracht van 10 gigabyte per seconde aan. Een goede kabel is gecertificeerd door de onafhankelijke USB-IF-organisatie. Dit kun je controleren via usb.org/products. Zo’n gecertificeerde kabel is compatibel met de usb-pd-standaarden, gebruikt usb-c-naar-usb-c-connectoren en is geschikt voor razendsnelle data-overdracht.

De meeste kabels zijn bovendien ook compatibel met het thunderbolt3-protocol en dus geschikt om je laptop via één kabel te verbinden met een dockingstation. Voor dit type kabel betaal je zo’n 55 euro. Een 100watt-kabel die je apparaat alleen kan opladen, is met 30 euro een stuk goedkoper.

Ontwikkeling usb-pd

Een accu snel opladen vereist behalve een goede accu en een krachtige lader ook het juiste oplaadprotocol. Zonder snellaadprotocol gebeurt er niets of loopt alles in de soep. Fabrikanten ontwikkelden na de introductie van usb-c eigen, gesloten snellaadprotocollen voor usb-c, terwijl het onafhankelijke en gezaghebbende USB Implementers Forum (USB-IF) al in 2012 een open snellaadstandaard genaamd usb power delivery (usb-pd) gereed had. Deze standaard is sindsdien meermaals aangepast en uitgebreid.

De hoogste oplaadsnelheid verloopt via het protocol ‘usb power delivery programmable power supply’ oftewel usb-pd-pps. Usb-pd-pps kan tot 100 watt (20 volt en 5 ampère) doorgeven via een usb-c-aansluiting en kan naast smartphones dus ook tablets en laptops opladen. Fabrikanten moeten hun opladers, kabels, powerbanks en mobiele apparaten zelf geschikt maken voor usb-pd. De implementatie van usb-pd kwam langzaam op gang en ging zeker niet van een leien dakje.

©PXimport

In 2015 en 2016 haalden diverse bekende (en veel dubieuze) merken hun usb-c-kabels uit de verkoop, omdat de kabels de usb-c-specificatie niet goed volgden. Denk aan het gebrek aan een ingebouwde weerstand van 56 kΩ (kilo-ohm) in de usb-kabel, waardoor een apparaat meer energie uit de lader kon halen dan mogelijk was.

Dit kon de kabel of – erger – de accu van het apparaat beschadigen en bijvoorbeeld brandgevaar opleveren. Na interventie van onder meer Google en meer aandacht voor de certificatie van het USB-IF nam dit probleem af. Anno 2020 kun je ervan uitgaan dat een usb-c-kabel van een bekend merk gewoon goed is. Zeker als de kabel gecertificeerd is, zoals eerder aangehaald.

Google is één van de grootste aanjagers van usb-pd. Android-smartphones met Android-versies 9 en 10 moeten sinds 2019 compatibel zijn met usb-pd via een standaardprofiel van 15 watt (5 volt en 3 ampère) en een usb-c-aansluiting. Dat meldde XDA Developers destijds op basis van een gelekt Google-document. In dit document staat dat een moderne smartphone zonder ondersteuning voor usb-pd geen toegang krijgt tot Google-diensten.

Fabrikanten mogen naast usb-pd nog steeds hun eigen snellaadtechnieken of bijvoorbeeld Qualcomms Quick Charge gebruiken. Dat laatste wordt echter steeds minder belangrijk. In juli 2020 presenteerde Qualcomm zijn protocol Quick Charge 5 en die gebruikt zelfs geen bedrijfseigen standaard meer, maar het usb-pd-pps-protocol. Een grote stap richting écht universeel opladen via usb-c.

Usb-pd in powerbanks

Usb-pd(-pps) is niet alleen bedoeld voor smartphones, tablets en laptops, maar ook voor accessoires met een accu. De powerbank is de bekendste. De snelheid waarmee een powerbank een apparaat via usb-c oplaadde was lang gelimiteerd tot 18 watt, vooral via Quick Charge 3.0. Usb-pd(-pps) bracht daar verandering in, al moeten accessoiremerken de techniek wel op de juiste manier in hun powerbanks implementeren.

We horen van diverse fabrikanten dat dat best moeilijk is, vooral als de powerbank meerdere poorten heeft en ook geschikt moet zijn voor een ander protocol als Quick Charge 3.0. De ingebouwde chipset op de accu moet bijvoorbeeld goed geprogrammeerd zijn om zijn output juist te verdelen.

©PXimport

Gerenommeerde merken als Ravpower, Xtorm en Anker brachten vorig jaar powerbanks uit met een maximale usb-c-output van 45 watt, al snel gevolgd door powerbanks van 60 watt. Zo’n krachtige powerbank is niet alleen handig om een smartphoneaccu sneller op te laden.

De techniek brengt ook nieuwe mogelijkheden met zich mee. Zo’n powerbank is namelijk krachtig genoeg om een deel van de moderne laptops met een usb-c-poort op te laden, al gaat dit langzamer dan met de originele AC-lader.

Daar komt verandering in, want er verschijnen steeds meer (betrouwbare) powerbanks met een maximale usb-c-output van 100 watt. Een flinke upgrade ten opzichte van 60 watt en krachtig genoeg om een MacBook op volle sterkte op te laden. Zo’n powerbank is tot slot ook geschikt voor Windows-laptops die een usb-c-lader van minimaal 90 watt vereisen, bijvoorbeeld de Dell Vostro 7590.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.