Wanneer moet je een 5G smartphone kopen?

De eerste smartphones die verbinding kunnen maken met een 5G-netwerk verschijnen mondjesmaat in de markt. Vooral Samsung, Oppo, Huawei en OnePlus zijn van plan heel veel marketing-aandacht te besteden aan de mogelijkheden van de nieuwe netwerken.

De techniek van deze netwerken zijn dan ook veelbelovend, theoretisch zouden snelheden van 800 Gbit per seconde gehaald worden. Maar ga in praktijk uit van een snelheid van ongeveer een Gbit per seconde. Dat is flink hoger dan 4G, dat uiterlijk tot 225 Mbit gaat. Wellicht denk je dat zo’n enorm snelheidsverschil onnodig is, maar het is natuurlijk een kip-ei-verhaal. Ontwikkelingen maken dankbaar gebruik van de hogere snelheid, zo bleek ook in het verleden met de hogere data-snelheden die 4G bereikte. Videostreamen heeft bijvoorbeeld een enorme vlucht genomen sinds de opkomst van 4G, of het nu YouTube, Netflix of social media is. Dit was in tijden van 3G nog frustrerend traag en onscherp.

Natuurlijk zal 5G niet alleen voor grote verandering zorgen in smartphone-gebruik, maar ook smart home en iOT-apparatuur zal een vlucht nemen. Veel meer producten zullen van een 5G-chip en app worden voorzien. Omdat de snelheid zo hoog ligt, is de verwachting ook dat 5G vaste internetverbindingen op termijn vervangt.

5G-frequenties

5G-netwerken maken gebruik van meerdere frequentiebanden voor een optimale verbinding, die zowel snel als stabiel is: 700 MHz, 3,5 GHz en 26 GHz. Hoe hoger de gebruikte frequentie, hoe hoger de maximale snelheid. Maar ook het bereik van deze frequenties is lager en de betrouwbaarheid is minder omdat de verbinding makkelijker beïnvloed wordt door externe factoren. De aanleg van een dekkend 5G-netwerk heeft daardoor nogal wat voeten in de aarde, want om de hoge frequenties overal bereikbaar te maken zijn er nogal wat zenders nodig, die ook in bijvoorbeeld bushokjes en lantaarnpalen geplaatst zullen worden. Niet alleen is de aanleg een hels karwei, ook het veranderende straatbeeld en (vooralsnog ongefundeerde) zorgen om de gezondheid roepen verzet op.

5G-smartphones

Maar ook de modems die verbinding maken met het 5G-netwerk moeten worden vernieuwd. Met je huidige smartphone kun je niet de hogere snelheid van 5G verkrijgen. Je smartphone zal dus niet alleen vervangen moeten worden, ook fabrikanten moeten meer gaan bieden dan ze nu doen: snelheden met deze frequentiebanden kosten meer energie. Een hoge accucapaciteit is daardoor hard nodig om een volle dag met je smartphone-accu door te komen en niet na een jaar al met een versleten accu te zitten.

Er zijn intussen chipsets die klaar zijn voor 5G. Qualcomm’s Snapdragon-processors zijn de chipsets die je het meest in smartphones aantreft. Dit bedrijf heeft ook een 5G-uitvoering van zijn nieuwste chipset Snapdragon 865 uitgebracht. Nadeel is echter dat ook deze chipsets nog in de kinderschoenen lijken te staan. De Snapdragon 865 heeft namelijk een traditioneel 4G-modem én een 5G chip. Blijkbaar lukte het Qualcomm nog niet om beide chips te integreren, wat niet alleen leidt tot meer warmte, maar ook nog hogere energieconsumptie - zelfs als je niet met een 5G-netwerk verbonden bent. Ook neemt het extra ruimte in beslag, die beter gebruikt kan worden voor andere doeleinden, zoals een grotere accu.

5G in Nederland

De aanleg van 5G heeft dus nogal wat voeten in de aarde. Het ziet ernaar uit dat Nederland flink achterop raakt met de aanleg van een volwaardig 5G-netwerk. De uitrol van 5G zal stap-voor-stap plaatsvinden, allereerst met de 700Mhz-band. Deze band moet nog worden geveild voor providers, die tot 6 april de tijd hebben om zich hiervoor aan te melden. Voor 30 juni vindt de daadwerkelijke veiling plaats, waarna de providers daadwerkelijk kunnen beginnen met het aanbieden van ‘5G’, hoewel er dus in praktijk nog maar één band wordt gebruikt. Hiermee worden wel al flink hogere snelheden bereikt dan 4G, met maximaal zo’n 600Mbit per seconde. In praktijk zal dit een stuk lager liggen.

De 3,5GHz-band zal pas echt een groot merkbaar snelheidsverschil opleveren. We moeten echter nog flink geduld hebben voordat providers deze band kunnen inzetten. Nederland heeft namelijk een unieke uitdaging ten opzichte van andere landen: de 3,5GHz-band is al in gebruik. Een satellietgrondstation in het Friese Burum gebruikt deze band om militaire en economische gegevens te vergaren voor de AIVD en MIVD. Hierdoor is de band niet beschikbaar boven de lijn Amsterdam-Zwolle, een groot deel van Nederland. Het plan is om het satellietgrondstation te verplaatsen naar het buitenland, zodat de band vrij komt en de veiling hiervan uiterlijk begin 2022 kan starten. Hierdoor loopt Nederland achter op andere landen, waar de 3,5Ghz-band wel direct beschikbaar is. Hoe het beleid van de 26GHz-band er uit komt te zien is nog onbekend.

5G-smartphone kopen?

De komende maanden zul je veel over 5G gaan horen, vooral na de veiling op 30 juni zullen providers veel moeite doen om je over te halen via het snellere 5G-netwerk het internet op te gaan. Naar verwachting zal vooral T-Mobile flink inzetten en het netwerk direct na de veiling beschikbaar maken. Maar loont het om er direct op in te gaan? Vooralsnog lijkt het een behoorlijk kinderschoenen verhaal. De chipsets in smartphones kunnen nog wat optimalisatie gebruiken en mogelijk zal ook je accuduur een knauw krijgen. Bovendien is 5G voorlopig nog op slechts één band te gebruiken, wat wel een snelheidsverschil maakt, maar nog niet zo baanbrekend is. Kom je echter ook vaak in het buitenland, waar de overige banden wel al ingezet kunnen worden, dan zou roaming op een 5G-netwerk wel interessant kunnen zijn.

Vooralsnog lijkt geduld nog de verstandigste optie. Wanneer meerdere banden en betere chipsets verkrijgbaar zijn, dan wordt 5G écht interessant. Maar dat zal niet in 2020 zijn, laat je dus niet afleiden door het marketinggeweld van smartphone-fabrikanten en providers.