Openbare wifi-netwerken zijn een luilekkerland voor cybercriminelen. Afluisteren is eenvoudig en het is voor gebruikers lastig om de betrouwbaarheid ervan in te schatten. Hoewel wifi-veiligheid lastig is te garanderen, vind je in dit artikel handvatten om veiliger onderweg te internetten.

Tip 01: Netwerkprofiel

Thuis kan het fijn zijn om bestanden te delen met je andere computers, maar op een publiek wifi-netwerk is het delen van bestanden en media (foto's, filmpjes) niet wenselijk. De eerste keer dat je verbinding maakt met een draadloos netwerk, vraagt Windows om een netwerktype te kiezen. Deze keuze bepaalt of je mogelijk dingen gaat delen. Bij Windows 7 heb je de keuze voor Thuisnetwerk, Bedrijfsnetwerk of Openbaar netwerk. Kies met Openbaar netwerk voor de veiligste instelling, tenzij je je thuis op je eigen netwerk bevindt of als een andere instelling op je werk noodzakelijk is. Met het profiel Openbaar netwerk wordt alles automatisch uitgeschakeld wat met het delen van bestanden te maken heeft.

©PXimport

Tip 01 Kies na het verbinden via wifi altijd voor het profiel Openbaar netwerk, tenzij je thuis bent of andere instellingen wenselijk zijn op een bedrijfsnetwerk.

Tip 02: Profiel wijzigen

Als je Windows 7 gebruikt, kun je achteraf eenvoudig nagaan met welk type netwerk je verbinding maakt. Ga naar Configuratiescherm / Netwerk en internet / Netwerkcentrum. Je ziet de naam van het draadloze netwerk waarmee je verbonden bent. Hieronder zie je het type netwerk, bijvoorbeeld Thuisnetwerk. Klik op het netwerk als je een ander profiel wilt instellen.

Tip 03: Niets delen

In Windows 8.1 is de keuze beperkter dan bij Windows 7.1. Nadat je je hebt aangemeld bij een wifi-netwerk, krijg je de vraag of je iets wilt delen met andere apparaten in het netwerk. Dit is bedoeld om bijvoorbeeld een (draadloze) netwerkprinter te gebruiken of je tv toegang te geven tot media op je computer. Beantwoord de ja/nee-vraag altijd met Nee als je je op het netwerk van iemand anders bevindt. Als je verbinding maakt met je thuisnetwerk, kun je (als je dat nodig vindt) de vraag met Ja beantwoorden.

Honingpot

In dit artikel gaan ervan uit dat je beveiligingssoftware draait. Er is dus een virusscanner actief en je firewall staat aan. Dit is niet alleen noodzakelijk als je gebruikmaakt van wifi-netwerken, maar voor je computerveiligheid in het algemeen.

Als je op een terras in de stad zit en verbinding maakt met het wifi-netwerk van het café, ka het net zo goed zijn dat je draadloos verbinding maakt met een geprepareerd computertje van een onverlaat. Dit wordt ook wel een 'honeypot' genoemd. Je verbinding wordt door het systeem doorgeleid naar internet zodat jij niets in de gaten hebt. Ondertussen heeft de onverlaat vrij spel om via allerlei trukendozen jouw wachtwoorden, documenten, mailgegevens en andere gegevens te ontfutselen. Het enige goede wapen hiertegen is een VPN-verbinding, zie tip 12.

©PXimport

Leuk: gratis wifi op het terras! Maar weet jij wie de verbinding faciliteert?

Tip 04: Vergeten

Het is in Windows 8.1 lastiger om achteraf te zien welke keuze je hebt gemaakt bij het verbinden met een 'vreemd' wifi-netwerk. Bij twijfel is het aan te raden om de netwerkverbinding te verbreken, de netwerkinstellingen te vergeten en opnieuw verbinding te maken. De vraag of je iets wilt doen met andere netwerkapparatuur wordt dan opnieuw gesteld. Open de Charms-balk / Instellingen (dit kan ook via Windows-toets+I) en klik op de naam van het draadloze netwerk waarmee je verbonden bent. Alle beschikbare netwerken worden getoond. Klik met de rechtermuisknop op de naam van het actieve draadloze netwerk en kies Dit netwerk niet onthouden. De netwerkinstellingen worden gewist en je kunt opnieuw verbinding maken.

Tip 04 Laat de wifi- instellingen vergeten en stel de verbinding opnieuw in.

Tip 05: Details delen

De instellingen achter de netwerkprofielen uit de voorgaande tips zijn ook terug te vinden in je Configuratiescherm. De opties die je kunt aanpassen zijn in Windows 7 anders dan in Windows 8,1, de weg er naartoe is hetzelfde. Ga naar Configuratiescherm / Netwerk en internet / Netwerkcentrum / Geavanceerde instellingen voor delen. Windows 7-gebruikers kunnen bij Openbaar controleren wat er wordt gedeeld. Windows 8.1-gebruikers vinden de deel-instellingen bij Gast of openbaar.

©PXimport

Tip 05 Controleer of Windows, ondanks je netwerkprofielkeuze, niet alsnog per ongeluk mappen deelt.

Tip 06: Streaming

Windows kan foto's, films en muziek verzenden (streamen) naar andere apparaten in hetzelfde netwerk. Afhankelijk van je instellingen kun je via je tv bij de foto's, films en muziek op je computer. Op een gratis wifi-netwerk wil je natuurlijk niet dat deze gegevens bereikbaar zijn. Ga naar Configuratiescherm / Netwerk en internet / Netwerkcentrum / Opties voor mediastreaming. Als je iets anders ziet staan dan de knop Mediastreaming inschakelen, deel je mogelijk persoonlijke media met je mede-netwerkgebruikers. Klik op Alle blokkeren en bevestig met OK. Ga opnieuw naar Opties voor mediastreaming. Als het goed is, zie je nu wel de knop Mediastreaming inschakelen en weet je dat je geen media deelt via dit Windows-onderdeel.

©PXimport

Tip 06 Voorkom dat je computer muziek, foto's en videobestanden streaming aanbiedt aan andere netwerkgebruikers.

Luistervinken

Op het moment dat je verbinding maakt met een wifi-netwerk van bijvoorbeeld een hotel, maak je in het gunstigste geval ook daadwerkelijk verbinding met het gastnetwerk van het hotel. Je weet verder niets over de inrichting van het wifi-netwerk. In de meest ideale situatie kun je alleen verbinding maken met internet en is jouw 'internetlijntje' volledig gescheiden van andere gasten. Soms zit je met andere gebruikers in een soort 'babbelbox' en kunnen de apparaten elkaar zien. Hierdoor is onderling gegevensuitwisseling mogelijk (al dan niet gewenst) en kan iemand met kwade bedoelingen het netwerkverkeer aftappen en afluisteren.

Tip 07: HTTPS

Als je www.wikipedia.nl intypt, zal je webbrowser dit vertalen naar http://www.wikipedia.nl. Bij steeds meer websites kun je ook een https-verbinding gebruiken. Dit is veiliger. In het voorbeeld van Wikipedia moet je zelf https:// intypen, maar bij veel websites word je tegenwoordig automatisch doorgestuurd als er een https-verbinding beschikbaar is. Voorbeelden hiervan zijn je bank, de website van DigiD, webwinkels en de zoekmachine Google. Een https-verbinding biedt geen garantie dat je verbinding niet wordt afgeluisterd (zie de kaders 'Honingpot' en 'Luistervinken'). Maar zonder https-verbinding kan vaak zelfs de minst getalenteerde hacker je websiteverkeer afluisteren op een openbaar wifi-netwerk.

©PXimport

Tip 07 Steeds meer websites maken standaard gebruikt van een https-verbinding.

Tip 08: Mailprogramma

Bij een https-verbinding worden gegevens onleesbaar gemaakt tussen je browser en bijvoorbeeld de server van Facebook. Voor e-mail bestaan er soortgelijke protocollen, maar deze zijn niet altijd beschikbaar en moeten ook nog eens correct zijn ingesteld. Het voert te ver om de technische mailserverinstellingen te bespreken van alle aanbieders, dus daarom geven we je een algemeen advies. Als je er niet 100% zeker van bent dat jouw e-mailprogramma een beveiligde verbinding maakt met de mailservers (bijvoorbeeld van je internetaanbieder), dan is het met klem af te raden om je mailprogramma te gebruiken op een openbaar wifi-netwerk. Om toch je mail op te halen kun je webmail gebruiken. Alle webmaildiensten (Outlook.com, Yahoo, Gmail) zijn via https bereikbaar. Ook de meeste internetaanbieders bieden webmail aan zodat je via een https-verbinding je berichten kunt lezen in je browser.

Tip 09: Niet automatisch

De optie Automatisch verbinding maken wordt veel gebruikt, maar kan potentieel gevaarlijk zijn. Het volgende doemscenario is vergezocht, maar technisch mogelijk. Je maakt verbinding met een wifi-netwerk van een groot bedrijf, bijvoorbeeld van een koffieketen, groot warenhuis of luchtvaartmaatschappij. Een hightech honeypot kan zo'n netwerk imiteren. Als de optie Automatisch verbinding maken is ingeschakeld, kan je laptop binnen het bereik van de honeypot komen, en er verbinding mee maken. Jouw computer 'denkt' dan dat je te maken hebt met een bekend netwerk waarmee je al eerder verbonden was, en zal automatisch verbinding maken met alle mogelijk risico's van dien.

Valse veiligheid

Er is een hardnekkig fabeltje die graag uit de wereld helpen: "Een wifi-netwerk waarvoor een wachtwoord nodig is, is een veilig wifi-netwerk". Een wachtwoord zegt niets over de veiligheid, maar alleen dat mensen zonder het wachtwoord geen toegang hebben. Op het moment dat het netwerk verder niet goed is ingericht, werk je nog steeds op een onveilig netwerk met alle risico's van dien. Omdat je nooit weet hoe de veiligheid is geregeld, kun je elk netwerk dat niet van jou is het beste als potentieel onveilig bestempelen.

©PXimport

Het wel of niet aanwezig zijn van een wachtwoord zegt niets over de veiligheid van het netwerk.

Tip 10: Netwerk vergeten

Je laptop maakt eenvoudiger verbinding met een bekend netwerk dan een nieuw netwerk. Door de lijst met bekende netwerken op te schonen, voorkom je dat je in een onoplettend moment per ongeluk automatisch verbinding maakt. In Windows 8.1 ga je naar Charms-balk / Instellingen / Pc-instellingen wijzingen / Netwerk / Verbindingen / Bekende netwerken beheren. Er verschijnt een lijst met netwerken waarmee je ooit verbonden bent geweest. Klik op een netwerk waarvan je de instellingen wilt verwijderen en kies Niet onthouden. In Windows 7 ga je naar Configuratiescherm / Netwerk en internet / Draadloze netwerken beheren. Er verschijnt een lijst met bekende netwerken. Selecteer een netwerk en kies Verwijderen om het netwerk te vergeten.

Tip 11: Wifi tijdelijk uit

Om te voorkomen dat iedereen in de buurt van jouw computer in de gelegenheid wordt gesteld om binnen te dringen of een poging doet om je af te luisteren via wifi, kun je eenvoudige leefregel in acht nemen: schakel je wifi-adapter uit als je de verbinding niet nodig hebt. De meeste laptops hebben hiervoor een handige Fn-toetscombinatie of zelfs een aparte schakelaar. Zo kun je de draadloze adapter van je laptop snel uitschakelen en weer activeren. Windows 8.1-gebruikers kunnen eveneens via Charms-balk / Instellingen / Draadloos netwerk de optie Vliegtuigstand activeren. Hiermee wordt de draadloze apparatuur uitgeschakeld, een veilig gevoel!

©PXimport

Tip 11 Geen internet nodig? Maak er een goede gewoonte van om je wifi-adapter uit te schakelen.

Tip 12: VPN

Bijna aan het einde van dit artikel vind je misschien wel de belangrijkste tip, maar hij is ook een stapje lastiger. Het is de enige oplossing is die echt helpt tegen kwaadwillende mensen op hetzelfde wifi-netwerk. Het toverwoord is VPN, ook wel bekend onder de namen Virtueel Particulier Netwerk of Virtual Private Network. Bij een VPN wordt een soort digitale tunnel aangelegd naar een VPN-server. Al het verkeer naar internet gaat via deze tunnel. De tunnel is beveiligd, anderen zien in het meest gunstige geval alleen dat er een tunnel actief is. Je hebt dankzij VPN een soort privésnelweg naar internet. De meeste bedrijven die werknemers toegang geven tot internet of het bedrijfsnetwerk, maken gebruik van VPN. Je kunt het toepassen op je laptop, smartphone en tablet. Nadelen zijn er ook: hoewel er gratis VPN-diensten zijn, hebben deze vrijwel allemaal restricties in snelheid, de hoeveelheid dataverkeer of andere beperkingen.

Bij betaalde varianten heb je deze beperkingen niet, maar zijn er wel verschillen. Als je een betaalde VPN-dienst overweegt, oriënteer je dan eerst voor een VPN-dienst die goed aansluit bij jouw behoeftes. Wil je niets uitgeven? Dan kun je aan de slag met de gratis versies van onder andere Spotflux of Hotspot Shield.

Tip 13: Eigen hotspot

Voor een paar tientjes koop je een draagbaar kastje waarmee je altijd een eigen wifi-hotspot bij je hebt. De oplossing bestaat uit een draagbare wifi-router waarmee je verbinding kunt maken met je laptop, tablet en smartphone. De internetverbinding wordt geregeld via een mobiele aanbieder. Je hebt dus een simkaart nodig van een 3G/4G-aanbieder. Net als voor je smartphone en tablet heb je hiervoor een data-abonnement of prepaidkaartje nodig. De mobiele 3G/4G-routers zijn, in vergelijking met publieke wifi-netwerken, zeer veilig omdat je de verbinding niet deelt met derden. Minpunten zijn de kosten, snelheid en databeperkingen. Dit laatste is afhankelijk van je 3G/4G-aanbieder en het gekozen abonnement.

©PXimport

Tip 13 Met een mobiele 3G/4G-router heb je altijd een 'privé' wifi-hotspot binnen handbereik.

Tip 14: Hotspot via telefoon

Als je een smartphone met 3G/4G-internetverbinding hebt (een tablet kan ook), kun je deze verbinding meestal delen met je andere apparaten. Dit is mogelijk met Android, Windows Phone en iOS. De functie moet wel ondersteund worden door telecomaanbieder en het abonnement dat je hebt. De plek waar je de instelling op Android-toestellen vindt, is afhankelijk van de fabrikant. Voor Windows Phone-gebruikers heet de instelling Mijn verbinding delen. In iOS heet de optie Persoonlijke hotspot. De truc maakt van je smartphone een router waarbij de verbinding wordt gedeeld via wifi. De internetverbinding wordt verzorgd via het 3G/4G-netwerk van je telecomaanbieder. Let op: veel abonnementen hebben een datalimiet waarbij je bij de overschrijding van je bundel moet bijbetalen.

©PXimport

Voorkom dat je databundel voor mobiel internet te snel is opgebruikt.

Beperkt verkeer

Een persoonlijke wifi-hotspot (zie tip 13 en 14) is veiliger dan een publiek wifi-netwerk, maar heeft een ander nadeel. Je computer herkent de wifi-verbinding van je persoonlijke wifi-hotspot namelijk niet als een 3G/4G-internetverbinding waarbij je soms per megabyte afrekent. Allerlei programma's (zoals clouddiensten en update-functies) zullen de verbinding gebruiken om zichzelf bij te werken. Als je alleen even van plan was om je mail op te halen of reisinformatie op te zoeken, verbruik je snel vele (tientallen) MB's. Maak dus alleen verbinding met je persoonlijke wifi-hotspot als je verbinding expliciet gaat gebruiken (zie tip 11). Windows 8.1-gebruikers kunnen nog een aanpassing maken. Ga naar Charms-balk / Instellingen en klik op je draadloze netwerk. Klik met de rechtermuisknop op de verbinding en kies Instellen als verbinding met datalimiet. Hiermee wordt het dataverkeer zo veel mogelijk beperkt.

Na 40 jaar heeft Kladblok eindelijk een opfrisbeurt gekregen. De eenvoudige, oerdegelijke tekstverwerker is ideaal voor het bewerken van platte tekst zonder toeters en bellen. In Windows 11 is het bescheiden onderdeel flink gegroeid. Wat ooit een sobere tool was voor snelle notities, heeft nu een interessante set nieuwe functies.

Terwijl we hier bekijken wat nieuw is, gaat ondertussen de make-over van Kladblok door. In de testversies binnen het Windows 11 Insider-kanaal duiken nu zelfs opties op voor tekstopmaak zoals vet, cursief, onderstrepen en lijsten. Die nieuwigheden worden later dit jaar uitgerold naar alle gebruikers van Windows 11. Liever een vogel in de hand dan tien in de lucht? Absoluut, want intussen kunnen we al profiteren van deze verbeteringen.

Tabbladen toevoegen en losmaken

Met Windows 11 heeft deze basis-app een frisse look & feel gekregen en een aantal kenmerken waar veel gebruikers al jaren om vragen. De opvallendste vernieuwing is de ondersteuning van de tabs (afbeelding 1). Je kunt nu verschillende pagina’s van Kladblok openen, elk in een eigen tabblad. Geen wirwar meer van losse pictogrammen in de taakbalk voor elk geopend tekstbestand. Een nieuw bestand starten is simpel: klik bovenaan op het plusteken. Wil je een tabblad loskoppelen en als apart venster gebruiken? Geen probleem: sleep het tabblad naar het bureaublad en het verschijnt automatisch als een nieuw .txt-bestand. Andersom werkt het ook. Sleep een bestaand .txt-bestand naar de tabbalk van Kladblok en het wordt netjes toegevoegd aan de open tabbladen.

Tabbladen configureren

Zolang er minstens één tabblad is opgeslagen, kun je de volledige Kladblok-sessie sluiten, inclusief andere niet-opgeslagen bestanden, zonder gegevens te verliezen. Wanneer je Kladblok weer opent, worden alle tabbladen hersteld, zelfs na een herstart van de pc. Je bepaalt zelf wat er gebeurt wanneer je Kladblok opent. Klik daarvoor op het tandwieltje in de rechterbovenhoek van het programma. Vervolgens ga je naar de instellingen voor Kladblok openen. In de optie Wanneer Kladblok wordt gestart heb je de keuze tussen Doorgaan met vorige sessie of Nieuwe sessie starten en niet-opgeslagen wijzigingen negeren (afbeelding 2). De eerste optie is de standaardinstelling.

Meervoudig herstel

Een belangrijke interne verbetering is de mogelijkheid om meerdere bewerkingen ongedaan te maken. In Windows 10 kon je in Kladblok met Ctrl+Z slechts de laatste bewerking terugdraaien (afbeelding 3). In Windows 11 kun je stapsgewijs wijzigingen ongedaan maken met Ctrl+Z. Ben je te ver teruggegaan, dan kun je je acties opnieuw uitvoeren met Ctrl+Y — net als in de meeste andere applicaties.

Uiterlijk

Onder het tandwieltje van de instellingen kies je het Uiterlijk van dit programma. Je hebt de keuze tussen de lichte en de donkere modus of je kiest voor de weergave om gewoon de systeeminstelling te volgen. Hier bepaal je ook het lettertype, de lettergrootte en de stijl (Regular, Italic, Bold, Bold italic) die je gebruikt voor de tekstbestanden. Onder het onderdeel Tekstopmaak zie je telkens een voorvertoning van de gekozen stijl (afbeelding 4). In de instellingen kun je tekstterugloop in- of uitschakelen. Dit zorgt ervoor dat tekst automatisch naar de volgende regel springt wanneer het einde van de regel is bereikt, in plaats van dat de tekst horizontaal verder loopt. Dat is onhandig, want dat betekent dat een tekstbestand soms als één hele lange regel wordt getoond.

Notepad++

Microsoft heeft Kladblok jarenlang stiefmoederlijk behandeld. Door de beperkte functionaliteit gingen veel gebruikers op zoek naar een alternatief – en vonden dat in de open-sourcetoepassing Notepad++. Een van de grootste troeven van Notepad++ is de ondersteuning voor een brede waaier aan programmeertalen, waaronder JSON, Python, C++, C#, Cobol, html, css en SQL … Daarnaast biedt het programma handige functies zoals regelmarkeringen, macro’s en de mogelijkheid om bestanden met elkaar te vergelijken. Notepad++ is gratis, werkt in een gesplitst scherm en ondersteunt tabbladen, zoeken en vervangen, én het automatisch hervatten van je werk – zelfs bij niet-opgeslagen bestanden. Wat deze variant (nog) niet kan: tabbladen naar een ander venster slepen.

Spellingcontrole en autocorrectie

Kladblok kan voortaan spelfouten markeren terwijl je typt, en typfouten desgewenst automatisch corrigeren. Om de spellingcontrole in- of uit te schakelen, klik je op het tandwieltje in de rechterbovenhoek. In het vak Spelling kun je de opties Spellingcontrole en Automatische correctie activeren (afbeelding 6). Vanaf dat moment verschijnt er een rood golflijntje onder fout gespelde woorden. Klik je met de linkermuisknop op zo’n woord, dan krijg je suggesties te zien waaruit je een correcte versie kunt kiezen. Let wel: deze functies werken alleen bij gewone tekstbestanden, niet wanneer je in Kladblok code schrijft, zoals html of css.

Zoeken en vervangen

Een van de minst bekende, maar erg handige functies van Kladblok is de mogelijkheid om snel naar specifieke tekst te zoeken en die eventueel meteen te vervangen. Gebruik hiervoor het menu Bewerken / Zoeken of de sneltoets Ctrl+F. Met Ctrl+H open je direct de functie Zoeken en vervangen, die je ook via het menu Zoeken kunt oproepen. Voer in het zoekvak de tekst in die je wilt vinden. Je kunt op de vergrootglasknop klikken of gewoon op Enter drukken. Klik op het kleine pijltje links van het zoekvak om het vak Vervangen te openen. Zodra de gezochte tekst is gevonden, gebruik je de pijltjes rechts van het zoekvak om omhoog of omlaag door het document te navigeren. Met de knop Vervangen wijzig je telkens één match; met Alles vervangen worden alle overeenkomsten in één keer aangepast (afbeelding 7). Deze functie ondersteunt ook enkele basisjokertekens: het sterretje * staat voor een willekeurig aantal tekens, het vraagteken ? voor precies één teken. Klik je op de knop met de schuifregelaars, dan kun je instellen dat de zoekopdracht hoofdlettergevoelig is. De optie Inwikkelen is een ongelukkige vertaling van Wrap. Als je die aanvinkt, doorzoekt Kladblok het hele document – ongeacht waar de cursor zich bevindt.

Herschrijven, Samenvatten en Schrijven

Kladblok heeft nu een set AI-functies om tekst te verbeteren. Het gaat om Herschrijven, Samenvatten en Schrijven. Met behulp van GPT kun je de inhoud verfijnen. Klik met de rechtermuisknop op de tekst en kies de optie Schrijven. In een nieuw venster lees je een herwerkte tekst die je op basis van drie criteria verder aanpast. Met de knop Lengte kies je voor een vergelijkbare tekstlengte, een kortere of een langere versie. Bij Toon kies je tussen Standaard, Formeel, Informeel, Inspirerend, Humor en Overtuigend. En dan is er nog de knop Formatteren waarmee je bijvoorbeeld een stijl selecteert zoals Zakelijk, Academisch, Marketing, Poëzie en meer. Onderaan deze herwerkte tekst zie je een numerieke aanduiding zoals 1 van 3. Dit betekent dat Kladblok meteen al drie versies klaarhoudt. Door op het pijltje te klikken schakel je door de versies. Dezelfde mogelijkheden krijg je als je via de rechtermuisknop de optie Aangepast herschrijven en Samenvatten kiest (afbeelding 8). Als je deze AI-functies liever niet hebt, dan kun je die uitschakelen in de instellingen van Kladblok.

Voet- en kopteksten

In Kladblok kun je bovendien voet- en kopteksten toevoegen die je pas te zien krijgt als de pagina uit de printer komt. In deze ruimte is het mogelijk om aan de boven- en/of onderkant de bestandsnaam, het paginanummer of de huidige datum op te nemen. Daarvoor gebruik je het menu Bestand / Pagina-instelling. Daarna moet je wel de juiste variabele gebruiken om aan te duiden wat je in de koptekst of voettekst wilt zien. Dit zijn de belangrijkste variabelen:

De printer zal de acties uitvoeren die je in de voet- en koptekst hebt ingegeven. Houd er rekening mee dat Kladblok deze instellingen niet opslaat, je moet ze dus bij iedere afdruk opnieuw opgeven.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.