23 NIEUWE INKJETS GETEST U stuurt uw digitale foto's stuurt allang niet meer naar een afdrukcentrale, u print ze gewoon zelf! Maar hebt u daar een dure fotoprinter voor nodig of kunt u de klus net zo goed klaren met een eenvoudige allround printer? Wij zoeken het voor u uit en testen 23 printers. 23 NIEUWE INKJETS GETEST TEKST: GER ELSKAMP, MET MEDEWERKING VAN GERARD SOMBROEK Op PCMweb vindt u de uitgebreide versie van de tabellen die we hier hebben afgedrukt, met alle specificaties van de printers. OP HET WEB

Digitale afdrukcentrales vormen – zeker prijstechnisch – een goed alternatief voor het zelf printen van foto's. Desondanks zijn er goede redenen om thuis afdrukken te maken. U hebt uw foto's direct en hoeft niet te wachten op een centrale die ze opstuurt of waarvoor u zelf de deur nog uit moet. Of u hebt een serie foto's bewerkt en wilt bepaalde uitsneden en vergrotingen afdrukken op een groter formaat dan de standaard briefkaart. Maar thuis afdrukken is ook handig als u een compleet album in een keer wilt afdrukken, met commentaar en illustraties erbij. Of als u slechts af en toe een foto print. Voldoende argumenten dus om een inkjetprinter inkjetprinter met foto-afdrukkwaliteit aan te schaffen – want die kunt u natuurlijk ook gebruiken om brief of webpagina af te drukken. Of hebt u voor een goede afdruk toch een fotoprinter nodig? ONTWIKKELINGEN INKJETS Waarom u geen laserprinter zou kopen? Hoe goed en snel ze ook zijn, voor kwalitatief goede foto's op speciaal (glanzend) fotopapier zijn we nog altijd aangewezen op inkjetprinters. De ontwikkelingen op het gebied van inkjetprinters zijn de laatste aren zo snel gegaan dat er aan afdrukkwaliteit niet zoveel meer kan worden verbeterd. Toch brengen de grote fabrikanten – HP, Canon, Epson en Lexmark – ieder jaar een nieuwe serie printers op de markt. Wat is er dan anders aan zo'n nieuwe serie? In het segment van de topmodellen – en dan hebben we het over semi-professionele apparaten – worden er nog kleine stappen in afdrukkwaliteit gemaakt: aan de ene kant door steeds kleinere inktdruppels, die korrelvrije hoge- ALLROUND EN FOTOPRINTERS printertest resolutie-afdrukken mogelijk maken met nóg meer kleurnuances; aan de andere kant voegen de fabrikanten extra kleuren inkt toe, zoals blauw en rood bij Epson en blauw en groen bij Canon, waardoor het kleurbereik groter wordt. Bovendien neemt de afdruksnelheid nog steeds toe, hoewel dat de laatste jaren niet zo snel gaat. Dankzij grotere printkoppen met meer spuitmondjes worden meer ruppeltjes tegelijk afgevuurd, waardoor in één slag van de printkop een groter oppervlak wordt bestreken. Tot slot komen technologische verbeteringen ook in de goedkopere printers beschikbaar. Zodanig zelfs, dat u met de nieuwste generatie goedkoopste modellen inkjetprinters een redelijk tot goede fotoafdruk kunt maken, hoewel ze daar eigenlijk niet voor bedoeld zijn. SOORTEN PRINTERS We onderscheiden in deze test twee soorten printers: allround printers en fotoprinters. Deze verdeling is een tikje willekeurig, daar de fabrikanten op verschillende wijze met deze begrippen omgaan. Fotoprinters zijn printers die als zodanig verkocht worden en standaard zijn voorzien van zes of meer kleuren inkt. Vaak hebben deze printers de mogelijkheid voor 'direct printen': de foto wordt dan zonder tussenkomst van de pc afgedrukt. Deze printers beschikken over een flashkaartlezer en/of een usb-aansluiting waarop u rechtstreeks een digitale camera aansluit. Allround printers maken doorgaans gebruik van vier kleuren inkt. Weliswaar kunt u ook hiermee foto's afdrukken, maar de printers zijn hier niet speciaal voor bedoeld. Vaak is de foto-afdrukkwaliteit dan ook iets minder dan die van de echte fotoprinters. We beperken ons in deze test tot de printers die kunnen printen op A4-formaat. Printers die grotere papierformaten aankunnen zijn vooral bedoeld voor professionele gebruikers. Ook de miniprinters die alleen in briefkaartformaat afdrukken, laten we buiten beschouwing, evenals all-in-ones met fotoprintfaciliteiten. Deze komen in een afzonderlijke test in een toekomstig nummer aan de orde. TESTMETHODE: SNELHEID EN KWALITEIT We beoordelen de printers met onze standaard printertest waarbij zowel de allround afdrukeigenschappen, de snelheid als de foto-afdrukkwaliteit aan bod komen. Met het tekstdocument bepalen we de snelheid van het afdrukken van (zwarte) tekst met een dekking van 5 procent en beoordelen we de kwaliteit van de afdruk. Met een tekstdocument en een kleurengrafiek meten we de snelheid van gemengde documenten. Met een document met testpatronen en foto's beoordelen we de afdrukkwaliteit op normaal papier. We drukken – zo mogelijk randloos – een foto af op briefkaartformaat (10 x 15) en meten de snelheid. Voor het fotoprinten drukken we een samengestelde testfoto af met de best mogelijke fotokwaliteit op het aanbevolen (glanzende) fotopapier. Hierbij meten we de snelheid en beoordelen we de afdrukkwaliteit. INKTVERBRUIK We meten het inktverbruik van de printers door het herhaald afdrukken van onze testfoto op A4-formaat in de beste fotokwaliteit op fotopapier totdat de inkt op is of de printer aangeeft dat er één of meer cartridges leeg zijn. We tellen het aantal afgedrukte vellen en berekenen de gebruikte hoeveelheid inkt door de cartridges voor- en achteraf te wegen. Met de gebruikte inkt en de prijs van de cartridges berekenen we vervolgens de afdrukkosten. Deze benadering is nauwkeuriger voor de printers met gescheiden inkttanks, omdat we hier de nauwkeurigste inschatting van de gebruikte inkt kunnen maken. Een driekleurencartridge is leeg zodra één kleur op is. Let wel: deze methode is een benadering en gaat alleen op voor het afdrukken van foto's. Omdat we exact dezelfde methode gebruiken voor alle printers en het afdrukken van foto's de meeste kosten met zich meebrengt, is het een redelijke manier om de printers onderling te vergelijken. Meer hierover leest u in het kader Verantwoording. VERANTWOORDING Voor het bepalen van het inktverbruik gebruiken we voor alle printers dezelfde methode. Zoals uit de resultaten blijkt is het een nogal grove manier, waarmee behoorlijke afwijkingen in de resultaten kunnen ontstaan. Omdat het een steekproef is, mogen de resultaten niet als absolute waarheid worden beschouwd, maar meer als een indicatie. In de praktijk kan het inktverbruik afhankelijk van het type printer en de af te drukken documenten zowel gunstiger als ongunstiger uitvallen. Zo claimen met name HP en Lexmark dat onze methode niet eerlijk is, omdat wij de cartridges achter elkaar leegprinten, terwijl bij normaal gebruik de printer af en toe wordt gebruikt en tussendoor wordt aan- en uitgezet. Bij het aanzetten van de printers wordt een printkopreiniging uitgevoerd, waardoor extra inkt wordt verspild. De mate waarin inkt wordt verspild, verschilt per merk printer. Hierdoor is onze methode ongunstig voor de printers die weinig inkt verspillen. Allround printers CANON Canon heeft onlangs zijn complete printerlijn vernieuwd. Opvallend hierbij zijn de nieuwe naam en het nieuwe uiterlijk. Zo heten alle Canon inkjetprinters nu Pixma. In de allround categorie testen we het instapmodel, de Pixma iP1500, en twee midrange printers, de Pixma iP3000 en de iP4000. De iP1500 is, net als de Epson Stylus C46, de HP Deskjet 3745 en de Lexmark Z615 een heel eenvoudige printer. Opvallend is dat ze ook alle vier evenveel kosten. De iP1500 gebruikt gecombineerde inkttanks, maar levert wel Canons 2 pl picoliter) printkwaliteit, door Canon nu de 'Fine'-technologie genoemd, met een heel behoorlijke printsnelheid. Al met al zijn de prestaties van deze printer ten opzichte van de drie genoemde printers de beste, alleen de HP 3745 overtreft in fotokwaliteit. Niet getest is de Canon Pixma iP2000. Deze printer is, op een extra papierlade en een PictBridge aansluiting na, identiek aan de iP1500 en kost € 20 meer. De Pixma iP3000 en iP4000 hebben een nieuw strak ogend kubistisch uiterlijk, in glanzend zwart en grijs. Beide printers gebruiken losse, gescheiden inkttankjes die daardoor relatief goedkoop zijn. Bovendien hoeft u geen inkt weg te gooien. De printkop kunt u verwisselen, maar bij normaal gebruik is dat niet nodig. Vanaf de iP3000 en hoger hebben de Pixma-printers twee papierladen, waarvan één traditioneel bovenop de printer. Nieuw is de ingebouwde lade onderin de printer aan de voorkant, onder de papieruitvoer. Deze lade, die Canon cassette noemt, is itklapbaar. Ingeklapt is hij geschikt voor briefkaartformaat fotopapier en of enveloppen. Uitgeklapt past hier ook A4-formaat papier in. De printer kan naar keuze uit één of beide laden printen. U kunt de printer dus ook gebruiken met de papierinvoer boven op de printer en de onderste lade ingeklapt. Zo past hij op een bescheiden plekje op bijvoorbeeld een boekenplank. Verder kunnen de printers met een meegeleverd hulpstuk cd's of dvd's bedrukken en kunnen ze dubbelzijdig afdrukken. Op het aangekondigde dubbelzijdige fotopapier kunt u dan zelfs foto's dubbelzijdig afdrukken, zodat u met het meegeleverde albumprintprogramma complete fotoalbums uit de printer laat komen. Het verschil tussen de Pixma iP3000 en iP4000 is dat de iP4000 één inkttankje extra heeft, met foto-zwart. Dit levert een iets betere fotokwaliteit met contrastrijkere afdrukken. Beide printers hebben een grote inkttank met gepigmenteerde zwarte inkt voor het afdrukken van tekst, wat zorgt voor goede tekstkwaliteit met een ongekende afdruksnelheid. EPSON Ook Epson vernieuwde onlangs zijn printers in de allround-categorie met de Epson Stylus C46, C66 en C86 vierkleuren-printers. Het instapmodel, de C46, gebruikt ecombineerde inkttanks. De C66 en C86 hebben losse inkttanks. De C46 is bij kleurafdrukken en foto-afdrukken de traagste uit de test. Alleen bij de tekstafdrukken is de HP 3745 nog iets langzamer. Voor het afdrukken van foto's moet u deze printer eigenlijk niet gebruiken. Het kan echter wel en levert zelfs een redelijke kwaliteit foto, maar het duurt extreem lang: ruim een half uur voor een A4 en twaalf minuten voor een foto van 10 x 15. Zijn alle geteste printers tegenwoordig behoorlijk stil, dan is de Epson C46 de enige uitzondering: hij produceert opvallend veel lawaai (tot 65 dBA). De C66 en C86 gebruiken allebei Epsons Durabrite inkt, gepigmenteerde inkt die zorgt voor scherpe afdrukken op normaal papier en zachtglanzende foto-afdrukken op speciaal Durabrite papier. Voor glanzend fotopapier zijn deze printers minder geschikt, omdat de afdrukken nogal mat worden, vooral daar waar veel inkt zit. De C86 verschilt van de C66 met een extra PictBridge-aansluiting, een hogere afdruksnelheid en een iets mooiere foto-afdrukkwaliteit. HEWLETT-PACKARD De printkwaliteit van HP printers staat al lang op hoog niveau met de HP Photoret III- en IV-technologie. Het belangrijkste verschil hiertussen is dat de Photoret IIItechnologie zich beperkt tot vierkleurenafdrukken, terwijl bij Photoret IV sprake is van zes of zelfs acht kleuren inkt. Beide maken gebruik van een variabele druppelgrootte vanaf 5 pl. Volgens HP doet de ruppelgrootte er niet zoveel toe. Het voordeel van de Photoret-technologie zit hem vooral in de plaatsing van de druppels. Voor de consumenten- en kleinzakelijke inkjetprinters houdt HP vast aan de gecombineerde inktcartridges met geïntegreerde printkoppen. HP lanceert dit jaar een nieuwe generatie cartridges en een serie nieuwe bijbehorende printers. De cartridges hebben nieuwe inktformules voor een betere printkwaliteit, lager verbruik en grotere printkoppen voor een hogere snelheid. Ook is de frequentie waarmee inktdruppels worden afgevuurd verhoogd, waardoor de snelheid óók nog toeneemt. HP maakt zowel de driekleuren- als de zwarte cartridge nu in twee formaten: de cartridges met hoge capaciteit voor de veelprinters en de cartridges met lage capaciteit voor mensen die af en toe printen. In de allround categorie testen we vijf HP printers. Deze Deskjets hebben standaard de vier kleuren inkt Photoret IIIkwaliteit. Alleen het instapmodel, de HP Deskjet 3745, beperkt zich hiertoe. Bij de andere printers kunt u de zwarte cartridge vervangen door een optionele fotocartridge en zo ook in de zes kleuren Photoret IV-kwaliteit foto's afdrukken. Beide printers uit de 3000-serie gebruiken nog de voorgaande generatie (lage) capaciteit cartridges en zijn daarmee relatief duur in printkosten. De 3745 is het eenvoudigste en langzaamste model met een beperkte capaciteit papierlade. De HP 3845 is iets sneller, wat overigens niet blijkt uit onze snelheidsmeting, want wij hebben per vergissing de optionele Photocartridge gebruikt. Beide printers hebben een geheel inklapbare papierlade waardoor ze weinig ruimte innemen wanneer ze niet gebruikt worden. Ze zijn niet snel, maar leveren een goede printkwaliteit. Alleen op formaat 10 x 15 kunnen deze printers randloos afdrukken. De foto-afdrukkwaliteit van de HP 3845 is door het gebruik van de optionele fotocartridge net iets mooier dan die van de HP3745. De HP Deskjet 5740 is de eerste printer die de nieuwe generatie cartridges gebruikt. Hij kan daarmee aanzienlijk sneller printen op normaal papier. Fotoprinten doet hij met de optionele fotocartridge nog steeds niet erg snel, maar wel met een hoge kwaliteit. Verder heeft hij een statusdisplay en automatische papierherkenning. De HP Deskjet 6540 en 6840 lijken als twee druppels water op elkaar en hebben een strak zakelijk uiterlijk. Ook zijn ze duidelijk zwaarder en degelijker geconstrueerd. Ze zijn een stuk sneller en komen in de buurt van de snelle Canon printers en de Lexmark Z815. De printkwaliteit is onovertroffen, zeker met gebruikmaking van de optionele fotocartridge voor de fotoafdrukken. De 6540 heeft een extra usb-aansluiting aan de voorkant, zodat u makkelijk rechtstreeks bijvoorbeeld een laptop aansluit. De 6840 kan deze aansluiting ook als PictBridgeaansluiting gebruiken. Bovendien heeft deze printer standaard een nettwerkaansluiting en wifi-voorziening voor draadloos printen vanaf een 802.11g netwerk. De 6840 is standaard uitgerust met de (voor de 6540 optionele) duplexunit voor het dubbelzijdig printen op normaal papier. LEXMARK Lexmark heeft nog niet zo lang geleden de hier geteste Z615 en Z815 printers geïntroduceerd. De Z815 gebruikt een nieuwe generatie cartridges. Voor het printen van foto's is een optionele fotocartridge beschikbaar waarmee zeskleuren fotoafdrukken gemaakt kunnen worden. Lexmark combineert hiermee als eerste inkten op pigmentbasis en verfbasis. Beide printers drukken tekst behoorlijk snel af. De Z815 is zelfs de snelste uit de test. Bij de gemengde afdrukken ligt het anders. Bij het otoafdrukken met de fotocartridge op Lexmarks glanzende fotopapier zijn de verschillen niet zo groot. De Z815 is de snelste in vergelijking met de gelijk geprijsde Epson C66 en HP 5745. De Z615 overtreft de supertrage Epson C46, maar heeft vooral veel tijd nodig voor het afdrukken van een 10 x 15 foto. De tekstafdrukkwaliteit is redelijk en de foto-afdrukkwaliteit van de Z815 is goed, maar een beetje aan de donkere kant. De Z615 scoort hier naar onze mening net een voldoende. De printers zijn weliswaar erg goedkoop, maar de kosten per afdruk zijn ondanks Lexmarks goede bedoelingen met verlaagde cartridgeprijzen nog steeds erg hoog. HP Deskjet 3745 HP Deskjet 3845 HP Deskjet 5740 HP Deskjet 6540 HP Deskjet

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.