ID.nl logo
Zet Windows 10 volledig naar je hand met deze 14 tips
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Zet Windows 10 volledig naar je hand met deze 14 tips

Windows 10 is in vele opzichten een vooruitgang ten opzichte van vorige versies. Er zijn wel veel dingen anders en dat kan behoorlijk wennen zijn. Kwestie van accepteren toch? Ja en nee, want een flink aantal opties kun je zelf configureren of zelfs volledig aanpassen. Hoe? Dat gaan wij je leren.

Tip 01: Configuratiescherm

Voorheen kon je in het startmenu eenvoudig navigeren naar het Configuratiescherm. In Windows 10 is er nu de optie Instellingen in het menu Start, waarmee je zou vermoeden dat dit de nieuwe naam is voor het Configuratiescherm (wat overigens niet eens zo'n slecht idee zou zijn). Toch is dat niet het geval. Lees ook: 40 supertips voor Windows 10.

Instellingen is een soort uitgeklede, gebruiksvriendelijkere versie van het Configuratiescherm, waarin de opties op een wat minder complexe (en tablet-vriendelijkere) manier worden getoond. Prima natuurlijk, maar wij vonden het Configuratiescherm prima en willen dat gewoon terug. In principe kun je gewoon Configuratiescherm typen in het menu Start, maar waarom niet gewoon een knop? Gelukkig kun je dat zelf realiseren. Open het menu Start en typ Configuratiescherm. Wanneer het resultaat verschijnt, klik je met de rechtermuisknop op Configuratiescherm en vervolgens op Aan Start vastmaken. Vanaf nu wordt het pictogram Configuratiescherm weer getoond in het menu Start.

©PXimport

Tip 01 Het Configuratiescherm lijkt weg, maar bestaat gelukkig nog steeds. Geef het z'n plekje terug in het startmenu.

Tip 02: App-blokkering

Windows 10 neemt beveiliging een stuk serieuzer dan voorgaande versies van Windows en dat betekent dat je soms een melding zult krijgen dat je een bepaalde app niet mag installeren, zelfs niet in Administrator-modus. Dit kun je omzeilen via de Opdrachtprompt. Echter, voor je dat doet, is het verstandig om je te realiseren dat de app waarschijnlijk niet voor niets wordt geblokkeerd en misschien een beveiligingsrisico vormt voor je pc. Wil je echter koste wat kost de app installeren, dan kan dit als volgt. Zorg dat je weet in welke map het uitvoerbestand (het .exe-bestand) staat waarmee je het programma uitvoert. Klik op Start en typ cmd in, waarna je Opdrachtprompt ziet verschijnen. Klik hierop met de rechtermuisknop en kies voor Als Administrator uitvoeren. De Opdrachtprompt wordt nu gestart.

Typ cd\ om terug te gaan naar de root van C:\. Navigeer nu naar de betreffende map met het commando cd (change directory). Dus staat het bestand in Users/Martin (de mappen zijn in het Engels in de Opdrachtprompt), dan navigeer je daarnaartoe door te typen cd users/martin. Typ dir om de inhoud van de map te zien. Zie je je bestand staan, bijvoorbeeld setup.exe, typ dit dan letterlijk in. De installatie zal nu zonder problemen worden uitgevoerd.

©PXimport

Tip 02 Windows vindt soms dat je bepaalde apps niet mag installeren. Vind jij wat anders? Hef dan de blokkering op.

Herstelpunt maken

De meeste aanpassingen die we in dit artikel doen zijn eenvoudige instellingen. Echter, een paar tips helpen je een instelling realiseren door wezenlijke veranderingen door te voeren in het Windows-register of bijvoorbeeld door apps compleet te verwijderen. Zorg er áltijd voor dat je de mogelijkheid hebt om terug te keren naar een situatie voordat je deze wijzigingen hebt doorgevoerd, bijvoorbeeld door een herstelpunt te maken. Je doet dit door het Configuratiescherm te openen en te klikken op Herstel. In het venster dat verschijnt, klik je onderin op Maken, waarna er direct een herstelpunt zal worden aangemaakt. Hoe je zo'n punt terugzet zie je in stap 14.

Tip 03: Actiecentrum

Wanneer je in Windows rechts onderin klikt op het pictogram met het tekstballonnetje (naast de klok) dan kom je terecht in het Actiecentrum. Hier worden alle meldingen van Windows getoond en onderin vind je een aantal knoppen om snel acties uit te kunnen voeren. Welke knoppen hier staan kun je heel eenvoudig configureren. Klik Start / Instellingen en vervolgens op Systeem / Meldingen en acties. Klik op het pictogram dat je wilt veranderen en Windows toont je een overzicht van de andere pictogrammen die je kunt selecteren. Dit is overigens ook de plek waar je de pictogrammen op de taalbalk kunt aanpassen (klik op Geef aan welke pictogrammen u op de taakbalk wilt zien) en waar je kunt aangeven welke pictogrammen je wel en niet wilt zien in het systeemvak (klik op Systeempictogrammen in- of uitschakelen). Zo heb je de volledige controle over het rechtergedeelte van de taakbalk in Windows 10.

©PXimport

Tip 03 Naast meldingen bevat het Actiecentrum een aantal handige snelkoppelingen. Welke dit zijn kun je zelf bepalen.

Tip 04: Herstart inplannen

Ook Windows 10 wordt regelmatig voorzien van beveiligingsupdates en dat is natuurlijk hartstikke goed. Minder prettig is dat de computer vaak nét opnieuw wil starten op het moment dat je daar helemaal geen tijd voor hebt. In theorie kun je dit natuurlijk helemaal uitschakelen, maar gezien het feit dat de updates er zijn om je systeem te beveiligen, is dat uiterst onverstandig. Voorheen gaf Windows je de mogelijkheid om later op te starten, tegenwoordig start het gewoon opnieuw op wanneer het dat nodig acht (wat stiekem heel verstandig is). Het is echter fijn dat het alsnog mogelijk om zelf te bepalen wanneer het systeem opstart, dit kun je namelijk inplannen. Klik op Start / Instellingen /Bijwerken en Beveiliging / tabblad Windows Update. Klik nu op Geavanceerde opties.

Wanneer je bovenin klikt op Automatisch (aanbevolen) kun je deze optie veranderen in Melding om opnieuw opstarten in teplannen. Wanneer je dit doet, zal Windows aangeven dat het opnieuw wil opstarten en kun jij daarvoor een geschikt moment aangeven.

©PXimport

Tip 04 Windows 10 start opnieuw op wanneer het dat nodig acht. Liever zelf wat meer controle? Kies dan voor gepland herstarten.

Tip 05: Meldingen overslaan

Dat we op onze smartphone voortdurend meldingen krijgen van wat er gebeurt, dat zijn we wel gewend en is doorgaans ook heel erg nuttig. In Windows 10 gebeurt dit echter ook en daar zitten we niet altijd op te wachten (bijvoorbeeld de melding dat je een nieuw apparaat hebt aangesloten wanneer je een nieuw apparaat aansluit). Maar je raadt het al, ook dit onderdeel is eenvoudig aan te passen en de meldingen zijn uit te schakelen. Klik op Start / Instellingen / Systeem en klik op het tabblad Meldingen en acties. In het venster dat verschijnt zie je een kopje Meldingen. Daaronder kun je, door middel van schakelaars, heel eenvoudig aangeven welke meldingen je wel wilt zien en welke liever niet. Onder het kopje Meldingen van deze apps weergeven kun je datzelfde instellen, maar dan voor de apps die je in Windows hebt geïnstalleerd.

©PXimport

Tip 05 Leuk hoor al die meldingen, maar niet als je geconcentreerd probeert te werken. Je schakelt ze heel eenvoudig uit.

Tip 06: Standaard-apps

Veel van de functies die Microsoft inbouwt in Windows zijn heel goed bedoeld, maar worden niet altijd zo ervaren. Zo is het natuurlijk supermakkelijk dat een bepaalde app automatisch start bij het aanklikken van een bepaald bestand ... totdat het niet de app is die je voor ogen had. Dan wordt een dergelijke functie al snel heel irritant. Om die reden biedt Windows 10 je dan ook de mogelijkheid om zelf te bepalen welke app er moet worden geopend bij een bepaalde handeling. Klik op Start / Instellingen / Systeem en vervolgens op het tabblad Standaard-apps.

In het bovenste gedeelte van het venster dat verschijnt kun je aangeven wat de standaard-app moet zijn voor mail, muziek, foto's enzovoort en dat is natuurlijk best beperkt. Scrol je echter naar onderen, dan vind je daar de optie Standaard-apps per bestandstype kiezen. Via deze optie kun je per extensie kiezen welke app (uit de Windows Store) daarvoor gestart moet worden. Een andere optie is navigeren naar het bestand in Windows Verkenner en vervolgens rechtsklikken op het bestand en kiezen voor Eigenschappen. Door te klikken op de knop Wijzigen naast Openen met: kun je eveneens een andere standaard-app kiezen (ook apps die niet uit de Windows Store komen).

©PXimport

Tip 06 Microsoft bepaalt welke apps er worden geopend bij welke handeling, maar je kunt dat veranderen.

Tip 07: Taakbalk opschonen

Microsoft heeft er nogal een handje van om de taakbalk van Windows vol te stoppen met allerlei handige pictogrammen. Toegegeven, deze pictogrammen kunnen ook handig zijn, maar ze maken de taakbalk ook heel erg druk, en als je werkt met je pc zit je daar toch de hele dag naar te kijken. Om meer rust op het scherm te toveren, kun je daarom de taakbalk wat opschonen. Een snelle manier om dit te doen is door te rechtsklikken op de taakbalk. Wanneer je je muisaanwijzer beweegt over Zoeken en klikt op Verborgen, wordt het pictogram Zoeken verborgen (zoeken is wel handig, maar kan ook gewoon via menu Start of via de verkenner). Wil je nog meer ruimte winnen, schakel dan de optie Knop taakweergaven weergeven uit. De taakweergave toont je een overzicht van alle vensters die open zijn, wat misschien potentieel handig is, maar wij hebben het in de praktijk nog nooit gebruikt. Schakel je ook de optie Schermtoetsenbordknop weergeven uit, dan win je nog een plekje in het systeemvak.

©PXimport

Tip 07 De taakbalk is best rommelig met al die handige snelkoppelingen. Daar kun je iets aan veranderen.

Acceptatie

In dit artikel lees je hoe je een flink aantal onderdelen van Windows 10 naar je hand kunt zetten. Bij de overgang naar een nieuwe versie van Windows zijn er vaak dingen die compleet anders zijn en waar je echt ontzettend aan moet wennen. Hoewel het mogelijk is om vrijwel alles aan te passen (vandaar ook dit artikel), loont het ook de moeite om daadwerkelijk te proberen aan een aantal dingen te wennen. Zou hebben de mensen die jarenlang vasthielden aan de vrolijke taakbalk van Windows XP uiteindelijk toch echt moeten opgeven en is de taakbalk nu een stuk zakelijker. De aanwezigheid van het actiecentrum voelt écht ontzettend onnodig, maar zal op den duur toch een belangrijk onderdeel blijken van je Windows-ervaring. Oftewel: gebruik dit artikel vooral om lekker aan te passen wat je écht niet zint, maar probeer je ook te realiseren dat verandering niet altijd een slechte zaak is en dat je aan nieuwe dingen gewoon soms even moet wennen.

Tip 08: Extensies weergeven

Standaard verbergt Windows 10 heel veel bestandsextensies. Het is absoluut een feit dat het navigeren door Windows Verkenner een stuk rustiger oogt nu er niet achter elk bestand een extensie staat, maar persoonlijk vinden wij het toch fijner om te weten met wat voor bestand we te maken hebben. Gelukkig kun je dit net als in vorige versies van Windows heel eenvoudig verhelpen. Open Windows Verkenner en klik bovenin op Beeld en vervolgens helemaal rechts op Opties. In het venster dat verschijnt klik je op het tabblad Weergave. Onder het kopje Bestanden enmappen vind je de optie Extensiesvoor bekende bestandstypen verbergen. Het enige dat je hoeft te doen, is het vinkje te verwijderen bij deze optie en te klikken op OK om alle bestanden weer van een extensie te voorzien.

Tip 09: Vergrendelingsscherm

Het vergrendelingsscherm van Windows is nogal overbodig op een pc. Eerst moet je het vergrendelingsscherm wegklikken en vervolgens kom je alsnog terecht op een pagina waar je je wachtwoord of pincode moet invoeren. Zou het niet fijner zijn als je rechtstreeks in het scherm terechtkwam waarin je je wachtwoord of pincode invoert? Wij vinden van wel en gelukkig is dit ook prima mogelijk. Klik op Start en typ regedit (gevolgd door Enter) om de Register-editor te starten. Navigeer naar HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Policies\Microsoft\Windows. Rechtsklik in het rechterdeelvenster en klik op Nieuw / Sleutel en noem deze Personalization. Klik in het linkerdeelvenster op Personalization (de sleutel die je zojuist hebt aangemaakt) en rechtsklik in het rechterdeelvenster en kies voor Nieuw / DWORD (32 bits)-waarde. Noem deze waarde NoLockScreen. Dubbelklik nu op NoLockScreen en vul de waarde 1 in. Klik op OK en sluit de Register-editor af. Het vergrendelingsscherm zal nu niet meer getoond worden.

©PXimport

Tip 09 Het vergrendelingsscherm van Windows 10 is nogal onzin op een pc. Weg ermee!

Tip 10: Sneller afsluiten

Toegegeven, dit is niet iets dat alleen speelt in Windows 10, maar wel bloedirritant. Je wilt je pc afsluiten, maar Windows neemt daar minutenlang de tijd voor omdat het wil uitloggen uit bepaalde apps. Of vervelender nog: Windows weigert af te sluiten omdat bepaalde apps open staan. Afsluiten doe je zelden per ongeluk, dus als je afsluit wil je het graag snel doen. Om dit aan te passen openen we wederom de Registe-reditor. Navigeer in de Register-editor naar HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control. In het rechterdeelvenster zie je nu de optie WaitToKillServiceTimeout staan. Dubbelklik hierop en verander de waarde van 5000 naar 2000. Dit is het aantal milliseconden dat Windows wacht alvorens het een proces beëindigt. Aangezien dit geldt voor ieder afzonderlijk proces, is het logisch dat dit nogal wat tijdwinst oplevert. Lager dan 2000 kan ook, maar er wordt geadviseerd dat niet te doen, omdat Windows op deze manier de tijd heeft om processen af te sluiten zonder problemen te veroorzaken.

©PXimport

Tip 10 Sluit Windows te langzaam af? Dan kun je dat aanpassen in de Register-editor.

Tip 11: Strippen

Windows wordt geleverd met een wagonlading aan apps die je er 'gratis' bijkrijgt. Het punt is echter dat je lang niet altijd op deze apps zit te wachten. Je kunt apps als Agenda, Mail, Films en TV, Groove Muziek enzovoort niet de-installeren via het Configuratiescherm. Dat wil niet zeggen dat het onmogelijk is om deze apps te verwijderen. Klik op Start en typ PowerShell (gevolgd door Enter). Rechtsklik op het gevonden resultaat en klik vervolgens op Als Administrator uitvoeren. Er verschijnt nu een venster dat erg lijkt op de opdrachtprompt, maar dan blauw in plaats van zwart. Het commando om een app te de-installeren is Get-AppxPackage *appnaam* | Remove-AppxPackage. Om de app geldzaken te verwijderen typ je bijvoorbeeld: Get-AppxPackage *bingfinance* | Remove-AppxPackage.

De namen voor de apps zijn als volgt:

3D Builder = 3dbuilder

Alarmen en klok = windowsalarms

Rekenmachine = windowscalculator

Agenda en mail = windowscommunicationsapps

Camera = windowscamera

Muziek = zunemusic

Kaarten = windowsmaps

Films en TV = zunevideo

Nieuws = bingnews

Foto's = photos

Store = windowsstore

Sport = bingsports

Weer = bingweather

Xbox = xboxapp

Cortana en Edge kunnen echter op deze manier niet worden verwijderd, omdat ze te veel geïntegreerd zijn in Windows.

©PXimport

Tip 11 Je hoeft de apps van Windows niet te gebruiken, je kunt een flink aantal daarvan zelfs verwijderen.

Tip 12: Privacy

Windows 10 mag beveiliging dan heel serieus nemen, met je privacy neemt het besturingssysteem het standaard niet zo nauw. Je kunt dit weliswaar flink dichttimmeren, maar het is natuurlijk best schandalig dat dit niet standaard zo is ingesteld. Standaard verzamelt Windows 10 namelijk informatie over je locatie en je activiteiten op de pc. Om dit aan te passen, klik je op Start / Instellingen en op Privacy in het venster dat verschijnt. Direct in het eerste tabblad Algemeen zie je al dat het mis is.

Standaard hebben apps toestemming om vrijwel al je informatie te gebruiken. Het snelste is om alle opties direct uit te schakelen, maar de realiteit is dat niet alle opties slecht zijn. Zo is het SmartScreen-filter heel nuttig en is het ook heel handig dat websites toegang hebben tot je lijst met talen, zodat ze content in de juiste taal kunnen leveren. Ons advies is dan ook, ga alle tabbladen één voor één af (en dat zijn er nogal wat) en bekijk per optie welke informatie je wel en niet wilt delen. Dat klinkt als veel werk (en dat is het ook), maar we leven in 2015 en privacy is een groot goed dat je dient te beschermen, zélfs als je niets te verbergen hebt. Neem hier dus écht event de tijd voor.

©PXimport

Tip 12 Standaard heb je heel weinig privacy in Windows 10. Probeer dit zo snel mogelijk in te stellen.

Tip 13: Tablet-modus

In Windows 8 leek Microsoft niet te kunnen kiezen tussen een interface voor een tablet of voor een pc, waardoor het resultaat een onbevredigende ervaring voor beide soorten gebruikers was. In Windows 10 is dat al een stuk beter, want op een pc wordt automatisch de pc-modus ingeschakeld en op een tablet de tabletmodus. Maar wist je dat je ook op de pc de tabletmodus in kunt schakelen? Handig om twee redenen.

Eén: als je de instellingen van de tabletmodus snel wilt aanpassen (die vervolgens automatisch gesynchroniseerd worden naar je tablet, mits je inlogt met hetzelfde account). Twee: als je vooral gebruik maakt van de Windows-apps en niet afgeleid wilt worden door alle andere leuke dingen die op je bureaublad staan. Je kunt de tabletmodus heel eenvoudig inschakelen door rechtsonder te klikken op het pictogram met het tekstballonnetje en vervolgens in het Actiecentrum onderin op Tabletmodus. Let op: als je in tip 3 de inhoud van het Actiecentrum hebt aangepast, kan het zijn dat tabletmodus hier dus niet meer staat.

©PXimport

Tip 13 Zelfs als je werkt op een pc kun je Windows gebruiken in tabletmodus.

Tip 14: Blue screen

Het blue screen of death (BSOD) in Windows ziet er niet meer zo akelig uit als jaren geleden, maar het resultaat is nog net zo vervelend: opnieuw starten. Waar het door veroorzaakt wordt? Dat kunnen ontelbare dingen zijn: conflicterende hardware, foutieve drivers, corrupte software enzovoort. Als je direct na de aankoop van Windows last hebt van een BSOD, dan kun je gewoon terug naar de winkel. Maar wat als het na een jaar zomaar ineens gebeurt?

Technisch gezien kan het nog steeds zijn dat er iets mis is met je hardware (dingen gaan kapot op den duur), maar de kans is groter dat er een softwareconflict is opgetreden na bijvoorbeeld een Windows-update waar iets mis is gegaan, of na het installeren van een nieuwe driver of programma. De makkelijkste oplossing is dan om terug te keren naar een versie van Windows waarin het probleem nog niet aan de orde was. Open het Configuratiescherm en klik op Herstel / Systeemherstel starten. Vervolgens kun je aangeven naar welke versie je wilt terugkeren. Kies een moment en klik op Volgende en daarna op Voltooien. Windows wordt nu hersteld naar een oudere versie waarin het probleem (hopelijk) nog niet bestond.

©PXimport

Tip 14 Last van een BSOD? Probeer Windows te herstellen naar een eerdere versie.

▼ Volgende artikel
Slimme tweestapsverificatie: zo werk je met fysieke beveiligingssleutels
Zekerheid & gemak

Slimme tweestapsverificatie: zo werk je met fysieke beveiligingssleutels

Inloggen met enkel een wachtwoord blijft riskant. Steeds vaker stappen diensten daarom over op tweestapsverificatie of op volledig wachtwoordloos inloggen. In combinatie met een fysieke beveiligingssleutel leveren beide een nog robuustere bescherming op. Hoe werkt dit precies en wat zijn enkele concrete mogelijkheden?

We hoeven je niet meer uit te leggen dat inloggen met alleen een wachtwoord niet veilig is, zeker niet als je hetzelfde eenvoudige wachtwoord bij meerdere diensten gebruikt. Een wachtwoordbeheerder als Bitwarden helpt je wel complexere en verschillende wachtwoorden te gebruiken, maar de zwakheden blijven: wachtwoorden kunnen via phishing worden onderschept, bij een datalek buitgemaakt of met brute-force achterhaald. Daarom winnen alternatieve loginmethodes aan populariteit. Denk aan tweestapsverificatie, waarbij je naast je wachtwoord nog een extra factor gebruikt, zoals een code of biometrie, en aan wachtwoordloos inloggen, een methode op basis van een cryptografisch sleutelpaar. Beide methoden verhogen de beveiliging, maar met een fysieke beveiligingssleutel kun je het nog veiliger maken.

Fysieke sleutel

Zo’n fysieke sleutel is een stukje hardware van doorgaans zo’n 4 cm lang en 2 cm breed, enkele mm dik en met een gewicht van circa 4 gram. Er bestaan ook wel kleinere sleutels in de vorm van een usb-c-dongel, die nauwelijks uitsteken uit de poort van een computer. Verderop bekijken we enkele concrete, uiteenlopende toepassingen, maar hoe werkt zo’n sleutel eigenlijk?

Wanneer je een sleutel voor het eerst koppelt aan een dienst of account, wordt er een cryptografisch sleutelpaar aangemaakt. De private sleutel blijft altijd veilig in een aparte chip van de beveiligingssleutel, terwijl de publieke sleutel naar de server van de betreffende dienst wordt doorgestuurd. Wanneer je vervolgens inlogt op de site, vraagt de server via je browser de sleutel om een cryptografische handtekening te zetten.

De meeste beveiligingssleutels wegen slechts een paar gram en kun je altijd meenemen.

Veiligheid

De sleutel checkt daarbij welke domeinnaam in de browser actief is, bijvoorbeeld account.google.com, en zet de handtekening alleen als dit overeenkomt met het domein waarvoor je de sleutel eerder hebt geregistreerd. Daardoor is het systeem nagenoeg phishing-bestendig, in tegenstelling tot bijvoorbeeld sms- of OTP-codes. Zo’n code kun je immers ook op een valse site intypen, waarna een aanvaller deze meteen kan doorsturen naar de echte site. Bij wachtwoorden, sms en OTP bestaan bovendien gedeelde geheimen, zoals codes of hashes, die bij een datalek gestolen kunnen worden, terwijl er bij een fysieke sleutel zelfs bij een serverdatalek niets bruikbaars te halen valt. Een smartphone kan bovendien malware bevatten of gestolen worden, waardoor een aanvaller toegang kan forceren; een fysieke sleutel daarentegen bewaart de geheime sleutel veilig in een niet-uitleesbare chip.

Een beveiligingssleutel vormt (vaak samen met een wachtwoord) een solide log-in.

Nadelen

Zo’n fysieke sleutel geldt dus als een van de veiligste methoden, al zijn er ook enkele praktische nadelen. Zo moet je de sleutel bij je hebben tijdens het inloggen en bij verlies of diefstal riskeer je buitengesloten te raken als je geen back-up hebt, bijvoorbeeld in de vorm van back-upcodes of een tweede, veilig bewaarde sleutel. Bovendien ondersteunen nog niet alle sites of diensten zo’n sleutel. Op onder meer www.kwikr.nl/f2sup en www.kwikr.nl/yubisup vind je wel lijsten met diensten die via een of ander protocol inloggen met een fysieke sleutel ondersteunen. Tot slot kost een sleutel ook wel iets: tussen de 30 en 80 euro, afhankelijk van de ondersteunde functies en standaarden.

Yubico laat je kiezen tussen onder meer protocol, apptype en sleuteltype.
Meerdere protocollen

Er zijn verschillende producenten van beveiligingssleutels, zoals Feitian, Nitrokey, SoloKeys en Yubico, elk met een divers aanbod. In dit artikel focussen we op de populaire multi-protocol YubiKey 5-serie, die de protocollen FIDO U2F, FIDO2/WebAuthn, OTP, OpenPGP en PIV smartcard ondersteunt (zie ook www.kwikr.nl/yubi5). Zonder ons in technische details te verliezen, gaan we kort in op deze protocollen.

FIDO U2F (Fast IDentity Online Universal 2nd Factor) gebruikt de sleutel als tweede factor naast je wachtwoord. Bij het inloggen raak je de sleutel aan en die bewijst cryptografisch dat jij aanwezig bent. FIDO2/WebAuthn is de algemeen geaccepteerde opvolger van U2F, waarbij je niet alleen een tweede factor kunt gebruiken, maar ook volledig wachtwoordloos inlogt via een uniek sleutelpaar (passkeys). Met OTP (One-Time Password) kan de sleutel een eenmalige code genereren, zoals bij een authenticator-app. Je tikt de sleutel aan en er verschijnt een unieke code die je als extra log-infactor inzet. Met OpenPGP (Pretty Good Privacy) kan de sleutel je private PGP-sleutels opslaan, zodat je bijvoorbeeld e-mails kunt versleutelen en ondertekenen. Met PIV smartcard (Personal Identity Verification) functioneert de sleutel als slimme chipkaart, zoals een bedrijfsbadge. Je gebruikt dit bijvoorbeeld voor digitale handtekeningen, inloggen op Windows-domeinen of VPN-verbindingen. 

Inloggen via 2FA

We weten nu hoe een sleutel eruitziet, hoe die werkt en waarom die zo veilig is. Dat volstaat om er zelf mee aan de slag te gaan, in verschillende scenario’s en met diverse protocollen. In dit artikel gebruiken we een YubiKey 5(C) NFC die ongeveer 65 euro kost, maar je kunt ook andere sleutels inzetten zolang ze de vereiste protocollen ondersteunen. Sleutels die enkel FIDO U2F en FIDO2 ondersteunen, zijn al verkrijgbaar vanaf 15 euro.

Laten we als voorbeeld starten met de sleutel als tweede factor bij een Facebook-account. Hiervoor volstaat een sleutel met FIDO U2F, al accepteren niet alle diensten U2F. Zo vereisen Apple en Microsoft in dit geval een FIDO2-sleutel.

Meld je aan bij je Facebook-account via https://accountscenter.facebook.com. Ga in Accountinstellingen naar Wachtwoord en beveiliging. Open Tweestapsverificatie en selecteer je Facebook-account. Na het invullen van een verificatiecode via mail kies je de gewenste methode. Klik op Beveiligingssleutels en bevestig met Doorgaan. Na de controle van de beveiligingscode klik je op Beveiligingssleutel registreren. Selecteer Beveiligingssleutel, druk op Volgende en OK. Plaats de sleutel, raak deze even aan en klik opnieuw op OK. Bevestig ten slotte met je wachtwoord zodat de sleutel als tweede factor wordt toegevoegd.

De beveiligingssleutel is zojuist als tweede factor bij Facebook (Meta) toegevoegd.

2FA in Bitwarden

Zolang je nog met wachtwoorden werkt, is een wachtwoordbeheerder sterk aan te raden. Een degelijke en gratis te gebruiken tool is Bitwarden. We gaan ervan uit dat je deze hebt gedownload en geïnstalleerd (via www.kwikr.nl/bwpers; beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en dat je een Bitwarden-account hebt aangemaakt. Handig is ook de Bitwarden-browserextensie, die automatisch invullen en opslaan van wachtwoorden in je browser veel eenvoudiger maakt, maar daar gaan we hier niet verder op in. We bekijken hier namelijk vooral het koppelen van je fysieke sleutel aan je Bitwarden-account.

Meld je aan op https://vault.bitwarden.com. Open Instellingen en kies Beveiliging. Ga naar het tabblad Tweestapsaanmelding en klik op Beheren bij FIDO2 WebAuthn. Vul je Bitwarden-hoofdwachtwoord in en voer bij Naam een korte beschrijving van de sleutel in. Plaats je sleutel (via usb of NFC) en klik op Sleutel lezen. Als de sleutel om een pincode vraagt, vul je die in en raak je de sleutel kort aan. Bevestig met OK en klik op Opslaan zodat de sleutel wordt toegevoegd. Op dezelfde manier kun je ook een andere sleutel als reserve koppelen (zie ook verderop ‘10 Voorzorgsmaatregelen’). Bij het inloggen, ook via de Bitwarden-app, moet je nu naast je wachtwoord ook je sleutel gebruiken.

Bitwarden vraagt naast je wachtwoord ook om je beveiligingssleutel.

Inloggen met passkey

Steeds meer diensten ondersteunen wachtwoordloze aanmeldingen via toegangssleutels, oftewel passkeys. Wil je hiervoor je fysieke sleutel gebruiken, dan moet deze FIDO2/WebAuthn ondersteunen, waarbij de private sleutel van het cryptografische sleutelpaar op de sleutel zelf wordt bewaard. Om in te loggen hoef je de sleutel enkel te plaatsen of via NFC op je smartphone te gebruiken, als dit wordt ondersteund, en daarna te bevestigen met pincode en aanraaksensor. Kortom, je sleutel wordt je loginmiddel. We tonen dit met een Google-account.

Log in via https://myaccount.google.com. Ga naar Beveiliging en klik bij Inloggen bij Google op Tweestapsverificatie. Klik indien nodig op Tweestapsverificatie aanzetten. Voeg desgewenst een telefoonnummer toe en klik bij Toegangssleutels en beveiligingssleutels op Beveiligingssleutel toevoegen. Klik vervolgens op + Toegangssleutel maken en kies Ander apparaat gebruiken. Selecteer in het pop-upvenster Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK. Plaats nu de sleutel en voer de pincode in, of maak een nieuwe aan als de sleutel nieuw of gereset is. Bevestig met OK en raak de sleutel kort aan. De sleutel staat nu in de lijst met toegangssleutels in je Google-account.

Wanneer je je daarna bij Google afmeldt en opnieuw aanmeldt, zul je merken dat je je wachtwoord – op ondersteunde browsers en platformen – niet meer hoeft in te geven en met de sleutel kunt aanmelden. Google acht deze methode namelijk veilig genoeg. Wil je dit toch niet, open dan opnieuw Beveiliging, klik bij Inloggen bij Google op Wachtwoord overslaan als dat mogelijk is en schakel deze optie uit. Je sleutel fungeert dan enkel nog als tweede factor, waarvoor in principe FIDO U2F volstaat.

De beveiligingssleutel is zojuist aan ons Google-account toegevoegd.

Passkey bij Microsoft

Bij veel diensten werkt het koppelen vergelijkbaar als bij Google. We tonen je wel kort hoe je een beveiligingssleutel inzet in een wachtwoordloze oplossing bij Microsoft, die hiervoor een wat eigenzinnige werkwijze en terminologie hanteert.

Meld je aan via https://account.microsoft.comen open Beveiliging. Klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een methode voor aanmelden of verifiëren kiezen. Selecteer Gezicht, vingerafdruk, pincode of beveiligingssleutel en kies Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK, plaats de sleutel, voer desgevraagd de pincode in en raak de sleutel aan. Klik opnieuw op OK, geef de sleutel een naam en bevestig met Volgende en OK. De sleutel verschijnt nu in de lijst bij Een wachtwoordcode gebruiken (waar je hem ook kunt hernoemen of verwijderen). Je kunt de sleutel vanaf nu als tweede inlogfactor inzetten, ook op andere apparaten.

Wil je de sleutel volledig wachtwoordloos gebruiken, dan verplicht Microsoft je eerst de Microsoft Authenticator-app te installeren en hier via de plusknop je Microsoft-account toe te voegen. Klik daarna op je accountpagina in de rubriek Beveiliging op Inschakelen bij Account zonder wachtwoord en druk op Volgende. In de Authenticator-app verschijnt nu een melding die je bevestigt met Goedkeuren, waarna op de website wordt gemeld dat je wachtwoord is verwijderd. Voortaan kun je ook zonder wachtwoord inloggen, met je beveiligingssleutel.

Het opzetten van een wachtwoordloze login via je beveiligingssleutel bij Microsoft is wat complexer.
Lokaal Windows-account

Het leek veelbelovend: open je in Windows de Instellingen en ga je naar Accounts / Aanmeldingsopties, dan zie je wellicht Beveiligingssleutel staan. Voor lokale of persoonlijke Microsoft-accounts werkt dit helaas niet. Dit blijkt enkel mogelijk bij zakelijke Active Directory- of Entra ID-accounts.

Heb je een compatibele Yubico-sleutel, zoals de YubiKey 5(C) NFC, dan kun je deze wel als tweede inlogfactor gebruiken voor een lokaal Windows-account. Hiervoor heb je de gratis tool Yubico Login for Windows nodig (www.kwikr.nl/yubilogin). Zorg wel dat je de gebruikersnaam en het wachtwoord van het lokale account kent. Installeer de tool en herstart Windows. Meld je daarna aan met je lokale account via de optie Yubico Login en start de app Login Configuration als administrator. Gemakshalve kun je Express configuration kiezen. Plaats de sleutel en volg de instructies (zie ook www.kwikr.nl/yubiwin). Bewaar de herstelcode zorgvuldig. Voor de gekozen gebruiker is voortaan naast gebruikersnaam en wachtwoord ook de beveiligingssleutel vereist.

Je kunt een YubiKey ook als tweede factor inzetten voor je Windows-login.

Inloggen met TOTP

Als je beveiligingssleutel ook OATH-TOTP ondersteunt (Initiative for Open AuTHentication - Time-based One-Time Password), kun je die gebruiken om een eenmalige code te genereren, net als met authenticator-apps van Google, Microsoft, Proton of Authy. Veel apps en diensten ondersteunen deze 2FA-methode.

We nemen Dropbox als voorbeeld. Meld je aan op www.dropbox.com, klik op je profielicoon rechtsboven, kies Instellingen en open het tabblad Beveiliging. Schakel Tweestapsverificatie in, selecteer Authenticatie-app en druk op Verzenden. Je ziet nu een QR-code en de bijbehorende geheime sleutel.

Download en installeer vervolgens de gratis app Yubico Authenticator (www.kwikr.nl/yubiauth). Start de app, plaats je beveiligingssleutel en open Accounts. Klik op Add account en kies Scan QR code als je een camera hebt, of voer de geheime code handmatig in bij Secret Key. Vul bij Issuer bijvoorbeeld Dropbox in en bij Account name het e-mailadres van je Dropbox-account. Bevestig met Save. In de app verschijnt een cijfercode die je op de Dropbox-site invult bij Bevestigingscode. Noteer de herstelcodes, bewaar ze goed en rond af met Voltooien.

Bij het aanmelden op Dropbox tik je eerst je wachtwoord in en daarna de actuele eenmalige code die je in Yubico Authenticator bij je Dropbox-account ziet.

Net als veel andere diensten ondersteunt ook Dropbox TOTP (op een beveiligingssleutel) als 2FA-methode.

Challenge/Response

Tot slot tonen we je nog de challenge-response-methode. Hierbij genereert een dienst of app een willekeurige wiskundige vraag (challenge) in de vorm van een bitreeks. Deze gaat naar je beveiligingssleutel, die de overeenkomstige cryptografische response berekent en terugstuurt. Als de codes overeenkomen, krijg je toegang. We lichten dit kort toe voor de gratis wachtwoordbeheerder KeePassXC (www.keepassxc.org; Windows, macOS, Linux) om een lokaal bewaarde wachtwoordkluis te openen.

Verschillende sleutels ondersteunen deze methode, waaronder de meeste YubiKeys. Download en installeer voor zo’n sleutel eerst de gratis YubiKey Manager (zie kader ‘Sleutelbeheer’). Start de app, ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response, klik op Generate voor de geheime sleutel, zet eventueel een vinkje bij Require touch voor extra veiligheid en sluit af met Finish.

Open vervolgens KeePassXC en laad je database. Ga naar Database / Database beveiliging, kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen, selecteer het juiste slot van je geplaatste sleutel en bevestig met OK. Voortaan is je wachtwoordkluis enkel toegankelijk met je wachtwoord en je beveiligingssleutel.

Je (lokale) wachtwoordkluis is voortaan alleen toegankelijk met je beveiligingssleutel.
Sleutelbeheer

Beschik je over een beveiligingssleutel, dan zul je vroeg of laat de beheertool van de producent nodig hebben. Als voorbeeld nemen we de YubiKey Manager (www.kwikr.nl/yuman), die je het best als administrator opstart. Hiermee kun je functies of interfaces uitschakelen (OTP, FIDO U2F, FIDO2, OpenPGP, PIV en OATH), een pincode instellen of resetten voor FIDO2 of PIV, statische wachtwoorden of OTP-slots programmeren en certificaten beheren in PIV-modus (smartcardfunctie).

In de beheertool kun je ook specifieke protocollen uitschakelen, mocht je dat willen (hier: YubiKey Manager).

Voorzorgsmaatregelen

In het artikel hebben we al, ook tussen de regels door, enkele tips gegeven om (veiligheids)problemen te vermijden. We sommen ze kort nog even op.

Zo registreer je best altijd twee fysieke sleutels bij elke dienst, zodat je bij verlies of diefstal via de back-upsleutel toegang behoudt. Bewaar deze op een veilige plaats en test af en toe of de sleutel nog werkt. Activeer daarnaast bij elke dienst een alternatieve 2FA- of noodmethode, zoals TOTP-toegang via een authenticator-app, en druk back-upcodes af die je veilig bewaart. Zo kun je ook zonder sleutel nog aanmelden, al is dit wat minder robuust. Tot slot, ook al beschermt een beveiligingssleutel je technisch goed tegen phishing, blijf alert. Krijg je bijvoorbeeld een onverwachte vraag om de PIN-code van je sleutel in te voeren, wees dan op je hoede.

Heel wat diensten voorzien in (eenmalige) back-upcodes (hier: Google).
▼ Volgende artikel
Review Tefal Snack Collection - klein formaat, veel mogelijkheden
© Tefal
Huis

Review Tefal Snack Collection - klein formaat, veel mogelijkheden

Tefal lanceert een compact model tosti-ijzer dat met allerlei extra platensets te gebruiken is voor allerlei gerechten: van panini's en wafels in allerlei vormen en maten tot aan donuts en madeleines. Is de Snack Collection echt zo veelzijdig? ID.nl ging ermee aan de slag.

Uitstekend
Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil bereiden. In de test leverde het apparaat goede resultaten met tosti’s en panini’s; de platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en vaatwasserbestendig. Met zijn kleine formaat, snoeropbergsysteem, 700 watt vermogen, maximale temperatuur van 230 graden en voorverwarm-indicator is het toestel praktisch, al is het grillvlak aan de krappe kant en is de temperatuur niet instelbaar. Per saldo is dit een ruimtebesparende keuze voor tostiliefhebbers die graag variëren.

Plus- en minpunten
  • Compact formaat en makkelijk opbergen
  • Goede grill-prestaties
  • Veel uitbreidingsmogelijkheden
  • Opwarmen duurt zo'n 4 minuten
  • Temperatuur niet instelbaar

Tafelgrills en tosti-apparaten zijn in bijna elk huishouden te vinden. Vaak gaat het om apparaten met een geribbelde grillplaat boven en onder, waar je je tosti tussen legt om die een paar minuten erna bruin en krokant uit te halen, met een lekker warme vulling. Het zijn eenvoudige apparaten die goed zijn in waarvoor ze ontwikkeld zijn. Meer dan je tosti erin maken kan vaak niet. Tefal komt nu met de compacte Snack Collection, een apparaat dat je koopt met twee bijgeleverde typen grillplaten en nog eens kunt uitbreiden door losse sets erbij te kopen.

©Saskia van Weert

Testexemplaar en meegeleverde platen

Ter review ontving de redactie een blauw testmodel, voorzien van twee grill/panini-platen (één boven, één onder in het apparaat) en twee platen om Brusselse wafels mee te maken. De Snack Collection is met zijn 28,5 centimeter breedte, 20,6 centimeter lengte en 34,5 centimeter hoogte een betrekkelijk klein apparaat dat makkelijk op te bergen is. Het snoer is aan de onderkant op te bergen, er zit een aan-uitknop aan de voorzijde, net als een vergrendeling om het ijzer op slot te zetten. Ook zit er een lampje aan de voorzijde dat groen oplicht als het apparaat is voorverwarmd. Hij heeft een vermogen van 700 watt en een maximale temperatuur van 230 graden. De temperatuur is niet handmatig in te stellen.

©Saskia van Weert

Inhoud van de doos en wisselen van platen

In de machine zit al een set grillplaten. Verder vind je in de doos twee verpakkingen die nog het meest doen denken aan videobandhoezen van vroeger. Ze zijn van harde kunststof en gaan wat lastig open. De ene doos is uiteraard leeg, want daar zaten de panini-platen in, maar we vinden er wel een receptenboekje in. In de andere doos zit de uitbreiding; in ons testexemplaar zijn dat de wafelplaten. De platen zijn los te halen uit de machine via een knopje boven en onder, en de platen kunnen er op maar één manier in vastklikken. Je kunt ze dus niet verkeerd bevestigen. Ze mogen in de vaatwasser; de machine zelf uiteraard niet.

©Saskia van Weert

Gebruik en bediening

Zoals wel vaker bij dit type apparaten is de werking enorm simpel. Je bevestigt de gewenste platen in de machine, doet de stekker in het stopcontact en zet hem aan. Dan wacht je tot het groene lampje aangaat, open je de machine, doe je je gerecht erin, sluit je alles weer netjes en wacht je tot je eten klaar is. Eet smakelijk!

©Saskia van Weert

Test: tosti's

De bijgeleverde grill/panini-plaat is net wat te klein voor een reguliere tosti van boterhammen uit de supermarkt; het korstje steekt net wat boven de plaat uit. Maar dat bleek voor het resultaat niet uit te maken: alle geteste tosti’s kwamen prima uit de Tefal. Opwarmen duurde wel wat lang, ongeveer 4 minuten.

Lees ook: Gezonde tosti’s om de hele middag op door te gaan

Brand je handen niet!

Gebruik een tang om je tosti's te serveren

Test: panini

De test met een panini had wat voeten in de aarde. De supermarkten in onze woonplaats verkochten geen panini-broodjes, maar een XL-shop in een andere plaats wel. Panini-broodjes zijn hoger dan normale afbakbroodjes en standaard voorzien van grillstrepen. Het deksel van de Snack Collection moest wel wat worden aangedrukt om de machine te kunnen sluiten met de vergrendeling, maar ook dat verliep verder prima.

Schoonmaken en opbergen 

De platen komen weer brandschoon uit de vaatwasser en klikken makkelijk vast in het apparaat. Door de betrekkelijk kleine afmetingen van dit keukenapparaat is het makkelijk op te bergen.

©Tefal

Uitbreidingssets (assortiment)

Dan de uitbreidingssets. Deze hebben we niet kunnen testen, maar zijn uiteraard te bekijken via de site van Tefal. Er is een aantal platen voor tosti’s in bijzondere vormen, zoals een schelpvorm of juist meteen als driehoek. Verder zijn er onder meer vormen voor bagels te verkrijgen. Tefal mikt duidelijk op een internationaal publiek, want er is ook een vorm voor madeleines (Franse zoete cakejes) verkrijgbaar.

Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil maken. In de test leverde het apparaat nette resultaten op: tosti's kwamen goed uit de grill en panini's lukten eveneens prima na het sluiten met de vergrendeling. De platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en kunnen in de vaatwasser. Dankzij het kleine formaat en het opbergsysteem voor het snoer is het toestel eenvoudig weg te zetten. Het apparaat heeft een vermogen van 700 watt, een maximale temperatuur van 230 graden en een indicatielampje dat aangeeft wanneer voorverwarmen is voltooid.

Aandachtspunten: het grillvlak is aan de krappe kant voor standaardboterhammen, de opwarmtijd ligt rond de 4 minuten en de temperatuur is niet handmatig regelbaar. De uitbreidingsmogelijkheden zijn groot (onder meer wafels, donuts, madeleines en bagels), maar deze extra platen zijn in deze test niet inhoudelijk beoordeeld.

Per saldo is de Snack Collection een praktisch en ruimtebesparend apparaat voor de liefhebbers van tosti's die ook graag eens experimenteren met andere bereidingen.