Hoewel we tegenwoordig dankzij de cloud lang niet zo veel usb-sticks meer gebruiken als vroeger, zijn usb-sticks allesbehalve uitgestorven. Het is immers verdraaid prettig om al die gigabytes aan bestanden altijd mee te kunnen nemen, ook zonder internetverbinding. Een kwestie van bestanden erop mikken en bestanden eraf halen. Dat is prima, maar er zijn allerlei handige trucjes waarmee je het gebruik van je usb-stick nog veel handiger kunt maken. We lichten er tien voor je uit.

Tip 01: Veilig verwijderen

Veel mensen denken dat het een fabeltje is dat je je usb-stick veilig moet verwijderen oftewel, via het systeemvak of de Verkenner de stick eerst ‘ontkoppelen’. Helaas is dat echt niet het geval. Hoewel het een stuk minder snel fout gaat dan vroeger – het zal negen van de tien keer goed gaan – is er nog steeds een kans op fouten. Als je de stick er bijvoorbeeld uit trekt op het moment dat er net iets weggeschreven wordt, kan het zijn dat de stick de volgende keer niet meer uit te lezen is. Vaak is dit overigens wel te verhelpen, maar waarom verhelpen als je het ook gemakkelijk kunt voorkomen?

©PXimport

Tip 02: Al je apps op zak

Je kunt een usb-stick gebruiken om al je bestanden bij je te dragen, maar wat dacht je ervan om ook al je favoriete applicaties altijd bij je te hebben? Superhandig, want op die manier kun je als je ergens anders bent, gewoon de usb-stick in het systeem steken en de programma’s gebruiken die jij gewend bent. Op www.portableapps.com kun je allerlei bekende apps downloaden in een draagbare versie (zoals Firefox, OpenOffice, Skype enzovoort). Deze open je na het plaatsen van de usb-stick simpelweg vanuit een los startmenu.

©PXimport

Tip 03: Encryptie

Hoe meer gegevens je op je stick bewaart, hoe belangrijker het wordt om die stick goed te beveiligen. Dat kan door de gegevens op de stick te versleutelen. Een handig programma hiervoor is DiskCryptor. Het programma werkt heel simpel. Na het downloaden en installeren, start je DiskCryptor, selecteer je het station dat je wilt versleutelen en voer je een wachtwoord in. Klik dan op Encrypt, dit proces duurt wel even. Wil je nu voortaan de bestanden benaderen, plaats dan de usb-stick, start DiskCryptor, klik Mount en vul je wachtwoord in. Let op: zonder wachtwoord (en dus ook zonder dit programma) kun je niet meer bij je bestanden, dus zorg dat je het wachtwoord onthoudt.

Tip 04: Viruskiller

In het pakket met portable apps uit tip 2 zitten ook antivirusprogramma’s, maar daar heb je niet zoveel aan als je systeem direct bij het opstarten al kuren heeft. Bovendien wil je die usb-stick waarop ook allerlei bestanden staan natuurlijk niet infecteren. De oplossing: een rescue-usb-stick waarop een antivirustool draait. Surf hiernaartoe en klik op Download now om het installatiebestand van Trend Micro Rescue Disk te downloaden. Zorg dat je een lege usb-stick in je pc hebt gestoken en start het gedownloade programma. Geef vervolgens als installatie-locatie de usb-stick aan en klik op Install. Je hebt nu een usb-stick waarmee je je pc kunt opstarten, waarna je kunt scannen naar virussen en malware.

©PXimport

Tip 05: Systeemvergrendeling

Als je van huis weggaat, neem je je sleutel mee. Waarom is dat eigenlijk niet zo op je pc? In principe vergrendel je je pc natuurlijk met een wachtwoord, maar zeg eens eerlijk, doe je dat ook als je even vijf minuten weg bent? Door Predator te installeren op je pc, verander je een usb-stick in een toegangssleutel voor je pc. Wanneer je het programma hebt geïnstalleerd en gestart, voer je een wachtwoord in en selecteer je een usb-stick waarop je de sleutel wilt installeren. Klik vervolgens op OK. De sleutel wordt nu direct geactiveerd. Wanneer je de usb-stick uit je systeem verwijdert, springt alles op zwart en je toetsenbord en muis werken niet meer (dus ook iemand die het wachtwoord weet, komt er niet in). Plaats je de stick weer, dan wordt alles weer ontgrendeld. Het enige nadeel? Deze oplossing kost je tien dollar. Je mag tien dagen gratis testen.

©PXimport

Geheugensteuntje

Tip 06: Herstelstation

Als Windows helemaal niet meer wil starten, is het heel prettig als je een manier hebt om de boel te repareren zonder dat je daar Windows voor nodig hebt. Dat kan met een herstelstation, en ook daar kun je prima een (lege) usb-stick (van minimaal 8 GB) voor gebruiken. Maak dus nu voor dit soort noodgevallen alvast een herstelstick. Klik in Windows op Start en typ Herstel en klik op het gevonden resultaat. Klik nu op Een herstelstation maken, waarna een melding verschijnt die je bevestigt met Ja. Klik op Volgende. Na een scan, die een paar minuten kan duren, kun je het station van de usb-stick selecteren en klikken op Maken. Je herstelstation wordt gemaakt. Wanneer Windows nu niet meer wil starten, hoef je alleen deze stick te plaatsen om toch nog de boel te repareren.

©PXimport

Tip 07: Foto-opslag

Laat je graag je foto’s aan vrienden of familie zien? Je kunt natuurlijk handmatig telkens nieuwe foto’s naar je usb-stick kopiëren, maar dat is best een gedoe. Gelukkig hoeft dat niet, je kunt een map op je pc namelijk prima synchroniseren met een map op je usb-stick. Dat kan met behulp van SyncBackFree. Om de software te downloaden ga je naar www.2brightsparks.com, ga daar naar Products / Freeware en klik op Download SyncBackFree. Installeer de software. Wanneer je het programma start, klik je op Nieuw en geef je een herkenbare naam voor het ‘profiel’, zoals Foto’ssyncen. Klik op Volgende / Synchronisatie-profiel en wederom op Volgende en daarna op Gereed. Kies nu bij Links de map waarin je je foto’s op je computer bewaart en Rechts de map op je usb-stick. Eventueel kun je links in beeld onder Wanneeruitvoeren nog bepalen wanneer er gesynchroniseerd moet worden, zodat je niet voortdurend je stick in de pc hoeft te hebben voor synchronisatie. Tip: je kunt het programma ook zo instellen dat er direct gesynchroniseerd wordt als de usb-stick geplaatst wordt, maar daarvoor moet je wel de betaalde versie downloaden (SyncBackSE, 39,95 dollar, ca. 37,75 euro).

©PXimport

Tip 08: Wifi-connector

Als je je laptop op veel verschillende locaties gebruikt, dan staat dat apparaat waarschijnlijk vol met allerlei informatie over draadloze netwerken (SSID’s en wachtwoorden). Moet je ineens op een andere computer werken, dan wil je die netwerkgegevens natuurlijk het liefste gelijk bij de hand hebben. Wifi Network Backup Manager kan dit voor je regelen. Download het programma naar je usb-stick en start het op. Alle netwerkprofielen worden getoond en je kunt deze opslaan als xml-bestand (let op, in dit soort gevallen is het versleutelen van je bestanden op je stick wel heel handig). Heb je nu op een andere computer de netwerkgegevens nodig? Plaats de stick, klik op Load en je bent direct weer online.

©PXimport

Tip 09: Systeemversneller

Als je computer een erg langzame harde schijf bevat en een beperkte hoeveelheid geheugen heeft, dan kun je het systeem sneller maken door een snelle usb-stick te gebruiken als cache-schijf. Veelgebruikte bestanden worden dan op de usb-stick gezet, zodat de langzame schijf daar niet voor hoeft te worden gebruikt. De optie zit al standaard in Windows vanaf Vista. Rechtsklik je op je usb-stick in Windows Verkenner en selecteer Eigenschappen. Klik nu op het tabblad ReadyBoost en schakel deze functie in. Windows is zelf slim genoeg om even een testje uit te voeren of het wel nut heeft. Draait Windows op een ssd, dan zal ReadyBoost niet beschikbaar zijn, en probeer je een te langzame usb-stick te gebruiken, dan krijg je ook een foutmelding.

Tip 10: Wachtwoordhersteller

Als het goed is heb je een wachtwoord gekozen in Windows 10 dat je niet vergeet. Maar voor het geval dat tóch gebeurt, is het handig om een usb-stick te hebben waarmee je dat probleem kunt oplossen. Klik op Start, zoek naar Gebruikersaccounts en klik op het gevonden resultaat. Klik nogmaals op Gebruikersaccounts en vervolgens op de optie Een wachtwoordherstelschijf maken. Windows legt je nu precies uit hoe je zo’n schijf maakt, maar pas op: iedereen die jouw usb-stick bemachtigt, kan hiermee in principe je wachtwoord herstellen. Deze optie werkt overigens alleen als er een ‘gewone’ gebruikersnaam en wachtwoord zijn gebruikt. Ben je ingelogd met een Microsoft-account, dan kun je je wachtwoord herstellen via de site van Microsoft.

©PXimport

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.