Microsoft wil de concurrentie aangaan met Google met een nieuwe versie van Windows 10. Windows 10 S richt zich vooral op studenten en is vooral simpel, licht, en spreekt dezelfde mensen aan die ook Chromebooks kopen. Maar is dat wel genoeg?

Laten we eerst eens kijken naar wat Windows 10 S precies is. Microsoft kondigde het nieuwe OS vandaag aan op een evenement, waarbij ook nieuwe Surface Laptops werden geïntroduceerd. De 'S' staat voor 'Student', de doelgroep die Microsoft wil aanspreken. Windows 10 S is een goedkope versie van het besturingssysteem die zich onderscheidt doordat het een erg basaal besturingssysteem is. Zo kun je alleen apps uit de Windows Store downloaden.

Voordelen

Het OS heeft een paar voordelen, met name de laadtijd die volgens Microsoft is teruggebracht tot slechts 5 seconden. Ook is het veel makkelijker voor systeembeheerders om computers te beheren.

Goedkoop

Inmiddels hebben een aantal fabrikanten zoals HP en Acer al aangegeven goedkope laptops te maken met Windows 10 S erop. De goedkoopste van die laptops is 189 dollar, inclusief de licentie voor Windows 10 S.

In het aankoopbedrag zijn bovendien een aantal handige perk opgenomen. Zo krijgt iedere gebruiker gratis Office 365 Voor Scholieren én een gratis abonnement op Minecraft: Education Edition. Ook kan iedere 10 S-licente worden geüpgrade naar Windows 10 Pro. Dat zijn overigens alleen Amerikaanse prijzen. Voor Nederland zijn de kosten nog niet bekend.

Parallel met Windows RT

De opvallendste vernieuwing van Windows 10 S is dat het zich speciaal richt op studenten. Het OS is simpel, en is vooral goed dichtgetimmerd. Het is niet mogelijk er zomaar software op te installeren.

Dat heeft veel parallelen met Windows RT, al draaide dat wel op ARM-architectuur terwijl Windows 10 S op x86 en x64 draait. Windows RT was geen succes vanwege de beperkingen die het OS aan de gebruiker oplegde, en de ondersteuning ervoor werd een paar jaar geleden definitief stopgezet. Er is sindsdien overigens wel veel veranderd, want er zijn veel meer en betere web-apps beschikbaar die het werken vanuit de browser voor veel toepassingen al interessanter maken. Bovendien is het niveau van ICT-beheer op scholen een stuk beter geworden in de laatste jaren.

Concurrentie met Chromebook

Hoewel Microsoft het nergens expliciet zegt, is Windows 10 S duidelijk bedoeld om de concurrentie aan te gaan met Googles Chromebook. In het onderwijs wordt steeds vaker gekozen om leerlingen van de simpele en goedkope laptops te voorzien. Het grote verschil in Windows 10 S lijkt Office te zijn. Dat is er niet voor Chrome OS, al heeft Google zijn eigen Drive-applicaties daar goed in geïntegreerd zodat je altijd een goede tekstverwerker hebt.

Buiten dat zijn de parallelen goed zichtbaar. Chrome OS is spotgoedkoop, vooral omdat het doorgaans op redelijk goedkope laptops staat. Het is een simpel besturingssysteem dat makkelijk is in te stellen, en waar de gebruiker verder geen omkijken naar heeft.

Cloudopslag

Daarnaast draaien Chromebooks volledig om cloudopslag en -werken. Dat heeft als voordeel dat het niet uit maakt welke hardware je gebruikt, want je kunt makkelijk van computer wisselen en het maakt niet uit als een laptop stuk gaat - wat bij jonge scholieren over het algemeen sneller gebeurt. Hoewel Office 365 het werken in de cloud mogelijk maakt, is cloud-opslag nog steeds volledig geïntegreerd in het besturingssysteem. Dat betekent dat je in de praktijk nog steeds moet werken met zowel losse bestanden als clouddocumenten - een soms onoverzichtelijk proces, in tegenstelling tot Chrome OS waar álles via de cloud gaat.

Maar het is vooral het aanbod van apps waar Windows 10 S zich moet onderscheiden, en dat gaat lastig worden.

Belang van apps

De grote vraag is: kun je leven met alleen apps uit de App Store? Veel mensen die intensief gebruik maken van Windows 10 zullen daar even over moeten nadenken, want die wordt nog niet vaak gebruikt.

Nog niet perfect

Het is vreemd dat Microsoft een besturingssysteem maakt dat draait om een App Store waar het de laatste jaren maar weinig aan heeft gedaan. De App Store was één van de paradepaardjes van Windows 10 (naast onder meer het nieuwe startmenu), de centrale plek waar gebruikers al hun apps vandaan konden halen. Centraal daarin stond het Universal Windows Platform, met applicaties die werden ontwikkeld voor zowel de desktop als de smartphone. De UWP-apps moesten ervoor zorgen dat het aantrekkelijker werd voor ontwikkelaars om iets voor Windows te bouwen.

Weinig aandacht

Maar Microsoft heeft het platform veel te weinig aandacht gegeven. Sinds de introductie van het platform zijn er amper nieuwe (grote) apps bij gekomen in de Windows Store, en Microsoft heeft ook weinig moeite gedaan nieuwe ontwikkelaars aan te trekken.

Om dan nu een besturingssysteem aan te bieden dat bijna volledig draait om apps, is op z'n zachtst gezegd vreemd. Het is 'uit veiligheidsoverwegingen' niet mogelijk externe applicaties te installeren. Daarvoor moet het OS worden geüpgrade naar Windows 10 Pro.

Makkelijk voor systeembeheerders

Ergens is het logisch om scholieren niet te veel rechten te geven over een OS dat wordt beheerd door een systeembeheerder, en dat lijkt ook wel ergens op Chrome OS waar dat ook niet zomaar kan, maar het verschil is fundamenteel: bij Windows 10 S moet je hopen dat de app die je nodig hebt toevallig in de Store staat, terwijl je bij Chrome genoeg hebt aan een browser.

Geen browserkeuze

Dat laatste lijkt het belangrijkste verschil. Het is logisch dat in Windows 10 S alles via Edge gebeurt, de ingebouwen standaard-browser van Windows 10. Maar iedereen die wel eens langer dan een kwartier met Edge heeft geprobeerd te werken kan beamen dat de browser nog erg spartaans is (pun intended) en dat er nog te veel ontbreekt om het echt een volwaardige concurrent van Chrome en Firefox te maken.

Die browsers zijn overigens nu niet te vinden in de Windows Store. Microsoft zegt dat dat nog wel komt, maar ook dat de standaard-browser niet te veranderen is. Je kunt losse browsers downloaden, maar alle externe links openen juist weer alleen in Edge. Bovendien kun je in Edge de zoekmachine niet wijzigen van Bing naar Google...

Overige 10%

Veel gebruikers (en vooral scholieren) gebruiken een browser voor het overgrote merendeel van hun werk. Dat maakt Chromebooks zo handig: ze zijn zo lichtgewicht dat je er voor het meeste werk genoeg aan hebt. Maar voor die 10% werk die je juist op een desktop-applicatie wil doen wil je een Win32-platform hebben waar je apps makkelijk op kunt installeren - desnoods via een systeembeheerder. Dat is waar Windows 10 S de plank misslaat en de grote kans laat liggen. Het besturingssysteem had een echte Chrome OS-killer kunnen worden, maar of dat nu lukt is afwachten.

Overigens is dat allemaal gebaseerd op de eerste informatie over Windows 10 S. We kunnen niet wachten ermee aan de slag te gaan om te kijken of het besturingssysteem nog verrassingen in petto heeft.

De OnePlus Watch Lite is een goedkopere smartwatch die tot tien dagen mee zou gaan op een accubeurt. Dat klinkt natuurlijk goed. Het horloge werkt bovendien met een Android-smartphone én met een Apple iPhone. Ook dat kunnen lang niet alle smartwatches zeggen. In deze OnePlus Watch Lite-review nemen we het slimme klokje onder de loep.

Voor OnePlus is de Watch Lite een wat vreemde eend in de bijt. Het merk verkoopt al langer smartwatches, maar die draaien op Google's Wear OS en werken daarom niet met een iPhone. De OnePlus Watch Lite gebruikt een ander besturingssysteem en is daarom te gebruiken met elke moderne smartphone. Sterker nog: je kunt twee telefoons tegelijk aan het klokje koppelen. Handig voor wie een privé- en werksmartphone bij zich draagt, stelt OnePlus. De adviesprijs van het horloge is 179 euro. Gelet op de prijshistorie van andere OnePlus-wearables is de kans aannemelijk dat de Watch Lite snel wat in prijs zal dalen.

Minimalistisch ontwerp

Dat je met een goedkopere smartwatch te maken hebt, merk je aan het ontwerp. De Watch Lite heeft een zeer minimalistische metalen behuizing met een kroonwieltje dat een goedkoop klik-geluid produceert. Het horlogebandje is ook eenvoudig, maar irriteert niet om de pols en is eventueel te vervangen door een ander standaardformaat bandje. De smartwatch voelt degelijk aan, is waterdicht en heeft een rond oledscherm van 1,46 inch. Het display oogt simpelweg goed en kan lekker fel, wat handig is op een zonnige dag.

©Rens Blom

©Rens Blom

Slimme functies

Bij het instellen van de OnePlus Watch Lite valt iets grappigs op. Je hebt er de oHealth-app op je telefoon voor nodig, die zowel door OnePlus als Oppo gebruikt wordt. Dat heeft een logica: OnePlus is een dochtermerk van Oppo. Om die reden zie je ook 'ColorOS' op het smartwatchscherm staan, de softwarenaam van Oppo. Het instellen van het klokje is eenvoudig. Na de configuratie kun je een favoriete wijzerplaat kiezen, bepalen van welke smartphone-apps je meldingen op het horloge wilt zien en wat je nog meer met het horloge wilt doen. Bellen bijvoorbeeld, of een slimme deur ontgrendelen. Ja, echt.

©Rens Blom

De Watch Lite heeft een ingebouwde NFC-chip, waar je je toegangspas van bijvoorbeeld kantoor aan kunt koppelen. Vervolgens slaat het horloge die informatie zelf op en kun je het horloge voortaan tegen het scanapparaat op je werk houden. Zo hoef je je pasje niet uit je portemonnee te pakken, is het idee. Een interessante gedachte, maar contactloos pinnen in winkels kan dan weer niet. Jammer, want die functie lijkt ons boeiender. Wij hebben overigens geen speciaal werkpasje en konden deze Watch Lite-functie dus niet testen.

©Rens Blom

Gezondheid bijhouden

Met de OnePlus Watch Lite kun je je fysieke gezondheid prima bijhouden. Het horloge heeft een hartslagmeter en allerlei andere sensoren en software die je stappen, bloedzuurstofgehalte in je bloed, sportactiviteiten en slaap monitoren. De verzamelde inzichten zijn accuraat genoeg, maar het spreekt voor zich dat dit horloge geen medisch apparaat is. OnePlus benadrukt zelf ook dat je er geen medische conclusies aan moet verbinden. Leuk is dat je de verzamelde gezondheidsstatistieken kunt synchroniseren met Google Fit, mocht je dit gezondheidsplatform gebruiken. In de smartphone-app zie je de gezondheidsinformatie uitgebreider dan op het horlogescherm, overigens.

©Rens Blom

Lange accuduur

Een speerpunt van de OnePlus Watch Lite is zijn accuduur. OnePlus belooft tot tien dagen gebruik voordat je de oplader moet pakken. Wij komen uit op zeven dagen. Stel je in dat het scherm altijd de tijd laat zien, dan is een accuduur van ongeveer vier dagen realistisch. Allebei erg nette scores, al houden smartwatches van Huawei het nog dagen langer vol. Ten opzichte van écht slimme smartwatches van Google, Samsung en Apple gaat de OnePlus Watch Lite wel dagen langer mee.

Opladen doet het OnePlus-klokje snel via de speciale magnetische oplader, die een usb-kabel met type a-aansluiting heeft. Raak deze oplader niet kwijt, want dan moet je echt een nieuwe regelen voordat je de Watch Lite weer kunt opladen.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus Watch Lite kopen?

De OnePlus Watch Lite is een betaalbare smartwatch die op contactloos pinnen na eigenlijk alles kan wat je wilt. Twee belangrijke plussen zijn de accuduur van ruim een week en het feit dat het horloge werkt met zowel een Android-smartphone als iPhone. Wij zijn enthousiast!

YouTube is al jaren het onlinepodium voor video's, muziek en tutorials. Maar het platform bepaalt nog steeds voor een groot stuk zelf hoe jij kijkt. Advertenties, een drukke interface en beperkte instellingen zitten snel in de weg. Met de juiste extensies neem je de controle terug. Ze maken YouTube sneller, overzichtelijker, leuker én precies zoals jij het wilt hebben.

We kennen het allemaal: Je opent YouTube voor een korte video en voor je het weet, word je afgeleid. Er zijn pop-ups, advertenties en een wirwar aan abonnementen die je nauwelijks nog bijhoudt. Het komt ook voor dat je een video met vrienden wilt kijken, maar dat het onmogelijk is de beelden tegelijk te zien. Gelukkig lost een handvol slimme browserextensies dit allemaal op. Ze verbeteren je kijkervaring, besparen tijd en maken het samen kijken leuker en overzichtelijker. Met de tien extensies in dit artikel verandert YouTube van een eenvoudig videoplatform in een gepersonaliseerde, efficiënte en sociale omgeving.

Turn Off the Lights

Met deze extensie verdwijnt alle visuele afleiding rond een video. Turn Off the Lights is niet beperkt tot YouTube, maar werkt ook op andere videoplatforms en zelfs op gewone websites. Een gloeilamp-pictogram verschijnt naast de adresbalk. Met één klik wordt de achtergrond gedimd en springt de videospeler er duidelijk uit. Er is ook een nachtmodus die alles buiten de videospeler nog dieper zwart maakt, wat rustiger is voor de ogen.

Turn Off the Lights is gratis en eenvoudig te bedienen. Via een rechtermuisklik op het lampje open je de opties. Daar kun je onder meer de achtergrondkleur kiezen, het dimniveau instellen en bepalen dat de functie automatisch actief wordt zodra je YouTube opent.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge, Opera en Brave

TLDR

Soms wil je de kern van een video of artikel snel begrijpen zonder alles te moeten doorworstelen. De naam TLDR komt uit de internet- en forumtaal en staat voor 'Too Long; Didn't Read'. Deze extensie vat de inhoud van onlinevideo's, webpagina's en pdf's samen tot een compacte versie waarin alleen de hoofdpunten overblijven.

Daarna volgt een sectie met opvallende momenten met tijdstempels. TLDR kan de beschrijving, ondertitels of het transcript van een video analyseren en terugbrengen tot de hoofdpunten. Na installatie verschijnt een knop in je browser. Met één klik genereert TLDR een samenvatting naast of boven de originele inhoud. Anderstalige video's worden automatisch samengevat in het Nederlands.

De extensie biedt een gratis basisversie waarmee je een beperkt aantal samenvattingen per maand kunt maken. Voor wie er vaker of intensiever van gebruik wil maken, zijn er betaalde formules met extra functies. Denk aan langere samenvattingen, hogere gebruikslimieten en meer talen. Kortom, TLDR is ideaal voor YouTube-kijkers die snel willen weten waar een video over gaat, zonder tijd te verliezen.

Beschikbaar voor: Chrome

Video Speed Controller

YouTube laat je de afspeelsnelheid van video's aanpassen, maar alleen per video. Met Video Speed Controller kun je dit op alle internetvideo's regelen, van YouTube en Vimeo tot Netflix en Twitch. Na installatie verschijnt een knop in de linkerbovenhoek van de video. Met de S-toets verlaag je de snelheid, met D verhoog je deze en met R ga je terug naar de standaard snelheid (1x). Het is trouwens mogelijk om deze toetsen aan te passen.

Je kunt ook sneltoetsen instellen voor specifieke snelheden. De extensie onthoudt bovendien je laatst gebruikte snelheid en past deze automatisch toe bij de volgende video's. Video Speed Controller is gratis en een prima oplossing voor wie sneller door video's wil navigeren of het tempo precies wil afstemmen op eigen voorkeuren.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge

YouTube Auto HD + fps

YouTube past de videokwaliteit automatisch aan op basis van je internetverbinding. Als je internetsnelheid schommelt, resulteert dit vaak in lagere resoluties dan gewenst. Met de YouTube Auto HD + fps-extensie kun je de videokwaliteit handmatig instellen, zelfs op basis van het aantal frames per seconde (fps). Zo kun je bijvoorbeeld 30 fps-video's automatisch afspelen in 4K en 60 fps-video's in 1080p, afhankelijk van je voorkeuren.

De extensie ondersteunt resoluties van 144p tot 8K en werkt zowel op YouTube.com als op ingesloten YouTube-video's op andere websites. Als een video niet in de door jou gewenste kwaliteit is opgenomen, laadt de extensie de video automatisch in de best beschikbare optie. Na installatie kun je de gewenste resolutie en fps-instellingen configureren via het pop-upmenu van de extensie. Daarnaast kun je de automatische videogrootte inschakelen, zodat video's zich aanpassen aan de schermgrootte. YouTube Auto HD + fps is gratis beschikbaar. Voor Safari-gebruikers is er een aparte versie beschikbaar.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge, Opera

Return YouTube Dislike

YouTube toont sinds november 2021 geen openbare dislike-aantallen meer bij video's. Dit is nog steeds een omstreden beslissing, omdat veel gebruikers deze informatie gebruikten om de betrouwbaarheid van een video snel in te schatten. Met Return YouTube Dislike zie je de dislikes weer terug. De extensie combineert historische gegevens, gebruikersfeedback en algoritmische schattingen om het aantal dislikes te tonen.

Na installatie verschijnt het dislike-aantal bij het duimpje omlaag onder de videospeler. De extensie werkt ook op ingesloten YouTube-video's op andere websites. Return YouTube Dislike is gratis en opensource. Dit is een aanrader voor wie snel wil zien hoe een video door andere kijkers wordt beoordeeld, zonder helemaal door de commentaren heen te hoeven scrollen.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge, Opera, Brave

Improve YouTube!

Improve YouTube! is een populaire, opensource-extensie die je met welgeteld 175 aanpassingen de volledige controle geeft over de YouTube-speler. Ondanks het enorme aantal functies blijft alles overzichtelijk ingedeeld onder zeven tabbladen: Algemeen, Speler, Uiterlijk, Sneltoetsen, Kanaal, Afspeellijst en Thema's. Zo kun je sneltoetsen instellen om bijvoorbeeld Ambient lighting te activeren, extra knoppen toevoegen voor schermafbeeldingen of de Picture-in-Picture-modus gebruiken om een video in een zwevend venster te bekijken terwijl je andere taken uitvoert.

Ook contentfiltering is mogelijk. Hiermee filter je video's op categorie of trefwoord zodat je enkel ziet wat jou interesseert. Daarnaast kun je de lay-out en thema's aanpassen en zorgen dat video's automatisch pauzeren wanneer je het tabblad verlaat of een tweede video opent. De meeste instellingen worden direct toegepast, zonder de pagina te herladen. Dat maakt de ervaring bijzonder vlot. Improve YouTube! is gratis, opensource en een echte alleskunner. Het is echt het Zwitserse zakmes onder de YouTube-extensies.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge, Opera, Brave

uBlock Origin

Advertenties zijn een van de grootste online ergernissen en YouTube vormt daarop geen uitzondering. uBlock Origin is een gratis en opensource-extensie die vrijwel alle advertenties blokkeert, ook in YouTube-video's. Zo sla je pre-rolls en pop-ups automatisch over, zonder dat je hoeft te wachten tot de knop Overslaan verschijnt.

Het verschil met veel andere adblockers is dat uBlock Origin een lichtgewicht is en nauwelijks geheugen of processorkracht van je laptop gebruikt. Bovendien is de extensie volledig opensource, waardoor je erop kunt vertrouwen dat er geen verborgen code of commerciële agenda achter zit.

Naast YouTube werkt uBlock Origin ook op talloze andere websites. Je kunt eigen filters instellen of kiezen uit uitgebreide filterlijsten die door de community worden onderhouden. Daarmee houd je niet alleen advertenties buiten beeld, maar ook tracking-scripts en andere ongewenste elementen. Behalve 'alles of niets' adblocken kun je de filters in vier sterktes instellen. Ze werken met een keuzeschakelaar in het popup-venster van uBlock. Voor wie zonder afleiding video's wil bekijken, is uBlock Origin een van de krachtigste en betrouwbaarste oplossingen.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Opera, Edge, Brave

Paradify

Wil je snel nummers van YouTube toevoegen aan je Spotify-bibliotheek? Paradify maakt dat met één klik mogelijk. Na installatie verschijnt een Spotify-pictogram direct in de YouTube-videospeler. Klik erop en het nummer wordt automatisch toegevoegd aan je Spotify-account. Naast individuele nummers kun je met Paradify ook afspeellijsten overzetten via de website, al is dat in de gratis versie beperkt tot handmatige selectie. De extensie werkt probleemloos met zowel YouTube als YouTube Music en bespaart je het gedoe van handmatig nummers opzoeken in Spotify. Paradify is gratis, veilig en eenvoudig te gebruiken.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Opera, Edge, Brave

PocketTube

Als je tientallen (of meer) YouTube-abonnementen hebt, dan kan het lastig zijn om het overzicht te bewaren. PocketTube biedt hiervoor een elegante oplossing. Met deze subscription manager groepeer je kanalen op thema, onderwerp of eigen voorkeur om je abonnementen georganiseerd en snel toegankelijk te houden. Binnen elke groep voeg je aangepaste pictogrammen toe, zodat je in één oogopslag ziet welke content je interesseert. Daarnaast kun je met PocketTube filters instellen om video's te sorteren op lengte, datum of activiteit, waardoor je sneller vindt wat je zoekt. Ook kun je automatisch afspeellijsten genereren per groep, om al je favoriete content achter elkaar te bekijken zonder te zoeken. Voor wie meerdere apparaten gebruikt, biedt PocketTube synchronisatie via Google Drive of je browserprofiel, zodat je groepen en instellingen overal beschikbaar zijn. PocketTube integreert zich naadloos in de YouTube-interface en voelt daardoor als een logische uitbreiding van het platform. De extensie is gratis beschikbaar, met een betaalde optie die extra filters en onbeperkte groepen biedt.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge, Opera, Safari

YouTube Party

YouTube Party maakt van het kijken van YouTube-video's een sociale ervaring. Met deze gratis Chrome-extensie kun je samen met vrienden en familie YouTube-video's bekijken, volledig gesynchroniseerd en zonder advertenties. Dit betekent dat iedereen exact hetzelfde moment van een video bekijkt, waardoor het voelt alsof je samen in dezelfde kamer zit, zelfs als je fysiek ver van elkaar verwijderd bent. De extensie heeft een ingebouwde chatfunctie waarmee je in realtime kunt communiceren tijdens het kijken. Daarnaast is er een videochatmogelijkheid, zodat je elkaar kunt zien en horen terwijl je samen geniet van je favoriete shows, muziekvideo's of films. Dit maakt YouTube Party geschikt voor het organiseren van virtuele filmavonden, live-releases of gewoon samen ontspannen met je favoriete content. De interface van YouTube Party is gebruiksvriendelijk en intuïtief, waardoor het opzetten van een gedeelde sessie snel en eenvoudig verloopt. Bovendien zorgt de extensie voor een advertentievrije ervaring. Hierdoor blijft de aandacht volledig bij de video en wordt het kijkplezier niet onderbroken door reclames of pop-ups.

Beschikbaar voor: Chrome