Webbrowsers en webservers gebruiken cookies om onderling gegevens uit te wisselen. Cookies hebben tegenwoordig een slechte naam, omdat ze worden misbruikt om ons te voorzien van ongewenste reclameboodschappen die zijn aangepast aan ons surfgedrag. Maar zónder cookies bleef er weinig te surfen over. Dus cookie-bakkers, bakken maar!

Cookies zijn instructies die op je computer worden bewaard, zodat websites (lees: webservers) ze kunnen raadplegen bij een volgend bezoek. Elke aanvraag die een webbrowser doet staat namelijk op zichzelf. Dat zou betekenen dat de ‘volgende webpagina’ die wordt opgevraagd niet weet wat er op de ‘vorige webpagina’ is gebeurd.

Stel dat je bent ingelogd op een website. Zonder cookies zou de webserver dat nóóit kunnen weten en je dus niet kunnen voorzien van de informatie die speciaal op jou is toegespitst. Telebankieren, webwinkelen, social media, enzovoort zou dus niet mogelijk zijn zonder cookies.

Wat je verder moet weten is dat een cookie bij een bepaalde website hoort. Verder heeft een cookie een naam en een inhoud. De cookie-naam zou bijvoorbeeld e-mailadres kunnen zijn en de cookie-inhoud faqman@computertotaal.nl. Verder heeft een cookie een levensduur die kan variëren van tot en met het einde van de webbrowser-sessie tot schier oneindig. Dus: website, naam, inhoud, levensduur.

Google Chrome

Open Google Chrome en ga naar de Web Store. Zoek en installeer de extensie EditThisCookie. Hiermee ben je – bijna – voorzien van het gereedschap dat je nodig hebt voor deze workshop. En nu we toch bezig zijn, ga op je computer met de Windows Verkenner naar de map C:\Users\gebruikersnaam\AppData\Local\Google\Chrome\User Data\Default en kijk in het bijzonder naar het bestand Cookies. Als je probeert dit bestand te openen met een ASCII-editor, kom je van een koude kermis thuis. Je hebt nóg een stuk gereedschap nodig en wel Cookie Editor, een extensie die eveneens te vinden is in de Chrome Web Store.

©PXimport

Cookie Editor

Start Cookie Editor binnen Google Chrome om een compleet overzicht te krijgen van álle cookies die de browser op dit moment in beheer heeft. Als je de (cookie-)geschiedenis van Chrome niet regelmatig opschoont, dan zul je ongetwijfeld schrikken van het aantal website én van het aantal cookies dat door die websites wordt beheerd. Neem vooral de tijd om eens rond te kijken met Cookie Editor, want er zijn beslist wat interessante dingen te zien!

Toegegeven, je moet soms wat extra kaas hebben gegeten van de achterliggende werking van webservers om te begrijpen wat het is dat je voor je ziet. Intussen kom je met wat gezond verstand ook al een héél eind, want de namen van de cookies vertellen vaak alles over de inhoud ervan. Neem bijvoorbeeld de cookie lzo van de website funda.nl. Lzo staat voor Laatste Zoek Opdracht, waarbij in het vakje onder Value precies kunt zien waar het laatst naar is gezocht.

Google Ads

Tijdens het rondkijken met Cookie Editor zul je een cookie als in het bijzonder __gads nogal regelmatig tegenkomen. Op de website www.cookiedatabase.org is na te zoeken dat deze cookie (een afkorting van Google Ads) bij Google DoubleClick oftewel DoubleClick Digital Marketing hoort. En dan snap je meteen hoe de advertentie-aanbieders zo goed weten wat je links en rechts uitspookt op internet. De __gads-cookie vormt namelijk de brug tussen je surfen op de ene website en de advertentie op de andere website. Google is overigens niet de enige advertentie-aanbieder die zich met dergelijke praktijken bezighoudt.

©PXimport

Cookies manipuleren

Intussen heb je het gereedschap in handen om cookies te manipuleren. Denk dan aan het aanpassen en – voornamelijk – weggooien van cookies. Het is trouwens zelfs mogelijk om bepaalde cookies (op website en op naam) te blokkeren. Daarbij is Cookie Editor er voor het grote werk en EditThisCookie speciaal voor de website waar je je op dat moment bevindt.

Een mooi voorbeeld is de gemiddelde dagblad-website. Tegenwoordig moet er voor steeds meer content worden betaald en dus wil men je aan een abonnement helpen. Dat is te billijken, want de papieren krant is al járen op z’n retour. Om je te overtuigen van de kwaliteit van het dagblad in kwestie kun je als voorproefje alvast enkele premium-artikelen lezen (die zitten normaal gesproken achter de betaalknop). Alleen… Na 1-2-3-4-5 keer voorproeven is het afgelopen met de leespret. Ja, ook dát is te billijken.

Maar wie geen geld heeft, die moet handig zijn! In dit geval klik je op het pictogram van EditThisCookie. De cookies van de dagblad-website worden getoond. Geef nu EditThisCookie de opdracht om álle cookies van de dagblad-website weg te gooien. Hierna begin je letterlijk weer met een schone lei waardoor je weer een aantal premium-artikelen kunt lezen.

Zelfwerkzaamheid

Vanaf nu geldt een enzovoort, want het is nu aan jouw zelfwerkzaamheid. Op dit moment kun je voor de schermen van Google Chrome reeds alle cookies zichtbaar maken en manipuleren. Dat manipuleren kan per complete website, maar ook per afzonderlijke cookie. Op het moment dat je een bepaalde cookie van een bepaalde website te pakken hebt, kun je die cookie meenemen naar áchter de schermen van Google Chrome. Ga naar de Instellingen, naar Privacy en beveiliging en dan naar Cookies en andere sitegegevens. Met op die plek alle mogelijkheden die Google Chrome je geeft om het cookie-verkeer in betere banen te leiden. En inderdaad: standaard ingesteld mag alles!

©PXimport

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!