Wie van muziek houdt, kan niet om Spotify en consorten heen. Voor bezitters van een traditionele muziekinstallatie is dat een dilemma. Vervangen door een compleet audiosysteem met netwerkfunctie of toch liever alleen naar cd’tjes luisteren? Gelukkig hoef je niet te kiezen, want met de juiste betaalbare apparatuur maak je ieder audiosysteem smart!

Tip 01: Slimme audiosystemen

Als je een recent muzieksysteem aanschaft, is de kans groot dat er een (draadloze) netwerkfunctie aanwezig is. Een voordeel, want hierdoor heb je toegang tot de enorme muziekbibliotheken van bijvoorbeeld Spotify, Deezer en Tidal. De bediening verloopt meestal via een app, waarin je eenvoudig de gewenste afspeellijst selecteert. Via internet haalt het audiosysteem vervolgens de juiste muziekstreams op. Een netwerkfunctie heeft verder als voordeel dat je eigen nummers vanaf muziekservers kunt streamen, zoals een nas of pc. Afhankelijk van de gebruikte apparatuur speel je op deze wijze zelfs audiobestanden in studiokwaliteit af.

Geschikte apparaten zijn er genoeg te vinden. Moderne receivers van Denon, Onkyo, Harman Kardon, Yamaha en Marantz hebben bijvoorbeeld meestal een (draadloze) netwerkaansluiting. Verder kun je ook draadloze speakers met een geïntegreerde eindversterker overwegen. Met een luidspreker van Sonos, Bluesound of HEOS by Denon heb je bijvoorbeeld helemaal geen losse apparatuur meer nodig. Maar voel jij er weinig voor om je hoogwaardige maar ‘domme’ audiosysteem de deur uit te doen? Wees gerust, gelukkig is dat helemaal niet nodig. Je maakt een traditionele muziekinstallatie namelijk eenvoudig ‘smart’, zonder dat je hiervoor de hoofdprijs betaalt.

©PXimport

Tip 02 Smart-tv

Vaak is het helemaal niet nodig om extra apparatuur aan te schaffen voor het smart maken van je audiosysteem. Wellicht heb je de juiste spullen al in huis! Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer je een smart-tv bezit. Afhankelijk van het merk en type toestel dat je hebt staan, zijn er namelijk apps van muziekdiensten beschikbaar. Helaas is Spotify op veel smart-tv’s niet meer toegankelijk. Zo heeft de Zweedse muziekdienst de ondersteuning voor toestellen van LG, Philips en Sony beëindigd. Met Deezer is er voor deze merken gelukkig wel een prima alternatieve muziekdienst voorhanden. Spotify is wel van plan om in de toekomst wel weer een app voor LG-televisies te introduceren. Op nieuwe modellen van Samsung is Spotify wel aanwezig, evenals op televisies die met het besturingssysteem Android TV zijn uitgerust.

©PXimport

Ingebouwde Chromecast

Tip 03: Smart-tv aansluiten

Vanzelfsprekend wil je het geluid van je smart-tv via de receiver en aangesloten luidsprekers afspelen. De muziek komt dan natuurlijk veel beter tot z’n recht dan met de ingebouwde speakertjes van smart-tv’s. Wanneer de receiver nog niet zo gek oud is, loopt er waarschijnlijk al een hdmi-kabel van dit audioapparaat naar de televisie. Zo worden de beelden afkomstig van een tv-decoder, mediaspeler of blu-ray-speler aan de televisie doorgegeven. Wanneer zowel de smart-tv als receiver de functie arc (audio return channel) ondersteunt, stuur je het geluid dat de smart-tv genereert rechtstreeks terug naar de receiver. Het is dan niet nodig om een aparte geluidskabel aan te sluiten. In de instellingen van de smart-tv en de receiver moet je overigens nog wel de arc-functie activeren. Is er geen hdmi-aansluiting in combinatie met arc voorhanden? Verbind dan de receiver via een optische s/pdif-kabel of analoog snoertje met de televisie.

©PXimport

Tip 04: Firmware-upgrade

Heb je jouw receiver rond de drie á vier jaar geleden gekocht? Rond deze tijd deed Spotify Connect z’n intrede, waarbij audiosystemen zelfstandig muziek vanaf de Spotify-servers kunnen ophalen. De smartphone of tablet fungeert hierbij als afstandsbediening. Veel receivers en overige audiosystemen uit 2013/2014 waren bij aanschaf nog niet voorzien van Spotify Connect. Fabrikanten als Pioneer, NAD, Onkyo en Yamaha voegden deze functie later massaal toe via firmware-upgrades. Wellicht heb je nooit geüpdatet, waardoor je nieuwe (netwerk)functionaliteit misloopt. Zorg er dus voor dat je audioapparatuur is voorzien van de laatste firmware, wie weet heb je dan alsnog toegang tot Spotify. Meestal voer je de update uit door ergens in het menu te kiezen voor netwerkinstellingen. Bezitters van NAD-audioapparatuur kunnen wellicht een netwerkfunctie fysiek (laten) inbouwen via optionele mdc-modules. Veel versterkers en receivers zijn namelijk modulair van opbouw. Dit is wel behoorlijk prijzig.

©PXimport

Tip 05: Gameconsole

Als er een spelcomputer op je audiosysteem is aangesloten, heb je wellicht rechtstreeks toegang tot Spotify. Deze muziekdienst is namelijk op een PlayStation 3/4 en Xbox One te vinden. Bij de genoemde spelcomputers gebruik je de Spotify-app op je smartphone of tablet om favoriete nummers te selecteren. Je kunt eventueel ook de gewenste afspeellijst via je tv-scherm aanwijzen. Fijn is dat de muziek blijft doorspelen als je de televisie uitschakelt. Verder werkt Spotify ook tijdens het gamen, al is deze functie niet beschikbaar op een PlayStation 3. Op een Xbox One moet je trouwens de Spotify-app eerst zelf installeren. In de PlayStation-interface is de muziekdienst standaard al geïntegreerd.

©PXimport

Spotify Premium

©PXimport

Tip 06: Bluetooth-adapter

Als het niet lukt om op een van de voorgaande manieren je muzieksysteem te koppelen, overweeg dan de aanschaf van een bluetooth-adapter. Dit is een compact apparaatje dat je op een analoge of digitale ingang van de receiver aansluit. Vanaf een smartphone of tablet maak je binnen een straal van ongeveer tien meter verbinding met die ontvanger. Muziek van Spotify of lokale afspeellijsten geef je zo eenvoudig aan de receiver door. De Logitech Bluetooth Audio Adapter (39,99 euro) kun je hiervoor prima gebruiken. Dit vierkante doosje beschikt over twee tulpuitgangen en een 3,5mm-geluidsuitgang, zodat je het geluid analoog doorstuurt naar de receiver. Handig is dat je twee bluetooth-apparaten aan deze ontvanger kunt koppelen. Bij duurdere bluetooth-ontvangers is er vaak ook nog een digitale s/pdif-uitgang aanwezig (optisch of coaxiaal). Heeft je receiver een usb-aansluiting? Er bestaan ook bluetooth-ontvangers die lijken op een usb-stick. Die prik je rechtstreeks in de usb-poort, waarna je direct verbinding maakt. Tot slot bestaan er ook compacte bluetooth-ontvangers met een 3,5mm-stekker.

©PXimport

Tip 07: AptX

Heb je iets meer geld over voor goed geluid? Kies dan voor een bluetooth-ontvanger met ondersteuning voor de aptX-codec. Dankzij deze bluetooth-techniek stream je muziek in cd-kwaliteit naar het audiosysteem. Uiteraard is het wel een voorwaarde dat het mobiele apparaat ook aptX ondersteunt, al is dat voor moderne Android-toestellen geen enkel probleem. Bezitters van een iPhone of iPad hebben pech, want Apple weigert tot dusver om aptX-ondersteuning toe te voegen. Luxere producten hebben vaak ook een nfc-chip in huis. Handig als je vlot verbinding met een mobiel apparaat wilt maken. Een voorbeeld van een betaalbare bluetooth-ontvanger met aptX-ondersteuning is de Philips AEA2700/12. De adviesprijs van dit product bedraagt 54,99 euro.

©PXimport

AptX hd

©PXimport

Tip 08: Muziekstreamer

Een muziekstreamer (of netwerkspeler) is een fraaie methode om je audiosysteem smart te maken. Dit kastje sluit je rechtstreeks aan op je receiver. Controleer vooraf via welke aansluiting je verbinding wilt maken, bijvoorbeeld hdmi, s/pdif (optisch of coaxiaal) of analoge tulpkabels. Doordat deze muziekstreamer is verbonden met internet, heb je toegang tot online muziekdiensten en bibliotheken die elders in het netwerk staan opgeslagen. De goedkoopste oplossing is de aanschaf van een Android-gebaseerde mediaspeler. Die zijn al vanaf enkele tientjes beschikbaar. Je installeert op dit kastje Spotify of een andere muziekdienst en luistert vervolgens via je het audiosysteem naar eigen afspeellijsten. Als alternatief zijn er ook gespecialiseerde muziekstreamers te koop van hifimerken als HEOS by Denon, Bluesound, Marantz, NAD, Cambridge Audio, Sonos, Bose en Yamaha. Veel merken ontwikkelen hiervoor een eigen app of hebben Spotify Connect-ondersteuning ingebouwd. In dat laatste geval selecteer je het gewenste liedje binnen de Spotify-app, waarna de muziekstreamer zelf de audiostream ophaalt. Merken die een eigen app ontwikkelen, ondersteunen naast Spotify ook andere online muziekdiensten. Denon biedt in zijn HEOS-app bijvoorbeeld een brede ondersteuning.

©PXimport

Tip 09: Hoge resolutie

Gespecialiseerde muziekstreamers zijn veelal duurder dan Android-gebaseerde mediaspelers. De reden hiervoor is dat gerenommeerde audiomerken tegenwoordig een hoogwaardige digitaal/analoog-converter in hun producten inbouwen. Die zetten digitale audiobestanden van een hoge resolutie om naar een analoog signaal, bijvoorbeeld 24bit-muziekbestanden. Kortom, geniet van muziek in studiokwaliteit! Logischerwijs heb je daar alleen iets aan wanneer je muziek in een hoge resolutie bezit. Gespecialiseerde webwinkels als HDtracks verkopen zogeheten high-res-muziek. Verder bieden de online muziekdiensten Tidal en Qobuz audiostreams in een hoge resolutie aan.

©PXimport

Tip 10: Chromecast Audio

Een ideaal apparaatje waarmee je ieder audiosysteem smart kunt maken, is de Chromecast Audio van Google. Voor een bedrag van 39 euro maak je hiermee in één klap je traditionele audiosysteem smart. Dit apparaatje bevat een geïntegreerde wifi-adapter. Doordat de Chromecast Audio zich laat aansturen vanaf een smartphone of tablet, speel je muziek van verschillende streamingdiensten op je receiver en aangesloten speakers af. Aansluiten is eenvoudig. Sluit het gele kabeltje op de 3,5mm-geluidsingang van je receiver aan. Is deze ingang niet beschikbaar, dan heb je een verloopkabel met twee tulpstekkers nodig. Google vraagt in zijn webwinkel hiervoor 19 euro, maar je gebruikt probleemloos een goedkoper exemplaar. Verder sluit je nog de meegeleverde voedingskabel op de Chromecast Audio aan en prik je de stekker in het stopcontact.

©PXimport

Tip 11: Google Home

De Chromecast Audio bedien je met de Google Home-app. Open op je mobiele toestel de App Store of Play Store en installeer de genoemde toepassing. Na het opstarten van de app log je in met je Google-account. Als het goed is herkent Google Home automatisch de Chromecast Audio. Kies voor Instellen, waarna het Google-apparaatje een kort testgeluid laat horen. Vervolgens geef je de juiste locatie op, bijvoorbeeld Woonkamer of Grote slaapkamer. De locatiebepaling is voornamelijk handig als je meerdere Chromecast Audio-apparaten wilt combineren in een multiroom-systeem (voor een workshop hierover klik hier). Via Volgende selecteer je het juiste wifi-netwerk en vul je het bijbehorende wachtwoord in. Nadat je een paar keer tikt op Volgende en Instellen voltooien is de Chromecast Audio gereed voor gebruik! Mogelijk wordt er eerst nog nieuwe firmware op het apparaat geïnstalleerd. Er verschijnt een training in beeld waarmee je kunt leren ‘casten’. Gelukkig is dat niet moeilijk. Het enige dat je nodig hebt is een muziek-app met Chromecast-ondersteuning. Spotify is hiervan het bekendste voorbeeld. Zodra je een liedje op een smartphone of tablet afspeelt, tik je op het onderdeel Apparaten beschikbaar. Kies bij Google Cast bijvoorbeeld Woonkamer of Grote slaapkamer (afhankelijk van wat jij hebt aangegeven) om de audioweergave op je muziekinstallatie te starten. Naast Spotify ondersteunen onder andere Deezer en TuneIn Radio de Chromecast Audio.

Tip 12: Wifi-module

Zoek je een goedkope oplossing om je ‘oude’ muziekinstallatie met je thuisnetwerk te verbinden? De aanschaf van een wifi-module is een prijsvriendelijke optie. Je sluit deze adapter rechtstreeks als bron aan, bijvoorbeeld via reguliere tulpingangen of s/pdif. Een voorbeeld van een geschikte wifi-module voor muzieksystemen is de Eminent EM7415. Dankzij dlna-ondersteuning is het mogelijk om muziek via je thuisnetwerk naar dit apparaat te streamen. Denk bijvoorbeeld aan muziekbibliotheken die op een nas of pc staan opgeslagen. Wel is het zaak om deze muziekbibliotheken via een muziekserver te delen. Verder werkt het ook met smartphones en tablets. De EM7415 laat zich namelijk bedienen via allerlei dlna-apps, bijvoorbeeld EZCast. Een leuk extraatje is dat gebruikers een usb-stick en micro-sd-kaart met muziekbestanden kunnen aansluiten. Er is ondersteuning voor de audioformaten aac, mp3, wav en flac. Wie goed zoekt, vindt deze wifi-module al voor 19,95 euro op internet.

©CIDimport

Tip 13: Wel of geen draad?

Heb je de keuze om via ethernet of via een draadloze verbinding muziek te streamen? Kies dan altijd voor een bekabelde verbinding! Een draadloos signaal is namelijk gevoelig voor storingen, bijvoorbeeld vanwege (huishoudelijke) apparatuur en naburige netwerken die van dezelfde radiofrequenties gebruikmaken. Als je audiobestanden in een hoge resolutie via het thuisnetwerk wilt afspelen, dan heb je nog meer baat bij een bekabelde verbinding. Veel ongecomprimeerde streams eisen een bandbreedte op van 9,2 Mbit/s en dat levert bij een draadloos weleens problemen op. Overigens hoef je voor audiodoeleinden doorgaans niet te investeren in gigabit-ethernet, want een 100Mbit/s-netwerk volstaat prima.

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.