Er bestaan duizenden Linux-distributies, elk met hun eigen kenmerken. Omdat je ze natuurlijk niet allemaal zelf gaat uitproberen om te ervaren welke jij het prettigst vindt werken, hebben we de belangrijkste distributies kort en bondig voor je op een rijtje gezet. Dat maakt het kiezen al heel wat eenvoudiger! Of je nu een distributie zoekt voor een oude pc, een om te internetbankieren of iets voor multimedia, er is voor ieder wat wils.

Een Linux-distributie of ‘distro’ is een besturingssysteem zoals Windows. Maar anders dan bij Windows worden de verschillende componenten van het besturingssysteem door verschillende groepen ontwikkeld. Een distro is dus een integratie van al die componenten tot één samenhangend geheel. En doordat er heel veel manieren zijn om die componenten te integreren, bestaan er zo enorm veel Linux-distributies.

Ubuntu

Ubuntu is de bekendste naam onder de Linux-distributies en nog altijd dé referentie, ook al is het volgens DistroWatch al lang niet meer de populairste distro. Ubuntu is heel gebruiksvriendelijk voor beginners, en leveranciers van commerciële software bieden hun Linux-versie doorgaans eerst aan voor Ubuntu. Je kunt zelfs laptops kopen waarop Ubuntu voorgeïnstalleerd is, onder andere bij Dell.

©PXimport

Fedora

Wellicht is Fedora de meest innovatieve Linux-distributie voor algemeen gebruik. Vooral ideaal als je graag als eerste de nieuwigheden in de Linux-wereld wilt uitproberen. Het is ook de distro waarmee Linus Torvalds werkt, de maker van de Linux-kernel. Dit is geen distro voor wie nog maar net met Linux begonnen is. Je krijgt immers wel toegang tot krachtige mogelijkheden, maar je zult ook op de blaren moeten zitten als het misloopt en het zelf moeten oplossen.

©PXimport

openSUSE

Een redelijk vooruitstrevende distro, vooral op het gebied van systeembeheer, is openSUSE. Zo kun je met het bestandssysteem Btrfs en de snapshot-tool Snapper eenvoudig tot op het niveau van een bestand snapshots maken en terugzetten. En met de krachtige beheertool YaST (Yet another Setup Tool) kun je vrijwel alles op je systeem configureren, zowel op een grafische manier als op de opdrachtregel. De standaardinterface KDE Plasma is ook volledig naar je hand te zetten.

©PXimport

Arch Linux

Arch Linux is een lichtgewicht en flexibele distro die het KISS-principe (keep it simple, stupid) volgt. Na de installatie heb je een minimalistische werkomgeving zonder tierlantijntjes. Zelfs een grafische omgeving ontbreekt: je kiest zelf welke pakketten je installeert voor je grafische omgeving. Met Arch Linux kun je dus je eigen distributie op maat creëren. Een mooi neveneffect is dat je daardoor enorm veel over Linux leert.

©PXimport

Ubuntu-afgeleiden

Er bestaan nog talloze afgeleiden van Ubuntu, elk met hun eigen focus. Zo is Bodhi Linux ideaal om een oudere pc een tweede leven te geven, maar ondanks die focus ziet de distro er toch best knap uit. En elementary OS heeft een look die zo van macOS afgekeken lijkt. Een andere populaire Ubuntu-afgeleide is Linux Mint. En ook Ubuntu zelf heeft allerlei ‘flavours’ met een andere grafische omgeving.

Debian

Ubuntu is zelf afgeleid van Debian, voluit Debian GNU/Linux. Hoewel het niet zo populair is als Ubuntu, kun je Debian prima op je pc draaien. Het probleem is alleen dat Debian er langer over doet om nieuwe releases uit te brengen (ongeveer elke twee jaar in plaats van elk half jaar), waardoor je heel wat oudere software hebt. Op servers is dat niet zo’n probleem, en Debian is dan ook ideaal om op een Linux-server te draaien.

Tails

Wil je zo anoniem mogelijk op internet surfen? Dan is er geen betere Linux-distro te vinden dan Tails (The Amnesic Incognito Live System). Je installeert het op een usb-stick en start daarvan op voor een anonieme sessie. Nadat je de pc uitgeschakeld hebt, blijft er geen spoor van je sessie achter op de pc. Al het internetverkeer wordt via het anonimiteitsnetwerk Tor omgeleid en de Tor Browser neemt de nodige maatregelen om je privacy te beschermen.

Qubes OS

Met zijn slagzin ‘a reasonably secure operating system’ is Qubes OS veel te bescheiden. Het is een van de veiligste besturingssystemen die je kunt draaien, omdat het toelaat om je programma’s in verschillende ‘domeinen’ op te splitsen. Elk domein draait volledig transparant in een afzonderlijke virtuele machine en heeft geen toegang tot de andere domeinen. Je kunt zelfs Windows in een domein draaien. Elk programma krijgt rond het venster een gekleurde rand die specifiek is per domein.

LibreELEC

LibreELEC (de ELEC staat voor Libre Embedded Linux Entertainment Center) is geoptimaliseerd voor de mediacentersoftware Kodi. De distro start heel snel op en toont dan onmiddellijk de interface van Kodi. Ideaal om op een Raspberry Pi te installeren die je op je tv-scherm aansluit. Met de juiste Kodi add-ons kun je zelfs video’s van Netflix en Amazon streamen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.