Microsoft wil de concurrentie aangaan met Google met een nieuwe versie van Windows 10. Windows 10 S richt zich vooral op studenten en is vooral simpel, licht, en spreekt dezelfde mensen aan die ook Chromebooks kopen. Maar is dat wel genoeg?

Laten we eerst eens kijken naar wat Windows 10 S precies is. Microsoft kondigde het nieuwe OS vandaag aan op een evenement, waarbij ook nieuwe Surface Laptops werden geïntroduceerd. De 'S' staat voor 'Student', de doelgroep die Microsoft wil aanspreken. Windows 10 S is een goedkope versie van het besturingssysteem die zich onderscheidt doordat het een erg basaal besturingssysteem is. Zo kun je alleen apps uit de Windows Store downloaden.

Voordelen

Het OS heeft een paar voordelen, met name de laadtijd die volgens Microsoft is teruggebracht tot slechts 5 seconden. Ook is het veel makkelijker voor systeembeheerders om computers te beheren.

Goedkoop

Inmiddels hebben een aantal fabrikanten zoals HP en Acer al aangegeven goedkope laptops te maken met Windows 10 S erop. De goedkoopste van die laptops is 189 dollar, inclusief de licentie voor Windows 10 S.

In het aankoopbedrag zijn bovendien een aantal handige perk opgenomen. Zo krijgt iedere gebruiker gratis Office 365 Voor Scholieren én een gratis abonnement op Minecraft: Education Edition. Ook kan iedere 10 S-licente worden geüpgrade naar Windows 10 Pro. Dat zijn overigens alleen Amerikaanse prijzen. Voor Nederland zijn de kosten nog niet bekend.

Parallel met Windows RT

De opvallendste vernieuwing van Windows 10 S is dat het zich speciaal richt op studenten. Het OS is simpel, en is vooral goed dichtgetimmerd. Het is niet mogelijk er zomaar software op te installeren.

Dat heeft veel parallelen met Windows RT, al draaide dat wel op ARM-architectuur terwijl Windows 10 S op x86 en x64 draait. Windows RT was geen succes vanwege de beperkingen die het OS aan de gebruiker oplegde, en de ondersteuning ervoor werd een paar jaar geleden definitief stopgezet. Er is sindsdien overigens wel veel veranderd, want er zijn veel meer en betere web-apps beschikbaar die het werken vanuit de browser voor veel toepassingen al interessanter maken. Bovendien is het niveau van ICT-beheer op scholen een stuk beter geworden in de laatste jaren.

Concurrentie met Chromebook

Hoewel Microsoft het nergens expliciet zegt, is Windows 10 S duidelijk bedoeld om de concurrentie aan te gaan met Googles Chromebook. In het onderwijs wordt steeds vaker gekozen om leerlingen van de simpele en goedkope laptops te voorzien. Het grote verschil in Windows 10 S lijkt Office te zijn. Dat is er niet voor Chrome OS, al heeft Google zijn eigen Drive-applicaties daar goed in geïntegreerd zodat je altijd een goede tekstverwerker hebt.

Buiten dat zijn de parallelen goed zichtbaar. Chrome OS is spotgoedkoop, vooral omdat het doorgaans op redelijk goedkope laptops staat. Het is een simpel besturingssysteem dat makkelijk is in te stellen, en waar de gebruiker verder geen omkijken naar heeft.

Cloudopslag

Daarnaast draaien Chromebooks volledig om cloudopslag en -werken. Dat heeft als voordeel dat het niet uit maakt welke hardware je gebruikt, want je kunt makkelijk van computer wisselen en het maakt niet uit als een laptop stuk gaat - wat bij jonge scholieren over het algemeen sneller gebeurt. Hoewel Office 365 het werken in de cloud mogelijk maakt, is cloud-opslag nog steeds volledig geïntegreerd in het besturingssysteem. Dat betekent dat je in de praktijk nog steeds moet werken met zowel losse bestanden als clouddocumenten - een soms onoverzichtelijk proces, in tegenstelling tot Chrome OS waar álles via de cloud gaat.

Maar het is vooral het aanbod van apps waar Windows 10 S zich moet onderscheiden, en dat gaat lastig worden.

Belang van apps

De grote vraag is: kun je leven met alleen apps uit de App Store? Veel mensen die intensief gebruik maken van Windows 10 zullen daar even over moeten nadenken, want die wordt nog niet vaak gebruikt.

Nog niet perfect

Het is vreemd dat Microsoft een besturingssysteem maakt dat draait om een App Store waar het de laatste jaren maar weinig aan heeft gedaan. De App Store was één van de paradepaardjes van Windows 10 (naast onder meer het nieuwe startmenu), de centrale plek waar gebruikers al hun apps vandaan konden halen. Centraal daarin stond het Universal Windows Platform, met applicaties die werden ontwikkeld voor zowel de desktop als de smartphone. De UWP-apps moesten ervoor zorgen dat het aantrekkelijker werd voor ontwikkelaars om iets voor Windows te bouwen.

Weinig aandacht

Maar Microsoft heeft het platform veel te weinig aandacht gegeven. Sinds de introductie van het platform zijn er amper nieuwe (grote) apps bij gekomen in de Windows Store, en Microsoft heeft ook weinig moeite gedaan nieuwe ontwikkelaars aan te trekken.

Om dan nu een besturingssysteem aan te bieden dat bijna volledig draait om apps, is op z'n zachtst gezegd vreemd. Het is 'uit veiligheidsoverwegingen' niet mogelijk externe applicaties te installeren. Daarvoor moet het OS worden geüpgrade naar Windows 10 Pro.

Makkelijk voor systeembeheerders

Ergens is het logisch om scholieren niet te veel rechten te geven over een OS dat wordt beheerd door een systeembeheerder, en dat lijkt ook wel ergens op Chrome OS waar dat ook niet zomaar kan, maar het verschil is fundamenteel: bij Windows 10 S moet je hopen dat de app die je nodig hebt toevallig in de Store staat, terwijl je bij Chrome genoeg hebt aan een browser.

Geen browserkeuze

Dat laatste lijkt het belangrijkste verschil. Het is logisch dat in Windows 10 S alles via Edge gebeurt, de ingebouwen standaard-browser van Windows 10. Maar iedereen die wel eens langer dan een kwartier met Edge heeft geprobeerd te werken kan beamen dat de browser nog erg spartaans is (pun intended) en dat er nog te veel ontbreekt om het echt een volwaardige concurrent van Chrome en Firefox te maken.

Die browsers zijn overigens nu niet te vinden in de Windows Store. Microsoft zegt dat dat nog wel komt, maar ook dat de standaard-browser niet te veranderen is. Je kunt losse browsers downloaden, maar alle externe links openen juist weer alleen in Edge. Bovendien kun je in Edge de zoekmachine niet wijzigen van Bing naar Google...

Overige 10%

Veel gebruikers (en vooral scholieren) gebruiken een browser voor het overgrote merendeel van hun werk. Dat maakt Chromebooks zo handig: ze zijn zo lichtgewicht dat je er voor het meeste werk genoeg aan hebt. Maar voor die 10% werk die je juist op een desktop-applicatie wil doen wil je een Win32-platform hebben waar je apps makkelijk op kunt installeren - desnoods via een systeembeheerder. Dat is waar Windows 10 S de plank misslaat en de grote kans laat liggen. Het besturingssysteem had een echte Chrome OS-killer kunnen worden, maar of dat nu lukt is afwachten.

Overigens is dat allemaal gebaseerd op de eerste informatie over Windows 10 S. We kunnen niet wachten ermee aan de slag te gaan om te kijken of het besturingssysteem nog verrassingen in petto heeft.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.