ID.nl logo
Checklist: Slimme televisies
© PXimport
Huis

Checklist: Slimme televisies

Een televisie kopen in de jaren tachtig van de vorige eeuw was enorm complex, er waren onwijs veel keuzes en je werd overladen met specificaties. Een slimme televisie kopen in deze tijd is nog altijd enorm complex: er is onwijs veel keuze en je wordt overladen met specificaties. Hoe weet je nu precies waar je op moet letten, wat is belangrijk? Wij helpen je het kaf van het koren scheiden.

Tip 01: Slim of dom?

Dit artikel gaat natuurlijk over de aanschaf van een slimme televisie. Maar waar je vijf jaar geleden echt moest kiezen tussen een televisie zonder slimme functionaliteiten en een televisie mét, maar feit is dat tegenwoordig alleen de allergoedkoopste televisies (denk aan modellen van twee, driehonderd euro) deze functionaliteiten niet hebben. De vraag is, hoe ver wil je daarin gaan? Fabrikanten zullen proberen je over te halen met allerlei slimmigheden, zoals spraakbesturing, apps enzovoort, en ben je bereid daar veel meer voor te betalen? Want een ‘domme’ tv kun je namelijk ook slim maken met de hulp van een slimme usb-stick van een paar tientjes. Wat we hier mee willen zeggen is: laat je niet verblinden door allerlei superhandige functies, en koop vooral de televisie die je zelf het mooiste vindt.

©PXimport

Tip 02: Groot, groter, grootst

We gaven al even aan dat de wat duurdere televisies vrijwel allemaal slimme functionaliteiten hebben. Daarbij leven we in een tijd dat televisies zo massaal geproduceerd worden dat je voor een relatief laag bedrag al een groot scherm hebt. En daar begint direct het gevaar: op de een of andere manier hebben we de neiging om de grootst mogelijke televisie te kopen die ons budget toelaat. En dat is zonde, want groot is écht niet altijd beter. Ten eerste speelt de resolutie van de televisie ook een rol, ten tweede voegt grootte op een bepaald moment niets meer toe. Er is immers een reden dat eigenlijk niemand op de eerste rij wil zitten in de bioscoop. Koop je bijvoorbeeld een 65-inch televisie met een Full HD-resolutie, dan heeft dat pas zin als je er 2,5 meter vandaan zit. Zelfs bij een televisie van 40-inch met Full HD, is 1,7 meter nog altijd de optimale afstand. Zit je dichterbij, dan is groter écht niet nuttig en zelfs niet eens heel prettig.

Tip 03: Full HD, 4K, 8K?

Als we het hebben over televisies, of dit nu slimme zijn of niet, dan speelt resolutie een grotere rol dan ooit. Was de vraag jaren geleden: HD Ready of Full HD, tegenwoordig kun je ook nog kiezen uit 4K en zelfs 8K. Over laatstgenoemde categorie kunnen we kort zijn: 8K is op dit moment écht nog niet zo heel interessant. Je betaalt er de hoofdprijs voor, en je zult nagenoeg geen content kunnen vinden die het maximale uit je televisie haalt. Voor 4K ligt dat inmiddels wel anders. De meeste streaming diensten bieden hun content aan in 4K, en ook Blu-ray en gewone televisiezenders hebben films en series in 4K. Bovendien is de technologie zeer betaalbaar geworden. Dat gezegd hebbende, als je een Full HD televisie op het oog hebt, staar je dan niet blind op 4K. Het is fantastisch, maar of je een film in 4K of Full HD hebt gekeken zul je je later echt niet herinneren. Ook Full HD ziet er prachtig uit.

©PXimport

Koop je een 4K-televisie, ga dan ook voor HDR

-

Tip 04: HDR

Mocht je toch kiezen voor een 4K-televisie, dan zal de (digitale) verkoper je proberen over te halen om een model met HDR te kopen. De ironie is, alles dat je hierover hoort zal klinken als een goed verkooppraatje, maar HDR is absoluut iets dat we aanraden als je toch al gaat voor 4K. HDR staat voor high dynamic range en zorgt ervoor dat beelden van je scherm spatten. Maar uiteraard komt HDR ook weer in verschillende gradaties, want het mag natuurlijk niet te eenvoudig worden. HDR10 mag worden gezien als de standaard, als je een 4K-televisie koopt met HDR, dan is HDR10 het minimum dat je mag verwachten. Deze versie van HDR wordt ondersteund door vrijwel alle Blu-ray films, maar ook door streamingdiensten als Amazon. Dan is er ook nog Dolby Vision waarbij de beelden per frame optimaal worden gepresenteerd op basis van meta-informatie. Dan is er nog HDR10+ van Samsung en HLG, waarbij laatstgenoemde speciaal door de BBC is ontwikkeld voor het optimaal tonen van televisie-uitzendingen. Je begrijpt, niet alle televisies ondersteunen alle versie van HDR. Welke je dan moet kiezen? Dat kunnen we je niet aanraden, het is op dit moment niet duidelijk welk protocol uiteindelijk, naast HDR10, de standaard zal worden. Heb je een favoriete film op Blu-ray die je nog duizend keer kijkt? Check dan even welke versie van HDR deze ondersteunt.

©PXimport

Tip 05: Aansluitingen

We herinneren ons nog goed dat het aansluiten van een televisie een enorm gedoe was met RF-kabels, tulp-stekkers, scart, enzovoort. En waar men in diverse industrieën probeert om standaarden te realiseren is dat in de wereld van televisies behoorlijk goed gelukt: HDMI. Of het nu gaat om Blu-ray spelers, dvd-spelers, set-top boxen of spelcomputers, je kunt ze allemaal aansluiten met behulp van een hdmi-kabel. Heb je veel van dit soort apparaten? Controleer dan vooral of de televisie die je op het oog hebt voldoende HDMI-poorten heeft (want met een spelcomputer, een set-top box, een Chromecast en een Blu-ray speler heb je dus al vier poorten nodig). Zorg er daarnaast voor dat er ook voldoende usb-poorten zijn, zodat je ook externe opslagmedia eenvoudig kunt aansluiten (of je Chromecast van stroom kan voorzien zonder stopcontact).

©PXimport

Tip 06: QLED, OLED of LCD?

Het lijkt nog maar zo kort geleden dat we een keuze moesten maken tussen een Plasma-televisie of een LCD-televisie. Het is er niet eenvoudiger op geworden. Plasma is nagenoeg verleden tijd, tegenwoordig gaat het tussen LCD, QLED en OLED en elk type televisie heeft zo z’n eigen voor- en nadelen. LCD-televisies kunnen niet functioneren zonder achtergrondverlichting en zijn zeer betaalbaar. OLED (Organic Light-Emitting-Diode) heeft die achtergrondverlichting niet nodig, waardoor de televisies ongekend dun kunnen worden geproduceerd, terwijl ze daar naast ook nog eens diep zwarte kleuren bieden, sterke contrasten en grote kijkhoeken. Nadeel is wel dat deze televisies een stukje duurder zijn. QLED staat voor Quantum-dot Light Emitting Diode en is het antwoord van Samsung op OLED. Technisch gezien is een QLED een LCD met een quantum-dot coating over de achtergrondverlichting. Een heel technisch verhaal, maar het zorgt voor superhelder scherp beeld met zeer veel detail. Echter, omdat het een vorm van LCD is, heeft ook QLED achtergrondverlichting nodig, en dat heeft gevolgen voor de dikte van het toestel.

©PXimport

Baseer de keuze voor je televisie nooit op de apps

-

Tip 07: Apps

We noemen een tv slim wanneer het apparaat meer kan dan alleen maar een signaal doorgeven, oftewel, wanneer het eigenlijk een soort kleine computer in zich heeft. De meeste slimme televisies hebben ook een speciaal gedeelte voor apps. Dit stelt je in staat om Netflix, RTL XL, Videoland, Pathé Thuis enzovoort te gebruiken zonder daarvoor een smartphone nodig te hebben. Dit soort apps zijn handig, maar het nadeel is dat er niet een standaard arsenaal apps is dat door alle fabrikanten van Smart TV’s wordt ondersteund. We willen je dan ook één advies geven op dit gebied: laat de keuze van je televisie nooit, maar dan ook nooit afhangen van de apps die beschikbaar zijn op het toestel. Niet alleen ondersteunt de set-top box van je internet/tv provider waarschijnlijk veel meer apps, de aanwezigheid van apps bij de aankoop van je televisie is absoluut geen garantie dat de app over een jaar nog steeds werkt of beschikbaar is op het toestel. Daarbij vinden wij het nog altijd veel prettiger om op onze smartphone in alle rust de content te zoeken die we willen kijken en die vervolgens naar de televisie te streamen. Zo’n Chromecast kost nog geen vier tientjes en werkt heel eenvoudig, dus het is waarschijnlijk verstandiger om daar in te investeren.

©PXimport

Curved?

Waarschijnlijk mis je één onderdeel in deze checklist, en dat is de Curved TV, oftewel, de televisie met een gebogen scherm. De reden dat we dit onderdeel niet uitgebreid opnemen, is omdat er werkelijk niet te zeggen valt of dit toegevoegde waarde voor je heeft of niet. De één vindt het een fantastische ervaring, de ander vindt het de grootste onzin en stoort zich vooral aan het feit dat het gebogen scherm niet plat tegen de muur weg te werken is. Onze tip, breng een bezoekje aan de elektronicazaak en kijk een minuut of tien naar een plat scherm en gebogen scherm en besluit of het verschil voor je maakt (met de wetenschap dat je er aanzienlijk meer voor betaalt).

Tip 08: Spraakbesturing

Steeds meer Smart TV’s hebben spraakbesturing, of beter nog, ondersteuning voor de Google Assistent. Dit betekent dat je in theorie geen afstandsbediening meer nodig hebt, en alles kunt bedienen met je stem. Dat is natuurlijk best indrukwekkend, maar ook hierbij raden we je aan om de keuze voor je televisie niet af te laten hangen van dit soort fratsen. We noemen het ook heel bewust fratsen, omdat iedereen die een spraakassistent heeft gebruikt op z’n televisie zal kunnen bevestigen dat het op dit moment allesbehalve praktisch is. De Google Assistent is één van de beste spraakassistenten die er is, maar je zult nog te vaak tegen antwoorden aanlopen als ‘hier kan ik je nog niet mee helpen’ en dat maakt je televisieavondje nu niet bepaald heel ontspannen. Bovendien heeft die assistent eigenlijk alleen zin als je precies weet wat je wil kijken, en als je een beetje ervaring hebt met Netflix, dan weet je dat je eerst twee uur aan het zoeken bent naar een leuke film of serie, om er vervolgens anderhalf uur van te genieten. Dat zoekproces werkt natuurlijk niet lekker met een spraakassistent.

©PXimport

Tip 09: Draadloos?

In tip 5 hebben we het al even gehad over de aansluitingen, maar daarbij gaat het vooral om de manier waarop je je andere apparatuur aansluit op je televisie. Een Smart TV kan niet zo heel veel als hij geen verbinding heeft met internet, en net als je pc zijn er twee manieren waarop die verbinding gemaakt kan worden: draadloos of met behulp van een Ethernetkabel. Vrijwel alle Smart TV’s hebben de mogelijkheid om draadloos te verbinden met internet, maar lang niet alle toestellen hebben meer een ingebouwde Ethernetpoort. In theorie hoeft dat geen probleem te zijn, draadloos internet is een stuk sneller en stabieler dan een jaar of tien geleden, maar als je films in 4K vanaf je computer wilt streamen naar je televisie, dan is een kabel toch echt geen overbodige luxe. Daarbij komt wel wederom de vraag: welke functies ben je van plan te gaan gebruiken van je slimme televisie, aangezien je set-top box (die waarschijnlijk al met een kabel verbonden is) al deels de functie van een slimme televisie vervult.

©PXimport

Tip 10: Afstandsbediening

Deze tip bewaren we niet voor niets voor het laatst, omdat de afstandsbediening ook daadwerkelijk vaak het laatste is waar mensen naar kijken. Dat is niet zo heel handig, omdat de afstandsbediening het apparaat is dat je altijd in handen zult hebben wanneer je je televisie bedient. In dit geval gaat het ons echter niet om een fysieke afstandsbediening, want die kun je eenvoudig vervangen door een universele afstandsbediening, als het meegeleverde model je niet bevalt. Maar wanneer je een televisie koopt, is het interessant om te bekijken of het model dat je in gedachten hebt, ook een afstandsbediening-app heeft voor je smartphone. Immers, als je televisie slim is, waarom zou je hem dan niet ook met je smartphone bedienen, dat scheelt toch weer een apparaat. De meeste grote fabrikanten zoals Samsung en LG hebben apps waarmee Smart TV’s bediend kunnen worden, maar daarbij is het wel belangrijk om te benadrukken dat niet álle Smart TV’s van deze merken die app ondersteunen. Het is dus belangrijk om vóórdat je de televisie koopt, even te controleren of je deze kunt bedienen met je smartphone.

©PXimport

Kooptips

Je weet nu waar je zoal op moet letten wanneer je een Smart TV koopt. Een kooptip geven is in dit geval nog best ingewikkeld, omdat, zoals je hebt kunnen lezen, de ideale Smart TV echt sterk afhangt van je voorkeuren en van wat je wel en niet van plan bent om te gebruiken. We hebben drie televisies voor je op een rij gezet: een instapmodel, een ‘gewoon’ model en een high-end model.

Soort: Samsung UE32N5300

Prijs: € 354,- Deze Samsung-televisie laat zien hoeveel televisie je tegenwoordig krijgt voor relatief weinig geld. Het is een Full HD LED-LCD-televisie mét HDR10, 2 HDMI-poorten, USB, maar bijvoorbeeld geen Bluetooth. Met z’n 7 centimeter niet de dunste televisie, maar voor dit bedrag hoor je ons daar niet over.

©PXimport

Soort: LG 50UM7600PLB

Prijs: € 649,- Deze Smart TV van LG biedt je met z’n 50-inch en 4K-resolutie een fantastische kijkervaring voor relatief weinig geld. De televisie heeft 4 HDMI-poorten en ondersteunt naast HDR10 ook HLG. USB, Ethernet en Bluetooth worden allemaal ondersteund en daarnaast beschikt deze televisie over een spraakassistent, mocht je daar toch graag iets mee willen.

©PXimport

Soort: Philips 65OLED934

Prijs: € 3499,- Met z’n 65 inch is dit een joekel van een televisie. Het gaat hier om een OLED-toestel, met 4K en ondersteuning voor alle HDR-protocollen die we in dit artikel genoemd hebben. Het toestel heeft 4 HDMI-poorten, Bluetooth en diverse andere aansluitingen (waaronder ook Ethernet) zodat je alle kanten op kunt. En het mooiste? Hij is echt flinterdun!

©PXimport

▼ Volgende artikel
Zo zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt
© qwartm
Huis

Zo zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt

Een vriezer die goed en efficiënt vriest, heeft allerlei voordelen. Zo is het gunstig voor je gezondheid, omdat bacteriën in een ijskoude vriezer minder kans krijgen. Ook bespaar je energie én hoef je je vriezer minder vaak te ontdooien. Met een paar simpele stappen zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt.

Wil je dat je diepvriesproducten zo lang mogelijk vers blijven en je je vriezer niet steeds hoeft te ontdooien? Dan is het belangrijk dat je vriezer efficiënt koelt, zodat er zo min mogelijk ijsvorming in het vriesvak ontstaat. Dit artikel vertelt je hoe je dat voor elkaar krijgt. • Het instellen van de juiste temperatuur • Slim invriezen • Goed vullen (maar niet te vol) • Regelmatig ontdooien • De condensor schoonmaken

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aankoop van een nieuwe vriezer

De juiste temperatuur

Een goedwerkende vriezer begint met het instellen van de juiste temperatuur. Is je vriezer te warm, dan bederft voedsel sneller en zal er door het overtollige water sneller ijsvorming in het vriesvak ontstaan. In principe zijn alle temperaturen onder de -18°C goed, maar hoe kouder je je vriezer instelt, hoe meer energie hij verbruikt. Met een temperatuur van -18°C bewaar je je voedsel veilig, blijven voedingsstoffen lang behouden én ben je energiezuinig bezig. Veel vriezers beschikken over een ingebouwde thermostaat, vaak in de vorm van een draaiknop, waarop je de temperatuur kunt instellen. Heeft jouw vriezer dit niet, dan kun je een losse thermometer aanschaffen om de temperatuur in je vriezer te controleren.

Slim invriezen

Ook de manier waarop je je eten invriest, heeft veel invloed op hoe efficiënt jouw vriezer koelt. Zo laat voedsel dat nog warm is de temperatuur in je vriezer snel stijgen, waardoor voedingsmiddelen sneller bederven en je te maken kunt krijgen met ijsvorming. Het is dus verstandig om je kliekjes eerst op kamertemperatuur te laten komen voor je ze in de vriezer stopt. Om ervoor te zorgen dat het eten snel de juiste temperatuur bereikt, is het daarnaast beter om kleine porties in te vriezen. Let er daarbij op dat je luchtdichte bakjes of zakjes gebruikt, want als ingevroren eten in contact komt met lucht kan er vriesbrand op voedingsmiddelen ontstaan.

©qwartm

Een beetje overzicht in je vriezer is ook wel zo fijn. Zo weet je exact wat waar staat en hoef je de deur van de vriezer niet elke keer onnodig lang open te laten staan. Daarmee maak je het voor je vriezer een stuk makkelijker om de temperatuur vervolgens weer omlaag te krijgen. Je kunt bijvoorbeeld producten die je als eerste gebruikt voorin je vriezer zetten en overige producten meer naar achteren. Of plak labels op je bakjes met de data waarop je de producten hebt ingevroren. Ook kun je regelmatig even kijken welke producten weggegooid kunnen worden, zodat het geen rommeltje wordt in je vriezer.

Handig: invriezen in diepvriesbakjes

Dan kun je lekker stapelen!

Goed vullen (maar niet te vol)

Is jouw vriezer vaak maar voor de helft gevuld? Dat is zonde, want een halfvolle vriezer verbruikt veel onnodige energie. Misschien vind je in je keuken nog wat groente of fruit dat je niet van plan bent om op korte termijn op te eten. Mocht dat niet het geval zijn, dan kun je altijd een paar halfgevulde waterflessen in je vriezer leggen. Voor het afkoelen van producten (massa) hoeft een vriezer namelijk minder hard te werken dan voor het afkoelen van lucht. En omdat producten koude lucht goed vasthouden, gaat er bij het openen van je vriezerdeur minder kou verloren. Let op: een te volle vriezer is ook niet goed, want dit belemmert de luchtcirculatie en veroorzaakt ongelijke temperaturen in je vriezer.

Regelmatig ontdooien

IJsvorming beperkt niet alleen de ruimte in je vriezer, maar maakt ook dat het apparaat minder efficiënt gaat werken. IJs op de wanden van je vriezer werkt namelijk als een soort isolatielaag, waardoor het apparaat minder goed in staat is om warmte naar buiten af te voeren. Daar komt nog bij dat als ijsvorming zich op voedsel nestelt, vooral als dat niet luchtdicht is ingepakt, er vriesbrand op voedingsmiddelen kan ontstaan. Heeft jouw vriezer geen No Frost-functie? Dan moet je helaas zelf regelmatig aan de bak om het ijs uit je vriezer te verwijderen. Om het ontdooiingsproces te versnellen, kun je een bak met heet water in de vriezer plaatsen of het ijs met een föhn verwarmen. Als je je vriezer toch ontdooit, maak 'm dan meteen goed schoon. Ook op vuil in je vriezer kan namelijk ijs of rijp ontstaan.

©Thomas Heitz

De condensor schoonmaken

Maak tot slot, als dat mogelijk is, de condensor van je vriezer regelmatig schoon. De condensor is het zwarte rooster aan de achterkant van je vriezer dat ervoor zorgt dat warmte goed wordt afgevoerd. Zit de condensor vol met stof of vuil, dan blijft warmte in je vriezer circuleren. De condensor kun je eenvoudig schoonmaken met een zachte borstel of met een stofzuiger met borstel-opzetstuk.

▼ Volgende artikel
Android-smartphone zónder Google? Zo doe je dat
© ltyuan - stock.adobe.com
Huis

Android-smartphone zónder Google? Zo doe je dat

Op een smartphone met Android wordt standaard alles aan je Google-account gekoppeld. Daardoor weet het bedrijf heel wat over jou en niet iedereen voelt zich daar goed bij. Gelukkig zijn er ook manieren om Android te gebruiken zonder dat je Google volledige inzicht in je digitale leven geeft, bijvoorbeeld met de alternatieve firmware LineageOS met microG.

In dit artikel laten we zien hoe je een Android-smartphone in kunt stellen zonder gebruik te maken van Google:

• Installeer LineageOS for microG • Configureer microG • Zorg ervoor dat je pushnotificaties kunt ontvangen • Installeer Local GSM Location zodat apps locatiegegevens kunnen opvragen • Installeer apps via F-Droid en Aurora Store

Mag het iets minder rigoureus? Lees dan: Ontsnap aan Googles ecosysteem

Wanneer je een Android-smartphone of -tablet installeert, is aanmelden met een Google-account een van de eerste dingen die je doet. Vanaf dat moment zijn alle Google-apps zoals Gmail, Google Maps, Chrome, Google Calendar en Google Play op je apparaat aan je account gekoppeld. Handig … maar zo krijgt Google wel heel veel controle over je digitale leven.

In principe kun je op je Android-apparaat gewoon geen Google-account aanmaken en alternatieve apps installeren. Maar omdat het hele besturingssysteem rond Google-componenten is gebouwd, is dat knap lastig. Dan installeer je beter een alternatieve Android-firmware die geen koppeling met het Google-ecosysteem heeft ingebouwd. In dit artikel doen we dat met LineageOS en microG, en hebben we het ook over enkele andere mogelijkheden.

1 Android Open Source Project

Voordat we naar die alternatieven kijken, moeten we het even hebben over hoe die mogelijk zijn als Google-diensten zo nauw met Android verweven zijn. De basis van Android bestaat uit het Android Open Source Project (AOSP). Dit is een volwaardig mobiel besturingssysteem waarvan de broncode beschikbaar is onder een opensource-licentie. Fabrikanten van Android-apparaten voegen hier drivers aan toe om Android op hun hardware te laten werken, en vaak nog eigen aanpassingen. Andere belangrijke componenten die we in een Android-systeem verwachten, zoals Google Play Services, zijn niet opensource. Wanneer je een Android-telefoon koopt, staat daarop dus een besturingssysteem dat door de fabrikant is gecreëerd op basis van AOSP, Google Play Services en eigen aanpassingen.

LineageOS is een project dat de broncode van AOSP neemt en daar extra functionaliteit aan toevoegt, vaak met de focus op aanpasbaarheid, beveiliging en privacy. De nieuwste versie is LineageOS 21, gebaseerd op Android 14. Het biedt voor zo’n tweehonderd apparaten installeerbare images met de drivers van de fabrikanten ingebouwd. Staat je toestel niet in de lijst met apparaten, dan kun je LineageOS helaas niet installeren. De apps van Google zijn (net zoals Google Play Services) hierin niet opgenomen, omdat de licentie dat niet toestaat. Die kun je wel achteraf installeren, waarna je je met een Google-account kunt aanmelden en LineageOS zoals de standaard Android-versie op je telefoon is te gebruiken.

LineageOS ondersteunt zo’n tweehonderd apparaten.

2 MicroG

Nu zou je denken dat je zonder de apps van Google wel verder kunt, maar dat is helaas niet het geval. Google heeft gaandeweg meer en meer functionaliteit van AOSP naar Google Play Services en andere propriëtaire componenten verplaatst. Die vereisen een Google-account of tracken je op een andere manier. En heel wat Android-apps maken van deze propriëtaire componenten gebruik. Als je die apps op LineageOS zonder Google-apps installeert, dan zouden die in het beste geval maar deels werken en in het slechtste geval starten ze niet eens op.

Het project microG biedt hier een oplossing voor. Dit is een opensource-project dat allerlei propriëtaire Android-componenten van Google her-implementeert. Zo biedt GmsCore een alternatieve implementatie voor Google Play Services. Ook Google Cloud Messaging (voor pushnotificaties) en geolocalisatie zijn op deze manier mogelijk. De versies van microG kun je dan op bijvoorbeeld LineageOS gebruiken, waardoor allerlei Android-apps toch weer werken zonder dat je een Google-account of Google-apps nodig hebt.

Het microG-project her-implementeert een deel van Google Play Services.

3 LineageOS met microG

Helaas kun je microG niet zomaar op LineageOS installeren. MicroG werkt namelijk alleen op een Android-versie met ‘signature spoofing’. Die truc zorgt ervoor dat de componenten van microG zich als Google Play Services kunnen voordoen, waardoor apps er mee samenwerken zonder dat ze weten dat het niet om een officiële Google-dienst gaat. Maar de ontwikkelaars van LineageOS hebben om diverse redenen besloten om signature spoofing niet op te nemen.

Er zijn manieren om een al geïnstalleerd Android-systeem te patchen zodat het signature spoofing ondersteunt. MicroG biedt ook zijn eigen versie van LineageOS aan: LineageOS for microG. Die versie heeft een minimale vorm van signature spoofing ingebouwd die alleen geprivilegieerde systeem-apps toelaat om de spoofing-permissie te gebruiken en alleen na toestemming van de gebruiker. LineageOS for microG ondersteunt exact dezelfde apparaten als LineageOS en verspreidt twee keer per maand over-the-air-updates.

LineageOS for microG biedt een opensource Android-versie zonder Google-apps.

Alternatieven voor LineageOS/microG

/e/OS Zo is /e/OS op dezelfde combinatie van LineageOS met microG gebaseerd, maar voegt daar nog een privacygerichte standaardconfiguratie aan toe. Je kunt /e/OS zelf installeren op een ondersteunde telefoon, of een telefoon bij Murena kopen met /e/OS voorgeïnstalleerd. De /e/ Foundation, die /e/OS ontwikkelt, sponsort sinds 2020 de ontwikkeling van microG.   Calyxos Ook Calyxos richt zich op privacybewuste gebruikers. Het heeft microG aan boord en komt met toepassingen zoals de chat-app Signal en Organic Maps, dat kaarten van OpenStreetMap gebruikt. Het ondersteunt wel minder telefoons dan de eerdergenoemde oplossingen, voornamelijk Pixel-telefoons van Google.

GrapheneOS GrapheneOS richt zich op hetzelfde publiek, maar doet dat zonder microG. In plaats daarvan kun je Google Play Services in een afgescheiden sandbox draaien voor de apps die dat nodig hebben. Het besturingssysteem ondersteunt alleen tien Google Pixel-apparaten.

Met /e/OS heb je een Android-systeem zonder Google en een privacygerichte standaardconfiguratie.

Klinkt het als te veel moeite?

De keuze in Android-smartphones is reuze

4 Installeren

De installatie van LineageOS for microG gebeurt exact hetzelfde als bij LineageOS: zoek je toestel op in de lijst met ondersteunde apparaten van de LineageOS Wiki en volg daar de installatiegids. Het enige verschil is dat je de installatiebestanden voor je apparaat niet van de website van LineageOS downloadt, maar van de downloadpagina voor LineageOS for microG. Voor de Fairphone 5 vind je die bijvoorbeeld in de map FP5.

Installeer eerst Android Debug Bridge en fastboot en volg op die pagina ook de instructies om de usb-foutopsporingsmodus op je Android-apparaat in te stellen. Daarna dien je op sommige apparaten de bootloader te ontgrendelen, zodat je alternatieve firmware kunt installeren. De instructies hangen van je apparaat af. Op sommige apparaten moet je ook nog extra partities flashen met fastboot. Let op dat je de downloadbestanden van LineageOS for microG flasht en niet degene waarnaar in de installatie-instructies van LineageOS wordt verwezen.

Daarna flash je het herstelbestand van LineageOS for microG en start je het apparaat in herstelmodus. Voer dan een factory reset uit. Nu kun je eindelijk het zip-bestand met het rootbestandssysteem van LineageOS for microG naar je telefoon flashen met de opdracht adb vanaf je computer. De stap om een Google Apps-add-on te installeren sla je over, want we willen Google juist vermijden. Herstart daarna je telefoon, waarna je in LineageOS for microG opstart.

Volg heel nauwgezet alle waarschuwingen en tips in de installatie-instructies van LineageOS.

5 Configureren

Na de eerste keer opstarten, word je verwelkomd door de configuratiewizard, waarin je onder andere je wifi-netwerk instelt. Maar in tegenstelling tot een normale Android-installatie krijg je nu niet de vraag om een Google-account in te voeren. Wanneer de initiële configuratie van LineageOS is voltooid, open je de app microG Settings. Klik dan op Self-Check. Uiteindelijk moet de hele lijst met controles aangevinkt zijn. Je moet hiervoor diverse permissies aan de app toekennen, zodat microG zijn werk kan doen.

Keer terug naar het hoofdvenster van microG Settings. Hier staan allerlei functies standaard uitgeschakeld en het is aan jou om te kiezen welke je inschakelt. Zo kun je hier een Google-account toevoegen, maar dat doen we in het kader van dit artikel juist niet. Exposure Notifications kun je niet hier inschakelen; daarvoor dien je een app te installeren die deze API gebruikt. Google SafetyNet kun je hier wel inschakelen. Sommige apps vereisen deze functie om te controleren of je Android-apparaat wel veilig is. Mocht je zo’n app gebruiken, schakel die functie dan hier in.

Geef microG alle permissies die het nodig heeft om zijn taken uit te voeren.

6 Pushnotificaties

Als je nu apps zou installeren, zou je merken dat je geen pushnotificaties krijgt. Veel apps, onder meer WhatsApp en Slack, maken hiervoor immers gebruik van Google Cloud Messaging. MicroG implementeert dit ook, maar heeft dit standaard uitgeschakeld. Om pushnotificaties naar je apparaat te kunnen sturen, moet Google je apparaat ook kunnen identificeren aan de hand van een uniek apparaat-ID. Ga daarvoor in microG Settings naar Google device registration en schakel Register device in. Standaard (in het profiel Native) genereert microG nu een ID waaruit Google je apparaattype en softwareversie kan afleiden, maar niet het serienummer. Het profiel Real geeft ook het eigenlijke serienummer aan Google door. Er zijn ook profielen om je voor een Google Nexus 5X of Motorola Moto G uit te geven, voor als je zo weinig mogelijk informatie wilt prijsgeven. Als je een Google-account hebt toegevoegd, wordt dit overigens ook bij je apparaatregistratie aan Google doorgegeven.

Nadat je apparaat bij Google is geregistreerd, tik je op Cloud Messaging en vink je Receive push notifications aan. Zodra je apps installeert die van Google Cloud Messaging gebruikmaken, komen ze hier in de lijst te staan. Als je merkt dat je notificaties met vertraging aankomen, tik dan op de drie puntjes bovenaan rechts, dan op Advanced en pas de instellingen voor pushnotificaties per netwerk aan. Zet ze bijvoorbeeld op Ping interval: 60 seconds. Maar dit is alleen nodig als de netwerkkwaliteit laag is, de standaardwaarde Automatic zou op de meeste netwerken voldoende moeten zijn.

Dankzij microG kunnen je apps ook pushnotificaties ontvangen.

7 Locatiemodules

Diverse apps vragen je locatie op, bijvoorbeeld om een relevante selectie van nabije winkels of laadpalen te tonen. Maar als ze daarvoor altijd je gps gebruiken, belast dat de batterij van je telefoon te veel. Bovendien hoeft die locatie niet altijd zo precies te zijn als van je gps. Google heeft daarvoor de component Network Location Provider, die communiceert met servers van Google om bijvoorbeeld op basis van de zichtbare wifi-netwerken te bepalen waar je apparaat zich bevindt.

In de instellingen van microG kun je ook hiervoor een alternatief instellen. Tik daarvoor op Location modules. Standaard bood microG één geolocalisatiemodule die op basis van gsm-netwerken en wifi-toegangspunten in de buurt je locatie bepaalt: Mozilla Location Service. Helaas is die dienst inmiddels stopgezet. Je kunt wel de app Local GSM Location installeren en de locatiedienst die ze aanbiedt daarna hier inschakelen.

MicroG kan ook je locatie bepalen zonder servers van Google.

8 OpenCelliD gebruiken

Tik daarna op de module en dan op Configure. Geef de app toestemming om altijd toegang tot je locatie te krijgen en daarna om bestanden op te slaan. Maak nu een gratis OpenCelliD-account door op www.opencellid.org op Sign Up te klikken. Klik op de verificatielink en dan in het dashboard op Access Tokens. Je ziet daar één toegangstoken. Klik op Show Token en kopieer die.

Open dan op je telefoon weer de configuratie van de locatiemodule, tik linksboven op het menu en dan op Advanced Settings. Vul bij OpenCellID Access Token je token in. Keer terug, open Settings en vink bij Sources de optie OpenCellID aan. Keer weer terug, tik op Database / Create Database. De module downloadt nu de locatiedatabase naar je telefoon. Op een later moment kun je altijd op Update Database tikken om de database bij te werken.

Haal locatiedata uit de database van OpenCelliD.

Geen Google, wel Apple?

Met een iPhone heb je niets te maken met het Google-ecosysteem

9 Apps installeren met F-Droid

LineageOS for microG komt standaard met F-Droid, een appwinkel voor opensource-apps. Zo kun je hiermee de app Local GSM Location installeren, maar ook apps als Aegis Authenticator voor tweefactorauthenticatie, Joplin voor todo-lijstjes, Organic Maps voor offline navigatie, Syncthing voor synchronisatie van je bestanden, apps voor Home Assistant en openHAB, en nog veel meer. Voor veel propriëtaire Android-apps bestaan er opensource-alternatieven die je in F-Droid vindt. Ook apps updaten gebeurt in F-Droid. In de instellingen kun je zelfs automatische updates instellen.

Opvallend is dat F-Droid per app de zogenoemde anti-functies toont, bijvoorbeeld of de app gebruikmaakt van een propriëtaire back-end of je activiteiten aan de makers rapporteert. Ook de door de app gevraagde machtigingen toont F-Droid bij elke app. Zo kun je op basis van de anti-functies en machtigingen beslissen of je de app wel met deze functies wilt gebruiken of voldoende vertrouwt.

F-Droid toont bij elke app de ‘anti-functies’, functies die je misschien minder leuk vindt.

10 Apps installeren met Aurora Store

Op F-Droid vind je alleen opensource-apps. Voor apps als WhatsApp, Slack, Snapchat, Instagram, TikTok, Spotify en meer heb je een andere bron nodig. Maar zonder een Google-account kan dat niet met Google Play Store. Gelukkig bestaat er een alternatief: Aurora Store. Dit is een onofficiële opensource-client voor de Google Play Store. Je kunt hiermee dus apps op de Google Play Store zoeken, downloaden en updaten. Dat kan met een Google-account, maar ook anoniem. Aurora Store koppelt je dan aan een van de vele anonieme gebruikersaccounts. Soms lukt het aanmelden niet. Probeer het dan opnieuw, dan word je aan een willekeurig ander account gekoppeld.

Net zoals in Google Play Store krijg je in Aurora Store apps te zien per categorie, inclusief lijstjes met de populairste apps of apps die voor jou zijn aangeraden. De mogelijkheden zijn minder uitgebreid dan met Google Play Store. Zo kun je geen betaalde apps downloaden of updaten. Bovendien werken heel wat in-app-functies van allerlei apps niet wanneer je Aurora Store anoniem gebruikt. Soms krijg je bepaalde apps ook niet te zien, omdat het anonieme account dat je op dat moment gebruikt van een bepaald land is waar de app niet is toegelaten. Tik in dat geval bovenaan rechts op het tandwiel, dan op Manage your account / Log uit en log weer in als Anoniem. Je krijgt dan een willekeurig ander anoniem account en kunt opnieuw proberen of je de gewenste app vindt.

Met Aurora Store download en update je anoniem apps uit de Google Play Store.

11 Alternatieven voor Google-apps

Nu je een Android-systeem zonder Google-account hebt, moet je uiteraard voor alle Google-apps nog alternatieven zoeken. Wil je onmiddellijk een heel ecosysteem, dan loont het de moeite om naar Proton te kijken. Je kunt gratis een account maken bij deze dienstenprovider die zich focust op privacy en geen toegang heeft tot je gegevens dankzij end-to-end encryptie. Voor wie meer opslag en mogelijkheden wil, biedt Proton ook betaalde abonnementen aan. De apps Proton Mail, Proton Calendar, Proton Drive, Proton VPN en Proton Pass zijn te vinden in F-Droid en Aurora Store.

Maar je hoeft jezelf niet aan één ecosysteem te verbinden. Je kunt perfect losse apps installeren (zoals de mail-app K-9 Mail) of met DAVx5 in combinatie met een CalDAV/CardDAV-server je agenda en contacten in de standaard-apps van LineageOS integreren. Als wachtwoordbeheerder kun je bijvoorbeeld de app van Bitwarden installeren, in combinatie met de server van Bitwarden of je eigen Vaultwarden-server. Voor tweefactorauthenticatie is Aegis Authenticator een goede keuze.

Als je gewend bent om je browsergeschiedenis en -tabs tussen verschillende apparaten te synchroniseren met Google Chrome, dan is er ook daarvoor een alternatief zonder Google-account. Mozilla biedt een vergelijkbare functie voor Firefox aan met Firefox Sync. Als je de Firefox-app op LineageOS installeert en een gratis Mozilla-account aanmaakt, kun je dus ook je tabs synchroniseren. Interessant om te weten is dat dit met end-to-end encryptie werkt. Mozilla krijgt dus niet te zien welke webpagina’s je bezoekt.

Proton biedt een heel ecosysteem aan van diensten met end-to-end encryptie.

Watch on YouTube