Wanneer de rekenkracht van een gewone computer niet toereikend is en een supercomputer niet binnen handbereik ligt, kan distributed computing wonderen verrichten. Wij zetten de mogelijkheden op een rij.

Waarom investeren in een peperdure, energieverslindende supercomputer als je ook gebruik kunt maken van de ongebruikte rekenkracht van thuiscomputers? Dat is het idee achter distributed computing, dat zijn opkomst in de late jaren ‘90 had. In eerste instantie om gezamenlijk priemgetallen te berekenen (GIMPS, 1996), daarna om in het algemeen te rekenen (distributed.net, 1997) en - wellicht het bekendste voorbeeld – om samen te zoeken naar buitenaards leven met SETI@home (1999).

SETI probeert de gegevens die opgenomen zijn met een radiotelescoop te analyseren en besloot daar in 1999 op een creatieve manier rekenkracht voor vrij te maken. Wie SETI@home installeert op een met internet verbonden machine, doneert ongebruikte rekenkracht aan het project. Dit project gaf ‘samen rekenen’ bekendheid bij het grote publiek. Volgens de laatste cijfers hebben inmiddels al 5,2 miljoen mensen met SETI meegerekend. In de oorspronkelijke versie werd de grote homp data van SETI gesplitst in kleinere pakketten. Die gingen naar de verschillende thuiscomputers.

Was een computer klaar met rekenen, dan ging het resultaat terug naar SETI en kreeg die gebruiker een punt. Al snel ontstond er een competitie om zoveel mogelijk punten te verzamelen. Dat had een ongewenst gevolg: valsspelers. Sommige deelnemers vervalsten de gegevens om zo sneller aan punten te komen. Om SETI beter te beveiligen tegen dit soort activiteiten, en om een open platform voor vergelijkbare projecten op te zetten, is het Boinc-platform (Berkeley Open Infrastructure for Network Computing) ontwikkeld. Qua rekenkracht staat Boinc op de vierde plaats wereldwijd; het moet drie supercomputers voor zich dulden.

©PXimport

Blockchain

Binnen de huidige ontwikkeling van distributed computing speelt blockchain een hoofdrol. Hoewel het oorspronkelijk voor Bitcoin ontwikkeld is, levert deze technologie een oplossing voor het basisprobleem van een systeem als SETI@home. Blockchain zet namelijk voor separate datapakketten een keten van eigendom en verantwoording op. Per datapakket is duidelijk waar het vandaan komt, naar wie het gegaan is en hoe het weer bij het centrale systeem is teruggekomen.

Omdat blockchain voor een robuuste vastlegging en beveiliging van deze keten zorgt, wordt het zeer lastig om met de gegevens te rommelen. Dat maakt decentraal verwerkte data betrouwbaarder. Ook is het mogelijk om efficiënter pakketten over het netwerk te verdelen. Bij inzet van de oorspronkelijke SETI@home-applicatie moesten datapakketten bij meerdere computers uitgezet worden. Een resultaat was pas centraal te accepteren als verschillende bronnen met vergelijkbare antwoorden kwamen.

Gebruik van blockchain maakt het eenvoudiger om bronnen als betrouwbaar te markeren, waardoor met minder identieke pakketten gewerkt kan worden. Ook kan bij misbruik sneller bepaald worden wie verantwoordelijk was voor foutieve data, en is de invoer van die bron sneller uit te sluiten.

dApps: decentralized applications

Verantwoording vastleggen in de dataketen is mooi, maar er moet ook met gegevens gewerkt worden. De term dApp staat voor ‘decentralized applications’ en doelt op applicaties die gemaakt zijn om verspreid over een veelheid van computers gezamenlijk tot resultaat te komen. De ontwikkeling van dApps is nog in volle gang.

Eén van de grotere uitdagingen binnen deze systemen is dat er een prikkel nodig is die voorkomt dat iemand zonder tegenprestatie ongelimiteerd gebruik van een gedistribueerd netwerk maakt. Een oplossing voor deze uitdaging wordt door IOTA (Internet of Things Application) ontwikkeld. Onderdeel van dit project is een microtransactie-systeem dat moet zorgen dat diegenen die gebruik maken van de rekenkracht van een netwerk er ook iets aan terug schenken. We zien dit ook bij vele andere projecten terug.

Cloudopslag, AI en het internet-of-things

Opslag van gegevens in de cloud is een fascinerend langetermijndoel dat met distributed computing te realiseren is. Door gegevens vast te houden op een betrouwbaar decentraal netwerk, kan met Dropbox, Google, Microsoft, Amazon en aanverwante diensten geconcurreerd worden. Het zou met het huidige aanbod van data in de clouddiensten doen wat Napster en daarna BitTorrent met de muziek- en filmindustrie gedaan hebben. Voor de veiligheid van bestandsopslag op een decentraal netwerk wordt blockchain ingezet.

©PXimport

Voor het ontwikkelen van artificiële intelligentie (AI) kan een gedistribueerd netwerk ingezet worden. Zogenoemde ‘distributed artificial intelligence’ verdeelt de berekeningen om een groot probleem op te lossen in kleine subonderdelen (agents) en gebruikt een netwerk van computers om tot uitkomsten te komen. Op basis van kansberekening wordt de meest waarschijnlijke uitkomst van een groep agents tot de juiste verkozen. Hoe groter het gedistribueerde netwerk waarmee gewerkt wordt, hoe sneller uitkomsten te bepalen zijn.

Onder het internet of things vallen alle apparaten die met een eigen ip-adres aan internet gekoppeld zijn. Meestal gaat het om sensoren en programmeerbare logische circuits (PLC) waarmee in productie-omgevingen of magazijnen gewerkt wordt. Om de gemeten gegevens optimaal te gebruiken, is een centrale aansturing nodig. Ook hier gaat het om een vorm van distributed computing. Het zal daarom niemand verbazen dat IoT en blockchain vaak in één adem genoemd worden.

Aan de slag

Ondanks het experimentele gehalte van de meeste distributed-computing-diensten kun je op verschillende niveaus en bij verschillende projecten al inhaken, testen of zelfs meedoen. Het zal niemand verbazen dat dit nog niet het juiste moment is om je kritieke gegevens aan een door blockchain bij elkaar gehouden experimentele dienst toe te vertrouwen.

Sterker nog, de meeste projecten staan nog zozeer in de kinderschoenen dat ze niet klaar zijn voor een dag-tot-dag-ervaring. Kortom: nog niet erg praktisch, wel een boeiende glimp van de toekomst.

Parkeerautomaten en laadpalen voor elektrische auto's zijn steeds vaker doelwit van fraudeurs. Ze plakken een sticker met een valse QR-code op het scherm of naast het betaalgedeelte. Wie de code scant, komt terecht op een nagemaakte website die vraagt om bankgegevens of een betaling. In werkelijkheid belandt het geld niet bij de gemeente of de exploitant, maar bij criminelen.

Van Amsterdam tot Maastricht, van Alphen aan den Rijn en Rotterdam tot Den Haag: valse QR-codes duiken steeds vaker op. Quishing, zoals deze relatief nieuwe vorm van oplichting wordt genoemd, kan je behoorlijk wat geld kosten. Met de tips in dit artikel voorkom je dat jij slachtoffer wordt.

Hoe fraudeurs te werk gaan

Een valse QR-code is vaak simpelweg een sticker die over de originele code of op een lege plek is geplakt. Op het eerste gezicht lijkt de code onderdeel van de automaat. Zodra je de code scant, opent er een website die qua logo en opmaak sterk lijkt op die van een parkeer- of laadpaalexploitant. Het verschil zit in de details: de url wijkt af, de site vraagt direct om bankinloggegevens of je wordt doorgestuurd naar een betaalpagina die niets met de gemeente of betreffende exploitant te maken heeft.

In het Verenigd Koninkrijk en Nederland zijn al meerdere meldingen gedaan. Sommige slachtoffers verloren tientallen euro's aan parkeergeld, anderen werden geconfronteerd met grotere bedragen die van hun rekening verdwenen.

Zo herken je een valse QR-code

Let altijd goed op de fysieke code. Ziet het eruit als een losse sticker, scheef geplakt of met een afwijkende kleur? Dan is de kans groot dat het om fraude gaat. Controleer daarnaast de link die verschijnt zodra je scant. Een betrouwbare url verwijst naar een bekende aanbieder, zoals de website van de gemeente of een erkende parkeerapp. Zie je rare domeinnamen of spelfouten, ga dan niet verder maar klik de pagina meteen weg. Belangrijk om te weten: dat een link met https:// begint is tegenwoordig geen garantie meer dat het om een veilige site gaat. Wij hebben als test de valse QR-code op de foto gescand (don't try this at home!) en de link begint met https://...

Nog beter is het om QR-codes helemaal te vermijden bij dit soort betalingen. Gemeenten en aanbieders van laadpalen en parkeerautomaten adviseren om te betalen via de automaat zelf of via een officiële app, zoals EasyPark of ParkMobile. Zo weet je zeker dat je geld op de juiste plek terechtkomt.

Wat kun je zelf doen?

Betaal je via een app of met pin, dan loop je geen risico op quishing. Zie je toch een verdachte QR-code, meld dit dan bij de gemeente of politie, zodat de sticker snel verwijderd kan worden. Twijfel je aan een website, gebruik dan een controletool zoals 'Check je linkje' waarmee je vooraf kunt zien waar een QR-code naartoe leidt.

Nog niet zo lang geleden was miniled-technologie voorbehouden aan de luxere midrange-modellen en hoger. Maar zoals dat nu eenmaal gaat is ook deze technologie na een aantal jaren beschikbaar op goedkopere modellen. Hoe zit het dan met de kwaliteit?

8,9

Uitstekend

Conclusie

TCL’s 55C6K is een heel interessante instapper. De adviesprijs ligt te hoog, zeker naast de betere C7K, maar gelukkig is de tv her en der al voor veel minder te krijgen. Met 180 zones schieten de piekhelderheid en het contrast iets tekort, en HDR blijft ook een beetje achter. Toch levert de tv in SDR mooie kleuren en prima kalibratie in Filmmaker- en Movie-modus. Het toestel maakt daarnaast gebruik van Google TV en levert goede gaming-features.

Plus- en minpunten

• Achtergrondverlichting met 180 zones en degelijk contrast
• Voldoende piekhelderheid en degelijk kleurbereik
• Ondersteuning voor Dolby Vision IQ en HDR10+
• Twee HDMI 2.1-aansluitingen met gaming-features
• Filmmaker Mode en Movie Mode met goede kalibratie
• Google TV en AirPlay 2

• HDR-dynamische tonemapping vermindert het contrast
• eARC/ARC neemt een 48-Gbps HDMI-poort in
• Beperkte kijkhoek

Een eenvoudig ontwerp hoeft niet lelijk te zijn, iets wat de C6K goed laat zien. De vleugelvoeten links en rechts onder deze televisie zijn licht naar buiten gedraaid en dat zorgt ervoor dat hij erg stabiel staat. Aan de voorzijde heeft het scherm nauwelijks een kader; de focus ligt op het beeld. Van opzij gemeten is hij 56 mm diep. Door de licht afgeschuinde zijkanten en de smalle zilverkleurige rand oogt hij zelfs nog slanker. De rug is mooi vlak en afgewerkt met een vierkantpatroon.

Aansluitingen

TCL kiest voor een minimale set aan aansluitingen, een eigenschap die we bij al hun miniled-modellen zien. Er zijn vier HDMI-poorten, waarvan twee voorzien zijn van de maximale 48Gbit/s-bandbreedte die noodzakelijk is voor gamen in 4K120 op je favoriete high-end console. Voor pc-gamers is er nog wat extra mogelijk. Zij kunnen in 4K144Hz gamen, of als je framerate belangrijker vindt dan resolutie kunnen ze zelfs tot 2K288Hz gaan. Met een input-lag van 16,8 ms (bij 4K60) en 8,4 ms (bij 2K120), ondersteuning voor ALLM en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync Compatible) is een responsieve en uiterst vloeiende game-ervaring gegarandeerd.

Heb je thuis meerdere high-end gamebronnen én een soundbar, dan moet je er wel rekening mee houden dat ARC/eARC slechts op één van de 48Gbit/s-poorten is ingeschakeld, en je dus maar één dergelijke poort overhoudt voor je game-apparaten. Behalve de HDMI-poorten zijn er nog een usb-poort voor media, een digitaal optische audio-uitgang, twee antenne-aansluitingen, wifi 5, ethernet en bluetooth (voor de afstandsbediening en draadloze hoofdtelefoons). 

Voorzien van Google TV

Zijn er bepaalde apps die je absoluut niet wilt missen op je smart-tv? Dan is Google TV een uitstekende keuze. Het systeem heeft het ruimste app-aanbod en je vindt er bijna alle internationale, maar ook lokale streamingdiensten terug. Google Cast en Apple AirPlay 2 maken het supermakkelijk om content van je smartphone naar de tv te sturen. Aanbevelingen krijg je eveneens in overvloed. Ze zijn geordend per genre, niet per streamingdienst. De genres die Google je toont, zijn gebaseerd op je kijkgedrag. Meer over Google TV lees je in dit artikel.

TCL biedt verder een energiedashboard waarin je alle instellingen terugvindt die het energieverbruik van je tv kunnen beïnvloeden. Wil je de tv gebruiken als kunstkader, dan open je T-exhibition; daar vind je niet alleen een ruim aanbod kunst, je kunt er ook AI-kunst genereren. TCL Channels biedt gratis streaming-content, mét advertenties uiteraard. De Google TV-interface werkt vlot en de gebruikservaring is prima. Ook als je even in de instellingen wilt duiken of een andere input wilt selecteren heeft TCL voor een handige interface gezorgd.

De zwarte rechthoekige afstandsbediening wint geen prijs voor innovatie, maar werkt wel prima. De toetsen voelen zacht aan en hebben een zuivere aanslag. De lay-out is redelijk klassiek en er is nog een numeriek toetsenbord aanwezig. De ingebouwde microfoon is handig voor zoekopdrachten. Onderaan de afstandsbediening zijn zes sneltoetsen te vinden: voor Netflix, Prime Video, YouTube, de mediaspeler, TCL Channels en Disney+. 

Prima beeldverwerking

De AiPQ Pro-processor die je in de C6K vindt, gebruikt TCL ook in zijn hoger geplaatste modellen. Dat is goed nieuws, want je hoeft dus niets in te leveren op dit vlak en de resultaten zijn erg goed. Wat ons vooral opvalt, is dat HDR-content met zachte kleurgradiënten nu quasi-foutloos en zonder kleurstroken op het scherm verschijnt. Je hoeft daarvoor zelfs geen ruisonderdrukking te activeren. In SDR-content kan dat verschijnsel wel nog zichtbaar zijn, maar met wat lichte ruisonderdrukking worden de meeste hinderlijke kleurstroken weggewerkt. Alleen heel lastige gevallen blijven licht zichtbaar. De processor scoort ook erg goed op deinterlacing van live-tv (1080i) en heeft prima upscaling. Een klein beetje extra scherpte (tot maximaal 5) kan het beeld wel gebruiken.

Voor sport en games is bewegingsscherpte erg belangrijk, en die is prima. De randen van bewegende voorwerpen hebben een heel licht vage rand. Oledmodellen blijven wel uitgesproken beter op dit vlak. Wie dat wil verbeteren, kan overschakelen naar een 240Hz-verversingssnelheid. Bij 4K-beeldmateriaal gaat dat ten koste van wat verticale resolutie, maar het verlies is erg klein. Gamers kunnen in Full-HD zelfs tot 288 Hz gaan. Voor film zien we weinig meerwaarde. Wil je de judder van films wat intomen, dan activeer je de motion interpolation; stel de sterkte in naar eigen smaak. 

©TCL

Zijn 180 dimmingzones voldoende?

Het grote voordeel van miniled-achtergrondverlichtingen is dat ze een groot aantal dimmingzones kunnen bieden. Die zijn essentieel om het contrast van de televisie naar een hoger niveau te tillen. De 55C6K moet het echter stellen met 180 zones (18 x 10). Dat is een flinke downgrade ten opzichte van de 55C7K, die kan uitpakken met 720 zones (36 x 20). Het lcd-paneel zelf heeft een eigen contrast van ongeveer 4600:1, en dat is weliswaar iets lager dan wat we bij andere TCL-modellen zagen, maar zeker niet slecht. Met local dimming geactiveerd stijgt het contrast naar 8400:1, een bescheiden verbetering.

Op een eenvoudiger test scoort hij nog 27.800:1. Die cijfers laten zien dat dat 180 zones wel verbetering leveren, ook al is die aan de kleine kant. Maar het echte verschil zien we in allerlei testfragmenten. Is het beeld donker en zijn er veel kleinere lichtpunten, dan is er meer schaduwdetail zichtbaar dan wenselijk omdat de grote zones het contrast niet fijn genoeg kunnen controleren. Een snel bewegend voorwerp kan dan ook een kleine zone-overgang tonen.

We moeten daar wel bij vermelden dat de aansturing erg goed is; echte zonegrenzen zijn onzichtbaar, maar een incidentele halo is uiteraard niet te vermijden. Al die zaken zijn vooral van belang bij donkere beelden. Bij heldere beelden zien we dan weer een omgekeerd effect. Een donkere partij met scherp detail in een verder helder beeld is iets te helder en verliest zo wat detail. Dat effect is duidelijker in HDR. Al met al nog steeds een behoorlijk resultaat, maar van 180 zones mag je geen oledkwaliteit contrast verwachten. 

Bescheiden piekhelderheid

Ook op het gebied van piekhelderheid kan de C6K maar nauwelijks overtuigen. Op het 10%-venster in HDR Filmmaker Mode meten we 688 nits, op het volledig witte scherm 547 nits. TCL heeft de tv zo getuned dat hij op het 50%-venster nog naar 844 nits gaat. Dat zijn voor HDR eerder bescheiden resultaten, zeker aangezien de Filmmaker Mode de middentinten en helderste tinten te donker toont. Het kleurbereik haalt 88,5% P3. De C6K claimt een QLED-model te zijn, maar onze meting duidt eerder op een KSF-fosfor-achtergrondverlichting waarbij vermoedelijk erg weinig of geen quantum dots aanwezig zijn. Die QLED-vermelding zou TCL dan ook beter achterwege laten. Vergelijk die resultaten met de C7K (die wél echte quantum dots gebruikt) waar we 95% P3 halen en een piekhelderheid van 1850 nits op het 10%-venster, en je ziet dat het verschil groot is.

De C6K ondersteunt Dolby Vision IQ en HDR10+, naast HDR10 en HLG. In HDR Filmmaker Mode zijn niet alleen de helderste tinten te donker, de tv clipt ook wat witdetail weg, waardoor nuance in de helderste tinten kan verdwijnen. We activeerden dynamische tonemapping om dat tegen te gaan, maar dat maakt het beeld over het algemeen te helder, waardoor je minder contrastrijk beeld ziet. In SDR is het resultaat erg goed: de Filmmaker Mode levert een goede kalibratie, dus daar zie je de C6K op zijn best. Zowel in HDR als SDR was het schaduwdetail goed zichtbaar. 

Matige audio

De 40 watt sterke 2.1-audioconfiguratie met het label van Onkyo mag dan wel iets krachtiger zijn dan de gemiddelde lagere-middenklasser, toch laat het geen diepe indruk achter. Er is ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X, maar onze filmsoundtracks geven maar een matig tot erg beperkt surroundgevoel. Echte diepe bassen ontbreken, en zodra je het volume echt hoog zet, verdwijnt een deel van de bas en hoor je redelijk wat vervorming. De klank is goed genoeg voor doorsnee dagelijks gebruik, maar muziek- en filmliefhebbers kunnen beter een soundbar bij deze televisie gebruiken.

Conclusie

TCL pakt erg graag uit met zijn miniled-modellen, maar deze instapper maakt toch een aantal belangrijke compromissen. Dat leidt onmiddellijk tot zijn belangrijkste minpunt: de adviesprijs. Die is te hoog, zeker wanneer je die vergelijkt met de TCL C7K die nauwelijks duurder, maar wel aanmerkelijk beter is. De dynamische tonemapping van TCL kan beter, zeker gezien de basisprestaties. Met 180 zones kan hij immers geen hoge piekhelderheid leveren en ook geen indrukwekkend contrast. In HDR blijft hij daardoor wat achter, en de dynamische tonemapping maakt niet genoeg goed. Als we erg streng zijn, komt dat vooral omdat de andere miniled-modellen van TCL juist wél zo goed scoren. Maar eerlijk is eerlijk: deze TCL 55C6K levert nog prima prestaties, met mooie kleuren en voldoende piekhelderheid en contrast. De Filmmaker en Movie Mode zijn goed gekalibreerd en zeker in SDR is dat een mooie prestatie. Google TV zorgt voor een ruim entertainmentaanbod en er zijn aardig wat gaming-features. Kun je deze televisie met een mooie korting vinden, dan is hij zeker het overwegen waard!