Een nas met lege schijven haalt bij iedere liefhebber van computers en techniek het kind naar boven. Wat je daar allemaal mee kunt doen! Maar na verloop van tijd loopt die nas vol. We leggen uit hoe je ruimte vrijmaken kunt op de nas'en van Synology en QNAP.

Een volle nas vereist een plan. Er zijn namelijk veel opties om het probleem op te lossen, maar geen daarvan mag leiden tot ongewild verlies van gegevens. Belangrijk is daarom dat je begint met het back-uppen van alle gegevens op de nas en pas daarna de volgende stap zet. En ook geldt dat je na elke stap controleert of de nas nog gezond is en alle bestanden veilig. Alleen dan kun je verder met de volgende stap.

Zorg ervoor dat de nas het vroegtijdig aangeeft wanneer zijn opslag vol raakt, door je via mail of sms daarover te informeren. Op een Synology kun je dit instellen via Configuratiescherm, Melding. Op het tabblad E-mail schakel je de e-mailmeldingen in en typ je je mailadres in voor het ontvangen van de berichten. 

De smtp-server is de uitgaande mailserver van je internetprovider. Gebruik de naam van de nas als afzender, zodat je het bericht direct herkent. Op het tabblad Geavanceerd kun je aangeven van welke gebeurtenissen je een waarschuwing wilt ontvangen. Onder Interne Opslag zit de optie om bij minder dan 20 en 10 procent vrije ruimte een waarschuwing te ontvangen.

©PXimport

Bij QNAP heeft elk volume standaard een drempelwaarde van 80 procent vol. Raakt het volume voller, dan wordt een melding gegenereerd. Via Configuratiescherm, Meldingencentrum, Regels voor waarschuwingen kun je aangeven dat je deze bijvoorbeeld via e-mail wilt ontvangen.

Wat neemt zoveel ruimte in?

Raakt de opslag vol, log dan met de webbrowser in op de nas. Controleer de logboeken om te zien of er behalve de vollopende opslag nog andere problemen zijn met het apparaat. Hierna is het zaak een beeld te krijgen van de gegevens op de nas. Wat maakt dat deze zo vol zit?

Synology biedt met de Opslag-analyser een handig hulpje om de opslag te analyseren. Klik op Rapport, Rapport genereren. Door in het rapport te filteren op bijvoorbeeld Bestandstype of Grootte, kun je heel snel de grootste gebruikers in beeld krijgen. Via Rapport bekijken krijg je een overzicht van alle relevante gegevens over het huidige gebruik van de opslagcapaciteit.

©PXimport

QNAP heeft niet zo’n mooie inventarisoptie als Synology; QSirch komt nog het meest in de buurt. Dat laat zich via het App Center installeren, waarna je via Qsirch, Verken uw NAS kunt zoeken op bestanden en aantallen. 

Alternatief kun je met een Windows-programma als WinDirStat of TreeSize het ruimtebeslag van de bestanden op een gedeelde map in kaart brengen.

Opschonen

De eerste remedie bij een tekort aan vrije opslagcapaciteit is opschonen. Gebruik de informatie uit de opslaganalyse om bijvoorbeeld oude of juist hele grote bestanden of alle films te vinden en verwijderen. Gebruik hiervoor de FileStation, de verkenner op de nas waarmee je bestanden en mappen kunt selecteren en verwijderen.

Ook door gebruikers die de nas niet meer gebruiken te verwijderen, maak je opslagcapaciteit vrij. Dit gaat via Configuratiescherm, Gebruiker. Hetzelfde geldt voor packages en apps waarmee je eerder de functionaliteit van de nas hebt uitgebreid. Elke uitbreiding gebruikt een deel van de opslagcapaciteit, en door uitbreidingen te verwijderen die u toch niet meer gebruikt, maak je ruimte vrij. 

Open het Package Center op Synology of de App-store op QNAP en selecteer de geïnstalleerde onderdelen die niet meer worden gebruikt. Schakel de functie eerst uit en kies daarna voor Verwijderen.

©PXimport

Volumes uitbreiden

Het zal minder vaak voorkomen, zeker bij een nas met maar één of enkele schijven, maar het is mogelijk dat er op de nas zelf nog ongebruikte opslagcapaciteit is. Dit kan een deel van de totale opslagcapaciteit zijn dat nog niet aan een volume is toegevoegd, of een slot waarin nog een extra harde schijf past.

Om dit te controleren, open je op een Synology het onderdeel Opslagbeheer en bij QNAP de Opslag en snapshots. Kijk of alle schijfposities zijn gevuld, of alle schijven onderdeel zijn van een eventuele opslagpool en of alle ruimte in de opslagpools is opgenomen in een volume.

©PXimport

Is er nog ruimte voor een extra harde schijf of zit er nog ongebruikte opslagcapaciteit in de nas, neem dan een diepe duik in de handleiding van het apparaat. De beste oplossing verschilt namelijk per nas en schijfconfiguratie, en hangt vaak ook nog af van de gebruikte firmware.

Neem bij twijfel contact op met de supportafdeling van de nas-fabrikant. Deze is meestal zeer bereidwillig om even mee te denken.

Schijven vervangen

Levert opruimen niet voldoende vrije opslagcapaciteit op en is er geen vrije ruimte in de nas, dan blijft er maar één optie over: schijven vervangen door exemplaren met een grotere opslagcapaciteit. Hierbij is het heel belangrijk dat je goed weet hoe de opslag is opgebouwd en ingericht. Hoeveel schijven zijn er, hoeveel opslagpools, hoeveel volumes?

Om te zien hoe de opslag is opgebouwd, kijk je bij een Synology in het Opslagbeheer en bij een QNAP in Opslag en snapshots. Omdat dit zeker bij kleinere nas-apparaten de meest voorkomende configuratie is, gaan we er in dit artikel van uit dat er één opslagpool is met daarin alle schijven en daarop één volume.

Van groot belang is of de opslag met of zonder gegevensbescherming is geconfigureerd. Zonder gegevensbescherming zijn alle configuraties met één disk, maar ook jbod (just a bunch of disks) en raid0. 

©PXimport

In deze drie situaties staan de gegevens één keer op de nas en zijn er geen maatregelen genomen om de gegevens te beschermen tegen een defecte schijf. Gaat een disk stuk of wordt die uit de nas gehaald, dan gaan er gegevens verloren. Dit maakt het vergroten van de opslagcapaciteit minder flexibel.

Is de opslag geconfigureerd zonder gegevensbescherming, kopieer dan eerst alle gegevens van de nas naar een ander apparaat. Schakel dan de nas uit, haal de schijf of schijven eruit en label deze, zodat je later nog weet welke schijf op welke positie in de nas zat. Plaats schijven met een grotere opslagcapaciteit in de nas en start deze weer op. Configureer de opslag en kopieer daarna de gegevens terug naar de nas.

©PXimport

Is de opslag geconfigureerd mét gegevensbescherming, dan staan alle gegevens zo op de nas dat ze behouden blijven wanneer één schijf stuk gaat. Dit geldt voor raid1, raid5, raid6 en raid10. Dit heeft als voordeel dat de opslagcapaciteit vergroot kan worden door de schijven een voor een te vervangen door exemplaren met een grotere capaciteit. Bij een nas met één disk, jbod of raid0 kan dit niet.

Bestaat de opslag uit twee of meer schijven én is deze geconfigureerd als raid1, raid5, raid6 of raid10, dan kun je de opslagcapaciteit vergroten door telkens één schijf te vervangen door een exemplaar met meer opslagcapaciteit, daarna de raid te herstellen en dan de volgende schijf te doen. Net zo lang tot ze allemaal zijn vervangen. Is de nas hot-swappable, dan kan dit zelfs zonder deze uit te schakelen.

Open bij Synology het Opslagbeheer en kijk welke schijf in de opslagpool de kleinste is. Haal die schijf eruit en vervang deze door een grotere. De nas waarschuwt dat de opslag beschadigd is, en dat klopt. Die moet eerst worden gerepareerd. Selecteer bij HDD/SSD de nieuwe schijf, deze heeft de status Niet geïnitialiseerd. Kies vervolgens voor Opslagpool, Actie, Herstellen. Selecteer de nieuwe schijf, bevestig dat deze gewist mag worden en klik op Toepassen.

©PXimport

De nas begint nu met het herstel van de raid. Wacht tot deze pariteitscontrole helemaal is afgerond; dit kan wel een dag of meer duren. Pas wanneer het herstel is afgerond, vervang je de volgende schijf om daarna opnieuw de raid te herstellen enzovoort.

Heb je een nas van QNAP, dan is de werkwijze ongeveer identiek. Open Opslag en snapshots, Opslag/Snapshots en selecteer het volume. Klik op Beheren, Beheren, Vervang de schijven één voor één. Selecteer de eerste schijf en klik op Wijzigen. Vervang die schijf door een grotere en laat de nas de raid herstellen. Wacht tot dit karwei klaar is en verwissel dan de volgende.

©PXimport

Zijn alle schijven vervangen, open dan Opslag en snapshots, Opslag/Snapshots en selecteer het volume. Klik op Beheren, Beheren, Vervang de schijven één voor één. Kies nu Capaciteit uitbreiden en bevestig daarna dat je de uitbreiding wil uitvoeren. Opnieuw wordt nu de raid gesynchroniseerd, wat wederom vele uren duurt. Wacht rustig af. 

Als het werk gedaan is, meldt de nas keurig dat de raid hersteld is en kun je de extra opslagruimte gebruiken.

Of extra nas kopen?

In plaats van de schijven in de nas te vervangen door exemplaren met een grotere opslagcapaciteit, kan een nieuwe nas kopen soms een beter idee zijn om er naast te zetten. Zo voorkom je dat er mooie nieuwe schijven in een nas zitten, waarvan de verdere hardware verouderd is. Een nieuwere nas met een snellere processor en meer geheugen is dan een goede investering die meer plezier brengt dan alleen grotere schijven.

Kies je voor een nieuwe nas, dan kun je de oude bijvoorbeeld via rsync als back-up van de nieuwe nas blijven gebruiken of het oude beestje inzetten als test-nas.

In plaats van een tweede nas is het tot slot ook mogelijk op sommige nas-modellen een tweede behuizing aan te sluiten met daarin alleen extra schijven. Bijna elk nas-merk biedt dergelijke uitbreidingseenheden, zoals de Synology DX517, DX1215 en de TR-002 en TR-004 van QNAP.

Om een nas met een dergelijke eenheid te kunnen uitbreiden, is het noodzakelijk dat de nas over de daarvoor geschikte aansluiting beschikt. Dat is veelal een eSata- of usb-c-poort, maar soms ook een hele eigen ‘stekker’ specifiek voor dat ene nas-merk.

Wie heeft er nu geen zin in een lekker verfrissende slushi op warme dagen? Kinderen worden gillend enthousiast bij het idee, en menig volwassene lust best een opwekkende frozen cocktail om de dag mee af te sluiten. De meest uiteenlopende slushi's maak je met de gelijknamige machine van Ninja. ID.nl testte hem.

De Ninja Slushi is precies zo'n apparaat dat je in huis haalt voor het plezier – en waar je daarna stiekem vaker gebruik van maakt dan je vooraf had gedacht. Op het eerste gezicht lijkt het vooral een speelse gadget voor warme dagen, maar eenmaal aan de slag blijken er toch best wat mogelijkheden te zijn om lekkere drankjes te maken voor kinderen en volwassenen.

Mogelijkheden

Wat je ermee kunt? Best veel. De Ninja Slushi biedt vijf programma's voor verschillende soorten drankjes: van granita's tot milkshakes en van frappés tot frozen cocktails. Je hoeft geen ijsblokjes toe te voegen – wat je erin giet, wordt direct verwerkt tot een slushi. Daardoor blijft de smaak van het originele drankje behouden, zonder verdunning. Frisdrank, sap, yoghurt of een zelfgemaakte cocktailbasis: bijna alles verandert in een ijskoud verfrissend drankje, al dan niet met een rietje te nuttigen.

Montage en afmetingen

De Slushi komt in een grote doos en is zorgvuldig verpakt. Monteren en uit elkaar halen voor de schoonmaak is een makkie: je beweegt een hendel aan de bovenzijde naar je toe om het reservoir vaste te maken of los te halen, en een opvangbakje eronder trek je er simpelweg uit.

Het apparaat is best groot en vooral hoog:  41,35 cm lang, 42,98 cm hoog en 16,56 cm breed, met een gewicht van 11 kilo. Het bestaat uit een basis met het bedieningspaneel en erboven een reservoir, voorzien van een klepje om de drank in te gieten en een kraantje om de slushi mee te tappen.

Ninja Slushi bedienen

Het bedieningspaneel is simpel: links de aan-uitknop, vijf tiptoetsen voor de verschillende soorten dranken en een knop om de machine door te spoelen: Rinse. Rechts een indicator om in te stellen hoe sterk de drank gekoeld moet worden. Deze hoef je bij de voorkeuzeprogramma's niet te veranderen, maar kun je wel aanpassen als je dat nodig vindt. Bijvoorbeeld als je de slushi te stroperig of juist te vloeibaar vindt. Hoe sterker de koeling, hoe langer de bereidingstijd. De standaardinstelling voor een slushi van fruitsap of frisdrank doet er ongeveer 30 minuten over.

©Ninja

Niet alleen het bedieningspaneel is simpel, de bediening is dat ook. Je kiest wat je wilt maken en zorgt ervoor dat de dranken flink gekoeld zijn, bijvoorbeeld door ze een paar uur in de koelkast te leggen. Dan giet je je mengsel via het klepje in het reservoir en kies je het programma. De Slushi werkt met een ronddraaiende schoep die om een enorm koelelement beweegt, waarin de vloeistof zit. Een pieptoon geeft aan wanneer het programma klaar is. Je kunt dan eventueel de koeling verhogen als de slushi nog te dun is, en wachten tot het resultaat naar wens is, of je begint met tappen. De machine blijft in principe doordraaien tot alle slushi getapt is of je de machine uitzet.

©Saskia van Weert

Het tappen zelf doe je door een glas onder het kraantje te zetten en dat open te doen. In klodders komt de slushi eruit. Dat kan even duren – de verschillende soorten die we getest hebben varieerden sterk in het gemak waarmee de slushi uit de kraan kwam. Is het glas vol, dan even doorroeren en klaar!

Opvallend is dat de Slushi het best werkt als je een flinke hoeveelheid vloeistof gebruikt. Bij de minimale hoeveelheid kan de slushi zich ophopen aan de voorkant van het reservoir, waarna de schoep hem niet meer goed door kan roeren. Maak dus een flinke hoeveelheid. Houd je over, dan kun je de machine uitzetten en de bevroren massa laten smelten en aftappen.

©Ninja

Schoonmaken

Na gebruik, als het reservoir zo leeg mogelijk is, moet je de machine doorspoelen met schoon warm water om achtergebleven deeltjes los te weken van het ijskoude element. Dat werkt goed. Daarna is het zaak de onderdelen af te wassen. De onderdelen zouden in de vaatwasser kunnen, maar dat is niet praktisch want dan blijft er water in staan. Handiger is ondersteboven met de grote opening naar boven een sopje erin te maken, dit goed uit te spoelen, ook het kraantje, en dan alles op een doek aan de lucht laten drogen.

Handige inspiratiegids

Bijzonder fijn zijn de uitgebreide handleiding die Ninja bij de Slushi levert en de inspiratiegids met recepten. Het is de moeite waar deze goed door te lezen. Zo leer je onder meer dat je best slushi's kunt maken van light-/zero-dranken, maar dat er dan wel zoetstof bij moet. Om goed te bevriezen, dienen mengsels minimaal 5 gram suiker per 100 ml te bevatten. Dat is zinvolle informatie om mislukkingen te voorkomen. Ook staan er 'recepten' en tips voor milkshakes en frozen cocktails, met de aanbevolen hoeveelheid (sterke) drank.

Lees ook: Dit zijn dé BBQ-trends voor 2025: van oervuur tot slimme grills

©Saskia van Weert

Testperiode

Het testen ging goed en foutloos. Het is soms wel wat pielen om de slushi uit het kraantje te laten lopen. Als de aanvoer stokt, helpt het om het kraantje even dicht en weer open te doen. Bij stijf bevroren mengsels kan het nodig zijn om de temperatuur wat te verhogen (door een streepje minder te kiezen op het rechterdeel van het bedieningspaneel).

Toch zijn er ook wat kleine nadelen. De Ninja Slushi is vrij fors. Met een inhoud van 2,5 liter kun je wel zeven glazen per keer maken, wat handig is voor feestjes of gezinnen. Maar daar staat tegenover dat het apparaat flink wat aanrechtruimte inneemt. Daarnaast is de prijs aan de hoge kant. Dit is geen essentiële keukenmachine, maar een gadget – eentje die goed werkt en veel plezier oplevert, maar je moet er wel ruimte én budget voor hebben.

Conclusie

Alles bij elkaar is de Ninja Slushi een verrassend leuke aanvulling voor wie van zomerse drankjes houdt. Het apparaat is eenvoudig in gebruik, doet wat het belooft, en levert smaakvolle resultaten zonder gedoe. Niet iets wat iedereen dagelijks zal gebruiken, maar absoluut een aanrader voor gezinnen, feestjes of iedereen die graag zelf experimenteert met ijskoude combinaties. Het is geen onmisbaar keukenapparaat – maar wel een gadget die zijn plek weet te verdienen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een receiver voeg je supergoed geluid toe aan je woonkamer en met de juiste aangesloten speakers bereik je de mooiste surround audio voor de beste films, series en muziek. Wij zochten vijf mooie receivers voor je uit.

Voor goede audio hoef je niet altijd de hoofdprijs te betalen. Van verschillende bekende merken koop je een receiver geschikt voor surround geluid en voor een schappelijke prijs. Wij hebben er vijf voor je op een rijtje gezet.

Sony STR-DH590

Als je gewoon lekker film wilt kijken met stevig geluid, zonder meteen een halve maandhuur uit te geven, zit je met de STR-DH590 van Sony helemaal goed. Hij heeft 5.2-kanalen, dus genoeg voor een surroundopstelling zonder dat je je woonkamer hoeft te verbouwen. En de bluetooth-functionaliteit is ook handig; even snel je telefoon koppelen en je favoriete afspeellijst doorjassen, ideaal. Deze receiver kent verder geen gedoe met eindeloze menu's of apps die je eerst moet installeren. Alles voelt logisch aan en in deze prijsklasse presteert deze receiver erg goed.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals

Marantz NR1510

De Marantz NR1510 is zo'n apparaat waarvan je niet meteen doorhebt hoeveel erin zit. Hij is slank, past makkelijk in je tv-meubel en oogt alsof hij geen vlieg kwaad doet, maar schijn bedriegt. Gooi er een film op of zet een concert aan, en je merkt meteen dat hij z'n mannetje staat. Vooral qua detail in het geluid – alles klinkt helder, van zachte achtergrondmuziek tot explosies in een actiefilm. Deze receiver heeft AirPlay 2, Spotify Connect en HDMI-ARC. Ook handig: hij heeft genoeg HDMI-ingangen voor je consoles, mediaspelers en wat je er verder nog aan wilt hangen. Het voelt allemaal gewoon doordacht en degelijk.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals

Pioneer VSX-534

Deze VSX-534 van Pioneer is wat stoerder qua uiterlijk. Films komen echt tot leven, met een diepe bas en een lekker ruimtelijk effect. Zelfs bij gewoon tv-kijken geeft hij alles net wat meer pit. Wat opvalt, is hoe makkelijk alles ingesteld is. Je sluit je speakers aan, volgt het installatiestapje op het scherm, en je bent klaar. Geen urenlange handleidingen doorspitten. Hij ondersteunt ook Dolby Atmos, dus als je je setup uitbreidt met hoogtekanalen, haal je nog meer uit je luisterervaring.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals

Denon AVR-X1800H

De Denon AVR-X1800H ondersteunt de nieuwste audioformaten, zoals Dolby Atmos en DTS\:X, en dat merk je direct als je een film aanzet. De explosies, stemmen, omgevingsgeluiden – het komt allemaal precies op de juiste plek. Echt een bioscoopgevoel thuis. Bedien je alles liever met je telefoon? Geen probleem. Alles werkt soepel via de app, en het verbinden met je netwerk is in een paar tellen geregeld. Als enige in dit overzicht heeft deze Denon 7.2-kanaals surroundgeluid.

🎬 Surround-configuratie: 7.2-kanaals

Onkyo TX-SR3100

Wat Onkyo met de TX-SR3100 laat zien, is dat je ook zonder tierelantijntjes een goede AV-receiver kunt hebben. Hij laat zien wat belangrijk is: degelijk geluid en een soepele bediening. Het is gewoon een no-nonsense apparaat waar je op kunt rekenen, of je nu een serie kijkt of een game speelt. Deze Onkyo ondersteunt Dolby Atmos en 4K-passthrough, wat hem ook toekomstbestendig maakt. Handig voor wanneer je later je tv of speakers upgradet – deze receiver kan het aan. Alles bij elkaar is het een betrouwbare receiver waar je jarenlang plezier van hebt, zonder dat je eerst een cursus AV-techniek hoeft te volgen.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals