Je telefoon en computer zijn beveiligd met een pincode, wachtwoord of biometrische authenticatie, maar hoe zit het met je externe opslagapparaten? Ook die dingen kunnen in handen raken van onbevoegden. Er zijn enkele manieren om zo’n externe schijf te beschermen met een wachtwoord.

Externe harde schijven en usb-sticks zijn bijzonder handig vanwege hun draagbaarheid. Je neemt grote bestanden heel gemakkelijk met je mee, zonder dat je met een laptop hoeft te zeulen. Om de veiligheid in het oog te houden, kun je natuurlijk hardware-gecodeerde opslagapparaten met vingerafdruklezers aanschaffen. Deze schijven bieden een veilige vorm van wachtwoordvrije biometrische codering die makkelijk in gebruik is en ook eenvoudig in te stellen is. Maar die zijn is duur. Wij bekijken vergrendelingssoftware die je geen cent kost. Voor alle duidelijkheid, we hebben het hier niet over tools waarmee je selectief één of meerdere mappen versleutelt. In dit artikel leggen we je uit hoe je de volledige gegevensdrager met een wachtwoord beveiligt. Hierdoor vermijd je dat je op een hectische dag per ongeluk gegevens opslaat buiten die paar beveiligde mappen waardoor ze open en bloot voor iedereen beschikbaar zijn die de schijf in handen krijgt. 

BitLocker inschakelen

BitLocker is de gemakkelijkste Windows-oplossing, want dan hoef je geen software van derden te gebruiken. Hier zit helaas wel een ‘maar’ aan verbonden, want deze tool is alleen beschikbaar in Windows 10 Pro, Enterprise en Education. Wie dus met Windows 10 Home werkt, moet een andere oplossing, bijvoorbeeld VeraCrypt – ook besproken in dit artikel – gebruiken.

Maak je gebruik van een andere versie dan Home, open dan Windows Verkenner en klik met de rechtermuisknop op de externe schijf of usb-stick en kies BitLocker inschakelen. Er verschijnt een mededeling dat BitLocker wordt geïnitialiseerd. Wacht even tot dat klaar is en zorg ervoor dat je de schijf niet ontkoppelt tijdens de BitLocker-codering.

Wachtwoord

Daarna zet je een vinkje bij de tekst Een wachtwoord gebruiken om het station te ontgrendelen. Voeg een sterk wachtwoord in en herhaal dit. Selecteer daarna Volgende om door te gaan. Het wachtwoord moet aan een aantal criteria voldoen, anders ontvang je een foutmelding. Het moet minimaal acht tekens bevatten, minstens één hoofdletter en één kleine letter en er moet ten minste één symbool, cijfer of spatie in staan.

©PXimport

Herstelsleutel

Windows maakt automatisch een herstelsleutel aan als je het wachtwoord bent vergeten. Je kunt die herstelsleutel op drie manieren vastleggen: je kunt hem opslaan in je Microsoft-account, in een tekstbestand ergens op de harde schijf of afdrukken. Kies een van de drie manieren en klik op Volgende. Nadat je het bericht hebt ontvangen dat de herstelsleutel is opgeslagen of afgedrukt, ga je verder.

©PXimport

Versleuteling starten

BitLocker vraagt welk deel van de externe gegevensdrager beveiligd moet worden. Als het gaat om een nieuwe schijf of usb-stick, dan hoef je alleen het gedeelte van het station te versleutelen dat je op dat moment gebruikt. Alle nieuwe gegevens zal BitLocker automatisch versleutelen wanneer je ze naar dit station wegschrijft. Dit is de snelste methode. Afhankelijk van de hoeveelheid gegevens op de schijf een paar seconden tot minuten.

Schakel je BitLocker in op een station dat al wordt gebruikt, dan kun je het volledige station versleutelen, zodat alle gegevens beveiligd zijn. Dat geldt ook voor gegevens die je van dit station hebt verwijderd, maar die nog niet overschreven zijn. Deze methode verloopt langzamer en kan zelfs uren in beslag nemen.

Heb je je keuze gemaakt, klik dan op de knop Versleuteling starten.

©PXimport

Geavanceerde opstartopties

Verwijder de schijf niet, want dan onderbreek je de codering en hierdoor zou de schijf beschadigd kunnen raken. Je kunt het versleutelingsproces wel even pauzeren, maar de bestanden zijn pas volledig beschermd als je het bericht ziet dat de versleuteling is afgerond.

Wanneer je later de schijf of usb-stick verwijdert en opnieuw in de computer plugt, verschijnt er een pop-upvenster van BitLocker die naar het wachtwoord vraagt. In het pop-upvenster zie je ook nog twee andere opties: het opgeven van de herstelsleutel en de schijf automatisch laten ontgrendelen op de pc. De eerste optie gebruik je als je je wachtwoord vergeten bent, je voert dan de herstelsleutel van 48 tekens in om weer toegang tot je schijf te krijgen. Door de tweede optie aan te vinken zorg je ervoor dat de huidige pc de schijf altijd automatisch herkent en ontgrendelt. 

©PXimport

MacOS via Schijfhulpprogramma

Ook voor de Mac heb je geen externe software nodig om de toegang tot een externe harde schijf te beveiligen. De beveiliging moet je wel instellen voordat je de gegevens op het opslagmedium plaatst. Open de tool Schijfhulpprogramma dat op iedere Mac staat. Selecteer in de linkerkolom de schijf of de usb-stick die je wilt beveiligen en gebruik dan de knop Wis. Je gaat hiermee dit station formatteren en je kunt dan meteen het station een nieuwe naam geven. In hetzelfde venster moet je ook een Structuur en een Indeling selecteren. Bij Indeling ga je voor GUID-partitie-indeling. Als je dat hebt gedaan, kun je bij Structuur de optie Mac OS Uitgebreid (journaled) kiezen. Het systeem zal vragen om een wachtwoord dat je moet bevestigen en waarvoor je ook een aanwijzing moet opgeven als geheugensteuntje. Als je dat allemaal gedaan hebt, klik je op de knop Wis. MacOS zal de gegevensdrager nu formatteren en versleutelen. Dit kost tijd, dus heb geduld. Als de versleuteling is afgerond, zul je iedere keer het wachtwoord moeten invoeren als je de gegevensdrager aan een pc koppelt.

©PXimport

Volume aanmaken

Naast de eigen programma’s van Windows en Apple is er het externe programma VeraCrypt. Deze gratis coderingssoftware werkt vlot op Windows, macOS en Linux. Beschik je niet over BitLocker omdat je systeem op Windows Home draait, dan is dit een prima alternatief.

Na de installatie start je het programma op en sluit je de externe schijf aan op je computer. In het menu Instellingen kun je het programma bij Taal op Nederlands zetten. Wanneer je het programma uitvoert, verschijnt er een venster met een aantal stationsletters en enkele knoppen. Die heb je straks nodig om het versleutelde volume te koppelen. Negeer die lijst voorlopig en klik op de knop Volume aanmaken. Je komt vervolgens in de wizard terecht die je helpt een volume aan te maken. De eerste optie, Een versleutelde bestandscontainer aanmaken, creëert een virtueel versleuteld gedeelte op de schijf, de rest van de schijf kan niet-versleutelde gegevens bevatten. Wij willen juist dat de volledige schijf versleuteld wordt, dus kiezen we voor de tweede optie: Een niet-systeempartitie/schijf versleutelen.

©PXimport

Apparaat selecteren

In het volgende scherm van de wizard krijg je de keus tussen een Standaard VeraCrypt-volume of een Verborgen VeraCrypt-volume. De tweede optie gebruik je eigenlijk alleen als iets top secret moet blijven; het programma zal dan een tweede versleuteld volume binnen het eerste versleutelde volume creëren. In de meeste gevallen zal dat niet nodig zijn. Maak het dus niet te complex en selecteer Standaard VeraCrypt-volume en klik weer op Volgende. Daarna moet je de externe gegevensdrager selecteren met de knop Apparaat selecteren. In het volgende venster kun je een bepaalde partitie selecteren of de volledige schijf. Als er slechts één partitie op de schijf staat, is het mogelijk dat er een foutmelding verschijnt als je aangeeft dat de volledige schijf versleuteld moet worden. Dat los je op door die ene partitie te selecteren. Je komt dan terug in het vorige scherm waar het pad naar partitie op de juiste manier is ingevuld. Ga door, zodat je in het scherm Modus volume aanmaken komt. De eerste optie zorgt ervoor dat VeraCrypt alle gegevens zal verwijderen die op de harde schijf zijn opgeslagen, voordat het de schijf gaat versleutelen. De tweede optie houdt in dat VeraCrypt de gegevens die op de schijf staan, versleutelt zonder iets te verwijderen. De eerste optie is veel sneller, dus kies voor Versleuteld volume aanmaken en formatteren.

©PXimport

Bewegen bewegen

In het scherm Versleutelingsopties moet je het coderingsalgoritme en het hash-algoritme kiezen. Heb je geen idee wat dit betekent, laat dit dan gerust op de standaardwaarden staan en klik op Volgende. Daarna volgt er nog een scherm om de grootte van het volume te dubbelchecken. Daarna is het eindelijk tijd om het wachtwoord voor de schijf op te geven. VeraCrypt geeft duidelijk aan waaruit het wachtwoord moet bestaan. En tot slot is het de beurt aan het formatteren van de schijf. Hier moet je een tijdlang de muisaanwijzer willekeurig binnen het venster bewegen. Door onvoorspelbare bewegingen creëer je entropie. Dat is een random nummergenerator in de software die willekeurige getallen genereert op basis van jouw bewegingen. Een groene progressiebalk geeft aan wanneer het algoritme klaar is. Wacht tot het versleutelingsproces is afgelopen, en klik op Formatteren.

©PXimport

Koppelen

Wanneer de schijf is gecodeerd kun je uitsluitend toegang krijgen tot de inhoud door eerst de VeraCrypt-software te gebruiken. Het programma moet dus op iedere pc staan waarmee je iets op de schijf wilt kunnen opslaan. Het is belangrijk dat je weet dat je dit volume niet langer kunt benaderen via de oorspronkelijke stationsletter. Had het volume voor de encryptie de letter D, dan ontvang je na de encryptie de melding dat dat station onleesbaar is. Om het versleutelde volume beschikbaar te maken, moet je de schijf via VeraCrypt koppelen met de pc.

Open VeraCrypt en selecteer een andere stationsletter uit de lijst, bijvoorbeeld H. Vervolgens klik je op de knop Automatisch koppelen. Nadat je het volumewachtwoord hebt opgegeven, klik op je op OK. De koppeling duurt eventjes en VeraCrypt waarschuwt zelfs dat je niet moet denken dat de applicatie is vastgelopen. Ten slotte zie je dat het volume is gekoppeld aan de geselecteerde schijfletter. Je kunt het volume vervolgens openen vanuit VeraCrypt door erop te dubbelklikken. Of je kunt in Windows Verkenner de beveiligde schijf vinden met als schijfletter H.

©PXimport

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.