Dat je pc niet zonder ssd kan, weet je waarschijnlijk al. De ontwikkelingen op ssd-gebied staan niet stil en hoewel iedere ssd een flink stuk sneller is dan de ouderwetse harde schijf, zijn er inmiddels ook flinke snelheidsverschillen tussen ssd’s. Samsung's SSD 970 EVO en 970 PRO behoren tot de snelste ssd’s op de markt. Wat heb je daar eigenlijk aan?

©PXimport

De meeste ssd’s maken net als de harde schijf gebruik van de sata-interface op hetzelfde fysieke formaat als een 2,5inch-schijf. Dat die ssd’s toch voor een flinke snelheidsverhoging zorgen komt doordat die sata-interface een stuk sneller is dan de snelheid van een harde schijf. Want waar een harde schijf een zo’n 150 MB/s haalt, verwerkt de sata-interface in de praktijk zo’n 550 MB/s. Inmiddels tikt zo’n beetje iedere sata-ssd deze snelheid aan. Maar de ontwikkeling van de ssd gaat door. Inmiddels worden er ssd’s gemaakt die vele malen sneller zijn dan de sata-interface. Zo heeft Samsungs nieuwe SD 970 PRO een leessnelheid van maar liefst 3500 MB/s terwijl de schrijfsnelheid 2700 MB/s bedraagt. Voor de nieuwste ssd’s wordt gebruik gemaakt van de pci-express-interface die ook gebruikt wordt voor razendsnelle grafische kaarten. Nu is een grote insteekkaart niet heel handig, vandaar dat voor ssd’s met m.2 een nieuw fysiek formaat bedacht is. Een m.2-slot dat gebruik maakt van pci-express heeft een theoretische snelheid van maar liefst 4 GB/s. Behalve dat er gebruik wordt gemaakt van pci-express is er in de vorm van nvme ook een nieuw aansturingsprotocol ontworpen dat speciaal voor ssd’s bedacht is. Vandaar dat de snelste m.2-ssd’s ook wel nvme-ssd’s worden genoemd.

©CIDimport

De Samsung SSD 970 EVO is één van de snelste ssd’s die je kunt kopen.

Snelle controller en geheugen

Dankzij pci-express wordt een ssd dus niet meer begrenst door de interface. Maar dat verklaart natuurlijk maar deels waarom Samsungs SSD 970 EVO en SSD 970 PRO de snelste ssd’s van dit moment zijn. De grootse kracht van beide ssd’s is het door Samsung zelf ontwikkelde V-NAND flashgeheugen. In dat flashgeheugen zit overigens ook direct het verschil tussen de PRO en de EVO, want waar bij de PRO 2 bit per geheugencel wordt opgeslagen slaat de EVO 3 bit per geheugencel op. De EVO is hierdoor iets langzamer, maar dat verschil wordt deels opgevangen door Samsungs TurboWrite-technologie waarbij een deel van het flashgeheugen wordt ingezet als razendsnelle buffer. De EVO en PRO gebruiken dezelfde Samsung Phoenix Controller. Deze controller bevat maar liefst vijf arm-processorcores. Een nikkelcoating zorgt ervoor dat de controller zijn warmte efficiënt kwijt kan waardoor de prestaties langdurig op peil blijven. In de praktijk is het snelheidsverschil tussen de SSD 970 EVO ende SSD 970 PRO dan ook beperkt, toch is de 970 PRO nog net een tikje sneller dan de al erg indrukwekkende 970 EVO.

Waarom heb jij de SSD 970 EVO nodig?

Zowel Samsungs SSD 970 EVO als de SSD 970 PRO behoren dus tot de snelste ssd’s die je momenteel kunt kopen. Leuk om te weten, maar waar heb je die snelheid nou eigenlijk voor nodig? Wij vroegen jullie wat jullie met de supersnelle Samsung SSD 970 EVO zouden doen. Gebaseerd op jullie reacties hebben we de vijf redenen op een rij gezet waarom je niet zonder de Samsung SSD 970 EVO kunt.

©CIDimport

Sneller opstarten

Een motivatie die een groot aantal keer genoemd wordt is het snel opstarten van de pc. Er is dan ook niets zo vervelend als wachten tot je pc eindelijk is opgestart. Met Samsungs SSD 970 EVO zul je van lange opstarttijden geen last hebben, met een leessnelheid van maar liefst 3500 MB/s wordt je besturingssysteem razendsnel geladen. Hoe snel? Wanneer je computer helemaal uitstaat, zit je binnen vijftien seconden in Windows.

©CIDimport

Snellere werkervaring

Je kunt de snelste processor kopen die er is, als je die combineert met een langzame ssd of harde schijf haal je die kracht er niet uit. Samsungs SSD 970 EVO heeft niet alleen razendsnelle lees- en schijfsnelheden, hij is ook ontworpen om tegelijkertijd vele kleine bestanden te verwerken. Precies zoals een besturingssysteem als Windows een ssd gebruikt en waardoor een pc met ssd zo snel aanvoelt.

©CIDimport

Snellere foto- en videobewerking

In de ingezonden reacties worden ook foto- en videobewerking veelvuldig genoemd. Samsung heeft de SSD 970 EVO (en de PRO) ook daadwerkelijk ontworpen met zware grafische bewerkingen als uitgangspunt. Met de toename van 4K-videobewerking en fotocamera’s met steeds meer megapixels worden de grafische bestanden waar we meewerken steeds groter. Voor de 970 EVO met zijn leessnelheid van 3500 en schrijfsnelheid van 2500 MB/s geen enkel probleem.

©CIDimport

Sneller gamen

Met de Samsung SSD 970 EVO weetje zeker dat je dure processor en grafische kaart niet geremd wordt door de ssd en worden al je spellen razendsnel geladen, ook tijdens het spelen. Uiteraard moet je de games dan wel op de 970 EVO installeren. Gelukkig is de SSD 970 EVO verkrijgbaar in de ruime opslagcapaciteiten van 1 en zelfs 2 TB. Ruimte genoeg voor al je games dus.

©CIDimport

Sneller professioneel werken

We noemden al foto- en videobewerking, maar het kan altijd zwaarder. Zo werd een aantal keer het renderen van animaties genoemd. Ook andere minder alledaagse werkzaamheden als statistisch onderzoek en het werken met virtuele machines zijn goede redenen voor een snelle ssd. Professionele werkzaamheden vereisen een ssd die alle lees- en schijfopdrachten kan bijhouden, zeker als er meerdere zware applicaties naast elkaar gebruikt worden.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.