Je hebt bij tablets niet alleen de keuze tussen verschillende formaten, maar vooral het platform dat je kiest is van groot belang. Want niet alleen kies je voor het besturingssysteem, ook voor het hele app-ecosysteem en de interface die je het beste ligt. Overstappen blijkt vaak frustrerend. Niet alleen is er enorme gewenning nodig qua interface en aansturing, ook kan je je aangeschafte apps niet meenemen. Wij helpen je met de keuze door de grootste drie besturingssystemen naast elkaar te leggen: iOS, Android en Windows.

Inmiddels is het drie jaar na de aankondiging van de iPad en het heeft een jaar geduurd voordat andere fabrikanten met een passend alternatief kwamen. Deze proberen een graantje mee te pikken van de lucratieve markt.

Maar natuurlijk is het Apple die met de iPad en de nieuwe telg iPad mini een voorsprong heeft opgebouwd, het heeft immers de standaard gezet. Qua applicatieaanbod, stabiliteit, aansturing, betaalmogelijkheden voor apps.

Toch is een keuze voor een iPad niet meer vanzelfsprekend. Android ontwikkelt zich als besturingssysteem razendsnel en Windows kan sinds kort ook eindelijk meedoen (zij het in de rol van outsider). De drie besturingssystemen zijn complete platformen met totaal verschillende eigenschappen. Dus weeg je keuze goed af, want als je kiest voor een platform kies je indirect ook voor bijkomende diensten.

Opgedrongen

Op iOS word je zo iTunes, iCloud, Apple Maps en meer opgedrongen, terwijl je op Android moeilijk om Gmail, Google Maps, YouTube en Google Zoeken heen kan. Windows integreert Bing, SkyDrive en Skype waarbij het bijna gemankeerd aanvoelt als je dit niet standaard wilt gebruiken.

Bovendien kan je Apple-diensten wel vergeten op Android en Windows, zijn Microsofts onderdelen beperkt verkrijgbaar in matige apps op Android en iOS en zijn er voor Windows überhaupt nog weinig andere diensten beschikbaar, ook van andere partijen.

Lees op de volgende pagina alles over het gemak van iOS...

iOS, een kind kan de was doen

Een enorme aanjager van de populariteit van de iPad is de eenvoud. De interface bestaat uit een scherm met icoontjes. Hoe meer apps je hebt geïnstalleerd, hoe meer schermen er verschijnen waartussen je kan bladeren. Het enige wat je aan de interface kan aanpassen, is de achtergrond van de schermen, de volgorde van apps en apps eventueel in een mapje plaatsen. Veel eenvoudiger is niet denkbaar, wat een iPad geschikt maakt voor jong en oud. En dat is ook precies wat Apple graag wil.

Om het voor iedereen toegankelijk te houden is het platform behoorlijk gesloten. Dat klinkt als een contradictie, maar het houdt bijvoorbeeld in dat je niet zomaar in de verkenner bestanden kan overdragen als je de iPad aansluit op de pc. Dat moet via iTunes. Bovendien worden niet alle bestandsformaten ondersteund.

Applicaties zijn alleen te krijgen via de Apple App Store. Apple houdt er een streng censuurbeleid op na om daar alles schoon en veilig te houden. Malware of naakt (zelfs in kunstzinnige vorm) kom je er niet tegen. Dat is niet zo heel gek. Maar soms wordt er ook een ethische grens overschreden. Apps om te downloaden met BitTorrent vind je niet, evenals apps die bestanden scannen op malware. Het komt zelfs voor dat apps geweigerd worden omdat ze het woord Android in hun omschrijving hebben.

Het strenge app-beleid zorgt er wel voor dat het aanbod van apps kwalitatief heel erg hoog ligt. Kwantitatief ook trouwens. Dat komt niet alleen omdat iOS het eerste echte tabletbesturingssysteem is en er bijzonder veel iPad-gebruikers zijn. Maar ook omdat het voor gebruikers eenvoudig is om te betalen. Uiteraard kan het met een creditcard, maar ook met een iTunes-tegoedkaart. Deze zijn verkrijgbaar in veel winkels. Omdat het voor gebruikers makkelijk is om een appje te kopen, is het voor ontwikkelaars de moeite waard om een goede app te ontwikkelen.

Ondersteuning

Het grootste voordeel van iOS is dat alles altijd werkt en de interface geen moment verwarrend is. Crashes zijn een zeldzaamheid die meestal in apps voorkomen, niet in iOS. Een iPad gaat redelijk lang mee qua ondersteuning van Apple met de recentste versie van iOS en bovendien is het updateproces behoorlijk eenvoudig (je krijgt een melding en je drukt op Installeer Nu).

©PXimport

De interface van een iPad. Iedereen kan ermee uit de voeten.

Op het moment van schrijven wordt alleen de eerste generatie iPads niet meer ondersteund, sinds september 2012. De iPad 1 heeft dus 2,5 jaar de recentste versie van iOS gedraaid. Overigens zijn iPads die niet meer de laatste versie van iOS draaien nog prima te gebruiken.

iOS

Pluspunten

Toegankelijk

Stabiel

App aanbod kwalitatief en kwantitatief goed

Tegoedkaarten

Minpunten

Beperkt aanpasbaar

Weigerbeleid app-store

Lees op de volgende pagina over de vrijheid die Android je biedt...

Android, open – met alle gevolgen van dien

Googles opensource besturingssysteem Android is aan een onstuimige opmars bezig. Van alle tien verkochte smartphones in Nederland draaien er inmiddels zeven Android en op de tabletmarkt wordt de achterstand op Apples iPad ook langzaam kleiner. Dat is vooral te danken aan de Nexus 7 tablet, de kleine 7inch-tablet die aantoonde dat er een markt is voor goedkope, kwalitatief goede tablets.

Android is fundamenteel anders dan het gesloten iOS. In Android heb je veel meer vrijheid om te knutselen in het OS, alles is personaliseerbaar en apps zijn naast uit de Play Store (Googles app-store) ook handmatig te installeren (sideloaden genaamd). Bevallen enkele systeem-apps je niet, zoals de standaarbrowser, camera, sms? Dan installeer je hiervoor gewoon een vervangende app en stel je deze in als standaard-app voor die functie. Staan bepaalde icoontjes je niet aan, ook deze kan je vervangen.

Homescreen

De interface van Android bestaat uit twee elementen. Je krijgt een vijftal desktops (homescreens) tot je beschikking die je kan indelen met app-snelkoppelingen en widgets. Als je onderin op de knop met de cirkel gevuld met vierkantjes drukt kom je in het applicatieoverzicht (‘app drawer’ genoemd) terecht, waarin je snelkoppelingen naar alle geïnstalleerde apps voorgeschoteld krijgt en alle beschikbare widgets, opgedeeld in twee tabbladen.

Het aanbod van apps, specifiek gemaakt voor tablets, schiet nog tekort. Veel beschikbare apps zijn eigenlijk ontwikkeld voor smartphones en ogen uitgerekt op het grote scherm van een tablet. Het is een enorme miskleun van Google dat het aanschaffen van apps alleen met een creditcard aangeschaft kunnen worden. Geen cadeaukaarten, geen PayPal of iDEAL. Omdat lang niet iedereen over een creditcard beschikt, is het dus voor velen niet mogelijk om apps te kopen. Het komt de algemene kwaliteit van apps niet ten goede. De enorme gebruikersgroep heeft wel z’n aantrekkingskracht op applicatieontwikkelaars, waardoor het aanbod snel groeit. Vooral van gratis apps.

Permissies

Vergeleken met iOS en Windows hebben app-ontwikkelaars veel meer mogelijkheden met het Android-systeem. Zoals aangegeven, kan je systeem-apps zonder probleem vervangen, maar omdat apps toegang kunnen krijgen tot meer systeembronnen is er veel meer mogelijk met Android-apps. Een app als AirDroid (www.airdroid.com) zou daarom nooit mogelijk zijn op een iPad.

©PXimport

De grootste troef van Android zijn de overzichtelijke widgets.

Maar het brengt ook risico’s met zich mee, deze permissies kunnen makkelijk misbruikt worden bijvoorbeeld om je contactgegevens te stelen of betaalde sms’jes te verzenden. Let er dus goed op wat je installeert en installeer alleen apps uit de Play Store. Als je goed in de gaten houdt welke machtigingen apps uit de Play Store nodig hebben kom je al een heel eind, een antivirusscanner is voorlopig nog niet nodig.

Android

Pluspunten

Veel personalisatiemogelijkheden

Groot aanbod

Ontwikkelt zich razendsnel

Meer mogelijkheden met apps

Minpunten

Nog te weinig tablet-apps

Apps alleen te koop met creditcard

Oppassen met permissies van apps

Lees op de laatste pagina over de unieke eigenschappen van Windows-tablets...

Windows, erop of eronder

Windows komt in twee smaken: Windows 8 en Windows RT. Beide zijn geschikt voor tablets, maar er zijn nogal wat onderlinge verschillen. Windows 8 is de versie die je ook op een pc-installeert, met metro-interface en desktop. Windows RT heeft ook beide. Deze versie draait op energiezuinige ARM-processors en staat het niet toe om software buiten de Store te installeren.

Je bent dus aangewezen op apps uit de Store, die je alleen kan draaien in het nieuwe startmenu. Office 2013 krijg je er gratis bij, dit zijn de enige programma’s die je in de desktop-modus kan draaien. Overigens kan je de bestandsverkenner en configuratiescherm van de desktop-modus wel gewoon gebruiken. Of Windows RT aan zal slaan is nog maar de vraag. Omdat het een nieuw platform is, moet nog een enorme inhaalslag gemaakt worden qua applicatieaanbod. Veel partijen zijn daarom huiverig een Windows RT-tablet op de markt te brengen.

Windows 8

Voor Windows RT is de kans aanwezig dat het ‘too little, too late’ wordt. Als je voor een Windows-tablet kiest, ben je wellicht beter af met een tablet die Windows 8 draait. Deze tablets zijn vaak wel een slag duurder en vallen meer in de prijsklasse van Windows 8-laptops, maar hebben als groot voordeel dat je de vrijheid hebt die je van Windows gewend bent om naar hartenlust alles te installeren.

Bovendien staat de Windows 8 Store evengoed tot je beschikking. Je moet echter wel genoegen nemen met (hoogstwaarschijnlijk) een mindere batterijduur en het feit dat Office 2013 niet geïnstalleerd staat.

©PXimport

Microsofts troefkaart voor Windows-tablets is Office.

Met de werking van Windows 8 en RT ben je wellicht al een beetje bekend. Met een toetsenbord en muis op je desktop of laptop is het allemaal erg wennen en komt het de productiviteit niet ten goede vergeleken met Windows 7.

Op een tablet is het een ander verhaal. Windows 8 laat zich met een touchscreen veel efficiënter aansturen en alles voelt veel natuurlijker aan. Wil je jouw tablet ook voor werk gebruiken, dan ben je ook vaak beter af bij Windows. Niet alleen omdat het om de Windows-omgeving gaat die je gewend bent, maar ook vanwege de ondersteuning van Office.

Windows

Pluspunten

Vertrouwde Windows-omgeving

Office-ondersteuning

Minpunten

Applicatieaanbod

Geen apps buiten de Store op Windows RT

Conclusie

Wat zoek je in een tablet? Dat is een vraag die je voor jezelf dient te beantwoorden voordat je een tablet aanschaft. Wil je een apparaat voor erbij, waarmee je ontspannen op de bank een spelletje kan spelen of het een en ander lezen, dan is de iPad een uitstekende keuze. Android-tablets zullen de oude computerhobbyisten meer aanspreken, omdat er veel knutsel- en personalisatiemogelijkheden zijn. Helaas schiet het tablet-applicatieaanbod nog iets tekort. Windows-tablets lijken het geschiktst voor combinaties tussen tablets en laptops als werkpaardjes dankzij de vertrouwde werkomgeving en Office-ondersteuning. Alleen op het gebied van apps is de Windows Store nog een woestijn. Hierdoor is Windows 8 wellicht een veiligere keuze dan Windows RT.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

De ingebouwde zoekfunctie van Windows - Windows Zoeken - kennen we inmiddels wel. En eerlijk is eerlijk: dat onderdeel is inmiddels wel wat gedateerd. Welke andere mogelijkheden zijn er om te zoeken? Welke AI en andere slimme tools kunnen we inzetten om de antwoorden op onze vragen te vinden? Je ontdekt ze hier.

Copilot: bestanden doorzoeken

Microsofts Copilot kan je helpen met het doorzoeken van de inhoud van de bestanden op je computer. Hiervoor moet je momenteel nog eerst het bestand uploaden naar OneDrive. Vanuit daar kun je er allerlei acties mee uitvoeren. Copilot kan straks ook voor je op zoek gaan naar lokale bestanden. Die functie is nu nog niet geactiveerd in Nederland, maar is al wel actief in de VS en Engelstalige regio's. De Copilot-app lijkt er voor Nederland al wel op voorbereid.

Je kunt je alvast voorbereiden op de komst van deze functie. Dat doe je door ervoor te zorgen dat je de nieuwste versie van Copilot hebt geïnstalleerd. Daarmee wordt de functie direct actief als deze in Nederland beschikbaar komt. Je vindt de nieuwe versie van Copilot in de Microsoft Store (via het startmenu). Eenmaal geopend, klik je op de gebruikersafbeelding linksonder in het scherm. Kies Instellingen. Geef Copilot vervolgens toegang tot de bestanden. Blader naar Machtigingsinstellingen en zet de schuif op Aan bij Bestand zoeken. Zet hierna ook de schuif op Aan bij Lezen van het bestand.

Copilot maakt onderliggend nog steeds gebruik van gedeelten van het bestaande Windows Zoeken. Die kennis biedt meer controle: je kunt bepalen welke locaties mogen worden doorzocht. Klik in hetzelfde instellingenvenster op Windows-instellingen. Geef bij Mijn bestanden zoeken aan welke locaties mogen worden bekeken.

Copilot: zoeken in bestanden

Soms ben je niet op zoek naar bestanden, maar juist naar informatie ín de bestanden. Als je de nieuwste update van Windows 11 gebruikt, kun je hiervoor op een slimme manier Copilot inzetten. Klik met de rechtermuisknop op het bestand waarin je wilt zoeken of waarover je specifieke vragen hebt. Doet dat bijvoorbeeld via het bureaublad of via de verkenner.

Kies voor de nieuwe optie Vraag het aan Copilot. Het bestand verschijnt in het venster van Copilot. Vervolgens kun je bijvoorbeeld vragen om het te doorzoeken of het opnieuw te structureren. Je kunt ook vragen om het bestand samen te vatten of de inhoud ervan in compacte bewoordingen te beschrijven. Verschijnt de nieuwe optie nog niet in het menu van de rechtermuisknop? Controleer dan of je de instellingen uit de alinea hiervoor hebt geactiveerd.

Copilot: gezichten herkennen

Maak je gebruik van OneDrive? Ook OneDrive zet steeds vaker AI in om je bestanden eenvoudiger vindbaar te maken. Op het moment van schrijven wordt de laatste hand gelegd aan de gezichtsfuncties. We hebben deze dus zelf nog niet in de praktijk kunnen testen.

Microsoft gebruikt AI om gezichten te herkennen in foto's en afbeeldingen die je in een OneDrive-account hebt bewaard. Je moet hiervoor wel toestemming geven. Hierna wordt informatie uit afbeeldingen en gezichten verzameld om vergelijkbare gezichten te vinden.

Open de OneDrive-app en wacht totdat automatisch de melding met toestemming verschijnt. Ga je akkoord met de verwerking, dan kies je Toestaan. Het duurt tot 72 uur om de foto's te indexeren. Download de nieuwste versie van de OneDrive-app (via Google Play of de Apple App Store) en tik op de nieuwe tab Personen. In het zoekvak eronder kun je zoeken op specifieke personen op foto's.

Perplexity: vinden wat je zoekt

Perplexity is een geavanceerde en populaire AI-zoekmachine. Je kunt deze AI-dienst ook goed inzetten voor het doorzoeken van de inhoud in je eigen bestanden. Er bestaan wel een paar voorwaarden voor het zoeken met de AI-agent van Perplexity: allereerst heb je een betaald abonnement nodig. De gratis versie ondersteunt de functie (nog) niet. Hiervoor betaal je circa 20 euro per maand, vergelijkbaar met de betaalde abonnementen van veel andere AI-aanbieders.

Perplexity kan daarnaast alleen zoeken in bestanden die je in de cloud hebt opgeslagen. Op dit moment worden alleen nog Google Workspace, Dropbox en WhatsApp ondersteund. Op het gebied van bestandsformaten kun je onder meer Google Docs, pdf-bestanden, Microsoft Office-documenten en csv-bestanden gebruiken. Ook Markdown (MD)- en JSON-bestanden worden ondersteund.

Perplexity: aan de slag

Het zoeken in je eigen bestanden staat in Perplexity standaard uitgeschakeld. Het zoeken van bestanden wordt mogelijk met plug-ins, die in Perplexity 'verbinders' worden genoemd. Laten we deze eens inschakelen.

Klik in het hoofdvenster van Perplexity linksonder op de gebruikersfoto en kies Instellingen. Kies Verbinders. Een overzicht van ondersteunde locaties verschijnt. Klik op Enable bij de locatie die je wilt koppelen, bijvoorbeeld Google Drive. Hierna geef je toestemming voor het weergeven en downloaden van je bestanden. Je kunt de koppeling op elk moment weer ongedaan maken. In het eerdergenoemde overzicht van onlinediensten klik je op de drie puntjes naast de opslagdienst en kies je Ontkoppelen.

Perplexity: bestanden doorzoeken

Zijn de gewenste diensten gekoppeld? Dan is het mogelijk om Perplexity AI in te zetten om je bestanden te vinden. De zoekfunctie met eigen bestanden is op twee manieren te gebruiken. Zo kun je de bestanden gebruiken als bron tijdens de conversaties. Klik hiervoor op de knop Sources en wijs je online cloudopslag aan. Op dit moment beperkt de dienst zich helaas alleen tot zakelijke varianten van de cloudopslag, zoals het eerdergenoemde Google Workspace. De consumentenversie van Google Drive wordt niet ondersteund als directe bron.

Gelukkig doet Perplexity dit wél voor het inhoudelijk doorzoeken van je bestanden. Klik op de paperclip. Afhankelijk van welke verbinders je hebt geactiveerd, kun je hier kiezen tussen Lokale bestanden, Google Drive en Dropbox. Wijs het bestand aan, zodat je er vragen over kunt stellen.

Uiteraard is het belangrijk om te weten hoe Perplexity met je bestanden omgaat. Je eigen bestanden worden niet gebruikt om de AI-modellen te trainen. Bovendien worden de bestanden - als deze al worden opgeslagen - door Perplexity binnen AWS S3-servers opgeslagen.

PowerToys Run

Ook de PowerToys Run voor Windows 11 zijn onmisbaar als je de beperkte zoekprestaties van Windows 11 wilt verbeteren. Hiermee kun je snel bestanden zoeken op verschillende locaties, zoals de lokale computer, specifieke programma's en online. PowerToys Run in combinatie met hulp van een AI-agent zoals hiervoor besproken, geeft een krachtige combinatie. Je gebruikt PowerToys Run om de bestanden te zoeken en met een andere AI-tool ga je eventueel inhoudelijk de diepte in.

Haal eerst de nieuwste versie van PowerToys binnen en activeer PowerToys Run via het algemene venster van PowerToys. Zet de schuif op Aan bij dit programma. Druk vervolgens op de toetscombinatie Alt+Spatiebalk. De app verschijnt als pop-up. Typ het bestand in dat je zoekt: de resultaten verschijnen direct in het venster eronder. Onder elk bestand lees je op welke locatie het is opgeslagen. Ook kun je meer informatie over het bestand online opzoeken.

PowerToys Run: aanpassen

Om het onderste uit de zoekfuncties van PowerToys Run te halen, is het nodig om het programma naar je hand te zetten. Open de instellingen van het programma en ga naar Zoeken en resultaten. Standaard hanteert de app een vertraging voordat de eerste zoekresultaten worden getoond. Wil je liever de eerste resultaten direct zien? Schakel Afvlakking van invoer uit. Deze 'doortastendere' zoekaanpak vergt wel iets meer van het systeem.

Hierna zoeken we de optie Aantal resultaten dat wordt weergegeven voordat u schuift. Standaard toont Run slechts vier resultaten: dat kan beter voor een completer overzicht. Verander de waarde naar bijvoorbeeld 10 en controleer het resultaat via een zoekopdracht in de app. Run onthoudt overigens welke zoekopdracht je het meest recent hebt uitgevoerd en toont deze in het venster. Begin je liever telkens met een schone lei? Activeer de optie De vorige query wissen bij het starten.

PowerToys RunResultaten verfijnen

Standaard laat PowerToys Run telkens alle resultaten zien zonder verdere weging, maar je kunt ervoor kiezen om de volgorde van de zoekresultaten te laten verfijnen. Hierbij houdt PowerToys Run bij welke resultaten worden geselecteerd en deze stijgen in de resultaten. Activeer de optie Volgorde van resultaten verfijnen. Hierna geef je een gewicht aan de geselecteerde items, van 0 tot 5. Standaard wordt 5 gehanteerd, maar je kunt het gewicht naar beneden bijstellen. Kies 0 om het volledig uit te schakelen. 

PowerToys Run: gericht vinden

Met behulp van voorvoegsels kun je PowerToy Run gerichter laten zoeken naar informatie in specifieke gebieden. Wil je alleen naar bestanden en mappen zoeken? Typ ? voor de zoekterm. Bijvoorbeeld ?vakantie. Ben je op zoek naar een specifieke Windows-instelling, dan typ je $, bijvoorbeeld $beeldscherm. Om online te zoeken, waarbij Run gebruikmaakt van de standaardzoekmachine, gebruik je ?? (zoals ??feestdagen). Om het voorgaande zoekresultaat te zien, typ je !!.

PowerToys Run: invoegtoepassingen

Je kunt zelf bepalen welke gebieden PowerToy Run kan doorzoeken. Dat gebeurt met behulp van invoegtoepassingen. De lijst vind je onder Invoegtoepassingen in het instellingenvenster. Loop door de lijst en schakel de invoegtoepassingen in voor de gebieden die je wilt doorzoeken. Andersom doe je dit ook: alles wat je niet gebruikt, schakel je uit. Elke ingeschakelde invoegtoepassing wordt namelijk geraadpleegd tijdens een zoekopdracht.

Regelmatig worden nieuwe invoegtoepassingen voor zoeken toegevoegd. Klik op Meer invoegtoepassingen zoeken voor een actuele lijst. Hier vinden we bijvoorbeeld plug-ins om de browsergeschiedenis te doorzoeken en per query een zoekmachine aan te wijzen die de zoekopdracht moet uitvoeren.

Terug naar het instellingenvenster. Als je een invoegtoepassing uitklapt, krijg je toegang tot aanvullende opties. Bij Opdracht voor directe activering kun je de 'letter' aanpassen waarmee je specifiek zoekt in dat onderdeel (waarover je in de paragraaf 'Gericht vinden' hebt gelezen). Interessanter is de optie Opnemen in globaal resultaat: hiermee zorg je ervoor dat de zoekresultaten van die invoegtoepassing standaard in de lijst worden getoond. In andere gevallen moet je de invoegtoepassing expliciet aanroepen via de eerdergenoemde letter. 

Toekomst: semantic search

Het valt op dat softwaremakers dit jaar intensief bouwen aan opties waarmee je je bestanden nog eenvoudiger kunt vinden. Zo wordt de ingebouwde zoekfunctie van Windows 11 uitgebreid met de mogelijkheid om in je eigen bewoordingen naar bestanden te zoeken. Bijvoorbeeld: 'foto's die ik vorige maand heb gemaakt' of 'de presentatie die vorige week door mijn collega is gestuurd'. Dit wordt semantic search genoemd, waarbij niet alleen naar de exacte woorden wordt gekeken, maar ook naar de betekenis (semantiek) erachter.

Deze functie is straks helaas niet voor iedereen beschikbaar. Je computer heeft namelijk een geschikte npu-chip nodig, die je onder meer vindt in de Copilot+-computers. Ook worden er in eerste instantie maar zes talen ondersteund, waaronder Engels en Duits. Nederlands komt momenteel nog niet in de lijst voor, maar dat is waarschijnlijk een kwestie van tijd.

 Op zoek naar een nieuwe laptop? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers voor de beste deal!