Hoewel we tegenwoordig dankzij de cloud lang niet zo veel usb-sticks meer gebruiken als vroeger, zijn usb-sticks allesbehalve uitgestorven. Het is immers verdraaid prettig om al die gigabytes aan bestanden altijd mee te kunnen nemen, ook zonder internetverbinding. Een kwestie van bestanden erop mikken en bestanden eraf halen. Dat is prima, maar er zijn allerlei handige trucjes waarmee je het gebruik van je usb-stick nog veel handiger kunt maken. We lichten er tien voor je uit.

Tip 01: Veilig verwijderen

Veel mensen denken dat het een fabeltje is dat je je usb-stick veilig moet verwijderen oftewel, via het systeemvak of de Verkenner de stick eerst ‘ontkoppelen’. Helaas is dat echt niet het geval. Hoewel het een stuk minder snel fout gaat dan vroeger – het zal negen van de tien keer goed gaan – is er nog steeds een kans op fouten. Als je de stick er bijvoorbeeld uit trekt op het moment dat er net iets weggeschreven wordt, kan het zijn dat de stick de volgende keer niet meer uit te lezen is. Vaak is dit overigens wel te verhelpen, maar waarom verhelpen als je het ook gemakkelijk kunt voorkomen?

©PXimport

Tip 02: Al je apps op zak

Je kunt een usb-stick gebruiken om al je bestanden bij je te dragen, maar wat dacht je ervan om ook al je favoriete applicaties altijd bij je te hebben? Superhandig, want op die manier kun je als je ergens anders bent, gewoon de usb-stick in het systeem steken en de programma’s gebruiken die jij gewend bent. Op www.portableapps.com kun je allerlei bekende apps downloaden in een draagbare versie (zoals Firefox, OpenOffice, Skype enzovoort). Deze open je na het plaatsen van de usb-stick simpelweg vanuit een los startmenu.

©PXimport

Tip 03: Encryptie

Hoe meer gegevens je op je stick bewaart, hoe belangrijker het wordt om die stick goed te beveiligen. Dat kan door de gegevens op de stick te versleutelen. Een handig programma hiervoor is DiskCryptor. Het programma werkt heel simpel. Na het downloaden en installeren, start je DiskCryptor, selecteer je het station dat je wilt versleutelen en voer je een wachtwoord in. Klik dan op Encrypt, dit proces duurt wel even. Wil je nu voortaan de bestanden benaderen, plaats dan de usb-stick, start DiskCryptor, klik Mount en vul je wachtwoord in. Let op: zonder wachtwoord (en dus ook zonder dit programma) kun je niet meer bij je bestanden, dus zorg dat je het wachtwoord onthoudt.

Tip 04: Viruskiller

In het pakket met portable apps uit tip 2 zitten ook antivirusprogramma’s, maar daar heb je niet zoveel aan als je systeem direct bij het opstarten al kuren heeft. Bovendien wil je die usb-stick waarop ook allerlei bestanden staan natuurlijk niet infecteren. De oplossing: een rescue-usb-stick waarop een antivirustool draait. Surf hiernaartoe en klik op Download now om het installatiebestand van Trend Micro Rescue Disk te downloaden. Zorg dat je een lege usb-stick in je pc hebt gestoken en start het gedownloade programma. Geef vervolgens als installatie-locatie de usb-stick aan en klik op Install. Je hebt nu een usb-stick waarmee je je pc kunt opstarten, waarna je kunt scannen naar virussen en malware.

©PXimport

Tip 05: Systeemvergrendeling

Als je van huis weggaat, neem je je sleutel mee. Waarom is dat eigenlijk niet zo op je pc? In principe vergrendel je je pc natuurlijk met een wachtwoord, maar zeg eens eerlijk, doe je dat ook als je even vijf minuten weg bent? Door Predator te installeren op je pc, verander je een usb-stick in een toegangssleutel voor je pc. Wanneer je het programma hebt geïnstalleerd en gestart, voer je een wachtwoord in en selecteer je een usb-stick waarop je de sleutel wilt installeren. Klik vervolgens op OK. De sleutel wordt nu direct geactiveerd. Wanneer je de usb-stick uit je systeem verwijdert, springt alles op zwart en je toetsenbord en muis werken niet meer (dus ook iemand die het wachtwoord weet, komt er niet in). Plaats je de stick weer, dan wordt alles weer ontgrendeld. Het enige nadeel? Deze oplossing kost je tien dollar. Je mag tien dagen gratis testen.

©PXimport

Geheugensteuntje

Tip 06: Herstelstation

Als Windows helemaal niet meer wil starten, is het heel prettig als je een manier hebt om de boel te repareren zonder dat je daar Windows voor nodig hebt. Dat kan met een herstelstation, en ook daar kun je prima een (lege) usb-stick (van minimaal 8 GB) voor gebruiken. Maak dus nu voor dit soort noodgevallen alvast een herstelstick. Klik in Windows op Start en typ Herstel en klik op het gevonden resultaat. Klik nu op Een herstelstation maken, waarna een melding verschijnt die je bevestigt met Ja. Klik op Volgende. Na een scan, die een paar minuten kan duren, kun je het station van de usb-stick selecteren en klikken op Maken. Je herstelstation wordt gemaakt. Wanneer Windows nu niet meer wil starten, hoef je alleen deze stick te plaatsen om toch nog de boel te repareren.

©PXimport

Tip 07: Foto-opslag

Laat je graag je foto’s aan vrienden of familie zien? Je kunt natuurlijk handmatig telkens nieuwe foto’s naar je usb-stick kopiëren, maar dat is best een gedoe. Gelukkig hoeft dat niet, je kunt een map op je pc namelijk prima synchroniseren met een map op je usb-stick. Dat kan met behulp van SyncBackFree. Om de software te downloaden ga je naar www.2brightsparks.com, ga daar naar Products / Freeware en klik op Download SyncBackFree. Installeer de software. Wanneer je het programma start, klik je op Nieuw en geef je een herkenbare naam voor het ‘profiel’, zoals Foto’ssyncen. Klik op Volgende / Synchronisatie-profiel en wederom op Volgende en daarna op Gereed. Kies nu bij Links de map waarin je je foto’s op je computer bewaart en Rechts de map op je usb-stick. Eventueel kun je links in beeld onder Wanneeruitvoeren nog bepalen wanneer er gesynchroniseerd moet worden, zodat je niet voortdurend je stick in de pc hoeft te hebben voor synchronisatie. Tip: je kunt het programma ook zo instellen dat er direct gesynchroniseerd wordt als de usb-stick geplaatst wordt, maar daarvoor moet je wel de betaalde versie downloaden (SyncBackSE, 39,95 dollar, ca. 37,75 euro).

©PXimport

Tip 08: Wifi-connector

Als je je laptop op veel verschillende locaties gebruikt, dan staat dat apparaat waarschijnlijk vol met allerlei informatie over draadloze netwerken (SSID’s en wachtwoorden). Moet je ineens op een andere computer werken, dan wil je die netwerkgegevens natuurlijk het liefste gelijk bij de hand hebben. Wifi Network Backup Manager kan dit voor je regelen. Download het programma naar je usb-stick en start het op. Alle netwerkprofielen worden getoond en je kunt deze opslaan als xml-bestand (let op, in dit soort gevallen is het versleutelen van je bestanden op je stick wel heel handig). Heb je nu op een andere computer de netwerkgegevens nodig? Plaats de stick, klik op Load en je bent direct weer online.

©PXimport

Tip 09: Systeemversneller

Als je computer een erg langzame harde schijf bevat en een beperkte hoeveelheid geheugen heeft, dan kun je het systeem sneller maken door een snelle usb-stick te gebruiken als cache-schijf. Veelgebruikte bestanden worden dan op de usb-stick gezet, zodat de langzame schijf daar niet voor hoeft te worden gebruikt. De optie zit al standaard in Windows vanaf Vista. Rechtsklik je op je usb-stick in Windows Verkenner en selecteer Eigenschappen. Klik nu op het tabblad ReadyBoost en schakel deze functie in. Windows is zelf slim genoeg om even een testje uit te voeren of het wel nut heeft. Draait Windows op een ssd, dan zal ReadyBoost niet beschikbaar zijn, en probeer je een te langzame usb-stick te gebruiken, dan krijg je ook een foutmelding.

Tip 10: Wachtwoordhersteller

Als het goed is heb je een wachtwoord gekozen in Windows 10 dat je niet vergeet. Maar voor het geval dat tóch gebeurt, is het handig om een usb-stick te hebben waarmee je dat probleem kunt oplossen. Klik op Start, zoek naar Gebruikersaccounts en klik op het gevonden resultaat. Klik nogmaals op Gebruikersaccounts en vervolgens op de optie Een wachtwoordherstelschijf maken. Windows legt je nu precies uit hoe je zo’n schijf maakt, maar pas op: iedereen die jouw usb-stick bemachtigt, kan hiermee in principe je wachtwoord herstellen. Deze optie werkt overigens alleen als er een ‘gewone’ gebruikersnaam en wachtwoord zijn gebruikt. Ben je ingelogd met een Microsoft-account, dan kun je je wachtwoord herstellen via de site van Microsoft.

©PXimport

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.