Matter is een smarthomestandaard die producten van verschillende fabrikanten moet samenbrengen, zonder dat je daar al te veel moeite voor hoeft te doen. Versie 1.0 is nu gereed en arriveert in november. Bedrijven kunnen zich nu aanmelden voor het certificatieproces.

Wanneer je smarthome-apparaten in huis plaatst, dan doe je dat waarschijnlijk met het idee je leven gemakkelijker te maken. Je wil processen automatiseren en anders met een simpele stemopdracht of schakeling ervoor zorgen dat iets op gang komt. In de praktijk werkt dit prima, mits je producten van dezelfde fabrikant of binnen hetzelfde ecosysteem koopt.

Zo moet je erop letten dat een apparaat Google Assistent ondersteunt wanneer je veel doet met het Google-systeem. En anders moet je op zaken letten als Apple Homekit, IFTTT of misschien wel Samsung Smartthings. En in andere gevallen moet je kunnen leunen op Zigbee of Z-Wave (dit zijn smarthomeprotocollen).

Kortom: leuk, al die mogelijkheden, maar echt overzichtelijk is het allemaal niet. Matter moet hier als nieuwe standaard een positieve draai aan geven.

Wat is Matter?

Als we helemaal teruggaan naar de basis van Matter dan zien we dat het een opensource standaard is die producten met een internetverbinding aan elkaar koppelt. De standaard wordt beheerd door non-profitorganisatie Connectivity Standard Alliance en moet ervoor zorgen dat je niet meer hoeft te letten op wat je koopt. Je kunt producten, ongeacht de fabrikant, gewoon door elkaar gebruiken. Het maakt dan niet meer uit of een product specifiek Siri, Google Assistent of Amazon Alexa ondersteunt: dankzij Matter is er dus een nieuwe verbindende factor.

Aan deze standaard werken partijen als Amazon, Google en Apple al sinds 2019, toen nog in de vorm van Project CHIP (Project Connected Home Over IP). Het doel van de standaard was destijds hetzelfde als nu. Op moment van schrijven zien we dat meer dan 280 bedrijven zich hebben aangemeld voor het project.

Enkele belangrijke partijen die zich aanmeldden voor Matter zijn natuurlijk de genoemde giganten. Maar je hebt ook nog de Zigbee Alliance, IKEA, Legrand, Resideo, Samsung SmartThings, Schneider Electric, Signify, Silicon Labs, Somfy en Wulian. Vooral de Zigbee Alliance is hier een belangrijke speler, omdat er dan ineens ontzettend veel apparaten in je netwerk kunnen verschijnen. Zigbee is ook zo’n protocol voor een gedeelde ondersteuning.

Wanneer gaat dit precies gebeuren?

De eerste release van Matter werkt straks met wifi, Thread (een ander smarthomeprotocol) en bluetooth low-energy en is per 3 november 2022 beschikbaar. Dat kondigt de Connectivity Standard Alliance aan via de eigen website. De release heeft lang op zich laten wachten. Zo zou die eerder al in 2021 plaatsgevonden hebben, maar dat feest ging niet door. Nu kunnen fabrikanten zich echter aanmelden voor het certificatieproces en kunnen slimme producten de Matter-stempel ontvangen.

Naast het versimpelen van het gebruik van slimme apparaten, zal ook de installatie voortaan gemakkelijker gaan. Wanneer je straks een product met zo’n Matter-stempel in huis hebt staan, dan verschijnt die vanzelf op het scherm van je smartphone en kun je meteen beginnen met koppelen. Daarnaast is het goed om te weten dat de apparaten onderling niet afhankelijk zijn van de cloud; en dat moet de sleutel tot succes worden. Die eigenschap zorgt ervoor dat je niet meer afhankelijk bent van één stemassistent of smarthomesysteem.

Helaas is het zo dat Matter bij de lancering nog wat beperkt is. Het protocol ondersteunt vooralsnog alleen slimme lampen, stopcontacten en lichtknoppen, airco’s en verwarmingen, verschillende sensoren, sloten, media-apparaten en gordijnen. Later verschijnen er ook nog categorieën voor onder meer slimme stofzuigers, beveiligingscamera’s.

©PXimport

Slimme lampen nodig voor Matter? Kijk op Bol.com!

Verder is het zo dat de Google Home- en Apple Woning-apps ondersteuning hebben voor Matter en dat je met die apps dus veel meer apparaten kunt bedienen dan voorheen. Bovendien krijgen sommige hubs, die je mogelijk al in huis hebt staan, ook een upgrade. Zo liet Signify, eigenaar van Philips Hue, al weten dat de Hue-bridge een Matter-update krijgt, waardoor je je lampen ook kunt opnemen binnen het nieuwe netwerk.

Aangezien er ook bedrijven zijn die al vroeg toegang kregen tot de technologie, kan het gebeuren dat we elk moment de eerste Matter-producten gaan tegenkomen. Wellicht krijgen we die producten per 3 november te zien, tijdens het lanceringsevenement in Amsterdam.

Certificering is begonnen
(update: 4 november 2022)

Tijdens het lanceringsevenent op 3 november heeft de organisatie achter Matter bekendgemaakt dat het certificeren van sommige producten (uit de eerdergenoemde categorieën) inmiddels begonnen is. Een belangrijk product dat onder meer dat certificaat kreeg, is de bridge van het Philips Hue-systeem voor slimme lampen. Met het certificaat op zak kan Signify, het bedrijf achter het systeem, binnenkort een update uitbrengen die daadwerkelijk de Matter-support toevoegt.

Helaas is nog niet precies duidelijk wanneer die update arriveert. Maar wanneer het zover is, dan worden alle lampen van het merk ondersteund, met uitzondering van de Hue Sync Box en Tap Dial-switch. Ook een belangrijk detail: voorlopig moet je de hub blijven gebruiken, terwijl eerder gezegd werd over Matter dat hubs niet nodig zouden zijn. Wellicht geldt dat voor nieuwe producten in de toekomst; maar voor de oude modellen geldt dat de bridge dus moet blijven liggen.

De Philips Hue-bridge is niet het enige product met een Matter-certificaat op zak. Ook de smarthomehub Dirigera van Ikea krijgt in de toekomst een Matter-update en hetzelfde geldt voor de hub van het Chinese merk Aqara. Verder liet de Poolse slimme slotenmaker Nuki eerder al van zich horen en liet zelfs een demo zien van een nieuw prototype. Maar daardoor kwamen er ook aspecten van Matter aan het licht die wellicht een wat minder positief beeld schetsen van de standaard.

Gebruikers van een aantal Apple-producten hoeven niet lang te wachten. De HomePod mini en de Apple TV-modellen uit 2021 en 2022 ondersteunen namelijk allemaal Matter. Ook kunnen ze dienst doen als Thread-grensrouter; een protocol waar Matter dan weer dankbaar gebruik van maakt. Als je Matter naar de genoemde Apple-producten wil brengen, dan hoef je daarvoor alleen maar je hardware te updaten. Check nu of softwareversie tvOS 16.1 beschikbaar is voor je.

Tot slot kijken we nog even naar de Nanoleaf Essentials-lijn. Dit is een lijn van normale lampen, die onder meer concurreren met Philips Hue, Wiz en Ikea, bijvoorbeeld. Met de producten A19, BR30, GU10 en een nieuwe ledstrip laat het merk zien Matter serieus te nemen. Naast Matter ondersteunen ze ook Thread en bluetooth. Ze zijn vanaf het eerste kwartaal in 2023 verkrijgbaar. Op moment van schrijven is de europrijs helaas nog niet bekend; die houd je dus tegoed.

©PXimport

Overzicht: producten met Matter

Aangezien we ons nog in de beginfase van Matter beginnen, kan het lastig zijn om te weten welke producten nu wel of niet Matter ondersteunen. Daarom houden we hieronder een lijst bij van belangrijke producten en platformen die het smarthomeprotocol ondersteunen.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.