Clouddiensten zijn populair en dat maakt de vraag naar goede beveiliging steeds relevanter. Helaas maken een wildgroei van aanbieders, wisselende voorwaarden en gekoppelde registraties clouddiensten tot een moeras. Lees wat je moet weten om je persoonlijke gegevens en bestanden beter te beveiligen.

Tip 01: Clouddiensten

Voordat we aan de slag gaan met clouddiensten is het goed om de definitie van een clouddienst helder te hebben. Het komt er op neer dat alles wat je bewaart op internet kunt betitelen als 'opslag in de cloud'. Dit gaat verder dan schijfruimte voor bestanden. Clouddiensten zijn vaak complete systemen waarin je informatie, bestanden, back-ups, mail, fotoalbums en nog veel meer bewaart. Lees ook: De 9 beste gratis clouddiensten onder de loep.

De meeste diensten bieden een combinatie van dit alles. Beetje bij beetje zijn we alles wat we voorheen op de harde schijf van onze pc of laptop bewaarden aan het verkassen zijn naar diensten op internet. Dus alles naar de cloud, met alle voordelen én gevaren van dien.

©PXimport

Tip 01 Clouddiensten gaan verder dan de opslag van bestanden op internet.

Tip 02: Voordelen

De voordelen van clouddiensten zijn legio. Je kunt bijvoorbeeld overal bij je bestanden en gegevens: thuis op de computer en onderweg op de laptop en/of mobiele apparatuur. Een harde-schijfcrash heeft weinig invloed op je gegevens: mail, documenten, foto's en muziek staan bij een clouddienst en zijn dus op je volgende computer eenvoudig te benaderen.

Bij smartphones gaat dit nog verder. Android en iOS-gebruikers kunnen respectievelijk via een Google- en iCloud-account het toestel automatisch veiligstellen. Telefoon kwijt? Geen probleem! Herstel de back-up via de clouddienst en je hebt de inhoud van je oude toestel terug.

©PXimport

Tip 02 Telefoon defect, gestolen of verloren? Zet een back-up terug via de cloud en je hebt je oude gegevens terug.

Tip 03: Risico's

De risico's van clouddiensten zijn het beste voor te stellen aan de hand van een situatieschets. Stel je kopieert al je bestanden, foto's en persoonlijke mails op een externe harde schijf. De schijf geef je bij een kennis in bewaring. Welke afwegingen maak je? De kans is groot dat je afweegt of de persoon te vertrouwen is: bewezen integer, niet nieuwsgierig of op zijn minst 100% discreet.

Ook wil je zeker weten dat de persoon je schijf niet kopieert en verkoopt aan derden, of uitleent aan iedereen die hier om vraagt. Bij clouddiensten is het onmogelijk om hier een zinnige afweging te kunnen maken. Toch gebruiken we massaal Gmail, werken we met Dropbox en maken we klakkeloos een Microsoft-account aan inclusief OneDrive als Windows 8 hierom vraagt.

©PXimport

Tip 03 Vertrouw je een clouddienst met je hele hebben en houden?

Privacy en andere onzekerheden

Om het brede karakter en mogelijke gevaren van clouddiensten te illustreren, nemen we het 'gratis' fotobewerkingsprogramma Google Picasa als voorbeeld. Hierin zit een functie om je foto's eenvoudig op internet te plaatsen en delen met vrienden. Als het goed is gaan er minimaal vier alarmbellen rinkelen.

1: Mijn foto's verlaten mijn eigen computer en ik heb te maken met een clouddienst. 2: Ik heb geen idee wat de clouddienst doet met mijn foto's. 3: Wie heeft er toegang tot de foto's die ik op internet plaats? 4: Welke gegevens worden er nog meer gedeeld met de clouddienst?

Informatie over deze stellingen is lastig te vinden en dit is slechts een voorbeeld. Wat moet je er dan mee? Erken voor jezelf dat je een clouddienst in gebruik neemt, je nauwelijks weet hoe deze in elkaar steekt en je ook niet weet wat de (commerciële) belangen zijn van de aanbieder. Algemene voorwaarden en wetgeving zijn lastig te doorgronden en eenzijdig aan te passen. Qua wet- en regelgeving bent je vaak overgeleverd aan die van een ander land.

©PXimport

Handig zo'n functie om foto's te delen, maar waar wat gebeurt er met je foto's en welke informatie deel je nog meer?

Tip 04: Cloud op slot

Veilige opslag bij een clouddienst begint bij het vertrouwen dat je in het bedrijf achter de clouddienst hebt. Clouddiensten kunnen, in tegenstelling tot wat ze misschien beweren, (bijna) altijd bij je gegevens en bestanden. Dit is alleen tegen te gaan met encryptieoplossingen (vanaf tip 15).

Stel dat je de clouddienst vertrouwt, dan is er altijd nog het risico dat je account gekaapt wordt en iemand anders toegang krijgt tot alles wat je bij die clouddienst bewaart. Dit is op meerdere manieren te verbeteren, maar de zwakste schakel blijft het grootste gevaar. De oplossing is eenvoudig: begin met een goed fundament en weet hoe je zwakke schakels herkent en aanpakt.

©PXimport

Tip 04 Clouddiensten zijn in beginsel niet te vertrouwen, maar wel veiliger te gebruiken.

Tip 05: Vier giganten

In dit artikel nemen we de diensten van Dropbox, Microsoft, Google en Facebook als voorbeeld. Als het om opslag gaat, zijn er drie grote spelers: Microsoft OneDrive (voorheen SkyDrive), Dropbox en Google Drive. Vooral Google en Microsoft werken met gekoppelde diensten waardoor de beveiliging hier zeer belangrijk is. Heb je bijvoorbeeld een Android-toestel, dan is de kans groot dat veel persoonlijke gegevens via je Google-account worden opgeslagen.

OneDrive werkt met een Microsoft-account en hierin worden weer persoonlijke gegevens/bestanden van onder andere je Windows 8-computer bewaard. De diensten van Google en Microsoft worden ook gebruikt als 'sleuteldienst' en dat geldt ook voor Facebook. Een 'sleuteldienst' maakt het mogelijk om bijvoorbeeld met je Google- of Facebook-account in te loggen op een andere website of app. Hierbij wordt vaak vergeten dat je deze website/app toegang geeft tot gedeeltes van je Google- of Facebook-account. Deze optie worden ook wel 'machtigingen' genoemd en deze kun je eenvoudig controleren en/of intrekken (zie ook tip 9).

©PXimport

Tip 05 De belangrijkste spelers van dit moment zijn Dropbox, Microsoft OneDrive en Google Drive.

Wachtwoorden maken en onthouden

Om te voorkomen dat je clouddiensten gekaapt kunnen worden door derden, is het essentieel om een goed wachtwoord in te stellen. Een goed wachtwoord bestaat uit minimaal acht tekens en bevat zowel hoofdletters, kleine letters, cijfers en speciale tekens.

Wat mag je niet gebruiken? Alles wat met namen, geboortedata, bedrijfsnamen en persoonsnamen te maken heeft. Gebruik het liefst woorden die niet bestaan, dus alle woorden uit het woordenboek (ongeacht de taal) zijn bij voorbaat onveilig. Een combinatie als Dksidw!21 is bijvoorbeeld een prima wachtwoord. Moeilijk te onthouden? Niet als je weet dat het is opgebouwd uit de eerste letters van de zin "de koe staat in de wei". De toevoeging 21 is ons lievelingsgetal.

Tip 06: Ander wachtwoord

Laat je wachtwoord te wensen over? Dan kun je het eenvoudig wijzigen. Alles wat met Google te maken heeft, wordt centraal beheerd in je Google-account. Ga naar je accountinstellingen, klik op Beveiliging en kies Wachtwoord wijzigen.

Het wachtwoord van een Microsoft-account wordt onder andere gebruikt voor OneDrive, je Windows 8-computer, Skype en Hotmail.

Je verandert je wachtwoord via deze link, kies Overzicht en wijzig het via de optie Wachtwoord.

Dropbox-gebruikers vinden de instelling hier, klik op Security en verander het via de optie Change password. Facebook-gebruikers openen de instellingen via het tandwiel-icoontje. Bij Algemeen kun je je wachtwoord eenvoudig veranderen.

©PXimport

Tip 06 Heb je ooit een zwak wachtwoord ingesteld? Kies vandaag nog voor een goed wachtwoord!

Tip 07: Extra verificatie

Steeds meer clouddiensten bieden een extra beveiligingslaag aan bovenop de standaard wachtwoordbeveiliging. De extra beveiliging bestaat uit een code die nodig is om in te loggen, als je je aanmeldt op een nieuwe computer of apparaat. De code wordt afhankelijk van de dienst verstrekt via sms of mail.

De extra beveiliging minimaliseert de kans op een gehackt account. Facebook-gebruikers gaan naar de instellingen via het tandwiel-icoontje. Klik op Beveiliging en activeer de optie Meldingen over aanmelden om een berichtje te krijgen als je je account actief wordt op een onbekende computer of apparaat. Gebruik Aanmeldgoedkeuringen voor een extra verificatie via je telefoon.

©PXimport

Tip 07 Verificatie in twee stappen en andere maatregels helpen je account beter te beschermen.

Tip 08: Twee stappen

De extra beveiliging van Dropbox vind je hier bij Security / Two-step verification. Klik op Enable en volg de stappen op het scherm om verificatie in twee stappen in te schakelen. Google-gebruikers activeren de dubbele verificatie hier bij Beveiliging / Authenticatie in twee stappen. Ook hier word je stap voor stap door de instellingen geleid.

De opties om je Microsoft-account te beveiligen vind je hier, ga naar Overzicht / Beveiligingsgegevens om een telefoonnummer en alternatief mailadres in te stellen. Ook kun je een speciale app voor je smartphone downloaden om je account te beveiligen.

©PXimport

Tip 08 Clouddiensten bieden meerdere mogelijkheden om je account te beveiligen, je moet ze alleen wel zelf activeren en in gebruik nemen.

Machtigingen

Tip 09: Gekoppelde diensten

Als je ooit een dienst in gebruik hebt genomen via Facebook, Gmail of een andere 'sleuteldienst', dan ben je misschien vergeten dat deze dienst nog steeds toegang heeft tot je account, bestanden en andere informatie. Het is verstandig om dit regelmatig te controleren. Als je de controle voor de eerste keer uitvoert, kun je versteld staan van de gekoppelde bedrijven, websites, apps en programma's.

©PXimport

Tip 09 Ooit ergens ingelogd met je Facebook- of Google-account? Schrik niet dat de bedrijven nog steeds toegang hebben tot je informatie en zelfs bestanden.

Mypermissions.com

Vanaf tip 10 lees je waar je de rechten instelt van je Facebook-, Google-, Microsoft- en Dropbox-account. Omdat het relatief lastig is om de instellingen van alle accounts handmatig bij te houden zijn we blij met Mypermissions.com. Deze website maakt de instellingen toegankelijker en vertelt in 'normale mensentaal' wat een app precies doet. Zo zie je bijvoorbeeld dat alleen je basisinformatie wordt geraadpleegd of dat een app namens jou mag handelen.

Dit laatste klinkt eng, maar bedenk goed dat dit nodig is om bijvoorbeeld een foto via de app te kunnen plaatsen. Privacygevoelige informatie zoals je locatie is misschien niet nodig voor een chat-app, maar wel als je navigatiesoftware gebruikt.

©PXimport

Mypermissions.com controleert de machtigingen van alle bekende clouddiensten.

Tip 10: Google-machtigingen

Open je accountinstellingen en kies Beveiliging. Als je wilt zien hoe je account de afgelopen tijd gebruikt is, kijk dan bij Recente activiteit. Alles wat met de instellingen omtrent de toegang tot je account (machtigingen) te maken heeft, vind je bij Accountrechten. Er verschijnt een lijst met apparaten, diensten en websites die je ooit toegang hebt gegeven tot je Google-account.

Klik op een onderdeel om te zien welke toegang er is, bijvoorbeeld om bestanden te lezen/schrijven op je Google Drive. Met de knop Toegang intrekken wordt de toestemming ingetrokken.

©PXimport

Tip 10 Google toont alles wat met gekoppelde diensten te maken heeft in één scherm en geeft precies aan welke machtigingen je ooit hebt afgegeven.

Tip 11: Microsoft-machtigingen

Surf naar deze website en ga naar Machtigingen. Bij Beheer de andere accounts die je hebt gekoppeld staan de koppelingen met andere accounts die je via het Microsoft-account gebruikt, bijvoorbeeld Facebook en Flickr. Bij Beheer alle apps en services die toegang hebben tot je gegevens vind je de diensten die je toegang hebt gegeven tot het Microsoft-account.

Tot slot zijn er nog je vertrouwde apparaten. We hebben geen instelling ontdekt om te zien welke apparaten dit zijn. Wel is het mogelijk om de machtigingen in één keer te beëindigen. Ga hiervoor naar Overzicht / Beveiligingsgegevens en kies Alle vertrouwde apparaten verwijderen die zijn gekoppeld aan mijn account.

©PXimport

Tip 11 De instellingen omtrent machtigingen zijn bij Microsoft verscholen op meerdere plekken.

Tip 12: Dropbox-machtigingen

Ga naar je accountinstellingen en open Security. Alles wat met machtigingen te maken heeft, vind je in dit overzichtsscherm. Bij Sessions zie je wanneer welke apps of programma's contact hebben gehad tot je account. Bij Devices zie je welke apparaten dit zijn/waren, bijvoorbeeld je pc, laptop en tablet.

Bij Apps linked staan apps, websites en programma's die je (ooit) toegang hebt gegeven tot (een deel) van je Dropbox. Van elk onderdeel in de lijst kun je de verbinding verbreken via het kruisje.

©PXimport

Tip 12 Dropbox toont gelinkte apparaten en andere toegang tot je account in één handig overzicht.

Tip 13: Facebook-machtigingen

Klik rechtsboven in je Facebook op het tandwiel-icoontje en kies Instellingen. Bij Beveiliging / Herkende apparaten en bij Actieve sessies zie je vanaf welke computers/apparaten je Facebook wordt gebruikt. Met Bewerken kun je de rechten intrekken. Klik in de linkerkolom op Apps om te zien welke apps je met je Facebook-account gebruikt. Ook hier kun je de rechten eenvoudig intrekken of beperken. Standaard toont Facebook een beperkte lijst. Klik op Alle apps weergeven voor een compleet overzicht.

©PXimport

Tip 13 Controleer via de optie Apps welke programma's, diensten en websites toegang hebben tot je Facebook-account.

Encryptie

Tip 14: Versleutelen

Encryptie is een goede manier om te voorkomen dat een clouddienst (of iemand anders) je bestanden in de clouddienst leesbaar kan maken. Hierbij worden de gegevens extra versleuteld en onleesbaar opgeslagen bij de clouddienst. Met de juiste software, sleutel en/of wachtwoord maak je de bestanden weer leesbaar. Het grootste nadeel van encryptie is het verminderde gebruiksgemak. Je moet extra software gebruiken om de bestanden te beveiligen en weer leesbaar te maken in bijvoorbeeld je Dropbox. Hier staat tegenover dat je niet je complete Dropbox hoeft te versleutelen: gebruik encryptie waar nodig.

©PXimport

Tip 14 Gebruik encryptie om te voorkomen dat bestanden in de clouddienst leesbaar zijn voor derden.

Tip 15: On-the-fly

Er zijn veel encryptieprogramma's om je bestanden te versleutelen. Voor encryptie in combinatie met een clouddienst heb je een programma nodig dat aan 'on-the-fly' encryptie doet. Hierbij worden gegevens direct en op 'afroep' per map onleesbaar of juist leesbaar gemaakt. Zo belanden bestanden nooit onveilig in de cloud.

Cloudfogger is zo'n programma en is nog gratis ook. Download en installeer Cloudfogger. Tijdens de installatie kun je kiezen voor lokaal gebruik op je eigen computer of voor een Cloudfogger-account. Deze laatste optie is het meest gebruiksvriendelijk als je ook via je smartphone of een andere computer je gecodeerde bestanden wilt openen. Cloudfogger ondersteunt Dropbox, Google Drive en OneDrive.

©PXimport

Tip 15 Cloudfogger zorgt voor veilige opslag van bestanden bij potentieel onveilige clouddiensten.

Tip 16: Cloudfogger

Open Cloudfogger en meld je aan met je gebruikersnaam en wachtwoord (of alleen je wachtwoord als je voor een lokaal account hebt gekozen). Klik op het plusteken en geef aan welke map je wilt beveiligen. Let op: experimenteer altijd met een nieuwe map en kopieën van bestanden totdat je de werking van Cloudfogger volledig door hebt.

Maak bijvoorbeeld de map Geheim aan in je Dropbox en kopieer hier meerdere bestanden naartoe. Je merkt dat de inhoud van de map onleesbaar wordt als Cloudfogger niet actief is (of als je niet bent aangemeld). Neem bijvoorbeeld de proef op de som door de inhoud van de map Geheim op te vragen via de website van Dropbox.

©PXimport

Tip 16 Experimenteren met Cloudfogger? Maak een nieuwe map aan om bestandsverlies te voorkomen!

Cloudfogger op je smartphone

Een nadeel van encryptie-oplossingen als Cloudfogger is dat het altijd via een omweg werkt: je hebt Cloudfogger (en natuurlijk je wachtwoord) nodig om je bestanden te kunnen openen. Ook op een smartphone of tablet is de inhoud van bijvoorbeeld bepaalde mappen van je Dropbox niet meer direct leesbaar. Om de bestanden die voorzien zijn van encryptie wel te kunnen lezen, heb je Cloudfogger nodig op je smartphone/tablet. De gelijknamige app vind je in de Android- en iOS-app store.

©PXimport

Gebruik je Cloudfogger en een smartphone? Vergeet de Cloudfogger-app niet!

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.