Een thuisserver is meer dan een plek om bestanden te bewaren: je kunt hem ook gebruiken als je een eigen vpn-server draaien wilt. Dat dit allerlei voordelen heeft en hoe je het opzet met behulp van OpenVPN en Unraid, vertellen we hier.

Het is het beste wat je met een vpn kunt bereiken: niet alleen wordt je openbare wifi beveiligd, het loopt ook nog eens via jouw eigen server. Je weet dus zeker dat er niemand je data probeert te vergaren. En dan hoef je ook nog eens geen extra kosten te betalen. Zit je in het buitenland, dan kun je via de vpn ook naar alle regiogebonden streamingdiensten kijken, zoals NPO Start of de apps van je televisieprovider.

Voor fervente Unraid-gebruikers brengt de vpn nog een voordeel mee: je kunt hem gebruiken om bij je lokale Unraid-web-apps te kunnen, zonder dat je al te veel van je beveiliging hoeft te riskeren. Zodra je op je vpn-server inlogt, is het namelijk net alsof je thuis bent. En kun je dus ook gewoon de lokale ip-adressen van bijvoorbeeld je downloadsoftware of andere apps intikken om ze te bezoeken. Dat kan natuurlijk ook door de poorten hiervan open te stellen en ze rechtstreeks te bezoeken, maar het risico op een mogelijke cyberaanval via die opening is veel groter.

Voor onze vpn-server installeren we OpenVPN bovenop Unraid. Eerder schreven we hoe Unraid installeren op een thuisserver precies werkt. Doorloop dus eerst die stappen, voor je verder leest.

OpenVPN installeren op thuisserver

We gaan er nu vanuit dat je de vorige workshop hebt gevolgd om Unraid te installeren en het daaraan gekoppelde platform voor apps te downloaden. Druk op het tabblad bovenin Unraid op Apps en tik in het zoekveld OpenVPN Server. De installatie begint vrijwel direct zodra je erop klikt: wacht even tot alle teksten van het scherm zijn gerold en druk onderaan op Done zodra de knop verschijnt.

Onder het tabblad Settings is nu een nieuwe optie voor OpenVPN verschenen. Klik hier op en ga vervolgens naar Cert and Misc Settings. Sla de getoonde configuratie op en ga terug naar het hoofdscherm voor de OpenVPN-instellingen. Met de knop Install RSA Key Management Package kun je hier bijbehorende software downloaden en installeren. Ook dat gaat na een klik automatisch.

©PXimport

Vervolgens druk je op Generate the Server Certificates and Keys. Hiermee worden de codes gegenereerd waarmee je straks vanaf een telefoon op de vpn-server kunt inloggen. Onder Server config vind je de serverinstellingen, waar je het adres bij OpenVPN server IP moet aanpassen naar je externe ip-adres. Dit adres vind je door een site zoals whatsmyip.org te bezoeken, maar mogelijk verandert je externe adres van tijd tot tijd. Dat is op te lossen door de dns-software DuckDNS te installeren.

DuckDNS koppelt je immer veranderende ip-adres aan een domeinnaam, zodat je daar altijd naar kunt verwijzen in de instellingen en als je met de vpn probeert te verbinden. Ga naar duckdns.org en maak een account waarbij je ook een subdomeinnaam kiest. Schrijf dit subdomein en de token-code op die op de site worden getoond. Ga vervolgens terug naar Unraid, druk op Apps en zoek naar DuckDNS. Vlak voor het deze installeert, krijg je de optie om je token en subdomein in te vullen.

Na de installatie zal https://jouwsubdomein.duckdns.org altijd naar je ip-adres verwijzen. Vul dit adres in bij de instelling Dynamic DNS bij de serverconfiguratie van OpenVPN. Het veld met het ip-adres laat je zoals het is. Bij de optie Clients kun je nu een gebruikersaccount aanmaken om mee in te loggen op de server. Vul een gebruikersnaam in en druk op Add Client.

©PXimport

Laatste stappen

Nog één stap te gaan voor je alles kunt opstarten. Duik in de instellingen van je router en pas de poorten aan van je thuisserver. Zet de udp-poort 1194 open, zodat je buiten je netwerk met OpenVPN kunt verbinden. Hoe je dit doet, hangt af van je router. Kom je er niet uit? Op portforward.com staat een uitleg voor nagenoeg iedere populaire router. Ga na het openen van de poort terug naar het hoofdscherm van OpenVPN en druk op Start OpenVPN Server zodat alles gaat werken.

Onder de optie Download client’s file staan nu twee bestandjes gelinkt. Download degene die eindigt met .ovpn en stuur hem naar het apparaat dat met de vpn moet verbinden. Installeer hierop de OpenVPN Client, op iOS en Android staat die in de respectievelijke appwinkels. Vervolgens hoef je alleen nog maar dit bestandje in te laden in de app in kwestie en je wordt meteen op de vpn ingelogd.

Het bestandje dat je net hebt ingeladen is feitelijk je inloginformatie. Hierin staat niet alleen je gebruikersnaam, maar ook een complex wachtwoord dat OpenVPN net heeft gegenereerd. Wees hier dus voorzichtig mee, want kwaadwillenden kunnen deze gebruiken om op je netwerk binnen te komen. Zet hem op een veilige plek, zoals in je eigen cloudserver die tevens op je thuisserver draait. Dan kun je er altijd vrij makkelijk bij. Je eigen VPN is nu helemaal klaar voor gebruik!

In de drukke decembermaand wil je iets lekkers op tafel zetten, maar liever niet de hele middag in de keuken staan. De airfryer is dan je beste hulp: één apparaat waarmee je supersnel allerlei snacks en lekkernijen maakt, zonder dat de keuken ontploft. Van kruidnoten tot bladerdeegsterren en mini-kaaskroketjes: fijne feestdagen!

Kleine hapjes, groot gemak

Wie denkt dat de airfryer alleen geschikt is voor friet en kroketten, heeft het mis. Met bladerdeeg, een beetje creativiteit en wat basis-­ingrediënten maak je in korte tijd verrassend veel verschillende gerechtjes. Denk aan mini-saucijzenbroodjes, bladerdeeghapjes met brie en cranberry of kleine pizzarondjes met tomaat en mozzarella.

©ID.nl

Nog meer lekkers voor wie (van) zoet is

Nog meer zoete trek?De airfryer is je beste vriend. Je kunt er mini-appelflappen in bakken, kleine kaneelbroodjes of plakjes appel met kaneel en een beetje honing. Het bakt snel en de suiker karamelliseert mooi zonder dat je extra boter nodig hebt. Voor een feestelijke touch kun je wat poedersuiker of gesmolten chocolade toevoegen zodra deze zoete hapjes uit de mand komen.

Wie het makkelijk wil houden, gebruikt kant-en-klaar deeg of koekjesdeeg: rol kleine balletjes, leg ze in de airfryer en bak ze een paar minuten tot ze goudbruin zijn. Ideaal als snelle zoete traktatie bij de koffie of als dessertje na het eten.

©ID.nl

©ID.nl

Je ideale keukenhulp voor de feestdagen

De airfryer bewijst in december zijn waarde. Je maakt er zonder moeite hapjes mee voor elk moment, van sinterklaasavond tot oud en nieuw. Of het nu gaat om kruidnoten, bladerdeegsterren of kaaskroketjes: met de airfryer is het zo gepiept. Zo blijft er genoeg tijd over voor wat écht belangrijk is: gezelligheid aan tafel.

🎯 Populairste merken airfryer in NL

Philips
Aanrader: Philips 3000 Series NA352/00 Airfryer 9 L Dual Basket. Dubbele mand en ruime inhoud, geschikt voor gezinnen of grotere porties. Reviewscore op Kieskeurig: 8,2.

Tefal
Aanrader: Tefal Dual Easy Fry & Grill EY905D 8.3L XXL Airfryer. Ruim model met twee lades, geschikt voor grotere porties of volledige maaltijden. Reviewscore op Kieskeurig: 8,8.

Inventum
Aanrader: Inventum GF500HLD Airfryer. Betaalbare instapper; handig voor kleinere huishoudens. Reviewscore op Kieskeurig: 9,2.

Princess
Aanrader: Princess Double Basket Airfryer - 8L - 2400W. Dubbele airfryer met twee manden van 4 liter. Meer dan genoeg capaciteit voor een gezin. Reviewscore op Kieskeurig: 8,5.

Ninja
Aanrader: Ninja Airfryer XXL Max Pro. Geschikt voor 3-4 personen. Gelijkmatige resultaten bij friet, groenten en vlees. Dankzij de hogere stand wordt alles extra knapperig. Reviewscore op Kieskeurig: 9,6.

🔟 Over de reviewscores op Kieskeurig.nl
Op Kieskeurig.nl schrijven consumenten reviews over producten. Bij de beoordeling zie je niet alleen het gemiddelde cijfer, maar ook hoeveel reviews er zijn geschreven. Zo krijg je meteen een indruk of de score op basis van één enkele review is of op basis van veel gebruikerservaringen.

De app Plaknotities is al jarenlang het digitale alternatief voor de gele briefjes die je vroeger op de koelkast of tegen je beeldscherm plakte. In Windows 11 heeft de opvolger, Sticky Notes, een flinke make-over gekregen. Daarmee is hetzelfde concept gegroeid tot veel meer dan een virtueel memoblaadje.

De digitale tegenhanger van de Post-It-briefjes gaat al lang mee. In een wereld van cloudtechnologie en integratie met mobiele apparaten stond het in de sterren geschreven dat deze basisapp mee zou evolueren. De nieuwe Sticky Notes in Windows 11 is niet zomaar een cosmetische update. Microsoft heeft achter de schermen flink gesleuteld.

Overal beschikbaar

Sticky Notes werkt als zelfstandige app die je downloadt via de Microsoft App Store en die ook is geïntegreerd in OneNote. Je opent de app het snelst door Sticky Notes in het zoekvak te typen en op Enter te drukken. Je kunt Sticky Notes ook starten via de toetscombinatie Win+Alt+S.

In Windows 11 staat trouwens de oude versie ook nog op het systeem, maar die heet zoals vertrouwd Plaknotities. Na de laatste update vraagt de app je om je aan te melden met je Microsoft-account. Daarmee worden al je memo's gesynchroniseerd, zodat je ze op al je apparaten kunt openen. Dit kan ook op je smartphone of via de OneNote-app.

Mooier design

De nieuwe notities binnen Sticky Notes zien er moderner uit. De interface sluit mooi aan bij het strakke, afgeronde design van Windows 11. Gebruik je liever de donkere modus? Geen probleem: Sticky Notes volgt automatisch je systeeminstellingen. Zo blijft de interface aangenaam zonder dat je zelf iets hoeft aan te passen. Heb je een touchscreen of stylus, dan merk je dat handgeschreven notities automatisch worden omgezet in getypte tekst. Dat is handig en intuïtief.

De opmaakmogelijkheden zijn nog wel enigszins beperkt: andere lettertypes kiezen is nog steeds niet mogelijk. Ook het wijzigen van de lettergrootte lukt niet in Windows 11. Wat extra typografische vrijheid zou welkom zijn.

Sticky Notes heeft verder een QR-code die je scant met de camera van je smartphone. Daarmee kun je de notities op je telefoon rechtstreeks openen in de mobiele OneNote-app.

Notitie maken

De grootste troef van Sticky Notes is nog steeds de eenvoud. Deze vernieuwde versie heeft twee tabbladen. Het eerste, +Notities, toont al je plaknotities en laat je nieuwe memo's maken. Het tweede, Schermopname, gebruik je om een schermafdruk te maken van een actief venster. Is er geen venster geopend, dan is deze knop lichtgrijs en is de functie niet beschikbaar.

Klik op de knop +Notities en je ziet je eerste memo. Je typt vervolgens je boodschap in, bijvoorbeeld een to-do-lijstje, een spontane gedachte of iets wat je niet wilt vergeten. Onderaan zie je een werkbalk met opmaakopties: vet, cursief, onderstrepen, doorhalen en een lijstfunctie. Met de laatste knop voeg je een schermafbeelding vanaf je pc toe.

Bovenaan vind je een menu met drie puntjes. Daarmee doe je vier dingen: de kleur van de notitie aanpassen, de notitie kopiëren, de notitie verwijderen als je die niet meer nodig hebt en de instellingen openen. Je kunt de kleuren gebruiken om categorieën aan te geven, bijvoorbeeld geel voor werk, blauw voor privé, groen voor boodschappen.

Lijst met notities

Via de knop Lijst met notities open je het overzicht waarin alle bewaarde en nog niet verwijderde notities staan. Als je een notitie op het bureaublad hebt geplaatst, dan zie je de knop Lijst met notities openen bovenaan links. Het is het pictogram van twee streepjes. Vaak kom je in die lijst verrassende herinneringen tegen, want hier staan niet alleen de notities die je met Sticky Notes hebt gemaakt, maar ook de notities afkomstig van het oude Plaknotities.

Ga met de cursor over een notitie in de lijst. Daarmee verschijnt de knop Notitie in een nieuw venster openen. Heb je er veel verzameld, dan biedt het zoekvak uitkomst: met een trefwoord vind je snel de speld in de hooiberg. De meest recente notities staan bovenaan. In dit scherm vind je ook het tandwieltje voor de instellingen. Daar zie je bijvoorbeeld dat je bent aangemeld met je Microsoft-account. Zo worden je notities automatisch in de cloud opgeslagen.

Schermafbeeldingen

Met de speciale knop voor schermafbeeldingen maak je met één klik een screenshot van het actieve venster. Zodra je een schermafbeelding hebt vastgelegd, kun je rechtsboven op de knop Notitie in nieuw venster weergeven klikken. Je kunt ook dubbelklikken op een notitie. De afbeelding verschijnt dan groter, in een apart venster naast je notities.

Klik je met de rechtermuisknop op de afbeelding, dan krijg je vier opties: Afbeelding openen, Afbeelding kopiëren, Tekst uit afbeelding kopiëren en Afbeelding verwijderen. Kies je voor Afbeelding openen, dan wordt deze geladen in het Windows Knipprogramma, waar je markeringen kunt toevoegen of de afbeelding bijsnijdt. Gebruik je Tekst uit afbeelding kopiëren, dan kun je de herkende tekst – zonder opmaak – plakken in een tekstverwerker zoals Kladblok of Word.

Sticky Notes gebruikt de ingebouwde OCR (optical character recognition) om tekst in een afbeelding te herkennen. Dit is ideaal voor snelle samenvattingen of het overnemen van informatie zonder over te typen.

Bronverwijzing

Sticky Notes onthoudt de bron van de informatie die je toevoegt. Maak je bijvoorbeeld een notitie terwijl je een webpagina open hebt staan, dan wordt die pagina automatisch als bron geregistreerd. De link naar de website verschijnt ook in de notitie.

Open je later opnieuw de oorspronkelijke bron, dan verschijnen de bijbehorende notities automatisch bovenaan in het Sticky Notes-venster. Zo vind je snel de juiste informatie terug. Kijk je bijvoorbeeld een YouTube-video en maak je tegelijk aantekeningen in Sticky Notes, dan worden die notities later automatisch weergegeven zodra je datzelfde filmpje opnieuw opent.

Vastprikken

De notities van Sticky Notes hebben bovenaan een pictogram van een punaise. Wanneer je daarop klikt, wordt de betreffende notitie vastgezet. Dat betekent dat de notitie op de voorgrond blijft, ook wanneer je met andere programma's werkt of verschillende schermen opent. Hij blijft op het bureaublad staan, zodat je de memo niet per ongeluk weg klikt of uit het oog verliest. Ideaal dus voor herinneringen, afspraken of to-do's die je absoluut niet mag vergeten.

Vastzetten op bureaublad

Een andere nieuwe functie van Sticky Notes bereik je als je op de drie puntjes bovenaan klikt en de opdracht Docken naar het bureaublad kiest. Dit zorgt ervoor dat je notities op een vaste plek op het bureaublad blijven staan. Ze staan boven andere vensters en blijven zichtbaar als een soort 'sticky' element. Dit is vooral handig als je notities of to-do's zichtbaar wilt houden terwijl je in andere programma's werkt. Via dezelfde weg kun je de app losmaken van de kant, maar dan luidt de opdracht: Loskoppelen van bureaublad.