Over een paar jaar bellen we allemaal via onze breedbandaansluiting. Lekker makkelijk, maar vooral goedkoper. Voice over ip kenden we al, maar nu komt Scarlet als eerste provider met voice over dsl, speciaal voor particulieren. Eindelijk kunnen we de vaste aansluiting van KPN de deur uit doen!

Over een paar jaar bellen we allemaal via onze breedbandaansluiting. Lekker makkelijk, maar vooral goedkoper. Voice over ip kenden we al, maar nu komt Scarlet als eerste provider met voice over dsl, speciaal voor particulieren. Eindelijk kunnen we de vaste aansluiting van KPN de deur uit doen! Over bellen via internet is al veel geschreven, maar er zijn nog maar weinig mensen die het in de praktijk ook echt gebruiken. De komende jaren wordt het echter steeds makkelijker om bij uw breedbandaansluiting ook ip-telefonie te nemen. Wie zijn adsl-aansluiting via KPN heeft lopen, is verplicht minimaal een BelBudget-abonnement voor telefonie hierbij af te nemen. Gelukkig is KPN allang geen alleenheerser meer in de telefooncentrale. Wie graag surft én een vaste lijn voor telefoon of fax wil aanhouden – maar minder op heeft met KPN – heeft ook een andere mogelijkheid: bellen via adsl (voice over dsl). Een van de vroegste aanbieders van deze dienst is SpaarTotaal van Scarlet. Omdat we erg benieuwd zijn naar de kwaliteit van deze nieuwe dienst, hebben we ons onmiddellijk aangemeld en voice over dsl (VoDSL) in de praktijk getest. Het bellen over een breedbandverbinding verloopt anders dan bij een gewone telefoon. Je sluit je gewone telefoon namelijk aan op een speciale breedband router van de alternatieve aanbieder. Deze breedbandrouter mengt op een slimme manier telefonie met de breedbandinternet en stuurt dat in één verbinding naar de centrale. Op dit moment zijn de alternatieve netwerken van BBned, Versatel of BaByXL in staat telefonie en internet te scheiden en elk verder af te handelen. Hier komt verder geen KPN-telefonieapparatuur in de centrale aan te pas. U kunt in zo'n geval dus de KPN-lijn opzeggen om kosten te sparen. Al uw gesprekken lopen dan over de breedbandverbinding die wordt aangehouden. Met telefoneren via adsl behoudt u dus wél de gewone telefoon – maar dan aangesloten op uw router. En VoIP dan? Er zijn twee manieren om telefonie gemengd met data over een breedbandverbinding te sturen. De techniek die Scarlet SpaarTotaal in deze test op het BBned adsl-netwerk gebruikt is voice over dsl, of korter: VoDSL. Een tweede erg populaire manier is voice over ip (VoIP). Voice over dsl wordt relatief weinig toegepast, maar heeft als voordeel dat het relatief makkelijk een goede kwaliteit levert. Naast Scarlet bieden op dit moment DutchWeb (www.dutchweb.net), TTG (www.ttg-netherlands.nl) en bbeyond (www.dsl.nl) ook VoDSL, allen over het BBned-netwerk. TTG richt zich alleen op de zakelijke markt. De favoriet echter is voice over ip (VoIP). Ondermeer Pilmo (www.pilmo.nl) past deze techniek in Nederland toe en veel meer aanbieders zullen dit voorbeeld dit jaar nog volgen. Voor zowel VoIP als VoDSL heb je (voor een goede gesprekskwaliteit) een specifieke router nodig die nauw aansluit bij de apparatuur van het adsl-netwerk in de telefooncentrale. Omdat er meer dan alleen data wordt verstuurd, noemen we zo'n router ook wel integraded access device (iad). Dit kastje voegt de router- en telefoniefunctionaliteit samen. Het grote verschil tussen VoDSL en VoIP is dat VoDSL twee aparte verbindingen legt naar de centrale, waarvan een specifiek voor spraak. Bij VoIP is er sprake van één enkele verbinding tussen het iad en de centrale. Hierdoor is de verbinding kwetsbaarder en is de kwaliteit soms afhankelijk van het dataverkeer, wat kan resulteren in een slechte kwaliteit spraak. Ook al heeft spraak bij beide voorrang op het dataverkeer. Testresultaten Tijdens onze test is de kwaliteit van VoDSL inderdaad goed. Bij een 8 Mbit download en een 512 Kbit upload drukte het voeren van een gesprek alleen aantoonbaar op de upload. Deze neemt in de praktijk iets meer dan 10 procent af (ongeveer 60 Kbit) tot 450 Kbit. Maar nog steeds is dit voldoende voor een gezonde uploadverbinding. Ook andere zware up- als downloads hadden geen invloed op de kwaliteit van het gesprek. Verder blijkt VoDSL goed in staat te zijn een modemverbinding met lage datasnelheid op te zetten (bijvoorbeeld Girotel-verbinding) of een fax te versturen. Op een snelle 56k modemverbinding reageert de VoDSL-lijn echter slecht, hier komt moeizaam een 37 Kbps verbinding tot stand. Scarlet raadt aan hiervoor een speciaal dsl-modem te nemen. Tip: met een extra initialisatie-commando kunt u ook zelf de doorvoer van het modem terugschroeven tot bijvoorbeeld de 28 bps standaard. Verder is het nog niet mogelijk sms'jes te ontvangen, wordt nummerherkenning doorgegeven en komt voicemail eraan (maar is nog niet operationeel). Het antwoordapparaat kan dus weer even uit de kast. *** bbned_CopperJet_816-2P-HR.jpg Bij een abonnement op Scarlet SpaarTotaal hoort de CopperJet 816-2p. Deze router is speciaal uitgevoerd in de kleur oranje, de huiskleur van netwerkleverancier BBned. Copperjet 816 De iad die bij het Scarlet-abonnement wordt geleverd is de CopperJet 816-p2. Dit apparaat bevat drie aansluitingen: één voor ethernet, twee voor telefonie. Allied Data levert ook de CopperJet 816 met maar liefst vijf poorten (één voor ethernet, vier voor telefonie). Er is ook een CopperJet voor isdn-telefoons. Standaard is steeds één telefonie-aansluiting actief. Tegen meerprijs kunt u tot twee of vier aansluitingen activeren, elk met een eigen nummer. De iad levert de internetverbinding ruw af. Het is dan ook de bedoeling dat u hier zelf een pc met ethernetkaart of een ethernetrouter op aansluit – al dan niet draadloos, om zo meerdere poorten en een firewall voor het eigen netwerkje te krijgen. De ethernet-kruiskabel wordt hiervoor meegeleverd. Overzetten telefoon Gelukkig is het mogelijk de vaste KPN-lijn aan te houden, mocht u willen overstappen van een gewone naar een VoDSL-telefoon. Deze hoeft u pas een maand na oplevering op te zeggen. Daarna kan de aanbieder – in dit geval Scarlet – het oude telefoonnummer laten overzetten op het nieuwe VoDSL-toestel. Hebt u nog geen aansluiting (dat kan natuurlijk ook) dan betaalt u € 150. In dit geval krijgt u een KPN-monteur over de vloer om de BBned-koppeling te realiseren. Een vreemde gewaarwording, zeker als u overstapt op VoDSL omdat u van KPN af wilt. Maar het koper in eerste stukje van uw huis naar de centrale blijft in handen van KPN. VoDSL is niet (nog niet) overal in Nederland leverbaar. Net als bij adsl is het belangrijk dat de afstand tot de centrale niet te groot is. Met een postcodecheck op de site van Scarlet of BBned kunt u controleren in welk gebied u zit. Goedkoper? De reden om over te stappen op SpaartTotaal zijn natuurlijk de goedkopere vaste kosten én gesprekskosten. Zo liggen de vaste kosten 20 procent onder de KPN BelBasis-tarieven (bij isdn zelfs 30 procent). Ook de gesprekskosten zijn structureel lager in vergelijking tot KPN, voor interlokaal ongeveer 10 procent, voor internationaal kan de besparing oplopen tot 20 procent. Voor lokaal tarief en bellen naar mobiel is er met 1 procent nauwelijks voordeel. Nationaal bellen naar een ander nummer op het BBned-netwerk is voorlopig gratis. Dit kan interessant zijn voor bedrijven met vestigingen of een bedrijf met veel thuiswerkers achter de pc. Verder kent Scarlet de zogenaamde Spaarnummers en Spaarnummers-Extra die nog eens 10-15 procent extra korting geven op specifieke telefoonnummers Het is niet mogelijk van Carrier PreSelect gebruik te maken. Voor de internetverbinding kunt u kiezen uit vier snelheden. Alle internetpakketten zijn inclusief 40 MB opslag, een mailbox inclusief spamfilter en een newsgroepenserver. De prijzen variëren van ca. € 35 tot € 75 (inclusief € 14,23 vaste kosten voor VoDSL telefonie) per maand. Het complete overzicht vindt u op www.scarlet.nl onder Spaarstand. Conclusie Internetproviders zullen steeds meer telefonie gaan aanbieden over hun netwerken, onafhankelijk van KPN. Scarlet laat zien dat het kan, zonder aan kwaliteit in te boeten. Belangrijkste voordeel is natuurlijk de besparing. Scarlet profileert zich door kosten te vergelijken met KPN, maar maakt geen vergelijk met andere aanbieders van goedkope telefonie. Daarbij komt dat je voor telefonie opgesloten zit in het Scarlet-netwerk, het is immers niet mogelijk te shoppen bij goedkopere aanbieders (Carrier PreSelect). Tel daarbij op de snel veranderende markt en wij zouden adviseren nog even te wachten – als u de tijd hebt. Er komen vast nog meer, andere of betere aanbiedingen voorbij. Info: www.bbned.nl, www.scarlet.nl

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.