Over een paar jaar bellen we allemaal via onze breedbandaansluiting. Lekker makkelijk, maar vooral goedkoper. Voice over ip kenden we al, maar nu komt Scarlet als eerste provider met voice over dsl, speciaal voor particulieren. Eindelijk kunnen we de vaste aansluiting van KPN de deur uit doen!

Over een paar jaar bellen we allemaal via onze breedbandaansluiting. Lekker makkelijk, maar vooral goedkoper. Voice over ip kenden we al, maar nu komt Scarlet als eerste provider met voice over dsl, speciaal voor particulieren. Eindelijk kunnen we de vaste aansluiting van KPN de deur uit doen! Over bellen via internet is al veel geschreven, maar er zijn nog maar weinig mensen die het in de praktijk ook echt gebruiken. De komende jaren wordt het echter steeds makkelijker om bij uw breedbandaansluiting ook ip-telefonie te nemen. Wie zijn adsl-aansluiting via KPN heeft lopen, is verplicht minimaal een BelBudget-abonnement voor telefonie hierbij af te nemen. Gelukkig is KPN allang geen alleenheerser meer in de telefooncentrale. Wie graag surft én een vaste lijn voor telefoon of fax wil aanhouden – maar minder op heeft met KPN – heeft ook een andere mogelijkheid: bellen via adsl (voice over dsl). Een van de vroegste aanbieders van deze dienst is SpaarTotaal van Scarlet. Omdat we erg benieuwd zijn naar de kwaliteit van deze nieuwe dienst, hebben we ons onmiddellijk aangemeld en voice over dsl (VoDSL) in de praktijk getest. Het bellen over een breedbandverbinding verloopt anders dan bij een gewone telefoon. Je sluit je gewone telefoon namelijk aan op een speciale breedband router van de alternatieve aanbieder. Deze breedbandrouter mengt op een slimme manier telefonie met de breedbandinternet en stuurt dat in één verbinding naar de centrale. Op dit moment zijn de alternatieve netwerken van BBned, Versatel of BaByXL in staat telefonie en internet te scheiden en elk verder af te handelen. Hier komt verder geen KPN-telefonieapparatuur in de centrale aan te pas. U kunt in zo'n geval dus de KPN-lijn opzeggen om kosten te sparen. Al uw gesprekken lopen dan over de breedbandverbinding die wordt aangehouden. Met telefoneren via adsl behoudt u dus wél de gewone telefoon – maar dan aangesloten op uw router. En VoIP dan? Er zijn twee manieren om telefonie gemengd met data over een breedbandverbinding te sturen. De techniek die Scarlet SpaarTotaal in deze test op het BBned adsl-netwerk gebruikt is voice over dsl, of korter: VoDSL. Een tweede erg populaire manier is voice over ip (VoIP). Voice over dsl wordt relatief weinig toegepast, maar heeft als voordeel dat het relatief makkelijk een goede kwaliteit levert. Naast Scarlet bieden op dit moment DutchWeb (www.dutchweb.net), TTG (www.ttg-netherlands.nl) en bbeyond (www.dsl.nl) ook VoDSL, allen over het BBned-netwerk. TTG richt zich alleen op de zakelijke markt. De favoriet echter is voice over ip (VoIP). Ondermeer Pilmo (www.pilmo.nl) past deze techniek in Nederland toe en veel meer aanbieders zullen dit voorbeeld dit jaar nog volgen. Voor zowel VoIP als VoDSL heb je (voor een goede gesprekskwaliteit) een specifieke router nodig die nauw aansluit bij de apparatuur van het adsl-netwerk in de telefooncentrale. Omdat er meer dan alleen data wordt verstuurd, noemen we zo'n router ook wel integraded access device (iad). Dit kastje voegt de router- en telefoniefunctionaliteit samen. Het grote verschil tussen VoDSL en VoIP is dat VoDSL twee aparte verbindingen legt naar de centrale, waarvan een specifiek voor spraak. Bij VoIP is er sprake van één enkele verbinding tussen het iad en de centrale. Hierdoor is de verbinding kwetsbaarder en is de kwaliteit soms afhankelijk van het dataverkeer, wat kan resulteren in een slechte kwaliteit spraak. Ook al heeft spraak bij beide voorrang op het dataverkeer. Testresultaten Tijdens onze test is de kwaliteit van VoDSL inderdaad goed. Bij een 8 Mbit download en een 512 Kbit upload drukte het voeren van een gesprek alleen aantoonbaar op de upload. Deze neemt in de praktijk iets meer dan 10 procent af (ongeveer 60 Kbit) tot 450 Kbit. Maar nog steeds is dit voldoende voor een gezonde uploadverbinding. Ook andere zware up- als downloads hadden geen invloed op de kwaliteit van het gesprek. Verder blijkt VoDSL goed in staat te zijn een modemverbinding met lage datasnelheid op te zetten (bijvoorbeeld Girotel-verbinding) of een fax te versturen. Op een snelle 56k modemverbinding reageert de VoDSL-lijn echter slecht, hier komt moeizaam een 37 Kbps verbinding tot stand. Scarlet raadt aan hiervoor een speciaal dsl-modem te nemen. Tip: met een extra initialisatie-commando kunt u ook zelf de doorvoer van het modem terugschroeven tot bijvoorbeeld de 28 bps standaard. Verder is het nog niet mogelijk sms'jes te ontvangen, wordt nummerherkenning doorgegeven en komt voicemail eraan (maar is nog niet operationeel). Het antwoordapparaat kan dus weer even uit de kast. *** bbned_CopperJet_816-2P-HR.jpg Bij een abonnement op Scarlet SpaarTotaal hoort de CopperJet 816-2p. Deze router is speciaal uitgevoerd in de kleur oranje, de huiskleur van netwerkleverancier BBned. Copperjet 816 De iad die bij het Scarlet-abonnement wordt geleverd is de CopperJet 816-p2. Dit apparaat bevat drie aansluitingen: één voor ethernet, twee voor telefonie. Allied Data levert ook de CopperJet 816 met maar liefst vijf poorten (één voor ethernet, vier voor telefonie). Er is ook een CopperJet voor isdn-telefoons. Standaard is steeds één telefonie-aansluiting actief. Tegen meerprijs kunt u tot twee of vier aansluitingen activeren, elk met een eigen nummer. De iad levert de internetverbinding ruw af. Het is dan ook de bedoeling dat u hier zelf een pc met ethernetkaart of een ethernetrouter op aansluit – al dan niet draadloos, om zo meerdere poorten en een firewall voor het eigen netwerkje te krijgen. De ethernet-kruiskabel wordt hiervoor meegeleverd. Overzetten telefoon Gelukkig is het mogelijk de vaste KPN-lijn aan te houden, mocht u willen overstappen van een gewone naar een VoDSL-telefoon. Deze hoeft u pas een maand na oplevering op te zeggen. Daarna kan de aanbieder – in dit geval Scarlet – het oude telefoonnummer laten overzetten op het nieuwe VoDSL-toestel. Hebt u nog geen aansluiting (dat kan natuurlijk ook) dan betaalt u € 150. In dit geval krijgt u een KPN-monteur over de vloer om de BBned-koppeling te realiseren. Een vreemde gewaarwording, zeker als u overstapt op VoDSL omdat u van KPN af wilt. Maar het koper in eerste stukje van uw huis naar de centrale blijft in handen van KPN. VoDSL is niet (nog niet) overal in Nederland leverbaar. Net als bij adsl is het belangrijk dat de afstand tot de centrale niet te groot is. Met een postcodecheck op de site van Scarlet of BBned kunt u controleren in welk gebied u zit. Goedkoper? De reden om over te stappen op SpaartTotaal zijn natuurlijk de goedkopere vaste kosten én gesprekskosten. Zo liggen de vaste kosten 20 procent onder de KPN BelBasis-tarieven (bij isdn zelfs 30 procent). Ook de gesprekskosten zijn structureel lager in vergelijking tot KPN, voor interlokaal ongeveer 10 procent, voor internationaal kan de besparing oplopen tot 20 procent. Voor lokaal tarief en bellen naar mobiel is er met 1 procent nauwelijks voordeel. Nationaal bellen naar een ander nummer op het BBned-netwerk is voorlopig gratis. Dit kan interessant zijn voor bedrijven met vestigingen of een bedrijf met veel thuiswerkers achter de pc. Verder kent Scarlet de zogenaamde Spaarnummers en Spaarnummers-Extra die nog eens 10-15 procent extra korting geven op specifieke telefoonnummers Het is niet mogelijk van Carrier PreSelect gebruik te maken. Voor de internetverbinding kunt u kiezen uit vier snelheden. Alle internetpakketten zijn inclusief 40 MB opslag, een mailbox inclusief spamfilter en een newsgroepenserver. De prijzen variëren van ca. € 35 tot € 75 (inclusief € 14,23 vaste kosten voor VoDSL telefonie) per maand. Het complete overzicht vindt u op www.scarlet.nl onder Spaarstand. Conclusie Internetproviders zullen steeds meer telefonie gaan aanbieden over hun netwerken, onafhankelijk van KPN. Scarlet laat zien dat het kan, zonder aan kwaliteit in te boeten. Belangrijkste voordeel is natuurlijk de besparing. Scarlet profileert zich door kosten te vergelijken met KPN, maar maakt geen vergelijk met andere aanbieders van goedkope telefonie. Daarbij komt dat je voor telefonie opgesloten zit in het Scarlet-netwerk, het is immers niet mogelijk te shoppen bij goedkopere aanbieders (Carrier PreSelect). Tel daarbij op de snel veranderende markt en wij zouden adviseren nog even te wachten – als u de tijd hebt. Er komen vast nog meer, andere of betere aanbiedingen voorbij. Info: www.bbned.nl, www.scarlet.nl

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.