Raspberry Pi Camera Module installeren en de opties
Met de Raspberry Pi Zero W verscheen een goedkope kleine variant van de Raspberry Pi mét wifi. In combinatie met de vernieuwde cameramodule kun je hiermee volop experimenteren met foto en video en bijvoorbeeld je eigen bewakingscamera bouwen. De Raspberry Pi Camera Module installeren werkt als volgt.
De cameramodule (29,95 euro) is meteen het duurste onderdeel in deze workshop. De module bevat een 8megapixel-sensor, de Sony IMX219. Naast foto’s kun je ook video’s in full-hd opnemen met 30 frames per seconde (1080p30). De module is geschikt voor alle uitvoeringen van de Raspberry Pi waaronder de Pi Zero W (ongeveer 11 euro), maar ook de ‘oude’ Pi Zero (ongeveer 5,50 euro). De cameramodule is tevens in NoIR-uitvoering verkrijgbaar, zonder infraroodfilter. Die is niet voor iedereen: bij gewoon daglicht zijn er sterk afwijkende kleuren.
Bij schemering doet de NoIR het wel beter. Combineer je de NoIR met infraroodverlichting, dan zijn zelfs goede zwart-witopnames in het donker mogelijk, handig voor bijvoorbeeld een wildcamera. Wil je zowel ‘s nachts als overdag een goed beeld, dan zou je de NoIR kunnen voorzien van een infraroodfilter dat overdag via een mechanisme over de cameralens wordt geschoven, al dan niet op basis van de hoeveelheid licht. Dat is hoe gewone bewakingscamera’s werken.
Pi Zero W
De Pi Zero W bevat in tegenstelling tot de gewone Pi Zero over wifi, zodat je hier een wifi-bewakingscamera van kunt maken. Eén van de weinige Nederlandse webshops waar je hem kunt bestellen is bijvoorbeeld Kiwi Electronics, de officiële distributeur voor de Benelux. Behalve goedkoop is het product ook erg compact en energiezuinig.
©PXimport
Voor de toepassingen in deze workshop is de Pi Zero W bovendien snel genoeg en het werkgeheugen (512 MB) meer dan toereikend. We gebruiken de originele behuizing voor de Pi Zero W waar de cameramodule in past. Het geheel is zo klein dat je het haast ook als spionagecamera zou kunnen gebruiken.
Cameramodule aansluiten
Om de camera aan te sluiten op een gewone Raspberry Pi kun je de bijgeleverde camerakabel gebruiken, een 15 cm lange flexkabel. Vind je dat te kort of te lang? Je kunt ook andere maten bestellen, vanaf 10 cm tot wel 2 meter. De limiet voor dit type kabel ligt rond 3 tot 4 meter.
De huidige Pi Zero W en Pi Zero ondersteunen de cameramodule ook, maar hebben een kleinere camerapoort zodat je een andere camerakabel nodig hebt (ongeveer 6 euro). Een extra korte variant wordt bij de officiële behuizing voor de Pi Zero al bijgeleverd, zodat je in dat geval meteen klaar bent voor ongeveer dezelfde prijs.
Om te beginnen sluiten we de korte camerakabel die bij de behuizing wordt geleverd aan op de cameramodule. Schuif voorzichtig de zwarte afdekking iets uit zodat de kabel loskomt. Nu kun je die vervangen door de kortere. Bij het plaatsen van een flexkabel moeten de zichtbare contacten richting het bordje wijzen. Vergeet niet de afdekking weer dicht te schuiven na het plaatsen van een kabel en controleer voorzichtig of de kabel vast zit.
De andere kant van de flexkabel kun je nu op vergelijkbare wijze op de Pi Zero W aansluiten. Druk daarna het bordje voorzichtig in de behuizing, zodat de aansluitingen aan de zijkant (mini-hdmi en twee keer micro-usb) in de uitsparing vallen. Bij de behuizing worden drie deksels geleverd waarvan één met cameraoog. Klik hier de cameramodule in vast, maar verwijder wel eerst het stukje plastic folie dat de lens beschermt.
Raspbian instellen
Wat resteert is het plaatsen van een geheugenkaart met het gewenste besturingssysteem in het micro-sd-slot op het bordje. Hoewel je Raspbian met de Pixel-desktop zou kunnen gebruiken is de Pi Zero W daar eigenlijk te traag voor. Je bent beter af met de Lite-versie van Raspbian als basis. We kiezen voor de Jessie-release. Eventueel zou je het nieuwe versie Stretch kunnen kiezen, maar die is nog zo nieuw dat niet alle software en archieven op internet hiervoor zijn aangepast. Met voorganger Jessie zit je net wat veiliger.
Het is handig als er op het geheugenkaartje nog wat ruimte vrij is om met foto’s en video’s te experimenteren of voor tijdelijke opslag van beelden. Reken voor foto’s op ongeveer 3 tot 4 MB per foto bij de resolutie van 2592 × 1944 pixels. Zorg dat je de netadapter op de juiste micro-usb-poort aansluit. De voeding moet minimaal 1,5 ampère kunnen leveren: 1,2 ampère voor de Pi Zero W zelf en 250 mA (milliampère) extra voor de cameramodule. Je kunt hiervoor prima de lader van bijvoorbeeld een Samsung-smartphone gebruiken (veelal 2 A).
©PXimport
Via de opdrachtprompt van Raspbian Lite is al veel mogelijk met de cameramodule, van het maken van foto’s en video’s tot het opzetten van een videostream. Over deze toepassingen lees je binnenkort meer. Later behandelen we ook nog het kant-en-klare besturingssysteem motionEyeOS dat erg veel mogelijkheden biedt voor het gebruik als bewakingscamera.
Vooral in zelfbouwprojecten komt de Pi Zero W goed tot zijn recht en de cameramodule speelt in veel van die projecten een belangrijke rol. Vaak wordt de programmeertaal Python gebruikt, waarmee ook toegang tot de camera mogelijk is dankzij de picamera-bibliotheek In een later artikel lees je daar meer over. We geven dan voorbeelden van hoe je de camera met zelfgeschreven programma’s kunt benaderen.
