9 dvd-kopieerprogramma's getest. De video-dvd is een fantastische uitvinding: De beeld- en geluidskwaliteit steekt ver boven die van een gewone televisie-uitzending uit. Maar er is ook een nadeel: dvd's zijn duur en wanneer er een kras op komt, is de kans groot dat ze niet meer af te spelen zijn. Alleen al om die reden is het slim een reservekopie te maken. PCM bekijkt negen verschillende oplossingen om een backup te maken.

"Even een dvd'tje kopiëren is makkelijker gezegd dan gedaan; in de praktijk blijkt het maken van een backup van je favoriete film lastiger dan je in eerste instantie zou denken. Om te beginnen zijn er de juridische voetangels (zie kader: Kopiëren dvd illegaal?), maar ook in technisch opzicht zijn er de nodige horden te nemen. In de eerste plaats moet je de informatie van de dvd afhalen, ofwel rippen. Bij een zelfgemaakte dvd is dat geen probleem, maar commerciële dvd's zijn vaak beveiligd met css (Content Scrambling System). Dit betekent dat de rip-software voorzien moet zijn van een mogelijkheid om deze beveiliging te omzeilen. De volgende horde is dat films over het algemeen op een zogeheten dvd 9 staan: een dual layer dvd die tot 8,5 GB aan gegevens kan bevatten. Op beschrijfbare dvd's (dvd 5) past daarentegen 'slechts' 4,7 GB. Dit betekent dat er ofwel data moeten worden weggelaten, ofwel dat de gegevens gecomprimeerd moeten worden. Denk bij het weglaten van data in de eerste plaats aan overbodige ondertitels, audiosporen, extra's en menu's. Past de complete film dan nog niet op één dvd, dan zijn er nog twee mogelijkheden: het verdelen van de film over twee dvd's, of kiezen voor compressie. Houd er wel rekening mee dat het wegschrijven van de film met compressie tot een lagere beeld- en geluidskwaliteit leidt. De laatste stap is het branden van de reserve-dvd. Sommige pakketten zijn daarnaast ook in staat om een kopie naar vcd, svcd of divx-formaat om te zetten, waardoor ze zelfs op een cd van 700 MB passen. Wilt u van deze functies gebruikmaken, controleer dan ook of uw dvd-speler in de huiskamer met deze formaten overweg kan. Op www.dvdrhelp.com kunt u dit voor de meeste dvd-spelers controleren. Onvolledig De perfecte dvd-kopieersuite zou natuurlijk al deze kopieerfuncties in zich moeten verenigen. Op dit moment is er echter geen enkel pakket dat alle stappen kan uitvoeren. Dit heeft alles te maken met css: het omzeilen van deze beveiliging is in verband met auteursrechten een heet hangijzer, waar veel softwareproducenten zich niet aan willen branden. Daarom ontbreekt vaak de rip-mogelijkheid en kun je alleen kopieën maken van videobestanden die al op de harde schijf staan. Voor het rippen zelf moet je uitwijken naar een apart programma (zie kader: Gratis rippers). Andere pakketten bieden deze mogelijkheden wel, maar hebben slechts beperkte selectie- en comprimeermogelijkheden, of kunnen in een enkel geval niet zelfstandig dvd's of cd's branden. Testverantwoording In deze test kijken we naar de mogelijkheden om zelf de backup van uw dvd samen te stellen, het gebruiksgemak en de extra functionaliteiten (in het bijzonder het maken van een svcd). Daarnaast kijken we of een pakket over rip-functionaliteit beschikt, naar welke media er kan worden gebrand en hoe het branden verloopt. Als test-dvd gebruiken we 'The Sweetest Thing' met Cameron Diaz en Christina Applegate. Deze dvd heeft de volgende eigenschappen. * Dvd 9, * Aspect ratio 1:85 * Hoofdfilm met drie audiosporen en vijf ondertitels (3886 MB) * Menu's ( 901 MB) * Extra's (1689 MB) Met ieder pakket branden we een dvd met alleen de hoofdfilm en een dvd met een totale backup. Daarnaast maken we met alle pakketten die dit ondersteunen svcd. Hiervoor gebruiken we een Pentium 2.4 MHz, 2048 MB ram, Nvidia FX5600 en Sony DVD DRU-500a. Om de leesbaarheid van de dvd's en svcd's te testen spelen we ze vervolgens af op drie stand alone dvd-spelers: de Philips DVD 743, Pioneer DV-668-AV en Samsung 205. ***CloneDVD.tiff CloneDVD is handig en snel, maar nog niet volledig. CloneDVD Het uitermate populaire CloneDVD doet wat het behoort te doen: een goede kopie maken van een dvd. Het programma kent verschillende modi. In de'Kopieer mode' selecteer je de hoofdfilm en geef je aan of het menu behouden blijft. Vervolgens selecteer je de gewenste ondertitels en audiosporen, en binnen een half uur is de dvd klaar. Jammer is wel dat het pakket niet overweg kan met beschermde dvd's en er voor het rippen dus een extern programma nodig is. Met de 'Kloon mode' zet je een dvd 9 op een dvd 5van 8,5 GB op één dvd. Daarbij kun je zelf aangeven welke ondertitels en audiosporen meemoeten. Helaas kunt u niet de compressie van afzonderlijke titels instellen. CloneDVD bewaart de bestanden voor eventueel hergebruik in een tijdelijke map. Ook kan er een image van een dvd gemaakt worden. Een prima en duidelijk pakket voor wie alleen dvd's wil kopiëren. Elaborate Bytes € 39 ***Dvd2one.tiff: Het onverzorgde DVD2one is te beperkt om er iets mee te kunnen. DVD2one Het kleinste pakketje uit de test heeft ook de minste functionaliteit: DVD2one beheerst alleen de transcodeerfase (het hercomprimeren van gegevens) van het maken van een dvd-kopie, ofwel: je kunt de dvd-videobestanden alleen lezen en wegschrijven van en naar de harde schijf. Het pakket biedt wel de mogelijkheid om zowel de complete dvd als alleen de hoofdfilm te kopiëren, waarbij u zelf de ondertitels en de audiosporen selecteert. Het pakket kent geen previewfunctie en blinkt niet uit in gebruiksvriendelijkheid. Zo moet u bij het selecteren van de hoofdfilm nog allerlei keuzes maken die niet worden uitgelegd. Want wie weet het verschil tussen de 'cells, chapters en layers'? Ook de interface laat het nodige te wensen over. Zo worden de Nederlandse termen naar hartelust afgewisseld met Engelse. Voor deze prijs krijgt u wel erg weinig functionaliteit. DVD2One € 39,99 ***Intervideodvdcopyplatinum.tiff DVD Copy Platinum biedt niet de kwaliteit die we van Intervideo gewend zijn. DVD Copy Platinum Intervideo staat bekend om zijn zeer goede softwarematige dvd-speler. Helaas is het met de kwaliteit van hun dvd-kopieerprogramma anders gesteld. Om te beginnen is ook hier bij beveiligde dvd's een extern rip-programma nodig, maar daarin is deze titel niet uniek. Kwalijker is dat het selecteren van de gewenste ondertitel en audiosignaal niet werkt: ongeacht de selectie worden alle signalen meegestuurd. Ook het aanpassen van de gewenste menu-items werkt niet naar behoren: bij een selectie van alleen de hoofdfilm wordt ook het menu meegenomen van de overige onderdelen van de dvd. Het selecteren van deze lege menu-items levert een zwart beeld op. Tijdens het testen blijkt dat er - ondanks het feit dat de hoofdfilm eenvoudig op één dvd past - toch compressie wordt toegepast, waardoor de beeldkwaliteit afneemt. Maar het kan nog erger. Hoewel het programma naast dvd ook met vcd, svcd en divx overweg zou moeten kunnen, komen we bij het maken van de svcd's tot driemaal toe niet verder dan de eerste schijf, terwijl we er voor de complete film drie nodig hebben. Daarnaast zijn de svcd's niet afspeelbaar in een stand-alone dvd-speler, maar alleen in WinDVD, de eigen softwarematige dvd-speler van Intervideo. Daarmee is DVD Copy Platinum geen aanrader. Intervideo € 49,99 ***Dcscopysuite.tiff: Zonder handleiding is DVDCopy Suite niet te gebruiken. DVD Copy Suite Dit pakket is zonder de handleiding niet te begrijpen. Dit komt voornamelijk door restricties die illegale acties moeten tegengaan. Voor het rippen van een beveiligde dvd is dan ook een extern programma nodig. Als de geripte bestanden eenmaal in een map staan kunt u die bij Copy Suite als bron opgeven, waarna de hoofdfilm of totale dvd met compressie betrekkelijk eenvoudig kan worden gebrand. Lastiger wordt het als u hoofdstukken wilt selecteren of de dvd wilt splitsen, dan moet u eerst de bestanden naar een andere map op de harde schijf schrijven, om vervolgens die map weer als bron te openen. Copy Suite kan ook een image van een dvd maken om eventueel later te branden. Onze test levert twee dvd's met een matig beeldresultaat op: zelfs rustige scènes bevatten al blokvorming voor. Ook blijken de dvd's niet op elke testspeler afspeelbaar. Geen aanrader dus. Easy Computing € 39,95 ***Dvdeo.tiff.tiff: DVDeo kan geen dvd 9 op een dvd 5 branden. DVDeo 3 DVDeo is prima geschikt om één-op-één-kopieën van dvd's te maken. Het programma kan overweg met beveiligde dvd's en met dvd-bestanden op een harde schijf. U kunt de hoofdfilm selecteren met bijbehorende ondertitels en audiosporen of een kopie maken van de complete dvd. Helaas wordt dit laatste wel erg lastig gemaakt. U moet zelf iedere titel apart toevoegen en dit gebeurt niet op een overzichtelijke manier. Wilt u een dvd 9 (8,5 GB) op een dvd 5 (4,7GB) passen, dan heeft u niets aan dit programma; met DVDeo kunnen videogegevens niet in het dvd-formaat zelf worden gecomprimeerd. Voor backups naar vcd, svcd en divx (avi) is DVDeo beter uitgerust. U kunt zelfs de mate van compressie en de gewenste bitrates en beeldformaten aangeven. Voor het encoderen gebruikt DVDeo de Mainconcept MPEG-encoder. Deze levert goede kwaliteit en is redelijk snel. Desalniettemin levert het maken van de svcd's behoorlijke problemen op. Tot driemaal toe wordt het encodeerproces afgebroken. Het maken van een Maxi-svcd - alle gegevens worden dan op één cd gebrand - verloopt beter. Alleen de kwaliteit bij snelle beelden was zeer slecht. Denda € 39,95 ***Dvdshrink.tiff: DVD Shrink is zeer goed en geavanceerd. ***PCM Keuze Beste Koop DVD Shrink Naast alle commerciële pakketten om dvd's te kopiëren, zijn er op internet talloze gratis varianten te vinden. Uit deze reeks gratis producten gaat onze voorkeur uit naar DVD Shrink. Behalve alle mogelijkheden voor het selecteren van ondertitels en audiosporen, biedt dit pakket ook nog eens de mogelijkheid om start- eindframe van de film zelf te bepalen. En die functie is goud waard; door het weglaten van te lange intro's of de aftiteling bespaar je al snel enkele honderden MB's. Hierdoor passen de meeste films wel zonder kwaliteitsverlies op één dvd. Is de film te groot, dan kunt je ook zelf alle compressieniveaus instellen. Er kleven twee nadelen aan DVD Shrink. De eerste is het ontbreken van de mogelijkheid om een dvd te splitsen. De tweede is het ontbreken van een ingebouwde brandfunctie: tenzij u over het brandpakket Nero beschikt, moet u de kopie eerst naar de harde schijf wegschrijven voor u het met een extern brandprogramma op dvd kunt zetten. DVD Shrink is weliswaar Engelstalig, maar dit zal door de overzichtelijke interface weinig problemen opleveren. DVDShrink.org gratis ***DVDxcopyplatinum.tiff DVD Xcopy Platinum is gebruiksvriendelijk maar duur. DVD X Copy Platinum 321studios was één van de eerste bedrijven die het aandurfde een commercieel dvd-kopieerpakket op de markt te brengen. Sindsdien steekt het bedrijf meer energie in rechtszaken dan in de ontwikkeling van de software. Zo is bij DVD X Copy Platinum de functie om bestanden te laden van de harde schijf onbruikbaar, ontkom je niet aan het scherm 'Back-up DVD', en moet als er iets fout gaat alles opnieuw geript worden. Daar staat tegenover dat het programma eenvoudig te bedienen is. De 'Simple mode' biedt de optie alleen de hoofdfilm, de gewenste ondertiteling en het audiosignaal te selecteren. De 'Advanced Mode' is voor het maken van een dvd op maat, met keuzemogelijkheden als het behoud van extra's, het splitsen van de dvd over twee schijven, en compressie. Jammer genoeg is het niet mogelijk om meerdere audiosignalen of ondertitels te selecteren. Er is geen kwaliteitsverlies als u geen compressie hanteert. Een handige optie is dat u bij 321studios voor veel dvd-titels een profile kunt downloaden, waardoor de kans op kopieerfouten kleiner wordt. Toch is de prijs van dit pakket ten opzichte van de concurrentie veel te hoog. 321 Studios € 139 ***Instantcopy.tiff Instant Copy is een duidelijk en gebruiksvriendelijk pakket. ***PCM Keuze Beste Product Instant Copy Instant Copy zou gebruiksvriendelijker zijn geweest als het uiterlijk wat ruimer was opgezet. Nu moet u op zoek naar de verschillende functionaliteiten en dat is even wennen voor een pakket van Pinnacle. Ook kan het pakket alleen met onbeveiligde dvd's en cd's overweg: ook hier is voor het rippen een extern programma nodig. Het programma is zeer gebruiksvriendelijk. De verschillende instellingsmogelijkheden worden prima uitgelegd in de Nederlandstalige handleiding. De vrijheid van handelen is groot en komt u er niet uit, dan zet u gewoon alles op 'Automatisch' om toch een hoogwaardige kopie te krijgen. Het kopiëren van de complete dvd gaat met ruim 75 minuten een klein half uur sneller dan de andere pakketten. Bij het maken van een svcd van de complete film is geduld bij Instant Copy wel een schone zaak: over de twee cd's doet het programma maar liefst drie uur. Gelukkig is de kwaliteit uitstekend en worden de schijven door onze testspelers probleemloos gelezen. Het enige echte nadeel van Instant Copy is dat het niet in staat is om een dvd te splitsen. Voor de rest is dit het beste pakket uit de test. Pinnacle Systems € 69 ***Moviejack.tiff MovieJack ziet er goed uit, maar werkt slecht. MovieJack 3 Niet stabiel Het tweede Easy Computing-product in deze test kent verschillende modules: de converter zet vob-bestanden van de dvd om naar mpeg- of avi-bestanden; MovieJack Ripper ript dvd's om deze vervolgens te encoderen naar een (s)vcd of avi; MovieJack DVD Kopiëren maakt backups van dvd's. Voordat je er mee kunt werken, moet iedere module worden geregistreerd. Bij ons blijkt de meegeleverde registratiecode niet op alle onderdelen te werken en daar waar de code wel werkte, moeten we hem iedere keer opnieuw invullen. Het kopiëren van de dvd's kent drie opties: je kunt de dvd naar de harde schijf kopiëren, de bestanden branden of direct een backup maken. De mogelijkheid om aan te geven welke ondertitels of geluidssporen weg mogen, ontbreekt. Tijdens de test weigert MovieJack na het rippen de dvd te branden. De oorzaak hiervan wordt niet duidelijk, waardoor we bestanden alleen op de harde schijf op kunnen slaan. Helaas is MovieJack dan niet in staat om de gegevens terug te brengen naar 4,7 GB. Net zoals DVD Copy Suite van dezelfde uitgever, blijken de dvd's niet door elke testspeler te worden gelezen. Jammer dat een pakket dat in potentie veel te bieden heeft, dit niet waar kan maken. Easy Computing € 39,95 Conclusie De functionaliteit van de dvd-kopieerpakketten valt flink tegen. Geen enkel pakket in onze test beschikt over alle benodigde functies. De enige betaalde pakketten die de toets der kritiek doorstaan zijn Instant Copy en CloneDVD. Vanwege de Nederlandstalige handleiding, de grote keuzevrijheid en de prima filmkwaliteit krijgt Pinnacle Instant Copy 8 het predikaat PCM Keuze Beste Product. Het predikaat PCM Keuze Beste Koop gaat naar het gratis DVD Shrink, dat de meeste pakketten in functionaliteit en gebruiksgemak overtreft. ***DVDdecrypter.tiff DVDdecrypter is misschien wel de beste ripper op internet. ***SmartRipper.tiff: SmartRipper kan bijna alles naar wens van een dvd rippen. *** Kader Gratis rippers Niet elk pakket beschikt standaard over de mogelijkheid beveiligde dvd's te rippen. Een oplossing om de bestanden toch op de harde schijf te krijgen is de toepassing van een (gratis) externe ripper. De bekendste zijn DVDDecrypter en Smartripper. Beide programma's (en ook het gratis DVD Shrink) zijn te downloaden via de zeer nuttige website www.dvdrhelp.com. Behalve handleidingen voor deze programma's vindt u hier ook freeware voor het maken van vcd's en svcd's, informatie over dvd-spelers en een behulpzame community voor alles wat met audio en video te maken heeft. Een goed Nederlandstalig alternatief is www.doom9.nl. ***/kader *** Kader Kopiëren dvd illegaal? Er is grote onduidelijkheid of het maken van een reservekopie van een dvd illegaal is of niet. Deze onduidelijkheid komt voort uit de nieuwe Europese richtlijn voor de Auteurswet, het uitblijven van de aanpassing van de Nederlandse Auteurswet en uit het ontbreken van jurisprudentie. De Auteurswet van 1912 is in principe duidelijk. Artikel 16b bepaalt dat het maken van een 'enkele kopieën' mag. Maar de Auteurswet is oud en achterhaald. Een aanpassing op deze wet is in de maak, waarbij geldt dat deze in lijn moet zijn met de Europese richtlijnen op dit gebied. Deze richtlijn voor Auteursrecht (2001/29/EG) geeft aan dat het maken van een reservekopie niet strafbaar is, maar het bewust omzeilen (kraken) of toepassen van manieren om de encryptie op digitale content te omzeilen wel. Om een dvd te kunnen kopiëren, moet eerst het Content Scrambling System worden omzeild. Alle programma's die dit kunnen, maken gebruik van DeCSS, een uitvinding van de Noor Johanson. Hij werd aangeklaagd op grond het kraken van een encryptiemethode en tot het aanzetten van het maken van illegale kopieën. In december 2003 werd Johanson in Noorwegen in hoger beroep vrijgesproken. In Nederland, als lid van de EU, had deze uitspraak anders kunnen uitpakken. Op basis van de Europese richtlijn zou Johansen wel veroordeeld kunnen worden. Maar de rechter kan ook bepalen dat het recht op het maken van een thuiskopie van hoger belang is dan het omzeilen van de encryptiemethode. Toekomstige uitspraken zullen bepalen hoe de wet moet worden ge'nterpreteerd. Fabrikanten van dvd-kopieersoftware wachten met spanning op de uitspraak in mei in de rechtszaak tussen 321 Studios, maker van DVD Copy Express, en de Amerikaanse filmindustrie. Wint de filmindustrie, dan zal het maken van thuiskopieën waarschijnlijk tot het verleden behoren. Gelukkig is de verwachting dat het zover niet zal komen. Vandaar dat de Nederlandse overheid vorig jaar een heffing heeft ingevoerd op alle dvd-recordables, zodat de auteursrechthebbenden toch nog een vergoeding krijgen en softwareproducenten gewoon software maken die het voor iedereen mogelijk maakt zonder computerkennis een dvd te kopiëren. ***/kader ***kader PCMweb.nl NB VORMGEVING: NADER IN TE VULLEN NAAR GELANG DE RUIMTE. "

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!