ID.nl logo
Dit moet je weten over je pc-koeling
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Dit moet je weten over je pc-koeling

Een optimale koeling van je desktop-pc of laptop is belangrijk, het zorgt ervoor dat de componenten in je systeem niet te warm worden. In dit artikel leggen we je uit welke onderdelen belangrijk zijn voor een goede luchtcirculatie en wat handige producten zijn om de prestaties van je pc-koeling te verbeteren.

Tip 01: Hoe blijf je koel?

Bij een laptop heb je meestal geen mogelijkheid zelf iets aan het systeem aan te passen, je moet er maar van uitgaan dat de fabrikant zijn best heeft gedaan om het koelsysteem zo goed mogelijk te ontwerpen. Toch gaat dit nog weleens mis, dan blijkt bijvoorbeeld na een jaar de gebruikte koelpasta niet meer te werken waardoor de temperatuur van je processor bij normaal gebruik omhoogschiet. Een goed gekoelde laptop wordt een steeds belangrijker thema omdat fabrikanten steeds dunnere laptops willen produceren, met als gevolg dat er simpelweg te weinig ruimte is voor een goede koeling van de componenten. Bij een desktop-pc is zo’n probleem een stuk makkelijker op te lossen, je kunt dan een ventilator uitwisselen als het niet meer goed functioneert of een cpu-koeler demonteren en vervangen. In dit artikel focussen we ons op desktop-pc’s, omdat je hier meer mogelijkheden hebt om er zelf wat aan te veranderen. Wel geven we verderop ook wat algemene tips hoe je de airflow kunt verbeteren, hoe je zelf de koelpasta kunt vervangen en welke programma’s je kunnen helpen om de koeling te registreren en beter te reguleren.

©PXimport

Werkt de koelpasta niet meer, dan schiet de temperatuur van je processor omhoog

-

Tip 02: Airflow

Er is één essentieel woord dat te maken heeft met de koeling in je pc-kast: airflow. Alles draait om hoe snel en efficiënt de warme lucht kan worden weggeleid van de onderdelen die snel warm kunnen worden. Het onderdeel dat de meeste hitte produceert, is de cpu. Bij normaal gebruik is deze tussen de 45 en 60 graden Celsius. Als je een game speelt of met andere intensieve processen bezig bent, dan kan de temperatuur al snel oplopen naar 80 graden. Je cpu kan ook gemakkelijk 90 tot 100 graden worden, maar als het zo heet wordt, grijpen de ventilatoren in en krijg je een fenomeen dat thermal throttling wordt genoemd. De cpu gaat dan op een lagere frequentie draaien, met als gevolg dat je pc niet meer werkt zoals je verwachtte. Thermal throttling is een begrip waar veel MacBook Pro-gebruikers maar al te bekend mee zijn. Zo liet Apple in de zoektocht naar een nog compactere MacBook Pro-laptop een steekje vallen. Thermal throttling werd daar veroorzaakt door een slecht ontworpen airflow in combinatie met de koelpasta die na verloop van tijd zijn functie verloor.

©PXimport

Tip 03: De omgeving

Het spreekt wellicht voor zich, maar als je niet wilt dat je pc aan de binnenkant te warm wordt, dan moet de buitenkant ook lekker koel zijn. In de koude wintermaanden is dit natuurlijk een stuk gemakkelijker dan wanneer het in de werkkamer tegen de dertig graden is. Zorg er daarom ten eerste voor dat de pc niet direct in de zon staat, maar zoek het koelste plekje in de kamer op. Ook is het belangrijk dat de lucht goed kan circuleren. Als je een pc in een dichte kast inbouwt, dan kan dit als een soort kas gaan werken. Zorg er bovendien voor dat je geen luchtgaten blokkeert door er iets tegenaan te zetten. Die luchtgaten zitten veelal aan de achterkant van een pc-kast. Het is ook slim om geen andere apparaten die veel hitte veroorzaken in de buurt van de pc te zetten, de koeling in je pc moet dan namelijk veel harder werken, omdat het ook nog te maken heeft van warme lucht van buiten. Als je merkt dat je pc het op echt warme dagen heel moeilijk heeft, kun je altijd nog een ventilator op de pc richten, dit kan net het verschil maken voor de werking van de cpu. Voor laptops is het belangrijk dat je ze voornamelijk gebruikt op een vlak stabiel oppervlak. Als je de luchtgaten van een laptop bedekt doordat je het apparaat bijvoorbeeld langere tijd op schoot houdt, kan de laptop z’n warmte namelijk niet meer kwijt.

Een van de boosdoeners van oververhitte computers is een ventilator die niet meer goed werkt

-

Tip 04: Open de kast

Eén van de grootste boosdoeners van oververhitte computers is een ventilator die niet meer goed werkt. Open daarom eens per maand(en) even je kast en kijk of er zich veel stof heeft verzameld in de ventilator. Je ventilator maak je eenvoudig schoon met een blaasbalg. Vanuit de binnenkant spuit je lucht uit de blaasbalg in de ventilator waardoor deze begint te draaien en het stof naar buiten blaast. Doe dit dus nooit vanuit de buitenkant, om de simpele reden dat je dan al het stof naar binnen blaast. Je kunt ook een flesje perslucht gebruiken, maar hier zitten chemicaliën in die niet goed kunnen zijn voor sommige onderdelen van je pc. Bovendien kost zo’n flesje aardig wat geld en in negentig procent van de gevallen bereik je met een blaasbalg hetzelfde resultaat.

Merk je dat je pc moeite heeft met de luchtcirculatie en dus heel warm wordt, denk dan niet dat je je pc een handje helpt door de kast eraf te halen. Een goede pc-kast is namelijk zodanig ontworpen dat het op een zo efficiënt mogelijke manier de lucht kan laten circuleren. Als je de kast eraf haalt, breng je het hele circulatiesysteem naar de knoppen en kan de computer geen koude lucht meer naar de juiste onderdelen sturen.

©PXimport

Het is de bedoeling dat je een dun laagje van de nieuwe pasta op de processor hebt zitten

-

Tip 05: Koelpasta

Naast airflow gebruiken fabrikanten nog andere middelen om de verschillende elementen van je pc te koelen. De koelpasta bijvoorbeeld, voor je cpu en gpu. Bij een kant-en-klaar systeem of een laptop smeren fabrikanten dit geleidende goedje op een cpu of gpu om ervoor te zorgen dat de warmte zo goed mogelijk naar een koelelement erbovenop kan worden geleid. Dat koelelement wordt een heat sink genoemd en is zo ontworpen dat het de warmte gemakkelijk weg kan leiden van de processor naar de ventilator. Sommige heat sinks die je bij de computerwinkel koopt, hebben daarbovenop nog een ventilator zitten.

Koelpasta kan na verloop van tijd zijn functie verliezen. Heb je het idee dat dat bij jouw pc het geval is, dan kun je kijken of je deze pasta opnieuw kunt aanbrengen. Het is heel erg belangrijk dat je precies weet wat je doet, vooral als je dit bij een laptop wilt doen, omdat je vaak vrij veel onderdelen uit de behuizing moet halen om de processor te bereiken. Zorg er in ieder geval voor dat je computer uitstaat en dat je statisch ontladen bent voordat je de behuizing openmaakt. Voordat je nieuwe koelpasta aan gaat brengen, moet je de nog aanwezige resten van de huidige koelpasta verwijderen. Doe dit met een stofvrije doek of een koffiefilter dat je even in de isopropylalcohol hebt gedoopt, 90% is beter dan 70%. Zorg ervoor dat alle oude pasta is verwijderd, je de processor droog hebt geveegd en dat je geen andere onderdelen aanraakt met het doekje. Breng vervolgens voorzichtig de koelpasta aan op de processor. Heel belangrijk is dat je geen andere onderdelen insmeert met het goedje. Uiteindelijk is het de bedoeling dat je een dun laagje van de nieuwe pasta op de gehele processor hebt zitten. Er zijn een aantal video’s op YouTube te vinden die het proces uitleggen,

. In onze kooptips aan het eind van dit artikel laten we je een koelpasta zien die volgens ons een van de beste opties is.

©PXimport

Tip 06: Grotere ventilator

Als je een kant-en-klaar systeem koopt, heeft de fabrikant er misschien niet de beste ventilator voor je cpu ingezet. Je kunt gelukkig heel gemakkelijk je cpu-fan upgraden. Het gaat hier overigens niet alleen om een ventilator, in de meeste gevallen schaf je dan een compleet koelsysteem voor je processor aan, wat bestaat uit een heat sink met een ventilator erbovenop. Om te weten te komen of een cpu-koeler geschikt is voor jouw systeem, moet je de specificaties van de koeler erop naslaan.

In de achterkant van je pc-kast bevindt zich ook een ventilator, dit is de hoofdventilator die ervoor zorgt dat de warme lucht uit je kast wordt getransporteerd. Ook deze ventilator is gemakkelijk te vervangen. Ook hier geldt dat je goed moet dubbelchecken of de nieuwe ventilator die je op het oog hebt wel geschikt is voor jouw type kast.

©PXimport

Je kunt deze ventilator gemakkelijk uitwisselen als je ventilator het niet meer goed doet

-

Tip 07: Software

Ben je benieuwd hoe warm de processors in je computer zijn, installeer dan software die dit voor je in de gaten kan houden. Ook handig om eventuele softwarefouten mee op te sporen. Het kan namelijk zijn dat een bepaald proces of programma de temperatuur opeens laat stijgen. Als je weet wat een stijging veroorzaakt, kun je die oververhitting tegengaan door een update te installeren, het programma te de-installeren of een downgrade uit te voeren. Een goed programma, voor zowel Windows als macOS, is Intel Power Gadget. Je vindt het hier. Uiteraard is dit programma alleen zinvol als je een processor van Intel in je systeem hebt zitten. Een ander programma is HWiNFO. Deze tool houdt niet alleen de temperatuur van je cpu in de gaten, het kan je ook allerlei andere relevante informatie laten zien. Je vindt het op www.hwinfo.com.

©PXimport

Koelen met water

Koelen met water? Een waterkoeler is een slimme manier om je computer af te koelen als de traditionele ventilator dit niet meer lukt. Vergelijk het met airconditioning. Je plaatst een onderdeel van de waterkoeler op je cpu waar vervolgens koud water naartoe wordt geleid. Het warme afvalwater wordt naar een ventilator aan de achterkant van je systeem geleid en verlaat hier je kast als warme lucht. Er komt geen damp bij vrij, aangezien het watersysteem een compleet dicht systeem is.

©PXimport

In de stand zitten ventilatoren die ervoor zorgen dat het oppervlak van je laptop gekoeld wordt

-

Tip 08: Cooling pad

Heb je een laptop die ontzettend snel warm wordt en durf of wil je niet zelf eventueel de koelpasta vervangen, dan kun je kiezen voor een cooling pad. Dit is een ergonomische stand waar je je laptop op kunt plaatsen. In de stand zitten ventilatoren die ervoor zorgen dat het oppervlak van je laptop gekoeld wordt. De functionaliteit van cooling pads lopen ver uiteen, sommige pads helpen bij sommige laptops wel degelijk, andere combinaties van cooling pads en laptops brengen vrijwel geen verbetering. Je doet er daarom goed aan om voor aanschaf op zoek te gaan naar recensies of meningen van gebruikers of te googelen naar de combinatie van de specifieke cooling pad en jouw laptop. Sommige cooling pads sluit je aan op het stopcontact, anderen werken met een usb-aansluiting.

©PXimport

Kooptips

Deze keer geen drie vergelijkbare producten in verschillende prijsklassen, maar drie producten die de koeling van je pc of laptop kunnen verbeteren. We hebben de beste cpu-koeler voor je desktop uitgezocht, we laten een koelpasta voor je processor zien en je leest welke ventilator goedkoop is én goed in staat is om de warmte weg te leiden uit je kast.

Noctua NH-D15

Prijs: € 89,99 De Noctua NH-D15 is de perfecte cpu-koeler voor je desktop-pc. De heat sink bestaat uit zes torens die de warmte zo optimaal mogelijk wegleiden van je cpu. Tussen de koelelementen vind je twee ventilatoren die vrijwel geen geluid maken, ook niet onbelangrijk als je een goed gekoelde pc wilt hebben. Het element waarmee je de koeler vastzet, past op verschillende moederborden.

©PXimport

Thermal Grizzly Kryonaut

Prijs: € 7,99 De Thermal Grizzy Kryonaut is een van de betere koelpasta’s die je kunt gebruiken om de warmtegeleiding van je cpu of gpu te verbeteren. De koelpasta zorgt ervoor dat er zo min mogelijk lucht tussen de processor en de heat sink zit. De meegeleverde spatel is handig om de pasta zo goed mogelijk over de processor te verdelen.

Corsair Air Series AF120

Prijs: € 12,75 Ventilatoren van Corsair zijn vrijwel altijd een goede keus, maar dit model heeft onze voorkeur omdat hij erg stil is. De ventilator is in vier kleuren verkrijgbaar en is in vrijwel alle standaard pc-kasten te monteren. Ben je dol op gekleurde lichtjes, dan is er zelfs een rgb-versie met gekleurde led-lampjes beschikbaar.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 gourmetsets voor minder dan 85 euro
Huis

Waar voor je geld: 5 gourmetsets voor minder dan 85 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met de feestdagen in aantocht gaan we weer gezellig met z'n allen eten. En omdat gourmetten daarbij erg populair is, zijn we op zoek gegaan naar vijf betaalbare modellen geschikt voor tot 10 personen.

Met een gourmetstel maak je avonden extra gezellig en informeel. Iedereen eet in zijn eigen tempo omdat je zelf bepaalt hoeveel je in je pannetje of op je grill legt. En zo is er ook meer tijd om lekker te kletsen. Wij vonden vijf mooie gourmetstellen geschikt tot wel 10 personen.

Tristar RA‑2746 Gourmetstel – 8 personen

De Tristar RA‑2746 is een gourmetstel waarmee je samen met het hele gezin of vriendengroep kunt bakken en grillen. Het apparaat heeft een vermogen van ongeveer 1400 watt en is voorzien van één grote bak‑ en grillplaat, zodat je tegelijk vlees, vis en groenten kunt bereiden. Dankzij de PFAS‑vrije antiaanbaklaag koeken ingrediënten niet vast en maak je het oppervlak na het eten eenvoudig schoon.. Bij de set worden acht kleine pannetjes meegeleverd, zodat iedereen zijn eigen gerecht kan samenstellen. De antislipvoetjes houden het toestel stevig op tafel en het snoer is lang genoeg voor gebruik aan een eettafel. Verder is het gourmetstel geschikt voor maximaal acht personen.

Tefal Inox & Design RE4588 - 10 personen

Bij de Tefal Inox & Design RE4588 richt alles zich op een combinatie van raclette en gourmet. Je beschikt over een groot vermogen van 1350 watt en een verstelbare thermostaat, zodat je de temperatuur precies kunt regelen voor vlees, groenten of raclettekaas. De tien bijgeleverde pannetjes en de grillplaat hebben een antiaanbaklaag waardoor je weinig olie hoeft te gebruiken en het schoonmaken minder tijd kost. Tefal heeft het snoer met ongeveer twee meter vrij lang gemaakt, waardoor je meer vrijheid hebt om het toestel op tafel te plaatsen. Een ingebouwd indicatielampje toont wanneer het apparaat de ingestelde temperatuur heeft bereik. Het apparaat wordt geleverd met hittebestendige handgrepen voor veilig gebruik en is geschikt voor maximaal tien personen.

Princess Raclette Gourmetstel XL - 10 personen

Met de Princess Raclette XL haal je een gourmet‑ en raclette‑stel voor tien personen in huis. De set gebruikt een vermogen van ongeveer 1500 watt en heeft een extra grote bakplaat voor vlees en groenten. De plaat is uitneembaar en heeft een PFAS‑vrije antiaanbaklaag, waardoor je niet veel olie nodig hebt en het toestel gemakkelijk schoonmaakt. Bij het apparaat worden tien pannetjes geleverd; zo kan iedereen tegelijkertijd minipannetjes gebruiken. De temperatuur regel je via een draaiknop, terwijl een controlelampje aangeeft dat het toestel opwarmt. Koelblijvende handgrepen en antislipvoetjes dragen bij aan veilig gebruik.

Princess Dinner4All Circle - 4 personen

De Princess Dinner4All Circle is een ronde gourmetset bedoeld voor kleinere groepen. Het apparaat is voorzien van een ronde bakplaat met een diameter van ongeveer 30 centimeter en gebruikt een vermogen van 1000 watt. Via een draaiknop stel je de temperatuur in tot circa 250 °C, waardoor je van langzaam garen tot snel grillen verschillende bereidingswijzen kunt kiezen. De set wordt geleverd met meerdere individueel te gebruiken kooktegels, zodat iedereen op zijn eigen tegel kan bakken zonder smaken te mengen. Dankzij de antiaanbaklaag zijn de platen eenvoudig schoon te maken, terwijl antislipvoetjes het toestel stabiel houden. Het snoer is ongeveer twee meter lang, waardoor je het gemakkelijk midden op tafel zet.

Princess Dinner4All Pure - 4 personen

Deze Dinner4All Pure‑gourmetset van Princess is opgebouwd uit meerdere kleine bakplaten, zodat elke gebruiker zijn eigen kookgedeelte heeft. Het systeem bestaat uit vier bamboe plates met antiaanbaklaag en afzonderlijke bakplaatjes, die samen op één centrale powerbox van 1000 watt worden aangesloten. Doordat iedere plaat een eigen stekker heeft, kun je de opstelling uitbreiden of verkleinen; handig als je met twee, drie of vier personen wilt eten. Het apparaat heeft een controlelampje en een eenvoudige bediening; je steekt de stekker in het stopcontact en kiest een temperatuur met de draaiknop. Dankzij de non‑stick afwerking maak je de platen na afloop gemakkelijk schoon.

▼ Volgende artikel
Review Ring Outdoor Cam Pro – Interessant, maar niet voor iedereen
© Wesley Akkerman
Zekerheid & gemak

Review Ring Outdoor Cam Pro – Interessant, maar niet voor iedereen

De Ring Outdoor Cam Pro is een redelijk prijzige, slimme beveiligingscamera voor buiten die flink wat in zijn mars heeft. Het apparaat kost 199,99 euro en daar komt – waarschijnlijk – nog maandelijks een abonnement bovenop.

Goed
Conclusie

De Ring Outdoor Cam Pro biedt fijne hardware, waaronder 4K-video met 10x digitale zoom (die nog redelijk acceptabel is ook). De installatie is eenvoudig, maar de camera mist wel de nodige smarthome-integraties (waardoor hij dus niet voor iedereen even handig is). Bovendien is hij aan de prijzige kant en heb je voor het optimale gebruik een abonnement nodig, waardoor je maandelijks of jaarlijks terugkerende kosten hebt. Daardoor betaal je hier meer voor dan bij Eufy, en daarom is de Outdoor Cam Pro alleen interessant als je al andere Ring-producten hebt.

Plus- en minpunten
  • Goede beeldkwaliteit
  • Nachtzicht met of zonder kleur
  • Installatie zo gepiept
  • Beschermd tegen weer en wind
  • Geen invloed op beeldkwaliteit
  • Abonnement voelt bijna nodig
  • Mist smarthomefuncties
  • Geen lokale opslagopties

De nieuwe Ring Outdoor Camera Pro heeft een compact, stabiel en minimalistisch ontwerp waardoor je hem direct als een Ring-apparaat herkent. Dankzij de compacte afmetingen kun je hem subtiel aan de muur ophangen. Je bent verzekerd van bescherming tegen weer en wind (een IP-rating is niet bekend) en er is een extra afdekking voor de kabelaansluitingen. Ring levert de camera daarnaast met een kogel-gelagerde muurbeugel en montagemateriaal. De stroomvoorziening verloopt via de usb-c-kabel achterop; dit is helaas geen model met eigen batterij.

De installatie is, zoals gebruikelijk bij Ring, snel en ongecompliceerd. Je maakt verbinding via wifi na het scannen van de QR-code en over het algemeen is de verbinding stabiel. We hebben gedurende de testperiode geen storingen opgemerkt. Mocht je de camera willen ophangen, dan moet je wel zelf even een gaatje boren; daar zit voornamelijk het werk in. In de doos zit overigens alles wat je nodig hebt om dat te doen. Denk dan aan die eerdergenoemde muurbeugel, maar ook aan alle schroeven en dergelijke. Je hoeft alleen de boor er zelf bij te pakken.

©Wesley Akkerman

Weinig zeggenschap over het beeld

De Ring Outdoor Cam Pro heeft een 4K-resolutie en een brede kijkhoek van 140 graden. Overdag zorgen natuurlijke kleuren en HDR-ondersteuning ervoor dat details en gezichten duidelijk herkenbaar blijven, zelfs bij tegenlicht. 's Nachts schakelt de camera automatisch over op helder zwart-witbeeld dankzij infrarood. Het systeem is bovendien in staat nachtvisie in kleur te leveren, maar daarvoor is er wel voldoende licht nodig. Hij schakelt automatisch van stand op basis van de hoeveelheid licht; je kunt helaas niet zelf bepalen of je in kleur of zwart-wit filmt.

Ring maakt verder gebruik van betrouwbare bewegingsdetectie, waarbij je via de app zones kunt instellen om vals alarm te voorkomen. De Ring Outdoor Cam Pro heeft 3D-bewegingsdetectie en Bird's Eye View (een typische Ring-uitvinding) voor nauwkeurige afstandsmetingen en het volgen van bewegingen. Met een Ring Protect-abonnement krijg je toegang tot geavanceerde herkenning van personen, dieren en voertuigen. Voor zaken als tweewegcommunicatie en de live-feed hoef je gelukkig niet in de buidel te tasten.

Het gebrek aan kleur komt door de mist.

Verplichte cloudopslag

Over het abonnement gesproken: daarmee krijg je ook nog toegang tot een uitgebreide videohistorie. Dat kost je wel minimaal 3,99 euro per maand. De opgenomen beelden blijven dan voor 180 dagen bewaard. Een belangrijk punt blijft echter de cloud-exclusiviteit; Ring maakt het nog steeds niet mogelijk om beelden lokaal op te slaan. Je bent dus verplicht een abonnement af te nemen als je je huisbeveiliging een beetje serieus neemt. De app faciliteert wel een overzichtelijk rechtenbeheer voor gezinsleden en waarschuwt bij allerlei ongeregeldheden.

De Ring-camera integreert tot slot met Alexa (de slimme assistent van Amazon) en IFTTT (een gratis en eenvoudige service voor smarthome-automatiseringen), maar mist helaas ondersteuning voor Google Home en Apple HomeKit (zoals dat al jaren het geval is). Via de Ring-app, beschikbaar voor Android en iOS, heb je de controle over de instellingen, inclusief het in- of uitschakelen van de sirene en bewegingsdetectie. De app toont een overzicht van gebeurtenissen en maakt het mogelijk voorgeprogrammeerde berichten af te spelen voor je bezoekers.

Van links naar rechts: infraroodnachtzicht, nachtzicht met kleur en nachtzicht zonder infrarood.

Lees ook onze review van de Ring Floodlight Cam Pro (2e gen)

Ring Outdoor Cam Pro kopen?

De Ring Outdoor Cam Pro biedt fijne hardware, waaronder 4K-video met 10x digitale zoom (die nog redelijk acceptabel is ook). De installatie is eenvoudig, maar de beveiligingscamera mist wel de nodige smarthome-integraties (waardoor hij dus niet voor iedereen heel handig is). Bovendien is hij aan de prijzige kant en heb je voor het optimale gebruik een abonnement nodig, waardoor je maandelijks of jaarlijks terugkerende kosten hebt. Daardoor betaal je hier meer voor dan bij Eufy, en daarom is de Outdoor Cam Pro alleen interessant als je al andere Ring-producten hebt.