Nieuwsgroepen vormen een bijna onuitputtelijke bron van moois maar wie zich er in stort komt vaak zogeheten image-bestanden tegen waarvan doel en gebruik niet meteen duidelijk zijn. Wij wijzen u de weg. We vertellen u wat deze image-bestanden zijn, wat u er mee kunt, wat u nodig hebt om er mee te werken en wat om ze binnen te halen.

Een image-bestand is een exacte replica van de inhoud van een cd (of dvd). Dat betekent dat u vanuit zo'n bestand een cd in zijn oorspronkelijke vorm kunt reproduceren. Dat is reuze handig, want daardoor kunt u op een makkelijke manier veiligheidskopieën van uw schijfjes maken. Het leuke daarbij is dat het niet uit maakt om wat voor soort schijfje het gaat: data, audio, video, voor pc, dvd-speler of spelcomputer; vanuit een image haalt u het origineel terug zonder zelfs maar te hoeven weten wat dat origineel is. Image-bestanden kunt u uiteraard ook gebruiken om anderen aan een kopietje van een cd te helpen, althans wanneer het gaat om materiaal dat niet auteursrechtelijk beschermd is. Op deze manier kunnen mensen bijvoorbeeld makkelijk freeware distribueren zonder schijfjes te hoeven verzenden. Natuurlijk zouden ze dergelijke image-bestanden via een eigen website kunnen verspreiden maar dat vergt een bandbreedte die zelden aanwezig is. Om dat probleem te omzeilen, posten ze de bestanden in nieuwsgroepen. Deze nieuwsgroepen worden namelijk automatisch tussen nieuwsservers over de hele wereld gekopieerd, zodat uiteindelijk iedereen met de juiste toegang de bestanden kan downloaden zonder dat het de oorspronkelijke verzender extra bandbreedte kost. Veel formaten Dat klinkt allemaal makkelijker dan het is. Er zijn namelijk een heleboel manieren om van een cd een image-bestand te maken en het aantal bestandsformaten is dan ook niet gering. Een viertal formaten beheerst de markt en wanneer u daarmee uit de voeten kunt, dan is 99 procent van wat u tegenkomt bruikbaar. Allereerst is daar iso, de moeder van alle image-bestanden. De meeste brandprogramma's (Nero, Easy CD Creator, enzovoort) kunnen daar mee werken. Waarschijnlijk nummer twee als het om populariteit gaat, is het koppel bin/cue. Hierbij is het bin-bestand het feitelijke beeld en het cue-bestand een klein tekstbestandje met informatie waarin de locatie van audiotracks of sprongpunten in een video-cd worden vastgelegd. Ook dit formaat is geschikt voor veel brandprogramma's. Het derde formaat dat we vaak tegenkomen is ccd. Dit formaat wordt aangemaakt door het programma CloneCD (http://www.slysoft.com/) dat gespecialiseerd is in het kopiëren van beveiligde schijven. Nummer vier ten slotte is het koppel mdf/mds, dat qua opzet lijkt op bin/cue. Dit formaat hoort bij het programma Alcohol120% (www.alcohol-software.com, € 41,17). Net als CloneCD kan Alcohol met allerlei beveiligingen werken, zodat het ideaal is om veiligheidskopieën van uw dure aankopen te maken. Vergeet niet dat dat een recht is en geen illegale activiteit! Omdat Alcohol ook de andere genoemde formaten kan lezen is het de meest ideale allesbrander (voor het branden van images in de praktijk: zie kader Beelden Branden). Niet alleen branden Het leuke van image-bestanden is dat u ze niet alleen kunt branden. U kunt ze ook inlezen met speciale software die virtueel een aantal cd-rom- of dvd-spelers aan uw systeem toevoegt. Dat inlezen – ook wel mounten geheten – kan met verschillende programma's. Allesbrander Alcohol120% biedt virtuele stations, maar u kunt ook het gratis programma Daemon Tools gebruiken (www.daemon-tools.cc). Die laatste dient alleen om images te laden, niet om ze te branden. Waarom zou u willen mounten in plaats van branden? Daar zijn drie goede redenen voor. Om te beginnen bespaart u natuurlijk op de kosten voor lege schijfjes, maar belangrijker is dat u met virtuele stations meer schijfjes tegelijk actief kunt hebben. Zo hoeft u niet steeds van cd te wisselen. En ten derde kunt u wanneer u images maakt van uw eigen (beveiligde) cd's, de originelen in de kast laten liggen en loopt u niet het risico van beschadiging (voor het werken met images en virtuele stations: zie kader Veel Virtueel). Waar halen? Zoals gezegd vormen de nieuwsgroepen op internet een ideale plek om image-bestanden te vinden. Ongetwijfeld zit er bij uw internetabonnement toegang tot een nieuwsserver en zeer waarschijnlijk hebt u er weinig aan. Nieuwsgroepen – en met name groepen waar bestanden (binaries) worden gepost - zijn berucht om de hoeveelheden dataverkeer die ze genereren en de meeste 'gewone' providers besteden er daarom maar weinig middelen aan. Dat betekent dat de inhoud van veel nieuwsgroepen bij veel providers maar zeer kort of onvolledig aanwezig is, als de groepen überhaupt al worden aangeboden. Om te beginnen hebt u daarom een abonnement nodig op een speciale provider voor nieuwsgroepen – naast natuurlijk kabel of adsl, want we hebben het over het downloaden van complete cd's. De speciale providers vinden we voornamelijk in de VS en voor het afsluiten van een abonnement is dan ook een creditcard nodig. De populairste diensten zijn GigaNews (www.giganews.com), EasyNews (www.easynews.com) en UsenetServer (www.usenetserver.com). De eerste twee staan bekend om hun volledigheid en lange bewaartijd, maar zijn relatief duur en hebben een datalimiet. De bewaartijd ligt bij UsenetServer flink wat lager, maar u kunt voor een vast bedrag (ongeveer € 12) naar hartelust downloaden. Behalve een goed abonnement hebt u ook een goede newsreader nodig, een gespecialiseerd programma dat – in tegenstelling tot Outlook Express – goed uit de voeten kan met binaries. Het populairst is NewsBin Pro (www.newsbin.com, circa € 30) maar wanneer u geen geld wilt uitgeven, kunt u ook aan de slag met SuperGravity (gravity.tbates.org). Wie de moeite neemt om de verschillende benodigdheden te verzamelen en te leren kennen, verschaft zichzelf toegang tot een wereld vol gratis moois (voor het werken met nieuwsgroepen en newsreaders: zie kader Binair Scoren). Beelden Branden Het branden van image-bestanden met Alcohol120% verloopt via de Image Brand Wizard. Deze vraagt u simpelweg welk bestand u wilt branden, waarna de pret kan beginnen. Maakt u kopieën van uw eigen beveiligde cd's, dan kent het programma de nodige manieren om met allerlei beveiligingssystemen om te gaan. Dat geldt ook wanneer u het image-bestand virtueel wilt gebruiken. Deze materie is echter veel te complex om hier te behandelen. Het forum op de website van Alcohol120% geeft er uitgebreide informatie over. Images branden met het populaire Nero is eveneens eenvoudig. U sluit eventuele Wizards die bij het opstarten verschijnen en kiest vervolgens voor File/Burn Image waarna u het gewenste bestand opent. Nero kan echter met minder formaten uit de voeten dan Alcohol. Daarna kiest u voor 'Disc-at-once' en brandt u het schijfje. [einde kader] Veel Virtueel Wanneer u Daemon Tools gebruikt om cd- of dvd-spelers te emuleren, kunt u het beste van dezelfde website het hulpprogramma awxDTools downloaden (u vindt het onder '3rd Party Addons'). Met deze uitbreiding wordt het gebruik van Daemon Tools kinderspel. Wanneer u rechtsklikt op een image-bestand (of het cue-bestand in het geval van bin/cue) kunt u in het in de virtuele speler laden via Daemon Tools/Mount To X:, waarbij X de stationsletter is. Vervolgens start het virtuele schijfje automatisch of wordt het geopend in een Verkenner-venster. Werkt deze manier niet (bijvoorbeeld bij mdf/mds-bestanden), dan kunt u images openen via rechtsklikken op het virtuele station. Wanneer u Alcohol120% gebruikt, kunt u snel image-bestanden laden door rechts te klikken op het Alcohol-pictogram in de systeem-tray. U kiest voor 'Makkelijk Image Invoeren' en selecteert het gewenste virtuele station. Dan kiest u voor 'Image Invoeren' en zoekt het gewenste bestand. Indien u Alcohol geheel opent, kunt het programma ook laten zoeken naar alle geschikte image-bestanden op uw systeem. U kunt het gewenste bestand daarna snel uit een lijst selecteren. [einde kader] [kader] Binair Scoren Wanneer u uw newsreader hebt geïnstalleerd, moet u deze eerst configureren. In zowel NewsBin als Gravity kunt u meerdere newsservers opgeven. Wat de namen van deze servers zijn (bijvoorbeeld news.provider.nl) heeft uw provider u laten weten. Gebruik bij voorkeur een alias en een vals e-mailadres om – mocht u af en toe zelf iets willen posten – niet te worden doodgespamd. Vervolgens kunt u de volledige lijst met nieuwsgroepen ophalen. Deze dient u af en toe te verversen want het aanbod wisselt nog al eens. Is de lijst met tienduizenden nieuwsgroepen binnen, dan kunt u kijken wat er van uw gading is. Op interessante groepen neemt u – zoals dat heet – een abonnement. Die term is misleidend, want u schrijft zich nergens voor in. U vertelt alleen tegen de newsreader dat u de desbetreffende groepen wilt volgen. Omdat het hier gaat over images, zoeken we naar nieuwsgroepen met dat woord in hun naam. Een goede kandidaat is alt.binaries.cd.image.linux. Hierop nemen we een abonnement. Nu moeten we de inhoudsopgave binnenhalen om te zien wat er gepost is. Deze wordt in nieuwsgroepenland aangeduid met de term 'headers'. Een header is de korte omschrijving van de inhoud van een bericht (ook wel 'post' genoemd). De feitelijke inhoud vinden we in de 'body'. Hebt u de headers opgehaald (en dat kunnen er honderdduizenden zijn) dan kunt u gaan kijken of er wat interessants bij zit. Dat kan met het blote oog maar beide newsreaders bevatten ook allerlei zoekfuncties. U markeert wat u wilt hebben en zet de newsreader aan het downloaden. Het image-bestand dat u wilt hebben bestaat vrijwel zeker uit enkele tientallen rar-bestanden die u kunt uitpakken met WinRar (www.rarsoft.com, circa € 25 maar de probeerversie is onbeperkt bruikbaar). Omdat een post niet altijd helemaal gaaf overkomt, worden er meestal ook reparatiebestanden toegevoegd. Over het gebruik hiervan leest u in het kader Repareren. Als het image-bestand compleet is, kunt u er mee aan de slag. [einde kader] Repareren Newsservers laten wel eens een steek vallen en dus kan het voorkomen dat een post niet compleet is. Daarom sturen posters meestal ook reparatiemateriaal mee, in de vorm van par- of par2-bestanden. Par herkent u aan de extensies .par en pXX, waarbij XX een volgnummer is. Om par-bestanden te gebruiken, moet u het gratis programma FSRAID hebben (www.fluidstudios.com/freeware.html). Wanneer u na installatie hiervan dubbelklikt op een par- of pXX-bestand, controleert FSRAID het rar-archief op volledigheid en toont hoeveel pXX-bestanden u eventueel nodig hebt. Zijn die aanwezig, dan kunt u de reparatie starten. Zo niet, dan moet u ze alsnog downloaden en de procedure herhalen. Par2 springt efficiënter om met bandbreedte maar is wel trager en lastiger. Het principe is echter hetzelfde. Voor Par2 is het programma QuickPar nodig (www.quickpar.org.uk). De reparatiebestanden hebben de vorm 'naam.par2' en 'naam.volXXX+YYY.par2'. U downloadt eerst alleen 'naam.par2' en dubbelklikt er op. Nu start QuickPar zijn analyse en vertelt u hoeveel datablokken u mist. U houdt het programma open en zoekt met uw newsreader enkele reparatiebestanden waarvan de som van de getallen YYY groter dan of gelijk is aan het aantal ontbrekende blokken. Zijn deze binnen, dan voegt u ze met QuickPar toe aan de bestandslijst en kan het programma gaan repareren. [einde kader] Op www.pcmweb.nl hebben we alle links uit dit artikel voor u op een rij gezet.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.