Met het besturingssysteem Unraid transformeer je zelfs de oudste computer in een flexibele en handige thuisserver. In deze workshop helpen we je op weg met de installatie van deze vederlichte software. Unraid installeren doe je zo.

In een voorgaand artikel vertelden we je over de voordelen van een thuisserver en welke hardware ervoor nodig is. Nu bespreken we hoe je zo'n thuisserver draaiende krijgt en daarvoor gebruiken we Unraid als besturingssysteem van dienst.

De makers van Unraid komen diep uit de serverwereld. Dat is al te zien aan de naam van de software, dat verwijst naar de raid-systemen die professionele servers vaak gebruiken. Met Unraid wilden ze een veiliger alternatief voor dat oude bedrijfsprotocol neerzetten, dat iedereen vervolgens voor een klein bedrag kan gebruiken.

Omdat Unraid gemaakt is voor servers, is het gehele besturingssysteem ook vanuit je webbrowser te bedienen. Toch heb je een toetsenbord en monitor nodig om de server goed te configureren voor de installatie. Die kun je na het doorlopen van de stappen weer opbergen, waarna je vanaf je gebruikelijke computer Unraid kunt configureren en bedienen.

Unraid op usb-stick installeren

Het belangrijkste onderdeel van je Unraid-installatie is de usb-stick. Deze moet minstens 1 gigabyte aan ruimte hebben. Kies er eentje van een betrouwbare fabrikant, want je zult de usb-stick lang na de installatie blijven gebruiken. Deze start Unraid namelijk iedere keer op en laadt het besturingssysteem in het werkgeheugen. Volgens de ontwikkelaars lijken usb2.0-sticks beter te werken dan usb3.0-varianten.

Steek de usb-stick in je gewone computer en ga naar unraid.net/download. Download daar de USB Creator en start deze vervolgens op. Loop de getoonde stappen door en druk op Write zodat de usb-stick gemaakt kan worden. Een paar minuten later heb je een stick waarop het gehele besturingssysteem geïnstalleerd staat.

©PXimport

Unraid opstarten en instellen

Stop de stick in de beoogde server, het liefst op een usb-poort die rechtstreeks met het moederbord verbonden is. Dat zijn meestal de poorten achterop de computer. Sluit vervolgens een monitor en toetsenbord aan en zet de machine aan. Zorg ook dat er een internetkabel met de server is verbonden. Druk bij het opstarten op de juiste knop om de bios-instellingen te openen, meestal is dat de Delete-toets. Hier moet je het moederbord goed configureren om met Unraid te werken.

Ga als eerste naar de lijst met Boot priorities (opstartvolgorde). Hier wordt bepaald vanaf welk opslagmedium het besturingssysteem als eerste wordt geladen. In de prioriteitenlijst zet je de aangesloten usb-stick bovenaan, zodat deze iedere keer wordt geladen als de server bijvoorbeeld opnieuw opstart.

Zoek de instellingen voor je storage-controller op en zet deze op HBA-modus. Daarnaast moet je bij alle getoonde hardware de virtualization-ondersteuning aanzetten. Ook de IOMMU-ondersteuning (input–output memory management unit) mag worden geactiveerd en Fast Boot-opties kunnen worden uitgezet. Zie je sommige van deze instellingen niet staan? Geen nood, dan staan ze waarschijnlijk al goed afgestemd door de fabrikant.

Sla je instellingen op en herstart de server. Als je alles goed hebt afgestemd, krijg je nu een keuzemenu te zien. Hier kun je kiezen om Unraid headless te draaien. Dan is er geen grafische interface die de server vertraagt en moet je alles bedienen vanaf een externe computer.

Je kunt ook voor de GUI Mode kiezen om alsnog een simpele interface te tonen. Hier kiezen we voor de headless-optie. De GUI-modus komt alleen van pas bij het oplossen van gekke problemen.

©PXimport

Je kunt zo nodig de monitor nog even verbonden te houden om te zien of alles goed verloopt, maar Unraid zou in de meeste gevallen nu gewoon moeten opstarten. Daar heb je vanaf het computerscherm weinig aan: je ziet alleen snel voorbijschietende commando’s. In feite zie je de achterkant van het besturingssysteem in actie.

Ga naar je gebruikelijke computer en zorg dat je met hetzelfde netwerk als de server verbonden bent. Open een browser. Heb je een Windows-computer, dan tik je het domein http://tower in. Op Macs ga je naar http://tower.local. Er wordt nu een website geladen die op je server wordt gegenereerd, waarmee je het gehele besturingssysteem kunt configureren.

Kies bij het doorlopen van de stappen welke opslagmedia je wilt gebruiken in je thuisserver. In de lijst met Array Devices staan waarschijnlijk al je harde schijven vermeld. Zodra je op de startknop drukt, wordt van al deze schijven één groot volume gemaakt.

Parity disks

Maar wees niet te haastig: sommige schijven kun je ook een zogeheten parity disk maken. Hierdoor worden het in feite back-ups: alles dat op je array staat, wordt ook bijgeschreven op deze extra schijf. Gaat je primaire disk kapot? Dan haalt Unraid je verloren bestanden gewoon uit de parity-schijf en is er in feite niks aan de hand. Daarnaast kun je een schijf een cache device maken. Hierop worden bestanden bij bepaalde handelingen tijdelijk bewaard, waardoor het algehele systeem iets sneller gaat werken.

Alle schijven die je hebt toegevoegd, vormen één grote opslagplek. Onder het tabblad Settings vind je de opties om via NFS, AFP of SMB bestanden te delen. Het is handig om zowel NFS als SMB aan te zetten: dan kun je er op alle Windows-computers en Macs zonder gedoe bij.

Na het activeren van beide opties zal je server op je netwerk verschijnen. Je kunt er rechtstreeks in door in de Windows Explorer of de Finder op macOS naar de netwerk-optie te gaan. Hier kun je bestanden kopiëren en plakken zoals je ook op een lokale schijf zou doen.

©PXimport

Extra apps installeren

Je thuisserver draait nu, maar het wordt pas echt interessant als je er extra apps op installeert. Dat kan het makkelijkst door een soort appwinkel te installeren. Ga in de webinterface naar Plugins, druk op Install Plugin en voer de volgende link in: https://raw.githubusercontent.com/Squidly271/community.applications/master/plugins/community.applications.plg. Na de installatie zal bovenin een Apps-tabblad verschijnen waar je software kunt downloaden.

Al die applicaties gebruiken een systeem genaamd Docker om in te laden en na installatie vind je een tabblad met diezelfde naam. Let alleen wel op: hoe meer software je draait, hoe meer werkgeheugen er in beslag wordt genomen. Onder het tabblad Dashboard vind je een overzicht van hoe al je ram is toegedeeld.

Wat je vervolgens met de server doet, is afhankelijk van de software die je gaat draaien. Maar de basis is nu in ieder geval geraid. Pardon, gereed!

Nog geen jaar na de vorige uitvoering brengt Apple een nieuwe iPad Air uit. De veranderingen zijn dan ook niet heel groot, want het enige verschil is dat de tablet nu is voorzien van een M3-processor in plaats van een M2-processor. Blijft de iPad Air hiermee een aanrader? Wij hebben hem voor je getest.

De nieuwe iPad Air laat zich kort omschrijven: Apple heeft de M2-chip vervangen door een M3. Dat is geen groot probleem: Apple gaf de iPad Air vorig jaar een update waarmee deze qua functionaliteit vrijwel identiek was aan de iPad Pro van het jaar daarvoor en je net als bij de Pro kon kiezen uit twee formaten. Uiterlijk is er geen verschil met de vorige generatie iPad Air: de aluminium tablet is nog steeds verkrijgbaar in een 11- en 13inch-variant, waarbij je kunt kiezen uit dezelfde vier kleuren als vorig jaar. De bouwkwaliteit van de aluminium behuizing is uitstekend.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air ziet er hetzelfde uit als de variant van vorig jaar.

Er is overigens wel een heel een klein verschil waardoor je aan de buitenkant kunt zien dat je de nieuwste iPad Air van de M3-generatie in handen hebt. Apple heeft de aanduiding 'iPad Air' namelijk van de achterkant verwijderd. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het enige verschil is dat er geen 'iPad Air' meer op de achterkant staat.

Qua aansluitingen vind je onderop een usb-c-poort die je behalve voor opladen ook kunt gebruiken voor het aansluiten van een beeldscherm. De aan-uitschakelaar is voorzien van een goedwerkende vingerafdrukscanner. Dat is wel de enige manier van biometrische identificatie; in tegenstelling tot iPhones of de iPad Pro ontbreekt de soms nog wat sneller werkende gezichtsherkenning.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air heeft een usb-c-poort die je gebruikt om de tablet op te laden.

Hoge meerprijzen

De prijzen beginnen bij 719 euro voor het 11inch-model terwijl de 13inch-uitvoering bij 969 euro begint. Voor dat geld krijg je 128 GB opslag. Alle varianten hebben dezelfde M3-processor in combinatie met 8 GB RAM. Wil je 256 GB opslag, dan betaal je 130 euro meer, terwijl de volgende stappen naar 512 GB of 1 TB je ieder nog eens 250 euro kosten. Afhankelijk van je opslagwensen wordt de iPad dus al snel een heel stuk duurder. Daarnaast kun je nog kiezen voor een 5G-variant, waarvoor je 170 euro meer betaalt. Deze variant is voorzien van een ingebouwde e-sim; er is geen fysieke simkaartslot.

Scherm zonder ProMotion

De iPad Air heeft precies hetzelfde scherm als vorig jaar en dat betekent een 11- of 13inch-scherm dat gebruikmaakt van een IPS-paneel. Het scherm combineert goede kleuren met een prima contrast en een helderheid die hoog genoeg kan. Wat we wel jammer vinden, is dat Apple de toch best prijzige iPad Air niet voorziet van een scherm met een hogere verversingssnelheid dan 60 Hz. Zo'n hogere verversingssnelheid die Apple 'ProMotion' noemt zou zeker in combinatie met de stylus waarschijnlijk een vloeiender ervaring opleveren. 

Nog snellere processor

De snellere processor is het belangrijkste verschil met zijn voorganger, en de chip die we al kennen uit andere Apple-producten stelt niet teleur. De M3-processor is in benchmarks op single-coregebied ongeveer 18 procent sneller dan de M2, terwijl de multicore-prestaties zo'n 25 procent hoger liggen. In de benchmark Geekbench 6 zet de iPad een Single-Core Score van 3063 punten neer, terwijl de Multi-Core Score 11.914 punten bedraagt.

De vernieuwde iPad Air is in theorie dus nog iets soepeler in bijvoorbeeld grafische toepassingen, al is de M4-chip in de iPad Pro nog een stukje sneller. Het is gissen waarom Apple nog voor de in andere producten uitgefaseerde M3 koos; misschien hadden ze er nog veel van liggen of wil het bedrijf genoeg onderscheid met de iPad Pro houden. Uiteindelijk maakt het ook weer niet zo heel veel uit, want in de praktijk zijn zowel de vorige als de huidige variant van de iPad Air gewoon snel. De accuduur van de geteste 11inch-uitvoering is erg goed en komt bij normaal gebruik zoals browsen in de buurt van de door Apple geclaimde 10 uur.

Vernieuwd toetsenbord

De iPad Air is compatibel met Apples beste stylus: de Pencil Pro. Deze stylus (149 euro) is druk- en kantelgevoelig en detecteert bovendien of je de stylus draait. Hierdoor kun je in tekenapps als Procreate bijzonder realistisch tekenen. De stylus wordt gekoppeld en opgeladen door hem magnetisch aan de zijkant te plakken, waarmee dit in de praktijk een prettige accessoire is. De iPad Air is trouwens ook compatibel met de goedkopere Apple Pencil usb-c, die minder mogelijkheden heeft en opgeladen wordt met een usb-c-kabel. Als je wilt tekenen, dan raden we je de Pencil Pro aan.

©Jeroen Boer - ID.nl

De Pencil Pro plak je magnetisch aan de zijkant om hem op te laden.

We kregen van Apple ook het vernieuwde Magic Keyboard voor de iPad Air, dat uiteraard ook compatibel is met de iPad Air met M2-processor. Ten opzichte van het vorige Magic Keyboard dat oorspronkelijk voor de oudere generatie iPad Pro was ontworpen, krijg je een rij functietoetsen. Hierdoor kun je de iPad nog beter als laptopvervanger gebruiken.

Ten opzichte van het Magic Keyboard voor de huidige iPad Pro ontbreekt helaas de achtergrondverlichting in de toetsen en de aluminium polssteun, terwijl de prijs van het toetsenbord met 329 euro niet veel lager is. Het is daarnaast jammer dat het toetsenbord er alleen nog in een witte variant is. Dat is toch vlekgevoeliger dan een zwarte uitvoering. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het vernieuwde Magic Keyboard heeft nu functietoetsen.

Conclusie

De iPad Air met M2-processor was een prima tablet, en dat geldt ook voor deze opvolger met een nog snellere chip. Je krijgt met deze iPad Air veel kracht in handen en je kunt dezelfde geavanceerde Pencil Pro gebruiken als op de iPad Pro. Ten opzichte van die iPad Pro zit het belangrijkste verschil 'm in het scherm, want de nog duurdere iPad Pro heeft een oledscherm met hoge verversingssnelheid. Daar moet je wel een paar honderd euro meer voor neertellen, waardoor deze iPad Air een interessante optie blijft voor wie een iPad met lekker veel kracht zoekt.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer hebben we vijf DAB+-radio's voor je gevonden die je ook nog eens heel makkelijk meeneemt, op vakantie bijvoorbeeld.

Digitale radio via DAB+ (Digital Audio Broadcasting) biedt een helder en storingsvrij radiosignaal, met een steeds groter zenderaanbod. Dat maakt het luisteren een stuk aangenamer. Dankzij modellen met ingebouwde accu of batterijen ben je niet gebonden aan een stopcontact. Voeg daar een netstroomaansluiting aan toe en je hebt een toestel dat net zo makkelijk op de camping als op het aanrecht in de keuken dienst kan doen.

Denver DAB-18 Radio DAB+

De Denver DAB-18 is een compacte DAB+/FM-radio die een retro uiterlijk combineert met moderne functionaliteit. De geïntegreerde Bluetooth-functie maakt het mogelijk om draadloos muziek te streamen vanaf je smartphone of tablet. Daarnaast beschikt de radio over een AUX-ingang voor het aansluiten van externe apparaten. Met de dubbele alarmfunctie en snoozefunctie is de DAB-18 ook geschikt als wekkerradio. Het dimbare lcd-display toont duidelijk informatie over zenders en instellingen. De radio werkt zowel op netstroom als op 4 C-batterijen. Met 20 voorkeuzezenders (10 DAB+ en 10 FM) heb je snel toegang tot je favoriete stations.

Audizio Milan

De Audizio Milan is een compacte draagbare DAB+/FM-radio. De Milan biedt zowel DAB+ als FM-ontvangst, waardoor je kunt genieten van een breed scala aan radiostations met heldere geluidskwaliteit. Dankzij de Bluetooth-functionaliteit kun je draadloos muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. Met de ingebouwde 2000mAh-accu heb je genoeg stroom voor zo'n 10 uur luisterplezier, en kan de radio via usb worden opgeladen. Het 2,4-inch kleurendisplay toont duidelijk informatie over zenders en instellingen.

Grundig DTR 4500 BT DAB

De Grundig DTR 4500 BT DAB heeft Bluetooth 5.0-functionaliteit en kun je naast het luisteren naar DAB-stations ook gebruiken om te streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 2.0 stereo luidsprekersysteem met een totaal vermogen van 10 watt RMS. Het 2,4-inch kleurendisplay biedt duidelijke informatie over zenders en instellingen, en de helderheid is in drie stappen aan te passen. Hoewel de DTR 4500 BT DAB geen ingebouwde accu heeft, kan hij natuurlijk wel gewoon op netstroom worden aangesloten.

Lenco PDR-040EF Bambus

De Lenco PDR-040EF Bambus is gemaakt van echt bamboe en gerecycled ABS met tarwevezel, wat niet alleen een mooie uitstraling geeft, maar ook bijdraagt aan duurzaamheid. Met Bluetooth 5.0-functionaliteit kun je eenvoudig muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 3 watt RMS luidspreker en een passieve basradiator. De ingebouwde 2000mAh accu biedt tot 16 uur afspeeltijd via Bluetooth en tot 12 uur via FM of DAB+, waardoor je de hele dag kunt genieten van je favoriete muziek, zowel thuis als onderweg. Daarnaast is de radio uitgerust met een klok- en alarmfunctie, een 3,5 mm hoofdtelefoonaansluiting en een telescoopantenne.

Kenwood CR-M30DAB-R

Deze compacte Kenwood kan overweg met FM-radio en DAB+. De radio beschikt over Bluetooth-functionaliteit, waardoor je draadloos muziek kunt streamen vanaf je smartphone of tablet. Dankzij de geïntegreerde oplaadbare batterij kun je tot 7 uur genieten van je favoriete muziek zonder dat je een stopcontact nodig hebt. Daarnaast is de radio voorzien van een helder LCD-scherm dat informatie over zenders en instellingen duidelijk weergeeft. Met de mogelijkheid om zowel op netstroom als op de interne accu te werken, kun je de CR-M30DAB op verschillende manieren gebruiken.