Een smartphone is tegenwoordig een volwaardig alternatief voor een desktopscanner. Niet alleen om documenten te digitaliseren, maar ook om oude fotoafdrukken om te zetten naar
digitale beelden. Natuurlijk kun je een foto maken van een afdruk, maar meteen speciale scan-app behaal je een betere kwaliteit. Ook heb je daarmee meer mogelijkheden om de afbeelding
verder te verbeteren.
Uiteraard zijn je dierbare digitale foto’s en filmpjes goed beveiligd. Ze staan niet alleen op je smartphone, maar zijn waarschijnlijk ook veilig opgeslagen in de cloud. Daar ga je tenminste van uit. Maar hoe zit het met al die oude papieren foto’s? Die afbeeldingen van overleden familieleden, vroegere vrienden, schoolkameraadjes, huisdieren of een jongere versie van jezelf? Leg ze klaar en neem rustig de tijd om ze met de smartphone in te scannen. Je bent er best wel even mee bezig, maar het is verrassend leuk om vergeten herinneringen die je in de schoenendoos of een stoffig album bewaart, nieuw leven in te blazen. Alle apps die we hier bespreken, zijn er zowel in een Android- als een iOS-versie.
Google Photoscan
Een prima gratis app die speciaal is ontwikkeld voor het digitaliseren van fotoafdrukken, is Google Fotoscan. Deze bijzonder gebruiksvriendelijke app slaat je scans automatisch op in Google Foto’s. De beeldkwaliteit is verrassend goed en de app begeleidt je stap voor stap bij het scannen. 
Voor elke foto werkt de app met verschillende opnamen. De app voegt deze beelden samen tot één geoptimaliseerde scan. Zodra je op de sluiterknop tikt, verschijnen vier witte stippen; één in elke hoek van de afbeelding. Je beweegt je telefoon naar elke stip en houdt die stil tot de stip blauw kleurt. Dat kost iets meer tijd dan het maken van een gewone foto, maar het resultaat is aanzienlijk beter. Van het indrukken van de sluiter tot de uiteindelijke scan ben je zo’n 10 tot 20 seconden per foto kwijt.
Gelijke lichtverdeling
Standaard activeert de app tijdens het scannen de flitser van je telefoon, maar je kunt deze functie eenvoudig uitschakelen als je dat liever hebt. Door de combinatie van vier opnames zorgt Fotoscan voor digitale afbeeldingen zonder hinderlijke schittering. Dat is een veelvoorkomend probleem bij het simpelweg fotograferen van een afdruk. Daarbij ontstaat vaak een ongelijkmatige lichtverdeling, met storende reflecties tot gevolg.
De scan wordt automatisch bijgesneden tot het juiste formaat, waarbij randen van bijvoorbeeld de tafel of ondergrond netjes worden weggesneden. De resultaten zijn zonder meer overtuigend. Een bijkomend voordeel is dat je scans automatisch worden opgeslagen in Google Foto’s. Daar kun je ze eenvoudig bewerken, delen via de ingebouwde functies en snel terugvinden met behulp van de krachtige zoekfunctie.
Microsoft Lens
Microsoft biedt eveneens een gratis app aan om documenten, visitekaartjes en foto’s te scannen: Microsoft Lens. Ook Lens is eenvoudig in gebruik en volledig gratis. Bij het openen van de app kies je uit verschillende scanmodi, zoals Acties (voor het inlezen van tabellen of tekst), Document, Whiteboard, Foto en Visitekaartje. 
Richt de camera op de papieren foto en tik op de scanknop. De app bevat enkele basistools om de opname te bewerken of te roteren. Je kunt zelfs tekst toevoegen. Door de hoekpunten van het selectiekader te verslepen, snijd je de afbeelding nauwkeurig uit.
Veel exportmogelijkheden
Foto’s digitaliseren met Microsoft Lens gaat sneller dan met Google Fotoscan, omdat je per scan slechts één opname hoeft te maken. Het risico op reflecties is wel groter, wat soms leidt tot een iets lagere beeldkwaliteit in vergelijking met de app van Google. Toch levert Lens scherpe scans met accurate kleuren. 
De app biedt zestien filters om afbeeldingen om te zetten naar onder meer grijswaarden, sepia, zwart-wit en andere stijlen. Wie een Microsoft-abonnement heeft, kan scans rechtstreeks uploaden naar OneDrive, of direct exporteren naar de lokale fotobibliotheek, pdf, Word, OneNote of PowerPoint.
Photomyne Photo Scan
Photomyne Photo Scan kun je slechts drie dagen gratis uitproberen. Daarna betaal je 5,83 euro per maand of 69,90 euro per jaar. Dat is aan de prijzige kant voor een scan-app, maar daar krijg je veel functionaliteit voor terug. Dit is een van de compleetste fotoscanners. Zo kun je met één tik meerdere foto’s tegelijk scannen. Dat is ideaal als je een fotoalbum wilt digitaliseren met meerdere afdrukken op dezelfde pagina. 
De app herkent, snijdt en verwerkt automatisch alle individuele beelden. Wanneer je aan de slag wilt, begin je met New album. Daarna kies je of je documenten, foto’s, negatiefjes of dia’s wilt scannen. Die laatste twee lukken zeker met deze tool, maar de resolutie is naar ons gevoel niet hoog genoeg. Bovendien kun je dan beter een hulpmiddel gebruiken om de telefoon op een vaste afstand van de dia of het negatiefje te houden.
Inkleuren en verscherpen
Omdat het telkens om één opname gaat en niet om een combinatie van verschillende shots, heb je soms wel wat last van schittering en reflectie. Kies je de optie Photos, dan vindt de Photo Scan App zelf de individuele foto’s. Bovendien optimaliseert hij de kleur- en helderheid, zodat het contrast en de verzadiging perfect zijn. Wanneer je de knop Edit gebruikt, kun je de oude zwart-witfoto’s door de software laten inkleuren. Dat doet Photomyne volledig zelfstandig. Er is geen mogelijkheid om te kiezen of een jurk blauw of roze zal zijn. De nadruk bij het inkleuren ligt vooral op de huidtinten. 
Er zijn vier filters die het kleurgebruik iets levendiger of zachter maken. Door op het diamantpictogram te tikken, maakt de app vooral de gelaatstrekken van de personen scherper. De app ondersteunt zelfs gezichtsherkenning. Vervolgens kun je de foto’s opslaan op de Photomyne-website, lokaal bewaren op je apparaat, of direct delen via e-mail. Het is ook mogelijk om de scans rechtstreeks uit te wisselen met je computer door naar www.photomyne.com te gaan en de QR-code te scannen die op je telefoon verschijnt. Ten slotte kun je de albums op Photomyne aanvullen met bestaande digitale foto’s die op je computer staan.
Reimagine
Reimagine biedt een proefperiode van zeven dagen. Daarna betaal je 8,99 euro per maand of 59,99 euro per jaar. Deze app scant, snijdt en retoucheert oude foto’s met behulp van AI. Je kunt de resolutie verhogen, zwart-witfoto’s inkleuren en krassen of vouwen laten herstellen. 
Reimagine is de nieuwste app in deze categorie en werd ontwikkeld door MyHeritage, vooral bekend van software voor het vastleggen van familiestambomen. Dankzij AI herkent de app automatisch de randen van foto’s en snijdt ze bij. Daardoor kunnen meerdere beelden van één albumpagina in één keer worden opgeslagen. Na het scannen kun je de functie Verbeteren activeren en het resultaat vergelijken met de oorspronkelijke scan. Ondertussen detecteert de app automatisch de gezichten op de foto.
Minimale animaties
De app schat zelfs het jaartal waarop de foto is genomen, op basis van de inhoud van het beeld. In onze tests week die schatting hooguit drie jaar af. Je kunt zelf locatiegegevens toevoegen via tags. 
Voor de functie Animatie moet je een gezicht op de foto selecteren. Verwacht hier geen spectaculaire effecten: de persoon beweegt licht met het hoofd of knippert met de ogen, meer gebeurt er niet. Verder kun je nog het verhaal achter de foto inspreken. De opname wordt bij de foto opgeslagen en is later via de app terug te horen.  Tot slot kun je de bewerkte foto’s opslaan en delen via de standaarddeelfuncties van je smartphone.
Adobe Scan
Adobe Scan biedt een proefperiode van zeven dagen . Daarna kies je voor een Plus-abonnement van 5,99 euro per maand, of een Premium-abonnement dat twee keer zoveel kost. 
Met het Premium-abonnement krijg je toegang tot extra functies zoals tekstherkenning in scans, het exporteren van pdf’s naar Word, Excel of jpg, en het gebruik van een zogenaamd tovergummetje. Met dat gummetje verwijder je eenvoudig storende objecten in een foto. Je tikt met je vinger op het object, er verschijnt een paarse overlay, en een seconde later is het verdwenen. Tijdens de proefperiode van een week kun je de Premium-functies alvast uitproberen.
Multifunctioneel
Adobe Scan doet een beroep op AI om het perspectief te corrigeren, handgeschreven of gedrukte tekst te verscherpen en schitteringen en schaduwen te verwijderen. Ook beschik je over een schuifregelaar om de helderheid en het contrast aan te passen. In de Premium-variant bepaal je het formaat van de afbeelding, zo kun je bijvoorbeeld een staand of een liggend A4-formaat voor de afdruk selecteren. Net als Microsoft Lens beschikt Adobe Scan over een modus om een whiteboard, een boek, een identiteitskaart of een visitekaartje te digitaliseren. Je scans worden opgeslagen in de cloudopslag van Adobe.
CamScanner
CamScanner is een mobiele app waarmee je zowel documenten als foto’s digitaliseert en synchroniseert met al je apparaten. Het is zelfs mogelijk te kiezen voor batchverwerking, zodat je niet voortdurend dezelfde handelingen hoeft te herhalen. De app heeft bovendien een speciale modus om foto’s te maken die bruikbaar zijn voor ID-kaarten. Je positioneert het hoofd binnen de aangegeven markeringen en de app vervangt de achtergrond door egaal wit. Ook kun je tekst in afbeeldingen bewerken, al gebruiken wij de app voorlopig enkel voor foto’s. 
Prettig is dat je elke opname kunt instellen op vier resoluties HD (4432 × 3024), Groot (3264 × 2488), Standaard (2880 × 2156) en Klein (1920 × 1400). Ook hier mag je de app drie dagen gratis proberen, daarna kost hij 54,99 euro per jaar, maar het eerste jaar betaal je 30,99 euro.
Foto herstellen
Nieuw is de functie Foto herstellen, waarbij de app alle onvolmaaktheden repareert, zoals kreuken, krassen en vervaging. De verbeterde foto’s zien er inderdaad veel beter uit. 
Het scanproces verloopt erg snel, maar er ontbreekt een functie voor het verwijderen van schittering. Bij de optie Herstelling zit ook de functie Inkleuren, maar die optie gaf bij onze tests het minste resultaat. CamScanner heeft alle gangbare opties om het afgewerkte resultaat te delen.