Vliegtuigen hebben een ontwerp dat al meer dan een eeuw hetzelfde is. Maar een nieuwe conceptstudie van onder andere de TU Delft en KLM laat zien dat dat niet zo hoeft te blijven. Dit is de KLM AHEAD.

Een vliegtuig heeft anno 2017 nog steeds hetzelfde ontwerp als vliegtuigen dat tijdens de Eerste Wereldoorlog hadden, toen vliegtuigen voor het eerst op grote schaal werden gebruikt. Een cilindervormig voertuig met twee vleugels aan beide kanten en een staartvin voor extra stabiliteit.

KLM schreef vorig jaar een wedstrijd uit waarbij bedrijven, wetenschappers en studententeams een nieuw soort vliegtuig konden ontwerpen. Eén van de opvallendste kanshebbers is AHEAD, de ‘Advanced Hybrid Engine Aircraft Development’.

Blended Wing Body Design

Naast de karakteristieke blauwe kleuren van de Nederlandse luchtvaartmaatschappij, heeft AHEAD wel iets weg van een vliegtuig, maar ook van een vliegende schotel. Het valt meteen op dat de vleugels van AHEAD niet als het ware op het vliegtuig zijn geplakt, maar meer in de rest van het ontwerp zijn geïntegreerd. De TU noemt dat zelf het ‘Blended Wing Body Design’, en het is één van de speerpunten van AHEAD. Die moet door een nieuw ontwerp en het gebruik van andere motoren veel milieuvriendelijker worden, zodat het voertuig langere afstanden kan overbruggen.

Op papier kan AHEAD straks een afstand van 14.000 kilometer vliegen. Maar belangrijker zijn de voorgestelde doelen van de Advisory Committee for Research in Aeronautics (ACARE) om CO2-uitstoot in 2050 met 75 procent te verminderen. Dat is nog een hele klus waar veel voor moet gebeuren, en waar AHEAD uiteindelijk aan moet bijdragen.

Efficiënter

Het team achter AHEAD wil daarom naar een paar alternatieve ontwerpen voor vliegtuigen kijken. De motoren zijn één van de belangrijkste onderdelen waardoor de AHEAD een stuk efficiënter wordt. Opvallend is dat die aan de achterkant van het vliegtuig zitten, in plaats van aan de onderzijde van de vleugels.

Omdat het vliegtuig door zijn aerodynamische design met minder luchtweerstand van de grond komt, hebben de motoren een minder grote rol tijdens het opstijgen. Maar dat is niet de enige reden dat de motoren aan de achterkant van het voertuig komen te zitten. Dat is namelijk ook gedaan door de werking ervan.

©PXimport

Een belangrijke verandering aan AHEAD ten opzichte van bestaande vliegtuigen is de nieuwe hybride motor, die zowel met traditionele brandstoffen zoals kerosine kan vliegen, als met cryogene brandstof zoals LNG of vloeibare waterstof (LH2). Bij traditionele vliegtuigmotoren wordt de luchtstroom gebruikt om kerosine te ontbranden door middel van een zogenaamde ‘turbofan’.

Bij de hybride motor wordt daar ook gebruik van gemaakt, maar dat is slechts een deel van wat de motor doet. Die bestaat uit twee kamers, waarin in de eerste de LNG of LH2 wordt verbrand, wat op een veel lagere temperatuur gebeurt dan bij conventionele middelen zoals biodiesel of kerosine. Daardoor ontstaat er in de tweede kamer meer waterdamp, waardoor de motor minder ontvlamt tijdens de aandrijving – wat op zijn beurt voor minder uitstoot zorgt.

Een andere belangrijke manier waarop het vliegtuig energiezuiniger moet worden, is door de luchtweerstand te verkleinen. Door de vleugels deel van het ontwerp te maken, wordt de rest van het vliegtuig platter, en dat betekent dat er minder brandstof nodig is om het gevaarte de lucht in te krijgen.

Ook als het vliegtuig eenmaal in de lucht is, heeft het minder aandrijving nodig. En dat de motoren op het achterste deel van de staart zijn gebouwd, heeft als bijkomend voordeel dat het voertuig nóg een stukje dynamischer wordt.

Cryogene brandstof

Bij vliegtuigen wordt de brandstof normaal opgeslagen in de vleugels, maar als AHEAD gebruik wil maken van cryogene brandstof, kan dat niet meer. Die moet namelijk onder druk worden opgeslagen in grotere tanks. Dat kan bij het AHEAD-design, de cryogene tanks zijn namelijk opgeslagen op het bolle gedeelte waar de vleugels bij het vliegtuig komen.

In het vliegtuig zelf komt voor de passagiers meer ruimte. Volgens het onderzoeksteam dat de studie heeft gedaan, biedt de vorm van het vliegtuig veel mogelijkheden voor ontwerpers om creatief te spelen met zitplekken – een beetje zoals ‘vroeger’ werd gevlogen.

2050

Het is nog lang niet zeker of AHEAD ooit ook echt de lucht in gaat. Er zijn nog veel obstakels te overwinnen. Zo is er nog nooit gevlogen met cryogene brandstof in een regulier vliegtuig, dus moet dat eerst uitvoerig worden getest. Ook moet er een hybride motor worden ontwikkeld. Als dat allemaal lukt, zou AHEAD rond 2050 klaar moeten zijn.

Het grootste voordeel van een dergelijk vliegtuig zijn de grote afstanden die dan overbrugd kunnen worden. Als de AHEAD straks 14.000 kilometer kan vliegen zonder te stoppen, is dat volgens KLM vooral interessant met het oog op opkomende markten in Azië.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Met de feestdagen voor de deur kijken we dit keer naar 5.1-surroundsets voor de woonkamer. Want wat is er nou leuker om je favoriete film of serie te kijken met supergoed geluid? Of bij het gamen? Voor minder dan 300 euro welteverstaan.

Een 5.1 speakerset is een geluidssysteem dat is opgebouwd uit zes verschillende luidsprekers. Het cijfer 5 staat voor de satellietluidsprekers: een middenkanaal voor spraak, twee speakers voorin (links en rechts) en twee speakers die je achter je plaatst. De .1 verwijst naar de subwoofer, die specifiek de lage bastonen voor zijn rekening neemt. Doordat deze luidsprekers rondom de luisterpositie worden geplaatst, komt het geluid vanuit verschillende richtingen op je af. Dit creëert een ruimtelijk effect waardoor je bij het kijken van films en series of het spelen van games wordt omringd door geluid.

Logitech Z906

Deze set is ontworpen om meerdere audiobronnen tegelijkertijd te kunnen verwerken. Je sluit tot zes apparaten aan, zoals een televisie, gameconsole of computer, via de beschikbare digitale optische, digitale coaxiale of analoge ingangen. De set beschikt over een bedieningsconsole die je stapelt bij je apparatuur en een draadloze afstandsbediening voor bediening vanaf de bank. Het systeem levert een continu vermogen van 500 watt en is THX-gecertificeerd, wat betekent dat het voldoet aan specifieke prestatie-eisen voor bioscoopgeluid. De decodering ondersteunt Dolby Digital en DTS-soundtracks. Naast de subwoofer krijg je vier satellietluidsprekers en een middenkanaal die je flexibel kunt plaatsen.

Sony HT-S40R

Bij dit systeem worden de achterste luidsprekers aangestuurd door een draadloze versterker, waardoor er geen kabels van de soundbar voorin de kamer naar achteren hoeven te lopen. De soundbar zelf beschikt over drie kanalen en werkt samen met de subwoofer en de twee achterspeakers voor de 5.1-weergave. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 600 watt. Voor de connectiviteit maak je gebruik van HDMI ARC, een optische ingang of een analoge aansluiting. Daarnaast is er Bluetooth 5.0 aanwezig voor het streamen van audio vanaf mobiele apparaten. De soundbar kan aan de muur worden bevestigd of voor de televisie worden geplaatst.

Trust GXT 658 Tytan

Dit geluidssysteem is eigenlijk voornamelijk bedoeld voor games en in combinatie met een pc of gameconsole, waarbij de houten subwoofer het middelpunt vormt. De basweergave is gesynchroniseerd met geïntegreerde LED-verlichting die reageert op het ritme van het geluid. Het systeem schakelt automatisch naar een stand-by modus wanneer het niet in gebruik is. De set wordt geleverd met een afstandsbediening waarmee je onder andere de bas en het volume regelt. De kabels voor de achterste luidsprekers hebben een lengte van 8 meter, wat plaatsing in grotere ruimtes mogelijk maakt zonder verlengsnoeren. Het piekvermogen ligt op 180 watt.

Hisense AX5100G

Dit audiosysteem ondersteunt Dolby Atmos-technologie voor een ruimtelijke geluidsweergave. De set bestaat uit een soundbar, een losse subwoofer en twee achterluidsprekers. Met een totaal vermogen van 340 watt worden de verschillende frequenties verdeeld over de speakers. Je hebt de beschikking over diverse equalizer-modi, waaronder instellingen voor nieuws, film en games. Aansluiten op de televisie gaat via HDMI eARC, maar er zijn ook opties voor USB en een optische kabel. De achterspeakers plaats je achter de luisterpositie om het surround-effect van de 5.1-opstelling te completeren.

Sony HT-S20R

Je installeert dit systeem met een soundbar, subwoofer en twee bedrade achterspeakers. De soundbar verzorgt de linker-, rechter- en middenkanalen, terwijl de externe subwoofer de lage tonen voor zijn rekening neemt. Het systeem heeft een totaal vermogen van 400 watt en ondersteunt Dolby Digital. Via de USB-poort speel je audiobestanden direct af van een geheugenstick. Voor de verbinding met de televisie gebruik je HDMI ARC, maar als je televisie dit niet ondersteunt, zijn er optische en analoge ingangen beschikbaar. De set beschikt over diverse geluidsmodi die je met een knop op de afstandsbediening selecteert.

AOC brengt met de Gaming 25G4KUR een monitor op de markt die volledig is afgestemd op competitieve gamers. Het 24,5-inch scherm haalt een verversingssnelheid tot 420 Hz en biedt snelle reactietijden, Adaptive-Sync en ergonomische instelmogelijkheden.

Supersnel beeld voor competitieve spelers

De AOC Gaming 25G4KUR (adviesprijs 259 euro) is bedoeld voor wie elke milliseconde telt. Dankzij een overklokte verversingssnelheid van 420 Hz (400 Hz standaard) en een responstijd tot 0,3 milliseconde reageert het scherm vrijwel direct op elke actie. Dat maakt hem geschikt voor snelle shooters, esports-toernooien en spelers die vloeiende bewegingen en minimale vertraging willen.

Het 24,5-inch formaat is populair onder professionele esports-spelers, omdat het speelveld overzichtelijk blijft zonder dat de ogen veel hoeven te bewegen. De Full HD-resolutie zorgt ervoor dat hoge framerates haalbaar zijn, zelfs met een middenklasse grafische kaart.

©AGON by AOC

Heldere kleuren en vloeiende beelden

De 25G4KUR gebruikt een Fast IPS-paneel met brede kijkhoeken en een kleurdekking van 121 procent sRGB. Het scherm is compatibel met NVIDIA G-SYNC. Adaptive-Sync, zorgt ervoor dat beelden vloeiend blijven zonder haperingen of tearing. DisplayHDR 400 biedt bovendien een iets hoger contrast en betere helderheid dan standaard SDR-monitoren.

Ontworpen voor urenlang gamen

AOC rust de monitor uit met functies die lange gamesessies comfortabeler moeten maken. De flicker-free achtergrondverlichting en blauwlichtreductie verminderen vermoeide ogen, terwijl de ergonomische standaard in hoogte verstelbaar is en kantel-, draai- en rotatiefuncties heeft. Via AOC's G-Menu-software kunnen spelers profielen aanmaken, instellingen aanpassen en de Low Input Lag-modus activeren.