Windows 10 is in vele opzichten een vooruitgang ten opzichte van vorige versies. Er zijn wel veel dingen anders en dat kan behoorlijk wennen zijn. Kwestie van accepteren toch? Ja en nee, want een flink aantal opties kun je zelf configureren of zelfs volledig aanpassen. Hoe? Dat gaan wij je leren.

Tip 01: Configuratiescherm

Voorheen kon je in het startmenu eenvoudig navigeren naar het Configuratiescherm. In Windows 10 is er nu de optie Instellingen in het menu Start, waarmee je zou vermoeden dat dit de nieuwe naam is voor het Configuratiescherm (wat overigens niet eens zo'n slecht idee zou zijn). Toch is dat niet het geval. Lees ook: 40 supertips voor Windows 10.

Instellingen is een soort uitgeklede, gebruiksvriendelijkere versie van het Configuratiescherm, waarin de opties op een wat minder complexe (en tablet-vriendelijkere) manier worden getoond. Prima natuurlijk, maar wij vonden het Configuratiescherm prima en willen dat gewoon terug. In principe kun je gewoon Configuratiescherm typen in het menu Start, maar waarom niet gewoon een knop? Gelukkig kun je dat zelf realiseren. Open het menu Start en typ Configuratiescherm. Wanneer het resultaat verschijnt, klik je met de rechtermuisknop op Configuratiescherm en vervolgens op Aan Start vastmaken. Vanaf nu wordt het pictogram Configuratiescherm weer getoond in het menu Start.

©PXimport

Tip 01 Het Configuratiescherm lijkt weg, maar bestaat gelukkig nog steeds. Geef het z'n plekje terug in het startmenu.

Tip 02: App-blokkering

Windows 10 neemt beveiliging een stuk serieuzer dan voorgaande versies van Windows en dat betekent dat je soms een melding zult krijgen dat je een bepaalde app niet mag installeren, zelfs niet in Administrator-modus. Dit kun je omzeilen via de Opdrachtprompt. Echter, voor je dat doet, is het verstandig om je te realiseren dat de app waarschijnlijk niet voor niets wordt geblokkeerd en misschien een beveiligingsrisico vormt voor je pc. Wil je echter koste wat kost de app installeren, dan kan dit als volgt. Zorg dat je weet in welke map het uitvoerbestand (het .exe-bestand) staat waarmee je het programma uitvoert. Klik op Start en typ cmd in, waarna je Opdrachtprompt ziet verschijnen. Klik hierop met de rechtermuisknop en kies voor Als Administrator uitvoeren. De Opdrachtprompt wordt nu gestart.

Typ cd\ om terug te gaan naar de root van C:\. Navigeer nu naar de betreffende map met het commando cd (change directory). Dus staat het bestand in Users/Martin (de mappen zijn in het Engels in de Opdrachtprompt), dan navigeer je daarnaartoe door te typen cd users/martin. Typ dir om de inhoud van de map te zien. Zie je je bestand staan, bijvoorbeeld setup.exe, typ dit dan letterlijk in. De installatie zal nu zonder problemen worden uitgevoerd.

©PXimport

Tip 02 Windows vindt soms dat je bepaalde apps niet mag installeren. Vind jij wat anders? Hef dan de blokkering op.

Herstelpunt maken

De meeste aanpassingen die we in dit artikel doen zijn eenvoudige instellingen. Echter, een paar tips helpen je een instelling realiseren door wezenlijke veranderingen door te voeren in het Windows-register of bijvoorbeeld door apps compleet te verwijderen. Zorg er áltijd voor dat je de mogelijkheid hebt om terug te keren naar een situatie voordat je deze wijzigingen hebt doorgevoerd, bijvoorbeeld door een herstelpunt te maken. Je doet dit door het Configuratiescherm te openen en te klikken op Herstel. In het venster dat verschijnt, klik je onderin op Maken, waarna er direct een herstelpunt zal worden aangemaakt. Hoe je zo'n punt terugzet zie je in stap 14.

Tip 03: Actiecentrum

Wanneer je in Windows rechts onderin klikt op het pictogram met het tekstballonnetje (naast de klok) dan kom je terecht in het Actiecentrum. Hier worden alle meldingen van Windows getoond en onderin vind je een aantal knoppen om snel acties uit te kunnen voeren. Welke knoppen hier staan kun je heel eenvoudig configureren. Klik Start / Instellingen en vervolgens op Systeem / Meldingen en acties. Klik op het pictogram dat je wilt veranderen en Windows toont je een overzicht van de andere pictogrammen die je kunt selecteren. Dit is overigens ook de plek waar je de pictogrammen op de taalbalk kunt aanpassen (klik op Geef aan welke pictogrammen u op de taakbalk wilt zien) en waar je kunt aangeven welke pictogrammen je wel en niet wilt zien in het systeemvak (klik op Systeempictogrammen in- of uitschakelen). Zo heb je de volledige controle over het rechtergedeelte van de taakbalk in Windows 10.

©PXimport

Tip 03 Naast meldingen bevat het Actiecentrum een aantal handige snelkoppelingen. Welke dit zijn kun je zelf bepalen.

Tip 04: Herstart inplannen

Ook Windows 10 wordt regelmatig voorzien van beveiligingsupdates en dat is natuurlijk hartstikke goed. Minder prettig is dat de computer vaak nét opnieuw wil starten op het moment dat je daar helemaal geen tijd voor hebt. In theorie kun je dit natuurlijk helemaal uitschakelen, maar gezien het feit dat de updates er zijn om je systeem te beveiligen, is dat uiterst onverstandig. Voorheen gaf Windows je de mogelijkheid om later op te starten, tegenwoordig start het gewoon opnieuw op wanneer het dat nodig acht (wat stiekem heel verstandig is). Het is echter fijn dat het alsnog mogelijk om zelf te bepalen wanneer het systeem opstart, dit kun je namelijk inplannen. Klik op Start / Instellingen /Bijwerken en Beveiliging / tabblad Windows Update. Klik nu op Geavanceerde opties.

Wanneer je bovenin klikt op Automatisch (aanbevolen) kun je deze optie veranderen in Melding om opnieuw opstarten in teplannen. Wanneer je dit doet, zal Windows aangeven dat het opnieuw wil opstarten en kun jij daarvoor een geschikt moment aangeven.

©PXimport

Tip 04 Windows 10 start opnieuw op wanneer het dat nodig acht. Liever zelf wat meer controle? Kies dan voor gepland herstarten.

Tip 05: Meldingen overslaan

Dat we op onze smartphone voortdurend meldingen krijgen van wat er gebeurt, dat zijn we wel gewend en is doorgaans ook heel erg nuttig. In Windows 10 gebeurt dit echter ook en daar zitten we niet altijd op te wachten (bijvoorbeeld de melding dat je een nieuw apparaat hebt aangesloten wanneer je een nieuw apparaat aansluit). Maar je raadt het al, ook dit onderdeel is eenvoudig aan te passen en de meldingen zijn uit te schakelen. Klik op Start / Instellingen / Systeem en klik op het tabblad Meldingen en acties. In het venster dat verschijnt zie je een kopje Meldingen. Daaronder kun je, door middel van schakelaars, heel eenvoudig aangeven welke meldingen je wel wilt zien en welke liever niet. Onder het kopje Meldingen van deze apps weergeven kun je datzelfde instellen, maar dan voor de apps die je in Windows hebt geïnstalleerd.

©PXimport

Tip 05 Leuk hoor al die meldingen, maar niet als je geconcentreerd probeert te werken. Je schakelt ze heel eenvoudig uit.

Tip 06: Standaard-apps

Veel van de functies die Microsoft inbouwt in Windows zijn heel goed bedoeld, maar worden niet altijd zo ervaren. Zo is het natuurlijk supermakkelijk dat een bepaalde app automatisch start bij het aanklikken van een bepaald bestand ... totdat het niet de app is die je voor ogen had. Dan wordt een dergelijke functie al snel heel irritant. Om die reden biedt Windows 10 je dan ook de mogelijkheid om zelf te bepalen welke app er moet worden geopend bij een bepaalde handeling. Klik op Start / Instellingen / Systeem en vervolgens op het tabblad Standaard-apps.

In het bovenste gedeelte van het venster dat verschijnt kun je aangeven wat de standaard-app moet zijn voor mail, muziek, foto's enzovoort en dat is natuurlijk best beperkt. Scrol je echter naar onderen, dan vind je daar de optie Standaard-apps per bestandstype kiezen. Via deze optie kun je per extensie kiezen welke app (uit de Windows Store) daarvoor gestart moet worden. Een andere optie is navigeren naar het bestand in Windows Verkenner en vervolgens rechtsklikken op het bestand en kiezen voor Eigenschappen. Door te klikken op de knop Wijzigen naast Openen met: kun je eveneens een andere standaard-app kiezen (ook apps die niet uit de Windows Store komen).

©PXimport

Tip 06 Microsoft bepaalt welke apps er worden geopend bij welke handeling, maar je kunt dat veranderen.

Tip 07: Taakbalk opschonen

Microsoft heeft er nogal een handje van om de taakbalk van Windows vol te stoppen met allerlei handige pictogrammen. Toegegeven, deze pictogrammen kunnen ook handig zijn, maar ze maken de taakbalk ook heel erg druk, en als je werkt met je pc zit je daar toch de hele dag naar te kijken. Om meer rust op het scherm te toveren, kun je daarom de taakbalk wat opschonen. Een snelle manier om dit te doen is door te rechtsklikken op de taakbalk. Wanneer je je muisaanwijzer beweegt over Zoeken en klikt op Verborgen, wordt het pictogram Zoeken verborgen (zoeken is wel handig, maar kan ook gewoon via menu Start of via de verkenner). Wil je nog meer ruimte winnen, schakel dan de optie Knop taakweergaven weergeven uit. De taakweergave toont je een overzicht van alle vensters die open zijn, wat misschien potentieel handig is, maar wij hebben het in de praktijk nog nooit gebruikt. Schakel je ook de optie Schermtoetsenbordknop weergeven uit, dan win je nog een plekje in het systeemvak.

©PXimport

Tip 07 De taakbalk is best rommelig met al die handige snelkoppelingen. Daar kun je iets aan veranderen.

Acceptatie

In dit artikel lees je hoe je een flink aantal onderdelen van Windows 10 naar je hand kunt zetten. Bij de overgang naar een nieuwe versie van Windows zijn er vaak dingen die compleet anders zijn en waar je echt ontzettend aan moet wennen. Hoewel het mogelijk is om vrijwel alles aan te passen (vandaar ook dit artikel), loont het ook de moeite om daadwerkelijk te proberen aan een aantal dingen te wennen. Zou hebben de mensen die jarenlang vasthielden aan de vrolijke taakbalk van Windows XP uiteindelijk toch echt moeten opgeven en is de taakbalk nu een stuk zakelijker. De aanwezigheid van het actiecentrum voelt écht ontzettend onnodig, maar zal op den duur toch een belangrijk onderdeel blijken van je Windows-ervaring. Oftewel: gebruik dit artikel vooral om lekker aan te passen wat je écht niet zint, maar probeer je ook te realiseren dat verandering niet altijd een slechte zaak is en dat je aan nieuwe dingen gewoon soms even moet wennen.

Tip 08: Extensies weergeven

Standaard verbergt Windows 10 heel veel bestandsextensies. Het is absoluut een feit dat het navigeren door Windows Verkenner een stuk rustiger oogt nu er niet achter elk bestand een extensie staat, maar persoonlijk vinden wij het toch fijner om te weten met wat voor bestand we te maken hebben. Gelukkig kun je dit net als in vorige versies van Windows heel eenvoudig verhelpen. Open Windows Verkenner en klik bovenin op Beeld en vervolgens helemaal rechts op Opties. In het venster dat verschijnt klik je op het tabblad Weergave. Onder het kopje Bestanden enmappen vind je de optie Extensiesvoor bekende bestandstypen verbergen. Het enige dat je hoeft te doen, is het vinkje te verwijderen bij deze optie en te klikken op OK om alle bestanden weer van een extensie te voorzien.

Tip 09: Vergrendelingsscherm

Het vergrendelingsscherm van Windows is nogal overbodig op een pc. Eerst moet je het vergrendelingsscherm wegklikken en vervolgens kom je alsnog terecht op een pagina waar je je wachtwoord of pincode moet invoeren. Zou het niet fijner zijn als je rechtstreeks in het scherm terechtkwam waarin je je wachtwoord of pincode invoert? Wij vinden van wel en gelukkig is dit ook prima mogelijk. Klik op Start en typ regedit (gevolgd door Enter) om de Register-editor te starten. Navigeer naar HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Policies\Microsoft\Windows. Rechtsklik in het rechterdeelvenster en klik op Nieuw / Sleutel en noem deze Personalization. Klik in het linkerdeelvenster op Personalization (de sleutel die je zojuist hebt aangemaakt) en rechtsklik in het rechterdeelvenster en kies voor Nieuw / DWORD (32 bits)-waarde. Noem deze waarde NoLockScreen. Dubbelklik nu op NoLockScreen en vul de waarde 1 in. Klik op OK en sluit de Register-editor af. Het vergrendelingsscherm zal nu niet meer getoond worden.

©PXimport

Tip 09 Het vergrendelingsscherm van Windows 10 is nogal onzin op een pc. Weg ermee!

Tip 10: Sneller afsluiten

Toegegeven, dit is niet iets dat alleen speelt in Windows 10, maar wel bloedirritant. Je wilt je pc afsluiten, maar Windows neemt daar minutenlang de tijd voor omdat het wil uitloggen uit bepaalde apps. Of vervelender nog: Windows weigert af te sluiten omdat bepaalde apps open staan. Afsluiten doe je zelden per ongeluk, dus als je afsluit wil je het graag snel doen. Om dit aan te passen openen we wederom de Registe-reditor. Navigeer in de Register-editor naar HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control. In het rechterdeelvenster zie je nu de optie WaitToKillServiceTimeout staan. Dubbelklik hierop en verander de waarde van 5000 naar 2000. Dit is het aantal milliseconden dat Windows wacht alvorens het een proces beëindigt. Aangezien dit geldt voor ieder afzonderlijk proces, is het logisch dat dit nogal wat tijdwinst oplevert. Lager dan 2000 kan ook, maar er wordt geadviseerd dat niet te doen, omdat Windows op deze manier de tijd heeft om processen af te sluiten zonder problemen te veroorzaken.

©PXimport

Tip 10 Sluit Windows te langzaam af? Dan kun je dat aanpassen in de Register-editor.

Tip 11: Strippen

Windows wordt geleverd met een wagonlading aan apps die je er 'gratis' bijkrijgt. Het punt is echter dat je lang niet altijd op deze apps zit te wachten. Je kunt apps als Agenda, Mail, Films en TV, Groove Muziek enzovoort niet de-installeren via het Configuratiescherm. Dat wil niet zeggen dat het onmogelijk is om deze apps te verwijderen. Klik op Start en typ PowerShell (gevolgd door Enter). Rechtsklik op het gevonden resultaat en klik vervolgens op Als Administrator uitvoeren. Er verschijnt nu een venster dat erg lijkt op de opdrachtprompt, maar dan blauw in plaats van zwart. Het commando om een app te de-installeren is Get-AppxPackage *appnaam* | Remove-AppxPackage. Om de app geldzaken te verwijderen typ je bijvoorbeeld: Get-AppxPackage *bingfinance* | Remove-AppxPackage.

De namen voor de apps zijn als volgt:

3D Builder = 3dbuilder

Alarmen en klok = windowsalarms

Rekenmachine = windowscalculator

Agenda en mail = windowscommunicationsapps

Camera = windowscamera

Muziek = zunemusic

Kaarten = windowsmaps

Films en TV = zunevideo

Nieuws = bingnews

Foto's = photos

Store = windowsstore

Sport = bingsports

Weer = bingweather

Xbox = xboxapp

Cortana en Edge kunnen echter op deze manier niet worden verwijderd, omdat ze te veel geïntegreerd zijn in Windows.

©PXimport

Tip 11 Je hoeft de apps van Windows niet te gebruiken, je kunt een flink aantal daarvan zelfs verwijderen.

Tip 12: Privacy

Windows 10 mag beveiliging dan heel serieus nemen, met je privacy neemt het besturingssysteem het standaard niet zo nauw. Je kunt dit weliswaar flink dichttimmeren, maar het is natuurlijk best schandalig dat dit niet standaard zo is ingesteld. Standaard verzamelt Windows 10 namelijk informatie over je locatie en je activiteiten op de pc. Om dit aan te passen, klik je op Start / Instellingen en op Privacy in het venster dat verschijnt. Direct in het eerste tabblad Algemeen zie je al dat het mis is.

Standaard hebben apps toestemming om vrijwel al je informatie te gebruiken. Het snelste is om alle opties direct uit te schakelen, maar de realiteit is dat niet alle opties slecht zijn. Zo is het SmartScreen-filter heel nuttig en is het ook heel handig dat websites toegang hebben tot je lijst met talen, zodat ze content in de juiste taal kunnen leveren. Ons advies is dan ook, ga alle tabbladen één voor één af (en dat zijn er nogal wat) en bekijk per optie welke informatie je wel en niet wilt delen. Dat klinkt als veel werk (en dat is het ook), maar we leven in 2015 en privacy is een groot goed dat je dient te beschermen, zélfs als je niets te verbergen hebt. Neem hier dus écht event de tijd voor.

©PXimport

Tip 12 Standaard heb je heel weinig privacy in Windows 10. Probeer dit zo snel mogelijk in te stellen.

Tip 13: Tablet-modus

In Windows 8 leek Microsoft niet te kunnen kiezen tussen een interface voor een tablet of voor een pc, waardoor het resultaat een onbevredigende ervaring voor beide soorten gebruikers was. In Windows 10 is dat al een stuk beter, want op een pc wordt automatisch de pc-modus ingeschakeld en op een tablet de tabletmodus. Maar wist je dat je ook op de pc de tabletmodus in kunt schakelen? Handig om twee redenen.

Eén: als je de instellingen van de tabletmodus snel wilt aanpassen (die vervolgens automatisch gesynchroniseerd worden naar je tablet, mits je inlogt met hetzelfde account). Twee: als je vooral gebruik maakt van de Windows-apps en niet afgeleid wilt worden door alle andere leuke dingen die op je bureaublad staan. Je kunt de tabletmodus heel eenvoudig inschakelen door rechtsonder te klikken op het pictogram met het tekstballonnetje en vervolgens in het Actiecentrum onderin op Tabletmodus. Let op: als je in tip 3 de inhoud van het Actiecentrum hebt aangepast, kan het zijn dat tabletmodus hier dus niet meer staat.

©PXimport

Tip 13 Zelfs als je werkt op een pc kun je Windows gebruiken in tabletmodus.

Tip 14: Blue screen

Het blue screen of death (BSOD) in Windows ziet er niet meer zo akelig uit als jaren geleden, maar het resultaat is nog net zo vervelend: opnieuw starten. Waar het door veroorzaakt wordt? Dat kunnen ontelbare dingen zijn: conflicterende hardware, foutieve drivers, corrupte software enzovoort. Als je direct na de aankoop van Windows last hebt van een BSOD, dan kun je gewoon terug naar de winkel. Maar wat als het na een jaar zomaar ineens gebeurt?

Technisch gezien kan het nog steeds zijn dat er iets mis is met je hardware (dingen gaan kapot op den duur), maar de kans is groter dat er een softwareconflict is opgetreden na bijvoorbeeld een Windows-update waar iets mis is gegaan, of na het installeren van een nieuwe driver of programma. De makkelijkste oplossing is dan om terug te keren naar een versie van Windows waarin het probleem nog niet aan de orde was. Open het Configuratiescherm en klik op Herstel / Systeemherstel starten. Vervolgens kun je aangeven naar welke versie je wilt terugkeren. Kies een moment en klik op Volgende en daarna op Voltooien. Windows wordt nu hersteld naar een oudere versie waarin het probleem (hopelijk) nog niet bestond.

©PXimport

Tip 14 Last van een BSOD? Probeer Windows te herstellen naar een eerdere versie.

Ben je een trouwe Spotify-abonnee of bezit je een omvangrijke muziekcollectie op je pc? Vrijwel iedereen kan muziek streamen. Heldere klanken klinken met de juiste apparatuur en eventuele uitbreidingen in elk hoekje van je woning. Dat hoeft niet eens veel te kosten, want er zijn allerlei prijsvriendelijke oplossingen. Misschien heb je zelfs al geschikte apparatuur in huis.

Dankzij het huidige streamingtijdperk kun je overal in huis van mooie muziek genieten. Daarvoor kun je zowel oude als recente afspeelapparatuur gebruiken. Zo heb je in de woonkamer misschien wel een klassieke versterker en forse zuilspeakers staan. Met een kleine aanpassing maak je zo'n traditioneel audiosysteem geschikt voor het luisteren naar moderne audiostreams. Daarnaast stream je favoriete afspeellijsten, albums, podcasts en luisterboeken ook met allerlei andere audiovisuele apparaten. We zetten verschillende luisteropties met de voornaamste voor- en nadelen op een rij.

Muziek-app op smart-tv

Wie denkt dat een smart-tv alleen video-apps ondersteunt, heeft het mis. Op een toestel van Samsung, LG, Sony en Philips kom je in de appcatalogus waarschijnlijk ook Spotify tegen. Daarnaast ontwikkelen de streamingmuziekdiensten Apple Music, Deezer en Qobuz tv-apps voor verschillende merken.

Liever via een soundbar dan via de tv-speakers

Een voordeel van deze luistermethode is dat je de muziekbibliotheek rechtstreeks op de smart-tv kunt bedienen. Selecteer met de afstandsbediening bijvoorbeeld een onlangs verschenen album of een leuke afspeellijst. Wel duurt het invoeren van een zoekterm via het virtuele toetsenbord op de beeldbuis iets langer. Veel televisies hebben tegenwoordig spraakondersteuning, zodat je de naam van een artiest of album ook hardop kunt uitspreken.

Houd er rekening mee dat de interne speakers van de televisie over het algemeen blikkerig klinken. Wegens de smalle behuizing is de klankkast te klein voor een kwalitatieve audioweergave. Dat doet natuurlijk geen recht aan je favoriete muziek! Stuur het geluid van de televisie daarom bij voorkeur naar een aangesloten soundbar, receiver of versterker. Dat kan onder meer via de HDMI-ARC-poort en optische uitgang van de televisie.

Mediaspeler op tv

Heeft je televisie geen app van een streamingmuziekdienst, dan is er nog geen man overboord. Spotify en andere muziekdiensten zijn op diverse mediaspelers beschikbaar. Dit aparte kastje koppel je met behulp van een HDMI-kabel aan een televisie. Het bekendste voorbeeld is de Apple TV. Logischerwijs is Apple Music al standaard in deze mediaspeler geïntegreerd, terwijl je voor nagenoeg alle andere muziekdiensten een app kunt installeren.

Overige mediaspelers gebruiken veelal Android als besturingssysteem. Installeer in dat geval je favoriete streamingdienst vanuit de Play Store. Als alternatief kun je een spelcomputer als veredelde mediastreamer gebruiken, zoals de PlayStation 4 / PlayStation 5 of Xbox Series X/S. Spotify is bijvoorbeeld op de genoemde gameconsoles beschikbaar.

Google Chromecast en TV Streamer

Tot slot zijn de Google Chromecast en Google TV Streamer het vermelden waard. Zodra je zo'n mediaspeler op een HDMI-poort aansluit, stream je nummers van je favoriete muziekdienst naar de televisie. Je smartphone of tablet fungeert in dat geval als afstandsbediening. Sommige televisies hebben al een Chromecast-functie ingebouwd.

Receiver en soundbar

Veel receivers en soundbars hebben verschillende streamingfuncties in huis. Je hoeft voor het luisteren van muziek dan geen televisie aan te zetten. De goedkoopste hedendaagse audioproducten bezitten in elk geval een bluetooth-adapter. Je verbindt in dat geval je smartphone rechtstreeks met de receiver of soundbar. Open je favoriete muziek-app en start een album of afspeellijst.

Deze draadloze techniek heeft twee nadelen. Allereerst past bluetooth compressie toe op de stream. Mogelijk gaat dat ten koste van de audiokwaliteit. Overigens leveren de bluetooth aptX- en LDAC-codecs wel een goed geluid. Een voorwaarde is dat zowel de zender als ontvanger de genoemde codecs ondersteunt. Het tweede nadeel is het beperkte bereik van bluetooth. Loop je met de smartphone even weg, dan hapert of stopt wellicht de muziekweergave op de receiver of soundbar.

De betere audioproducten hebben een bekabelde en/of draadloze netwerkaansluiting. Vergeleken met bluetooth ervaar je mogelijk een hogere geluidskwaliteit. Zowel wifi als ethernet laten de oorspronkelijke audiobestanden namelijk met rust, want zij passen geen compressie toe op de stream. In de meeste gevallen kies je met een app op een smartphone de gewenste muziek, waarna het audiosysteem zelf de benodigde data vanaf het web ophaalt. Dat kan vaak rechtstreeks vanuit de Spotify- of Tidal-app. Veel recente audioproducten ondersteunen deze muziekdiensten. Sommige hififabrikanten ontwikkelen trouwens een eigen app, zoals Denon/Marantz (HEOS) en Yamaha (MusicCast).

Spotify op oude versterker

Wanneer jouw oude vertrouwde versterker en aangesloten luidsprekers nog prima werken, is het natuurlijk zonde om deze audioapparatuur af te danken. Dat hoeft ook helemaal niet, want aan de hand van diverse betaalbare oplossingen luister je alsnog naar Spotify-streams. De goedkoopste optie is het aansluiten van een bluetooth-audioadapter. Die verbind je met de analoge tulpingangen of lijnaansluiting achter op de versterker, waardoor je vanaf een smartphone of tablet kunt streamen. Uitgebreidere modellen kun je wellicht ook digitaal verbinden. Dat gebeurt meestal via een optische uitgang. Check dus goed de aansluitmogelijkheden van jouw versterker. Onder meer Logitech, Pro-Ject, Sennheiser, Ugreen en Marmitek ontwikkelen geschikte bluetooth-audioadapters.

Klassiek hifisysteem koppelen

Een klassiek hifisysteem koppel je net zo makkelijk aan het (draadloze) thuisnetwerk. Je hebt daar wel een audiostreamer of netwerkspeler voor nodig. Dit apparaat verbind je met wifi of ethernet, waarna het zelfstandig streams van Spotify en overige bronnen kan ophalen. Vervolgens geeft de audiostreamer het geluidsspoor analoog of digitaal door aan de versterker. Voor de bediening gebruik je meestal een smartphone. Diverse bekende hififabrikanten ontwikkelen geschikte producten, waaronder Sonos, WiiM, Cambridge Audio, Bluesound en NAD.

Extra luxe: met display

Luxe modellen hebben zelfs een display met afspeelinformatie, zoals de artiest, het liedje en de albumhoes. Ten slotte zijn er ook genoeg apparaten te koop die zowel bluetooth, wifi als ethernet ondersteunen.

©OLIVER BEAMISH 4407973354259

Losse luidspreker

Voor het luisteren van Spotify-streams kun je ook de aanschaf van een losse luidspreker overwegen. Je hebt keuze uit grofweg drie smaken. Bluetooth-speakers zijn er in overvloed. Deze prijsvriendelijke producten hebben meestal een oplaadbare accu, waardoor je ze overal kunt gebruiken. Als je een exemplaar met een stof- en waterdichte behuizing koopt, luister je ook buitenshuis naar je favoriete klanken.

Voor binnengebruik is een wifi-speaker interessant. Bedenk vooraf goed waar je dit apparaat wilt neerzetten. Is er geen nabijgelegen stroompunt, dan ligt een exemplaar met een accu voor de hand. Vaak kun je twee soortgelijke speakers draadloos aan elkaar koppelen. Luister zo naar stereogeluid! Voor de bediening ben je aangewezen op je smartphone.

Slimme speaker

Verder kun je ook nog een zogeheten smartspeaker overwegen. Vanwege de ingebouwde microfoon bedien je deze modellen met je stem. Roep bijvoorbeeld de naam van een mooi muziekalbum en je hoort meteen de bijbehorende deuntjes. Mogelijk kun je via een smartspeaker ook nog andere slimme apparaten in je thuisnetwerk aansturen, zoals een lamp of thermostaat. Controleer in dat geval goed welke smarthomeplatformen het beoogde product ondersteunen. Apple, Google, JBL, Sonos en Denon hebben meerdere smartspeakers in hun gamma.

Multiroom audio

Veel receivers en soundbars met netwerkfunctie ondersteunen tegenwoordig multiroom audio. Ook diverse smartspeakers en audiostreamers gebruiken deze techniek. Zoals de Engelse naam al doet vermoeden, luister je hiermee in meerdere kamers naar muziek. Kies in een app voor iedere ruimte de gewenste afspeellijst. Je kunt hetzelfde album ook in meerdere kamers afspelen. Loop je vanuit de woonkamer bijvoorbeeld even naar de keuken, dan hoor je dezelfde klanken. Lijkt multiroom audio je handig? Schaf dan bij voorkeur producten van hetzelfde merk aan, zodat alle afspeelapparaten naadloos met elkaar samenwerken. Sonos, Denon en Bluesound staan bekend om hun brede assortiment met multiroom audioproducten.

Mediaserver installeren

Als je een uitgebreide muziekcollectie op de computer hebt staan, stel je die eenvoudig aan andere afspeelapparaten beschikbaar. Stream deze nummers bijvoorbeeld naar een smart-tv, receiver, soundbar, wifi-speaker of netwerkspeler. Dat werkt veelal via het DLNA/UPnP-protocol.

Je installeert voor dit doeleinde eerst een mediaserver of muziekserver op de computer. Dat kan met verschillende programma's. Voor beginners is het hulpje Universal Media Server erg geschikt. Er zijn hiervan versies voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Een pluspunt is dat deze mediaserver alle gangbare audioformaten ondersteunt. Zo accepteert het onder andere mp3-, wma-, wav- en flac-bestanden. Bovendien kun je als alternatief video's naar een geschikte smart-tv streamen.

Tijdens de installatie gaan in Windows mogelijk alarmbellen af. Ten onrechte, want Universal Media Server is volledig te vertrouwen. VirusTotal herkent geen bedreigingen in het exe-bestand. Na de installatie opent de freeware in een browser. 

Lees ook: Zelf een mediaserver maken op je pc of NAS met Jellyfin

Lokaal streamen

Je maakt in Universal Media Server eerst een gebruikersaccount aan. Nadat je bent ingelogd, herkent het programma wellicht al enkele geschikte apparaten in jouw thuisnetwerk. Dat is bijvoorbeeld een ingeschakelde smart-tv of wifi-speaker.

Het is nu zaak om de juiste bestandslocaties aan het programma toe te voegen. Klik rechtsboven op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Gedeelde inhoud. Waarschijnlijk zijn er al wat standaard-mediamappen geselecteerd. Via Nieuwe webinhoud toevoegen en het blauwe mappictogram blader je naar de muziekmap. Bevestig daarna met Toevoegen en Opslaan.

Zodra de mediaserver eenmaal is ingericht, stream je de nummers eenvoudig naar een afspeelapparaat. Vanzelfsprekend is het wel een voorwaarde dat de computer en pakweg een receiver, soundbar of smart-tv met hetzelfde netwerk zijn verbonden. Open op een televisie de bronlijst of mediaplayer-app en kies de zojuist ingestelde mediaserver. Je navigeert vervolgens naar het gewenste album. Bij geschikte soundbars, receivers en wifi-speakers maak je meestal vanuit een smartphone-app verbinding met de mediaserver.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.