5G smartphone kopen, of toch niet? Dat is wellicht de vraag die je jezelf stelt bij het zoeken naar een nieuwe smartphone. Enerzijds lijk je dan met je nieuwe toestel klaar voor de toekomst, anderzijds is de 5G-technologie nog lang niet relevant genoeg om mee te wegen in de keuze voor je smartphone. Wanneer kun je het beste wel een 5G-abonnement en -smartphone kopen?

De eerste smartphones die verbinding kunnen maken met een 5G-netwerk verschijnen mondjesmaat in de markt. Vooral Samsung, Oppo, Huawei en OnePlus zijn van plan heel veel marketing-aandacht te besteden aan de mogelijkheden van de nieuwe netwerken.

De techniek van deze netwerken zijn dan ook veelbelovend, theoretisch zouden snelheden van 800 Gbit per seconde gehaald worden. Maar ga in praktijk uit van een snelheid van ongeveer een Gbit per seconde. Dat is flink hoger dan 4G, dat uiterlijk tot 225 Mbit gaat. Wellicht denk je dat zo’n enorm snelheidsverschil onnodig is, maar het is natuurlijk een kip-ei-verhaal. Ontwikkelingen maken dankbaar gebruik van de hogere snelheid, zo bleek ook in het verleden met de hogere data-snelheden die 4G bereikte. Videostreamen heeft bijvoorbeeld een enorme vlucht genomen sinds de opkomst van 4G, of het nu YouTube, Netflix of social media is. Dit was in tijden van 3G nog frustrerend traag en onscherp.

Natuurlijk zal 5G niet alleen voor grote verandering zorgen in smartphone-gebruik, maar ook smart home en iOT-apparatuur zal een vlucht nemen. Veel meer producten zullen van een 5G-chip en app worden voorzien. Omdat de snelheid zo hoog ligt, is de verwachting ook dat 5G vaste internetverbindingen op termijn vervangt.

©PXimport

5G-frequenties

5G-netwerken maken gebruik van meerdere frequentiebanden voor een optimale verbinding, die zowel snel als stabiel is: 700 MHz, 3,5 GHz en 26 GHz. Hoe hoger de gebruikte frequentie, hoe hoger de maximale snelheid. Maar ook het bereik van deze frequenties is lager en de betrouwbaarheid is minder omdat de verbinding makkelijker beïnvloed wordt door externe factoren. De aanleg van een dekkend 5G-netwerk heeft daardoor nogal wat voeten in de aarde, want om de hoge frequenties overal bereikbaar te maken zijn er nogal wat zenders nodig, die ook in bijvoorbeeld bushokjes en lantaarnpalen geplaatst zullen worden. Niet alleen is de aanleg een hels karwei, ook het veranderende straatbeeld en (vooralsnog ongefundeerde) zorgen om de gezondheid roepen verzet op.

5G-smartphones

Maar ook de modems die verbinding maken met het 5G-netwerk moeten worden vernieuwd. Met je huidige smartphone kun je niet de hogere snelheid van 5G verkrijgen. Je smartphone zal dus niet alleen vervangen moeten worden, ook fabrikanten moeten meer gaan bieden dan ze nu doen: snelheden met deze frequentiebanden kosten meer energie. Een hoge accucapaciteit is daardoor hard nodig om een volle dag met je smartphone-accu door te komen en niet na een jaar al met een versleten accu te zitten.

Er zijn intussen chipsets die klaar zijn voor 5G. Qualcomm’s Snapdragon-processors zijn de chipsets die je het meest in smartphones aantreft. Dit bedrijf heeft ook een 5G-uitvoering van zijn nieuwste chipset Snapdragon 865 uitgebracht. Nadeel is echter dat ook deze chipsets nog in de kinderschoenen lijken te staan. De Snapdragon 865 heeft namelijk een traditioneel 4G-modem én een 5G chip. Blijkbaar lukte het Qualcomm nog niet om beide chips te integreren, wat niet alleen leidt tot meer warmte, maar ook nog hogere energieconsumptie - zelfs als je niet met een 5G-netwerk verbonden bent. Ook neemt het extra ruimte in beslag, die beter gebruikt kan worden voor andere doeleinden, zoals een grotere accu.

©PXimport

5G in Nederland

De aanleg van 5G heeft dus nogal wat voeten in de aarde. Het ziet ernaar uit dat Nederland flink achterop raakt met de aanleg van een volwaardig 5G-netwerk. De uitrol van 5G zal stap-voor-stap plaatsvinden, allereerst met de 700Mhz-band. Deze band moet nog worden geveild voor providers, die tot 6 april de tijd hebben om zich hiervoor aan te melden. Voor 30 juni vindt de daadwerkelijke veiling plaats, waarna de providers daadwerkelijk kunnen beginnen met het aanbieden van ‘5G’, hoewel er dus in praktijk nog maar één band wordt gebruikt. Hiermee worden wel al flink hogere snelheden bereikt dan 4G, met maximaal zo’n 600Mbit per seconde. In praktijk zal dit een stuk lager liggen.

De 3,5GHz-band zal pas echt een groot merkbaar snelheidsverschil opleveren. We moeten echter nog flink geduld hebben voordat providers deze band kunnen inzetten. Nederland heeft namelijk een unieke uitdaging ten opzichte van andere landen: de 3,5GHz-band is al in gebruik. Een satellietgrondstation in het Friese Burum gebruikt deze band om militaire en economische gegevens te vergaren voor de AIVD en MIVD. Hierdoor is de band niet beschikbaar boven de lijn Amsterdam-Zwolle, een groot deel van Nederland. Het plan is om het satellietgrondstation te verplaatsen naar het buitenland, zodat de band vrij komt en de veiling hiervan uiterlijk begin 2022 kan starten. Hierdoor loopt Nederland achter op andere landen, waar de 3,5Ghz-band wel direct beschikbaar is. Hoe het beleid van de 26GHz-band er uit komt te zien is nog onbekend.

5G-smartphone kopen?

De komende maanden zul je veel over 5G gaan horen, vooral na de veiling op 30 juni zullen providers veel moeite doen om je over te halen via het snellere 5G-netwerk het internet op te gaan. Naar verwachting zal vooral T-Mobile flink inzetten en het netwerk direct na de veiling beschikbaar maken. Maar loont het om er direct op in te gaan? Vooralsnog lijkt het een behoorlijk kinderschoenen verhaal. De chipsets in smartphones kunnen nog wat optimalisatie gebruiken en mogelijk zal ook je accuduur een knauw krijgen. Bovendien is 5G voorlopig nog op slechts één band te gebruiken, wat wel een snelheidsverschil maakt, maar nog niet zo baanbrekend is. Kom je echter ook vaak in het buitenland, waar de overige banden wel al ingezet kunnen worden, dan zou roaming op een 5G-netwerk wel interessant kunnen zijn.

Vooralsnog lijkt geduld nog de verstandigste optie. Wanneer meerdere banden en betere chipsets verkrijgbaar zijn, dan wordt 5G écht interessant. Maar dat zal niet in 2020 zijn, laat je dus niet afleiden door het marketinggeweld van smartphone-fabrikanten en providers.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 16 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.