Retrogames spelen is dé trend van dit moment. Fabrikanten spelen daar slim op in door de klassieke spelcomputers in afgeslankte vorm uit te brengen. Heel genereus, maar de echte slimmerik weet dat de pc dit trucje al veel langer kan. Hiervoor hoef je niet te wachten tot jouw favoriete spelcomputer opnieuw het levenslicht ziet, maar gebruik je emulators. In dit artikel laten we zien hoe je je pc, tablet en smartphone kunt ombouwen tot een droomconsole.

Een aantal jaar geleden had je voor elke spelcomputer die je wilde emuleren (het technische woord om een computersysteem na te bootsen), een aparte emulator nodig. Elke emulator diende geïnstalleerd en geconfigureerd te worden. Dat was een flink klusje, zeker omdat de ene emulator wel bepaalde videodrivers of controllers ondersteunde en de ander weer niet. Tegenwoordig gaat het een stuk gemakkelijker met RetroArch. Deze frontend-applicatie kan voor een heel arsenaal aan spelsystemen zogenoemde cores downloaden (de hoofdelementen van de emulator). Deze cores worden gedownload van de website Libretro. Deze website geeft iedereen vrij toegang tot hun applicaties en cores. Zo kunnen de ontwikkelaars van RetroArch zich bezighouden met het verbeteren van de applicatie en een andere groep ontwikkelaars met de emulatie.

01 De eerste stappen

Download de juiste versie van RetroArch via de website www.retroarch.com. Voor Windows 10/8/7/Vista kan dat eenvoudig met de Installer die automatisch de juiste bestanden installeert. Na de installatie kun je direct het programma opstarten. RetroArch gebruikt een XMB-interface (cross-media-bar) die veel weg heeft van de XMB op de PlayStation 3. De interface bestaat uit een horizontale balk met pictogrammen die dienen als categorieën. Onder de pictogrammen vind je de opties binnen die categorie. Hoewel de interface ook ingesteld kan worden in het Nederlands, is de vertaling incompleet en word deze regelmatig aangepast. Om verwarring te voorkomen, hebben we ervoor gekozen de stappen op basis van de Engelstalige interface te maken. Wie na het volgen van de cursus liever de taal op het Nederlands wil zetten, kan dat doen via Settings / User / Language.

©PXimport

02 Besturing configureren

De gemakkelijkste manier om RetroArch te bedienen, is via een controller. Zodra bijvoorbeeld een Xbox One of PlayStation 4-controller wordt aangesloten, configureert RetroArch deze automatisch. Ook kun je meerdere controllers koppelen en ze aan andere gebruikers verbinden. Zo kan de eerste speler een Xbox-controller gebruiken en de tweede speler een PlayStation-controller. Het koppelen van een controller aan een speler doe je via Settings / Input. Ga naar Input User 1 Binds en kies naast User 1 Device Index de controller die je wil gebruiken. Naast de standaardconfiguratie kun je ook nog ‘hotkeys’ instellen. Hiermee kun je bijvoorbeeld van het maken van momentopnames een sneltoets maken, of een terugspoelfunctie toewijzen aan een bepaalde toets wat vooral erg handig kan zijn tijdens het spelen van een lastig spelletje. Ga daarvoor naar Setting / Input en kies Input Hotkey Binds. Selecteer de gewenste hotkey en kies de knop en toets die je eraan wil toevoegen.

©PXimport

Retro Hardware

03 Cores downloaden en update

Nadat je de besturing geconfigureerd hebt, kun de benodigde cores (de emulators) downloaden. Stel vooraf de juiste opslaglocatie van de te downloaden cores in bij Settings / Directory. Kies het gewenste onderdeel, bijvoorbeeld Core, ga naar de locatie en kies Use this directory om te bevestigen dat de cores daarin moeten worden opgeslagen. Vervolgens kun je onder Main menu / Load Core / Download Core de cores downloaden. Omdat de cores geregeld worden bijgewerkt, is het update-to-date houden minstens zo belangrijk. Ga naar Main Menu / Online Updater / Core Updater om de cores te updaten.

©PXimport

04 Roms toevoegen

Als de cores zijn toegevoegd, zie je ze nog niet terug in de XMB. Dat gebeurt pas als de roms zijn toegevoegd. Er zijn twee manieren waarop je roms kan toevoegen. De eerste is via de XMB zelf. Ga naar Import Content en kies Scan Directory. Ga vervolgens naar de locatie van de rom-bestanden en kies Scan This Directory. Als de juiste cores zijn geïnstalleerd, zal er automatisch een nieuwe categorie aan de XMB worden toegevoegd met daaronder de rom-bestanden. Selecteer een rom en kies Run. Start vervolgens de juiste emulator en klik nogmaals op Run om de rom te starten. Het is een wat omslachtige manier, daarom bevalt de alternatieve wijze je wellicht wat beter. Ga daarvoor naar Main Menu en kies Show Desktop Menu. Er start een configuratievenster op waarmee je een stuk meer kan dan via de XMB. Open het tabblad File Browser en kies in het rechtermuisknopmenu voor Scan directory om een map met roms toe te voegen aan RetroArch. Klik onder het tabblad Playlist met de rechtermuisknop op een categorie en kies Associate Core om een emulator toe te wijzen aan de categorie. Zo hoef je niet telkens een emulator te kiezen voordat je een rom start.

©PXimport

Mag je roms downloaden?

©PXimport

05 Thumbnails downloaden

Tijdens het navigeren door de categorieën en games is het prettig om een voorbeeld van een spel te zien. Dit roept net iets meer nostalgie en herinneringen op. De zogenoemde thumbnails van de boxart, het titelscherm en een screenshot van de gameplay kun je heel gemakkelijk toevoegen via het venster dat we in stap 4 openden. Ga weer naar het tabblad Playlist en klik met de rechtermuisknop op een categorie naar keuze. Open Download All Thumbnails en kies This Playlist of Entire System om de afbeeldingen te downloaden. De afbeeldingen worden nu automatisch toegevoegd als het bijbehorende spel wordt gevonden.

©PXimport

06 Afstemmen op jouw smaak

Een moderne monitor geeft natuurlijk haarscherp beeld, en biedt dus juist niet het nostalgische gevoel van een ouderwetse CRT-beeldbuis. Om je toch een beetje dat oude gevoel terug te geven, heeft RetroArch een aantal functies waarmee je bijvoorbeeld de scan lines, blooming, de kromming van de beeldbuis en signaalvervorming kunt nabootsen. De zogenoemde shaders kun je per core instellen, zodat een arcadegame toch compleet anders oogt dan op een moderne Playstation. RetroArch geeft je een flink pakket aan shaders mee. Welke shaders je kunt gebruiken, hangt af van de videodriver. De drivers staan standaard op gl. Deze driver kan zowel GLSL- als Cg-shaders gebruiken. Gebruik je de d3d-driver, dan kun je alleen Cg-shaders gebruiken. De vulkan-drivers gebruiken de slang-shaders, maar niet iedere computer kan daarmee overweg. Het is wat verwarrend, daarom kun je het beste met de meest compatibele GLSL-shaders beginnen. Om een shader in te stellen, open je een rom. Als de rom is gestart, ga je terug naar het menu (via de F1-toets) waar je kiest voor de optie Shaders en Load Shader Preset opent. Open dan een shader naar keuze, bijvoorbeeld shader_glsl / crt / crt-geom.glslp, en koppel met Save Core Preset de shader aan de core zodat spellen standaard met deze shader geopend worden.

©PXimport

07 Netplay en trofeeën

Om je het gevoel te geven dat het spelen van games beloond wordt, kun je met RetroArch trofeeën verdienen. Hiervoor moet je een account aanmaken. Ga vervolgens in RetroArch naar Settings en open Archievements. Zet de knop achter Enable Archievements op On en vul bij Username en Password de gegevens in van je zojuist aangemaakte account op RetroArchievements. Ga vervolgens ook naar Settings / User / RetroArchievements en vul daar dezelfde gegevens in. Om ervoor te zorgen dat je wel de goede trofeeën krijgt, moet je de juiste rom met de juiste hashtags gebruiken. Op RetroAchievements kun je meer informatie vinden over het gebruik van de hashtags. Helaas kunnen we om juridische redenen niet helpen met het vinden van de juiste rom.

Wil je samen met een ander een spelletje spelen, dan kan dat natuurlijk via een splitscreen, maar RetroArch gaat nog een stap verder en biedt ook de mogelijkheid om via een netwerk te spelen. Ga naar de categorie Netplay Rooms en klik op Start netplay host om een host te starten. Start vervolgens het spel dat je samen wil spelen. De andere speler kiest onder Netplay Rooms voor de optie Connect to netplay host. Vul vervolgens het ip-adres van de host in en start het spel. Wil je het spel over het internet met elkaar spelen, zorg dan dat poort 55435 via de router doorgestuurd wordt naar de computer.

©PXimport

08 Streamen en opnemen

Wat is er nu leuker dan je gameplay opnemen of met anderen te delen? Met RetroArch heb je geen programma’s van derde partijen nodig. Je regelt het direct vanuit de applicatie. Om je gameplay te streamen, ga je naar Settings en open je User. Ga vervolgens naar YouTube of Twitch en voer de stream key in. Ga vervolgens naar Settings en open Recording. Zet eventueel de kwaliteit iets hoger en wijzig de Streaming mode naar de gewenste stream. Voeg eventueel een titel toe en start vervolgens een spel. Om de stream te starten, open je het Quick Menu (via de F1-toets) en kies je de optie Start Streaming. Voor het opnemen van video’s kun je ook in het Quick Menu terecht. Kies dan niet voor Start Streaming maar voor Start Recording. Eventueel kun je de opslaglocatie aanpassen zoals in stap 3 beschreven staat.

©PXimport

09 RetroArch op je mobiel

RetroArch voor Android kun je gewoon downloaden uit de Google Play Store. Hoewel elk toestel het programma kan downloaden, hangen de prestaties sterk af van de kracht van je Android-apparaat. Een ouder toestel zal mogelijk geen PlayStation-spellen kunnen draaien, maar een Game Boy- of Commodore 64-emulatie moet voor de meeste apparaten geen probleem zijn. Het instellen van RetroArch gaat bijna op dezelfde manier als op de pc. Het grootste verschil is dat de Anroid-versie niet over de mooie XMB-interface beschikt en het met iets minder cores moet doen. Zodra je RetroArch hebt opgestart, ga je naar Load Core. Open Download Core en tik op de cores die je wil downloaden.

10 Besturing configureren

Net als de pc-versie heeft RetroArch op Android ook een flink aantal controllers vooraf ingesteld. Onze iPega en Samsung-controller werden zonder problemen gevonden en automatisch ingesteld. Wil je de besturing wijzigen, ga dan naar Settings door op het tandwiel rechtsonder te tikken. Tik op Input en ga naar Input User 1 Binds. Onder Input Hotkey Binds kun je extra functies aan knoppen geven, zoals terugspoelen, snel opslaan of cheats. Natuurlijk kun je ook gewoon via het touchscreen spelen. Weet in dat geval dan dat je de knoppen die op het scherm worden weergeven kunt wijzigen door de overlay aan te passen. Start hiervoor eerst een rom op en tik vervolgens op het RetroArch-pictogram om het Quick Menu te openen. Tik op Onscreen Overlay en Overlay Preset. Kies gamepads en zoek de gewenste overlay.

©PXimport

11 Roms toevoegen

Op Android is het toevoegen van roms wat lastiger dan op de pc. Zo kan RetroArch vanwege beveiligingsrestricties geen externe geheugenkaart benaderen. Roms dienen dus op de lokale opslag te worden bewaard. In de directory die wordt weergeven als het apparaat is aangesloten (storage/emulated/0/), is een map RetroArch te zien. In die map staat vervolgens de map Downloads. Dit is dan ook de gemakkelijkste locatie om de roms te bewaren, omdat RetroArch deze als standaardmap instelt. Zie je je roms toch liever op een andere locatie bewaard worden, dan kun je dat instellen via Setting/Directory/Filebrowser. Een rom openen doe je via het Main Menu door op Load Content te tikken, maar je kunt ook de roms toevoegen aan de Playlist. Open de Playlist door op het middelste pictogram onder in het scherm te drukken en voor Scan Directory te kiezen. Ga naar de map met roms en tik op Scan This Directory. Roms worden automatisch toegevoegd en gecategoriseerd.

©PXimport

12 LaunchBox

Wie op zoek is naar meer emulators en daar toch een programma voor wil gebruiken, komt al snel uit bij LaunchBox. Vergeleken met RetroArch is LaunchBox een stuk meer werk om te configureren. Alle emulators dienen namelijk los gedownload en ingesteld te worden. Om de vele emulators in LaunchBox te configureren, is er een video met uitleg gemaakt. Het is een flink klusje om alle emulators toe te voegen, maar als alles eenmaal goed draaiende is, krijgt je een zeer uitgebreid programma voor terug. Naast het spelen van spellen krijg je ook nice-to-know-informatie te zien zoals de reviewscore, wat voor spel het is en screenshots. De gratis versie van LaunchBox is een gebruikelijk desktopprogramma dat weinig van het systeem vraagt. De informatie wordt overzichtelijk weergegeven, maar is duidelijk bedoeld voor een standaard desktop-pc. De premiumversie bevat ook een GUI die je gemakkelijk via een controller kunt bedienen. Deze versie is dan ook meer bedoeld voor een pc die op de televisie is aangesloten.

©PXimport

13 Raspberry Pi

Je kunt natuurlijk je pc gebruiken als retromachine, maar heb je een Raspberry Pi, dan kun je ook deze prima inzetten als spelcomputer. De bekendste software voor de Pi is RetroPie. Met dit zeer complete besturingssysteem tover je de compacte computer zo om tot een emulatiemonster. RetroPie gebruikt EmulationStation als frontend-applicatie, maar veel van de emulators komen van Libretro. RetroPie draait op Raspbian. Installeren kan via een image of via Raspbian. Een alternatief voor RetroPie is Lakka. Deze distributie installeert RetroArch op het lichtgewicht besturingssysteem LibreELEC. Het programma neemt slechts 300MB in beslag, waarmee er genoeg ruimte overblijft voor roms en cores. Bovendien gebruik je de overzichtelijke XMB-interface van RetroArch en dus kun je de meeste onderdelen uit stap 1 t/m 7 volgen.

©PXimport

14 Classic Mini’s

Natuurlijk kun je met de pc heel veel, maar het échte gevoel krijg je alleen bij het origineel. Er gaat niets boven het uitblazen van een originele cartridge, maar de oude spelcomputers worden steeds schaarser en duurder. Een originele Super Nintendo met een leuke verzameling aan spelletjes kan tegenwoordig zomaar 500 euro kosten. De Mini’s zijn daarom een heel goed alternatief. De spelcomputers hebben een beperkte spel-bibliotheek, maar wie een beetje goed zoekt op Google, vindt al snel software waarmee ook roms op een mini-spelcomputer geïnstalleerd kunnen worden. Commodore heeft een dergelijke functie standaard ingebouwd. Via een usb-stick kun je back-ups van je originele tapes, floppy’s en cartridges laden en afspelen.

©PXimport

Het is dé klassieker tijdens de feestdagen: met de hele familie rondom een apparaat zitten om je eigen eten te bereiden. Maar sta je in de winkel of scrol je online door het aanbod, dan vliegen de termen je om de oren. Is racletten hetzelfde als gourmetten? Waarom zou je voor een steen kiezen in plaats van een metalen plaat? Wij leggen haarfijn (en hapklaar) uit wat de verschillen zijn.

Raclette: voor de echte kaasfans

Laten we beginnen met de term die vaak voor de meeste verwarring zorgt: raclette. Hoewel we het woord in Nederland vaak door elkaar gebruiken met gourmetten, is het van oorsprong een Zwitsers nationaal gerecht. De naam komt van het Franse woord racler, wat 'schrapen' betekent. Bij traditionele raclette verwarm je een groot stuk kaas aan één kant, waarna je de gesmolten laag over aardappelen, zilveruitjes en augurken schraapt.

Kijken we naar de consumentenapparaten die je nu in de winkel koopt, dan verwijst de term raclette specifiek naar het gebruik van de pannetjes die je onderin het apparaat schuift. Je gebruikt hierbij de hitte van het verwarmingselement om kaas te smelten of kleine gerechtjes, zoals een omelet of pannenkoekje, te garen. Vaak zit er bovenop het apparaat nog een grillplaat of steen, zodat je het racletten kunt combineren met grillen. Ben je een echte kaasliefhebber of houd je van afwisseling tussen bakken en gratineren, dan is de raclette-optie onmisbaar. Een handige tip is om altijd speciale raclettekaas te gebruiken; deze smelt perfect met een ideale romigheid.

Lees ook: 🧀 Ze smelten de kazen! Waarom raclette dé topper is voor de feestdagen

©Roland - stock.adobe.com

Steengrill: puur natuur en gezond

De naam geeft het eigenlijk al weg: bij een steengrill bak je het voedsel op een plaat van natuursteen, meestal gemaakt van graniet. Dit ziet er niet alleen robuust en chique uit op tafel, het werkt ook fundamenteel anders dan een metalen plaat. Een steen heeft namelijk wat meer tijd nodig om op te warmen, dus reken er bij het aanzetten op dat je zo'n twintig tot dertig minuten geduld moet hebben voordat de plaat goed heet is. Eenmaal op temperatuur houdt de steen de hitte echter extreem goed en lang vast.

Het grootste voordeel van de steengrill is het gezonde aspect. In tegenstelling tot andere bakplaten heb je op een steen geen boter of olie nodig. Vaak strooi je alleen wat zout op de steen om aanbakken te voorkomen. Hierdoor schroeit het vlees snel dicht en blijven de sappen optimaal bewaard, wat zorgt voor een pure smaak. Houd er wel rekening mee dat steen een poreus natuurproduct is. Je mag deze beslist niet met afwasmiddel schoonmaken, want dat trekt in de steen en proef je de volgende keer terug in je biefstukje. Even laten weken en schoon schrapen of schrobben met enkel warm water is hier het devies.

©Yaruniv-Studio - stock.adobe.com

De bakplaat: snelheid en gemak

De bakplaat, vaak ook grillplaat of Teppanyaki genoemd, is meestal gemaakt van metaal en voorzien van een sterke anti-aanbaklaag. Je ziet ze vaak in twee varianten: de geribbelde grillplaat voor die mooie, karakteristieke streepjes op je vlees of groente, en de vlakke plaat die ideaal is voor roerbakken of vis.

De grote kracht van de metalen bakplaat is snelheid en gebruiksgemak. Je stopt de stekker in het stopcontact en binnen enkele minuten kun je al beginnen met bakken, wat een stuk sneller is dan bij natuursteen. In tegenstelling tot de steengrill gebruik je hier wel een klein beetje boter of olie. Dankzij de gladde antiaanbaklaag glijdt je eten makkelijk over de plaat en blijft er zelden iets kleven. Ook na het eten wint de bakplaat het op punten van de steengrill: je kunt de plaat vaak losklikken en eenvoudig met een sopje afwassen. Sommige platen zijn zelfs bestand tegen de vaatwasser, al is het altijd verstandig om dat even in de handleiding te checken.

©Donghyun Kim - stock.adobe.com

In één oogopslag: De technische verschillen

Twijfel je nog over welk apparaat bij jou past? We hebben van alle drie de apparaten de technische eigenschappen naast elkaar gezet:

Kiezen? Dat hoeft niet!

Vroeger moest je echt een keuze maken tussen deze apparaten, maar fabrikanten snappen gelukkig dat wij consumenten van alles wat willen proberen. Tegenwoordig zijn de meeste apparaten die als 'gourmetstel' worden verkocht, slimme combi-apparaten. Deze bieden vaak ruimte voor de raclette-pannetjes onderin, terwijl de bovenkant bestaat uit een grill- en/of bakplaat is.

Er zijn ook modellen met verwisselbare platen, waarbij je de ene keer kiest voor de gezonde steengrill en de andere keer voor de snelle bakplaat. Als je een nieuw apparaat gaat kopen, is zo'n combi-set met verwisselbare opties vaak de beste keuze voor de meeste huishoudens. Let er bij aankoop ook op of het apparaat een 'parkeerdek' heeft; dat is een koude zone waar je je hete pannetje even veilig kwijt kunt als je een eetpauze inlast.

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

❤️🧑‍🍳Matchmaker: welk ingrediënt op welke plaats?

Niet elk stukje vlees of groente wordt blij van dezelfde bereiding. Wil je de beste smaak? Hanteer dan deze vuistregels voor je ingrediënten:

Steengrill, raclette en bakplaat: bekende merken

Tefal levert veelzijdige sets zoals de Tefal Raclette Gourmet 3-in-1 RE610D , een tafelmodel dat grillen, raclette en bakken in één apparaat combineert. De stevige antiaanbaklaag en eenvoudige bediening maken dit dé keuze voor mensen die iets zoeken dat prettig werkt en makkelijk schoon blijft.
Princess biedt betaalbare en degelijke tafelgrills. Een goed voorbeeld is de Princess 162660 Raclette Purify. Dit apparaat is speciaal voor grotere gezelschappen en is niet alleen gebruiksvriendelijk(zo kun je met draaiknoppen de warmte instellen), maar heeft ook nog eens ingebouwde geurafzuiging!
Solis staat bekend om multifunctionele en duurzame tafelgrills. Met de Solis Table Grill 5-in-1, heb je de keuze uit verschillende bereidfingswijzen. Grillen, bakken of gourmetten: het kan allemaal.
Tristar levert voordelige sets voor kleinere of gemiddelde huishoudens. Neem bijvoorbeeld de Tristar RA-2996 Raclette Grill, een model dat simpel werkt en genoeg ruimte biedt voor een avondje samen eten.
Bourgini combineert toegankelijke prijzen met degelijke bouw. De Bourgini Gourmet Raclette Grill Plus – 8 personen is een combinatie van een raclette en grill. Hij is robuust van bouw en heeft (altijd fijn) een antiaanbaklaag en een cool grip handgreep.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.