Google stopt binnen enkele maanden met de ondersteuning voor oudere extensies in Chromium-browsers, zoals Edge of Chrome. Hierdoor werken bepaalde plug-ins mogelijk niet meer. In dit artikel leggen we uit om welke extensies het gaat, hoe je kunt zien of jouw extensies binnenkort niet langer bruikbaar zijn én waarom deze verandering de werking van adblockers kan belemmeren.

Hoe kun je zien of je extensies blijven werken?

In mei 2024 besloot Google om extensies die gebouwd zijn op het zogenoemde Manifest V2 (MV2)-platform in de loop van het jaar te gaan uitfaseren, nadat dit plan jaren was uitgesteld. Nieuwe MV2-extensies zijn al sinds 2022 niet meer toegestaan in de Chrome Web Store, maar waren wel nog te installeren en te gebruiken. Nu stopt de ondersteuning dus volledig.

Dat betekent dat extensies die nog niet gebruikmaken van Manifest V3, binnenkort niet meer werken. Overigens is niet duidelijk wanneer dat precies gebeurt. Google wil de extensies naar eigen zeggen in de 'komende maanden' stapsgewijs bij gebruikers uitschakelen. Eerst kunnen ze hun MV2-plug-ins zelf weer inschakelen, maar op den duur verdwijnt ook die mogelijkheid. De techreus wil dit proces begin volgend jaar afronden.

Hoewel er geen volledige lijst is van plug-ins die niet meer zullen werken, wordt geschat dat zo'n 55.000 van de meer dan 132.000 beschikbare Chromium-extensies (nog) geen MV3-ondersteuning hebben ingebouwd. Het gaat daarbij vooral om oudere extensies die niet langer worden bijgewerkt door de ontwikkelaars.

Sinds kort kun je precies zien of sommige van de extensies die jij hebt geïnstalleerd, ook niet meer worden ondersteund. Druk daarvoor op de drie verticale puntjes rechtsboven in de browser en ga naar Instellingen > Extensies. Daar zie je de extensielijst, waarbij boven MV2-plug-ins een melding staat waarin je wordt gewaarschuwd dat ze binnenkort niet meer worden ondersteund.

Waarom krijgt deze verandering veel kritiek?

Naast het gegeven dat sommige oudere extensies hierdoor niet meer zullen werken, heeft deze verandering ook invloed op de werking van bepaalde tools. Manifest V3 werkt namelijk anders dan zijn voorganger. Google noemt het nieuwe platform veiliger, omdat extensies minder rechten hebben. Voorheen konden ze zelf al het browseverkeer van gebruikers in de gaten houden, maar nu heeft alleen Google toegang tot die privacygevoelige informatie.

Deze beperking is weliswaar bevorderlijk voor de veiligheid, maar heeft ook als nadeel dat plug-ins die elementen van websites blokkeren – zoals adblockers – op de huidige manier niet meer werken. Ze moeten de website-elementen via een omslachtigere manier blokkeren en dat vereist een hoop gesleutel vanuit de ontwikkelaar.

Adblockmakers hebben de afgelopen jaren al veel kritiek geuit op deze naderende verandering, omdat het blokkeren van reclames hierdoor in eerste instantie vrijwel onmogelijk werd gemaakt. Zo beweerde de maker van Ublock Origin in 2019 dat MV3 het einde van zijn adblocker betekent. Sindsdien heeft Google wel samengewerkt met adblock-ontwikkelaars om het MV3-platform te verbeteren. Daardoor moeten advertenties nu wel geblokkeerd kunnen worden.

Nog niet tevreden

Toch is de Ublock-ontwikkelaar nog niet tevreden, aangezien sommige geavanceerde functies alsnog niet werken via het nieuwe platform. Het gaat onder andere om de mogelijkheid om de filters die website-inhoud blokkeren, meteen te kunnen bijwerken. Als een site een nieuwe manier heeft gevonden om advertenties te tonen die niet gedetecteerd wordt door de bestaande reclamefilters, zorgt deze optie ervoor dat dit euvel vrijwel direct kan worden verholpen met een dynamische update. MV3 laat extensies echter niet meer direct zulke updates uitvoeren. Plug-inmakers kunnen hun filterlijsten pas weer up-to-date maken in de volgende officiële update, die eerst moet worden goedgekeurd door Google. Daardoor zou het langer kunnen duren voordat bepaalde 'nieuwe' vormen van advertenties worden geblokkeerd.

Ublock heeft al aangegeven dat de adblocker geen MV3-update krijgt. Er komt in plaats daarvan een losstaande Ublock Origin Lite-extensie beschikbaar, met minder functies, maar die alsnog advertenties zou kunnen blokkeren. Als je dus van deze adblocker gebruikmaakt, moet je binnenkort de nieuwe versie installeren. Hetzelfde geldt onder andere voor de AdGuard- en Tampermonkey-extensies. Ook andere plug-ins die website-elementen manipuleren, zoals NoScript en Blocktube, vereisen mogelijk een nieuwe installatie.

💡Ook interessant? YouTube hindert gebruikers met adblocker: zo kun je toch gewoon blijven kijken

Hoe kun je zo lang mogelijk MV2-extensies gebruiken?

Hoewel Google al is begonnen met het uitfaseren van MV2-extensies, is er een manier om er nog bijna een jaar lang gebruik van te kunnen maken. Voor organisaties heeft Google namelijk de levensduur van MV2-plug-ins verlengd tot juni 2025. Je kunt Google wijsmaken dat jij een organisatie bent en dus recht hebt op deze verlengde levensduur. Installeer daarvoor het bestand uit de link, voer vervolgens in de adresbalk van je browser chrome://policy/ in en druk op de pagina op de knop Beleid opnieuw laden. Als je onder Chrome Policies de beleidsnaam ExtensionManifestV2Availability ziet, is het gelukt.

Een andere optie is om simpelweg van een andere browser dan Chrome gebruik te maken. Hoewel de verandering geldt voor alle zogenoemde Chromium-browsers (browsers die gebruikmaken van Googles codebasis), zijn niet alle ontwikkelaars van zulke browsers blij met deze verandering. Zo heeft Brave al toegezegd MV2 zo lang mogelijk te blijven ondersteunen. De maker heeft van een handjevol extensies, waaronder UBlock Origin, speciale versies ontworpen, die ook na het beëindigen van MV2 nog enige tijd op de ouderwetse manier zouden moeten werken. Je kunt tot slot natuurlijk ook gewoon een browser kiezen die geen gebruikmaakt van de Chromium-code.

💡Leestip: Dit zijn de 4 beste browsers met kunstmatige intelligentie

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.