NFT staat voor non-fungable token. Waarschijnlijk beantwoordt dit de vraag ‘wat zijn NFT’s?’ niet voldoende. In dit artikel leggen we je dan ook precies uit wat een NFT is, hoe een NFT werkt en waar het voor dient.

Uit het niets duikt de term NFT regelmatig op in nieuwsartikelen over tech en gaming. Vooral op het gebied van gaming zijn de reacties hierop fel. Met de technologie is een manier uitgevonden om digitale objecten uniek en bezittelijk te maken. Vooral dat laatste heeft gevolgen, want dat zorgt ervoor dat je je digitale object ook kunt verkopen.

Dankzij NFT’s zijn in een korte tijdperiode allerlei digitale objecten geveild. Zo verkocht Twitter-oprichter Jack Dorsey de eerste tweet ooit (“Just setting up my twttr”) voor 2,9 miljoen dollar. Ook de Nyan Cat werd verkocht. Voor digitale kunst wordt de NFT-technologie ook gebruikt om kunstwerken een eigenaar te geven. Wat ergens ook gek is, want hoewel je het bezit, kan iedereen de digitale zaken zoals afbeeldingen en video’s vrij delen op het internet.

©PXimport

NFT-controverse

Gek genoeg is de grootste controverse niet waarom je een digitaal object als een tweet of een meme zou willen bezitten en daarvoor (grof) geld neerlegt. De grootste NFT-controverse is momenteel de implementatie van NFT in games. Veel grote game-ontwikkelaars komen er de afgelopen jaren niet goed van af vanwege hebberige praktijken, zoals het uitbuiten van personeel (crunchen), grote titels worden afgeraffeld uitgebracht en er worden miljarden binnengeharkt met gokken via lootboxes waarbij zelfs verslavende praktijken uit casino’s niet geschuwd worden. De toevoeging van NFT’s is een nieuw hoofdstuk.

Door NFT’s in games toe te voegen, kan de game-developer unieke objecten toevoegen in de game. Dat gebeurt al. Zo zijn er designmeubels verkocht die je in je zelfgebouwde onderkomen in Minecraft plaatst. Dat klinkt nog onschuldig, maar het zijn juist de game-ontwikkelaars zelf die de unieke virtuele objecten in de game willen introduceren. Unieke skins bijvoorbeeld, waar goed geld aan verdiend kan worden. 

Het ijs wordt gladder als objecten meer dan cosmetische voordelen biedt, zoals unieke wapens en bescherming. Zo wordt met betaalde objecten in (vaak duurbetaalde) games een ‘pay to win’-systeem geïntroduceerd. Lucratief voor de gamestudios, funest voor de game-ervaring.

©PXimport

Hoe werkt NFT?

Een non-fungible token vertaalt zich als niet-inwisselbaar bewijs. Zo’n bewijs is in dit geval een eigendomsbewijs. Zo’n bewijs kun je niet met een certificaatje vastleggen, zo’n certificaat is immers ook kopieerbaar, net als het digitale object zelf. Om zo’n object bezittelijk te maken wordt een technologie gebruikt die geïntroduceerd werd met Bitcoin en andere cryptovaluta: blockchain. Je bezit dus in feite je NFT-object, of dat nu een tweet, meme of superzwaard in een game is op dezelfde manier als een cryptomunt in je wallet-app.

De blockchaintechnologie die gebruikt wordt voor cryptovaluta en NFT’s is ingewikkeld. In feite wordt in een database een soort versleutelde ketting van alle transacties opgeslagen. Je bezit dus niet alleen het object, maar ook alle digitale eigenschappen – zoals het transactieverleden.

De toekomst van NFT

Hoewel met NFT’s een manier gevonden is om digitale objecten bezitbaar te maken, is er nog veel te doen om de technologie. Britse krant The Guardan publiceerde al eerder een artikel over fraude met de digitale eigendomsbewijzen. Ook hebben sommige game-ontwikkelaars noodgedwongen hun handen van NFT-objecten in games afgehaald na grote verontwaardiging onder gamers.

Kortom, de markt van NFT is nog erg rommelig en vooral ongereguleerd. Er wordt wel in een behoefte voorzien om digitale objecten te bezitten – hoewel een NFT geen auteursrecht is. Daarmee lijkt het erop dat het fenomeen zeker bestaansrecht gaat vinden, maar zich wel nog moet bewijzen. 

Dat zou kunnen in bijvoorbeeld een metaverse, een digitale wereld, waarin je je eigen unieke objecten kunt bezittten. Bijvoorbeeld de schoenen waarmee je je digitale personage uitrust. Dit is geen willekeurig voorbeeld, want deze unieke NFT-schoenen zijn al geïntroduceerd door het merk RTFKT. Wellicht klinkt het concept krankzinnig, maar het is genoeg aanleiding geweest voor Nike om het digitale schoenenmerk over te nemen voor 3,1 miljoen dollar.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!