ID.nl logo
Zekerheid & gemak

Een dozijn routenavigatiesystemen

Ik ga op vakantie en neem mee. Routenavigatie op de pda is inmiddels heel gewoon en het aanbod bijzonder groot. Zo groot zelfs dat het een herrie van belang was in de testauto waarmee we de Benelux doorkruisten. PCM gaat op zoek naar het beste navigatiesysteem.

Nooit meer ruzie in de auto over de te nemen afslag; moest u hier nu al naar links of pas bij de volgende kruising? En u hoeft ook nooit meer eerder van huis te gaan om op tijd te komen voor die belangrijke afspraak: met een routenavigatiesysteem rijdt u gewoon in één keer goed! Een dozijn navigatiesystemen bereikte de PCM-redactie, verdeeld over drie platformen: Palm, Pocket pc en Symbian. Niet alle pakketten hebben echter de eindstreep gehaald; NavMan bleef maar vragen om een toch echt ingevoerde activatiecode en een reactie van de fabrikant kwam te laat binnen om het pakket nog te laten meedoen. Zowel ANWB Engin 2.0 als de Smartphone-versie van Route 66 waren niet op tijd klaar om nog mee te nemen. Perfect Passenger (Palm) deed wel mee, maar nog met de oude 1.2 versie. Op het nippertje ontvingen we de 1.3 versie, waarvan we de verbeteringen hebben laten meewegen in onze bevindingen. Alturion (Pocket pc) Alturion biedt Europese navigatie op straatniveau en gebruikt daarvoor Tele-Atlas kaartmateriaal. Dat wordt behalve voor de Pocket pc – in ons geval op een Mio168 DigiWalker met ingebouwde gps – ook meteen meegeleverd voor een desktop pc/notebook. Twee voor de prijs van één dus. Vanaf de desktop is het overzetten van kaartmateriaal naar de pda prima geregeld. Selecteer een rechthoek op de Europese kaart en exporteer deze naar de pda. U hoeft dus geen complete landen te installeren, maar slechts een stuk van de kaart. Het is zelfs mogelijk op de desktop een route te plannen en deze inclusief een strook gebied rond die route (een zogenoemde 'corridor') te exporteren. Grensoverschrijdend navigeren zonder kaartwissels dus. Ook sterk zijn de prettige interface (grote programmeerbare knoppen en een 'intelligent' toetsenbord), razendsnelle herberekening van routes en de keus tussen 2D- en 3D-weergave. Jammer is dat de gesproken aanwijzingen niet zo helder en nogal zacht klinken. Ook komen ze soms erg snel achter elkaar omdat de eerste aanwijzing eigenlijk net te laat wordt ingezet. Bovendien kloppen de aanwijzingen niet altijd; zo wil Alturion ons op een gegeven moment een met paaltjes afgezet voetgangersgebied insturen! Alturion is er in twee uitvoeringen, Standard en Professional. Wij testten de Standard-versie, waarin enkele functies ontbreken vergeleken met zijn professionele tegenhanger. Zo is ondersteuning van verkeersinformatie via rds/tmc (Radio Data System/Traffic Message Control) alleen beschikbaar in Alturion Professional. Daarnaast ontbreekt de mogelijkheid om waypoints te gebruiken. Verder kunt u niet kiezen uit verschillende soorten voertuigen, is er geen optie om tolwegen te vermijden en kunnen hardwareknoppen niet worden geprogrammeerd. Destinator 3 (Pocket pc) Destinator 3 biedt Navteq-kaarten van West-Europa en vormt een flinke verbetering ten opzichte van versie 2. Nieuw is de mogelijkheid om bepaalde wegensoorten uit te sluiten tijdens het plannen van routes. Bovendien is het mogelijk om via waypoints een route te navigeren in een eigen volgorde, of via een door Destinator aanbevolen volgorde. Minder enthousiast zijn we over de wel erg Brabants klinkende damesstem die ons bij het opstarten toevoegt: 'Rij voorzichtig!'. Gelukkig kunnen we haar uitzetten. Datzelfde geldt voor de optie om u te laten waarschuwen voor snelheidsoverschrijdingen. De manier waarop straatnamen worden getoond is ronduit lelijk: 'Hoofd, Weg' in plaats van 'Hoofdweg'. Ook de volgorde van de gesproken aanwijzingen is verwarrend. De aanwijzing 'Naar rechts....over 200 meter' leidt er bijvoorbeeld toe dat we de neiging hebben direct rechtsaf te slaan, terwijl we even later horen dat dit pas over 200 meter hoeft. Destinator doet dit bewust om automobilisten op tijd te laten voorsorteren, maar echt prettig werkt het niet. Eventueel is de volgorde van de instructies aan te passen door twee commando's van plaats te laten wisselen in het bestand 'voicemanoeuvres'. Net als bij Alturion kloppen de aanwijzingen niet altijd. Tijdens een van onze testritten krijgen we bij twee vlak na elkaar gelegen afslagen de opdracht om al bij de eerste rechtsaf te slaan, terwijl op het scherm duidelijk de tweede staat aangegeven. Verder vinden we het invoeren van bestemmingen niet echt goed geregeld. Eerst moeten we een plaatsnaam invoeren, daarna op Straat klikken en de straatnaam invoeren, en daarna weer op Nummer klikken voor het ingeven van het huisnummer. Alternatieve invoermogelijkheden zijn er ook, bijvoorbeeld op straat/plaats, op postcode of op straat/postcode, maar de methode zelf blijft onhandig. Ook het feit dat je na het invoeren van de bestemming op de onderin het scherm weggestopte knop Navigeer moet klikken is verwarrend. Intuïtiever is het namelijk om op de OK-knop rechts bovenin te klikken, maar dan kunnen we weer vrolijk opnieuw beginnen. Over de rest van de interface is beter nagedacht. Grote grafische knoppen zorgen dat bediening eventueel ook tijdens het rijden mogelijk is. Prima is de nieuwe vogelvluchtweergave als uitbreiding op de standaard 2D- en 3D-perspectieven. Hierin wordt de omgeving vanuit een hoek van 45 graden bekeken, in 3D vanuit 70 graden. Sterk, vergeleken met bijvoorbeeld TomTom, is dat gebruikers zelf kunnen bepalen welk deel van de kaart wordt overgezet naar de pocket pc. Dat kan een heel land zijn, maar ook een specifiek deel (spaart opslagruimte!). Alle West-Europese landen worden standaard meegeleverd, evenals de hoofdwegenkaart van Europa. Prima geregeld is dat de Beneluxkaart ook gedetailleerde grensregio's van de omringende landen bevat. U ontvangt dus tot ver in Duitsland en Frankrijk aanwijzingen zonder van kaart te wisselen. Mapopolis (Pocket pc en Palm) Mapopolis is een Amerikaans pakket dat de Europese kaarten van Navteq gebruikt. De Navigator-editie van dit pakket ondersteunt huisnummernavigatie en spraakinstructies en gps. Alle benodigde bestanden kunt u via internet downloaden. Uniek aan dit navigatiepakket is bovendien dat u een 9-daagse probeerversie kunt downloaden. Groot struikelblok zijn de spraakcommando's; de robotachtige stem leest namelijk de straatnamen op, wat bij Nederlandse straatnamen tot nogal komische uitspraken kan leiden. Omdat deze text-to-speech-functie zelfs door Engelstalige gebruikers niet zo wordt gewaardeerd, stelt Mapopolis de menselijke stem uit de vorige versie nog steeds beschikbaar. Voor Europese gebruikers zijn op websites van derden (bijvoorbeeld www.kudzumonthly.com/mapopolis) wel spraakbestanden voor andere talen aanwezig, maar Nederlands is er niet bij. Met de tool TextEdit kunt u zelf spraakcommando's inspreken, maar echt ideaal is deze oplossing niet. De gebruikersinterface laat ook enigszins te wensen over: er is geen 3D-weergave en de kaart neemt maar een klein deel van het scherm in beslag. De geschreven route-aanwijzingen hadden wel iets kleiner gemogen en bovendien vragen wij ons af of het gebruikers interesseert op welke straat ze rijden. In feite wilt u toch alleen weten wanneer u links- of rechtsaf moet slaan? Mapopolis is nog niet helemaal klaar voor Europa. MapSonic (Pocket pc en Palm) Ook bij MapSonic is sprake van twee halen, één betalen: de navigatiesoftware kan namelijk ook op notebook of desktop pc worden gebruikt. De installatie verloopt voorspoedig. Wel moet u eraan denken de MapSonic-applicatie op de pda te starten voordat u kaarten kunt installeren. Daarvoor is namelijk een zogenaamde 'identificateur' (een soort licentiecode) vereist, die door uw pda wordt gegenereerd. Na invullen van deze code kunnen we kiezen uit kaarten met verschillende landencombinaties: de Benelux neemt 126 MB in beslag, voor België/Frankrijk/Luxemburg/Zwitserland hebt u 618 MB schijfruimte nodig. Wees niet bang dat u deze ruimte ook op uw pda moet vrijmaken, want u kunt een kleinere, grensoverschrijdende kaartuitsnede naar uw pda exporteren. Bij het plannen van een route van Nederland naar Italië betekent het wel dat u in Zwitserland van kaart moet wisselen. Wat opvalt is dat u niet op huisnummer nauwkeurig kunt plannen: in plaats van nummer 88 in een bepaalde straat konden wij kiezen uit huisnummer 68, 70, 157, 161 en nog zo'n veertig andere huisnummers in dezelfde straat. Geen probleem, hoewel dit in een straat waarin de huizen ver uiteen liggen, toch tot onnodige zoekacties kan leiden. Tijdens het rijden zijn we enthousiast over de duidelijke knoppen en de snelle herberekening als we van de geplande route afwijken. Ook handig is dat u in de 3D-weergave de horizon kunt aanpassen, zodat u zelf de mate van 'vogelvlucht' kiest. De aanwijzingen zijn niet luid, maar wel duidelijk. Tenminste, als u eenmaal aan de bijzondere woordkeuze van MapSonic gewend bent geraakt. De aanwijzingen 'Draai in zijn geheel naar rechts', 'Draai lichtjes naar links' en 'Neem de tweede uitgang' zijn anders dan we verwachtten, maar wie hier eenmaal aan gewend is kan met MapSonic uitstekend uit de voeten. NavMan (Pocket pc en Palm) NavMan is allerminst een plug & play-pakket. Voordat we vanaf de cd kunnen installeren, moeten we eerst een vragenformulier invullen en licentiesleutels voor programma en kaartmateriaal invoeren. Tot zover gaat alles goed, maar bij het overzetten van kaartmateriaal naar Pocket pc en Palm krijgen we een foutmelding dat de activatiesleutel voor het kaartmateriaal ontbreekt. Die hebben we echter zojuist ingevoerd. Nog eens installeren op twee andere pc's brengt ons niet veel verder. Misschien was deze testkit al eens eerder uitgeleend, waardoor onze registratie niet is goedgekeurd? Maar dan zouden we tijdens de installatie toch wel een waarschuwing hebben gekregen? Het blijft voorlopig onduidelijk waarom we het pakket niet aan de praat krijgen. Een week nadat we een voicemail hadden ingesproken en een mailtje hebben gestuurd, heeft NavMan nog niets van zich laten horen. Op de website van NavMan lezen we dat de SmartST-navigatiesoftware de kaarten in 3D kan weergeven en in 95 procent van de gevallen de locatie tot op vijf meter nauwkeurig bepaalt. De kaartsoftware beslaat vijftien Europese landen en kan per land worden geïnstalleerd. De PocketPC-club meldt over het kaartmateriaal dat het duidelijk, maar enigszins verouderd is. Nieuwe opties in de software zijn Outlook-integratie, een postcodezoektool en verbeterde zoom- en 3D-functie. File-informatie ontbreekt, wel kunt u bepaalde routes vermijden en bij afwijkingen de route laten herberekenen. Helaas hebben we het zelf niet mogen ervaren. Perfect Passenger (Palm) Vlak voor het verstrijken van onze deadline ontvingen wij versie 1.3 van dit programma. Die hebben we nog op het nippertje kunnen uitproberen, maar tijdens de eerder uitgevoerde testritten hebben we nog de in december uitgebrachte versie 1.2 gebruikt. Helaas is zowel hierin als in Perfect Passenger 1.3 nog niets gedaan aan het stemgeluid en de soms wel erg dreigend klinkende aanwijzingen van de navigatiedame. Als kritiek noteren we: 'ordinair' en 'gestresst'. In de nieuwe versie 1.3 (die wellicht 2.0 gaat heten) kunnen gebruikers zelf relatief simpel eigen stembestanden aanmaken. Ook hoopt PerfectPassenger binnenkort bestanden beschikbaar te stellen waarbij de aanwijzingen zijn ingesproken door bekende Nederlanders. Het invoeren van adressen gaat op zich vrij simpel en de verwarrende optie 'Zoek' voor het plannen van een route is in 1.3 inmiddels veranderd in 'Bestemming kiezen'. De snelheid bij het herplannen van routes is verbeterd. Dat moest ook wel, want vergeleken met versie 1.0 moest dit sneller kunnen. Een aardig handigheidje is de knooppuntenmodus, die het scherm een stuk overzichtelijker maakt op drukke rotondes en dergelijke. Verder wordt een bluetooth gps-module direct herkend zonder eerst ingewikkelde toeren uit te halen zoals op de meeste pocket pc's. Dat gebruiksgemak wordt verder vergroot doordat Perfect Passenger echt plug & play is. Software en Benelux-kaarten staan op een sd-geheugenkaartje, dus kaartje erin en rijden maar. Behalve gedetailleerde Benelux-kaarten bevat Perfect Passenger standaard al de grote snelwegen van Europa. Verder is sinds kort ook PerfectPassenger Europa leverbaar. Dit pakket wordt geleverd inclusief cardreader, zodat het overzetten van kaartinformatie opnieuw vrijwel plug & play is. Tijdens het plannen van Europese routes wordt ook meteen een corridor met naar keus alleen hoofdwegen of ook binnenwegen meegenomen. Route 66 (Pocket pc) In de Benelux-editie van Route 66 spelen grenzen geen rol. Tenminste, wanneer u binnen de Benelux blijft, want voor vakanties elders in Europa zult u de Europa-editie moeten aanschaffen. Daarmee plant u vanaf uw huisadres routes naar bestemmingen in heel West-Europa. In Nederland, Frankrijk, Duitsland, Italië en het Verenigd Koninkrijk kunt u zonder verdere kosten actuele verkeersinformatie ontvangen. Handig bij Route 66 is dat u zowel een rechthoekige kaart van willekeurige grootte als een corridor kunt exporteren naar uw pda. U kunt bijvoorbeeld een strook van tien kilometer breed langs de route meenemen en daar een cirkelvormig gebied met een straal van vijftig kilometer aan toevoegen. U kunt dan naar uw vakantiebestemming rijden en uitstapjes in de omgeving maken, zonder van kaart te hoeven wisselen. Tijdens het navigeren valt op dat het herberekenen zeer snel gaat. Ook handig is dat linksboven in het scherm een overzichtskaartje van de omliggende regio wordt getoond. We zijn minder te spreken over de slechte verstaanbaarheid en het ontbreken van een 3D-weergave. Ook is het jammer dat er lange tijd geen nieuwe aanwijzingen volgen, wanneer u de weg moet blijven volgen. Daardoor lijkt het alsof de gps-verbinding is weggevallen. Perfect Passenger roept u in zo'n situatie 'Geen gps-signaal!' toe, maar bij Route 66 blijft het stil. Als laatste minpunt noteren we nog, dat de schermknoppen te klein zijn om met de vinger te bedienen. Daar staat tegenover dat Route 66 heel snel de route herberekent en met behulp van pijlen niet alleen de eerstvolgende, maar ook de daaropvolgende afslag aangeeft. TomTom3 (Pocket pc en Palm) TomTom3 hebben we zowel op Palm als pocket pc getest. Eigenlijk zijn er tussen beide versies niet zoveel verschillen, dus de meeste opmerkingen gelden voor beide platformen. Een belangrijk verschil is dat TomTom3 op de Palm plug & play is via een sd-kaartje. Op de pocket pc moeten software en TeleAtlas-kaarten via de pc worden geïnstalleerd. Een nadeel van TomTom3 blijft het ontbreken van grensoverschrijdende routes. Wel wordt bij TomTom Benelux het kaartbestand Major Roads of Europe meegeleverd. Daarmee rijdt u vanaf het vertrekpunt inderdaad door tot in (bijvoorbeeld) Duitsland, maar slechts tot de stadsgrenzen. Binnen de stad moet u overschakelen op de detailkaart van Duitsland. Kaarten van vijftien West-Europese landen zijn als complete set te koop (€ 189). TomTom's interface is veruit de beste van alle geteste pakketten, met grote knoppen en dito toetsenbord. Tijdens het invoeren van bestemmingen onthoudt TomTom recent bezochte steden en straten, dat scheelt opnieuw intikken. Gaat er tijdens het navigeren iets mis, dan berekent de software snel een nieuwe route. Aanwijzingen worden duidelijk uitgesproken en er zijn diverse alternatieve stembestanden beschikbaar (zowel mannelijk als vrouwelijk, Nederlands en Vlaams). De aanwijzingen klinken bovendien logisch genoeg om zonder op het scherm te kijken te navigeren. Kijkt u toch liever op het scherm, dan is er keus uit gedetailleerde 2D- en 3D-weergave. TomTom3 ondersteunt het gebruik van poi's (points of interest), dus u kunt ook routes plannen naar het dichtstbijzijnde benzinestation of de plaatselijke Burger King. TomTom biedt inmiddels ook een 'Traffic' add-on, waarmee het mogelijk is om op abonnementsbasis verkeersinformatie te ontvangen. De dienst is sinds eind mei beschikbaar voor Nederland, Duitsland, Groot-Brittannië en Frankrijk. Na ontvangst van een filemelding kan hier op worden ingespeeld door (eventueel automatisch) een nieuwe route te laten plannen. Conclusie Na twee dagen testrijden is onze bevinding dat alleen de plug & play-pakketten echt gebruiksgemak bieden en geschikt zijn voor minder ervaren computergebruikers. Bij de overige pakketten moet wel wat moeite worden gedaan om het kaartmateriaal op de pda of op het geheugenkaartje te krijgen. Deze pakketten zijn nog niet klaar voor het grote publiek. Eén pakket steekt er tijdens onze testritten voor beide platforms duidelijk bovenuit: TomTom3. Op de pocket pc wordt deze op enige afstand gevolgd door Alturion, met op een gedeelde derde plaats Route 66 en Destinator. Op de Palm staat Perfect Passenger op de tweede en Mapsonic op de derde plaats. De rest van het veld heeft nog het nodige sleutelwerk te doen. De beste koop hangt af van de vraag of u al een pda en/of gps-module bezit. Omdat navigatiepakketten vaak met extra korting in bundels worden aangeboden, loont het de moeite om u goed te oriënteren. Voor deze keer benoemen we dus geen Beste Koop.

▼ Volgende artikel
Vermijd pottenkijkers: zo beveilig je je camera of deurbel optimaal
Huis

Vermijd pottenkijkers: zo beveilig je je camera of deurbel optimaal

Misschien heb je er wel een: een beveiligingscamera of videodeurbel waarmee je je woning via een online-verbinding in de gaten kunt houden. Dat kan handig zijn, maar er zijn ook privacyrisico's. Als je niet voorzichtig bent, kunnen onbevoegden namelijk toegang krijgen tot jouw camerabeelden. In dit artikel geven we wat tips om dat te voorkomen.

In dit artikel bespreken we manieren waarop je kunt voorkomen dat mensen je zomaar in je tuin of huiskamer kunnen begluren via je videodeurbel of IP-camera. We gaan daarbij in op de volgende aspecten:

  • De keuze van de camera 
  • Het instellen van een (uniek) wachtwoord
  • Het (zo veel mogelijk) voorkomen van hacks

Ook lezen: 5 fouten met je beveiligingscamera die je hierna nooit meer maakt

Kies een betrouwbaar merk

Er zijn natuurlijk heel veel soorten beveiligingscamera's voor consumenten, maar de privacyrisico's die wij bespreken spelen zich vooral af bij videodeurbellen en zogenoemde IP-camera's. Deze hebben als overeenkomst dat ze de opgenomen beelden online opslaan, zodat je via een website of app altijd toegang hebt tot de camerafeeds.

Mocht je op zoek zijn naar zo'n apparaat, zorg er dan voor dat het merk betrouwbaar en privacyvriendelijk is. Zo adviseren experts om op te passen met Chinese merken als Dahua en Hikvision, en Chinese smarthomeplatformen als Tuya (waar onder meer de camera's van Action, Woox en Marmitex gebruik van maken). Hoewel het niet is bewezen, is het goed mogelijk dat de software een achterdeurtje bevat waardoor de fabrikant met de beelden kan meekijken. De lokale wetgeving dwingt fabrikanten namelijk om data te verzamelen en af te staan aan de overheid.

Ook andere bekende merken hebben in het verleden te maken gehad met beveiligingsproblemen. Zo belandden in 2019 duizenden inloggegevens van Ring-klanten op het darkweb en hadden Amazon-medewerkers jarenlang toegang tot de camerafeeds. Verder kwam Wyze vorig jaar in opspraak doordat sommige klanten ineens de camerabeelden van anderen in hun app te zien kregen.

De LSC Smart Connect-beveiligingscamera van de Action maakt gebruik van Chinese software.

Stel een eigen wachtwoord in

Het klinkt misschien als een open deur, maar het niet instellen van een eigen wachtwoord is de meest voorkomende oorzaak waardoor onbevoegden kunnen meekijken met camerabeelden. Veel fabrikanten leveren hun camera’s met een standaardgebruikersnaam en -wachtwoord, zoals 'admin' of '1234'. Er bestaan zelfs complete websites waarop lijsten circuleren met de standaardinloggegevens van tientallen cameramerken.

Hoewel het niet legaal is, kunnen pottenkijkers zo met wat trial-and-error relatief makkelijk toegang krijgen tot camerabeelden. Er zijn zelfs websites die deze onbeveiligde feeds verzamelen en openbaar op hun website plaatsen. Een bekend voorbeeld hiervan is Insecam, die hier in 2014 wereldwijd het nieuws mee haalde.

Na alle ophef heeft die website alle privacy-schendende streams van bijvoorbeeld deurbelcamera's of webcams in woningen verwijderd, maar er zijn nog andere plekken online waarop zulke beelden wél te zien zijn. Toegegeven, deze websites zijn niet makkelijk te vinden (het delen van deze beelden is immers illegaal), maar als je een beetje weet waar je moet zoeken, kom je ze zeker tegen.

Er zijn gelukkig steeds meer camerafabrikanten die klanten verplichten een uniek wachtwoord te gebruiken, waaronder Panasonic, maar als dat niet het geval is, is het dus ten zeerste aan te raden om meteen een nieuw wachtwoord te verzinnen en (mits die mogelijkheid er is) tweestapsverificatie te activeren.

Insecam stond tien jaar geleden vol met links naar onbeveiligde webcams.

Voorkom hacks

Hoewel het veel minder vaak voorkomt, is het mogelijk om beveiligingscamera's te 'hacken' en op die manier bij de beelden te komen. Voor sommige IP-camera's moet je namelijk bepaalde TCP-poorten op je router/modem openzetten, zoals 80 of 443, om van buitenaf met deze camera's te kunnen verbinden.

Als je dat handmatig (en zorgvuldig) doet, hoeft dat geen probleem te zijn. Het wordt pas echt gevaarlijk als je de camera deze poorten zelfstandig laat openzetten via uPnP (Universal Plug and Play). Deze functie vereist geen enkele vorm van authenticatie. Onbevoegden kunnen met malware daardoor eenvoudig allerlei poorten openen. Je kunt dus beter ver uit de buurt van uPNP blijven.

Zorg er tot slot ook voor dat je de firmware van de camera regelmatig bijwerkt, voor het geval er een kritieke kwetsbaarheid is gedicht. Malware als Mirai heeft in het verleden veel schade aangericht door kwetsbaarheden van slecht beveiligde camera's te misbruiken. Het is daarom ook een risico om je camera's en deurbellen met het internet te (laten) verbinden als de fabrikant geen updates meer uitbrengt.

Beelden lokaal opslaan

Als je het risico op pottenkijkers helemaal wilt voorkomen, kun je er in sommige gevallen (zoals bij de camera's van UniFi) ook voor kiezen om de camerabeelden uitsluitend lokaal op te slaan. In plaats van in de cloud, worden de beelden dan bijvoorbeeld op een SD-kaartje of basisstation opgeslagen. Dat gaat ten koste van het gemak, omdat je dan zelf ook niet meer eenvoudig op een website of app kunt inloggen om je beelden te bekijken, maar het is natuurlijk wel privacyvriendelijker.

▼ Volgende artikel
Verminder je telefoongebruik: zo automatiseer je taken op je smartphone
© iDoPixBox - stock.adobe.com
Huis

Verminder je telefoongebruik: zo automatiseer je taken op je smartphone

Nederlanders besteden elke dag gemiddeld bijna 3,5 uur aan hun telefoon. Daarmee kun je gerust stellen dat smartphones een heel belangrijk onderdeel zijn van het dagelijks leven. Door meer taken te automatiseren kun je jezelf mogelijk wat tijd besparen.

In dit artikel laten we zien hoe je veelgebruikte handelingen op je smartphone automatiseert, zodat je tijd en moeite bespaart:

  • Gebruik Google Assistent-routines om meerdere acties met één commando uit te voeren
  • Automatiseer taken op specifieke locaties of tijden met Google Pixel-regels of Bixby-routines
  • Stel Snelle instellingen en focusmodi in voor directe toegang en minder afleiding
  • Automatiseer handelingen op iPhone met de Opdrachten-app en eigen workflows
  • Stel meldingen, herinneringen of acties in met triggers zoals spraak, locatie of netwerken

Lees ook: Snak je naar een smartphonevrij leven? Deze tips helpen!

Als je merkt dat je veel tijd op je telefoon doorbrengt en minder afhankelijk wilt zijn, kun je schermtijd beperken, pushmeldingen verminderen en bewust telefoonvrije momenten in je routine inplannen. Gratis apps als StayFree kunnen je hierbij ondersteunen. In dit artikel focussen we op een andere aanpak: het automatiseren van taken met ingebouwde functies en tools, zodat je daar minder tijd aan kwijt bent. We bekijken de belangrijkste mogelijkheden binnen Android en iOS (iPhone).

Google Assistent instellen

In afwachting van het moment waarop Google Gemini alle functies van Google Assistent overneemt, laten we zien hoe je met Google Assistent meerdere acties kunt koppelen en deze met een stemcommando of op een bepaald tijdstip activeert. Google Assistent is beschikbaar voor Android en iOS en apparaten als Google Nest (Hub).

Open de app (de eerste keer) en spreek Assistent instellingen in, of ga naar Instellingen / Apps / Assistent. Bij Voice Match kun je de app trainen op je stem en de functie Hey Google inschakelen, zodat de app reageert zodra je Hey Google zegt. Bij Languages kun je meerdere talen selecteren die assistent moet ondersteunen. Met Lock Screen zorg je dat de app ook bij een vergrendeld scherm reageert op je stem. Je kunt bij deze instellingen trouwens ook altijd schakelen tussen Gemini en Google Assistent. Test de werking met instructies als Welk weer wordt het morgen, Speel mijn afspeellijst op Spotify of Wat staat er op mijn agenda.

Ga na of alle opties van Google Assistent optimaal zijn ingesteld.

Specifieke apparaten

Afhankelijk van het merk en model van je Android-telefoon zijn er vaak extra automatiseringsopties beschikbaar. Op de meeste Samsung Galaxy-modellen vind je Bixby-routines (via Instellingen / Geavanceerde functies). Hiermee kun je triggers koppelen aan locatie, tijd of apparaatstatus, zodat bijvoorbeeld Spotify automatisch start zodra je telefoon via bluetooth aan de autoradio is gekoppeld. Op Google Pixel-toestellen kun je instellingen aanpassen op basis van locatie of een wifi-netwerk (via Instellingen / Systeem / Regels). Zo kun je bijvoorbeeld instellen dat je telefoon stil wordt zodra je verbinding maakt met het wifi-netwerk van kantoor.

Google Pixel bevat een eigen functie voor het instellen van regels.

Krachtige routines

Een krachtige functie van Google Assistent zijn routines, waarmee je met één gesproken instructie meerdere acties achter elkaar kunt activeren. Open de app, ga naar Instellingen en kies Routines. Hier vind je suggesties om direct uit te proberen. Wil je een eigen routine maken, tik dan op +Nieuw en selecteer Persoonlijk (alleen jij kunt details beheren) of Huishouden (gezinsleden kunnen details bekijken en aanpassen). Kies Huishouden bijvoorbeeld voor acties waar ook huisgenoten mee te maken hebben, zoals het inschakelen van de lamp bij de voordeur bij beweging of het aanpassen van de helderheid en kleur van smartlampen wanneer de televisie aangaat. Geef daarna je routine een naam, bijvoorbeeld Thuiskomen.

Geef je nieuwe routine een zinvolle naam.

Start … en actie

Tik op +Starter toevoegen en kies uit vier opties: Als ik het de Google Assistent vraag, Op een specifieke tijd, Bij zonsopkomst of zonsondergang, of Als ik aankom op een locatie of deze verlaat. Voor dit voorbeeld selecteren we de laatste optie. Je moet hierbij de voorgestelde machtigingen aan de Google-app geven, zoals Locatie: Altijd toestaan en Exacte locatie gebruiken. We beantwoorden de vraag Wil je een Hele dag-routine plannen met Ja. Tik vervolgens op Selecteer een locatie en kies een bestaande locatie uit Mijn plaatsen of voeg er een toe via +Nieuwe plaats toevoegen. Stel de Straal in (in meters) en bevestig met Starter toevoegen.

Ga daarna naar het tweede deel: +Actie toevoegen. Kies uit opties zoals Informatie en herinneringen, Media afspelen en bedienen, Telefooninstellingen aanpassen, Smarthome-apparaten beheren (zoals lampen, stekkers, thermostaten of Google Chromecast) en Je eigen opdrachten uitvoeren. Voeg één of meerdere acties toe, bevestig met Klaar en vervolgens Opslaan. De routine verschijnt nu bij Je routines, waar je deze kunt (de)activeren en bewerken. Let op dat routines beperkt kunnen worden door Digitaal welzijn, bijvoorbeeld via filters of via de functie Time-out of Niet storen.

Je kunt ook slimme apparaten aansturen met een Google Assistent-routine.

Andere automatiseringen

Android biedt nog wel enkele standaardfuncties om taken te automatiseren of minstens te versnellen. Zo kun je via Instellingen / Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht (Android 15) specifieke apps blokkeren binnen bepaalde tijdstippen. Selecteer Focusmodus, kies de storende apps die je wilt verbergen en tik op +Een schema instellen om de modus automatisch te starten en te stoppen.

Via Snelle instellingen (veeg naar beneden en tik op het potloodicoon) kun je tegels voor specifieke acties toevoegen en positioneren voor directe toegang. Voorbeelden zijn Zaklamp, Niet storen, QR-code scannen, Batterijbesparing en andere circa vijftig opties.

Een kleine greep uit het beschikbare arsenaal aan snelle tegels in Android.

Externe apps

Zoek je krachtiger automatiseringsopties, dan is een dienst als IFTTT geschikt (te vinden in de officiële appstores voor Android en iOS). We geven een eenvoudig voorbeeld in Android: je wilt een melding ontvangen zodra je apparaat verbinding maakt met een specifiek wifi-netwerk.

Meld je aan via de app. Tik op de plusknop Create en kies Add bij If this. Selecteer Android Device en Connects to a specific WiFi network. Vul de exacte Network name in en tik op Continue. Tik daarna op Add bij Then That, kies Notifications en selecteer Send a notification from the IFTTT app. Vul bij Message bijvoorbeeld Verbonden met {{SSID}} in. Bevestig met Continue (2x) en Finish. Verleen de nodige toestemmingen en zorg dat Verbonden is ingeschakeld.

Voor Android kun je ook de app Tasker gebruiken. Hiermee kun je uiteenlopende, complexere taken automatiseren, al vereisen sommige acties wel extra machtigingen.

Ook met IFTTT kun je (met behulp van je smartphone) heel wat taken automatiseren.

Voorbeelden van opdrachten

Vanaf iOS 12, iPadOS 13, macOS Monterey en watchOS 7 is de app Opdrachten (Shortcuts) beschikbaar. Hiermee kun je meerdere stappen in één taak automatiseren, vergelijkbaar met Google Assistent Routines. De app is standaard geïnstalleerd, maar indien nodig te downloaden via de App Store.

Bij het opstarten vind je al enkele voorbeeldopdrachten. Tik op de drie puntjes bij een voorbeeld om de onderliggende taakopbouw te bekijken. Elke opdracht bestaat namelijk uit een of meer taken. Zo bestaat de opdracht Stuur laatste afbeelding als tekstbericht uit: Haal nieuwste [1 foto] op, Inclusief schermafbeeldingen, Stuur [Laatste foto] naar [Ontvangers] en Toon bij Uitvoeren (om de ontvangers direct in te voeren).

De opdracht Neem een pauze is complexer. Deze vraagt invoer van een getal voor de minuten dat de niet-storen-functie actief moet blijven. Een als-dan-regel controleert of het getal kleiner is dan één. In dat geval vraagt de app opnieuw om invoer. Deze kennis komt wellicht goed van pas bij het maken van je eigen opdrachten.

De logica achter de standaardopdracht ‘Neem een pauze’, inclusief een voorwaardelijke actie.

Nieuwe opdrachten

Stel, je wilt een ingegeven tekst opslaan als herinnering en tevens naar jezelf sturen als bericht, bijvoorbeeld om een taak of idee niet te vergeten. Open de app Opdrachten en tik op het plusteken bij Starteropdrachten. Typ Vraag om invoer in de zoekbalk Zoek taken en selecteer deze actie. Tik op instructie en typ een tekst als Wat wil je opslaan en versturen? Het onderdeel Tekst kun je laten staan, omdat je geen specifiek type invoer nodig hebt, zoals getal, url, datum of tijd.

Zoek vervolgens Herinneringen in Zoek taken en kies Voeg nieuwe herinnering toe. Tik op Herinnering en veeg de optiebalk boven het toetsenbord naar links tot je Vraag om invoer ziet. Selecteer deze en tik op Gereed. Via het pijlknopje bij de taak kun je nog extra opties instellen, zoals de Prioriteit of een Vlag.

Typ daarna Berichten in de zoekbalk Zoek taken en kies Verstuur bericht. Pas indien nodig de inhoud aan door Vraag om invoer te selecteren. Tik op Ontvangers en zoek naar je eigen telefoonnummer of een andere gewenste ontvanger. Tik op Gereed en vervolgens op het pijlknopje bij deze taak. Schakel desgewenst Toon bij uitvoeren uit.

Tik op Gereed om de opdracht af te ronden. Wil je de taak hernoemen, tik dan op de drie puntjes, gevolgd door het pijlknopje naast de opdrachtnaam. Kies in het menu Wijzig naam of selecteer (ook) andere opties, zoals Kies symbool of Zet op beginscherm. Je kunt de opdracht ook starten via Siri door de naam uit te spreken, bijvoorbeeld: Hé Siri, onthoud dit!

Controleer de logica achter je opdrachten.

Focus-modi

Net als Android biedt Apple een flexibele focusfunctie. Ga naar Instellingen en open Focus. Kies een bestaande focus, zoals Werk, of tik op de plusknop om een eigen modus te maken. Bij een aangepaste focus kun je aangeven waarop je wilt focussen, zoals Lezen of Gamen, en deze een naam en kleur geven.

Stel vervolgens de focus naar wens in. Bepaal bijvoorbeeld van welke personen of apps je geen meldingen wilt ontvangen, hoe je toegangsscherm of beginscherm eruit moet zien en hoe specifieke apps of je systeem zich moeten gedragen. Zo kun je instellen welke inkomende mails je wilt zien in Mail, of je de energiebesparingsmodus wilt activeren enzovoort. Tot slot kun je een tijdsschema instellen voor automatische activering van de focusmodus.

Je kunt diverse focusfilters inschakelen.

Watch on YouTube