ID.nl logo
Huis

Zo krijg je Apple CarPlay in de auto

Als je aan Apple denkt, dan denk je waarschijnlijk niet direct aan je auto. Toch zal dat in de komende jaren gaan veranderen, want met CarPlay timmert Apple hard aan de weg in de auto-industrie. Maar wat is het precies en hoe krijg je het in jouw auto?

CarPlay is ÊÊn van de producten van Apple waarover al jaren geruchten rondzongen, maar waarvan tot op de dag van de aankondiging onduidelijk was of het nu daadwerkelijk bestond of niet. In maart 2014 liet het bedrijf eindelijk officieel weten dat CarPlay bestond (al heette het eerst iOS in the Car). Het duurde daarna nog wel even voor er echt gebruik van gemaakt kon worden. Lees ook: Apple CarPlay nu in Nederland.

Wat is CarPlay

Eigenlijk omschrijft de eerste naam van het product, iOS in the Car, heel erg goed wat CarPlay precies is. Het is overigens een van de weinige producten van Apple waarvoor het bedrijf alleen de software maakt en niet ook de hardware. De beste manier om CarPlay te omschrijven is alsof je je iPhone of iPad in het dashboard van je auto klikt, zodat je toegang hebt tot de diensten van Apple in je auto. Je kunt hierbij denken aan Siri, Kaarten, maar ook muziek en natuurlijk de mogelijkheid om te bellen.

Natuurlijk bevatten vrijwel alle nieuwe auto's dit soort mogelijkheden en zijn er zelfs al jaren auto's op de markt die kunnen samenwerken met de iOS-apparaten van Apple, maar absoluut niet op de manier waarop CarPlay dat doet. We durven zelfs te beweren dat, zodra CarPlay Êcht beschikbaar is voor alle automobilisten (waarom dit nu niet zo is lees je verderop), het een revolutie zal veroorzaken op het gebied van dashboardsystemen - op dezelfde manier waarop Apple revoluties heeft veroorzaakt in de smartphone-industrie, e-book-industrie, muziekindustrie enzovoort.

ŠPXimport

CarPlay is Apples manier om iOS in de auto te krijgen.

Waarom is CarPlay zo bijzonder?

Je kunt je afvragen of het nu echt zo indrukwekkend is, de iOS-interface in je auto. Het antwoord is zowel ja als nee. De interface van iOS is voor ons immers allang niet meer revolutionair. We zijn eraan gewend op de iPad en de iPhone. Daardoor is het eenvoudig om te vergeten dat nog niet eens zo heel lang geleden (de iPhone bestaat pas sinds 2007) de interfaces op smartphones (toen nog vooral gewoon mobiele telefoons) een drama waren. Nokia, Sony Ericsson, Motorola; allemaal hadden ze hun eigen besturingssysteem en allemaal hadden ze ÊÊn ding gemeen: traag, niet intuïtief en ronduit inefficiÃĢnt. Daar heeft Apple met iOS eigenhandig een einde aan gemaakt en inmiddels weten we niet beter dan dat de interface van een smartphone gewoon prettig werkt.

ŠPXimport

Het fijne aan CarPlay is dat het korte metten maakt met die onpraktische interfaces van in-dash-systemen.

De auto-industrie is wat dat betreft te vergelijken met de smartphone-industrie van voor 2007. Vrijwel alle nieuwe auto's (binnen een bepaalde prijsklasse uiteraard) hebben inmiddels een infotainmentsysteem. Daarin zit gps ingebouwd en heb de mogelijkheid om je smartphone te koppelen zodat je muziek kunt afspelen via het systeem of kunt bellen via de luidsprekers in je auto, zonder dat je daar nog een aparte handsfree-set voor nodig hebt. Er is echter ÊÊn probleem: enkele uitzonderingen daargelaten zijn dit soort systemen verschrikkelijk als het om de interface gaat. De bediening is traag, niet intuïtief, het navigatiesysteem is niet half zo handig en modern als dat van TomTom of Apple Maps, en na het synchroniseren van vijf contactpersonen zit het geheugen vol.

Hier wilde Apple iets doen, en dat doen ze op een erg eenvoudige manier. Het brengt namelijk het besturingssysteem dat alle Apple-gebruikers al jaren gebruiken - waar ze aan gewend zijn en dat zich heeft bewezen als efficiÃĢnt en gebruikersvriendelijk - over naar de auto. En dat is dus waar CarPlay punten gaat scoren en waarom het zo bijzonder is. Niet alleen voor de gebruikers van CarPlay zelf, maar ook voor de concurrenten, die zich nu genoodzaakt zullen voelen om eindelijk eens iets aan die verschrikkelijke interfaces te doen. Om weer even die vergelijking te trekken: niet lan na de iPhone kwamen immers de Android-telefoons, simpelweg omdat de concurrentie niet kon en wilde achterblijven.

ŠPXimport

CarPlay brengt bijvoorbeeld Siri en Apple Maps in je auto, hoe handig is dat?

CarPlay en je iPad

Hoe handig CarPlay ook mag zijn, er is wel ÊÊn maar: je hebt er, op de navigatiefunctie na, niet zo veel aan als je geen iOS-apparaat in je auto hebt. Wanneer je bijvoorbeeld je iPad meeneemt in de auto (en dan bij voorkeur wel eentje met een mobiele dataverbinding), dan kun je CarPlay onder andere gebruiken om berichten te versturen (via Siri), om muziek te streamen vanaf je iPad, om Podcasts te luisteren enzovoort. Siri is daarbij geoptimaliseerd voor gebruik in de auto en begrijpt dat het niet de bedoeling is dat je naar het display staart, dus alle commando's kun je met je stem afhandelen. Heb je een iPhone op zak, dan kun je CarPlay ook gebruiken om te bellen.

Het handige van de navigatie is overigens dat het systeem dankzij CarPlay een lijst heeft met contactpersonen, waardoor je dus heel gemakkelijk kunt zeggen: Siri, plan een route naar Martine (ervan uitgaande dat je haar adres in je iPad hebt). Kortom: CarPlay is vooral een leuke ontwikkeling voor mensen die al een Apple-apparaat bezitten (gelukkig zijn dat er aardig wat).

ŠPXimport

Vanaf je CarPlay-systeem heb je toegang tot functionaliteiten van je iPad.

Welke auto's hebben CarPlay?

Zoals je verderop in dit artikel kunt lezen is het mogelijk om CarPlay in je auto in te (laten) bouwen. Maar ben je nu toch al van plan een nieuwe auto te kopen en wil je dat CarPlay daar direct bij zit? De enige manier om dat voor elkaar te krijgen, is door een auto te kopen die Êcht net de fabriek uit komt rollen. In 2014 waren er slechts vijf merken die auto's verkochten met CarPlay, te weten Ferrari, Mercedes-Benz, Honda, Volvo en Hyundai. Nu kunnen we ons voorstellen dat je geen geld hebt voor een Ferrari of Mercedes, dus is het goed om te weten dat er in 2015 maar liefst 27 automerken bij zijn gekomen die CarPlay ondersteunen, waaronder Alfa Romeo, Fiat, Ford, CitroÃĢn, Kia, Renault, Suzuki, Toyota en Volkswagen. Kortom, als je tÃŗch een nieuwe auto gaat kopen, is het goed om dit even in je achterhoofd te houden.

ŠPXimport

Wil je een auto met CarPlay, dan zul je echt de nieuwste modellen moeten aanschaffen.

CarPlay in je huidige auto

Tot voor kort was dit artikel nogal een dooddoener geweest. Want nadat we je enthousiast hadden gemaakt over CarPlay, hadden we je moeten vertellen dat het niet mogelijk was om gebruik te maken van het systeem, tenzij je een van de eerdergenoemde nieuwe auto's aanschafte waarin CarPlay al is ingebouwd. Gelukkig hoeven we je nu niet meer teleur te stellen! Inmiddels zijn er diverse after-market-oplossingen voor CarPlay, wat betekent dat er apparaten zijn die je kunt inbouwen waarmee je de CarPlay-functionaliteit toevoegt aan je huidige auto.

ŠPXimport

Als je wilt, kun je CarPlay zelf inbouwen, maar eenvoudig is dat niet.

Problemen

Helaas is het inbouwen van een dergelijk systeem niet altijd zo eenvoudig als het misschien klinkt. Althans, het hangt een beetje af van wat voor soort auto je hebt, en dan met name van wat voor soort infotainmentsysteem je op dit moment aan boord hebt. Wrang genoeg: hoe duurder de auto, hoe ingewikkelder het wordt om deze van CarPlay te voorzien. De reden daarvoor is heel eenvoudig: als je een auto hebt die alleen beschikt over een autoradio die verder niets doet, is het zeer eenvoudig om die autoradio eruit te wippen en te vervangen voor een systeem dat CarPlay ondersteunt. Hoe meer je huidige infotainmentsysteem kan, des te lastiger wordt het om het CarPlay-systeem in plaats daarvan in te bouwen.

Denk bijvoorbeeld maar eens aan infotainmentsystemen die je in staat stellen om te bellen via de luidsprekers, die je toegang geven tot een camera aan de achterkant zodat je nergens tegenaan rijdt, die je kunt bedienen via het stuur enzovoort. Bij dit soort systemen is het echt niet zomaar een kwestie van oude systeem eruit, nieuwe systeem erin: ÃĄlles moet worden doorgelust, voor zover dat al mogelijk is. Wanneer je naar een specialist gaat op dit gebied, hoeft dat je echt geen fortuin te kosten (afhankelijk van de complexiteit en de partij tussen de 99 en 299 euro), maar zelfs dan kun je nog tegen vervelende problemen aanlopen. Zo trachtten wij een Pioneer-systeem met CarPlay in onze CitroÃĢn C3 in te bouwen, en kregen we doodleuk te horen dat dat niet kon omdat er geen frontje was om het ding op z'n plaats te houden. Van 3D-printen hebben de meeste technici blijkbaar nog niet gehoord.

ŠPXimport

Om CarPlay in te bouwen, heb je een compatibele auto nodig, zoals de CitroÃĢn C4 Cactus.

Welke systemen ondersteunen CarPlay?

Heb jij een auto die niet zo ingewikkeld is qua infotainmentsysteem, of heb je het er wel voor over om de trukendoos open te trekken voor wat Apple-functionaliteit in je auto? Dan wil je wel weten wat je precies moet kopen. Op dit moment moet je vooral kijken bij het merk Pioneer, want dÃĄt is toch wel het merk dat helemaal los is gegaan op het integreren van CarPlay binnen z'n systemen. We lichten er een paar uit.

Pioneer AVIC-8100NEX

Dit in-dash-systeem van Pioneer heeft een WVGA-display van 7 inch met een resolutie van 800 x 480. Het is een multitouch-scherm, zodat je de interface van iOS in al z'n facetten kunt gebruiken, waaronder het pinch-to-zoom onderdeel (al zijn dat zaken waar je tijdens het rijden niet mee bezig moet zijn). Mocht je het autorijden nog wat gevaarlijker willen maken, dan is het fijn om te weten dat de AVIC-8100NEX ook de mogelijkheid bevat om dvd's af te spelen. In Europa hebben we dit model nog niet voorbij zien komen, maar in de Verenigde Staten betaal je er 800 dollar voor. Je moet er dus wel wat voor over hebben.

ŠPXimport

Pioneer SPH-DA120

Wil je toch graag iets minder uitgeven, ga dan voor dit 6inch-model van Pioneer. Hij is verkrijgbaar voor circa 400 euro. De resolutie is hetzelfde, en je krijgt dezelfde mogelijkheden op het gebied van CarPlay, maar het systeem bevat geen cd-sleuf, dus je kunt er geen cd's of dvd's mee afspelen. Wat ons betreft geen schande, want wie heeft cd's nodig als alle muziek op je iPad staat?

ŠPXimport

Parrot RNB6

Wil je graag CarPlay, maar liever niet van Pioneer, dan zul je nog even moeten wachten. Bijvoorbeeld tot de Parrot RNB6 later dit jaar op de markt komt. Dit in-dash-systeem, dat de 'Best Innovation Award' won tijdens de CES 2015, heeft een 7inch-scherm dat multitouch. Interessant aan dit systeem is dat het ook informatie uit de andere systemen van de auto kan uitlezen, waardoor het bijvoorbeeld ook mogelijk wordt om een dashcam aan te sluiten. Een adviesprijs is nog niet bekend, maar reken erop dat je er meer voor zult betalen dan het duurste Pioneer-systeem in dit overzichtje.

ŠPXimport

Werkt Apple aan een AppleCar?

Omdat Apple meestal de software Ên de hardware van producten maakt, vragen veel mensen (vooral in de auto-industrie) zich af: is Apple in het diepste geheim bezig aan het bouwen van een heuse AppleCar? Een echt antwoord kunnen wij daar natuurlijk niet op geven, maar er is wel informatie waaruit we veel kunnen afleiden. We zijn er absoluut van overtuigd dat Apple bezig is met het idee voor een AppleCar. Immers, het bedrijf is altijd op zoek naar nieuwe segmenten die het kan betreden, en de automarkt is in veel opzichten een interessante markt. Al was het alleen maar om het aspect van de interfaces waar we het eerder in dit artikel over hebben gehad. Zeker nu we aan de vooravond staan van een revolutie op het gebied van zelfrijdende auto's, is hier voor Apple veel winst te behalen.

Maar denken wij dat Apple op dit moment ook echt een auto aan het bouwen is? Nee, wij zien dit in elk geval in de komende drie jaar nog geen realiteit worden. Apple is heel erg goed in het bewaren van geheimen, maar toch is de afgelopen drie/vier jaar vrijwel alle informatie over de iPhone, iPad en zelfs de Apple Watch uitgelekt. Voornamelijk via de partners waarmee Apple samenwerkt. En tenzij Apple op z'n nieuwe Campus II een geheime autofabriek heeft gebouwd, zal het voor een AppleCar toch echt de samenwerking moeten aangaan met partners ... en dan zou er allang iets zijn uitgelekt. Kortom, we zijn er absoluut van overtuigd dat Apple werkt aan een eigen auto - er zijn zelfs geruchten dat het bedrijf mensen heeft weggekocht bij Tesla - maar als dat zo is, dan bevindt dit project zich in een fase waarbij het net zo eenvoudig in de prullenbak gegooid kan worden als dat het doorgang kan vinden. Die auto van Apple komt er uiteindelijk wel, maar niet op korte termijn.

ŠPXimport

Het gerucht gaat dat Apple aan een eigen auto werkt.

â–ŧ Volgende artikel
Review Bosch Serie 6 Air Fryer – Comfortabel heteluchtfrituren
Š Bosch
Huis

Review Bosch Serie 6 Air Fryer – Comfortabel heteluchtfrituren

Met zijn elegante touchscreen, ruime kijkvenster en geïntegreerde verlichting is de Bosch Serie 6 Air Fryer een heuse blikvanger. Naast het oog willen je smaakpapillen natuurlijk ook wat. We voelden deze stijlvolle airfryer een aantal weken aan de tand. Lees hier onze ongezouten mening.

Uitstekend
Conclusie

De Bosch Serie 6 Air Fryer biedt veel waar voor zijn prijs van 169,99 euro. Merken als Ninja, Inventum en Tefal zijn vaak iets goedkoper, maar dit model heeft handige extra's zoals een kijkvenster en verlichting om het kookproces te volgen. Schoonmaken gaat snel en de gerechten smaken goed. Minpunt: er zit geen fysiek receptenboek bij.

Plus- en minpunten
  • Ruime capaciteit
  • Duidelijke touchscreen
  • Gebruiksvriendelijk
  • Maakt relatief weinig geluid
  • Groot kijkvenster
  • Ingebouwde verlichting
  • Schoonmaken kost weinig tijd
  • Vaatwasserbestendige onderdelen
  • Knapperige maaltijden
  • Stroef sluitsysteem
  • Na afwassen vocht in kijkvenster
  • Frietjes verschillen van kleur
  • Geen receptenboek

Dankzij een riante capaciteit van 7,2 liter is de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) geschikt voor gezinnen. Naast de airfryer zelf levert de Duitse fabrikant een grillrooster en vijf vleesspiesjes mee. Dit grillrooster komt ook van pas als je gerechten wilt 'stapelen'. Kortom, keukenprinsen en -prinsessen kunnen er alle kanten mee op. Na het uitpakken kan de kok van dienst er vrijwel meteen mee aan de slag. Je dient wel eerst even het handvat op het mandje te monteren, maar dat is vanwege het kliksysteem zo gepiept. De behuizing weegt nog geen 6 kilo, waardoor je deze airfryer van 30,9 × 31,4 × 38,8 centimeter relatief makkelijk meeneemt, mocht dat nodig zijn.

ŠMaikel Dijkhuizen

De inhoud van de productdoos.

Kookinstellingen kiezen

Het touchscreen bevat duidelijke pictogrammen voor patat, kip, vlees, vis, groente, gebak en brood. Daarnaast is er een warmhoudfunctie. Zodra je op een van de pictogrammen tikt, selecteert het apparaat de bijbehorende temperatuur en kooktijd. Het kan eigenlijk niet misgaan. Vanzelfsprekend pas je deze automatische instellingen naar eigen inzicht aan. Gebruik hiervoor de plus- en minknoppen. Kies hierbij tussen een temperatuur van minimaal 40 en maximaal 200 graden Celsius. Dat gaat in stapjes van vijf graden. Het opgegeven uitgangsvermogen bedraagt 1800 watt. Wanneer er een kookprogramma is gestart, komt het geluidsniveau uit op zo'n 63 decibel. Dat valt erg mee, zodat je in de keuken gelukkig nog gewoon een gesprek kunt voeren.

ŠMaikel Dijkhuizen

Bepaal op het overzichtelijke aanraakpaneel welk gerecht je wilt bereiden.

Eten bereiden

Op de bodem van het mandje bevindt zich een uitneembaar rooster. Hierop plaats je rechtstreeks een flinke lading friet, snacks of groente. Voor het bereiden van vlees kun je eventueel ook het bijgesloten grillrooster gebruiken. Een minpunt is het ietwat stroeve sluitsysteem voor het mandje. De onderzijde bevat weliswaar antislipvoetjes, maar het apparaat glijdt evengoed (te) makkelijk over het keukenblad. Hierdoor is het noodzakelijk om de achterkant van de behuizing met ÊÊn hand tegen te houden als je het mandje in het apparaat duwt. Zeker wanneer het apparaat al warm is, is dat niet zo prettig.

Dankzij het kijkvenster houd je de voortgang van het gerecht nauwlettend in de gaten. Tik je op het pictogram met het lampje, dan gaat de verlichting ongeveer tien seconden branden. Voor diverse kookprogramma's activeert de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) het zogeheten Shake-alarm. Je hoort dan om de zoveel minuten een piepend geluid. Na het schudden van het mandje gaat het kookproces weer verder.

ŠMaikel Dijkhuizen

Beoordeel via het kijkvenster in hoeverre de patat al klaar is.

Knapperige gerechten

Net als de meeste airfryers heeft ook dit exemplaar boven in de behuizing een verwarmingselement en ventilator. Deze fan blaast de hete lucht omlaag. Volgens de fabrikant heeft deze airfryer voldoende power om vijf porties friet klaar te maken. Dat blijkt ook in de praktijk. Het bereiden van 750 gram patat is bijvoorbeeld geen enkel probleem. Leg daarnaast gerust tien kroketten in de mand, want ze worden stuk voor stuk warm. Bosch claimt dat je gerechten zonder voorverwarmen kunt klaarmaken, maar neem deze belofte met een flinke korrel zout. Voor een knapperig resultaat is het namelijk wel degelijk nodig om de airfryer voor te verwarmen. Daarnaast is goed schudden essentieel, anders worden de frietjes niet gelijkmatig gaar.

Verder zien we een verschil in kleur, maar gelukkig smaken ook de ietwat bleke patatjes prima. Na de maaltijd ben je weinig tijd kwijt met schoonmaken. De gladde buitenkant bevat geen knoppen die uitsteken, waardoor je de behuizing vlot kunt afnemen. Verder zijn alle losse onderdelen vaatwasserbestendig. Was je het mandje handmatig af, dan belandt er soms wel wat water of sop in de loze ruimte van het kijkvenster. Dit kijkvenster bestaat namelijk uit twee 'plaatjes' van transparante kunststof. Overigens trekt dat vocht snel weg.

ŠMaikel Dijkhuizen

Een behoorlijke ventilator boven in de behuizing blaast de hete lucht rond.

ŠMaikel Dijkhuizen

In de ruime mand passen met gemak tien kroketten.

Bosch Serie 6 Air Fryer kopen?

De Bosch Serie 6 Air Fryer heeft een goede prijs-kwaliteitverhouding. Merken als Ninja, Inventum en Tefal produceren weliswaar vergelijkbare airfryers tegen een iets lagere aanschafprijs, maar toch vinden we de adviesprijs van 169,99 euro gerechtvaardigd. Dit apparaat beschikt tenslotte over enkele extra's die veel andere producten niet hebben. Zo volg je met het kijkvenster en de verlichting het kookproces op de voet. Bovendien maak je de airfryer inclusief alle accessoires binnen mum van tijd schoon. Ook niet onbelangrijk; de gerechten smaken prima! Jammer genoeg levert Bosch geen fysiek receptenboek mee.

â–ŧ Volgende artikel
🍂 Voorbereiden op de herfst: deze tuintaken doe je in september
Š Elena Elisseeva
Huis

🍂 Voorbereiden op de herfst: deze tuintaken doe je in september

Het is september, en dat betekent dat de nazomer ten einde loopt. Het licht wordt zachter, de avonden koeler en veel planten maken zich klaar voor de herfst. Dit is de maand om nog nieuw groen te planten, vaste planten te verjongen en hagen bij te knippen. Ook het gazon, de moestuin en de vijver vragen nu aandacht. Met een paar gerichte klussen zorg je dat je tuin gezond de herfst en winter ingaat.

In dit artikel ontdek je welke tuinactiviteiten je in september mag doen: 🍂 Dit kun je zaaien en planten in september 🍂 Haal de snoeischaar maar tevoorschijn 🍂 Extra snoeitips 🍂 Planten en gras in september 🍂 Blad ruimen 🍂 Werk in de moestuin

Lees ook: Van januari tot en met december: dit doe je elke maand in de tuin

Dit kun je zaaien en planten in september

In september kan er nog veel de grond in. Bosanemonen, herfst- en winterakonieten en cyclamen doen het goed wanneer je ze nu plant, net als groenblijvers die de tuin ook in de koude maanden kleur geven. Koop je een boom, let er dan op dat het blad nog stevig en fris oogt. Een boompje dat al kaal aan het worden is, kun je beter niet planten.
Wie volgend voorjaar een bloemenzee wil, zaait in deze periode korenbloemen, goudsbloemen en klaprozen. Ook vaste planten die al jaren op dezelfde plek staan, kun je nu delen om ze te verjongen. Wil je een groenblijver verplaatsen, dan is dit de juiste tijd: de grond is nog warm genoeg voor de wortels om zich goed te herstellen.

ŠLeika production

Haal de snoeischaar maar tevoorschijn

Veel planten kun je nu nog een knipbeurt geven. Begin bij kuipplanten die buiten staan, want snoeiwonden genezen beter in de buitenlucht. Ook hagen kun je in september mooi in vorm brengen. Werk van onder naar boven en knip ze licht taps toe, zodat ook de onderste takken voldoende licht krijgen. Geef daarna wat compost zodat de haag sterk de winter ingaat.
Lavendel kort je ongeveer tien centimeter in, de Japanse wijnbes die vrucht heeft gedragen knip je helemaal terug en hortensia's ontdoe je van de stugge bloemen. Bij bomen en struiken verwijder je aangetast blad. Daarnaast is het slim om wekelijks uitgebloeide bloemen van dahlia's, rozen en andere zomerbloeiers weg te knippen. Zo blijft de tuin verzorgd en verklein je de kans op ziektes.

ŠSKT Studio

Extra snoeitips

Kies voor een droge dag, zonder felle zon en zonder dreigende vorst. Snoei net boven een knop. Wijst die naar binnen, dan groeit de nieuwe tak ook die kant op. Een knop die naar buiten wijst zorgt ervoor dat de tak zich die richting op ontwikkelt.

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke tuinklus?

Planten en gras in september

Sommige planten hebben juist nu extra zorg nodig. Camelia's en rododendrons vormen in september hun knoppen voor volgend jaar en hebben daarom voldoende water nodig. Tweejarige planten zoals vingerhoedskruid kun je verplaatsen naar een nieuwe plek in je tuin. Hoge bloeiers als zonnebloemen, dahlia's en herfstasters geef je steun, zodat ze niet bezwijken onder de eerste herfststormen.
Het gazon vraagt een andere aanpak dan in de zomer. Maai het gras wat hoger en zaai waar nodig bij. Verticuteer eerst om mos en dood gras te verwijderen. Kies een zaadmengsel dat past bij zon of schaduw, afhankelijk van de ligging van je tuin. Heb je in augustus niet bemest, dan is dit hÊt moment om dat alsnog te doen. Vul kuilen aan en houd je terras vrij van onkruid en mos.

Blad ruimen

In september beginnen bomen hun bladeren te verliezen. Laat ze niet liggen op het gazon, want daardoor krijgt het gras te weinig lucht en licht en kunnen schimmels ontstaan. Ook in de vijver kan blad problemen geven doordat het zuurstofgehalte van het water afneemt. Houd daarom gazon, terras en vijver zoveel mogelijk bladvrij.

Werk in de moestuin

Ook in de moestuin valt er nog genoeg te doen. Boontjes moeten tijdig worden geplukt om taaie peulen te voorkomen. Tomaten die nog groen zijn leg je op een zonnige plek zodat ze verder kunnen rijpen. September is ook de maand van de appel- en perenoogst. Maak er compote, sap of een taart van, of bewaar ze op een koele plek. Verder kun je winterpostelein en raapstelen zaaien, zodat je later in het seizoen nog kunt oogsten.

Mooie appeloogst?

Tijd voor appeltaart!