De nieuwe versie van Final Cut Pro X,het videobewerkingspakket van Apple, wordt niet door iedereen gewaardeerd. Veel videobewerkers stappen dan ook overnaar de concurrerende software Adobe Premiere Pro.

Adobe ziet dan ook een 45% groei in omzet op hun video-software voor de Mac. Er heerst veel onvrede onder veel gebruikers over de  nieuwe versie van Final Cut Pro X.  Door de flinke vernieuwingen in de onderliggende code kan het programma niet meer overweg kan met oudere projecten.  Ook mist het een aantal functies die al een tijd wel in concurrerende software zijn te vinden. Apple heeft beloofd de missende functionaliteit in een update beschikbaar te maken en gaf zelfs geld terug aan ontevreden klanten.

Adobe sprong er gretig op in door gebruikers van Final Cut Pro (en Avid Media Composer) een korting van 50% te bieden wanneer ze over zouden stappen. Hoewel een grote groep gebruikers ook positief is over Final Cut Pro, wordt het ook door veel professionals niet meer als ‘pro’ gezien. Adobe lijkt Final Cut Pro een steek onder water te geven door in een reclame-filmpje te zeggen ‘You’re a pro. Make sure your toolset is too.’

Via: Apple Insider

Sinds de introductie van ChatGPT hebben veel mensen AI-chatbots omarmd. Met wat creativiteit en ook de juiste apps zet je AI in voor meer dan alleen het stellen van vragen of het genereren van afbeeldingen. AI kan je ook ondersteunen tijdens het spel- en leerproces; van het bedenken van nieuwe ideeën tot het oplossen van problemen.

AI wordt tegenwoordig in veel bedrijfsprocessen ingezet. Denk aan klantenservices die virtuele assistenten gebruiken voor het beantwoorden van veelgestelde vragen. Ook op het gebied van marketing wordt AI ingezet voor gerichte campagnes en gepersonaliseerde aanbiedingen. Zo worden onder meer de voorkeuren en het gedrag van bepaalde doelgroepen geanalyseerd. Bij productiesystemen monitort AI de machineprestaties voor optimaal onderhoud. Bij financiële transacties wordt AI gebruikt voor fraudedetectie door afwijkende patronen te herkennen.

In dit artikel houden we het wat luchtiger. We richten ons op hoe AI-chatbots en -algoritmen ons kunnen helpen bij diverse vormen van denksport. Denk aan het maken en oplossen van puzzels en quizzen. AI gaat alleen verder dan entertainment. Het is ook nuttig bij gamificatie: het inzetten van spelelementen in een educatieve context om betrokkenheid te vergroten en kennis over te dragen. Zo kan AI bijvoorbeeld goed van pas komen bij het leren van een taal. Daarnaast bekijken we hoe je AI kunt gebruiken om jezelf te toetsen op de geleerde lesstof.

In alle voorbeelden gebruiken we ChatGPT, maar vaak kun je ook prima uit de voeten met andere AI-chatbots, zoals Claude of Copilot.

Kruiswoordpuzzel

Laten we beginnen met het maken van een kruiswoordpuzzel. Als je vooral zoekt naar begrippen voor je kruiswoordpuzzel, dan kun je dit doen met een prompt. Daarin vraag je om een aantal geschikte woorden rond een specifiek thema, telkens met een korte omschrijving of synoniem. Een vervolgprompt om deze woorden en omschrijvingen in een grafisch kruiswoordpuzzel om te zetten, levert vaak helaas weinig bruikbare resultaten op.

Je bent beter af met een van de beschikbare GPT’s die je vindt met een trefwoord als Crossword. Wij probeerden de GPT Crossword generator met deze prompt: Maak een leuk kruiswoordpuzzel rond het thema Australië, met twintig Nederlandstalige trefwoorden en bijbehorende omschrijvingen. Dit resulteert in een mooi resultaat. Onze vervolgprompt luidt: Maak een grafische, downloadbare versie. Nu hebben we een bruikbare kruiswoordpuzzel.

Een alternatief is een online app. Daarin hoef je enkel het thema, de leeftijd van de deelnemers en het aantal trefwoorden in te vullen. Dit levert een downloadbare versie op, in diverse bestandsformaten. Het resultaat is helaas Engelstalig, maar de trefwoorden en omschrijvingen zijn aanpasbaar.

Voor het oplossen van kruiswoordpuzzels krijg je vaak goede resultaten als je de omschrijvingen in je prompt opneemt. Je kunt hierbij ook het aantal lettervakjes en eventuele reeds ingevulde letters opgeven. Een andere manier is de puzzel uploaden als schermafbeelding en de chatbot om passende, bijbehorende trefwoorden vragen. Heb je een Engstalige kruiswoordpuzzel die je wilt oplossen? Dan kun je ook een app als Crossword Solver AI (Android en iOS) inzetten.

Een Engelstalig kruiswoordpuzzel, inclusief woorden en aanwijzingen.

Andere woordpuzzels

Andere soorten woordpuzzels zijn anagrammen en woordzoekers. Anagrammen kun je eenvoudig maken door woorden in te voeren en de chatbot te vragen de letters in willekeurige of eventueel alfabetische volgorde te tonen.

Het maken van een woordzoeker blijkt moeilijker voor chatbots. ChatGPT biedt wel enkele nuttige GPT’s, zoals Word Search Puzzle Generator. Geef de gewenste grootte van je woordzoeker op (bijvoorbeeld 12x12) en het aantal woorden dat je wilt verstoppen. Je kunt bijvoorbeeld tien Nederlandstalige namen van planten of bloemen gebruiken in je woordzoeker. Even later verschijnt de puzzel, alleen die is niet altijd honderd procent foutloos.

Chatbots hebben vaak moeite met het zelf oplossen van anagrammen en woordzoekers. Ze kunnen de juiste oplossing geven, maar ook fouten maken of onjuiste antwoorden bedenken. Controleer de antwoorden dus altijd.

Deze GPT creëert snel thematische woordzoekers.

Sudoku

Een van de populairste cijferpuzzels is de sudoku. Hierbij vul je een 9x9-raster in met cijfers van één tot negen, onderverdeeld in kleinere blokken van 3x3. Elk cijfer moet exact één keer voorkomen in elke rij, kolom en blok.

Voor het creëren van een sudoku kun je een eenvoudige prompt gebruiken waarin je vraagt om een sudoku van bijvoorbeeld middelmatige moeilijkheid. Ook vraag je om deze grafisch weer te geven, zowel met als zonder ingevulde cijfers. ChatGPT gebruikt hiervoor een Python-script en levert de gevraagde sudoku.

Het oplossen van een bestaande sudoku via AI is lastiger, maar toch kun je ook hiervoor een GPT gebruiken, zoals Sudoku (door community builder). Klik op Solve this Sudoku for me en schrijf de cijfers van het raster uit, bijvoorbeeld: 012004000. De GPT geeft je vervolgens de oplossing in tabelvorm.

De GPT Sudoku kan (op basis van een cijferraster) snel sudoku’s oplossen.

Quizvragen

AI kan op verschillende manieren helpen bij het maken van een quiz. Dit kan door geschikte prompts te formuleren, waarin je het thema, de doelgroep (denk aan leeftijd of beroep), de moeilijkheidsgraad en het aantal vragen aangeeft. Geef ook aan of je meerkeuzevragen wilt en of je de antwoorden pas na alle vragen wilt ontvangen.

Je kunt ChatGPT ook vragen om een reeks brainteasers, eventueel met oplossingen. Je krijgt dan leuke exemplaren als: ‘Er zijn drie gloeilampen in een kamer, elk met een schakelaar aan de buitenzijde. Hoe weet je welke schakelaar welke lamp bedient als je slechts één keer in de kamer mag?’

Voor het maken van een quiz biedt ChatGPT verschillende GPT’s, zoals Quiz Maker (voor diverse academische onderwerpen en niveaus) en Quiz Maker GPT (voor interactieve quizzen). Een prompt als Maak een quiz rond beide wereldoorlogen in tien vragen in het Nederlands leverde bij Quiz Maker een goed bruikbaar resultaat op.

Een alternatief is om via deze website naar een Engelstalige variant te gaan. Daarin kun je ook Nederlandstalige tekst tikken of een document (onder meer docx, txt, pptx of pdf) uploaden. De app stelt vervolgens het gevraagde aantal quizvragen op. Deze kun je als Word-document downloaden.

Met deze app stel je Nederlandse quizvragen op die je downloadt als Word-document.

Interactieve quiz

Je kunt ook interactief quizzen, met de chatbot als quizmaster. Hiervoor volstaat een prompt als Ik wil een quiz met jou als quizmaster, rond het thema Australië. Verzin tien moeilijke multiplechoicevragen, wacht na elke vraag op mijn antwoord en houd mijn score bij.

Je kunt natuurlijk ook elkaar uitdagen, bijvoorbeeld door de andere partij te laten raden aan welk begrip, bijvoorbeeld een plant of dier, je denkt. Dit regel je met een prompt als Ik heb een dier in mijn gedachten. Je mag maximaal twintig ja/nee-vragen stellen en het is de bedoeling dat je het dier zo snel mogelijk raadt. Het kan ook in omgekeerde richting, waarbij jij probeert te raden welk begrip de chatbot voor jou in petto heeft.

Een potje quizzen met de AI-chatbot als quizmaster.

AI-chatbots: talen

Chatbots kunnen met veel talen overweg. Daarom zijn ze ook goed inzetbaar als je zelf een taal wilt leren. Je kunt bijvoorbeeld quizvragen laten maken op basis van een andere taal. Of je vraagt de chatbot als quizmaster in een andere taal op te treden. Voor de Engelse taal kun je bijvoorbeeld prompts gebruiken als Generate ten rather difficult multiple choice questions about space exploration, in entry level English of Think of an animal. I will try and guess the animal by answering no more than twenty questions, each of which you will respond to in a full sentence.

AI-chatbots zijn ook geschikt voor spellingsoefeningen. Vraag de bot bijvoorbeeld om een aantal woorden van een bepaalde moeilijkheidsgraad te typen, waarvan sommige een subtiele spelfout bevatten. Jij probeert deze fouten te verbeteren, de bot geeft je feedback.

Voor woordenschatontwikkeling vraag je de chatbot om synoniemen of antoniemen voor bepaalde woorden te geven. Je kunt ook vragen om woorden in bijvoorbeeld drie verschillende zinnen te gebruiken, met een minimale lengte. Of je laat de bot definities geven van woorden binnen een specifiek thema en raadt welk begrip daarbij hoort.

Ook leuk: het woordspel Hangman (Galgje) spelen met de bot. Daarbij houdt de AI een woord van een bepaald aantal letters in gedachten. Jij raadt de letters van dat woord. Bij elke fout komt er een streepje op de galg bij. Zo zijn er nog veel meer leuke en interactieve taalspelletjes te bedenken. Voel je vrij om te experimenteren.

Je krijgt meerdere definities van een woord. Weet jij welk begrip erbij hoort?

ChatGPT Voice

Met de nieuwste versie van ChatGPT is het via de mobiele app ook mogelijk live gesprekken te voeren, in diverse talen. Je tikt in de app op het koptelefoonicoon, kiest een stem en kunt direct in de gewenste taal praten met je virtuele AI-partner. Je kunt vragen om fouten die je tijdens de conversatie maakt, gelijk te corrigeren. Handig is ook dat je automatisch een transcript, in de vorm van vraag en antwoord, van het gesprek krijgt.

AI-taalapps

ChatGPT biedt verschillende GPT’s die je kunt gebruiken voor taalverwerving. Je vindt deze onder meer met het trefwoord Language. De meeste GPT’s maken hiervoor wel gebruik van een cloud- of webdienst. Een voorbeeld is de GPT AI Language Tutors die je naar https://talk.speakpal.ai leidt. Hier kies je uit ongeveer 28 talen en praat je met een virtuele AI-leraar via ingetikte of gesproken tekst. Je kunt verschillende rollen aannemen en uit specifieke contexten kiezen. Voor volledige toegang heb je een betaald abonnement nodig (circa 40 euro per jaar).

Voor gesproken conversaties met echte native speakers kun je de mobiele app HelloTalk gebruiken. Deze app maakt gebruik van AI om je teksten te corrigeren en grammaticale en stilistische feedback te geven. Als er geen taalpartner beschikbaar is, kun je ook met AI-gestuurde chatbots oefenen. Een vergelijkbare app is Tandem.

Een andere nuttige tool is Memrise, die je laat praten met de AI Membot in een specifieke context. Je kunt je woordenschat oefenen op basis van je interesses. Ook zijn er video’s die aansluiten bij de geleerde woordenschat. Je hebt wel een betaalde Pro-versie nodig (circa 58 euro per jaar) om alle lessen en video’s te ontgrendelen.

Een typische implementatie van AI in taalverwerving: praten met een virtuele gesprekspartner.

Zelftoetsing

Regelmatige zelftoetsing is cruciaal in elk leerproces. Het helpt je zwakke punten bloot te leggen en activeert je geheugen om zaken langer te onthouden. Ook kan het je zelfvertrouwen en motivatie versterken.

AI-chatbots ondersteunen je bij zelftoetsing op verschillende manieren, ongeacht het kennisdomein. Met het eerder besproken Quiz Maker GPT kun je bijvoorbeeld quizvragen laten genereren op basis van geüploade (leer)teksten. Iets gelijkwaardigs kan ook binnen een gewone AI-chatbotomgeving.

Je kunt de chatbot verder vragen om uiteenlopende oefeningen te maken. Neem bijvoorbeeld grammatica. Je kunt de chatbot vragen om invuloefeningen (eventueel met afzonderlijke oplossingen) rond specifieke onderwerpen, zoals persoonlijke of bezittelijke voornaamwoorden, of verschillende tijden. Het omgekeerde kan vaak ook: je tikt een oefening in of uploadt een pdf-document of schermafbeelding en vraagt de chatbot deze - ter verificatie - op te lossen.

Grammaticaoefeningen: die laat je gewoon door de chatbot genereren!

De NS PrijsTijd Deal is een vroegboekkortingsysteem van de Nederlandse Spoorwegen waar je - door je kaartje eerder te kopen - tot wel 60 procent korting op een enkele reis kunt krijgen, afhankelijk van het gekozen tijdstip en het traject waarop je reist. Maar op sommige trajecten - bijvoorbeeld van en naar Schiphol - krijg je standaard helemaal geen korting, tenzij je dit eenvoudig trucje toepast. Hoe werkt dat?

Het reizen per trein is de laatste jaren steeds duurder geworden, waardoor het niet altijd meer de moeite loont om bijvoorbeeld een dagje weg te gaan, zeker niet als je een groot gezin hebt.

Het vroegboekkortingssysteem PrijsTijd Deal van de NS is dan ook een mooie manier om betaalbaarder met de trein te reizen. Het idee achter PrijsTijd Deal is om de drukte in de trein beter te verspreiden en reizigers meer mogelijkheden bieden om tegen een leuke korting buiten de spits met de trein te reizen. Treinen zijn in de spits vaak (over)vol, maar vanaf 9:00 's-morgens en vanaf 18:30 's-avonds - als de spits ten einde is - rijden de treinen een stuk leger rond.

Voorwaarden

De NS PrijsTijd Deal biedt jou als reiziger te mogelijkheid om met een leuke korting de trein te pakken als je buiten de spits of in het weekend reist. Daar zijn een aantal voorwaarden aan verbonden natuurlijk, want voor niets gaat de zon op. Toch zijn die voorwaarden niet per se ongunstig.

Als eerste geldt dat de PrijsTijd Deal-kortingen alleen worden aangeboden op reizen buiten de spits. Dat betekent dat die kortingen alleen beschikbaar zijn in treinen tussen 9:00 en 16:00 en vanaf 18:30. De NS PrijsTijd Deal is doordeweeks nooit vòòr 6:30 beschikbaar, ook al is die periode geen spits. De kortingskaartjes zijn verder alleen geldig in het tijdvak waarvoor ze zijn aangeschaft, zie verderop. In de weekenden kun je voor alle tijdstippen doorgaans van tevoren een PrijsTijd Deal-kaartje kopen.

De tweede voorwaarde is dat je een PrijsTijd Deal-kaartje alleen als een digitaal kaartje op je smartphone kunt krijgen. Je hebt daar altijd de NS-app [Android | iOS] voor nodig. Het is niet mogelijk om een NS PrijsTijd Deal-kaartje af te drukken. Neem ook altijd een ID-kaart mee op reis, de conducteur kan daar om vragen als hij het digitale ticket wil controleren.

De PrijsTijd Deal-tickets zijn vanaf 30 dagen tot 1 dag van tevoren via de NS-app te kopen. De kortingen zijn niet beschikbaar voor treinkaartjes die je op de dag van het reizen koopt en hoe dichter op de datum je een kaartje koopt, hoe lager de korting wordt.

De 60 procent korting krijg je eigenlijk pas tot maximaal twee weken voor de daadwerkelijke reisdatum, dus hoe verder weg de reisdatum ligt, des te hoger de kans op 60 procent korting.

Tijdvakken

De Nederlandse Spoorwegen heeft de PrijsTijd Deal-kortingen onderverdeeld in zogeheten tijdvakken. Als je met de trein binnen deze tijdvakken reist, kun je gebruik maken van de aangeboden korting, die zoals gezegd varieert tussen de 5 en 60 procent. De tijdvakken kunnen ook in elkaar over lopen. Tijdens de Kerstvakantie is de maximale korting overigens 50 procent, zie ook het kader verderop in dit artikel.

Welke kortingen je wanneer krijgt, hangt helemaal af van het gekozen traject en tijdstip. Globaal kunnen we echter wel stellen dat hoe verder de reis buiten de spits ligt, hoe hoger de korting. Dus voor een tijdvak van 13:00 - 16:00 en 20:00 en 02:00 krijg je een hogere korting dan een tijdvak dat dichteter tegen de spits van voor 9:00 tot 18:30 ligt.

Een PrijsTijd Deal-kaartje is altijd geldig gedurende de in de app aangegeven kortingsperiode. De reis mag niet voor of na die tijdvakken plaatsvinden.

De lengte is doorslaggevend

Genoeg over de regeltjes, want het gaat er ten slotte om hoe je nu die maximale korting van 60 procent op je treinticket krijgt, toch? Een simpele vuistregel is eigenlijk dat hoe langer de reis in aantal kilometers is, des te eerder er korting is en hoe hoger die korting is. Dat betekent dat je voor korte ritten de minste korting krijgt, en voor langere ritten de meeste. Verder zijn de kortingen ook sterk afhankelijk van het station waar je opstapt en waar je rit eindigt. Maar op sommige trajecten krijg je standaard helemaal geen korting, tenzij je een eenvoudig trucje toepast.

Daarnaast blijkt uit ons onderzoek ook dat je op populaire en notoir drukke trajecten ook (bijna) geen korting krijgt.

Zo zijn er voor reizen van en naar Schiphol Airport nooit kortingen te vinden, ongeacht de lengte van het traject.

Zo krijg je de hoogst mogelijke korting

De truc om voor de zo hoogst mogelijk korting in aanmerking te komen, is om niet het werkelijke begin- of eindstation van jouw reis te gebruiken voor de korting, maar één station later als eindpunt op te geven. Je stapt dan een station eerder uit dan als eindpunt op je ticket staat.

Een voorbeeld: je reist van Rotterdam Centraal naar Schiphol Airport op vrijdag 13 december tussen 11:00 en 12:00. Met die reis krijg je geen korting en betaal je 14,50 euro. Maar geef je voor diezelfde reis als eindbestemming Amsterdam Zuid op (èèn station verder dus), dan krijg je ineens 30 procent korting en betaal je maar 11,55 euro, terwijl die reis ook via Schiphol Airport gaat. Je stapt alleen gewoon ook uit op dat station in plaats van Amsterdam Zuid.

Ook een reis van Utrecht naar Schiphol valt normaal gesproken niet onder de PrijsTijd Deal-korting. Pakken we bijvoorbeeld op 13 december om 20:12 de trein van Utrecht Centraal naar Schiphol Airport, kost ons dat 10,20 euro voor een enkele reis. Echter, veranderen we de eindbestemming naar Hoofddorp, een paar kilometer verderop op het traject, dan krijgen we ineens 60 procent korting op die reis, waardoor je maar 4,48 euro kwijt bent. Je stapt echter gewoon op Schiphol Airport uit (waar je eigenlijk had moeten overstappen op die trein naar Hoofddorp).

Nog een voorbeeld: het traject Groningen - Schiphol Airport is vanwege de afstand van 200km normaal gesproken een dure rit. We pakken als voorbeeld weer vrijdag 13 december, met een vertrektijd tussen 20:00 en 21:00.

Lees ook: Zo koop je een treinkaartje in de NS-app

We kiezen voor de trein van 20:49 uit Groningen, die om 22:54 op Schiphol Airport aankomt. Voor deze reis betaal je 29,40 euro. Kies je voor die reis echter ook voor Hoofddorp als eindbestemming, dan kost diezelfde reis je nu ineens maar 11,76 euro, een korting van 60 procent.

Eerder station en kortere ritten ook goedkoper

De PrijsTijd Deal-kortingen worden eigenlijk alleen toegepast op ritten die langer zijn dan een bepaald aantal kilometers. Nergens in de voorwaarden staat vermeld wat de minimale afstand moet zijn. Maar koop je bijvoorbeeld een kaartje van Tilburg Universiteit naar Breda - een rit van 15 minuten en zo'n 20 kilometer - dan betaal je 5,10 euro . Pak je echter Tilburg als beginpunt, dan geldt er ineens weer een korting van 54 procent op de oorspronkelijke prijs en kost je kaartje maar 2,44 euro. Je stapt echter gewoon op Tilburg Universiteit in.

Nog een voorbeeld van een relatief korte rit: van Weesp naar Amersfoort. Volgens de NS-app met een vertrektijd van 20:28 kost een enkele reis 7,30 euro. Kies je als beginstation echter Diemen - ongeveer 7 kilometer eerder op het traject, dan kost het ticket je maar 4 euro en dat is 54 procent korting. Nog frappanter: kies je voor een reis van Halfweg-Zwanenburg naar Amersfoort voor datzelfde moment, dan kost dat ticket je maar 4,88 euro, dus bijna 2 euro goedkoper dan het originele ticket zonder korting van Weesp naar Amersfoort, maar wel voor een reis die bijna anderhalf keer langer is.

Tot slot

Met een beetje creativiteit en wat experimenteren met verschillende start- en eindstaions, kun je dus flink wat korting krijgen op je treinreis op routes waar dat normaal gesproken niet mogelijk is. Heb je zelf nog een leuke, goedkopere route gevonden via de NS-app met een mooie PrijsTijd Deal-korting? Stuur dan een mailtje met een screenshot van zowel van de normale prijs als de korting. Wie weet plaatsen we deze hier en maak je hier andere lezers ook blij mee!