Tijdens grote rampen of aanslagen zijn sociale media vaak de beste manier om het nieuws zo snel mogelijk te volgen, maar helaas is er ook veel ruis te vinden en wordt er veel verkeerde informatie verspreid. In dit artikel laten we zien hoe je 'breaking news' het beste kunt volgen op sociale media. We kijken naar welke apps er zijn, hoe je het nieuws het beste kunt vinden, en hoe je ontdekt wat echt of nep is.

Oppassen!

Er zijn een paar dingen die altijd gebeuren tijdens het volgen van grote rampen op sociale media, en het is goed die patronen te (her)kennen.

1. Informatie klopt vaak niet, of conflicteert met andere informatie. Veel instanties weten in de korte tijd na een ramp nog niets over bijvoorbeeld dodentallen. Zulke informatie wordt desondanks vaak overgenomen door betrouwbare nieuwsmedia en gaat dan een eigen leventje leiden. Ga er vanuit dat geen enkele informatie meteen klopt.

2. Vaak worden anonieme bronnen geciteerd. Pas daarmee op. We gaan later in dit artikel in op hoe je een anonieme bron herkent.

3. Kijk waar de informatie vandaan komt. Veel media praten andere media over, en de originele bron van een verhaal is vaak moeilijk te achterhalen. Wees daar bewust van.

4. Let op de terminologie van nieuwsmedia. Als die iets zeggen als "We krijgen berichten binnen dat..." of "We hebben vernomen...", is een bericht vaak niet waar.

Nu we dat weten, laten we kijken hoe je nieuws kunt vinden op sociale media.

Welke apps?

Sommige apps zijn beter dan anderen om nieuws te volgen. Deze apps/diensten zijn perfect voor het volgen van 'breaking news'.

Twitter

Twitter is de beste app om nieuws live mee te volgen

Het microblog-platform Twitter is het ideale platform om snel nieuws te vinden, maar is ook notoir om de ruis die ontstaat. Twitter maakt het mogelijk om korte berichten (al dan niet met foto's) te versturen, en omdat die goed te doorzoeken zijn kun je er snel informatie op vinden.

Twitter hoeft niet moeilijk te zijn. Je kunt leren hoe het werkt in onze uitgebreide workshop. Je kunt Twitter volgen zonder account, maar het is makkelijker om er een gratis te maken.

Livestreamen met Periscope of Meerkat
Vorig jaar zagen we de opkomst van livestream-apps waarmee iedereen live video's kan uitzenden. Die zijn bovendien later nog terug te kijken. Er zijn twee belangrijke livestream-apps: Meerkat en Periscope. Beide zijn te koppelen aan sociale media-accounts zoals Twitter.

Facebook
Facebook is misschien iets minder geschikt voor het volgen van breaking news, met name omdat er geen goede zoekfunctie in zit en Facebooks tijdlijn werkt met een algoritme dat veel posts filtert. Toch heeft de dienst een aantal functies die wel nuttig kunnen zijn. Zo kun je in je Facebook-feed ook live-video's volgen, en is het handig om op één plek meerdere media te volgen.

Reddit
Reddit is een algemeen forum, met een paar plekken om nieuws te volgen. De beste plek om dat te doen is Reddit.com/r/Live, waar altijd een liveblog wordt bijgehouden bij een grote gebeurtenis. Gebruikers plaatsen er ooggetuigenverslagen, al dan niet van andere bronnen zoals van journalisten of van burgers die er via Twitter verslag van doen. Het mooie van Reddit is dat de beste posts naar boven worden gestemd, waardoor bronnen beter door meerdere gebruikers op authenticiteit worden geontroleerd.

Let op: Ook Reddit heeft het regelmatig fout. Een berucht moment waren de aanslagen tijdens de Boston Marathon. Reddit begon toen een klopjacht op de daders, maar bleek daar achteraf onschuldige mensen te hebben aangewezen.

Hoe vind je nieuws?

De vraag is natuurlijk welke accounts je moet volgen of hoe je aan informatie komt.
 

Begin met het volgen van algemene accounts van instanties als de politie of de stad

Je kunt het beste beginnen met het volgen van officiële accounts van instanties zoals het (lokale) Ministerie van Veiligheid & Justitie of Binnenlandse Zaken, de politie, het Rode Kruis, of de ambassades. Ook hebben veel luchthavens en zelfs treinstations tegenwoordig een eigen Twitter-account.

Ook op Reddit is er voor vrijwel iedere grote stad wel een subreddit, waarvan de kans groot is dat er bovenaan een thread staat met nieuws. Ga dan naar bijvoorbeeld Reddit.com/r/Paris of Reddit.com/r/Amsterdam. Je kunt hetzelfde doen op Facebook

Hashtags volgen

Bij de meeste rampen worden hashtags in het leven geroepen, vaak de naam van waar iets gebeurt, zoals #zaventem of #MH17. Door die in de gaten te houden zie je alles dat er wordt getweet over een nieuwsgebeurtenis.

Je kunt vervolgens het beste op zoek naar journalisten die ter plekke zijn. Hoewel bij een grote ramp alle media ongeveer hetzelfde zeggen, is er vaak maar een klein aantal journalisten ter plekke die de informatie verstrekken die grote media dan overnemen. Door een hashtag te volgen kun je kijken wie er ter plekke is, of je kunt via Twitter bijvoorbeeld zoeken naar de hashtag + "ter plekke" OR "ter plaatse". Kijk in de bio van de journalist of hij inderdaad de verlaggever is die hij zegt dat hij is.

Ooggetuigen

In de chaos van een grote ramp wordt er altijd snel van ooggetuigen uitgegaan, maar let op: Die zijn lang niet altijd betrouwbaar. Sommige mensen vinden het leuk om bewust verkeerde informatie te verspreiden, bijvoorbeeld over dodentallen of over een tweede aanslag of schutter. Het is soms moeilijk te verifiëren wie een echte ooggetuige is, dus pas altijd op met het volgen van die informatie. Let ook op dat veel nieuwsmedia zulke tweets vaak overnemen als 'echt', zonder dat ze zelf hebben geverifieerd of het om een echt ooggetuigenverslag gaat.
 

Controleren hoe betrouwbaar een account is

Veel informatie is niet echt of onbetrouwbaar

Er zijn een paar dingen die je kunt controleren of iemand echt ter plaatse is of niet. Kijk eerst wie een persoon precies is. Twitter maakt het makkelijk om snel een anoniem account te maken, en hoe anoniemer een account is, hoe minder betrouwbaar die is. Kijk bijvoorbeeld of het account een profielfoto gebruikt, en wat er in zijn bio staat. Let ook op of de persoon een link in zijn bio heeft naar bijvoorbeeld een LinkedIn-account. Gebruikers die tot de persoon te herleiden zijn plaatsen minder snel nep-informatie. Heeft een account die niet? Dan is het waarschijnlijk een nep-melding.

Je kunt ook kijken naar wat de ooggetuige precies tweet of post. Is het alleen tekst? Of zitten er ook foto's bij die het verhaal waarschijnlijker maken? In dat laatste geval is een verhaal geloofwaardiger. Ook kun je in de Twitter-app je locatiegegevens aan zetten, zodat anderen kunnen zien van waar een tweet verstuurd is.
 

Foto's verifiëren

Tijdens een grote ramp gaan er vaak foto's en video's rond die niets met de gebeurtenis te maken hebben. Dat kun je controleren door een afbeelding terug te zoeken en te kijken of die al eerder eens geplaatst is. Dat kan via Google Afbeeldingen, of via Tineye. Bij video's is dat wat moeilijker, maar je kunt daarmee hetzelfde doen door een screenshot te maken van de video. Ook kun je op Twitter zoeken naar de hashtag van een ramp of de url van bijvoorbeeld YouTube en daarbij het woord "hoax", of "fake".

Zelf helpen

Het is niet allemaal kommer en kwel: Je kunt zelf ook helpen!

Sociale media kunnen ook een geweldige bron van hulp zijn tijdens rampen. Zo heeft Facebook een feature genaamd "Facebook Check-in". Als iemand zich in de buurt van een ramp bevindt, krijgt hij de mogelijkheid zich 'in te checken' bij Facebook. Alle vrienden krijgen dan te zien dat die persoon veilig is.

©CIDimport

Als je zelf in de buurt van een rampgebied bevindt en je wil op één of andere manier helpen, kun je de hashtag #ikwilhelpen gebruiken. Daarmee kunnen mensen aangeven dat zij een auto of hun huis beschikbaar stellen voor slachtoffers of mensen die in de buurt zijn.

Als je zelf informatie wil plaatsen, zorg dan dat dat relevante info is. Plaats bijvoorbeeld het nummer van het Rode Kruis of een ambassade, of noem welke ooggetuigen of journalisten ter plaatse zijn.

Wat moet je niet doen?

Soms kun je het beste helpen door niets te doen. Plaats dus bijvoorbeeld geen informatie waarvan je niet zeker weet of het klopt. Let ook op dat je een hashtag op Twitter zo 'zuiver' mogelijk houdt door er alleen relevante informatie op te plaatsen. Als iedereen plaatst dat ze "onlangs nog op vakantie waren in #Brussel" dan voegt dat weinig toe aan de discussie, maar het maakt het ook moeilijk voor anderen om relevante informatie te vinden.

Let ook op: Tijdens een grote ramp lopen de emoties vaak hoog op. Pas op met wat je misschien als impuls wil posten, en bedenk dat informatie vaak nog helemaal niet bevestigd is.

Iedereen die met Windows werkt, kent het wel: ineens een blauw scherm, en dan… niets meer. Het beruchte Blue Screen of Death (BSOD) hoort al sinds de jaren 90 bij Windows als pindakaas bij brood. Maar daar komt nu verandering in: het blauwe scherm gaat verdwijnen.

Het Blue Screen of Death bestaat al sinds de jaren 90. In Windows NT verscheen het voor het eerst in zijn bekende vorm: witte foutcodes op een felblauw vlak. De melding verscheen bij serieuze systeemfouten, vaak veroorzaakt door een kapotte driver of instabiele hardware. In latere versies kwamen er ook een verdrietige emoticon :( bij en, sinds 2016, een QR-code die naar een informatiepagina leidde. Hoewel er weinig dingen zo frustrerend zijn als een BSOD, is-ie ook handig: de foutmelding en STOP-code* die erop staan, kunnen je namelijk helpen om te achterhalen wat er precies aan de hand is. Maar nu gaat het dus verdwijnen …
*Scrol naar beneden voor een overzicht met de meest voorkomende foutmeldingen/STOP-codes en hun betekenis.

©PXimport | Reshift Digital BV

Op zwart

Het is gelukkig iets minder dramatisch dan je denkt: Microsoft gaat het blauwe scherm vervangen door een zwarte variant. Het nieuwe ontwerp oogt rustiger, zonder QR-code of icoontjes, en toont direct de foutcode en de driver die mogelijk de oorzaak is. Handig voor wie het probleem wil opzoeken of oplossen.

De nieuwe interface is vanaf later deze zomer beschikbaar op alle computers die draaien op Windows 11 versie 24H2. Naast het zwarte scherm wordt ook het meldingsscherm dat je ziet bij onverwachte herstarts vernieuwd. Dat sluit beter aan op de rest van Windows 11, is overzichtelijker en verdwijnt vaak al binnen een paar seconden.

©Microsoft

Waarom deze verandering?

Volgens Microsoft draait het om duidelijkheid. Het scherm moet beter laten zien of het probleem in Windows zelf zit, of in een externe component. Dat scheelt tijd bij het zoeken naar de oorzaak. Zeker na de wereldwijde CrowdStrike-storing van vorig jaar – waarbij miljoenen computers vastliepen door een fout in beveiligingssoftware – wil Microsoft de foutafhandeling beter en sneller maken.

Quick Machine Recovery

Naast het nieuwe scherm introduceert Microsoft ook Quick Machine Recovery (QMR). Deze functie is bedoeld voor situaties waarin een pc helemaal niet meer opstart. Via de herstelomgeving van Windows kan het systeem dan automatisch reparaties uitvoeren, zonder dat je handmatig iets hoeft te doen of een expert hoeft in te schakelen.

QMR wordt later dit jaar beschikbaar op alle apparaten met Windows 11 versie 24H2. Op Home-edities staat het standaard aan. De functie wordt op dit moment al getest in het Beta Channel van het Windows Insider-programma, zodat Microsoft nog kan bijschaven waar nodig.

Wat merk jij ervan?

Voor de meeste mensen betekent dit vooral dat de foutmelding bij een crash er straks anders uitziet. Maar het belangrijkste verschil zit onder de motorkap: Windows toont duidelijker wat er misgaat en kan zichzelf sneller herstellen. In de volksmond zal er – denken wij – overigens weinig veranderen: Blue of Black, het zal een BSOD blijven.

Vanaf 7 juli krijgt Google Gemini toegang tot apps als WhatsApp, Telefoon en Berichten – zelfs als je dat niet expliciet hebt aangezet. Wat betekent dat voor je privacy? En hoe voorkom je dat de AI méér weet dan jij wilt? Dit moet je weten voordat de verandering ingaat.

Googles AI-assistent Gemini wordt komende maand verweven met een aantal nogal essentiële apps op je Android-toestel. Denk aan Telefoon, Berichten en zelfs WhatsApp. Dat blijkt uit een e-mail die Google eind juni verstuurde naar gebruikers van Gemini, meldt de website Android Authority. De toon van die boodschap riep meteen vragen op: helpt Gemini je straks óók als je tracking hebt uitgeschakeld? En wat betekent dat voor je privacy?

Ook interessant: Bezorgd over je privacy? Zo zet je Meta AI uit in je WhatsApp-chats

Vage communicatie zorgt voor onrust

In de e-mail staat dat Gemini binnenkort ondersteuning biedt bij basisfuncties zoals bellen en berichten versturen, óók als je de zogeheten Gemini Apps Activity uit hebt staan. Op papier klinkt dat als een handige extra, maar in de praktijk leidde het vooral tot verwarring. Want als Gemini kan helpen zonder dat die activiteit is ingeschakeld, betekent dat dan dat de AI toch nog steeds meeleest of gegevens opslaat?

De formulering was vaag, de impact onduidelijk, en aangezien onze privacy in combinatie met AI sowieso al een heet hangijzer is, ging het nieuws als een lopend vuurtje door de techcommunity. Al snel verschenen er bezorgde reacties op sociale media en in forums, waarin gebruikers zich afvroegen of ze straks ongemerkt data afstaan aan een AI-systeem dat ze zelf niet actief gebruiken.

©Andrea

Google stelt gerust, maar nuanceert niet alles

Gelukkig kwam Google snel met verduidelijking. De kernboodschap: al biedt Gemini straks hulp bij je apps, dat betekent níét dat je persoonlijke gegevens automatisch worden verzameld of opgeslagen. Als je Gemini Apps Activity uit hebt staan, worden je gesprekken niet opgeslagen, niet gebruikt om modellen te trainen en verdwijnen ze na korte tijd automatisch. De AI gebruikt die tijdelijke gegevens alleen om je direct te kunnen helpen, bijvoorbeeld als je zegt 'bel mama' of 'stuur een bericht naar Daan'.

Toch blijft er een nuance hangen. De toegang van Gemini tot deze apps wordt standaard ingeschakeld voor iedereen, tenzij je dat zelf dus actief uitschakelt. Dat betekent dat de AI wel degelijk macht krijgt over je telefoonfuncties, tenzij jij ingrijpt. En hoewel de data niet worden opgeslagen, is er technisch gezien wel sprake van toegang tot privé-interactie, al is het kortstondig en geanonimiseerd.

Ook interessant: Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het

Gebruikers kunnen zelf de stekker eruit trekken

Voor wie zich niet prettig voelt bij deze mate van AI-integratie, is er goed nieuws: je kunt de toegang van Gemini tot je apps volledig intrekken. Dat doe je via de instellingen van de Gemini-app binnen Android of via de speciale webpagina gemini.google.com/apps. Daar bepaal je per app of je Gemini toestemming geeft om ermee te werken. Zet je die toegang uit, dan stopt de AI simpelweg met bellen, berichten sturen of andere app-interacties. Je behoudt dus altijd de controle – als je tenminste weet waar je moet kijken.

Wat belangrijk is om te onthouden: deze wijziging betekent niet dat Gemini een spion wordt op je telefoon. Het is eerder een uitbreiding van de Assistent-functie, zoals we die kennen van eerdere AI-integraties binnen Android. Maar doordat AI steeds meer verweven raakt met je dagelijkse digitale handelingen, is het goed om scherp te blijven op wat wel en niet wordt gedeeld.

©WEI ZHENG

Van slimme assistent naar app‑regisseur

De evolutie van Gemini laat zien waar het naartoe gaat met AI in Android: niet langer een slimme praatpaal in de marge, maar een behoorlijk dominante regisseur van je app-gebruik. Vergelijk het met Siri's vernieuwde integratie in iOS 18 of de opkomende app-functies in Android 16 – allemaal gericht op een AI die niet alleen antwoordt, maar ook handelt.

Die verschuiving is logisch, maar dwingt ontwikkelaars én gebruikers om na te denken over de ethiek van assistentie. Want hoe vriendelijk een AI ook oogt, als die steeds meer kan, moet je ook scherper kijken naar wat je precies weggeeft.

Wat betekent dat concreet voor jou?

Als gebruiker hoef je je voorlopig geen zorgen te maken dat Gemini heimelijk je gesprekken opslaat of meeluistert zonder toestemming. Maar het blijft belangrijk om je instellingen te checken, zeker nu de AI standaard meer bevoegdheden krijgt. De tools om die macht te beperken zijn er gelukkig, je moet ze alleen wel even opzoeken.

Wil je dus de voordelen van Gemini benutten zonder je privacy op het spel te zetten? Check dan vóór 7 juli je instellingen en bepaal zelf hoeveel zeggenschap je de AI geeft. Zo houd je het beste van twee werelden: slimme hulp, zonder ongewenste inmenging.